Ludzie i roboty - czy maszyna może być dla nas autorytetem? | dr Konrad Maj
Вставка
- Опубліковано 1 лис 2023
- 👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: @LetniaAkademiaMlodychUmyslow
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
- Roboty humanoidalne wcale nie są lubiane - zauważa dr Konrad Maj - Nasza interakcja z nimi jest trochę dziwna, bo balansujemy ciągle na granicy: czy to jest człowiek, czy to jest maszyna? - dodaje.
Dr Maj jest psychologiem społecznym, kierownikiem Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Zajmuje się relacjami ludzi z robotami.
Przy pierwszym kontakcie bardzo wiele zależy od tego, jak wygląda robot. Wystarczą już bardzo proste cechy (typu dwie kropki i kreska przypominające twarz), byśmy potrafili dany obiekt antropomorfizować: ewolucyjnie mamy wykształconą zdolność do błyskawicznego rozpoznawania twarzy.
Ogromne znaczenie w relacjach z robotami ma język, czyli to, czy nadamy robotowi jakieś cechy ludzkie, np. określimy jego płeć, imię, pochodzenie, a nawet to, czy nazwiemy jego poszczególne elementy jak części ludzkiego ciała. Z badań wynika, że wobec tak określonej maszyny natychmiast zaczynamy stosować te same stereotypy co wobec ludzi. Badani wchodzą w większe interakcje z robotami przedstawionymi im jako przedstawiciele płci przeciwnej (zdarzają się próby flirtu), a nawet mają tendencję do wyższej oceny robotów przedstawionych jako tej samej narodowości, co oni sami. Lepiej oceniamy też roboty, które popełniają niewielkie błędy - w psychologii nazywamy to efektem potknięcia.
Co fascynujące, roboty potrafimy również traktować jak autorytety. Dr Maj wraz z prof. Tomaszem Grzybem i prof. Dariuszem Dolińskim, postanowili zreplikować z udziałem robota znany eksperyment Milgrama, badający podatność na autorytety. Okazało się, że aż 90% badanych wykonywało polecenia robota, nawet jeśli mogli skrzywdzić inną osobę przez rażenie prądem.
Jakie są możliwości wykorzystania robotów w interakcji z ludźmi? Ogromne. Na pewno coraz częściej będą za nas wykonywać prace żmudne lub niebezpieczne. Sprawdzają się w edukacji, mówi się o ich zastosowaniu w w opiece (szczególnie nad osobami starszymi), a także jako wsparcie w procesach terapeutycznych: można im wyznać to, co krępujemy się powiedzieć człowiekowi.
A zagrożenia? Wracamy do budowy robota: - powinno się bardzo uważać z robotami humanoidalnymi, żeby nam nie mieszać w głowach - ostrzega dr Maj. - Technologie zdecydowanie potrafią wymuszać na nas konkretne zachowania, trzeba uważać, jak je projektujemy - podkreśla. Opowiemy też, jak gra się z robotem w „papier, kamień, nożyczki”, co myślą o robotach dzieci i kiedy wstydzimy się rozebrać przed robotem oraz jak pożegnano pewnego robota, który wpadł do fontanny w centrum handlowym.
Zainteresowanym tematem polecamy konferencję, która gość RN organizuje www.htsummit.pl (9-10.12.2023) Dostęp online jest bezpłatny.
Linki do kilku badań dr Maja:
Zmodyfikowany eksperyment Milgrama: www.sciencedirect.com/science...
Reakcje na dotykanie robota: www.mdpi.com/1424-8220/23/13/...
Percepcja robotów przez dzieci swps.pl/nauka-i-badania/proje...
💛 Rozmowę nagrałam w studio RN, które mogłam urządzić dzięki wsparciu na patronite.pl/radionaukowe Bardzo dziękuję! Mamy kolejne plany rozwoju, jeśli chcesz w nich pomóc - zachęcam do wpłat w dowolnej kwocie 💛
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #KonradMaj
Pewnie, ze chcialabym miec robota za opiekuna. Nie mialabym poczucia, ze ktos sie ze mną męczy ;) A życie towarzyskie nadal przeciez mogłabym uprawiać z przyjaciółmi i znajomymi :)
Skomplikują świat a w wielu przypadkach zwiększa znieczulicę
Kurde nawet do robotów czujemy empatię a zwierzęta które naprawdę czuja i posiadają emocje mordujemy na niespotykana skale, smutne
Problem relacji z robotami humanoidalnymi świetnie przedstawił serial "Westworld". W realu poważnym hamulcem w relacjach z robotami jest i będzie świadomość ciągłej transmisji danych do sieci, czyli permanentny brak prywatności. Natomiast uwarunkowania kulturowe są jedynie lakierem który bardzo łatwo usunąć - chociażby stosunek do niewolników, czy w bliższej nam historii stosunek Niemców w III Rzeszy do Żydów, czy do Polaków w Generalnej Guberni. Myślę że po pierwotnym okresie fascynacji możliwością imitowania ludzkiej postaci odejdzie się od tego, no może poza obszarem przemysłu erotycznego.
Najszybciej to się rozwijają roboty wojskowe, tak samo jak SI do nich wgrywane. Obawiam się, że to się źle może skończyć.
Dzień dobry ❤
Pani głosu i narracji nie zastąpi żadna sztuczna inteligencja. ❤❤❤❤
Zdecydowanie liczę na to, że robot wspomoże moją starość z chwilę... Jestem jednak przekonana, że nie powinien wyglądać jak człowiek. Zresztą to i tak przegrana sprawa, bo za cudowne rozmowy codzienne będę go kochać jak swojego psiaka... I rozpacz ta sama po stracie
robot to nie człowiek, tylko nowy gatunek, który się rozmnaża dzięki innemu gatunkowi:)
Bardzo ciekawy temat i rozmowa!
Dziękuję Pani Redaktor😊
👍
Masa i wielkosc wywoluje emocje ...
STWORZĄ👍🤗
Roboty stowrzą z nami relacje podobne do maszyn Jacquarda. Podówczas, na początku XIX wieku, ludzie przypisywali im cechy osobowe.
Bardzo ciekawy odcinek 👏
Czlowiek przywiązuje sie do urządzeń nawet wtedy gdy zupełnie ksztaltem nie przypominają czlowieka. Dla przykladu wielu użytkowników samochodów traktuje swoj pojazd z czułością. Przeciera szmatką nawet wtedy gdy nie widać na nich zadnego zabrudzenia. Ja osobiście posiadam rower, na którym zwiedzilem kupę świata. Mimo, że jest stary i i nie tak blyszczacy jak kiedyś, to nie wyobrazam sobie bym miał go kiedyś tak po prostu wyrzucić. Posiadam oczywiscie rower nowy, ale ten stary jeszcze jeździ i zawsze znajdzie sie dla niego miejsce.
Bardzo ciekawa rozmowa, nasuwa sie mnostwo kolejnych pytan i refleksji. Robot opiekun? Czemu nie, zamiast obciążać rodzinę i bliskich. Czy mozna miec wobec robota uczucia? R2D2 nawet nie jest jakiś bardzo humanoidalny, a kocha go caly swiat bez wzgledu na płeć czy wiek 😊
Dziękuję. 😇🙏
Jeśli chodzi o opiekę nad osobami starszymi bądź chorymi to opieka nad nimi przez osoby najbliższe które często nie mają wystarczającej wiedzy medycznej stwarza duże ryzyko przedwczesnej śmierci na skutek zaniedbań. I jest to dość częste.