Melih Cevdet Anday - Karacaoğlanın Bir Şiiri Üzerine Çeşitlemeler
Вставка
- Опубліковано 2 кві 2020
- I
Atımla yola çıkıyoruz seherde
Sabah, büyük bir kuş uyanıyor,
Ağırlaşmış ay gibi susuyorum,
Yaşı bilinmeyen yağmur önümde,
Bin yıl ötedeki ufak çiçekler.
Dün gece, dün gece gördüm düşümde
Kömür gözlümden ayrı düşmüşüm
Sevdamın avucunu bastırıyorum geceye
Yağıyor dağlara kar benim için
Güz ağaçları ile karıştırıyorum sisleri
Beni yola bırakan ırmağa dönüp bakıyorum
Uzaklıkların sınanmış bıçağı
Bir şey demek gelmiyor içimden
Kanımın buğdayını savuruyorum.
Atımla, atımla yola çıktım seherde
Lale sümbüller içinde hüma kuşları ötüyor,
Avcılar yolu tutmuşlar dağlara erken erken,
Dar sokaklardan geçiyorlar,
Sağlarına sollarına gümüşlü hamayıl asmışlar
Al atlarının,
Mücevherli tüfekler asmışlar omuzlarına,
Yeterince şarapları var günbatımı için
İnsan gibi bakan kartalları gördüklerinde.
II
Kısmetse bu akşam Eğrikol’da yatarız,
Yürümeyen geleceği üzüntümün,
Uzaklara kar gibi yağıyor bilmediğim yıllar,
Saklanmış sabahın akpak anısı.
Bir kuyu görmüştüm orda, ağzı kapalı,
Geçmişin fazlalığını sınadı yüreğim,
Güzeller suyundan içip kanarmış.
Dizimde derman kalmamıştı, çöktüm oturdum,
Ağzı kapalı kuyuya baktım, akşamın başkenti,
Konuşmaya başlamamış bir buzağı gibi,
Yazmalar gibi alaca bulaca baktım,
Bir söğüt, bir söğüt de baktı benimle,
Kuşların arasında dal konuşuyordu.
Kırılmamış taş gibiydi gün,
Karanlık toprağı karıştırıyordu,
Gizdi soyluluk veren yaşama.
Hiç güzel sevmedik mi yalan dünyada.
Gelinin ibrişimdi saçı, sustum kaldım,
Yatmadı benimle unutmam, ay toprağa değiyordu,
Üstüne dört libas giymişti
Bir kara, bir yeşil, bir al, bir beyaz,
Göğsünde dört nişan gördüm
Bir elma, bir ayva, bir nar, bir kiraz,
Cerenlerin yolundan koştu gitti.
III
Iraktır derler Kefendiz’in yolunu,
Yaşlanmış bir yağmur gibi kararıyorum,
Kısmetse bu gece Kefendiz’de yatarız
Akşam, uyardığım yolların kutsallığı,
Doğunun sütündeki haşhaş, amansız ot.
Al benekli keten giyer kızları,
Kar gibi parlaşırlar çiçeklerin sessizliğinde
Filiz veren söğütlerin yanında türkü söylerler,
Sevdamın şamdanı yanar gözlerinin ucunda,
Bakışımın iki avucunda yunar kederim.
Al yeşil konakları var, al çuhalı
Yiğitler iner ufacık meşeli yollara,
Uçar beyaz kazlar, gergin kumrular konar
İnci mercandan dallara,
Mevsimidir büyüyen taşın, arada bir öten
Badem ağacının, büyülerle uyutulmuş toprakta.
Ah elin ve gökyüzünün çaresizliği…
Çok çekti gönlüm, gönlüm, ayrılıktan küçük bir kuş,
Uzaklıkların kırağı düşmüş camı,
Sevdaya düşen yorulmaz derler.
Yedi türlü çiçek vardı başında
Dökmüş ince bele tel karmakarış.
Akşamdan soyunup girdim koynuna
Seher yıldızını gördüm, ülkeleri gördüm,
Garipçe garipçe öten ibibik uyandırdı beni
Tekir’e gidecektim, ağır yağmurla yanyana,
Suyu dalgalı köprüden geçip.
IV
Gençliğimin karını serpiyorum ocağa,
Atımla Kırım’ı aştıktan sonra
Boynuna bırakırım dizgini düşsün,
Aksu’yun köprüsünü geçerim konuşkan bir arı ile,
Yağmur yağarken hendeğe, soyluluk getiren tan,
Şebboyların içinde saçını tarar havai sabah,
Ulu kuşlar semah kurar yukarda,
Orman ve cırcırla büyümüş çılgınlık.
Güneşin kara dikenleri bölüyor yorgunluğumu,
Akarsuyun tüyleri birikmiş sesini incelten acıma,
Kuş sürüleriyle türkü çağrıyor yaşamın egemen otu.
Kısmetimiz varsa bu gece Maraş’ta yatarız,
Bir han gördüm üç yüz altmış kapılı,
Kimini açtık, kimini ördük, çekik kaşlı yıldız,
Altın kafeslerde öter bülbülleri düşümdeki zamandan,
Tazıları gökboncukludur, seslenelim diye gök,
Yeşil ördek yayılmıştır çemenin şaşkın seline.
Bir buğday benizli, zülfü dolaşık
Gitme kal dedi, oyaladı beni ateşböceği evinde,
Perdelerin çiçeklerini topluyordu elma ağacı,
Saçındaki gülü koparmıştı bahçe.
Şarabı çam testilerden içtikti, dokunulmamış gün,
Toros’tan göç ediyor gibi,
Sonra batı rüzgârı girdi uykumuza,
Güvercinler girdi, kuğu kuşları, turnalar,
Uyuyup uykuya kanamaz oldum,
Uyandım ağladım,
Sarhoştum daha.
* Rembrandt Harmenszoon van Rijn, Landscape with the Good Samaritan (1638)
** Takahiro Kido - Ripple
Melih Cevdet'in atıfta bulunduğu Karacaoğlan şiiri muhtemelen bu şiir:
KALK GİDELİM ATIM HARAPHANE'DEN
Kalk gidelim atım Haraphane'den
Kısmetimiz versin Mevla'm yaratan
Eğrikol'da yemleyeyim ben seni
Gece Eğrikol'da yatalım atım
Atıma bineyim edeyim sökün
Sağına soluna hamayıl takın
Ağyar ırak derler Kefendiz yakın
Gece Kefendiz'de yatalım atım
At ile Kırım'ı aştıktan geri
Dizgini boynuna düştükten geri
Aksu köprüsünü geçtikten geri
Bu gece Maraş'ta yatalım atım
Maraş'tan ötesi uzak bir yoldur
Tatar deresinde dizginin kaldır
Öğle namazını Göksun'da kıldır
Bu gece Göksun'da yatalım atım
İyi derler Elbistan'ın ovasın
Yaz getirir ılık ılık havasın
Koca Binboğa'da şahan yuvasın
Gece Binboğa'da yatalım atım
Atım Öğrek'te dokudum çulunu
Üç güzele öldüreyim palanı
Som gümüşten döktüreyim nalını
Bu gece Öğrek'te yatalım atım
Karac'oğlan der ki yârin yâr ise
Ağyar ile muhabbeti yoğ ise
Atım sende küheylanlık var ise
Gece yâr koynunda yatalım atım
Ne şiir ama ❤️
merhaba, bu şiiri hangi kaynaktan okudunuz?
Müjgan Cumbur’un derlediği ‘Karacac’oğlan Şiirler’ Meb yayınlarından okunmuş olabilme olasılığı yüksek. Başucu kitabı sayılacak türdendir.
Tam isabet ,o
Daha önce hiç gitmediğim bir diyarda yalnız kalmışım, pusulam dizelerimin ışığıdır. Dizelerimin sahibi ise Melih Cevdet Anday'dır. Okumaktan ve dinlemekten kendimi alamıyorum. İyi ki yaşamış ve Türkçe yazmış.
Nasıl birseyy bu sanki bu dünyadan değilmiş gibii
Kömür gözlümden ayrı düşmüşüm.
Sevdamın avucunu bastırıyorum geceye...
Birşey demek gelmiyor içimden
Kanımın buğdayını savuruyorum...
Atımla yola çıkıyoruz seherde
Sabah, büyük bir kuş uyanıyor,
Ağırlaşmış ay gibi susuyorum,
Yaşı bilinmeyen yağmur önümde,
Bin yıl ötedeki ufak çiçekler.
Dün gece, dün gece gördüm düşümde
Kömür gözlümden ayrı düşmüşüm
Sevdamın avucunu bastırıyorum geceye
Yağıyor dağlara kar benim için
Güz ağaçları ile karıştırıyorum sisleri
Beni yola bırakan ırmağa dönüp bakıyorum
Uzaklıkların sınanmış bıçağı
Bir şey demek gelmiyor içimden
Kanımın buğdayını savuruyorum.
Atımla, atımla yola çıktım seherde
Lale sümbüller içinde hüma kuşları ötüyor,
Avcılar yolu tutmuşlar dağlara erken erken,
Dar sokaklardan geçiyorlar,
Sağlarına sollarına gümüşlü hamayıl asmışlar
Al atlarının,
Mücevherli tüfekler asmışlar omuzlarına,
Yeterince şarapları var günbatımı için
İnsan gibi bakan kartalları gördüklerinde.
II
Kısmetse bu akşam Eğrikol’da yatarız,
Yürümeyen geleceği üzüntümün,
Uzaklara kar gibi yağıyor bilmediğim yıllar,
Saklanmış sabahın akpak anısı.
Bir kuyu görmüştüm orda, ağzı kapalı,
Geçmişin fazlalığını sınadı yüreğim,
Güzeller suyundan içip kanarmış.
Dizimde derman kalmamıştı, çöktüm oturdum,
Ağzı kapalı kuyuya baktım, akşamın başkenti,
Konuşmaya başlamamış bir buzağı gibi,
Yazmalar gibi alaca bulaca baktım,
Bir söğüt, bir söğüt de baktı benimle,
Kuşların arasında dal konuşuyordu.
Kırılmamış taş gibiydi gün,
Karanlık toprağı karıştırıyordu,
Gizdi soyluluk veren yaşama.
Hiç güzel sevmedik mi yalan dünyada.
Gelinin ibrişimdi saçı, sustum kaldım,
Yatmadı benimle unutmam, ay toprağa değiyordu,
Üstüne dört libas giymişti
Bir kara, bir yeşil, bir al, bir beyaz,
Göğsünde dört nişan gördüm
Bir elma, bir ayva, bir nar, bir kiraz,
Cerenlerin yolundan koştu gitti.
III
Iraktır derler Kefendiz’in yolunu,
Yaşlanmış bir yağmur gibi kararıyorum,
Kısmetse bu gece Kefendiz’de yatarız
Akşam, uyardığım yolların kutsallığı,
Doğunun sütündeki haşhaş, amansız ot.
Al benekli keten giyer kızları,
Kar gibi parlaşırlar çiçeklerin sessizliğinde
Filiz veren söğütlerin yanında türkü söylerler,
Sevdamın şamdanı yanar gözlerinin ucunda,
Bakışımın iki avucunda yunar kederim.
Al yeşil konakları var, al çuhalı
Yiğitler iner ufacık meşeli yollara,
Uçar beyaz kazlar, gergin kumrular konar
İnci mercandan dallara,
Mevsimidir büyüyen taşın, arada bir öten
Badem ağacının, büyülerle uyutulmuş toprakta.
Ah elin ve gökyüzünün çaresizliği…
Çok çekti gönlüm, gönlüm, ayrılıktan küçük bir kuş,
Uzaklıkların kırağı düşmüş camı,
Sevdaya düşen yorulmaz derler.
Yedi türlü çiçek vardı başında
Dökmüş ince bele tel karmakarış.
Akşamdan soyunup girdim koynuna
Seher yıldızını gördüm, ülkeleri gördüm,
Garipçe garipçe öten ibibik uyandırdı beni
Tekir’e gidecektim, ağır yağmurla yanyana,
Suyu dalgalı köprüden geçip.
IV
Gençliğimin karını serpiyorum ocağa,
Atımla Kırım’ı aştıktan sonra
Boynuna bırakırım dizgini düşsün,
Aksu’yun köprüsünü geçerim konuşkan bir arı ile,
Yağmur yağarken hendeğe, soyluluk getiren tan,
Şebboyların içinde saçını tarar havai sabah,
Ulu kuşlar semah kurar yukarda,
Orman ve cırcırla büyümüş çılgınlık.
Güneşin kara dikenleri bölüyor yorgunluğumu,
Akarsuyun tüyleri birikmiş sesini incelten acıma,
Kuş sürüleriyle türkü çağrıyor yaşamın egemen otu.
Kısmetimiz varsa bu gece Maraş’ta yatarız,
Bir han gördüm üç yüz altmış kapılı,
Kimini açtık, kimini ördük, çekik kaşlı yıldız,
Altın kafeslerde öter bülbülleri düşümdeki zamandan,
Tazıları gökboncukludur, seslenelim diye gök,
Yeşil ördek yayılmıştır çemenin şaşkın seline.
Bir buğday benizli, zülfü dolaşık
Gitme kal dedi, oyaladı beni ateşböceği evinde,
Perdelerin çiçeklerini topluyordu elma ağacı,
Saçındaki gülü koparmıştı bahçe.
Şarabı çam testilerden içtikti, dokunulmamış gün,
Toros’tan göç ediyor gibi,
Sonra batı rüzgârı girdi uykumuza,
Güvercinler girdi, kuğu kuşları, turnalar,
Uyuyup uykuya kanamaz oldum,
Uyandım ağladım,
Sarhoştum daha.
Göksun'da öğle namazını kılmayı unutmuş
her gece bir melih cevdet anday şiiriyle uyumak... huzurla uyumak bu huzursuz bir güne daha uyanmak için...
Hiç güzel sevmedik mi yalan dünyada
Her dinlediğimde kalbimin atışı hızlanıyor nasıl güzel bi seslendirme… nasıl içten…
Merhum babam Ziya Şav’ın en sevdiği arkadaşı idi Melih Amca. Her zaman huzurunda olduğumda diksiyonunun mükemmelliğine hayran kalırdım. Zaten zannedersem TRT’de de spikerlere diksiyon dersi vermiş kendisi zamanında.
👏👍
Ruyamda Melih Cevdet anday edebiyat ogretmenimdi o kadar mutluydum ki ve dedeme de brnzetmiştim.
Sen ne kadar guzel bir insansın. ❤
Sizler ne güzel insanlarsınız…
Sevdaya düşen yorulmaz derler…
Bunu dinleyip kayısız kalacak insan da ne bileyim!
Şairin iyisi okuduğu şiirden etkilenip başka bir şiir yazarmış bunu görmüş olduk.
Sancıyan gecelerin ilacı.
Şiir yaşıyor hayat var içinde
hem Karacaoğlan'ın hem de Melih Cevdet'in şiirini okuyorum, birbirinden hisli... ne büyük bir eser bu...
Uyandım ağladım, sarhoştum daha.
"Uzaklara kar gibi yağıyor bilmediğim yıllar.."
nasıl, nasıl böyle muhteşem olabilir?..
dinledikçe insanın seyyah olası geliyor. ormanda, dağlarda, kırlarda gezesi geliyor insanın. kadehimi melih cevdet ağabey'e kaldırıyorum.
Gizdi soyluluk veren yaşama ...
Uyuyup uykuya kanamaz oldum,
Uyandım ağladım.
Neyi anlatmak isterseniz içinde birazda ondan barındıran bir eser.
Diyorum ya biraz ben biraz sen biraz sevda, çokça ayrılık barındırıyor.
Zor geçiyor geceler melihim geceler zor.
Her şey zora girdiğinde,bütün umutların yeniden dirilişine imkan verilmediği zamanlarda ilacı oluyor bu şiir bedenimdeki her hücrenin
Şiir, yüzünün izini getiriyor.
Kendimi yine burda buldum…
Kısmetimiz varsa bu gece Maraş’ta yatarız...
Teşekkürler.
Böyle çöp dolu bir mecrâ da böyle şeylerin bulunması hoş bir şey.
Birşey demek gelmiyor içimden..
Çok güzel ve çok etkileyici
Şuraya yorum yapanların birçoğu daha şey'i ayrı yazmazken eleştirmenler nasıl şiir teknik işi diyor ? Şiir duyguların esiridir. Kim ne derse desin.
ah, melih cevdet, ahh.
Neden, neden, neden farklı alemlerde yaşıyorum. Zaman gibi akıyor her mısra...
cok güzel teşekkürler hocam
Atımla yola çıkasım var ırak yola benim de gidesim geliyor.
üstadsın be
çok güzel allah'ım
"Gizdi soyluluk veren yaşama
Hiç güzel sevmedik mi yalan dünyada?"
Kanımın buğdaylarını savuruyorum.
Bu şiir olayını kim bulduysa derin bir hüznü varmış belli ki.
🖤
❤️
korkunç bir şiir...
fon muzik ne bilen varsa soylesin lutfen
Merhabalar fonun ismi "Ripple- anoice" elbette seve seve buldum fakat daha sonraları için bulmak istediğiniz bir parça için shazam uygulamasını kullanabilirsiniz. Zaten basit bir uygulama youtubeda nasıl kullanıldığını ayrıntılarıyla açıklayan videolar var... Güzel dinlemeler
@@merv4232 Fon müziğini istediğine pişman olmuştur galiba 😂
@@bayc28 2.5 satır yazı okuyamıyorsa başta yaşadığı için olmak üzere birsuru seye pişman olması lazım...
@@merv4232 dalginligina gelmiştir herkes bakmıyor oraya bı şey yaptın ve bitti bu kadar
@@zozan4778 aynen
görüntüdeki gravür kimin?
Rembrandt
@@dusselkomedya teşekkür ederim efendimiz
Müziği biraz daha açsaydınız ya🤨
" yaşlanmış bir yağmur gibi kararıyorum. "
Merhaba. Ne anlama geliyor açıklar mısınız rica etsem
@@muhammettopal7292 merhaba, şair hangi anlamda yazmıştır onun duygularına erişemediğim için bilemiyorum ancak benzetme çok hoşuma gitmişti. bu yüzden belirttim. (:
@@undine8107 Teşekkür ederim cevabınız için. Maalesef ben de anlayamıyorum ama dinlemek çok hoşuma gidiyor :)) inşallah bir gün anlayabilecek, yorumlayabilcek mevkiye geliriz. Hayırlı bayramlar şimdiden.
@@muhammettopal7292 rica ederim.hayırlı bayramlar. (:
kurgular Arapça bir söz var : “ el-Ma'nâ fî batnı'ş-şâir” yani Mânâ şairin karnındadır :) Kim bilir ne demek istedi :)