Tajemnicza cząstka Higgsa
Вставка
- Опубліковано 6 лип 2022
- Dlaczego świat wokół nas jest taki jakim go znamy?
Dlaczego może istnieć materia atomowa a w konsekwencji i my sami?
Film odpowiada na te pytania przybliżając tzw. "mechanizm Higgsa", fundamentalne zjawisko dzięki któremu elementarne cząstki nabywają masę.
W 10-tą rocznicę pierwszej obserwacji słynnej cząstki Higgsa, film przypomina też kulisy tego wielkiego odkrycia dokonanego przez eksperymenty ATLAS i CMS na Wielkim Zderzaczu Hadronów w CERN (04.07.2012), odkrycia które potwierdziło poprawność mechanizmu zaproponowanego nieomal pół wieku wcześniej, na gruncie czysto teoretycznym.
W filmie występują dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom i dr hab. Jerzy Grębosz z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.
Scenariusz: dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom, dr hab. Jerzy Grębosz
Reżyseria: dr hab. Jerzy Grębosz
Produkcja: LIVECON
Projekt finansowany przez Narodową Agencję
Wymiany Akademickiej w ramach Programu Welcome to Poland
/ instytutfizykijadrowejpan
www.ifj.edu.pl/popularyzacja/...
Why is the world around us as we know it? Why can there be atomic matter and, consequently ourselves? The film answers these questions by explaining the so-called "Higgs mechanism", the fundamental phenomenon by which elementary particles acquire mass. On the 10th anniversary of the first observation of the famous Higgs particle, the film also recalls the backstage of this great discovery made jointly by the ATLAS and CMS experiments at the Large Hadron Collider at CERN (04/07/2012), a discovery that confirmed the correctness of the mechanism proposed almost half a century earlier, on purely theoretical basis.
The film features dr hab. Paweł Bruckman de Renstrom and dr hab. Jerzy Grębosz from the Institute of Nuclear Physics PAN.
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam!!☀️💚
Świetne streszczenie niezwykle skomplikowanej i ciekawej tematyki podstawowej budowy materii. Forma dialogu pomaga zrozumieć i zapamiętać zagadnienia.
Dziękujemy, Mateuszu, za te ciepłe słowa. Gdybyśmy podejrzewali, że widzowie wytrzymają dłuższą formę, to filmy byłby o wiele dłuższy. Tyle w tym zagadnieniu jest ciekawych aspektów. Pozdrawiamy Cię!
@jerzygrebosz ja wytrzymam 😊😊😊
Bardzo dobrze przygotowany materiał. Od razu przypomniał mi się dawny program ,,Sonda" i styl, prezentowany przez śp. Panów Kamińskiego i Kurka. Brawo
Dzięki, Januszu! Rzeczywiście tamta Sonda była dla nas niedościgłym wzorem. Chociaż było trudniej, bo ONI mieli materiały filmowe udostępniane przez ambasadę amerykańską, a my - musieliśmy te prawie wszystkie animacje zrobić sami.
Obejrzyj też nasz poprzedni film o tym jak działa cyklotron. Link: ua-cam.com/video/miPTypH9Kf4/v-deo.html Pozdrawiam! [Jurek, współtwórca filmu]
@@jerzygrebosz Dziękuję. Tak trzymać, a mój wrodzony głód wiedzy i ciekawość świata, zostanie należycie zaspokojony, dzięki właśnie takim przekazom z Waszej strony. To dobra koncepcja, która trafia ze zrozumieniem nawet do takich ,,dyletantów" tematu jak ja. Dziękuję serdecznie .
Jest tylko jeden problem: tutaj "dialog" powstał w wyniku sprytnego zmontowania pojedynczych wypowiedzi, a w Sondzie oni naprawdę ze sobą rozmawiali i brzmiało to o wiele bardziej naturalnie. Zwłaszcza, gdy się spierali.
@@ultimathule1000 Oj tam oj tam pospierasz się z nimi bez montażu, naturalnie 2m pod ziemią kiedyś.
11 lat temu Pan Jerzy Grębosz uczył mnie programowania w C++, a teraz mechaniki kwantowej
Cieszę się że to jeszcze pamiętasz. Powoli wrócę do C++! Pozdrawiam Cię, przyjacielu!
Nareszcie wyjaśnienia bez niedomówień po drodze i przeskoków. Panowie, brawo, ... i czekam(y) na więcej takich wyjaśnień (objaśnień).
Dzięki, Marku! Fajny z Ciebie facet. I konkretny...
Super, że popularyzujecie naukę. Dzięki za ten film.
Popularyzujemy naukę, bo ona nas fascynuje. Cieszymy się, że są tacy ludzie jak ty, którzy dają się nam porwać w tę niezwykłą krainę zdumiewających tajemnic. Fajny z Ciebie facet, Kędziorze!🤓
Znakomity materiał, nie wiem za bardzo czemu algorytmy nie chcą polecać Państwa video, jest świetne. Mi sie bardzo podoba. powinien być emitowany zamiast Wiadomości o 19:30.
Alku, gdybyśmy liczyli na to, że nasze filmy byłyby emitowane w TVP codziennie zamiast Wiadomości TVP o 19:30, to byśmy się tak poświęcili, żebyśmy produkowali te filmy codziennie... 😁
Niestety filmy popularnonaukowe są w telewizjach rzadkością. No ale jest internet i tacy wspaniali widzowie jak na przykład Ty. Serdecznie dziękujemy za te miłe słowa!
Filmik to złoto. Chyba najlepiej wyjaśniający na yt. Więcej takich! Pozdrawiam!
Dziękuję, Turinie, w imieniu wszystkich twórców. Takie pochwały dodają nam skrzydeł. Pracujemy teraz nad dwoma następnymi filmami. Mam nadzieję, że także Ci się spodobają i utrzymamy ten poziom! [Jurek Grębosz]
Rewelacyjny kanał. Szacunek za proste przedstawienie nieprostych spraw.
Uff... Chyba czekaliśmy na takie słowa! Dzięki, drogi Creato!
Fantastyczny film, bardzo dobra próba wyjaśnienia trudnego zagadnienia. Zrozumienie czym jest pole i cząstka nie jest czymś banalnym. Kocham fizykę!
Znakomicie przedstawiony materiał!
Dziękujemy, Tomku. Jesteś naszym ukochanym widzem :😃
Fantastycznie, prosto i jasno. Dziękuję.
🥰
dziękuję bardzo. Udało mi się wreszcie zrozumieć nieco :)
super materiał liczę na więcej!!!!
Cierpliwości. Powoli pojawią się nasze następne filmy. Pilnuj tego! Pozdrawiamy Cię!
Rewelacyjny materiał. Niby człowiek rozumiał (mniej więcej) czym jest cząstka Higgsa, ale to zawsze pomaga, gdy dokona się kompilacji na jakiś temat.
Masz rację. Spojrzenie na zagadnienie z kilku stron daje pełniejszy obraz. No i pojawiają się Twoje własne refleksje na ten temat. To znaczy, że jesteś "widzem poszukującym". Marzymy o takich widzach już na etapie pisania scenariusza. Obejrzyj też nasz poprzedni film o cyklotronie. No i nie opuszczaj nas przy następnych! Dziękujemy za Twoje miłe słowa!
Bardzo przyjemny materiał, na początku myślałem, że zbyt "spłaszcza" zagadnienie, ale mniej więcej od połowy pojawiło się tyle szczegółów - i to podanych w przystępnej postaci! - że czapki z głów.
Zgadzam się bardzo trafnie ujęte!
Uff, a już mi się , Xaris, wydawało, że nam przyłożysz... Dzięki!
Świetny materiał! Od podstaw do "magii" fizyki, dzięki czemu wszystko zostaje klarownie i krok po kroku wyjaśnione. Proszę o jak najwięcej takich filmów 🙂
Cieszymy się, Marcinie, że to zauważasz. Ta myśl przyświeca nam już na etapie pisania scenariusza. Filmu nie robimy po to, żeby się popisać - tylko żeby podzielić się naszym zachwytem nad niezwykłością Wszechświata. A jeśli ktoś, (tak jak Ty) to docenia, to czujemy się spełnieni. Dziękujemy, Marcinie!
W szkole musiałem mieć korki z fizy ( czy jeszcze wiadomo co to korki ?) a teraz pod sześćdziesiątkę od kilku lat stała się moją pasją. Wspaniale , w prosty sposób opowiedziane i wszystko rozumiem . Dziękuję , szacunek dla wiedzy Panów i pozdrawiam.
Hehe świetnie się to oglądało. Szacun Panowie 😎
Marku, jeśli Cię ten film dodatkowo rozbawił, to tym większy nasz sukces! Pozdrawiamy!
No wspaniała robota panowie szacunek!!
Było przy tym kupę pracy - szczególnie przy tej warstwie graficznej. Kilka miesięcy budowania tych animacji. No ale jeśli ktoś to - tak jak Ty, Sylwestrze, docenia - to było warto. Dziękujemy i śledź nasze kolejne filmy. Powoli pracujemy nad nimi.
Mistrzowskie wyjaśnienie czegoś tak niesamowitego a jednak realnego! 😍
Świetnie to ujęłaś, Moniko. Dziękujemy za te słowa!
Bardzo sie ciesze ze trafilem na ten kanal leci sub like i kom pozdrawiam
To chyba wyraz najwyższego uznania. Dzięki Bartoszu!
niezwykle zrozumiały dzięki Panu po lewej
To ja jestem tym "panem po lewej". Cieszę się, że tę moją rolę doceniasz, bo - w tym filmie - jestem tym, który dziwi się i pyta, a Paweł jest tym "mądralą", który wszystko wie. Ale film jest zrozumiały, dzięki naszemu dialogowi - nad którym intensywnie pracowaliśmy na etapie pisania scenariusza. Dziękuję za ten symbol "
Sonda II. Mistrzowski materiał. Gratulacje.
Cieszymy się że nas do Sondy porównujesz, bo i dla nas był do wspaniały program i dziwimy się, że nikt go potem nie zastąpił. Pozdrawiamy Cię przyjacielu!
Dziękuje za materiał. Mogę dzięki niemu powtórzyć moją wiedzę sprzed lat ;-)
Tym razem tylko sprzed 10 lat, bo przecież wtedy dokonano odkrycia. No ale, masz rację, pole Higgsa to dużo starsza sprawa. Dziękujemy za te ciepłe słowa, Piotrze!
Panowie, chcę więcej plz. Super film wnoszący coś pozytywnego do życia.
Jacku, będzie więcej. Pracujemy nad dwoma następnymi filmami - tym razem jądrze atomowym.
nic dodać/albo wszystko/ fajnie przedstawione.Pozdrawiam
Dzięki, Zdzichu! Można by jeszcze 20 dodatkowych minut, ale może widz by tego nie wytrzymał.
Dziekuje za ten wspaniały wykład,
Cieszymy się, że tak Ci się spodobał! Nie opuszczaj nas przy następnych filmach!
Interesujące, ciekawie przedstawione.
🤓🤓🤓 Dziękujemy za te słowa, Grzesiu!
Jesteście świetni, Panowie. Krótko, węzłowato, zrozumiale, w prostych słowach o trudnych rzeczach. Świetnie "sprzedajecie" tematy schowane za trudną matematyką. Czekam na kolejne odcinki:-) Wytrwałości w popularyzowaniu prawdziwej nauki, to działalność nie mniej ważna jak odkrycia ;-) Pozdrawiam serdecznie.
Wieśku, miód lejesz na nasze serca. Dziękujemy za to wypunktowanie mocnych stron naszego przekazu. A co do popularyzacji - to ona wyjaśnia wagę i niezwykłość naszych odkryć. Ona sprawia, że świat nie jest jedną wielką dyskoteką. Świat daje nam przygodę odkrywania tajemnic. Do tej przygody zachęcamy młodych ludzi. Pozdrawiamy Cię, Wiesiu!
Takich materiałów trzeba więcej, p. Jerzy jest autorem znanego cyklu książek o programowaniu, programowaniu techniczno-praktycznym że tak to określę
No tak, Tomku, widzę że jesteś czytelnikiem moich książek. A to znaczy, że jesteśmy przyjaciółmi od wielu lat. Teraz, po tych filmach, przy czytaniu moich książek (np. "Opus magnum C++" lub "Misja w nadprzestrzeń C++") będziesz słyszał mój prawdziwy głos. Serdecznie Cię, przyjacielu, pozdrawiam. [Jurek Grębosz]
@@jerzygrebosz gdzie można dostać Pana filmy?
@@wodasodka9031 Drogi Przyjacielu. Po Twoich zdaniach: "Zniechęca mnie brnięcie fizyków w absurdy rozwoju wszechświata od wielkiego wybuchu do myślącego człowieka. Nie ma żadnych dowodów na taki układ przyczynowo skutkowy"
- myślę, że moje pozostałe filmy byłyby dla Ciebie trochę za trudne. Zacznij od jakichś prostszych. Z żalem pozdrawiamy!
@@jerzygrebosz D10M8Y22C21, w domowej biblioteczce zagościły cztery "cegły", 3 tomy o 11-ce i czwarty na dokładkę o 14/17, teraz nie pozostało mi nic innego jak zagęścić plan działań
@@tomaszkot8046 Tomku, to tylko oznacza, że jesteśmy kumplami od dawna. Spędziłeś ze mną wiele godzin czytając te książki. Wielu czytelników mówi mi, że zmieniły im życie na lepsze. Oby tak było i w Twoim przypadku!
Profeska :) oby więcej takich materiałów :)
Dziękuję I pozdrawiam
My również pozdrawiamy. W końcu do także dla Ciebie zrobiliśmy ten film!
Bardzo ciekawy program 🙂🙂🙂
🤓🤓🤓
Naprawdę świetny materiał edukacyjny.
Trafiłeś w sedno. Dziękujemy! 😀
Świetne proszę o więcej
Krzychu, będzie więcej. Teraz pracujemy nad dwoma następnymi filmami. To, co jest żmudne, to animacje komputerowe. Pozdrawiamy!
Obejrzyj nasz poprzedni film "Cyklotron", a także "Ku granicom poznania". Pozdrawiamy!
Coś wspaniałego!!! Miałem okazję być w CERN 2016 i jeszcze wtedy wszyscy zachwycali się odkryciem. Serdecznie pozdrawiam
Paweł. B. (czyli ten "pan z prawej") i jeszcze inni ludzie z naszego Instytutu - bezpośrednio pracowali przy tym odkryciu. Romualdzie, skoro byłeś w CERN-ie to nie musimy Cię przekonywać jak wspaniała jest współczesna fizyka. Pozdrawiamy Cię!
Szkoda, że kanał nie jest oparty wyłącznie na tych dwóch panach. Fajnie opracowany temat, od podstaw do sedna. Do tego narracja poprowadzona w taki sposób, że rzadko dochodzi do wyłączenia mózgu i odlotu myślami gdzie indziej, jak bywa w przypadku większości wykładowców
Kanał Instytutu zawiera filmiki robione przez kolegów z różnych laboratoriów.
Skoro właśnie nasze/moje filmy przypadły Ci najbardziej do gustu - to jesteśmy dumni.
Dzięki. Dotąd na kanale są trzy filmy których jestem współ-autorem i i wykonawcą:
"Ku granicom poznania", "Cyklotron, przyspieszacz jonów" i ten.
Dziękujemy, drogi przyjacielu! 🤓
Zawsze podcasty są genialne!!! Jestem w szoku jak można pięknie tłumaczyć tak złożone i fundamentalne sprawy!!!
Bartku! Dziękujemy za te miłe słowa. Jak rozumiem, to obejrzałeś pozostałe nasze filmy: "Cyklotron, przyspieszacz jonów", "Piknik w dolinie stabilności", "W krainie widm". W najbliższych dniach będzie najnowszy film: "Fizyka nie jest trudna - Dylatacja czasu".
Pozdrawiam, Cię, Bartku - Jurek Grębosz
@@jerzygrebosz czekam z niecierpliwością 😉
Nic z tego nie zrozumiałem. Słucham jeszcze raz.
tak powinny wyglądać lekcje fizyki, pozdrawiam i dziękuję
Zgadzamy się z Tobą, Kamilu, w stu procentach. Mam nadzieję, że jacyś nauczyciele użyją naszych filmów na lekcjach. Zły nauczyciel uczy wzorów. Dobry nauczyciel uczy tego, co te wzory oznaczają.
Dzięki, Kamilu, za te słowa zachęty!
w 3 gimnazjum zaniosłem zrobiony chałupniczo dzwonek elektryczny na lekcje fizyki, został jako eksponat, starsza Pani na zastępstwie chciała mi postawić 5 na koniec roku, bo miałem takie zainteresowania, technika/elektronika. Wróciła tamta jędza chyba z macieżyńskiego, bo nie było jej pół roku, która pożyczała jeszcze od mojego brata rower, by mogła dojeżdżać do ucznia niepełnosprawnego i powiedziała, : " że on na tyle nie umie" a sama pewnie nie potrafi przylutować kabelka! bo ja bawiłem się już wysokimi napięciami!
O, takie tam gorzkie żale... 🥲 pisze to już jako 34latek i Bardzo Państwu dziękuję 👌 i doceniam to co robicie dla Nas, Szerokich zasięgów ♥️🤗 pozdrawiam
Zaawansowana fizyka dla... W koncu wydaje mi sie, ze wiem o co chodzi. Dzieki za program
lajk!
Moim zdaniem każdy film czy wykład powinien zaczynać się i akcentować za każdym razem zwrot "według dzisiejszej wiedzy...".
To oczywiste. No i aktualne w każdej epoce. Ani Demokryt, ani Galileusz, Newton czy Maxwell
nie pisali tego zwrotu. Nauka to nie status quo. To proces. Wiemy to już od czasów Heraklita
Pozdrawiamy!
nie jestem fizykiem, ale "mysle, wiec jestem" i jestem pod wielkim wrazeniem ! rewelacyjny material i realizacja, dziekuje i czekam na kolejny!
Marku! To tym bardziej nam pochlebia, że udało nam się dotrzeć do Ciebie, nie-fizyka!
Niesamowita lekcja fizyki. Przypomina mi programy Prof. Dr. Lesch
Rewelacja, pozdrawiam serdecznie 😊
Dziękujemy, Alinko - także za wierność! Pracujemy nad następnymi filmami. Także dla Ciebie!
Super kanał👍❤️
A ty jesteś naszym SUPER-widzem. Pozdrawiamy Cię, Jacku. Czekaj nasze następne filmy!
Trochę czerstwy ten dialog, ale za to nawiązuje do Dialogów Platonskich.
Duży plus za nawiązanie do antycznej formy przy wyjaśnianiu naukowej teorii.
Mamy inna niewiedzę niż starożytni, ale jakoś czuję ze nadal jesteśmy w ich sytuacji i ta forma wydaje mi się jak najbardziej adekwatna do omówienia zagadnienia.
Zdzichu, podziwiamy Twoją erudycję. Rzeczywiście na dnie naszej koncepcji jest forma dialogu. Z tym, że raczej nie platońskich, bo tam "Sokrates" (a u nas Paweł B.) nie mówi swoich prawd, tylko próbuje je wydobyć ze swojego rozmówcy (u nas to byłem ja), tak żeby sam do nich doszedł. To ta słynna metoda "majeutyczna".
Piszesz też: "nadal jesteśmy w ich sytuacji". Racja, i to nie przez przypadek. To oni, a konkretnie Tales z Miletu - rozpoczęli tzw. metodę naukową. To on stwierdził, że świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, bez konieczności odwoływania się do działań bogów. No i proszę, po tych tysiącach lat (z przerwą na zakazanie nauki, zamknięcie szkół filozoficznych przez średniowieczne chrześcijaństwo) dotarliśmy naszymi umysłami do najodleglejszych galaktyk i możemy je badać metodami fizyki jądrowej. To jest pieśń o wielkości Człowieka.
@@jerzygrebosz
Być może jestem pesymista i widzę szklankę do połowy pustą, ale ja raczej mam poczucie że nadal nie wiemy czym jest to arche, jeśli w ogóle pytanie jest dobrze postawione. Nadal nie umiemy powiązać fizyki kwantowej z OTW. Nie wiemy czym jest ciemna materia i ciemna energia. Model standardowy wielu rzeczy nie wyjaśnia. Nie wiemy gdzie szukać drzwi do tzw. Nowej fizyki Można by tak mnożyć pytania dalej. Patrzę na to wszystko i nadal nie wiem i nie rozumiem.
Być może nigdy nie zrozumiemy fundamentów i zasad na jakich opiera się to co istnieje. No ale na pewno warto próbować, choćby tylko po to żeby się o tym kiedyś przekonać. 🙂
@@ZdzichaJedziesz To jest tak: obszar wiedzy to jakby wielkie koło, które zakreśliliśmy wokół siebie. Poza tym jest nieznane. A obwód koła, to są aktualne pytania, które stawiamy i które są przedmiotem badań. Im więcej się dowiadujemy tym bardziej powiększa się powierzchnia tego koła. Ale równocześnie powiększa się też obwód tego koła, czyli pojawiają się coraz to nowe pytania i jest ich coraz więcej. Nie można być pesymistą, że jest ich coraz więcej, bo to jest wpisane w ten proces poznawczy. Ważne jest że od czasu starożytnych te pytania stały się głębsze, bliższe prawdziwej istocie zagadnienia. A jaka jest to istota? Nie wiemy, ale pracujemy nad tym. Kolejne pokolenia. Trzeba zakasać rękawy i spróbować przyczynić się do tej wielkiej wyprawy w nieznane.
@@jerzygrebosz "Świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, czyli da się zrozumieć istotę Boga" tak bym odwrócił myśl Talesa. Wiem że temat Boga jest tak samo niepopularny wśród uczonych, jak temat kosmitów. Ale... Już 4000 lat temu hindusi określili Brahmana jako pierwotną energię 1) z której wszystko powstało, 2) która kieruje poszczególnymi bytami (za pomocą dusz - mój dopisek), oraz 3) która kontroluje całość (nie jak żydowski Jahwe ingerując co chwila w stworzony świat, lecz za pomocą ustanowionych przez siebie praw - mój dopisek). Fizycy zajmują się fizyką, biolodzy zajmują się biologią. Jedni nie wiedzą co robią drudzy i do jakich wniosków ci dochodzą. Stąd przekonanie biologów, że życie mogło w kosmosie powstać samoistnie, skoro udało się w laboratoryjnym bulionie uzyskać aminokwasy, z których budowane są białka. Stąd przekonanie fizyków, że skoro biolodzy zajmują się życiem i twierdzą, że ono powstało samoistnie, to pewnie tak jest. A tymczasem... Nie twierdzę, że komórka to tak skomplikowana maszyna jak Wielki Zderzacz Hadronów. Pewnie jest tak skomplikowana jak przeciętna fabryka, bo i działanie fabryki przypomina. Pytam więc fizyka, jak to możliwe, że wbrew zasadzie entropii, przypadkowo działające siły obowiązujące w świecie fizyki, zbudowały fabrykę, która nie tylko nie rozpadła się w następnym ułamku sekundy, lecz sama z siebie zaczęła celowo funkcjonować i korzystając z dostaw surowców i energii, powieliła samą siebie? Jakie jest prawdopodobieństwo zaistnienia takiego zjawiska? Czy zważywszy na entropię, nie jest ono zerowe? Mahabharata to indyjski epos powstały, podobnie jak koncepcja Brahmana, też ok. 4000 lat temu. Wiele w nim mądrych zdań. Według mnie najważniejsze wypowiada bóg Kryszna do przyjaciela Ardżuny, we fragmencie znanym jako Bhagawadgita (Pieśń Pana). "Ja jestem dojrzałym czasem, burzycielem światów", mówi Kryszna. To zdanie Robert Oppenheimer przytoczył oglądając wybuch próbnego ładunku atomowego na pustyni w Newadzie. Fakt, że przytoczył je właśnie w tym momencie świadczy, że go nie zrozumiał. Bo to zdanie otwiera oczy. Ono pozwala zrozumieć, dlaczego świat powstaje oraz że zbudowany z materii świat w jakim żyjemy, nie jest celem Brahmana, a jedynie sposobem na dojście do celu. Że świat nie powstał dla nas, ludzi, ale my, ludzie, i inni nam podobni, stoimy na samym szczycie przepisu Brahmana na powrót zdefektowanej energii (dusz) do stanu 1) pełnej informacji, uzyskanej kosztem 2) utraty potencjału (całkowitego uspokojenia uzyskiwanego przed osiągnięciem nirwany). Hmm... Tak się teraz zastanawiam, czy zaprezentowane przez Panów metapole Higgsa to czasem właśnie nie Brahman? Pozdrawiam
@@arno.troy1
Piszesz:
"Świat da się zrozumieć ludzkim umysłem, czyli da się zrozumieć istotę Boga" tak bym odwrócił myśl Talesa.
No właśnie nie. Tales zaprzeczył rozmienieniu świata na sposób magiczny. Ty zaś przypisujesz mu wiarę w rozumienie istoty jakiegoś boga.
Dalej piszesz:
"Wiem że temat Boga jest tak samo niepopularny wśród uczonych"
Z prostego powodu: nie jest to zagadnienie naukowe, bo nie spełnia kryterium weryfikowalności. Naukowcy nie zajmują się zagadnieniami nienaukowymi, bo było by to malowanie pejzażu krainy, która nie istnieje.
Dalej piszesz:
"Ale... Już 4000 lat temu hindusi określili Brahmana jako pierwotną energię..."
To znaczy tylko tyle, że takie było ich zdanie. Nie podali żadnego wytłumaczenia,
żadnego argumentu. Nic dziwnego, bo nauka zaczęła się dopiero ok. 500 lat przed
naszą erą.
Dalej piszesz:
"Pytam więc fizyka, jak to możliwe, że wbrew zasadzie entropii, przypadkowo działające siły obowiązujące w świecie fizyki, zbudowały fabrykę, która nie tylko nie rozpadła się w następnym ułamku sekundy, lecz sama z siebie zaczęła celowo funkcjonować i korzystając z dostaw surowców i energii, powieliła samą siebie? Jakie jest prawdopodobieństwo zaistnienia takiego zjawiska? Czy zważywszy na entropię, nie jest ono zerowe? "
To bardzo ciekawe zagadnienie. Mój wykład habilitacyjny był właśnie na ten temat. No ale to co najmniej 50 minut gadania z wieloma obrazami i animacjami, więc nie jestem w stanie napisać tego tutaj.
Dalej piszesz:
"Mahabharata to indyjski epos powstały, podobnie jak koncepcja Brahmana, też ok. 4000 lat temu. Wiele w nim mądrych zdań. "
Rzeczywiście. Wiele jest mądrych w sensie moralnym i poetyckim, ale merytorycznie w nauce (nie tylko współczesnej) nie mają one istotnego znaczenia.
Dalej piszesz zdania bardzo poetyckie i trochę profetyczne, ale pozwól, że na tym skończę, bo nie chciałbym, żeby tu się rozpętała dyskusja religijna.
Serdecznie Cię pozdrawiam i podziwiam Twoją erudycję
Mega materiał. 👍👍👍👍
Dzięki. Jesteśmy dumni z Twoich słów!
no taka współczesna, rzec by można, SONDA ;-)
Dziękuję 😊
Super wykład 👍
Dzięki, staramy się... 🤓
Jeśli spodobał się Wam ten film, to zachęcam do obejrzenia poprzedniego - zrobionego w podobnej konwencji. To film wyjaśniający jak działa cyklotron. Oto link: ua-cam.com/video/miPTypH9Kf4/v-deo.html
Początek fajny i jasny, końcówka niezrozumiała. Za duże skróty, niezrozumiałe dla nie-ekspertów.
No niestety, konwencja filmiku i ramy czasowe nie pozwoliły na bardziej szczegółową opowieść. Ale oczywiście chętnie odpowiemy na pytania zadane tutaj, albo przesłane mailem na KanapaFizykow@ifj.edu.pl .
Super wykład
do zobaczenia w innych materiałach pozdro
Ziomeczki polecieli na grubo. Ten film jest lepszy, niż jak skutecznie jabłko.
Tego ostatniego porównania nie rozumiem. Mógłbyś to rozwinąć?
💚💚💚
👍👍👍
Ale to dobre jest.
Cieszy nas Twoje uznanie i wynagradza wysiłek pracy nad tym filmem!
Teraz coś lepszego powiem, skoro jest materia i antymateria, to jest i bozon higgsa i anty bozon higgsa. Czyli oznacza to, że żyjemy w dwu wymiarowym wszechświecie, każdy jest od siebie przeciwny pod każdym względem a mówi nam o tym zasada " antycząstek ". Dziękować nie trzeba.
upside down... oglądałeś Stranger Things ?.
@@arturzawadzki5722 Tak. a o co chodzi ?
Sorry, ale pudło! Bozon Higgsa nie ma antycząstki, albo poprawniej bozon Higgsa jest swoją własną antycząstką. Podobnie jak z fotonem. Nie ma "anty fotonu". Pozdrawiam serdecznie!
@@pawelbruckmanderenstrom6226
Widać, że nie masz pojęcia w tym dziale ale wypowiadasz się. Więc od początku by Ci wytłumaczyć ; każda cząstka w przyrodzie musi mieć swoją antycząstkę. Akurat dla fotonu tak się składa że własności tej antycząstki niczym się od własności fotonu nie różnią. Dlatego nikt nie używa
nazwy "antyfoton", lecz zasada jest prawidłowa, że foton ma swoją drugą wersję antyfoton. I tak jak mówię, na chwilę obecną nie widzimy różnic w antyfotonie, ale nie oznacza to, że za parę lat nie dojdziemy do wniosków, że jednak antyfoton różni się czymś od fotonu.
Czyli jest pole, które nie oddziałuje na nic, ale są cząstki, które z nim oddziałują? I wszytko w jednym zdaniu. Jestem w szoku.
Miło było obejrzeć. Wyrażone trudne zagadnienia w najprostszy możliwy sposób. Jeżeli mogę pozwolić sobie na szczyptę krytyki to zalecalbym mniej wymuszonego aktorstwa w udawaniu osoby niczego nie rozumiejącej.
Drogi Przyjacielu. Pamiętaj że aktor inaczej gra dla dorosłych a inaczej dla młodzieży lub dzieci. Ta konwencja zakładała, że ja reprezentuję pytania młodego widza. W innych postach tej dyskusji - widzę, że dzięki tym grubym środkom aktorskim konwersacja nie wchodziła w wyżyny abstrakcji niedostępnej dla nich. No cóż, ten film jest adresowany dla młodzieży. Pozdrawiamy rozumiejąc Twoje wątpliwości...
@@jerzygrebosz dziękuję za odpowiedź. To była tylko szczypta krytyki i mój subiektywny punkt widzenia. Jeżeli adresatem ma być młodzież to formuła jest ciekawa i pouczająca. Sam obejrzałem z przyjemnością choć już od dość dawna jestem poza grupa dolecelowa :-) Pozdrawiam serdecznie i życzę wszystkiego dobrego!
@@wokoolski2630 👍
Fantastyczny temat, wyjaśnienie dobre, ale realizacja... jak bym oglądał "Sigma i Pi" z dzieciństwa. Wydaje mi się (oczywiście moja subiektywna wizja), że zabrakło tu prowadzącego lektora, który w radiowy sposób przedstawiał by szablon zagadnienia, a Panowie powinni wyłącznie występować jako komentujący eksperci. Krótko mówiąc bardzo sztucznie wyszła ta narracja. Mimo wszystko,.. (sic!) wszystkiego dobrego dla Panów Naukowców i dzięki, że w obecnych czasach, szajsbuka i innych ściem, nadal ktoś się interesuje wartymi uwagi zagadnieniami i że nadal są ludzie którzy mają na takie tematy coś do powiedzenia..
To nie jest program dla fizyków,a dla miernych ludzików - wystarczy !!
Rozumiem o co Ci chodzi, ale nasza konwencja była inna - świadomie. Sam zauważ: Obok premiery naszego filmu pojawił się odcinek Kanapy Fizyków - na temat cząstki Higgsa zrealizowany
właśnie tak, jak sugerujesz: czyli "troje komentujących ekspertów". No i oglądalność tego odcinka z ekspertami jest dziesięciokrotnie mniejsza. To nas utwierdza w przekonaniu, że dla młodzieży trafia bardziej ta nasza konwencja. Zresztą... piszą nam o tym także "starsi" widzowie.
Pozdrawiamy Cię serdecznie. (Z Twojej pisowni domyślamy się, że jesteś z południowej Polski).
Kurde ale się panowie starcie
Szacun
Dzięki. Cieszymy się, że to doceniasz!
Czysto teoretycznie czy fala dźwiękowa, lub jakaś częstotliwość drgań może rozbić cząsteczkę wody?
Wreszcie coś na moim poziomie 😂
trochę przypomina mi się stara Sonda
🤓
Przypomina mi się telewizja edukacyjna w latach dziewiedziesiatych
No i słusznie. Teraz telewizja już nie jest edukacyjna. Trochę szkoda!
jaką ma masę atom tlenu, jeżeli w wybranej przestrzeni nie ma punktu odniesienia?
Tło to jest je a nie go. Mimo wszystko super
"Dziecko" też w rodzaju nijakim, ale mówimy, że nie ma "go". No chyba że mówisz w zupełnie innym przypadku...
Przyznam ze nie rozumiem jak cząstka Higsa bedaca sama zaburzeniem pola Higsa nabywa masę w relacji do pola Higsa..Czy da się to prosto wyjaśnić ?
Najkrótsza odpowiedz jest taka, że cząstka Higgsa (czyli wzbudzenie pola Higgsa), podobnie jak większość innych cząstek oddziałuje z samym polem. Energia tego oddziaływania nadaje masę samej cząstce Higgsa. Ale można też spojrzeć na to z innej strony. Aby wyprodukować cząstkę Higgsa (wzbudzenie pola) potrzeba sporo energii. Ta energia to nic innego jak masa powstałej cząstki.
@@pawelbruckmanderenstrom6226
Dziękuję za odpowiedź
Kiedyś interesowałem się fizyką, ale rozwijając się zauważyłem jaką brednią jest teoria ewolucji biologicznej. Zniechęca mnie brnięcie fizyków w absurdy rozwoju wszechświata od wielkiego wybuchu do myślącego człowieka. Nie ma żadnych dowodów na taki układ przyczynowo skutkowy. Wszystkie konkretne fakty świadczą o niemożliwości powstania życia. To samo tyczy istoty świadomej. Natomiast makroewolucja jest po gigantycznym znakiem zapytania.
Panowie naukowcy, opanujcie się.
Potrafimy sobie wyobrazić nieskończoność na zewnątrz, a nie potrafimy wyobrazić sobie nieskończoności do wewnątrz? Dziwne.
Grzechu, dobry jesteś jeśli potrafisz sobie wyobrazić nieskończoność z zewnątrz. Mnie to nie tylko, że się nie udaje, ale nawet doszedłem do wniosku, że tak samo nie potrafię sobie wyobrazić nieskończonego wszechświata jak i skończonego Wszechświata.
Einstein powiedział, że wyobraźnia jest jeszcze ważniejsza od wiedzy, zatem masz talent, nad którym ja dopiero pracuję. Pozdrawiamy Cię, przyjacielu!
Jeżeli cząstka jest w spoczynku to, a jeżeli jest w ruchu to... a ruch jest wartością względną... kto decyduje w jakim stanie jest omawiana cząstka? Czy powiecie może, że wszystko to spekulacje?
Czy ktoś kiedykolwiek spotkał kwarka? Nie - bo żadne kwarki nie istnieją.
Za sto lat bedą się wszyscy smiali z tego filmu, jak teraz śmieją się z aniołów na ostrzu szpilki.
👏👏👏👍✌️
🤓🧐😎🤓🧐 Thanx!
Czy będzie to niedyskrecją, jeśli zdradzę, że nie było żadnego wielkiego wybuchu?
Nie, absolutnie. To raczej powszechnie znany fakt. Ale jakoś trzeba było nazwać tę początkową osobliwość od której rozpoczęła się ewolucja (ekspansja) Wszechświata. Pozdrawiam!
Wielkiego wybuchu nie było.
Dużo błędnych i sprzecznych stwierdzeń by być z konieczności zbieżnym z badaniami na Zderzaczu i sowicie opłacanymi badaniami i teoriami. Podstawowego budulca wszechświata, czyli naliczenieszych jego cząstek a tym samym podstawowych elementów struktury idealnej próżni nie można szukać w świecie wyoskich energi , chociaż jemu też towarzyszą, ale w otchłaniach międzykalaktycznej próżni, w jakiejś ograniczonej przestrzeni wręcz próżni idealnej. Tam tez ich nie zobaczymy ze wzgledu na ograniaczenie naszego wszelkiego postrzegania przez elektromagnetyzm , ale tylko tam moglibyśmy zaobserwować ich oddziaływanie poprzez tworzenie cząsteczek o właściwościach elektromagnetycznych. Dlatego nigdy i do końca naszej cywilizacji nie poznamy wszystkich składników Wszechswiata.
Okreslenie "5 SIGMA" to fantastyczny tytul do filmu sci-fi. Brawo Panowie.
Ciekawe spostrzeżenie... Właściwie to jeśli masz w sobie jakiś pazur do pisania scenariuszy, to może dla wprawki napisz krótkie, 15 stronicowe opowiadanie tak właśnie zatytułowane. Jeśli masz talent, to od czegoś trzeba zacząć. Żeby pisać, trzeba pisać!
już funkcjonuje w korpomowie "bogów optymalizacji"
@@arturzawadzki5722 🤓
👍
👉 Proszę mi łaskawie wytłumaczyć, czym jest tzw. rzeczywistość i czym różni się ona od snu?
Skąd we śnie bierze się Światło, skoro zazwyczaj śpimy w ciemności...
Jest tu jakiś profesor zwyczajny, albo chociaż docent, który mi odpowie?
Zadowolę sie także odpowiedzią magistra.
No to pozostaniesz bez odpowiedzi,mam podstawówkę !!
To są pytania nie do fizyka ale do filozofa i fizjologa snu. Popytaj się u nich. Podziwiamy Twoją zdolność zadawania ciekawych pytań!
Panie i panowie myślę, że ją mamy i Nobla mamy.
My ludzie jesteś po to żeby tworzyć technologie.Przecież tylko my ludzie potrafimy to robić,nikt tego za nas nie zrobi.
Wiem co chcesz powiedzieć, no ale bobry budują/konstruują tamy na rzece. Termity budują kopce. Choć masz rację, że myślenia symbolicznego już nie uprawiają.
Muszę zapytać jak to możliwe że kwark, składowa protonu, jest od niego cięższy 175 razy?
Odpowiedz jest prosta. Znamy sześć kwarków (nazywamy je odpowiednio: d, u, s, c, b, t). Tylko pierwsze dwa (d, u) wchodzą w skład protonu. Pozostałe są od nich cięższe i nie występują w otaczającej nas materii. Wytworzyliśmy je i zbadali dzięki akceleratorom i zderzeniom cząstek o wysokiej energii. Najcięższym kwarkiem jest kwark t, który właśnie ma masę około 175 mas protonu.
@@pawelbruckmanderenstrom6226 Należało chyba wyjaśnić to we filmie skoro jest naukowy.
"Dlaczego świat wokół nas jest taki jakim go znamy ? " - Bo gdyby był inny, to nie byłoby komu zadać tego pytania ?
Nie. Pytanie brzmi: "Dlaczego jest taki" a nie "Co by było gdyby był...".
Dalej już sam wiesz. Pozdrawiamy serdecznie!
@@jerzygrebosz Nic nie zrozumiałeś. Ale na to nic się nie poradzi.
@@jacekdobrowolski9115 Jacku, chyba chciałeś przywołać teorię antropiczną. Tym można prawie wszystko wytłumaczyć, tylko jaki to ma sens? Poza tym, poradzi się poradzi. Trzeba się tylko jaśniej wyrażać ;) Pozdrawiam!
Skoro cząstka Higgsa teraz nie występuje i dopiero ją sie odkrywa w skomplikowanych zderzeniach, to czemu dziś inne cząstki mają masę? No bo nie ma cząstek Higgsa (pola) w stanie wolnym.
Inne cząstki elementarne nabywają masę nie poprzez oddziaływanie z cząstką Higgsa ale z samym polem Higgsa w tzw. stanie podstawowym. Cząstka Higgsa (ta którą zaobserwowaliśmy) to stan wzbudzony pola Higgsa i do tego potrzeba sporo energii - stąd konieczność zderzeń przy wysokiej energii. Pomysł panów Brouta Englerta i Higgsa (i jeszcze paru innych równolegle) polegał na tym, że potencjał pola Higgsa ma specyficzny kształt (tzw. meksykański kapelusz), który powoduje że stan podstawowy (o najniższej energii) odpowiada niezerowej wartości pola. Podsumowując, podstawowy stan próżni jest taki że nie jest ona pusta, ale jednorodnie wypełniona polem Higgsa (nie cząstkami Higgsa!) i stąd oddziałujące z tym polem cząstki elementarne zyskują dodatkową energię, czyli masę.
@@pawelbruckmanderenstrom6226
Dziękuję za odpowiedź. Rozumiem ideę. Czyli pole Higgsa jest jakąś pochodną cząstek Higgsa. Nie bardzo tylko łapię, w jaki sposób pole Higgaa może istnieć bez cząstek Higgsa, skoro one w jakiś sposób generują te pole. Być może moje pytanie jest naiwne, ale nie jestem fizykiem, lecz tylko inżynierem 😉 Pozdrawiam serdecznie.
@@Tomasz_Kowalski Właśnie na tym polega rewolucyjność pomysłu. Pole Higgsa nie ma żadnego źródła. Jest niejako własnością samej przestrzeni. Powiedziałbym, że jest na odwrót. To nie cząstki Higgsa generują pole. Cząstki Higgsa sa skutkiem istnienia pola, które może doznać wzbudzenia. To ta analogia z powierzchnią wody Płaska powierzchnia wody to samo pole Higgsa w przestrzeni. Zaburzenie (fala) rozchodząca się po powierzchni wody to fizyczna cząstka która zaobserwowaliśmy.
@@pawelbruckmanderenstrom6226
A co byłoby zaburzeniem czasoprzestrzeni ? Grawitacja ?
@@pawelbruckmanderenstrom6226
Przyznam ze nie rozumiem jak cząstka Higsa bedaca sama zaburzeniem pola Higsa nabywa masę w relacji do pola Higsa..Czy da się prosto wyjaśnić ?
Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk wierzytelność Cesarstwa R. P. szefa prof. dr hab. mat-fizyki-chem. inż. Józef Urbanowicz-Fudali Jezusa dzieło 1948 - 2048 + życie wieczne Ziemian !!!!
Jakie są dowody że czas jest starszy niż 7000 lat?😮💨
Obawiam się że czas nie ma żadnego wieku. Jak chodzi o wiek Ziemi, to epoki geologiczne datujemy na setki milionów lat. A n.p. najstarsze malowidła na skale wykonane przez pierwotnego człowieka datowane są na 40 tys. lat. Rozszerzający się jednorodny Wszechświat musiał powstać około 14 mld lat temu. Wcześniej o pojęciu "czasu", rzeczywiście nie ma sensu mówić Pozdrawiam i życzę jak najrzadszych nawrotów dyskopatii ;)
Świetny materiał. A jak nie zachwycam się byle gównem jak inni.
Mocne... ale i tak dziękujemy bardzo!
piotr stolec bywa dobrym nawozem.
Niestety dzisiaj, 9 kwietnia 2024 r. Peter Higgs zmarł w wieku 94 lat w Edynburgu.
Po 3 minutach trochę mi się odechciało słysząc że nie można spowolnić prędkość fotonu ...
Bo nie można 😄 foton ma taką prędkość i koniec kropka.
@@damianbobak3023 tsaaa może wpierw pomyśl a później porozmawiamy
Prędkość fotonu w próżni jest stałą przyrody. Światło spowolnić można w ośrodku (np. w szkle - bo tak działają soczewki w okularach). Ale z punktu widzenia fizyki - foton ma zawsze tę samą prędkość, tylko czasem w ośrodku musi przebiec dłuższą drogę. To dlatego z wnętrza Słońca do jego powierzchni foton przedziera się przez milion lat, a od powierzchni Słońca do Ziemi (przez próżnię kosmiczną) - tylko 8 minut.
Magnes .. wytwarza enerię .. to jest pole magnetyczne ale .. jak to zrozumiec to trichę tak jak grawitacja
Hmmm, magnes nie wytwarza energii. Owszem pewna ilość energii jest zgromadzona w otaczającym go polu. Łatwiej to zrozumieć w przypadku elektromagnesu. Energia pola to energia potrzebna do jego wytworzenia, inaczej energia elektryczna konieczna do włączenia elektromagnesu.
Elektomagnes czy magnes
A co ujemnie naładowanemu elektronowi przeszkadza pierdyknąć na dodatnio naładowane jądro? Z punktu widzenia elektrostatyki byłoby to chyba logiczne.
Owszem, w ujęciu mechaniki klasycznej tak właśnie jest i to dokładnie było zagadką ponad sto lat temu, przed powstaniem mechaniki kwantowej. To właśnie mechanika kwantowa tłumaczy dlaczego elektron w atomie może znajdować się tylko na ściśle określonych orbitach (w określonych stanach kwantowych) i w szczególności dlaczego poziom o najniższej dopuszczalnej energii nie odpowiada elektronowi który "spadł" na jądro atomowe. A skoro mechanika kwantowa nie zezwala na to, to elektrony muszą się podporządkować i nie mogą p.... ;) I bardzo dobrze, bo inaczej świat przestałby istnieć w ułamku sekundy!
@@pawelbruckmanderenstrom6226 Krótko mówiąc myślimy, że coś wiemy, bo przychodzi następny odkrywca i nasza wiedza robi się nieaktualna. I tak od wieków aż po wieki wieków. No ale ciekawe to wszystko
...może w końcu coś zrozumie z tej fizyki "jądrowej" :)
Tadku, cierpliwości. Pracujemy teraz nad filmem, który właśnie o fizyce jądra atomowego będzie opowiadał z detalami zrozumiałymi dla szerokiej publiczności. No ale na razie to etap tworzenia scenariusza. Zatem subskrybuj ten kanał, żebyś dostał wiadomość, gdy ten film już się ukaże.
Nie szkoda na to wysiłku i czasu ? Kiedy jakiś praktyczny efekt z tego ? Np. lewitacja.
Badania podstawowe są najwazniejszymi badaniami w ogóle. Jak chcesz lewitować nie znając natury rzeczywistości? Borze zielony dlaczego ludzie są takimi ignorantami.
@@DarkAinaeL wyedytuj post i popraw to "Borze" bo po nim zarzucasz ignorancję i robi się śmiesznie.
Modlenie się do boru w walce z ignorancją ...
@@krzysztofj5175 ty nawet nie umiesz czytać ze zrozumieniem a marzysz o lewitacji XD
@@DarkAinaeL Jesteś taki mondry a dałeś się złapać na dwa posty zielony borze. Mam dziś dobry dzień.
Sek w tym ze nie jest zgodna z hipoteza Rhimmanna.
polajkowane :D
Higgs mowil tez o antymateri z masa negatywna co wy na to
Jeżeli masę mierzyć za pomocą oddziaływania grawitacyjnego, to zgodnie z przewidywaniem, antymateria zachowuje się w polu grawitacyjnym tak samo jak zwykła materia, to znaczy jest przyciągana (n.p. spada w ziemskim polu grawitacyjnym). Są na to dowody eksperymentalne (n.p exp. BASE w CERNie)
@@pawelbruckmanderenstrom6226 OK to jest antymateria wyprodukowana na Ziemi a mi chodzi o anty o masie negatywnej ktora moze znajdowac sie w kosmosie model JANUS prof JP Petit milego dnia zycze