I kapının ötesinde bir kadın gülüyor sağ elinde kederli bir gül açıldı ağır ağır kübalı bir balerinle karşılaştım ikinci katta karlı pencerelerde taze esmer bir yalaza gibi geçti alnımın üzerinden şair nicolas guillen havanaya döndü çoktan yıllarca avrupa ve asya otellerinin hollerinde karşılıklı oturup içtikti yudum yudum şehirlerimizin hasretini iki şey var ancak ölümle unutulur anamızın yüzüyle, şehrimizin yüzü ve koparmış ipini eski kayıklar gibi yüzer kışın sabaha karşı rüzgarda tahta cumbalar ve bir saç mangalın küllerinde uyanır uykudan büyük İstanbulum iki şey var ancak ölümle unutulur. kapıcı uğurladı beni gocuğu geceye batık yürüdüm buz gibi esen yelin ve neonların içinde yürüdüm vakıt hızla ilerliyordu yaklaşıyordum gece yarılarına çıktılar önüme ansızın oraları gündüz gibi aydınlıktı ama onları benden başka gören olmadı bir mangaydılar postalları, pantolonları, ceketleri, kolları kollarında gamalı haç işaretleri elleri, ellerinde otomatikleri vardı omuzları miğferleri vardı ama başları yoktu omuzlarıyla miğferlerinin arası boşluktu hatta yakaları boyunları vardı ama başları yoktu ölümlerine ağlanmayan askerlerdendiler. yürüdük, korktukları hem de hayvanca korktukları belli gözlerinden belli diyemem başları yok ki gözleri olsun korktukları hem de hayvanca korktukları belli belli postallarından korku postaldan belli olur mu? oluyordu onlarınki korktukları, hem de hayvanca korktukları belli korkularından ateş etmeğe de başladılar artsız a,rasız bütün yapılara, bütün taşıt araçlarına, bütün canlılara her sese, her kıvıltıya ateş ediyorlar hatta şopen sokağında mavi balıklı bir afişe ateş ettiler ama ne bir sıva parçası düşüyor, ne bir cam kırılıyor ve kurşun seslerini benden başka duyan yok. ölüler bir SS mangası da olsalar, ölüler öldüremez. kurşunla da, bıçakla da, avulla da. ölüler dirilerek öldürüri kurt olup elmanın içine girerek ölüler bir SS mangası da olsalar, ölüler öldüremez. ama korktukları, hem de hayvanca korktukları belli. bu şehir öldürülmemiş miydi kendileri öldürülmeden önce? bu şehrin kemikleri birer birer kırılıp derisi yüzülmemiş miydi? derisinden kitap kabı yapılmamış mıydı, yağından sabun, saçlarından sicim, ama işte duruyordu karşılarında gecenin ve buz gibi esen yelin içinde sıcacık bir francala gibi vakıt hızla ilerliyordu, yaklaşıyordum gece yarılarına belveder yolunda düşündüm lehlileri kahraman bir mazurka oynuyorlar tarihleri boyunca belveder yolunda düşündüm lehlileri bana ilk ve belki de son nişanımı bu sarayda verdiler tören memuru açtı yaldızlı ak kapıyı girdim büyük salona genç bir kadınla saçları saman sarısı kirpikleri mavi ortalıkta da ikimizden başka kimseler yoktu bir de akvareller, bir de incecik koltuklar kanepeler bebek evlerindeki gibi ve sen belki bundan dolayı bir resimdin açık maviyle çizilmiş, belki bir taş bebektin belki bir parıltıydın, düşümden damlamış sol mememin üstüne uyuyordun alacakaranlıkta, alt ranzada ak boynun uzundu yuvarlaktı yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığın yoktu ve işte krakof şehrinde kapris barı vakıt hızla ilerliyor, gece yarılarına yaklaşıyoruz ayrılık masanın üstündeydi, kahve bardağınla limonatamın arasında onu oraya sen koydun bir taş kuyunun dibindeki suydu bakıyorum eğilip bir koca kişi gülümsüyor bir buluta belli belirsiz sesleniyorum sesini yitirmiş geri dönüyor sesimin yankıları ayrılık masanın üstündeydi, cıgara paketinde gözlüklü garson getirdi onu, ama sen ısmarladın kıvrılan bir dumandı gözlerinin içinde senin cıgaranın ucunda senin ve hoşça kal demeğe hazır olan avucunda. ayrılık masanın üstünde dirseğini dayadığın yerdeydi aklından geçenlerdeydi ayrılık benden gizlediklerinde, gizlemediklerinde ayrılık rahatlığındaydı senin senin güvenindeydi bana büyük korkundaydı ayrılık birdenbire kapın açılır gibi sevdalanmak birilerine ansızın oysa beni seviyorsun ama bunun farkında değilsin ayrılık bunu fark etmeyişindeydi senin ayrılık kurtulmuştu yerçekiminden ağırlığı yoktu, tüy gibiydi diyemem, tüyün de ağırlığı var ayrılığın ağırlığı yoktu ama kendisi vardı vakıt hızla ilerliyor, gece yarıları yaklaşıyor bize yürüdük, yıldızlara değen ortaçağ duvarlarının karanlığında vakıt hızla akıyordu geriye doğru ayak seslerimizin yankıları, sarı sıska köpekler gibi geliyordu ardımızdan koşuyordu önümüzde yagelon üniversitesinde şeytan taşlara tırnaklarını batıra batıra dolaşıyor bozmağa çalışıyor kopernikin araplardan kalma usturlabını ve pazar yerinde bezzazlar çarşısının kemerleri altında rock and roll oynuyor katolik üniversitelerle vakıt hızla ilerliyor, gece yarılarına yaklaşıyoruz vuruyor bulutlara kızıltısı nova hutanın orda köylerden gelen genç işçiler madenle beraber ruhlarını da alev alev döküyor kalıplara ve ruhların dökümü madenin dökümünden bin kere zordur
meryem ana kilisesinin çan kulesinde saat başlarını çalan borazan gece yarısını da çaldı ortaçağdan gelen çığlığı yükseldi şehre yaklaşan düşmanı verdi haber ve sustu ansızın gırtlağına saplanan okla borazan iç rahatlığıyla öldü ve ben yaklaşan düşmanı görüp de haber veremeden öldürülmenin acısını düşündüm vakıt hızla ilerliyor, gece yarıları ışıklarını yeni söndürmüş bir vapur iskelesi gibi arkada kaldı seher vaktı habersizce girdi gara ekspres yağmurlar içindeydi prag bir gölün dibinde gümüş kakma bir sandıktı kapağını açtım içinde genç bir kadın uyuyor camdan kuşların arasında saçları saman sarısı kirpikleri mavi kırmızı dolgun dudaklarıysa şımarık ve somurtkandı yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu kapadım kapağı, yükledim sandığı yük vagonuna habersizce usullacık çıktı gardan ekspres baktım arkasından kollarım iki yanıma sarkık yağmurlar içindeydi prag vakıtları yakalamak istiyorum parmaklarımda kalıyor altın tozları hızlarının yataklı vagonda bir kadın uyuyor, alt ranzada yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu saçları saman sarısı, kirpikleri mavi elleriyse gümüş şamdanlarda mumlardı üst ranzada uyuyanı göremedim ben değildim bir uyuyan varsa orda belki de üst ranza boş moskovaydı üst ranzadaki belki vakıtları yakalamak istiyorum parmaklarımda kalıyor altın tozları hızlarının duman basmış leh toprağını, brestide basmış iki gündür uçaklar kalkıp inemiyor ama trenler gelip gidiyor bebekleri akmış gözlerin içinden geçiyorlar yemekli vagonda kefir denen bir çeşit ayran içtim garson kız tanıdı beni iki piyesimi seyretmiş moskovada ağlamak geldi içimden, minnetle ağlamak garda genç bir kadın beni karşıladı saçları saman sarısı kirpikleri mavi ak boynu uzundu, yuvarlaktı beli karınca belinden ince tuttum elinden yürüdük yürüdük güneşin altında karları çıtırdata çıtırdata o yıl erken gelmişti bahar o günler çoban yıldızına haber uçurulan günlerdi moskova bahtiyardı, bahtiyardım, bahtiyardık. yitirdim seni ansızın, mayakovski alanında yitirdim ansızın seni oysa ansızın değil, çünkü önce yitirdim avucumda elinin sıcaklığını senin sonra elinin yumuşak ağırlığını yitirdim avucumda, sonra elini ve ayrılık parmaklarımızın birbirine ilk değişinde başlamıştı çoktan ama yine de ansızın yitirdim seni asfalt denizlerinde otomobilleri durdurup baktım içlerine yoksun bulvarlar karlı seninkiler yok ayak izleri arasında botlu, iskarpinli, çoraplı, çıplak senin ayak izlerini birde tanırım milisyonerlere sordum, görmediniz mi? eldivenlerini çıkarmışsa ellerini görmemek olmaz elleri gümüş şamdanlarda mumlardır milisyonerler büyük bir nezaketle karşılık veriyor: görmedik. istanbulda sarayburnu akıntısını çıkıyor bir romorkör ardında üç mavna gak gak ediyor da vak vak ediyor da martı kuşları seslendim mavnalara kızıl meydandan romorkörün kaptanına seslenmedim çünkü makinası öyle gümbürdüyordu ki sesimi duyamazdı yorgundu da kaptan ceketinin düğmeleri de kopuktu seslendim mavnalara kızıl meydandan: görmedik. girdim, giriyorum moskovanın bütün sokaklarında, bütün kuyruklara ve yalnız kadınlara soruyorum yün başörtülü, güler yüzlü, sabırsız, sabırlı sessiz kocakarılar ak yanaklı, kopça burunlu tazeler, şapkaları yeşil kadife ve genç kızlar tertemiz sımsıkı gayetle de şık belki korkunç kocakarılar, bezgin tazeler, şapşal kızlar da var ama onlardan bana ne güzeli kadın milleti erkeklerden önce görür ve unutmaz görmediniz mi? saçları saman sarısı, kirpikleri mavi kara paltosunun yakası ak ve sedef düğmeleri koskocaman pragda aldı, görmedik. vakıtlarla yarışıyorum, bir onlar öne geçiyor bir ben. onlar öne geçince, ufalan kırmızı ışıklarını görmez olacağım diye ödüm kopuyor ben öne geçtim mi ışıldakları gölgemi düşürüyor yola, gölgem koşuyor önümde gölgemi gözden yitireceğim diye de bir telaştır alıyor beni tiyatrolara konserlere sinemalara giriyorum bolşoya girmedim, bu gece oynanan operayı sevmezsin. kalamışta balıkçının meyhanesine girdim ve sait faikle tatlı tatlı konuşurduk ben hapisten çıkalı bir ay olmuştu onun karaciğeri sancılar içindeydi ve dünya güzeldi lokantalara giriyorum, estrat orkestraları yani cazları ünlülerine sırmalı kapıcılara, bahşişsever dalgın garsonlara gardroptakilere ve bizim mahalle bekçisine soruyorum: görmedik. çaldı gece yarısını strasnoy manastırının saat kulesi oysa manastır da, kule de yıkıldı çoktan yapılıyor şehrin en büyük sineması oralarda. oralarda on dokuz yaşıma rastladım birbirimizi birde tanıdık oysa birbirimizin yüzünü görmüşlüğümüz yoktu, fotoğraflarımızı bile ama yine de birbirimizi birde tanıdık şaşmadık el sıkışmak istedik ama ellerimiz birbirine dokunamıyor aramızda kırk yıllık zaman duruyor uçsuz bucaksız donmuş duruyor bir kuzey denizidir ve strasnoy alanında, şimdi puşkin alanı kar yağmağa başladı. üşüyorum, hele ellerim ayaklarım oysa yün çoraplıyım da, kunduralarımla eldivenlerim kürklü çorapsız olan oydu bezle sarmış postallarında ayaklarını, elleri çıplak
ağzında ham bir elmanın tadı dünya on dördünde bir kız memesi sertliği avuçlarındaki gözünde türkülerin boyu kilometre kilometre ölümün boyu bir karış ve haberi yok başına geleceklerin hiçbirinden onun başına gelecekleri bir ben biliyorum çünkü inandım onun bütün inandıklarına sevdim seveceği bütün kadınları yazdım yazacağı bütün şiirleri yattım yatacağı bütün hapislerde geçtim geçeceği bütün şehirlerden hastalandım bütün hastalıklarıyla bütün uykularını uyudum gördüm göreceği bütün düşleri bütün yitireceklerini yitirdim saçları saman sarısı, kirpikleri mavi kara paltosunun yakası ak ve sedef düğmeleri koskocaman: görmedim. II on dokuz yaşım beyazıt meydanından geçiyor, çıkıyor kızıl meydanaa konkorda iniyor, abidine rastlıyorum da meydanlardan konuşuyoruz evveli gün gagarin en büyük meydanı dolaşıp döndü meydanlarla yapılardan konuşuyoruz abidinle tavan arasındaki otel odamda Sen ırmağı da akıyor notr dame`ın iki yanından ben geceleyin penceremden, bir ay dilimiymiş gibi görüyorum Sen ırmağını rıhtımında yıldızların bir de genç bir kadın uyuyor tavan arasındaki odamda paris damlarının bacalarına karışmış. yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu saman sarısı saçları, bigudili, mavi kirpikleriyse yüzünde peçeydi çekirdekteki meydanla, çekirdekteki yapıdan konuşuyoruz abidinle meydanda fır dönen celalettinden konuşuyoruz abidin uçsuz bucaksız hızın renklerini döktürüyor ben renkleri yemiş gibi yerim ve matis bir manavdır kozmos yemişleri satar bizim abidin de öyle, avni de, levni de mikroskobun ve füze lumbuzlarının gördüğü yapılar, renkler ve mikroskobun, ve füze lümbazlarının şairleri, ressamları turuncular, turuncu mu turuncudur maviler ipektir, karalar, kara mı kara ama hepsi en uzak da olsa sınırları içinde yeryüzünün yeryüzünün boyaları onlar. ve yeryüzüne inerken, türkü söyleyen gagarin yoldaş salt karayı geçerek merihe de gitsek yeryüzünün boyalarını bulacağız orda belki biraz daha koyu, biraz daha açık, biraz daha parlak, biraz daha sönük ama yeryüzünün boyaları. hamlenin resmini yapıyor abidin yüz elliye altmışın meydanlığında suda balıkları nasıl görüp, suda balıkları nasıl avlayabilirsem, öyle görüp, öyle avlayabilirim kıvıl kıvıl akan vakıtları tuvalinde abidinin. armut, kozmos ve insan yüzü benim dışımda ben armudun, kozmosun ve insan yüzünün içindeyim ve benden önce de vardı armutla kozmos ve insan yüzü ve benden sonra da var. ve sen ırmağı bir ay dilimi gibi genç bir kadın uyuyor, ay diliminin üstünde saçları saman sarısı, kirpikleri mavi ve ak boynu yuvarlak, uzun onu kaç kere yitirip, kaç kere buldum daha kaç kere de yitirip bulacağım kaç kere işte böyle, işte böyle gülüm düşürdüm ömrümün bir parçasını sen ırmağına, sen mişel köprüsünde. mösyö düponun oltasına takılacak bir sabah ömrümün bir parçası, çiselerken aydınlık mösyö düpon çekecek, çıkaracak onu sudan parisin mavi suretiyle birlikte ve hiçbir şeye benzetemeyecek, ömrümün bir parçasını ne balığa, ne pabuç eskisine ve atacak onu mösyö düpon gerisin geriye, parisin suretiyle birlikte suya. suret kalacak eski yerinde sen ırmağıyla akacak ömrümün bir parçası ırmakların mezarlığı; büyük denize kadar. damarlarımda akan kanın hışırtısıyla uyandım kanın, akıntı burnu sularından daha çağıltılı akıyor. parmaklarımın ağırlığı yok parmaklarım, ellerimle ayaklarımdan kopup havalanacaklar salına salına dönecekler başımın üstünde başımın da ağırlığı yok, o da bir balon gibi havalanabilir sağım yok, solum yok, yukarım-aşağım yok abidine söylemeli de resmini yapsın ağırsızlığın sağsızlığın, solsuzluğun, yukarısızlığın, aşağısızlığın abidine söylemeli de resmini yapsın beyazıt meydanında şehit düşenin ve gagarin yoldaşın ve tavan arasında yatan genç kadının saçları saman sarısı, kirpikleri mavi ak boynu uzundur, yuvarlaktır. abidine söylemeli de resmini yapsın kübanın ama dağlarını, taşlarını yemişlerini değil, insanlarını. ama insanlarının gözlerini, kaşlarını, ellerini değil, gözlerinin, kaşlarının, ellerinin içindekini. notr dame turuncu bir lamba gibi yanıp söndü ve parisin bütün eski-yeni taşları turuncu bir lamba gibi yanıp söndü. bir ulu ırmak akıyor, insan eli, ilk mağaraya ilk bizonu çizdiği günden beri sonra bütün çaylar yeni balıkları, yeni su otları, yeni tatlarıyla dökülüyor onun içine. ve kurumayan, uçsuz bucaksız akan bir odur. pariste bir kestane ağacı olacak, parisin ilk kestanesi, paris kestanelerinin atası. istanbuldan gelip yerleşmiş parise, boğaz sırtlarından hala sağ mıdır bilmem, sağsa iki yüz yaşında filan olmalı gidip elini öpmek isterdim, varıp gölgesinde yatsak isterdim. bu kitabın kağıdını yapanlar, yazısını dizenler, resimlerini basanlar, bu kitabı dükkanında satanlar, bu kitabı para verip alanlar, okuyanlar, seyredenler bir de kremlinliler, karı koca bir de abidin, bir de ben, bir de bir saman sarısı, yani belası başımın. - 1961
@@dusselkomedya Saçları saman sarısı kirpikleri mavi Yani diyor ki şâir sen bir ateşsin ve beni yaktın yani başının belası Müthiş bir üslûb. Ben olsam Allah'ın belâsı beni yaktın kül ettin derim ama edebî kişilik suretiyle tasvir ediyor ateşi de belâyı da...
Solaris Medar umdum Yalnızlığını adımlarken sokaklarının, Gecelerinden. O metruk yerde buldum seni, Fırtınadan ürkmüş çocuktun. Yıllar mı geçti aradan? Dönüyorum denize varmadan Müzik dalgadır diyorum -heyecanla- Gözlerinin rengi de … Yararı yok … Orada bakışın, Ben Tutsak Şaşkın Dönüyorum denize varmadan Çaresiz … Yıllar mı geçti aradan? 20.07.1987, Kenan Öztürk
Şiir "Saman Sarısı"vın tamamı değil. Dünyanın en büyük şairlerinden biri olan, büyük değerimiz Nazım Hikmet'e yapılır mı bu? Hem bu şiir dünyanın en güzel şiiri. Açıklama eklesin lütfen yer verenler. @MehmetAli_Kutlu
şiiri okuyan nazım hikmet, seslendirdiği yıl vefatından iki sene öncesi, ulaşabildiğimiz kayıt bu. muhtemel ki şiiri son döneminde bu haliyle seslendirdiğini ve kendisinin bilinçli olarak sadeleştirdiğini düşünüyorum. ne yapmışız hocam, adam mı öldürmüşüz?
I
kapının ötesinde bir kadın gülüyor
sağ elinde kederli bir gül açıldı
ağır ağır
kübalı bir balerinle karşılaştım ikinci katta
karlı pencerelerde
taze esmer bir yalaza gibi geçti
alnımın üzerinden
şair nicolas guillen havanaya döndü çoktan
yıllarca avrupa ve asya otellerinin hollerinde karşılıklı oturup
içtikti yudum yudum şehirlerimizin hasretini
iki şey var ancak ölümle unutulur
anamızın yüzüyle, şehrimizin yüzü
ve koparmış ipini eski kayıklar gibi yüzer
kışın sabaha karşı rüzgarda tahta cumbalar
ve bir saç mangalın küllerinde
uyanır uykudan büyük İstanbulum
iki şey var ancak ölümle unutulur.
kapıcı uğurladı beni gocuğu geceye batık
yürüdüm buz gibi esen yelin ve neonların içinde yürüdüm
vakıt hızla ilerliyordu yaklaşıyordum gece yarılarına
çıktılar önüme ansızın
oraları gündüz gibi aydınlıktı ama onları benden başka gören olmadı
bir mangaydılar
postalları, pantolonları, ceketleri, kolları
kollarında gamalı haç işaretleri
elleri, ellerinde otomatikleri vardı
omuzları miğferleri vardı ama başları yoktu
omuzlarıyla miğferlerinin arası boşluktu
hatta yakaları boyunları vardı ama başları yoktu
ölümlerine ağlanmayan askerlerdendiler.
yürüdük,
korktukları hem de hayvanca korktukları belli
gözlerinden belli diyemem
başları yok ki gözleri olsun
korktukları hem de hayvanca korktukları belli
belli postallarından
korku postaldan belli olur mu?
oluyordu onlarınki
korktukları, hem de hayvanca korktukları belli
korkularından ateş etmeğe de başladılar artsız a,rasız
bütün yapılara, bütün taşıt araçlarına, bütün canlılara
her sese, her kıvıltıya ateş ediyorlar
hatta şopen sokağında mavi balıklı bir afişe ateş ettiler
ama ne bir sıva parçası düşüyor, ne bir cam kırılıyor
ve kurşun seslerini benden başka duyan yok.
ölüler bir SS mangası da olsalar, ölüler öldüremez.
kurşunla da, bıçakla da, avulla da.
ölüler dirilerek öldürüri kurt olup elmanın içine girerek
ölüler bir SS mangası da olsalar, ölüler öldüremez.
ama korktukları, hem de hayvanca korktukları belli.
bu şehir öldürülmemiş miydi kendileri öldürülmeden önce?
bu şehrin kemikleri birer birer kırılıp derisi yüzülmemiş miydi?
derisinden kitap kabı yapılmamış mıydı, yağından sabun, saçlarından
sicim,
ama işte duruyordu karşılarında gecenin ve buz gibi esen yelin içinde
sıcacık bir francala gibi
vakıt hızla ilerliyordu, yaklaşıyordum gece yarılarına
belveder yolunda düşündüm lehlileri
kahraman bir mazurka oynuyorlar tarihleri boyunca
belveder yolunda düşündüm lehlileri
bana ilk ve belki de son nişanımı bu sarayda verdiler
tören memuru açtı yaldızlı ak kapıyı
girdim büyük salona genç bir kadınla
saçları saman sarısı kirpikleri mavi
ortalıkta da ikimizden başka kimseler yoktu
bir de akvareller, bir de incecik koltuklar kanepeler
bebek evlerindeki gibi
ve sen belki bundan dolayı
bir resimdin açık maviyle çizilmiş, belki bir taş bebektin
belki bir parıltıydın, düşümden damlamış sol mememin üstüne
uyuyordun alacakaranlıkta, alt ranzada
ak boynun uzundu yuvarlaktı
yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığın yoktu
ve işte krakof şehrinde kapris barı
vakıt hızla ilerliyor, gece yarılarına yaklaşıyoruz
ayrılık masanın üstündeydi, kahve bardağınla limonatamın arasında
onu oraya sen koydun
bir taş kuyunun dibindeki suydu
bakıyorum eğilip
bir koca kişi gülümsüyor bir buluta belli belirsiz
sesleniyorum
sesini yitirmiş geri dönüyor sesimin yankıları
ayrılık masanın üstündeydi, cıgara paketinde
gözlüklü garson getirdi onu, ama sen ısmarladın
kıvrılan bir dumandı gözlerinin içinde senin
cıgaranın ucunda senin
ve hoşça kal demeğe hazır olan avucunda.
ayrılık masanın üstünde dirseğini dayadığın yerdeydi
aklından geçenlerdeydi ayrılık
benden gizlediklerinde, gizlemediklerinde
ayrılık rahatlığındaydı senin
senin güvenindeydi bana
büyük korkundaydı ayrılık
birdenbire kapın açılır gibi sevdalanmak birilerine ansızın
oysa beni seviyorsun ama bunun farkında değilsin
ayrılık bunu fark etmeyişindeydi senin
ayrılık kurtulmuştu yerçekiminden ağırlığı yoktu,
tüy gibiydi diyemem, tüyün de ağırlığı var
ayrılığın ağırlığı yoktu ama kendisi vardı
vakıt hızla ilerliyor, gece yarıları yaklaşıyor bize
yürüdük, yıldızlara değen ortaçağ duvarlarının karanlığında
vakıt hızla akıyordu geriye doğru
ayak seslerimizin yankıları, sarı sıska köpekler gibi geliyordu
ardımızdan koşuyordu önümüzde
yagelon üniversitesinde şeytan taşlara tırnaklarını batıra batıra dolaşıyor
bozmağa çalışıyor kopernikin araplardan kalma usturlabını
ve pazar yerinde bezzazlar çarşısının kemerleri altında
rock and roll oynuyor katolik üniversitelerle
vakıt hızla ilerliyor, gece yarılarına yaklaşıyoruz
vuruyor bulutlara kızıltısı nova hutanın
orda köylerden gelen genç işçiler
madenle beraber ruhlarını da alev alev
döküyor kalıplara
ve ruhların dökümü madenin dökümünden bin kere zordur
meryem ana kilisesinin çan kulesinde saat başlarını çalan borazan
gece yarısını da çaldı
ortaçağdan gelen çığlığı yükseldi
şehre yaklaşan düşmanı verdi haber
ve sustu ansızın gırtlağına saplanan okla
borazan iç rahatlığıyla öldü
ve ben yaklaşan düşmanı görüp de haber veremeden öldürülmenin acısını düşündüm
vakıt hızla ilerliyor, gece yarıları ışıklarını yeni söndürmüş
bir vapur iskelesi gibi arkada kaldı
seher vaktı habersizce girdi gara ekspres
yağmurlar içindeydi prag
bir gölün dibinde gümüş kakma bir sandıktı
kapağını açtım
içinde genç bir kadın uyuyor camdan kuşların arasında
saçları saman sarısı kirpikleri mavi
kırmızı dolgun dudaklarıysa şımarık ve somurtkandı
yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu
kapadım kapağı, yükledim sandığı yük vagonuna
habersizce usullacık çıktı gardan ekspres
baktım arkasından kollarım iki yanıma sarkık
yağmurlar içindeydi prag
vakıtları yakalamak istiyorum
parmaklarımda kalıyor altın tozları hızlarının
yataklı vagonda bir kadın uyuyor, alt ranzada
yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
elleriyse gümüş şamdanlarda mumlardı
üst ranzada uyuyanı göremedim
ben değildim bir uyuyan varsa orda
belki de üst ranza boş
moskovaydı üst ranzadaki belki
vakıtları yakalamak istiyorum
parmaklarımda kalıyor altın tozları hızlarının
duman basmış leh toprağını, brestide basmış
iki gündür uçaklar kalkıp inemiyor
ama trenler gelip gidiyor
bebekleri akmış gözlerin içinden geçiyorlar
yemekli vagonda kefir denen bir çeşit ayran içtim
garson kız tanıdı beni
iki piyesimi seyretmiş moskovada
ağlamak geldi içimden, minnetle ağlamak
garda genç bir kadın beni karşıladı
saçları saman sarısı kirpikleri mavi
ak boynu uzundu, yuvarlaktı
beli karınca belinden ince
tuttum elinden yürüdük
yürüdük güneşin altında karları çıtırdata çıtırdata
o yıl erken gelmişti bahar
o günler çoban yıldızına haber uçurulan günlerdi
moskova bahtiyardı, bahtiyardım, bahtiyardık.
yitirdim seni ansızın, mayakovski alanında yitirdim ansızın seni
oysa ansızın değil, çünkü önce yitirdim avucumda elinin sıcaklığını senin
sonra elinin yumuşak ağırlığını yitirdim avucumda, sonra elini
ve ayrılık parmaklarımızın birbirine ilk değişinde başlamıştı çoktan
ama yine de ansızın yitirdim seni
asfalt denizlerinde otomobilleri durdurup baktım içlerine yoksun
bulvarlar karlı
seninkiler yok ayak izleri arasında
botlu, iskarpinli, çoraplı, çıplak
senin ayak izlerini birde tanırım
milisyonerlere sordum, görmediniz mi?
eldivenlerini çıkarmışsa ellerini görmemek olmaz
elleri gümüş şamdanlarda mumlardır
milisyonerler büyük bir nezaketle karşılık veriyor:
görmedik.
istanbulda sarayburnu akıntısını çıkıyor bir romorkör
ardında üç mavna
gak gak ediyor da vak vak ediyor da martı kuşları
seslendim mavnalara kızıl meydandan
romorkörün kaptanına seslenmedim
çünkü makinası öyle gümbürdüyordu ki sesimi duyamazdı
yorgundu da kaptan
ceketinin düğmeleri de kopuktu
seslendim mavnalara kızıl meydandan:
görmedik.
girdim, giriyorum moskovanın bütün sokaklarında, bütün kuyruklara
ve yalnız kadınlara soruyorum
yün başörtülü, güler yüzlü, sabırsız, sabırlı sessiz kocakarılar
ak yanaklı, kopça burunlu tazeler, şapkaları yeşil kadife
ve genç kızlar tertemiz sımsıkı gayetle de şık
belki korkunç kocakarılar, bezgin tazeler, şapşal kızlar da var
ama onlardan bana ne
güzeli kadın milleti erkeklerden önce görür ve unutmaz
görmediniz mi?
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
kara paltosunun yakası ak ve sedef düğmeleri koskocaman
pragda aldı, görmedik.
vakıtlarla yarışıyorum, bir onlar öne geçiyor bir ben.
onlar öne geçince, ufalan kırmızı ışıklarını görmez olacağım diye ödüm
kopuyor
ben öne geçtim mi ışıldakları gölgemi düşürüyor yola,
gölgem koşuyor önümde
gölgemi gözden yitireceğim diye de bir telaştır alıyor beni
tiyatrolara konserlere sinemalara giriyorum
bolşoya girmedim, bu gece oynanan operayı sevmezsin.
kalamışta balıkçının meyhanesine girdim
ve sait faikle tatlı tatlı konuşurduk
ben hapisten çıkalı bir ay olmuştu
onun karaciğeri sancılar içindeydi ve dünya güzeldi
lokantalara giriyorum, estrat orkestraları yani cazları ünlülerine
sırmalı kapıcılara, bahşişsever dalgın garsonlara
gardroptakilere ve bizim mahalle bekçisine soruyorum:
görmedik.
çaldı gece yarısını strasnoy manastırının saat kulesi
oysa manastır da, kule de yıkıldı çoktan
yapılıyor şehrin en büyük sineması oralarda.
oralarda on dokuz yaşıma rastladım
birbirimizi birde tanıdık
oysa birbirimizin yüzünü görmüşlüğümüz yoktu, fotoğraflarımızı bile
ama yine de birbirimizi birde tanıdık
şaşmadık
el sıkışmak istedik
ama ellerimiz birbirine dokunamıyor
aramızda kırk yıllık zaman duruyor
uçsuz bucaksız donmuş duruyor bir kuzey denizidir
ve strasnoy alanında, şimdi puşkin alanı
kar yağmağa başladı.
üşüyorum, hele ellerim ayaklarım
oysa yün çoraplıyım da, kunduralarımla eldivenlerim kürklü
çorapsız olan oydu
bezle sarmış postallarında ayaklarını, elleri çıplak
ağzında ham bir elmanın tadı dünya
on dördünde bir kız memesi sertliği avuçlarındaki
gözünde türkülerin boyu kilometre kilometre
ölümün boyu bir karış
ve haberi yok başına geleceklerin hiçbirinden
onun başına gelecekleri bir ben biliyorum
çünkü inandım onun bütün inandıklarına
sevdim seveceği bütün kadınları
yazdım yazacağı bütün şiirleri
yattım yatacağı bütün hapislerde
geçtim geçeceği bütün şehirlerden
hastalandım bütün hastalıklarıyla
bütün uykularını uyudum
gördüm göreceği bütün düşleri
bütün yitireceklerini yitirdim
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
kara paltosunun yakası ak ve sedef düğmeleri koskocaman:
görmedim.
II
on dokuz yaşım beyazıt meydanından geçiyor, çıkıyor kızıl meydanaa
konkorda iniyor, abidine rastlıyorum da meydanlardan konuşuyoruz
evveli gün gagarin en büyük meydanı dolaşıp döndü
meydanlarla yapılardan konuşuyoruz abidinle
tavan arasındaki otel odamda
Sen ırmağı da akıyor notr dame`ın iki yanından
ben geceleyin penceremden, bir ay dilimiymiş gibi görüyorum Sen ırmağını
rıhtımında yıldızların
bir de genç bir kadın uyuyor tavan arasındaki odamda
paris damlarının bacalarına karışmış.
yıllardır böyle derin uykulara dalmışlığı yoktu
saman sarısı saçları, bigudili, mavi kirpikleriyse yüzünde peçeydi
çekirdekteki meydanla, çekirdekteki yapıdan konuşuyoruz abidinle
meydanda fır dönen celalettinden konuşuyoruz
abidin uçsuz bucaksız hızın renklerini döktürüyor
ben renkleri yemiş gibi yerim
ve matis bir manavdır kozmos yemişleri satar
bizim abidin de öyle, avni de, levni de
mikroskobun ve füze lumbuzlarının gördüğü yapılar, renkler
ve mikroskobun,
ve füze lümbazlarının şairleri, ressamları
turuncular, turuncu mu turuncudur
maviler ipektir, karalar, kara mı kara
ama hepsi en uzak da olsa
sınırları içinde yeryüzünün
yeryüzünün boyaları onlar.
ve yeryüzüne inerken, türkü söyleyen gagarin yoldaş
salt karayı geçerek merihe de gitsek
yeryüzünün boyalarını bulacağız orda
belki biraz daha koyu, biraz daha açık,
biraz daha parlak, biraz daha sönük
ama yeryüzünün boyaları.
hamlenin resmini yapıyor abidin
yüz elliye altmışın meydanlığında
suda balıkları nasıl görüp,
suda balıkları nasıl avlayabilirsem,
öyle görüp, öyle avlayabilirim kıvıl kıvıl akan vakıtları tuvalinde abidinin.
armut, kozmos ve insan yüzü benim dışımda
ben armudun, kozmosun ve insan yüzünün içindeyim
ve benden önce de vardı armutla kozmos ve insan yüzü
ve benden sonra da var.
ve sen ırmağı bir ay dilimi gibi
genç bir kadın uyuyor, ay diliminin üstünde
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
ve ak boynu yuvarlak, uzun
onu kaç kere yitirip, kaç kere buldum
daha kaç kere de yitirip bulacağım kaç kere
işte böyle, işte böyle gülüm
düşürdüm ömrümün bir parçasını sen ırmağına,
sen mişel köprüsünde.
mösyö düponun oltasına takılacak bir sabah ömrümün bir parçası,
çiselerken aydınlık
mösyö düpon çekecek, çıkaracak onu sudan
parisin mavi suretiyle birlikte
ve hiçbir şeye benzetemeyecek, ömrümün bir parçasını
ne balığa, ne pabuç eskisine
ve atacak onu mösyö düpon gerisin geriye,
parisin suretiyle birlikte suya.
suret kalacak eski yerinde
sen ırmağıyla akacak ömrümün bir parçası
ırmakların mezarlığı; büyük denize kadar.
damarlarımda akan kanın hışırtısıyla uyandım
kanın, akıntı burnu sularından
daha çağıltılı akıyor.
parmaklarımın ağırlığı yok
parmaklarım, ellerimle ayaklarımdan kopup havalanacaklar
salına salına dönecekler başımın üstünde
başımın da ağırlığı yok, o da bir balon gibi havalanabilir
sağım yok, solum yok, yukarım-aşağım yok
abidine söylemeli de resmini yapsın ağırsızlığın
sağsızlığın, solsuzluğun, yukarısızlığın, aşağısızlığın
abidine söylemeli de resmini yapsın
beyazıt meydanında şehit düşenin
ve gagarin yoldaşın
ve tavan arasında yatan genç kadının
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
ak boynu uzundur, yuvarlaktır.
abidine söylemeli de resmini yapsın kübanın
ama dağlarını, taşlarını yemişlerini değil, insanlarını.
ama insanlarının gözlerini, kaşlarını, ellerini değil,
gözlerinin, kaşlarının, ellerinin içindekini.
notr dame turuncu bir lamba gibi yanıp söndü
ve parisin bütün eski-yeni taşları
turuncu bir lamba gibi yanıp söndü.
bir ulu ırmak akıyor,
insan eli, ilk mağaraya ilk bizonu çizdiği günden beri
sonra bütün çaylar yeni balıkları,
yeni su otları, yeni tatlarıyla dökülüyor onun içine.
ve kurumayan, uçsuz bucaksız akan bir odur.
pariste bir kestane ağacı olacak,
parisin ilk kestanesi, paris kestanelerinin atası.
istanbuldan gelip yerleşmiş parise, boğaz sırtlarından
hala sağ mıdır bilmem, sağsa iki yüz yaşında filan olmalı
gidip elini öpmek isterdim,
varıp gölgesinde yatsak isterdim.
bu kitabın kağıdını yapanlar,
yazısını dizenler, resimlerini basanlar,
bu kitabı dükkanında satanlar,
bu kitabı para verip alanlar, okuyanlar, seyredenler
bir de kremlinliler, karı koca
bir de abidin, bir de ben, bir de
bir saman sarısı, yani belası başımın.
- 1961
@@dusselkomedya Saçları saman sarısı kirpikleri mavi
Yani diyor ki şâir sen bir ateşsin ve beni yaktın yani başının belası
Müthiş bir üslûb.
Ben olsam Allah'ın belâsı beni yaktın kül ettin derim ama edebî kişilik suretiyle tasvir ediyor ateşi de belâyı da...
Bir İsmet Özel bir Nazım dinlemekten ciğer kalmadı
Arasıra dinlemek zamanın yıprattığı bazı duyguları tamir ediyor, yeniden yerine yerleştiriyor. Onbeş günde bir dinlerim.
"İki şey var ancak ölümle unutulur:
anamızın yüzü ve şehrimizin yüzü."
ikisinden de 1300 kilometre uzaktayken o kadar anlamlı ki
Muazzam duygu dolu bir şiir, gözlerim doldu büyük usta Nazım Hikmet huzurla uyu.
insanın içindeki huzuru paramparça eden bir huzur veriyor
En sevdiğim şiirlerden biri sevilesi insanlar dinlesin diye söylemiş Nazım Usta'm...
bu şüphesiz ikrar etmeye ve tekrar dinlemeye şayan.
Şiirin verdiği mutluluk verdiği yanlızlık verdiği umut bütün her şeyi veriyordu insna ve ustat der seni düşlemek güzel şey 🇹🇷❤
Nazım Hikmet RAN 🖤
10/12/22 🎧
Bu şiiri buraya yüklediğiniz için size sonsuz teşekkürler. Huzur içinde uyu, büyük şair.💙
Bristol otelinden selamlar
Bu şiiri 19 yaşında dinlemek haz veriyor
Bu şiiri 19 yaşında dınleyip anlaya biliyorsan ya büyük bir sair olacaksın yada 19 yasında değilsindir nüfüsa geç yazdırmışlar.
23 yaşımdan beri dinlerim 35 yaşımdayım
Şiir ayrı, müzik ayrı muhteşem...
Ah yüreğe dokunan şiir, ruhu okşayan şair
Bir şiir yüreğe bu kadar çarpar mı
Bi düştük boşluğa ilk dinlemede
Alışmış olsam gerek en kısa sürede yeni bir projede görüşürüz umarım, fazla bekletme beni
Ve sen belki bundan dolayı, bir resimdin açık mavi ile çizilmiş ❤
Bu şiiri dinliyorsanız, bazı insanlardan üstünsünüz tebrik ederim..
Sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin? İşin kolayına kaçmadan ama...
BAŞKANIMIZ BAŞKA. AŞK^
10:46 dan sonra başka bir boyuta geçiyor.
Ayrılık masanın üstündeydi kahve bardağıyla limonatanın arasında onu oraya sen koydun
Ne zaman geliceksin artık be admin, çok oldu bir tane proje ile gelmeyeli... Belki bı kurtarış olurdu benim için
Solaris
Medar umdum
Yalnızlığını adımlarken sokaklarının,
Gecelerinden.
O metruk yerde buldum seni,
Fırtınadan ürkmüş çocuktun.
Yıllar mı geçti aradan?
Dönüyorum denize varmadan
Müzik dalgadır diyorum
-heyecanla-
Gözlerinin rengi de …
Yararı yok …
Orada bakışın,
Ben
Tutsak
Şaşkın
Dönüyorum denize varmadan
Çaresiz …
Yıllar mı geçti aradan?
20.07.1987, Kenan Öztürk
Tümünü okumanızı tavsiye ederim..
Ah nazım Hikmet ah
3:40.....💔
Müzik kimin ? Teşekkür ederim bu güzel paylaşım için.
Crows in the Rain
tanrım
peki
Son bir dakikada çalan müziği bilen var mı acaba?
Crows In the rain- Now you can sleep
Teşekkürler👍
saçları saman sarısı, kirpikleri mavi
Bu şiir hangi kitapta yer alıyor
Nazım Hikmet / Son Şiirler (1959-1963) kitabında mevcut. Yapı kredi yayınlarından temin edebilirsiniz kitabı.
ne korkunç bir adamsın
adımlarını ölçemiyorum
nazım hikmet
korkunç bir adamsın
sesini ışıģıni biliyorum
dostoyevskiyi yaya bırakan
sesin
nazım hilmet
Bir iş icin Moskova ya gittiğimde Nâzım'ın mezarını ziyâret etmiştim Eşi Vera ile beraber yatıyor
Ahmet Arif.Hasretinden prangalar eskittim
Ustaya ölüm yok
Ölümün boyu bir karış ya usta
Şiir "Saman Sarısı"vın tamamı değil. Dünyanın en büyük şairlerinden biri olan, büyük değerimiz Nazım Hikmet'e yapılır mı bu? Hem bu şiir dünyanın en güzel şiiri. Açıklama eklesin lütfen yer verenler. @MehmetAli_Kutlu
şiiri okuyan nazım hikmet, seslendirdiği yıl vefatından iki sene öncesi, ulaşabildiğimiz kayıt bu. muhtemel ki şiiri son döneminde bu haliyle seslendirdiğini ve kendisinin bilinçli olarak sadeleştirdiğini düşünüyorum. ne yapmışız hocam, adam mı öldürmüşüz?
@@dusselkomedyahahahshs😂
Memetali adam bulmuş atmış buryaa belki kimse bilmeyecek uzan zaman sonra uzun halini al yorum ekle toksiklik yapma uzaaa nazimla kalın