Czym jest Szczególna Teoria Względności?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 10 січ 2025

КОМЕНТАРІ • 31

  • @marekprzybylski5004
    @marekprzybylski5004 Місяць тому

    Myślę że ciekawym tematem może być powstawanie pierwiastków w rekcjach zachodzących w gwiazdach, bądź co bądź to właśnie tam narodziły się wszystkie złożone cząstki otaczającego nas świata.
    PS: Tak trzymaj idealny balans między "nauką a popularyzacją", czekam na kolejne materiały

  • @tomiamozilla9397
    @tomiamozilla9397 Місяць тому

    Uwielbiam tego gościa

  • @magosiaf.1448
    @magosiaf.1448 2 місяці тому

    Dzięki za wnikliwe przedstawienie eksperymentu Michelsona, kontekst historyczny, w ogóle super i do zobaczenia:)

  • @tomaszkot8046
    @tomaszkot8046 2 місяці тому +1

    Powodzenia w rozwijaniu kanału! W takim tempie to jeszcze nie słyszałem kompendium w tej tematyce. Lata temu na to, co zostało tu powiedziane w niecałe 20min. musiałem przebywać kilka godzin na wykładzie. Pojawienie się Agi/(-ego)? w kadrze od czasu do czasu będzie mile widziane :-)

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  2 місяці тому +1

      Dzięki :> i też mam za sobą dziesiątki godzin na wykładach z tego, więc Cię rozumiem. Pora oszczędzić tej "przyjemności" innym

  • @robertkalinowski6770
    @robertkalinowski6770 Місяць тому

    Całkiem ciekawe. Choć nie jestem przekonany, czy długie przekształcenia t i L przy braku skąd taka transformata się wzięła. Zostawia to wrażenie jakiegoś braku równowagi.
    Życzę powodzenia.

  • @mediovskyatcs
    @mediovskyatcs 2 місяці тому +1

    2:13 sprostuj bo się przejęzyczyłeś:) Materiał spoko, przypadkiem mi wyskoczył. Leci sub, trzymam kciuki za rozwój i kibicuję. Pozdro 👍

    • @mediovskyatcs
      @mediovskyatcs 2 місяці тому +1

      A nie, przepraszam , to ja się przesłyszałem. Wszystko jest ok 😁

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  2 місяці тому

      Weź mnie nie strasz :O i cieszę się, że się podobało :>

    • @ultimathule1000
      @ultimathule1000 2 місяці тому +1

      Wszystko jest ok. 300 milionów metrów = 300 tysięcy kilometrów.
      Bo 1 metr = 0,001 kilometra.

  • @MrDaffi295
    @MrDaffi295 Місяць тому

    Brawa za popularyzowanie nauki.
    Osobiście bliżej mi do ogólnej teorii względności i prób unifikacji niniejszej z mechaniką kwantową. Teoria strun mnie trochę zagięła ale ciekawość pozostała.
    Ostatnio trafiłem na kwantową grawitację pętlową i zaciekawiła mnie ta materia, tym bardziej, że niedawno zmarły prof. Lewandowski pracował nad tym. Może coś o tym?
    Pozdrawiam Cię Wojtku, jak i Twoich odbiorców.

    • @MrDaffi295
      @MrDaffi295 Місяць тому

      PS. Do dzisiaj próbuję się douczyć czegoś z prac Lorentza, Minkowskiego, Poincarego… niestety słaby ze mnie matematyk a latka poleciały i życia może braknąć.
      Niniejszym podziwiam i lekko, bez negatywnego zabarwienia zazdroszczę.

  • @krzysztof3352
    @krzysztof3352 2 місяці тому

    Dzięki za odcinek. Może coś na temat dyspersji redshiftu kosmologicznego, napięcie Hubblea? Pozdrawiam.

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  2 місяці тому +1

      Uuu nieźle trafiłeś. W najbliższym czasie chcę nagrać o tym kilka shortów i nawet zacząłem pisać wstępnie skrypt na dłuższy odcinek. Więc "in the making" !

  • @duned6
    @duned6 2 місяці тому

    Ja na fizyce zawsze lubiłem działy o własnościach materii i termodynamice, także oto moje propozycje na kolejne odcinki🙃

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  2 місяці тому +1

      Noted. Coś się ogarnie. Jeśli chodzi o termodynamikę, to u mnie na kanale jest film o entropii, jeśli jeszcze nie oglądałeś. Ale na pewno jeszcze odwiedzę ten temat w przyszłości

  • @daivi777
    @daivi777 Місяць тому

    Mam inną teorię: prędkość światła jest najszybszą prędkością ruchu w przestrzeni, ale każda materia ma swój wewnętrzny ruch drgania (temperatura). Dlatego obiekt poruszający się z prędkością zbliżającą się do prędkości światła spowalnia swój wewnętrzny ruch co daje wrażenie spowolnienia czasu. Ponieważ suma poruszającego się ciała w przestrzeni oraz ruchu jego wewnętrznego który też zajmuje małą przestrzeń nie może przekroczyć łącznie prędkości światła. Dlatego brat bliźniak w rakiecie wolniej się starzeje ponieważ wszystkie jego cząstki elementarne poruszają się wolniej, prawdopodobnie przez kwantowość przestrzeni czyli jej małych składowych o rozmiarach Placka. Z tego wszystkiego można wywnioskować, że czas nie istnieje, a tylko spowolnienie wewnętrznego ruchu cząstek elementarnych (zamrożenie= dlatego mion dłużej żyje bo jest zamrożony a nie czas spowolnił).

  • @ariess6433
    @ariess6433 2 місяці тому

    A ja nadal uważam że skrócenie jest efektem "wizualnym" . Gdybyś wspomniał o nierównoczesności zdarzeń musiałbyś powiedzieć , że obiekty obdarzone prędkością są obrócone względem nieruchomych w czasoprzestrzeni. Mierząc rozmiar takiego obiektu dostrzegamy jego przód i tył w dwóch różnych chwilach czasu . W efekcie "wydaje się " skrócony

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  2 місяці тому +1

      To jest ciekawy temat i o tym też na pewno opowiem. Tzn. o równoczesności zdarzeń, "paradoks drabiny" itd, ale uznałem, że to może być za dużo na raz. Natomiast, czy jest to tylko efekt wizualny to zależy pewnie co mamy na myśli mówiąc te słowa. Weźmy ten pociąg z filmu. Z naszego punktu widzenia na start ma 30m, później zaczyna się poruszać z tą prędkością 0.94c i skraca się do 10m. Teraz dosłownie moglibyśmy zamknąć go w tunelu, który miałby 10m (właśnie ten paradoks drabiny). I jasne, z jego perspektywy nigdy nie byłby zamknięty w tym tunelu, bo by się w nim nie zmieści, ale z naszego punktu widzenia, JEST on zamknięty. I teraz która perspektywa jest nadrzędna? Która długość jest tą "właściwą"? I która długość jest złudzeniem? Moglibyśmy powiedzieć, że ta długość w której pociąg się nie porusza jest nadrzędna, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy wykonali obliczenia z naszej perspektywy i traktowali go jakby miał 10m. Wyniki będą wychodziły zgodne z naszymi obserwacjami. Więc który opis jest lepszy, skoro oba dają prawidłowe wyniki?
      Następny film będzie o czymś podobnym, czyli o magnesach i jak istnienie pola magnetycznego zależy od obserwatora. Będzie tam mn. o tym, jak obliczenia w układzie w którym mamy pole magnetycznym, zgadzają się z obliczeniami z układu, w którym pola magnetycznego nie ma. I czy oznacza to, że pole magnetyczne jest tylko złudzeniem. Trochę pośrednio, ale adresuję tam problem "który obserwator ma rację?". W przyszłości natomiast pojawi się dłuższy film, w którym opowiem bezpośrednio o tym, bo to za długi wątek jak na jeden komentarz albo na shory na yt

  • @toutdernier1384
    @toutdernier1384 27 днів тому

    Przy ruchu czas się realnie spowalnia, zegarki pokażą różne czasy po powrocie, czy po zrównaniu prędkości. "Pociąg" po wyhamowaniu lub przyspieszeniu obserwatora powraca jednak do normalnych wymiarów.
    Pls comment.

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  26 днів тому

      Pracuję nad dłuższym filmem między innymi na ten temat. W skrócie i czas i długość powinny wrócić do poprzedniej wartości, jeśli oba układy są inercjalne. Symetria obserwacji przestaje jednak zachodzić, kiedy jeden z obserwatorów przestaje być inercjalny, czyli np. jeden z nich zmienia swoją prędkość. A żeby się spotkać, to co najmniej jeden z nich musiałby zawrócić, czyli też zmienić prędkość. Stąd jest strata czasu. Natomiast po spotkaniu tempo płynięcia czasu jest takie samo dla obu obserwatorów
      Kontrakcja długości wynika z faktu aktualnej różnicy postrzegania >tempa< płynięcia czasu. Nawet jeśli po drodze zgubiliśmy czas, to to >tempo< wróciło do "normy", więc i długość wraca do normy

    • @toutdernier1384
      @toutdernier1384 26 днів тому

      @Wojciech.Zurek.Channel mogą się obserwować z oddali albo poruszać po okręgu

    • @Wojciech.Zurek.Channel
      @Wojciech.Zurek.Channel  24 дні тому

      O samym obserwowaniu siebie z oddali mam dość długą sekcję w następnym filmie, bo to ciekawy temat. Postaram się wrzucić go do końca miesiąca, bo trochę dużo pisania jak na jeden wpis. Co do poruszania się po okręgu, to sytuacja wciąż wygląda podobnie: wyobraźmy sobie dwie osoby na stacji kosmicznej orbitującej wysoko nad powierzchnią Ziemi (żeby móc pominąć wpływ grawitacji na zmianę płynięcia czas). Jedna z tych osób opuszcza statek. Teraz mamy dwie kwestie:
      1) Jeśli ta osoba ma zostać w miejscu, to musi jakoś wytracić prędkość, którą posiadała ze względu na ruch satelity. Następnie, gdy satelita wykona pełen obrót i wróci do pozostawionej osoby, to ta osoba teraz musi nabrać prędkość, żeby zrównać ją prędkością satelity.
      2) Satelita wbrew pozorom też przyśpiesza i zwalnia, ale niekoniecznie wzdłuż swojej trajektorii. Mamy tutaj przyśpieszenie dośrodkowe. Ech. Szkoda, że w komentarzu nie można dodawać rysunku, bo dość łatwo byłoby to rozrysować. Wyobraź sobie, że po narysowaniu tej trajektorii, czyli koła, pierwsza osoba wysiada w najbardziej skrajnym punkcie po lewej. Załóżmy, że ruch satelity jest zgodny z kierunkiem wskazówek zegara. Jeśli teraz w dowolnym momencie tej podróży dorysuję do satelity wektor przyśpieszenia dośrodkowego, to mogę go rozbić na dwie składowe: poziomą i pionową. (Za wyjątkiem skrajnych punktów po prawej, po lewej, na górze i na dole. tam będzie tylko jedna składowa.) Skupmy się na składowej poziomej. Na początku trasy, będzie ona skierowana w prawo i będzie miała największą wartość. Z czasem będzie maleć, aż do momentu pokonania 1/4 trasy, gdy osiągnie wartość 0. Następnie zacznie pojawiać się komponent przyśpieszenia poziomego skierowany w lewo. Będzie on rósł, aż satelita zacznie zawracać względem osi poziomej. Następnie gdy pokona kolejne 1/4 trasy (czyli 3/4 całej trasy), osiągnie maksymalną prędkość w lewo i następnie zacznie zwalniać, aż w końcu zatrzyma się wzdłuż osi poziomej w miejscu opuszczonego astronauty. Czyli wzdłuż tej osi mamy sekwencję nabierania prędkości "od" opuszczonej osoby, a potem "do". Czyli mimo, że satelita porusza się ze stałą prędkością, to wzdłuż z każdej osi będzie poruszać się ze zmienną prędkością. Ew mówiąc w skrócie ruch po okręgu można traktować jako ruch drgający, gdzie składowa y i x są przesunięte w fazie o 90 stopni, co oznacza, że przyśpieszenie będzie zmieniać się jak sinus w obu osiach.
      Mam nadzieję, że jest to w miarę jasne

    • @toutdernier1384
      @toutdernier1384 24 дні тому

      @Wojciech.Zurek.Channel czaje model który opisałeś. Poziomych składników (innych w sumie też) wektora jest nieskończenie wiele w pełnym obrocie, ale dla pojedynczej obserwacji wszystko się zgadza. Czas, uważany czasem za wymiar, ma tylko jedek "kierunek" jeżeli obrazować go wektorowo, dla "spowolnienia" jego upływu nie ma chyba znaczenia kierunek ruchu. Ale faktycznie w Twoim modelu składowa prędkość liniowa szybko spada do zera. Zdaje się też że próbuję zrozumieć rzeczy przekładając je na dosyć potoczną euklidesowo-newtonowską intuicję.
      Dzięki że poświęciłeś czas na odpowiedź. Trzymaj się ciepło, wiary i powodzenia!

  • @JestemMopem
    @JestemMopem 2 місяці тому

    Agi ❤

  • @bobokadz5231
    @bobokadz5231 2 місяці тому

    Prędkość światła? Czyli czego prędkość?
    Z jaką prędkością pan Bóg stwarza świat?
    W którym punkcie odniesienia my się znajdujemy?
    Tam gdzie jest Bóg czy tam gdzie jest świat?

    • @antonizapaa6361
      @antonizapaa6361 2 місяці тому

      Rabin Ortodoksyjny. Ateizm jest najpiękniejszą formą religii

    • @MrDaffi295
      @MrDaffi295 Місяць тому

      Nie wiedzieć czemu przypomniała mi się rozmowa Bohra z Einsteinem…
      Co do religii nie widzę przeciwskazań do rozwoju nauki. Einstein, Bohr, Hawking,… sami niejednokrotnie zadawali sobie pytanie odnośnie Wyższego Bytu. Grunt to pewien balans pomiędzy jednym a drugim. Ekstrema bywają groźne, tak w jednym jak i przeciwnym kierunku. A historia dobrze nas tego uczy.
      Pozdrawiam.

  • @ultimathule1000
    @ultimathule1000 2 місяці тому +1

    Zalecenie: zmień sposób prezentacji: nie rób głupich, irytujących wtrąceń, które w zamyśle miały być "śmieszne".
    Nie. One nie są śmieszne. One są IRYTUJĄCE.

    • @MrDaffi295
      @MrDaffi295 Місяць тому

      Kwestia odbioru. Agi w moim odczuciu nie był irytujący.
      Pozdrawiam