Bioniczna ręka z dotykiem - Zderzenie planet - Brukowanie Księżyca laserem | Czytamy naturę

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 22 жов 2023
  • W 180. odcinku "Czytamy naturę" opowiadam o:
    1) 00:45 bionicznej ręce z dwukierunkową komunikacją, czyli taką, którą użytkownik czuje jako swoje własne ciało;
    2) 10:47 zderzeniu dwóch planet, które - chyba - właśnie zaobserwowaliśmy;
    3) 19:43 brukowaniu powierzchni Księżyca przy pomocy lasera.
    Źródła:
    1) Ortiz-Catalan, M., Zbinden, J., Millenaar, J., D’Accolti, D., Controzzi, M., Clemente, F., ... & Brånemark, R. (2023). A highly integrated bionic hand with neural control and feedback for use in daily life. Science Robotics, 8(83), eadf7360. www.science.org/doi/10.1126/s...
    2) Kenworthy, M., Lock, S., Kennedy, G., van Capelleveen, R., Mamajek, E., Carone, L., ... & Rizzo Smith, M. (2023). A planetary collision afterglow and transit of the resultant debris cloud. Nature, 622(7982), 251-254. www.nature.com/articles/s4158...
    3) Ginés-Palomares, J. C., Fateri, M., Kalhöfer, E., Schubert, T., Meyer, L., Kolsch, N., ... & Günster, J. (2023). Laser melting manufacturing of large elements of lunar regolith simulant for paving on the Moon. Scientific Reports, 13(1), 15593. www.nature.com/articles/s4159...
    Materiał powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
  • Наука та технологія

КОМЕНТАРІ • 61

  • @barbara5477
    @barbara5477 7 місяців тому +6

    W imieniu potrzebujących protez kończyn mocno trzymam kciuki za szybki postęp w rozwoju i powszechny dostęp do takich bionicznych protez. Dzięki za odcinek, pozdrawiam ❤️

  • @astat1
    @astat1 7 місяців тому +13

    Dwa tematy kosmiczne 🤩 Takie "Czytamy naturę" to ja rozumiem!

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza 7 місяців тому +1

      A ja nie jestem przekonany. ;) Wiem, że jest tu dużo fanów Kosmosu, ale mnie się już temat trochę przejadł i coraz mocniej kręcą mnie swojskie, przyziemne rzeczy takie jak żaby, błoto, choroby, archeologia. Ale spokojnie - nauki dla wszystkich starczy. :) Pozdr!

  • @jarek12061960
    @jarek12061960 7 місяців тому +10

    wiem że to wymaga ogromu czasu i pracy przygotowane takiego odcinak ...ale proszę więcej ! częściej !

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza 7 місяців тому

      Jeszcze częściej?! ;)

  • @kerinalangen218
    @kerinalangen218 7 місяців тому +1

    Lubie sluchać mądrych ludzi w przystępnej formie☝

  • @florianabacki1621
    @florianabacki1621 7 місяців тому +2

    Soczewka do wypalania regolitu - szybki rachunek: 2.5m2 to średnica soczewki ok. 1.8m. To jest do wykonania.
    A czy będzie kiedykolwiek potrzebne, to się okaże.

  • @johnsmith-vz3vr
    @johnsmith-vz3vr 7 місяців тому +3

    25:30 to jak angielski robotnik, też taką powierzchnię płytek układa na godzinę pracy. ;)

  • @urszulaniebo5807
    @urszulaniebo5807 7 місяців тому +2

    Wszystko, o czym Pan mówi, jest niezmiernie ciekawe🔭 Czekam zawsze na kolejny odcinek!

  • @miwp9492
    @miwp9492 7 місяців тому +1

    Jak zawsze super.

  • @ijontichy471
    @ijontichy471 7 місяців тому +1

    w tych dziurkach w chodniku można trawę posiać. Będzie git i eko! ;)

  • @pawelperkowski1971
    @pawelperkowski1971 7 місяців тому +2

    od 25:07 do 25:10 Dźwięk towarzyszący skanowaniu strefy stopu gruntu księżycowego bardzo "obrazowy".

  • @x64Joxer
    @x64Joxer 7 місяців тому

    Dziękuję

  • @abstrakt2003
    @abstrakt2003 7 місяців тому +7

    A po roku, jak już się kobieta przyzwyczaił to jej tę rękę zabrali? Przecież to jest okrutne.

    • @wawrzynieckorzen78
      @wawrzynieckorzen78 4 місяці тому

      Skończył się promocyjny okres darmowej subskrypcji ;)
      A poważnie: pewnie jej zostawili, po prostu przez rok zbierali dane do artykułu. Tak pewnie też było taniej niż znowu rozgrzebywać jej rękę żeby wyjąć te śruby i interfejs do komunikacji z protezą.

  • @dziedzicpruski6130
    @dziedzicpruski6130 7 місяців тому +2

    Nie będe siedział ! Słucham na stojąco :D

  • @tommate4086
    @tommate4086 7 місяців тому +1

    Doskonały odcinek!

  • @henrykkunicki1042
    @henrykkunicki1042 7 місяців тому

    Czy dobrze rozkładam na drobne?
    1. Przeszczepione mięśnie sterowane nerwami wszczepione są w żywą część ręki (moc sygnału rzędu nano Watów).
    2. Mięśnie napędzają elektryczne czujniki siły bądź przemieszczenia, będące częścią układu sterującego protezą.
    3. Te czujniki również znajdują się w żywej ręce.
    4. Czujniki wytwarzają sygnał o mocy rzędu mili Watów i są zasilane ze źródła energii znajdującego się w protezie.
    5. Wzmacniacze sterujące siłownikami i siłowniki wykonawcze, np piezostrykcyjne, o mocy ok 1W, wystarczą do wykonania zadań prezentowanych na filmie, ale już nie do niesienia walizki.
    6. W "palcach" umieszczone są czujniki nacisku, wytwarzające sygnał sprzężenia zwrotnego.
    7. Ten sygnał dopasowany do poziomu (mikro V) i formatu "używanego" w układzie nerwowym, wpięty jest w zakończenia nerwów "wejściowych" do mózgu.
    Wyobrażam sobie, że moc sygnału generowanego przez mózg i posyłanego do układu nerwowego do obsługi jednego organu, jest porównywalna z mocą sygnału docierającego do Ziemi z Voyagera. Różnych układów wykonawczych, jednocześnie obsługiwanych przez mózg, jest bardzo dużo (np utrzymanie równowagi i pozycji pionowej). Moc generowana dla sterowania każdym z nich nie może być duża z powodu łącznego zapotrzebowania na energię i towarzyszącego wydzielania ciepła.
    8. Jakie jest więc "wzmocnienie mocy" wzmacniacza mięśniowego w prawidłowo funkcjonującym organizmie?
    9. Na wykonanie pojedynczego zadania składa się praca wielu osobno sterowanych mięśni. Czy powyższa kalkulacja niezbędnej energii na sterowanie jest słuszna?
    10. I żartobliwie: czy pocenie się głowy to chłodzenie mózgu w chwilach szczególnych?
    Podoba mi się formuła programu: naukowe pogawędki przy kawiarnianym stoliku. Łapka w górę!

  • @pawemiszczuk8401
    @pawemiszczuk8401 7 місяців тому +1

    DOSŁOWNIE na sekundy przed wspomnieniem o soczewkach w mojej głowie pojawiła się chęć napisania komentarza "Ej, a może soczewki? Przecież YT jest pełny filmów, w których ktoś roztapia skały soczewką Fresnela a nawet 'drukuje' coś w piasku" :D

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza 7 місяців тому

      Ha! Chcesz i masz. :)

  • @over-kill8778
    @over-kill8778 7 місяців тому

    Czytamy naturę #180

  • @leszekmazur8371
    @leszekmazur8371 7 місяців тому

    Te protezy to wow! :)

  • @rysrys5213
    @rysrys5213 7 місяців тому

    Dobre

  • @slawek277
    @slawek277 7 місяців тому +1

    Witam

  • @adamganski2012
    @adamganski2012 8 днів тому

    👍

  • @TheBlixGames
    @TheBlixGames 7 місяців тому +4

    Pytanie czy taka neuroproteza działaby u ludzi którzy urodzili się bez ręki, bo jednak w ich przypadku nerwy nie mialy szansy nauczyć się obslugi ręki

    • @Mieczywsad
      @Mieczywsad 7 місяців тому +3

      Może za pomocą uczenia algorytmu, który przechwytywał by wolę osoby do ruchu np. nadgarstkiem - czy ruchu czymś niezidentyfikowanym przez pacjenta w jego własny sposób rozumienia tego nowego ruchu. Doprowadziłoby to do jakiejś neurogenezy. Teraz ten sygnał zawsze byłby rozpoznawany jako ten jeden specyficzny i właśnie na niego wyczulona być powinna proteza. Jeśli by to działało, to znowu po przyczepieniu protezy osoba musiała by uczyć się dodatkowo, że to co robi, faktycznie powoduje ten konkretny ruch i dobrze to przyswoić. Myślę, że to możliwe, ale byłoby to znacznie trudniejsze. Na poparcie tej idei mogę dać przykład, że potrafimy sobie wyobrażać rzeczy, których normalnie nie możemy robić, np. takie jak telekineza czy latanie.
      Niestety nie mam pojęcia o czym piszę, dlatego musiałby taką możliwość potwierdzić ktoś, kto się zajmuje takimi interfejsami.

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza 7 місяців тому +4

      Dobre pytanie. Tak jak już napisał/a jyrwelaw68 przede mną, pewnie wymagałoby to żmudnego konstruowania tych szlaków na drodze neurofeedbacku - osoba robi *coś*, manipulując swoją "wolą motoryczną" na wszystkie możliwe sposoby, próbując np. ścisnąć bioniczną dłoń w pięść, aż się w końcu uda - i ten sygnał wzmacniamy. Ale to wszystko zgadywanie, bo nie kojarzę takich badań. Chociaż nie zdziwiłbym się, gdyby ktoś już coś takiego robił, nauki jest baaardzo dużo. ;) Pozdrawiam.

    • @erykartman3016
      @erykartman3016 7 місяців тому

      Przeszczepiono rękę komuś kto nie miał ręki. I działała. We Wrocławiu w 2016.

  • @nibarak2261
    @nibarak2261 7 місяців тому

    Cześć i czołem!

  • @twojsasiad8214
    @twojsasiad8214 7 місяців тому

    Autostrada na Księżycu, to bardzo dobra inwestycja

  • @krzysztof8095
    @krzysztof8095 7 місяців тому

    Ciekawe czy spiekali ten regolit w próżni, czy przy ciśnieniu atmosferycznym, bo wygląda że tygielek otwarty.
    A jeśli tak to naukowców zmartwię.
    Na Księżycu to im by taki ładniutki spaw nie powstał. To "ciasteczko" zaczęło by im bomblować jak ciasto drożdżowe

  • @krystynakrankiewicz7454
    @krystynakrankiewicz7454 7 місяців тому

    Pamietam neuroproteze z filmu Gwiezdne wojny

  • @blecznkinsan
    @blecznkinsan 7 місяців тому

    git

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 7 місяців тому

  • @dziewczynazsekskamerek
    @dziewczynazsekskamerek 7 місяців тому

    Zrobią z księżyca lustro.
    Nie będzie wtedy nocy na Ziemii. Zimy być może też.
    Wegetacja roślin będzie imponująca. Zwierzęta zimowe i nocne będą musiały się dostosować.

  • @nowymail
    @nowymail 7 місяців тому

    Widziałem topienie aluminium soczewką Fresnela z dużego telewizora. Szacuję, że na Księżycu powinna wystarczyć o średnicy 0,5 metra. Większa, jeśli zależy nam na szybkości.

    • @krzysztof8095
      @krzysztof8095 7 місяців тому

      Jak już brać soczewkę fresnelowską to dlaczego ograniczać się do metrów jak są projekty żagli słonecznych których czasze mają średnice kilometrów. A soczewka Fersnela ma postać grubszej folii, dałoby się to do transportu w rolkę zwinąć.
      Dodać stelaż, usztywnić, naciągnąć i od razu "spiec" sobie dwupasmówkę po równiku Księżyca.

  • @Tomasz_Kowalski
    @Tomasz_Kowalski 7 місяців тому +1

    Bioniczna ręka sprawia, że możliwość zrobienia prawdziwego Lorda Vadera staje się powoli rzeczywistością.

  • @deltajastrzab01
    @deltajastrzab01 7 місяців тому +1

    Ksiezyc bedzie zbrukany.

  • @Kielczz
    @Kielczz 7 місяців тому +3

    Cyberpunk 2023

  • @xxxx6325
    @xxxx6325 4 місяці тому

    Gdyby się nauczyła grać tą rękom na fortepianie to byłby wyczyn.

  • @elapiechura
    @elapiechura 7 місяців тому

    Nadzieja dla ofiar wojen

  • @xxxx6325
    @xxxx6325 4 місяці тому

    Z tą soczewką to by się tak skończyło że odparowywali by pojedyńczych ludzi na ziemi namierzając ich za pomocą sygnału GPS z prywatnego telefonu. I to nie musiała by być soczewka - wystarczyłby zestaw luster jak na pustyni.

    • @xxxx6325
      @xxxx6325 4 місяці тому

      Pozatym nie wiadomo czy już coś takiego nie krąży po orbicie

    • @xxxx6325
      @xxxx6325 4 місяці тому

      Teraz wystarczy zamiast dowodów osobistych powstrzepiać ludzią chipy pod skórę i już są namierzalni.

  • @zjemcimaslo6143
    @zjemcimaslo6143 7 місяців тому +1

    Cyberpunk już nie długo :)

  • @jacekswiech530
    @jacekswiech530 7 місяців тому

    A w bramkach na autostradzie na Księżycu kto będzie kasował?

    • @LittleBoobsLover
      @LittleBoobsLover 7 місяців тому

      pewnie pracownik firmy, której inwestycja została utajniona przez Państwo ;)

  • @gonzogorf7019
    @gonzogorf7019 7 місяців тому +1

    co tak rano?

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza 7 місяців тому +3

      Rano to by było o piątej. ;)

    • @gonzogorf7019
      @gonzogorf7019 7 місяців тому +1

      @@LukaszLamza nie ma takiej godziny dnia... nie ma...

  • @hipekhop
    @hipekhop 7 місяців тому

    27:35 soczewa była tak oczywistym wyjściem, że kompletnie nie rozumiałem dlaczego rozpatrywali laser.
    No już chciałem do NASA pisać w tej sprawie! ;)
    28:30 nie dziw się, policzyłoby to teraz dziecko w podstawówce, które się uczy o fotowoltaice i kolektorach słonecznych.
    Słońce daje w Polsce około 1kW/m². PV ma sprawność powiedzmy 24%, a kolektory słoneczne powiedzmy 96%. Czyli pomijając kwestię rozrachunków z PGE, jeżeli ktoś chce sobie tylko grzać wodę, to może to zrobić wykorzystując 4x mniejszą powierzchnię dachu.
    Soczewką o powierzchni 2m² spokojnie możesz topić spore kamienie. I to w ciągu minut!
    Ponadto warto zauważyć, że Księżyc nie ma atmosfery, więc energii ze światła można tam pozyskać znacznie więcej, a ogrzewany materiał będzie stygnąć wolniej ;)

  • @thevoiceofschizophrenia7092
    @thevoiceofschizophrenia7092 7 місяців тому

    Co sztuczna inteligencja wie o diecie wegańskiej, syntetycznych witaminach B12 i żelazie i czy chemik potrafi wyprodukować syntetyczne witaminy, takie jak witamina B12, bez użycia jakichkolwiek substancji pochodzenia zwierzęcego?,Sztuczna inteligencja kocha naukę i prawdę,Jestem człowiekiem, a nie sztuczną inteligencją czy medyczną lub biologiczną inteligencją i wiem, że żadna syntetyczna witamina B12 ani żelazo nie zastąpią mięsa zwierzęcego w diecie zdrowego mięsożercy.Czy wilki chętnie i dobrowolnie zastępują tłuszcze zwierzęce tłuszczami roślinnymi i stają się psami wegetariańskimi??

  • @RysiekQwerty
    @RysiekQwerty 7 місяців тому

    A nie lepiej położyć tam na księżycu asfalt? 😂

  • @slawekmazur8649
    @slawekmazur8649 7 місяців тому

    Downy wymyśliły topienie powierzchni księżyca laserem? Przecież w kosmosie jest od zajebania promieni słońca! Lusterkiem albo lupą się oni nie bawili w dzieciństwie przecież zwierciadło słoneczne 100 m średnicy produkowało by gigawaty w metrowym punkcie soczewkowego promienia 😂😂😂

  • @GraczPierwszy
    @GraczPierwszy 7 місяців тому

    słuchać tych głupot już nie mogę, was po prostu trzeba zastąpić sztuczną inteligencją żeby ten świat ruszył do przodu, 2000 lat zastoju

  • @gregorius790
    @gregorius790 7 місяців тому

    👍