Kim byli pierwsi ludzie? Historia Homo habilis, H. rudolfiensis i A. sediba | Nasi przodkowie #10

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 22 вер 2023
  • Poprzednim razem mówiliśmy o australopitekach - dwunożnych małpach człowiekowatych, z których wyewoluował rodzaj ludzki. Australopiteki pojawiły się przeszło 4 mln lat temu, a ok. 1,8 mln lat temu występuje już Homo erectus, który jest już bardziej podobny do nas niż do innych małp. Osiąga większe rozmiary, tworzy bardziej zaawansowane narzędzia i ma już wyraźnie większy mózg. Tym razem zastanowimy się nad tym, co wydarzyło się pomiędzy australopitekami a pojawieniem się Homo erectus - czyli poszukamy korzeni naszego rodzaju. Znowu krążyć będziemy głównie po wschodniej Afryce, w okolicy Jeziora Turkana, ale wybierzemy się też na południe kontynentu, by zajrzeć do jaskini Malapa, do której przypadkiem mogły wpaść dwa pechowe australopiteki.
    Uproszczona, szkolna wersja tej opowieści wspomina o jednej, pośredniej formie człowieka występującej między Homo erectus a Australopitekami - czyli Homo habilis. Ale współczesna paleoantropologia nie oferuje nam żadnych prostych opowieści. Zapraszamy na kolejny odcinek z serii "Nasi przodkowie".
    Scenariusz i prezentacja: Łukasz Kwiatek
    Kamera, ilustracje i montaż: Piotr Urbańczyk
    Pozostałe filmy z serii "Nasi przodkowie": • Nasi przodkowie
    Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
  • Наука та технологія

КОМЕНТАРІ • 123

  • @irmosun8396
    @irmosun8396 9 місяців тому +42

    Odcinek najciekawszej serii na polskim yt, do tego w weekend - cudownie ❤

    • @Brahmkalkin
      @Brahmkalkin 9 місяців тому +3

      Jest kilka serii które uważam za najciekawsze, ta również do nich należy. Jeszcze przed nią się interesowałem człowiekowatymi ale niektórych rzeczy wychodzących na dniach nie wiedziałem i uporządkowałem wiedzę.

  • @arturkoszykowski9592
    @arturkoszykowski9592 9 місяців тому +18

    Dziękuję Panie Łukaszu, dziękuję całej ekipie. Świetna robota!

  • @Paleofuture777
    @Paleofuture777 9 місяців тому +17

    Znakomita seria, znakomite prowadzenie. Wielki ukłon!

  • @boberm567
    @boberm567 9 місяців тому +10

    Drogi Panie > genialny program!!!!!

  • @Marta_Less
    @Marta_Less 8 місяців тому +4

    Z opóznieniem, ale z takim samym zainteresowaniem jak zwykle oglądam cykl programów.
    Bardzo dziękuję za podróże w przeszłość.

  • @zofiaagnieszkabiernacka826
    @zofiaagnieszkabiernacka826 9 місяців тому +4

    Panie Łukaszu, ten odcinek, jak i cała seria, wspaniały. Czekam jak zawsze niecierpliwie na kolejny oraz na postęp w dziedzinie sekwencjonowania kopalnych genomów i białek. Mam nadzieję, że Nobel dla Svante Pabo przyczyni się do rozwijania tych dziedzin. Dziękuję serdecznie 😀👍

  • @pawe4886
    @pawe4886 9 місяців тому +13

    Świetna seria👍

  • @hubertw1138
    @hubertw1138 9 місяців тому +5

    bardzo brakuje takich materiałów na UA-cam, mega!!

  • @zbyszekniziurski3460
    @zbyszekniziurski3460 8 місяців тому +2

    Słuchałem z przyjemnością ❤

  • @qwertyqwertyuiop8581
    @qwertyqwertyuiop8581 9 місяців тому +5

    Moja ulubiona seria. Dziękuję za waszą pracę. Czekam na każdy odcinek.

  • @jarosawrzepecki
    @jarosawrzepecki 9 місяців тому +2

    Wczoraj będąc zmęczonym próbowałem obejrzeć ten odcinek i zdecydowanie przerosło to moje możliwości. Dzisiaj w lepszej kondycji udało mi się, bo zrozumienie tej niejednoznaczności było wymagające.
    Wydaje mi się, że taki stan rzeczy stanowi ciekawe wyzwanie z zakresu architektury informacji i jej wizualizacji. Wszak wszystkie grafy, tabele, wykresy służą do prezentacji danych jednoznacznych, a co kiedy nie ma mowy o czytelnych danych.

  • @witoldwisniewski9750
    @witoldwisniewski9750 9 місяців тому +4

    Czekam z niecierpliwoscia na kolejne odcinki!

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz 9 місяців тому +2

    Bardzo dobre ujęcie tematu składające się głównie z pytań i podkreślenia naszej niewiedzy w temacie. W przeciwieństwie do różnych rekonstrukcji sugerujących że było właśnie tak.

  • @annabien2517
    @annabien2517 9 місяців тому +3

    Lajk w ciemno i oglądam 😊

  • @mariuszpoleszczuk8177
    @mariuszpoleszczuk8177 9 місяців тому +5

    Super się oglądało, mam nadzieję, że na kolejny odcinek nie będzie trzeba długo czekać.

  • @marekgugu2676
    @marekgugu2676 9 місяців тому +3

    Kolejny fantastyczny odcinek 👏🏻👏🏻👏🏻

  • @waldemarbiaek3549
    @waldemarbiaek3549 8 місяців тому +1

    Dziękuję i pozdrawiam.

  • @romesq
    @romesq 8 місяців тому +2

    Kolejny doskonaly odcinek! Dziękuję za dostarczanie tak świetnych materiałow!

  • @rojas00000
    @rojas00000 9 місяців тому +1

    Dzieki za ciekawy material. Pozdrawiam z pracy w sobotnio-nocny wieczór.

  • @karolchlipaa2541
    @karolchlipaa2541 8 місяців тому +1

    Świetnie się słucha 😊

  • @hshanoo
    @hshanoo 9 місяців тому +1

    Super odcinek - dziękuję i pozdrawiam. :)

  • @michazajac2419
    @michazajac2419 9 місяців тому +3

    Śledzę serię od początku i bardzo mi się podoba. Mam jedną drobną uwagę. Wydaje mi się że wystąpił błąd w wymowie "Australopithecus anamensis", zamiast tego padło "anamnesis". Pozdrawiam

  • @antroponautus
    @antroponautus 9 місяців тому +4

    Zawsze czekam na nowy materiał. Zawsze po wysłuchaniu jestem coraz bardziej przygnieciony wielkością czasu, jaki był potrzebny, do tego, byśmy, czuli się kimś więcej, niż jesteśmy.
    Jeśli Bóg wygnał nas z Raju, to jak wielkie musiało być nasze przestępstwo, by skazać nas na na takie wygnanie. Tak długie i tak bolesne. Te kamienie najpierw tylko odłupane potem trochę bardziej odłupane. Cóż za samotność bytu.

  • @mirosawbieniek6976
    @mirosawbieniek6976 4 місяці тому

    Dziękuję

  • @wnuczek77
    @wnuczek77 9 місяців тому +1

    Super. I do tego ta muzyczka

  • @Krupskee
    @Krupskee 8 місяців тому

    Wspaniale!

  • @grzesiekxitami3264
    @grzesiekxitami3264 9 місяців тому +1

    lubię słuchać

  • @UKReven
    @UKReven 8 місяців тому +1

    Odwaga nie hanbi.
    Milo posluchac Kogos to dzieli sie informacjia . Powodzenia Panie.

  • @radianst
    @radianst 8 місяців тому

    Białka w skamieniałościach? Chętnie posłucham o tym więcej.

  • @user-sm3gl1ou8y
    @user-sm3gl1ou8y 3 місяці тому

  • @pawegorka8589
    @pawegorka8589 9 місяців тому

    Jesteście wielcy

  • @Claudel1990
    @Claudel1990 8 місяців тому

    OD KIEDY CZŁOWIEK.
    Mam świetną definicję. Było mówione, że milion lat temu znikają wszelkie formy inne niż H.erectus. Od niego zaczął bym liczyć ludzkość. Ponieważ wykształciła się w nim unikalna zdolność ludzka do eksterminacji całej reszty. Reszta gatunków była zbyt zwierzęca, żeby myśleć w dłuższej perspektywie o elimonacji zagrożenia, czy konkurencji. Trzeba było być na tyle sprytnym i zorganizowanym, żeby pozbyć się "wroga" na taką skalę, że wszyscy wymarli. Oczywiście, można by rzec, że to niekoniecznie był wynik "wojen", a zwykła konkurencja o niszę. Jednak obserwując poczynania ludzi od czasów historycznych szczerze wątpię w tę drugą opcję. Cały czas wojny, nie zwykła konkurencja, bo doszło coś co nazywa się strategia. I jest do tej pory w ludziach taki atawizm - strach, czy obrzydzenie przed innością, nawet rasizm, najbardziej boimy się potworów mających w sobie coś z nas, ale jakby innych, np. wampiry, zombie, wendigo, wilkołak z Harrego Pottera jest straszniejszy niż ten z Van Helsinga, bo jest bardziej ludzki. To nasi przodkowie pozbyli się "potworów". Od tej pory liczył bym ludzkość.

  • @wojtekkloc986
    @wojtekkloc986 8 місяців тому

    👍👍👌❤️✍️

  • @JanOshik
    @JanOshik 5 місяців тому

    Znakomite wykłady.

  • @MB-jq7db
    @MB-jq7db 9 місяців тому +2

    A jakie to są te cechy bardziej zaawansowane?
    Czy to jest tak, że jak już jakiś słoń zagra tak jak Armstrong na swojej trąbie, to będzie to trąba bardziej zaawansowana, czy bardziej prymitywna, bo będzie za to gorzej zbierać żarcie?

  • @LicencjaPoeticaAntropoFuturii
    @LicencjaPoeticaAntropoFuturii 9 місяців тому +8

    Ciekawym jest przeto, w którym to momencie, człowiek osiągnął apogeum ewolucji, której regres ku entropii można obecnie obserwować.

    • @RobertSmyka
      @RobertSmyka 9 місяців тому +4

      Nie myli pan ewolucji z cywilizacja? Ja nie widze regresu ewolucji czlowieka jako gatunku. Mozna natomiast dyskutowac nad regresem cywilizacji "bialych".

    • @LicencjaPoeticaAntropoFuturii
      @LicencjaPoeticaAntropoFuturii 9 місяців тому +1

      @@RobertSmyka Jeśli w lustrze wykwitu cywilizacyjnego, widać to, o czym wspomniałem, to bladość lica którego barwę Pan przytoczył, może wskazywać, że sztuczna inteligencja ludzka, wzorem próby szkodzenia tej, opisanej w dziele filmowym matrix, już dawno zasnuła niebo chmurami przesłaniającymi słońca ewolucji,

    • @natural76
      @natural76 9 місяців тому +2

      @@LicencjaPoeticaAntropoFuturii Bla bla bla, czyli foliarski bełkot.

    • @LicencjaPoeticaAntropoFuturii
      @LicencjaPoeticaAntropoFuturii 9 місяців тому

      @@natural76 O! Modlitewna sztampa, argumentacyjna, wysławiająca niedoścignioność swej nieomylności, względem odmienności.
      Jakkolwiek, brak wspólnoty językowej, pozbawia mnie zdolności argumentowej.
      zdrówka życzę.

    • @IcelandPro
      @IcelandPro 9 місяців тому +3

      Wiesz, że używanie mądrych słów, których znaczenia się nie rozumie, nie czyni interlokutora inteligentnym, a wręcz przeciwnie, a wypowiedź mądrą, lecz głupią.

  • @maticz5658
    @maticz5658 9 місяців тому

    Są jakieś hipotezy traktujące o tym na którym etapie ewolucji człowiek wykształcił świadomość podobną do dzisiejszej ?

  • @nieznanynieznajomy542
    @nieznanynieznajomy542 9 місяців тому

    ej to bylo

  • @rockytalkie
    @rockytalkie 9 місяців тому +1

    16:51 to tak jak dzisiaj. Pozostał niby tylko sapiens, ale wszyscy wiemy, że pośród nas wciąż są inne neandertale, a najwięcej jest ergasterów, potocznie zwanych gastarbeiterami ☺

  • @Claudel1990
    @Claudel1990 8 місяців тому

    H. HABILIS
    W języku polskim i po łacinie akcent pada na 2 sylabę od końca i ciężko słucha się, gdy jest inaczej.

  • @stefankaniecki7236
    @stefankaniecki7236 8 місяців тому

    Adam I Ewa

  • @janojankiewicz
    @janojankiewicz 9 місяців тому +1

    jak to jest że w 21 wieku w Polsce żądzą nami Australopiteki

  • @johnluke5478
    @johnluke5478 9 місяців тому

    Szid, leniweczs

  • @PPP-on3vl
    @PPP-on3vl 8 місяців тому

    NO TO CZŁOWIEKA NIE STWORZYŁ BUG ?

  • @pantomas-uy9ns
    @pantomas-uy9ns 9 місяців тому +4

    od kiedy człowiek pochodzi od małpy? to całkowicie inny gatunek

    • @TheCymes
      @TheCymes 9 місяців тому +6

      od początku

    • @annabien2517
      @annabien2517 9 місяців тому +4

      Mamy wspólnych przodków

    • @MB-jq7db
      @MB-jq7db 9 місяців тому +2

      Generalnie pochodzi od wtedy, od kiedy się narodził. Policz sobie ile masz lat i będziesz miał odpowiedź.
      Reszta na lekcjach w szkole. Szczególnie o tym, co to jest gatunek.

    • @hubertw1138
      @hubertw1138 9 місяців тому +1

      jeśli masz na myśli to, że pochodzimy od współczesnej małpy to nie, nie pochodzimy. I nikt tak nie twierdzi :)

    • @pantomas-uy9ns
      @pantomas-uy9ns 9 місяців тому +2

      @@MB-jq7db czyli pochodzi od człowieka, a nie od małpy bo człowiek rodzi człowieka.

  • @KrzyhcoMao
    @KrzyhcoMao 9 місяців тому +1

    Seria świetna.
    Teraz trochę krytyki, żeby nie było za słodko - Pan Łukasz mógłby trochę więcej zaangażowania wykazać.
    Brak mi w jego narracji pasji, ciekawości, fascynacji.
    Ot takie odczytanie tekstu.

    • @KrzyhcoMao
      @KrzyhcoMao 9 місяців тому

      @@Paleofuture777 jeżeli nie rozumiesz chęci wyrażenia swojej opinii, to ja już nic na to nie poradzę.
      A jeżeli subiektywną (napisałem, że "brak MI...) krytykę uważasz za polaczkowatoćś, to właśnie pokazałeś się jak wzorowy polaczek. Taki mały i zajadły.
      brrr....

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 9 місяців тому +3

      Nooo i ma plamkę na okularach, to kompletnie niszczy całą naukę.😂

    • @KrzyhcoMao
      @KrzyhcoMao 9 місяців тому +1

      @@arturkoszykowski9592 posłuchaj Tomasza Milera, prof K.Meissnera prof M.Hellera i innych popularyzatorów.
      Może zauważysz różnicę. Jeżeli nie, to już nic nie poradzę.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 9 місяців тому +4

      @@KrzyhcoMao słuchałem po wielokroć, każdego z nich. No co z tego? Każdy z nich jest inny w swojej ekspresji, tak samo Łukasz jest inny. Każdy z nich, także Łukasz robią świetną robotę i solidną naukę. Ale zawsze się trafi ktoś, kto zarzuci nie taką mimikę, nie taki tembr glosu, a to wiarę, a to bycie księdzem, a to bycie ateistą, a to bycie gejem czy kobietą. Jakie to ma znaczenie?

    • @KrzyhcoMao
      @KrzyhcoMao 9 місяців тому

      @@Paleofuture777 OK. Ja nie mam problemu z Twoim zdaniem i z Twoją opinią. Jest Twoja. Nawet ta, dotycząca mojej osoby :)
      Ja mam inne zdanie, z którym widzę, że Ty masz problem.
      Ale trudno, musisz z tym żyć, że są ludzie, którzy mają inne zdanie niż Ty.

  • @tadeuszwyszomirski9328
    @tadeuszwyszomirski9328 8 місяців тому

    Teoria ewolucji to nic innego jak mit kulturowy!!!! 😂😂😂😂

  • @mmcc3506
    @mmcc3506 9 місяців тому +1

    Nie byli pedofilami?

  • @ziemowitoleksy4137
    @ziemowitoleksy4137 9 місяців тому +1

    Ze co ? Pochodzimy od malpy ! Chyba was posralo ! Palanty !

    • @KrzyhcoMao
      @KrzyhcoMao 9 місяців тому +6

      Ty na pewno.. jak i zresztą reszta ludzkości (ku smutkowi ludzkości, że taki palant się do niej zalicza).
      Tak samo jak pochodzisz od gada, płaza, ryby, a w końcu od pierwotniaka, etc.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 9 місяців тому +2

      Według nauki tak, ale dla mnie to możesz swoją genealogię wyprowadzać nawet od jakiegoś koprolitu. Kibicuję tym badaniom.

    • @KrzyhcoMao
      @KrzyhcoMao 9 місяців тому +2

      @@arturkoszykowski9592 to nie określaj innych mianem palantów... to nie pomaga

    • @TheCymes
      @TheCymes 9 місяців тому

      @@KrzyhcoMao on pochodzi od mniej rozwiniętych małp, ale rodziców się nie wybiera. Szkoda, że te współczesne małpy, choć opanowały pismo i potrafią korzystać ze zdobyczy cywilizacji nie potrafią przyjąć do wiadomości, że światopogląd można mieć jaki się chce, tylko trzeba jeszcze wiedzieć gdzie i jak go prezentować, żeby nie wyglądać na taką własnie głupią małpę.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 9 місяців тому +2

      @@KrzyhcoMao zły adres. Ale nic się nie stało.