Nie tylko POSPOLITE RUSZENIE - o organizacji WOJSKA w dawnej Rz-plitej
Вставка
- Опубліковано 9 вер 2023
- Wojsko dawnej Rzeczpospolitej wielu osobom kojarzy się przede wszystkim z pospolitym ruszeniem - postrzeganym jako niezorganizowane, słabej jakości i zdemoralizowane. W rzeczywistości pospolite ruszenie będące zresztą tradycyjną, znaną już w średniowieczu, formą mobilizacji wojska, w XVII wieku nie było ani jedynym, ani kluczowym składnikiem sił zbrojnych.
***
Mój kanał powstał po to, aby szerzyć wiedzę o Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej obywatelach. W swoich filmach opisuje wydarzenia historyczne, sylwetki zapomnianych Sarmatów, staropolskie tradycje, zwyczaje i kulturę.
Jeżeli cenicie sobie moją działalność, możecie wesprzeć mnie finansowo na trzy sposoby:
🏹 Za pośrednictwem portalu Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
🏹 Za pośrednictwem opcji "Wsparcie kanału" na UA-cam
🏹 Przez dobrowolną wpłatę na konto 15 8351 0003 0017 1074 3000 0030 z dopiskiem "darowizna" (proszę o kontakt mailowy na adres darek@encyklopedya.pl)
Niezależnie od wysokości wpłaty każdy Mecenas otrzymuje dostęp do dodatkowych treści. Od marca 2024 jest to przynajmniej jeden dodatkowy odcinek miesięcznie i dwa artykuły pisane wysyłane drogą mailową. Do tego jesteśmy w stałym kontakcie mailowym, Mecenasów z okolic Trójmiasta (lub wybierających się w moje strony) zapraszam na wycieczki po barokowej Kalwarii Wejherowskiej.
Dziękuję za pomoc!
***
Utwór Journey in the New World (autor: Twin Musicom) jest dostępny na licencji Licencja Creative Commons - uznanie autorstwa 4.0. creativecommons.org/licenses/...
Źródło: www.twinmusicom.org/song/258/j...
Wykonawca: www.twinmusicom.org
W Polsce to się utarło przekonanie, że jak coś tu pykło to czystym przypadkiem - wyłącznie na skutek korzystnej koniunktury międzynarodowej i szeregu pomyślnych zbiegów okoliczności, że świat postanowił dać nam spokój i zwyczajnie darować na tacy tych kilka wieków względnej świetności.
Dobrze, że istnieje Twój kanał - odczarowujesz anachroniczne i wykolejone uprzedzeniami przekonania o dobie staropolskiej - nie napędzasz ani bałwochwalczego kultu minionej potęgi, ani nie ulegasz typowemu dla polskich inteligentów pokusie doszukiwania się w każdym przejawie polskiej kultury i państwowości znamion patologii.
Fajny rzetelny przekaz. Twórz ile wlezie, byq.
Lepiej bym tego nie ujął. Polacy o tamtych czasach mysla tylko zle bo utarlo sie wiele zmanipulowanych przekonań. Dokładnie, dla Polakow świetność Polski = patologia
@@michakoakowski5768 Tamte czasy to jedna wielka patologia wynikająca z mocno przerośniętego ego szlachty który nie miał żadnej podstawy.
Popieram, bo dobrze to ująłeś. My Polacy mamy zwyczaj popadania w skrajności i albo glortfikujemy, albo pogardzamy RP.
Czołem, szkoda, że tak merytoryczny kanał ma poniżej 100k subskrybentów.
Prawda jest taka że dodać kilka szkodników w postaci kotów i suby by poleciały
Ludzie zwłaszcza młodzi są prymitywni i szukają samych idiotyzmów na yt.
Trzeba promować i polecać
Co za różnica czy 10 czy 100 k. Ważne że kanał fajny i kto ma oglądać będzie to robić i bez sub:)
Kolejny świetny odcinek! Jeden z lepszych kanałów historycznych na YT.
Witam panowie Bracia 😊 pozdrawiam serdecznie twórcę 😀
Czołem Waszmości. Dzieki za kolejną ciekawą historyę!
Dzięki za twoją prace
Dziękuję za kolejny ciekawy film. Co do wojski prywatnych: były one konieczne dlatego, że króla nie było stać na utrzymanie właściwej ilości żołnierzy, bo ci sami magnaci (i samej szlachty) wywalczyli sobie liczne zwolnienia z podatków. W ostateczności posiadanie prywatnych wojsk kończyło się, tak, jak mówisz: w czasie kampanii główny dowódca zamiast dowodzić najpierw musiał dogodzić każdemu z magnatów, który przyprowadził swoje wojsko - udawało się to wybitnym osobistościom, cieszącym się powszechnym uważaniem, ale negatywnie wpływało na wydajność dowodzenia.
Widok Chodkiewicza dyscyplinującego Kazanowskiego musiał być iście epicki. Szkoda, że Żółkiewskiemu pod Cecorą brakło takiego temperamentu. Dwaj hetmani, wielcy wodzowie, a tak różne charaktery. Nigdy się nad tym nie zastanawiałem, a w lekturach na to nie trafiłem, ale teraz ciekawi mnie w jakich pozostawali ze sobą relacjach. Wiadomo coś o tym?
Jeśli chodzi o hetmana Żółkiewskiego to skomplikowana sprawa. Swego czasu cieszył się dużym autorytetem. On to był przecież autorem Wiktorii pod Kłuszynem w 1610 r. Nie mniej pod koniec życia był już skłócony z magnatami i jego autorytet podupadł. Ale to materiał na cały film. ;)
Super materiał Darku! Uporządkował moją wiedzę o strukturze armii RON. W związku z tym, że przyglądam się od pewnego czasu procesowi reformowania wojska miejskiego Gdańska w XVII w., pragnę zapytać - czy masz do polecenia literaturę o reformach wojska w Rz-plitej? Chciałbym porównać obie struktury, zadać pytanie czy: występowały podobieństwa lub wzorce? Procesy były całkiem od siebie wyizolowane? Byłbym bardzo wdzięczny za sugestie.
Bardzo dziękuję za kolejny film. Pozdrawiam serdecznie.
Gdzieś przeczytałem takie zdanie:
"Pospolite ruszenie, wojsko pierwsze do spyży i ucieczki". Ale nie pamiętam co to był za artykuł
Szkoda, że nie wspomniałeś o wiecznych problem budżetowych kraju przez które masy żołnierzy przez lata potrafiły nie dostawać żołdu...
Bardzo ciekawy materiał. Dzięki 👍
btw: Jakbyś kiedyś mial ochotę zrobić materiał na temat Królewskiej Roty Husarskiej - to byłoby o czym gadać. Znalazłem sporo informacji na temat kogoś z mojej rodziny, który tam służył. Mieszanina bohaterstwa, zadziorności, twardej polityki z szablą w dłoni, hetmańskie alianse i konfederacje, pro publico bono wymieszana z prywatą...
Super ciekawy temat. Nawet na więcej niz jedwn odcinek.
ŁAPKA w górę. Podoba mi się Twoje spojrzenie na polską historię - bardziej wyważone i obiektywne.
MAMY ogromną historię z wieloma pozytywnymi dokonaniami, ale są i również wady. Dla mnie pewne jest to, że powinniśmy o swoją historię i kulturę dbać, pamiętać o niej i twórczo ją dzisiaj wykorzystywać.
DZIĘKI za kolejny film - mam pewien niedosyt i jednocześnie wrażenie, że wiele osób chętnie oglądaliby materiały około 20-to minutowe. PZDR
Witaj Darku czekalem na material 💪🤜🤛
Czekam na jakiś dłuższy odcinek.Ten był wspaniały.Pozdrawiam i dziękuję.
Fantastyczny materiał!
Dobry materiał👍
Super materiał
Jak zawsze wspaniale ❤
Doskonały wykład ! Jak zawsze :)
Komentarz dla zasięgu, dzięki!
Kapitalny odcinek
Ciekawie opowiedziane jak zwykle zresztą, pozdrawiam
Jak zawsze, kawał dobrej roboty Darku!
Zaiste, wielce zacny odcinek👏👏👏
dziękuję
Krótko, zwięźle i na temat. Bardzo dobry odcinek, brakowało mi nieco wzmianki o artylerii i podwójnym systemie zaciągu wojsk narodowego i cudzoziemskiego autoramentu. Niemniej świetna robota Darku :)
Świetny Materiał 💪 warto też wspomnieć ( o czym pisze Radosław Sikora w książce pt. Nie Tylko Husaria ) że Choć Pospolite Ruszenie miało Wielkie Problemy z Dyscypliną to jednak w czasie Potopu kilkukrotnie pokonali regularne Wojsko Szwedzkie 😉
Przydałoby się jeszcze wspomnienie o wojsku komputowym, ew dodać coś o stopniach wojskowych.
Pozdrawiam
A czy mógłbyś zrobić oddcinek o tym jak tworzyły się rody magnackie?
Pozdrawiam.
Darku, polecisz jakieś książki czy opracowania dot. Wojska Rzeczpospolitej z czasów Najaśniejszego Pana Zygmunta III :)?
Problem tego systemu był inny I leżał w finansach to że kwota kawrty w 1563 wynosiła okolo 80-100tys zl a w 1620 to cały czas było w okolicy 100tys ale inflacja zarobkowa zwiekszyla sie 3 krotnie, dlatego tyle pomysłów z wojskami dodatkowymi. Problem polegał na zbieraniu podatków z królewszyzn, brakiem modernizacji królewszczyzn, oddawaniem w posług kopalni I zwiekszaniem rozdawnictwa dóbr(soli itp) dla szlachty co mocno osłabiało skarb państwa który stał sie nie wydolny.
@@sumazdar niestety sam szukam dokładnych informacji, trzeba szukać na szweckich stronach, forach pasjonatów czasem trafi sie na wikipedji. Te dane które podałem sa z wikipedji.
@@sumazdarW 1657 roku dochody budżetowe I Rzeczpospolitej to około 6 milionów złotych, a Szwecji 23 miliony, Brandenburgii 12 milionów, Francji 360 milionów, a Anglii 240.
Dziękuję
@@panpogo Michał dziękuję za odpowiedź
@@sumazdar Do tego należy dodać, że w połowie XVI wieku PKB I Rzeczpospolitej to 55% tego co na zachodzie i od końca XVI wieku nasze PKB spada względem PKB na Zachodzie. Wydajność rolnictwa także spada od 6 ziaren z 1 w połowie XVI wieku do 3 ziaren z 1 w połowie XVIII wieku. Udział w handlu bałtyckim także ciągle spada od 15% w połowie XV wieku do 10% w połowie XVI i 1% w połowie XVII wieku. I Rzeczpospolita to peryferium Europy zachodniej dostarczająca głównie surowce takie jak zboże, drewno itd.
Sąsiedni powiat, kiedyś w podstawówce byłem tam
Witam
Mało się mówi o początkach husarii z okresu buławy Mieleckiego. Wtedy w służbie Rzeczpospolitej debiutowali kozacy siczowi i NAJEMNICY NIEMIECCY lancknechci odpowiedzialni za rzeź Sokoła w ZAPOMNIANEJ kampanii połockiej.
A we dworze w Borzęcinie Tokaje czekają...😁
Podbijam algorytm 🎉
A WOT-u nie było?
Wojska Rzeczpospolitej były specyficzne, ale potrafiły obronić nasz kraj. Potop najlepiej to pokazał, zwłaszcza hetman Jerzy Sebastian Lubomirski się pokazał z dobrej strony. Wielka szkoda że Rzeczpospolita nie wykorzystała szansy i nie odzyskała całej Ukrainy po kapitulacji cudnowskiej. Obok Bohdana Chmielnickiego ciekawym hetmanem był też Iwan Wyhowski!
Na pewno poświęcę cały odcinek dot. Wyhowskiego i unii hadziackiej :)
@@DarekRybacki Super!
Jezu potom wprost pokazał że Polska organizacja wojskowa była do dupy. Przypomnij sobie jak pięknie Polska armia sprawdziła się w Wielkopolsce i na Litwie. Sam fakt że banda rozbójników ( kozaków) potrafiła pokonać armię stałą coś o tym mówi . To że mieliśmy wybitnych dowódców nic nie zmienia.
@@wernerwernerowy8761 Potop był wynikiem bezmyślnej decyzji króla Jana Kazimierza. Jeśli chodzi o kapitulację pod Ujściem, to szlachta postanowiła się poddać mimo decyzji dowództwa. Na Litwie mieliśmy najazd rosyjski , zresztą Janusz Radziwiłł poddał się ostatni. Bohdan Chmielnicki uzyskał pomoc Tatarów, w zmian za jasyr z Ukrainy. Zadaj sobie pytanie , jak mimo takich zniszczeń zdołaliśmy wyprzeć najeźdźców z granic!
Wojsko nie może walczyć wiecznie bez wypłaty żołdu. a w tym okresie zalegano dłużej jak 5 lat , wiec w końcu odmówiło posłuszeństwa i wszystkich start nie odzyskaliśmy.
A wolentarze Panie Bracie?
Wyimaginowane pochodzenie słowa szubrawiec - Sub Rava sedentes
A to zapożyczenie z czeskiego. Po naszemu „Brudny”
Armia pospolitego ruszenia była tak dobra że dostała w dupę od Szwedów gdzie ludność Szwecji liczyła 2,5 miliona a ludność RP to prawie 10 milionów a o zagonach tatarskich które brały w jasyr jak sobie chciały nie wspomnę. Armia RON kończy się na dobrych reformach Władysława IV Wazy potem to już jest równia pochyłą w dół. Rzeczpospolite zgubiła ta cholerna szlachta, brak mieszczaństwa i niewolnictwo chłopów.
Żaden kraj nieqygrał by wojny na trzy fronty jedyne co mogliśmy zrobić to poszukiwać śilnych sojuszy
Panie, rób pan dłuższe odcinki. Dwa, zrób pan gawędę o przyczynach upadku w xvii wieku. Niby każdy wie ale warto rozłożyć na czynniki pierwsze. I więcej gawęd na ciekawe tematy z krwi i kości.
Będą :)
Dwa słowa: wolni Ciule
To tak jak dzisiejszy WOT
No nie wyposażenie musieli sami sobie sprawiać a Niemcy robili ferment wśród mieszczaństwa coś na kształt obecnej secesji Warszawy, Wrocławia czy Trójmiasta.
@@darkusmarkus9711 Wielkie mi obecnie wyposażenie, które jest ogólnie dostępne i na rynku możesz kupić za 500 zł.
@@elzbietarakusz2421 Kilka zer zgubiłeś przy tym 500.
@@Galvars Nie bardzo nie zawyzaj ceny. Znam takiego jednego z WOT bajarza który opowiada że już jest 12 lat w tym a za 3 lata to pójdzie na emeryturę WOT i dostanie tyle że będzie miał na spłatę kredytu hipotecznego. Ludziska lubią bajki
@@elzbietarakusz2421 Zawyżać? No to weźmy twój budżet (500zł) i spójrzmy na ogólnie dostępny rynek... zacznijmy od podstawy, czyli uzbrojenia. Podstawą wyposażenia takiego OT piechociarza jest karabin, poproszę cię o model, sklep i miejsce gdzie nabędę takowy za 500zł. Dla ułatwienia, bez amunicji, sam karabin.
Rzeczypospolita nie była państwem.To był zlepek prywatnych posiadłości zbudowanych na niewolniczej pracy 70 proc społeczeństwa.
Jednakowoż w tamtych czasach w Rzeczypospolitej było aż 30% ludzi wolnych .... pokaż ile było wtedy w Anglii , Francji , Hiszpanii czy Rosji
Tymi wolnymi było samo ścierwo w postaci zasranego kleru i gównianej szlachty@@wolnysarmata3922
Wszystko fatalne. Człowieku, ogarnij się.
?
@@trevdestroyer8209 zawsze zaczyna się od tego że coś było źle. Nie potrafili, nie umieli, źle, byli pijani, brudni i do bani. Przez to ten kanał w moich oczach jest mało wiarygodny
@@kundeleczek1 biedny człowiek jesteś...
Autor , bardzo realnie pokazał jak to faktycznie wyglądało w rzeczypospolitej.
Kciuk w górę i komentarz dla zasięgów
Pozdrawiam