Wielki Wybuch - czyli co było na początku Wszechświata i skąd to wiemy | dr Stanisław Bajtlik
Вставка
- Опубліковано 7 вер 2021
- 👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
- Przez tysiące lat ludzie myśleli albo, że Wszechświat istniał od zawsze, albo że został stworzony 6 tysięcy lat wcześniej, czy coś w tym rodzaju. Dopiero powstanie ogólnej teorii względności było przełomem - mówi w Radiu Naukowym dr Stanisław Bajtlik z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN. - Już w latach 20. ubiegłego wieku odkryto, że z tej teorii wynika, iż Wszechświat miał początek, że musi się rozszerzać. Szybko potwierdzono to obserwacyjnie: zauważono, że galaktyki oddalają się od siebie i to z prędkością proporcjonalną do odległości między nimi. Jeżeli się oddalają, to znaczy że w przeszłości musiały być bliżej siebie - dodaje.
Stąd dalej idące wnioski. - Jeżeli cofniemy się w głąb czasu, to zrozumiemy że kiedyś musiała być taka epoka, w której nie mogło być gwiazd, bo odległości miedzy nimi byłyby tak małe, że atomy z których są zbudowane nie wiedziałyby, do której gwiazdy należą. Jeszcze wcześniej musiały być taka epoka, w której nie mogło być atomów, bo odległości miedzy nimi byłyby mniejsze niż ich rozmiary - opowiada astrofizyk.
Niemniej, koncepcja wielkiego początku, Wielkiego Wybuchu (nazwa „Big bang” została użyta ironicznie, ale się przyjęła) wywoływała dużą niechęć. Wiązało się z nią (i wiąże) sporo kłopotów. Dlaczego Wszechświat, gdzie nie spojrzeć, w dużej skali jest jednorodny? Dlaczego jego geometria jest płaska (czyli suma kątów w trójkącie wynosi 180 stopni)? To wcale nie jest oczywiste. Dziś zwykle tłumaczy się to zjawiskiem kosmicznej inflacji - ale ta wciąż nie została udowodniona.
O samych początkach dużo jeszcze nie wiemy i niewykluczone, że nigdy się nie dowiemy. Nie powinniśmy jednak lekceważyć gigantycznego postępu nauki w ostatnich dekadach. Ile się dowiedzieliśmy odkąd dr Bajtlik zajmuje się nauką? - To jest nieporównywalne! Kiedy kończyłem studia, nie było teorii inflacji kosmicznej. Nie było żadnej hipotezy, która wyjaśniałaby jak powstały pierwotne fluktuacje gęstości, z których powstały galaktyki… - wylicza astrofizyk.
W podcaście rozmawiamy o zmaganiach naukowców z odkrywaniem początków Wszechświata, zastanawiamy się nad tym czy w ogóle istniała chwila zero i dotykamy granic poznania - czy era Plancka jest granicą dla naszego pojmowania nie do przekroczenia? Posłuchajcie!
***
Przygotowanie każdego odcinka to wiele godzin pracy. Jeśli podobał Wam się ten podcast - możecie mnie wesprzeć w serwisie Patronite. Dzięki! patronite.pl/radionaukowe
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka # StanisławBajtlik 🎬 - Наука та технологія
Ciekaw jestem, jakie wykształcenie ma pani Karolina. Posiada tak ogromną wiedzę w wielu obszarach, od biologii, przez medycynę, paleontologię, kulturoznastwo aż po fizykę jądrową i astronomię. Na prawdę, wieki szacunek. Poza tym ma ciepły, przyjemny radiowy głos i ogromny szacunek do zapraszanych gości. Słuchanie Radia Naukowego to czysta przyjemność.
Najwyrazniej regularnie slucha wszystkich swoich audycji i stad duzo wie ;)
Owszem jest kimś wyjątkowym ❤inteligencja emocjonalna naturalna wiedza❤ 1:11
Obszar = powierzchnia = ogromna wiedza w (...) obszarach, to wiedza powierzchowna...?
Nie trzeba mieć wykształcenia żeby być mądrym i ciekawym swiata.
Myślę że pytania i odpowiedzi są opracowywane przed audycją. Nie umniejszając Pani Karolinie ❤😊
Ale przyjemnie się słucha waszych głosów
Uwielbiam pana dr Bajtlika !!!! Niesamowicie mądry, elokwentny człowiek. Mogę Pana słuchać w ....nieskończoność. Dziękuję !
Ja tez .
@@c-018rr5 Meissner lepszy ;)
I Karolina też.
@@cienkibolek123 No to jest oczywiste! Niesamowita kobieta!
Aneksami Cherry z Mojego miasta Toruń
Zazdroszczę Pani, Pani Korolino, że zna Pani takich wspaniałych popularyzotorów nauki jak dr Bajtlik. Super rozmowa😀
I jeszcze mówi na Ty ;-)
uwielbiam słuchać tej audycji do snu 😊
to chyba jedyna jego zaleta.
No to spij dalej😅
Spekulacje i bajki pana Bajtlika.
Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę
Zdecydowanie zbyt rzadko pan Bajtlik pojawia się ostatnio na YT, z nostalgią wspominam jego dawne filmy... dziękuję za dodanie właśnie tego i zachęcam do publikacji kolejnych
Wspaniała, fascynująca rozmowa.
Jedna z lepszych rozmow na yt odnośnie poczatku świata. Dziekuje państwu za taki super material
Temat czasu jest niesamowicie ciekawy.
Dziękuję za super audycję.
Jak najbardziej chcemy więcej materiałów o czasie :D
Warto obejrzec na Netfix film Ancent Catastrophic w przetlumaczeniu na jezyk Polski Prehistoryczna Apokalipsa. Duzo sie mozna dowiedziec.
@@grzegorzossowiecki1037 ancient sorry pomylka byla.
@@grzegorzossowiecki1037 nie ma ludzi nie omylnych.😅😅
@Grzegorz Ossowiecki sorry ze tak odebrales ,to napewno nie byla zlosliwosc. Tylko przyznanie sie do winy. Pozdrawiam serdecznie.
Stanisław Bajtlik, nareszcie !!!
Super wykład . Pomysł z audycją o naturze i paczątkach czasu jest doskonały. Pozdrawiam serdecznie 🙂
Wspaniały temat, wspaniały gość, super prowadząca, extra radio. Dziękuje i pozdrawiam.
Jaki tam wspaniały gość, zadufany pseudonaukowiec, który twierdzi, że już bardzo dużo wiemy, a oni guzik wiedzą... I nigdy się nie dowiedzą bo nasza natura człowiecza jest za mała wobec bezkresu kosmosu. Ale trzeba mieć troszkę pokory s nie twierdzić, że Oj jak my już dużo wiemy. Mamy tylko teorie czegoś, nic więcej!!!
Temat owszem wspaniały...
@@commenttedireadieu318 Ogólnie się zgadzam. Jednak gdy nie wiemy jak temat ugryźć lepiej się odnieść do porównań. Zatem porównajmy naszą wiedzę obecnie z wiedzą ludzkich plemion sprzed kilku tysięcy lat, gdy na dźwięk piorunu wnosiliśmy modły a słońce mieliśmy za bóstwo. Trudno określić ile wiemy bo nie znamy kresu odkrycia wszystkiego i tego czy to w ogóle możliwe. Dlatego z tą pokorą się zgadzam i nie widzę potwierdzenia dla arogancji wykładowcy.
@@Nosttre tak, w porównaniu z czasami, o których piszesz zgoda. W tym przypadku widzimy progres i jego intensywność, szczególnie w ostatnich stu latach, to wręcz dzieje się w geometrycznie.
Tyle, że np nikt nie wie co tak naprawdę trzyma w kupie sam atom, a co dopiero reszta.
@@commenttedireadieu318 spokojnie jak sam wiesz rozwój technologii czy cywilizacji to nie wykres prostoliniowy ale coś na kształt paraboli, kolejne skoki są coraz szybsze. No chyba że nastąpi regres po jakimś kataklizmie. Pozdrowienia.
Mogę słuchać bez końca! 🤩
Pana doktora można słuchać bez końca 😀 Dziękuję Pani za tą rozmowę ☺️👍
Spekulacje i bajki pana Bajtlika.
Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę.
Raczej pana profesora na dzisiaj mozna wiedze okreslic jako zero.
Konia z rzędem temu, kto naprawdę, ale tak naprawdę - z ręką na sercu - rozumie tę rozmowę. Komentarze, które czytam poniżej, wskazują na to, że ludzie chętnie przysłuchują się tajemniczym rozmowom, których nie rozumieją. Oczywiście komentarze te pełne są ochów i achów pod adresem obojga rozmówców, pod adresem pana Bajtlika, pod adresem pani Karoliny, ale wszystko to kręci się wokół fascynacji nieznanym - oto dotykamy granic wiedzy człowieka. Im bardziej tajemniczo, tym lepiej. Jakież to mądrę, fascynujące i filozoficzne! Zrozumienia tu nie dostrzegam. Grunt to sprawnie operować pewnymi pojęciami i w tym pani Karolina na pewno jest dobra. Jest to nic innego jak swego rodzaju masturbacja umysłowa
BARDZO więcej o Czasie, poproszę.
:)
Spekulacje i bajki pana Bajtlika.
Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę
Komentarz dla zasięgu. Pozdrawiam Panią serdecznie!
Kawusia + Karolina + Radio = miły poranek 😉
Tu się nie zgodzę że im coś dalej tym jest od nas starsze
Rewelacyjny gość. Jasność wypowiedzi, brak dygresji, prosty ale precyzyjny język. Łał! WINCYJ Pana Doktora!!!
Kurcze, mam wrażenie, że ma jakiś problem z płucami... tak ciężko oddycha...
Serce
Istoty czasu jeszcze długo nie rozgryziemy, ale drążenie tematu jest mocno zajmujące. Prosimy :)
No ale po co te duplomatołki drążą czas... Tutaj należy drążyć to co było przed powstaniem czasu.
@@uszamana Możesz sobie drążyć tunel na drugą stronę ziemi. Nikt tego nie zabrania. Naukowcy zadają tylko takie pytania, na które istnieje szansa odpowiedzi.
Super pomysł, poproszę więcej materiałów o czasie :)
Wincyj 🌎🌍🌏
pla pla pla-
jak czas może się przemieszczać w czasie
jest coś czego niema ------jakie to m ą d r e tylko nobel to rozwiąże * * *
Wszystkiego wesołego z okazji urodzin Pani Karolino.
Dziękuję!
Pan profesor powiedział, że już bardzo dużo wiemy. W poprzednim zdaniu powiedział, że wielkość zawze zależy od skali i coś jest duże lub małe w zależności do czego porównujemy. Myślę, że z tym co wiemy, może być podobnie. Za np 100, 1000 lat może się okazać, że dzisiaj wiemy bardzo mało. Chociaż teraz nam sie wydaje, że wiemy dużo ;)
Dziękuję Pani Karolino ‼️za to, że obraz wyświetlanego podcastu w UA-cam już nie zmienia się z taką szybką częstotliwośćią. Mogę teraz oglądać Pani kanał na 65"TV np. wspólnie z rodziną w czasie posiłku i nie muszę "ciągle" być przywiązany do smartfona.👍 Niektórzy subskrybenci Pani kanału odnosili się do mojej prośby negatywne i nie potrafili zrozumieć tego, że śmiem o coś prosić i zwracałem się do Pani w kwestii poprawy przekazu. Chcę teraz ich skrytykować, bo oni interesują się nauką, więc chyba starają się wiele zrozumieć, a jednak nie potrafią pojąć tego, że ktoś ogląda lub słucha podcastów w TV. Ciekawe, czy wyobrażają sobie np., że ktoś może nie wierzyć w boga lub nie lubieć jajecznicy ❓❓❓
Ja byłem krytyczny. Zwracam honor
Nie rozumiem oglądania tych "radiowych" audycji, ale że rodzinie nie przeszkadza? Podziwiam
Podoba mi się rozwiązanie zaproponowane przez Pana Penrose'a z cyklicznymi wszychświatami, natomiast dalej pozostaje problem tzw. wszechświada zero od którego te cykle miałyby się zacząć.
A mnie zastanawia że świat z jednej strony jest matematyczny, a z drugiej strony ze w tym realnym świecie nie ma wartości nieskończonych choć matematyka to przewiduje..
A może pojecie nieskończoności ma jakiś sens w punkcie jego początku i końca?
Po pierwsze nie morze istnienia nic zawsze coś jest z punktu fizyki oczywiście a po drugie nigdy się dowiemy co to jest początek świata a koniec nasz umysł tego nigdy nie pojmie
@@maruszjurgielewicz4497
Wiesz, o umysł to bym się nie martwił. Jeżeli nie wszyscy zrozumieją, to na pewno będą tacy co zrozumieją. No być może jest tak że kosmos zaciera ślady po swoich początkach. Za 5 mld lat będzie jeszcze bardziej tajemniczy i nie wytlumaczalny. Wszystkie galaktyki poza lokalną grupą galaktyk wypadną poza horyzont zdarzeń. Promieniowanie tła nie będzie można już zaobserwować z wnętrza galaktyki i to wszystko przy oczywistym skończonym czasie życia gwiazd. Wtedy będzie jeszcze latwiej wierzyć w jakiegoś stwórcę niż obecnie
W drugą stronę jak cofamy się w przeszłość też zdaje się to tak działać.
Fale grawitacyjne związane z początkiem kosmosu są już zbyt słabe by dało się je zaobserwować obecnie.
Reasumując im dłużej istnieje kosmos tym mniej wiemy o jego początku a tym samym być może i o jego końcu.
świetny odcinek, chociaż tak krótko, to bardzo jasno podjęty temat
Warto zauważyć, że era Plancka nie jest najmniejszą "porcją" czasu. Znacznie krótszy "odcinek" czasu został zaobserwowany w Nowym Jorku. Jest to mianowicie czas, jaki mija od zmiany świateł na zielone do momentu pierwszego klaksonu. Nie istnieje we Wszechświecie czas krótszy niż wyżej wspomniany.
Super!
😂😁
Kiedyś w latach 90ych taki czas był w Warszawie ale...spowolnił
Fascynujące. Jednak z drugiej strony przerażające. A także porażające. Poraża mnie to, jak niewiele osób jest w stanie zrozumieć matematyczne podstawy wymienionych teorii.
Wróciłem do nagrania bo zapomniałem dać "łapki" Odsłuchałem ponownie... :)
Świetny odcinek, dzięki!
Jak zawsze wyśmienita rozmowa.
Pytanie:
czy prowadzone są badania, doświadczenia, obserwacje by odpowiedzieć np na takie pytania?
- o czasoprzestrzeń i połączeniach cząstek w jej strukturze
- czym są te połączenia i czy są?
- jaka jest ich struktura, jak powstają i jak się utrzymują
- jeżeli są, to czy łączą się poprzez nie konkretne cząstki, odpowiednio z mimi np splątane, a w takim przypadku potwierdziłyba się np komunikacja ludzi i ? pomiędzy kim i czym
- strukturę tę opisuje np Nassim Haramein, czy jest to przez naukę badane?
Jezeli Pani Kasia też zadałaby takie pytania, czy może pojawiłby się Gość w programie?
Dziękuję za prowadzone audycje.
Bardzo ciekawy temat i bardzo fajny podcast:) przesłuchałem już chyba wszystkie odcinki. Pan dr. powiedział że obecnie jest rozpatrywanych wiele ciekawych pomysłów nt. powstania wszechświata, np. natemat jego cykliczności powstawania. Tak się składa że taki pogląd jest przedstawiony w Buddyźmie w zbiorze Abhidharmakośa :) Nie mniej bardzo dziękuję za wszelkie odcinki i życzę wielu wspierających :) W tej chwili sytuacja mi nie pozwala ale jak tylko będę mógł będę wspierał:) Pozdrawiam serdecznie :)
to być może jedna z tych ludzkich spekulacji, która wieki całe przetrwała w doktrynie religijnej, a teraz okaże się krążyć blisko nauki
Wciągający jak dobra książka wywiad, nie tylko z zakresu teorii wszechświata ale również metodologii nauki. 👍👍👍
Spekulacje i bajki pana Bajtlika.
Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę
Super rozmowa. Dziękuję.
Super komentarz. Dziękuję.
Super odcinek i bardzo zacny gość!
A co Pan z tego zrozumiał? może Pan opisać?
@@laudani2008 " gdy mnie nie pytają o czas to wiem co to, gdy zapytają to nie wiem " jakoś tak leci ten cytat którym chciałbym odpowiedzieć nt czasu
Cieszę się że odkryłem tą audycje bardzo dużo ciekawych rzeczy można się z niej dowiedzieć. 😁
Tak się złożyło, że wysłuchałem w niewielkim interwale dwóch wykładów. Jeden z dr. Bajtlikiem a drugi z prof. Krzysztofem Meissnerem. Z ciekawości zerknąłem jaki był odstęp w powstawaniu obu materiałów. Niewielki, bo ok. jednego roku. Zatem pan doktor raczej "wiedział, ale nie powiedział". Słuchając go nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że pomija on wysiłek naukowy swojego kolegi, i to mogącego poszczycić się niemałym dorobkiem, z przecież dość pokrewnej dziedziny. Tym bardziej rzuca się to w oczy, a raczej wpada w ucho, że wspomina Bajtlik postać Sir Rogera Penrose'a, laureata Nagrody Nobla z fizyki z którym Meissner blisko współpracuje przy teorii konforemnej kosmologii cyklicznej. Trochę to dziwne, trochę smutne. Ale może nie ma się czemu dziwić, skoro pracę "cząstkowców", szczególnie tych, którzy patrzą w niebo, pan doktor zdaje się traktować jako coś z pograniczna nauki i voo doo.
Niezależnie od powyższego, mówienie na początku trzeciej dekady XXI w. o tym, że jedynie słuszną drogą w nauce jest obserwacja i eksperyment jest, delikatnie mówiąc, niewłaściwe. Od ponad 100 lat większość przełomowych teorii w fizyce, miało swój początek właśnie w spekulacjach, hektolitrach tuszu na kartce papieru i tonach kredy wypisanej na tablicach uczelni. Swoje potwierdzenie w obserwacjach i eksperymentach znajdowały często wiele lat po ich sformułowaniu. Taka zdaje się zresztą jest istota fizyki teoretycznej.
Panu doktorowi życzę wiele zdrowia, sukcesów w pracy naukowej i odrobiny pokory.
Więcej czasu proszę! :)
Rozmowa palce lizać. Dziękuje za kolejny, świetny odcinek. Pani zamiast trzymać poziom, Pani Karolino, to ciągle podnosi poprzeczkę.
Na zadane pytanie odpowiedź może byc tylko jedna. Tak.
Pani Karlino, czekamy zatem na odcinek o czasie 🙂
Odcinek jest swietny👍
Świetne. Osobowości. Pani Karolina i pan Stanisław.
podobał się ten odcinek, i warto by było pociągnąć temat czasu...
Wspaniała rozmowa 🕊️, dziękuję. Czas jest bardzo ciekawym zjawiskiem. Jego relatywność, czas w trakcie sytuacji ekstremalnej. Choć rozumiem, że propozycja dotyczy czasu w kontekście fizyki. Posłucham z przyjemnością.
Mistrzu! Chylę czoła!
Czas, chce więcej o czasie :)
czas ma Pan na codzień. Jeśli tylko jest Pan trochę uważny. Ale Pan potrzebuje autorytetu.
@@laudani2008 … i właśnie z tej potrzeby słuchania autorytetow pominę pana komentarz
Bardzo lubie Radio Naukowe i gratuluje pani prowadzacej wyboru tematow. Profesorowie sa wspanialymi znawcami swoich tematow, choc na temat polskich akademikow mowi sie zle.
Tym razem jednak ze smutkiem powiem, ze za doktorem Bajtlikiem nie nadazalem. Nie jego wina lecz mojej ograniczonej wiedzy i wyobrazni. Pochodzenie wszechswiata pozostanie dla mnie rzecza niezrozumiala.
Dziękuję za b. ciekawy wyklad ❤
Świetny kanał, nauka doprowadziła nas tu gdzie jestemy , także należy jej się ukłon, szacunku i podziw , a sama w sobie jest ciekawa .
Nauka to zbiorowe ogłupienie które ma sprawić że wszyscy mają wierzyć w to samo. Zresztą co to za wyczyn zgapoac od kogoś wiedzę. Samemu do niej dojść to jest dopiero coś bo masz gwarancję że to jest Twoje a nie z zewnątrz.
@@uszamana idź to i powiedz suskiemu będziecie mieć pisiory wroga z kotrym będziecie walczyć NAUKE
@@uszamana Religia to zbiorowe ogłupienie. Nie nauka. Pomyliłaś się.
Czas to ludzki wymysl . Jest tylko wieczna jedna chwila.nie ma obserwatora to nie ma czasu.
Pani Karolinka jak zawsze b. dobrze przygotowana
Tak . Czas - to jest to!!!!
Zasługujecie na co najmniej o dwa rzędy wielkosci więcej subow.
Dopiero się rozkręcamy
@@RadioNaukowe życzę sukcesów
😂
@@rafipoplawski Bardzo ciekawy i poluczaiacy poglad
@@bolesawnawrot7042 przyznam się szczerze, że sam jestem zaskoczony poziomem swojego komentarza. Mam cichą nadzieje, że powstał on przypadkowo, przez nieuważnie kliknięcie. Fakt, że nie przypominam sobie momentu jego napisania, może to potwierdzać, ale być może po prostu nie pamietam tego specyficznego momentu, tej iluminacji, która umożliwiła mi popełnić tak wysublimowany i błyskotliwy komentarz.
Podobał się! I poproszę odc. o Czasie!!
P. s.
Pozdrawiam serdecznie i uczciwie ***
"Cy minuty....👶😻" kocham Pani sluchac ❤️❤️❤️❤️❤️❤️
Fascynujący odcinek!!!!Dziękuję i pozdrawiam.
Dziękuję I pozdrawiam
Wspaniałe jest to radio
Panie Bajtlik, prosze o wiecej pana na YT 🙏
bardzo ciekawe te wiadomosci .
No tak konkretne pytanie pod koniec rozmowy i pan się jąka, dajmy sobie spokój z tymi odkryciami 😢pozdraionka
Astrofizyka 👍🏻🌌
Super się słucha. Bardzo ciekawe i rzetelne. Naprawdę jestem pod wrażeniem 😊
Świetna audycja 👍
Zrodziliśmy się z popiołu i światła. Teraz mamy problem jak sobie to wyjaśnić lub rozjaśnić, tak żeby sobie wyjaśnić skąd w tej ciemności znalazł się ktoś kto to wszystko włączył. 😮😊
Bardzo pożyteczny wywiad; chyba brakowało takiej syntezy starych i nowych wieści kosmologicznych w wysokiej jakości audio. Osobiście jestem purystą i trochę kręcę nosem na sformułowanie „wiek Wszechświata” i na utożsamianie Wielkiego Wybuchu z początkową osobliwością, bo potem są z tego nonsensy, że WW to „tylko teoria”, rzekomo „podważana”; ale to są drobiazgi do skorygowania jakimś opisem, dymkiem itp. erratą.
Jak to się dzieje, jaka właściwość czasoprzestrzeni sprawia, że propaguje w niej informacja? Fala elektromagnetyczna jest informacją o zmianie entropi atomu i propaguje w czasoprzestrzeni do momentu, kiedy wywoła zmianę entropi innego atomu. To jest tak dziwne, że brakuje mi aparatu pojęciowego, żeby to sformułować w pytanie.... nieustannie się wymyka definicjom. Czasoprzestrzeń jest czymś, co wykazuje przedziwną właściwość, bo przy bardzo dużych prędkościach następuje zjawisko permutacji pierwiastków, następuje nukleosynteza. Energia przekształca się w masę jąder atomowych. W reaktorach atomowych tą energię odzyskujemy, energia potencjalna znów przekształca się w kinetyczną. To już nikogo nie dziwi, ale dziwi przekształcenie energii kinetycznej w masę.
Więcej!
Ciekawa rozmowa, ale ciężko nie które tematy pojac 😅
Super.
Najciekawszy jest fragment dotyczący stałych fizycznych. Fundamentalne stałe fizyczne to jest tajemnica na wyciągnięcie ręki.
Myślę, że pytanie: kiedy zaczął się czas? powinno brzmieć: kiedy zaczął się ruch? A czas to miara tego ruchu. Może nie było takiego momentu kiedy zaczął się ruch, bo trzeba by wtedy założyć, że był też moment całkowitego bezruchu i nagle wszystko zaczęło się poruszać (cząstki).
kapitalna rozmowa
Super!:)
świetny wywiad!
wspaniałe
Ale co bylo przed Wielkim Wybuchem? Moze nastepna audycja w tym wzgledzie? Nie brak ekspertow mówiących o tym co bylo przed Wielkim Wybuchem? Poza tym skad pewnosc, ze Wszechswiat sie bedzie wiecznie zwiekszal?
Zastanawia mnie ile razy nasz obecny wszechświat miał prób powstania zanim idealny przepis na warunki początkowe zadziałał i jesteśmy gdzie jesteśmy🤔
Na pewno nie wiecej niż nieskończoność minus jeden 😄
Zresztą nie wiemy czy twoje pytanie jest w ogóle trafne
Bardzo ciekawe ale to tylko "fantazje" . Co dzieje się wokół nas to tajemnica, której NIGDY nie poznamy. Ale fajnie się słucha tych teorii 😜😜😜
Jezu jak ja lubię słuchać Pani programu... GE nial ny 😁 Bra wo 😁 moja córka też ma na imię Karolina 😇
Uwielbiam pana, panie Bajtlik
Genialny rozmówca
48:10 tak to jest taka swoista ignorancja, bo czegoś nie wiemy to cała nauka jest do bani, często spotykam się z takim podejściem. Albo : " Ty interesujesz się astronomią? Przecież to takie nieprzydatne w życiu, bo te rzeczy są tak daleko, że nigdy nikt tam nie poleci, by to sprawdzić". Normalnie ręce opadają...
@@riddick9547 *Wrota niebios należą do zuchwałych i nielicznych*
Jakich "niebios"? :D
@@riddick9547 Rozumiem ;) Już myślałem, że wyskoczysz z jakimiś bzdurami z mitologii biblijnej, "życiu wiecznym", "niebie", "nieśmiertelnej duszy" czy tym podobnych bujdach :D
Czyli mamy wspierać naukę niezależnie od ekonomi i jakichkolwiek racjonalnych przesłanek, aby dalej rozwijać jakąś dziedzinę? Nie mówię tutaj konkretnie o astronomii.
Ręce opadają jak widać, że nauka staje się religią. Prawdopodobnie powstanie wszechświata zostanie jednym z licznych tematów filozoficznych.
Na 99% żyjemy w symulacji sztucznej inteligencji która przeradza się w materialną.
Ten brakujący 1% to brak dowodu na tą tezę? 🤔😉
Radio naukowe: racjonalny głos w twoim domu 😁
Dokładnie, tylko dlaczego tak mało łapek w góre, subskrypcji i oglądalności :)
A może nie było skupiska tryliardow materii (kwarków !) w jednym miejscu? Tylko masy skupione lub rozdzielone, poruszające się chaotycznie i zderzające się? Coś się rozszerzało a coś innego się kurczyło?
Czy to możliwe, że asymetria układów cząstek elementarnych może dawać odpowiedź na powiązanie fizyki klasycznej i fizyki kwantowej? Czyli np. zależność stanu kwantowego od momentu obserwacji (kot Schrödingera) oraz dalsze tego konsekwencje dla układów wielkoskalowych, tj. podlegających działaniom fizyki klasycznej. Czy uklad wielkoskalowy, jako zbiór statystyczny oddziaływań kwantowych nie może ulegać zmianie w zależności od momentu obserwacji, bo możemy mieć statystycznie np. różnicę uśrednionych stanów kwantowych 1:1 000 000 000 ... ? I w takim wypadku moment obserwacji i "zamrożenia" stanów kwantowych jest w zasadzie nieważny dla układu wielkoskalowego? Czyli takie powiązanie nie ma racji bytu? Może to co pisze jest zupełnie nieprawidłowe, ale jednak mnie bardzo ciekawi...
Właśnie mnie tak natknęło że jeśli grawitacja jest efektem zakrzywienia czasoprzestrzeni to stała grawitacji nie jest najlepszą ze stałych dotyczących grawitacji.
Witam serdecznie 👍👏
41:52 Ale jak to? Mikrofalowe promieniowanie tła powstało na skutek rekombinacji czyli połączenia dodatnio naładowanych jąder wodoru i helu z elektronami w trwałe struktury atomowe, na skutek zmniejszania się energii (tempeatury) wszechświata, a co za tym idzie niemożności ponownej jonizacji. Nadmiar energii przy rekombinacji kompensowany był emisją fotonu i te fotony to jest mikrofalowe promieniowanie tła, a nie efekt anihilacji. Anihilacja materii i antymaterii miała miejsce 1s. po wielkim wybuchu, a rekombinacja i wyemitowanie promieniowania reliktowego po 380tys. lat. Chyba doktor zastosował jakiś straszny skrót myślowy albo ja już nic nie kumam
Uwielbiam
Tak jak to istniało nic i w tym nic powstało coś, z niczego.
To kpina. Nic z tych wymysłów nie udowodniono.
A nauka nie jest nawet w stanie pokazać księżyc na żywo teleskopem, a co dopiero bredzić o rozszerzeniu.
A czy przypuszczamy co może być tym kosmicznym tłokiem który powoduje że ciemna energia wypełnia wszechswiat? Myślałem że to ciemna energia rozpycha wszechświat a nie tylko wypełnia czy rozrasta się w pustej przestrzeni, bo jeśli to ta energia go rozpycha to w teoretycznym eksperymencie pana doktora nie potrzebny by był żaden tłok
Wiedza przekazywana przez dr Bajtlika jest poezja i muzyka.Brawo.
Polecam każdemu kto chce poznać otaczający nas wszechświat.
Ja natomiast odradzam.
@@laudani2008 Nie jestem naukowcem,ale zacząłem interesować się kosmosem i zjawiskami których nie znam a które chciałbym choć trochę zrozumieć.
Dlaczego Pan odradza słuchania Pana Bartlika.
Przepraszam za błąd miało być Bajtlika.
Dobry odcinek. Pan Profesor się tym nie zajmuję ale skoro ja lubię sobie poczytać o nowych teoriach to jest teoria Serbskiego prof z MIT ktory postuluje ze antymateria została wypchnięta po za oddziaływanie materii. Czyli gdy materia się skupiała to w wolnych miejscach skupiała się antymateria tworząc obok nas taki antywszechswiat.
To nie jest wyjaśnienie. Byłaby widoczne granice tych stref gdzie dochodziło by do anihilacji.
To by też wymagało dodatkowych założeń czyli mnożenia bytów, by uzgodnić tę teorię z obserwacją.
Usuwając jeden problem zyskujemy kilka nowych do wyjaśnienia
@@ZdzichaJedziesz jeśli się nad tym zastanowić to nie będzie takiej granicy. Anihilacja będzie wtedy gdy się spotkają. Ale założeniem tej teorii jest to ze te cząstki się odpychają robiąc inne zagięcie czasoprzestrzeni. Dlatego zostały wypchniete i dlatego nie zostały anihilowane.
Nie trzeba tu tworzyć żadnych nowych czastek bo są to cząstki materii ale z przeciwnym znakiem, dlatego będą miały jedynie swoich odpowiedników w materii.
Gdzieś po prostu stworzyły równoległy wszechswiat z czystej antymaterii. Nie ma to żadnych dodatkowych problemów, dlatego ze Materia jedynie się rozdzieliła według znaków.
@@RAK-photo
To bardzo karkołomne założenie przy obserwowanej izotropowosci wszechświata.
Trzeba by jeszcze zakładać ze wszechświat nie jest izotropowowy a ta część wszechświata w której pozostała nadwyżka antymaterii wypadł poza horyzont zdarzeń i dlatego nie obserwujemy antymaterii, ale tutaj jak zrozumiem mamy do czynienia z alternatywnym antymaterialnym wszechświatem w jakimś większym wieloswiecie.
Przyznasz że hipoteza lekkiej asymetri pomiędzy materią i antymaterią jest prostsza.
@@ZdzichaJedziesz izotopowosc zależna jest od skali. Są nadal miejsca właściwie puste jak wielka pustka w Wolarzu która realnie nie powinna mieć miejsca. Pamietajmy ze mowimy tutaj o etapie rozwoju z mechaniki kwantowej a nie z fizyki klasycznej.
Nie wierzę w oddzielne wieloswiaty bo to już nie fizyka a raczej SF chyba że mowisz o tym ze mogą być za horyzontem Informacyjnym.
Wydaje mi się ze Hipoteza różnej ilośc materii i antymaterii nie jest spójna. Nie Powinno jej powstac wiecej ani mniej, tak mowi fizyka a wiec należy zastanowić się gdzie podziała się ta zaginiona.
@@RAK-photo
Myślę że trzeba mieć trochę pokory wobec fizyki, bo cały czas nas zaskakuje. Jak powstanie tzw nowa fizyka to będzie można wrócić do tematu.
Na to też się nie zanosi szybko, jeżeli dobrze rozumiem problem, to poza nowymi narzędziami badawczym brak nam też odpowiedniego aparatu matematycznego.
Świetna rozmowa poza ostatnim zdaniem Pana Doktora o szczepionce na covid. Teraz kiedy już coraz więcej wiadomo...
dziękuję