Jak działa trzecia szyna na łuku?
Вставка
- Опубліковано 25 лис 2023
- #koleje #pociągi #pociąg #pociag #technology #railway #railways
Do czego służy dodatkowa trzecia szyna na łuku? W jaki sposób zabezpiecza ona przed wykolejeniem i nadmiernym zużyciem szyny zewnętrznej w łuku?
W materiale wykorzystano fragmenty innych filmów:
Nagranie pociągu na łuku:
• Video
Nagranie odcinka linii kolejowej Duszniki-Zdrój - Kudowa-Zdrój autorstwa Przemysława Witowskiego:
• Kudowa Zdrój-Duszniki ...
Smarownice szynowe :
• RS Clare Advanced Curv...
Hałas na łuku:
• Light railway screechi...
Muzyka:
Intro:
freesound.org/people/eliasyia...
Podkład:
freesound.org/people/Migfus20...
Zdjęcie smarownicy:
commons.wikimedia.org/wiki/Fi... - Наука та технологія
Trochę mitów. Prowadnica nie ma nic wspólnego z przeciwdziałaniem wykolejeniu wskutek nabiegania koła - dopuszczalny niedomiar przechyłki jest tak dobrany że do osiągnięcia kryterium wykolejenia jest BARDZO daleko, zaś tory z prowadnicą oblicza się dokładnie tak samo jak te bez niej. Nie ma też wiele wspólnego z redukowaniem piszczenia - piski biorą się głównie z różnicy długości między tokiem wewnętrznym a zewnętrznym, i występującym w związku z tym nieuniknionym poślizgiem jednego z kół. Redukcja zużycia bocznego to jedyna zaleta, ale tu słusznie wspomniano że lepiej robić to smarownicami. Ogólnie prowadnica jest reliktem z czasów miękkich szyn (twardych nie umiano robić tak żeby nie pękały, teraz R350HT a nawet twardsze to w cywilizowanym świecie norma na łukach o małych promieniach) i długich sztywnych ostoi parowozowych i wagonów 3-osiowych (teraz praktycznie cały ruch idzie na wózkach 2-osiowych które dobrze się wpasowują nawet w małe łuki). Przy tym problematyczna w zabudowie i utrzymaniu. Jak tylko wyleci z rozporządzenia ministra, to zniknie też z przepisów PLK, i krótko potem ze szlaków.
Cały film ma charakter bardziej historyczny, co słusznie już ktoś zauważył wytykając mi przedstawienie leciwych rozwiązań sposobu przytwierdzenia prowadnicy do podkładów. Zjawisko nabiegania koła na szynę dotyczyło przede wszystkim sztywnych ram wagonów i lokomotyw dawniej poruszających się po liniach kolejowych, z którym próbowano poradzić sobie w różny sposób. W książce "Nawierzchnia kolejowa typu S60, S49, S42" z 1974 r. jako uzasadnienie stosowania prowadnic podano "ochronę taboru kolejowego przed wykolejeniem" zaraz po "ochronie szyny zewnętrznej przed przedwczesnym ścieraniem główki". Przy obecnych konstrukcjach pojazdów, ze skrętnymi wózkami dwuosiowymi, kryterium spokojności jazdy nawet w łukach o bardzo małych promieniach, jest znacznie ostrzejsze niż kryterium bezpieczeństwa przeciw wykolejeniu - pełna zgoda (stąd komentarz w 0:50). Jeżeli chodzi o redukcję pisków to pracownicy służby drogowej, z którymi rozmawiałem, po zabudowie prowadnic zauważyli różnicę - może był to efekt placebo, a może kwestia konstrukcji ówczesnych wagonów 2-(3-) osiowych. Nie dotarłem do jakichkolwiek wiarygodnych badań, które by jednoznacznie tę sprawę rozstrzygały, zaufałem doświadczeniom organoleptycznym praktyków. Czekamy więc, aż ten relikt przeszłości zniknie z polskich torów, ale coś mi podpowiada, że może to zająć jeszcze długie lata ;) Pozdrawiam i dzięki za komentarz! Przypinam, licząc, że dociekliwi Widzowie przeczytają ;)
@@toromistrz4859 @toromistrz4859 Historyczne rozwiązania konstrukcyjne są akurat bardzo ciekawe, to wartościowe że je pokazano, sam uwielbiam poszukiwać "w krzakach" starych rozjazdów typu 6d albo innego żelastwa z poprzedniej epoki, bo stanowi to piękne świadectwo rozwoju myśli technicznej na przestrzeni dekad (a nawet wieków). Być może troszkę zabrakło pokazania współczesnych rozwiązań konstrukcyjnych, ale być może taka była odgórna idea na film, nie widzę w tym nic złego. Ogólnie robi Pan fajne filmy :) Jedyny "mankament" na który chciałem zwrócić uwagę, to że przedstawiono pewne mity (owszem powielane nawet w książkach z PRL-u, ale wciąż to tylko mity - jak z tym przeciwdziałaniem wykolejeniu), tak jakby stanowiły aktualny stan wiedzy technicznej. Efekt był spotęgowany przez to, że cały film zaczyna się od migawki z hiszpańskiego wypadku na KDP, gdzie zupełnie współczesny pociąg wypada ze współczesnego toru - ale nie przez brak prowadnicy (co zdaje się sugerować kontekst dalszej narracji) tylko z powodu wjachania z V=179km/h w łuk zaprojektowany na 80 km/h - tam by żadna prowadnica nie pomogła :)
@@krzysztofjackiewicz9620 Zdecydowanie nie chciałem sugerować, że katastrofa pod Santiago de Compostela miała jakikolwiek związek z brakiem prowadnicy i mam nadzieję, że Widzowie, którzy odnieśli takie wrażenie przeczytają tę konwersację ;) Niestety niektóre rzeczy trudno jest zauważyć samemu, dopiero spojrzenie z boku pozwala zauważyć, że obiektywny wydźwięk filmu jest inny niż się spodziewałem ;) Na przykład pod nowym filmem, w którym starałem się przekazać jak wspaniałym wynalazkiem był tor bezstykowy (pierwszy odnotowany w literaturze spaw termitowy szyny kolejowy - Essen, rok 1899!) zaroiło się od komentarzy, że jak tak ma się sprawa z torem bezstykowym, to lepiej pozostawić tor klasyczny :O Następnym wyzwaniem jest wyważenie atrakcyjności dla widza, który nie jest specjalistą w dziedzinie kolejowej (bo ideą kanału jest popularyzowanie wiedzy kolejowej wśród szerokiego grona odbiorców), z techniczną i formalno-prawną precyzją, a i tak widzę - po statystykach czasu oglądalności - że nie do końca mi się to udaje... Tak czy inaczej - zawsze z miłą chęcią czytam konstruktywną krytykę i staram się wyciągać wnioski na przyszłość! :)
Ciekawe stwierdzenia. Interesuje mnie problem z lukami o malym promieniu przez ktory jedzie pojazd tylko z dwiema osiami o dlugim rozstawie miedzy nimi...Rozmyslam nad rozwiazaniem tego problemu.
Bardzo ciekawy i merytoryczny film. Miło, że moje nagranie mogło ubogacić go. Sama linia kolejowa nr 309 to prawdziwa perełka. Pozdrawiam i czekam na kolejne produkcje😊
Bez nagrania z przejazdu po LK309 zdecydowanie czegoś by tu brakowało 😉 Dziękuję i pozdrawiam! 😊
Dopiero niedawno odkryłem ten kanał i powiem że jest świetnie 👍🙂
Fajnie, że podajesz źródła cytatów wprost, a nie gdzieś tam w opisie. To znacznie wpływa na odbiór materiału.
Zawsze miło dowiedzieć się czegoś ciekawego. Widywałem trzecią szynę ale nie zastanawiałem się po co ona jest i jak działa mechanika jej współpracy z kołem.
Super kanał :) nie wiem jak algorytm zadziałał ale cieszę się ze mnie tu przywiało :)
Człowiek uczy się całe życie, dzięki.
Piękne animacje 3D, aż się chce oglądać 😊
Bardzo fajnie się Ciebie słucha 🎉 cieszę się, że powstaję co raz więcej kanałów o tematyce kolejowej 😊
Łał. Ja zapauzowałem w okolicach 1:35 i jestem pod wrażeniem tych modeli i generalnie świetny kontent. YT mi podpowiedział, lubię kolejnictwo od inżynierskiej strony i wleciał autosub. :) Gratulacje i samych sukcesów w 2024 roku !!! :)
pełna profeska, miło się ogląda dobrze podana wiedzę :)
Świetny kanał 👍 Jako miłośniczka kolei wciskam dzwoneczek i nadrabiam zaległości. Dziękuję za ciekawe filmy 👏
ciekawy kanal :D interesujacy temat i przedstawienie :D
Super materiał dla niewtajemniczonych w te meandry kolejowe. Pozdrawiam i dziękuję.
Pozdrawiam!
Świetny filmik! 😊
Fajne. Dzięki za napisy pl.
Witam serdecznie dobry materiał ja jestem mieszkańcem Kudowy Zdrój Pozdrawiam 😊
Piękny i klimatyczny park zdrojowy, byłem wczesną wiosną w tym roku, pozdrawiam! 😊
Jako tak zwany z wykształcenia człowiek techniczny , dziękuję bardzo autorowi za tak zwany zastrzyk wiedzy potocznej w odniesieniu do przysposobienia ogólnej wiedzy z zakresu tematów wszelakich kolejnictwa, i eksploatacji taboru kolejowego. Dzięki temu materiałowi udało mi się znów liznąć odrobinę technicznej wiedzy na temat transportu szynowego, aczkolwiek znalazłem tu ukazane odwieczne prawa fizyki, oraz pokrewne w zakresie praw przeciążenia, tarcia i wielu innych.....
Miło jest od czasu do czasu spojrzeć na otaczającą nas rzeczywistość...., i tym samym umieć wytłumaczyć innym dlaczego pociąg piszczy na zakręcie .....😉😊
Bardzo się cieszę, pozdrawiam! 😊
Super firm. Dzieki. :)
Świetnie zrobiony materiał szkoleniowy dla ludzi nie mających pojęcia po co stosuje się trzecią szynę. Szkoda tylko że prezentuje leciwe rozwiązania. Podkładki z 1:06 nie mają żadnych dopuszczeń i wymagają wypalania stopy szyny, "Gańcówki" to odlewy których da się ich zastosować na podkładach betonowych. Widziałem na Suchej Beskidzkiej (strunobeton) i na Warszawie Zachodniej (chyba drewno) podkładki z szynami staroużytecznymi gdzie wykorzystano całą szynę bez wypalania. Mam nawet gdzieś zdjęcia. Pozdro dla autora i oby więcej takich wrzutek.
Tak, z założenia to był bardziej materiał historyczny, popularnonaukowy, nowoczesnych rozwiązań pewnie rzeczywiście zabrakło. To o czym piszesz - prowadnica bez konieczności obcinania stopki na strunobetonie to prawdopodobnie podkład SP-06a/K/… produkcji Strunbetu. Ma na pewno deklarację zgodności WE, nie wiem, czy inni producenci mają jakieś inne rozwiązania. W każdym razie pomysł polega na tym, że szyna pełniąca funkcję prowadnicy jest pochylona, dzięki czemu można uzyskać szerokość 60 mm bez konieczności jej docinania. Pochylenie uzyskuje się na płytach Pżb4888 lub Pża842 produkowanych przez Kuźnię Zawadzkie. Pozdrawiam!
Pierwszy raz na kanale, ale podoba mi się 👍. Jest sub pozdrawiam
Robisz super robotę 👍 tak trzymać 👍 sub 👌
Rewelacja!
Sztos a linia piekna
Drugie rozwiazanie podejrzewam ma wade w postaci przyspieszonej korozji. Szyba ulozona bocznie zbiera snieg i wode.
W tym temacie taka ciekawostka:
„W marcu 2021 roku firma ArcelorMittal Europe - Long Products wprowadziła na rynek RailCor®, całkowicie nową gamę odpornych na korozję szyn, do stosowania w silnie korozyjnych środowiskach.”
constructalia.arcelormittal.com/pl/aktualnosci/2021/05/arcelormittal-wprowadza-na-rynek-railcor
Podkładki ze wspornikiem są także na szlaku Świebodzice - Wałbrzych Szczawienko 😉
I na LK311 w rejonie Szklarskiej 😊 Tam po rewitalizacji w 2014 gajcówki pozostały w torze, tyle tylko, że szyny typu 8 zastąpiono S42. Bardzo ciekawe dwa artykuły o tamtej rewitalizacji ukazały się w Przeglądzie Komunikacyjnym nr 6/2014:
www.transportation.overview.pwr.edu.pl/UPLOAD/BAZA-ARTYKULOW/PL/2014/06/A_PL_14_06_03.pdf
www.transportation.overview.pwr.edu.pl/UPLOAD/BAZA-ARTYKULOW/PL/2014/06/A_PL_14_06_02.pdf
Są też na łuku między Warszawa Stadion i Warszawa Wschodnia
Czyli wracając do mojego pytania z poprzedniego filmu. Czyli prowadnice zaczynają się i kończą jeszcze na odcinku gdzie nie występuje siła odśrodkowa? Świetne zrobione animacje. Pierwszy raz zobaczyłem jak przebiega zużywanie się toru.
Dokładnie tak! Dzięki!
mógłbyś nagrać filmik o wykolejnicy? Bardzo ciekawi mnie niby takie proste działanie, a z drugiej strony brakuje filmów o tym jak wygląda takie wykolejanie
👍 Zanotowane na długiej liście pomysłów 😉 Chociaż pewnie na samodzielny odcinek to może być za wąski temat - może do połączenia z kozłami oporowymi, kozłami samohamownymi i hamulcami torowymi? Pozdrawiam!
Zamodelowanie na potrzeby tego odcinka toru w łuku z przechyłką i prowadnicą okazało się bardziej skomplikowane niż sądziłem i nie ustrzegłem się kilku błędów i uproszczeń… Jestem ciekaw, czy dociekliwe oko Widza je dostrzeże 😉
proszę włączyć shade smooth (menu object).
górna szyna toczna łapie przechyłkę, zaś reszta toru jest na płasko
@@Tomm4070 Dzięki, zdałem sobie sprawę jak źle wyglądają z bliska te koła dopiero przy renderowaniu, ale niestety przy złożonym modelu zestawu kołowego shade smooth nie działało już dobrze. Chyba powinienem był to zrobić na samym początku, przy modelowaniu osi i obręczy koła 🤔
@@fifi81pl Przede wszystkim rampy przechyłkowe się nie udały - na pewno nie jest to rampa prostoliniowa, to jakiś dziwny twór nieznany współczesnej nauce 🙃
@@toromistrz4859 to nie ma znaczenia kiedy się to włączy. może po prostu coś jest nie tak z programem. u mnie np. w nowszej wersji gorzej działa. jeszcze jak brzydko wygląda to można włączyć opcje autosmooth z prawej strony w object data properties -> normals
Świetny filmik, fachowy komentarz, dobra polszczyzna. Od razu zasubskrybowałem.
Bardzo dziękuję i pozdrawiam!
Ktoś ci powiedział że jesteś jak narkotyk, ja nie to napiszę, ty ludzi uzależniasz, ciekawością i rozwiązaniami koleji. Ukradłeś 7 minut życia, jeszcze z tego człowiek cieszy.
🙂👍
A co z prowadnicami na rozjazdach? Tzw kierownicami przy dziobie? Mają nieco inną budowę (w formie masywnego płaskownika) a przy jeździe na wprost nie występuje siła odśrodkowa. Może coś więcej o nich?
…a ich zadaniem jest przeprowadzenie koła przez gardziel krzyżownicy, dlatego nie są potrzebne w rozjazdach z ruchomym dziobem krzyżownicy… Może kiedyś jakiś odcinek o rozjazdach, ale na razie to odległe miejsce na liście tematów do opracowania 😉
A dlaczego na mostach chociaz jest prosty odcinek to som dwie dodatkowe szyny. Wzmocnienie?
To odbojnice, jest na kanale film, który jest im dedykowany:
ua-cam.com/video/FXFRI8zyw0I/v-deo.htmlfeature=shared
Ciekawe, jakie patenty stosowano/ stosuje się na liniach tramwajowych bądź kolejek podmiejskich?
Mało znam specyfikę tramwajów, ale myślę, że warto zgłębić temat 👍
Mam kilka pytań odnośnie kolei. Można się gdzieś do Pana odezwać ? Bo znalezienie dobrych źródeł nawet na internecie nie znając sektora jest ciężkie
Civil3D.TOROmistrz@gmail.com
Pozdrawiam!
Kurde teraz zrozumiałem dlaczego na łuku tak trze
Ciekawy film, czy to samo jest stosowane w szynach tramwajowych?
Chyba nie. Za małe prędkości. Ale jak będziesz jechał tramwajem w swoim mieście to możesz stać z przodu aby widzieć co się dzieje z przodu i zobaczysz na lekkich łukach czy jest trzeba szyna. Ewentualnie zrobić spacer wzdłuż jakiegoś szlaku.
w tramwajach stosowane są szyny rowkowe i to właśnie rowek z kołnierzem są odpowiednikiem trzeciej szyny, trzymając obręcz w łukach
Fachowo nazywa się to odbojnice 😉
Ten film jest o prowadnicy, o odbojnicach jest na kanale odrębny film. Pozdrawiam!
Czy smarownice nie powodują ewentualnego problemu przy hamowaniu?
Smarowana powinna być zasadniczo tylko boczna powierzchnia główki szyny, co nie powinno wpływać na długość drogi hamowania. Politechnika Krakowska robiła badania, w których analizowali co się wydarzy, jeśli smar przedostanie się jednak na powierzchnię toczną (górną) główki szyny. Wyniki były dość niejednoznaczne - dla typowej, ciężkiej lokomotywy przy prędkościach do 40 km/h długość drogi hamowania wydłużyła się o kilkadziesiąt metrów, a przy prędkości 60 km/h na szynie zanieczyszczonej smarem udało się zatrzymać skład… na krótszej drodze hamowania 😳 zdecydowanie gorzej wypadły badania dla lekkiej drezyny motorowej. Wnioski są takie, że lepiej, żeby smar pozostał jednak wyłącznie na bocznej powierzchni główki szyny 😉
A jak to jest z szynami spawanymi? Z ich rozszerzalnością? Nie ma przerw miedzy szynami co chwilę to gdzie się kompensują róznice długości, ciepło-zimno. Chyba nie jest to jakaś super stal co nie pracuje termicznie? Pytam jako zupełny laik. I z góry dziękuję za odpowiedź jak ktoś wie o co chodzi.
Szyny spawane (a właściwie częściej: zgrzewane) nie mają możliwości zmiany swojej długości wskutek zmian temperatury, ponieważ są przytwierdzone do podkładów, które z kolei obsypane są tłuczniem uniemożliwiającym ich przesuw wzdłuż osi toru. W związku z czym w takim torze bezstykowym powstają bardzo duże naprężenia - zimą rozciągające, a latem ściskające. Żeby ograniczyć wielkość takich naprężeń trzeba pilnować, aby temperatura naturalna toru (czyli taka, w której w torze nie występują żadne naprężenia termiczne) znajdowała się w pewnym określonym przedziale. Jeżeli temperatura neutralna będzie zbyt niska, to w okresie letnim różnica temperatury pomiędzy rzeczywistą a neutralną może wywołać w torze zbyt duże naprężenia skutkujące wyboczeniem toru. Analogicznie w okresie zimowym może dojść do pęknięć szyn. Zmiana temperatury neutralnej następuje poprzez regulację naprężeń - choć jest kilka metod to najprościej można powiedzieć, że przy temperaturze np. 23 stopni Celsjusza szyny są przecinane, przytwierdzenia są odpinane, szyna jest wystawiana na rolki, aby umożliwić jej swobodne wydłużenie, skracana i ponownie zgrzewana lub spawana.
@@toromistrz4859Super! Dziękuję bardzo! Co inżynier, to inżynier👍
Pierwsze ujęcie to prawdziwa katastrofa czy np. fragment film fabularnego?
Niestety prawdziwa katastrofa, 24.07.2013, Santiago de Compostela:
pl.m.wikipedia.org/wiki/Katastrofa_kolejowa_w_Santiago_de_Compostela
W torach tramwajowych stosuje się szyny z rynienką.
Bedzie Wiecej?👍
Hejka. Totalnie nie wiem jak tu trafiłem bo nigdy nie interesowałem się taką tematyką. Nie żałuję - fantastyczna sprawa, od teraz się interesuję. Jest super jednak przeszkadza w oglądaniu jedna rzecz - dźwięk. Czy mógłbyś na ścieżce swojego głosu wycinać dół? Bo brzmi to fatalnie i męczy ucho.
Wycinać dół? 🤔 Rozumiem, że chodzi o wyciszenie niskich tonów? Choć jestem laikiem w tej dziedzinie, to przecież w internecie można znaleźć wszystko 😉 Spróbuję, dzięki!
@@toromistrz4859 Tak tak, na pewno wszystko poniżej 120 Hz.
No to jak wygląda ta gajcówka?...
W kolei wąskotorowej największy wróg wykolejonych naczyń
A kiedy wrócą majestatyczne parowozy?
WD40 robi cuda
WD40: w domu i zagrodzie, w polu i na linii kolejowej 👍
Ciekawe czy złomarze którzy zajęli się starymi szynami wiedzieli że stal wytopiona przed 1945 jest warta więcej ze względu na brak radioktywności wygenerowanej przez wybuchy jądrowe xd
2:10 Jak dokopałeś się do tej informacji? Nie czytałeś chyba wszystkich numerów Dziennika Australijskiego na 100 lat do tyłu
Jest kilka wyszukiwarek online bardzo starych, anglojęzycznych gazet, w których można szukać po słowach kluczowych, a wyniki odsyłają do konkretnej strony archiwalnego wydania. A ponieważ szukałem jakichkolwiek wzmianek o „guard rail” to znalazłem dosłownie kilkanaście artykułów, z całego świata, z których ten jeden był dokładnie tym czego szukałem. Pozdrawiam!
Dlaczego mnie to tak strasznie interesuje
Siła odśrodkowa nie istnieje. Właściwym byłoby użycie siła bezwładności.
Świat jest iluzją, jak mawiał mistrz Cagliostro. Ale w tym sensie siła odśrodkowa nie istnieje dokładnie tak samo jak siła bezwładności, nazywana również siłą pozorną, bo jest po prostu jej specyficznym przypadkiem. Pozdrawiam!
@@toromistrz4859 😉
Pnie materiał wprowadzający w błąd .Odbojnica pomylona z trzecia szyną.
Trzecia szyna służy do zasilania .Proponuje zgłosić się do brygady torowej to wytłumaczy co i jak .
Amator.
A co z smarowaniem przytorowym przed czym zabezpiecza?
No toś mi teraz dał popalić… Niestety, pomyliłeś odbojnicę z prowadnicą 🤦 Obejrzeć film, a potem komentować, nigdy na odwrót!
Czyli wracając do mojego pytania z poprzedniego filmu. Czyli prowadnice zaczynają się i kończą jeszcze na odcinku gdzie nie występuje siła odśrodkowa? Świetne zrobione animacje. Pierwszy raz zobaczyłem jak przebiega zużywanie się toru.
Dokładnie tak! Dzięki!