Czy naprawdę mamy wolną wolę?
Вставка
- Опубліковано 2 гру 2023
- kup sobie Huel z reklamy tutaj: my.huel.com/kacperpitalanov23
tylko przez tydzień 50 zł na zamówienie! Z KODEM: KACPER50
instagram / kacperpitala
-- MUZYKA --
bangiery od jednego jedynego zincboy / zincboy
your smile / your-smile
cold / cold-w-trashboei
garage coated with fog / garage-coated-with-fog
it is cold and i wanna hug you / it-is-cold-and-i-wanna...
muciojad - parsimonious love / parsimonious-love
chris zabriskie mistrz kosmosu / chriszabriskie
divider / divider
but enough about me, bill paxton / but-enough-about-me-bi...
is that you or are you you / is-that-you-or-are-you...
youtube audio library ua-cam.com/users/audiolibrary...
beginnings (intro) • 🎵 Beginnings (Intro) -...
freemusicarchive freemusicarchive.org/
blue dot sessions - trod along freemusicarchive.org/music/Bl...
danya vodovoz - all good / all-good
www.audionetwork.com/
filmstro.com/
www.bensound.com/
artlist.io
-- WIDEO --
videvo.net
www.videvo.net/profile/joseph2/
www.videvo.net/profile/stand%...
wreszcie powrót do jakiejś normalnej pory
Ja dopiero wstałem do roboty;)
Czym właściwie jest normalna pora?
Kiedy?
Kolejny temat: Normalność 😂😂😂
XD zabawne
Na każdej imprezie są takie 2 osoby, które zawsze dywagują nad sensem wszystkiego i wszystkich, a ty jesteś na raz kilkoma osobami, słucha się ciebie niesamowicie dobrze, dużo do myślenia dajesz
To ja i ziomek który mnie rozumie 😂
Dzięki, że czytasz mi w myślach i w ciągu 24h od momentu jak próbowałem wytłumaczyć komuś ten temat i zawiodłem akurat wrzuciłeś film, który tłumaczy to lepiej, jestem zadowolony z dostarczanych przez ciebie usług, kontynuujmy tę współpracę.
i wytłumaczyłeś? co się dowiedziałeś? To co już wiedziałeś? Może popraw koncentracje i wypowiadanie się xD
Gruby! Schudnij!
@@piotr7992 Tak, koncentracja jest zdecydowanie problemem w takich sytuacjach, jednak nie jest to niestety coś co mogę wypracować tak o, z łatwością podobną do większości społeczeństwa
@piotr7992
nie zesraj się ćpunie
Nie ma to jak kryzys egzystencjalny z rana
rel
gorzej jak kryzys zmieni się w zaburzenie :(
@wiktoracznyja po tym jakos bardziej... Na pewno musze teraz poszukac kilku rzeczy, o ktorych byla mowa w tym filmie.mocne rozkminy mnie dopadly!!!;P
Nagel „Jak być nietoperzem” w takim razie polecam.
@@skapiee3739 - gorzej jak zaburzenie zmieni się w schizofrenię.
Lubię takie optymistyczne spojrzenie na sprawę:
Nasze decyzje mogą być kompletnie deterministyczne, ale nie oznacza to, że przyszłość jest już przesądzona i przewidywalna. Aby dokładnie przewidzieć przyszłość, trzeba by wykonać symulację *wszystkiego*. Jedyna taka możliwa symulacja dzieje się teraz, bo nie da się zasymulować wszechświata w ramach samego wszechświata.
Co w tym optymistycznego?
Nie jesteśmy aktorami, którzy odgrywają wcześniej napisane role. Jesteśmy raczej twórcami improwizacji, której kontynuacja nie istnieje i jest nieprzewidywalna, dopóki sami jej nie stworzymy. Nasza przyszłość nie jest zapisana na kamieniu. I choć nasze doświadczenia mogą być deterministyczne, jest coś pięknego w tym, że zaistnienie przyszłości wymaga naszego osobistego doświadczania teraźniejszości - po raz pierwszy i jedyny.
Kto rano wstaje temu Kacper dawkę wiedzy daje ❤
Okej prawiczku:)
@@skwarek3387Co?
@@skwarek3387?
albo kto nie śpi całą noc
@@edwardmora4200ci, co śpią w dzień np wampiry
Kiedy chcesz poczytać ciekawe komentarze ale tylko co jest to te npc piszące że idealna pora na odcinek
Tia, liczyłem na ciekawą dyskusję + śmianko z tych, którzy nie ogarniają, ale i tak chcą się wypowiedzieć, a tutaj błędne koło odpowiedniogodzinowizmu
Ja zaryzykuję stwierdzenie że skoro w wierze Katolickiej Bóg jest wszechwiedzący to on zdecydowałaś za każdego z nas czy trafimy do nieba czy do piekła. Ponieważ skoro on wie co będziemy robić i nie angażuje się w to to mamy już naszykowane miejsce tak samo w przypadku kiedy ingeruje w nasze życie
Tak pod każdym jest od pewnego czasu i jestem bardzo tym zmęczony
Rel
Rell
Przyczynowość doprowadziła mnie tutaj w momencie publikacji odcinka, dziś była więc łaskawa 🧙♂️
Determinizm i losowość nie są jedynymi możliwościami, to są dwie skrajności. Możliwy jest determinizm z elementami losowości. Czyli co do zasady większość decyzji jest określona z góry i nie moglibyśmy zrobić inaczej, ale są takie rzeczy, które są losowe i gdybyśmy ponownie znaleźli się w tym samym stanie, to wynik działania mógłby być inny. Wewnątrz naszego układu nerwowego także występują zjawiska kwantowe, które zdarzają się z pewnym prawdopodobieństwem, ale są losowe. Ta losowość może nastąpić nie w momencie podejmowania przez nasz umysł jakiejś decyzji, ale wcześniej. Poprzez efekt motyla skutki losowości będą coraz większe w czasie, aż w końcu doprowadzą do innego zachowania człowieka.
Najlepszym przykładem determinizmu jest to, że w każdym materiale musi pojawić się reklama sponsora. :)
Św.Tomasz wysłałby po ciebie inkwizycje xDDDDD
Czas wspomóc się 26 witaminami w jednym posiłku
@@skapiee3739 Oj tam, oj tam xD
@@filokbobdragon1397 WOW
Oglądam ten materiał kolejny raz jednak tym razem z powodu utraty mojego kota, który zmarł przez tak dobrane przypadki, że aż trudno mi w to uwierzyć, że faktycznie tak się stało. Kot miał pół roku, była cała i zdrowa, mega się przywiązywała do mnie i do mojej dziewczyny i naprawdę nie potrafię się pogodzić z tym jak wiele różnych czynników wpłynęło na to, że tak to się skończyło...
Potrafię pogodzić się z utratą kogoś bliskiego w sposób naturalny, ze starości czy z problemów zdrowotnych będąc przy tym po prostu przygotowanym na odejście ale po prostu nie potrafię pojąć jakim cudem wszystkie nagłe czynniki, które pojawiły się w moim życiu nagle sprawiły, że zmarła...
Jakby to wszystko było zaplanowane od samego początku i jeśli tak to dlaczego i po co?
Tyle wyszło tych przypadków przez, które doprowadziły one do tego, że zginęła że nie mogę uwierzyć w to że to po prostu zwykły przypadek...
Przykro mi trzymaj się ❤
A co jeśli wszystkie uważane przez nas nieprzewidywalne działania zostały już przewidziane? Czy można być szaleńcem który zachowuje się tak z powodu konkretnych przyczyn czy ten który zachwuje się tak bez żadnej przczyny, zachowuje się kompletnie losowo, nieobliczalnie i nieprzewidywalnie? Ale jeśli pewne myśli się pojawiły to świadczy to o tym że musiały być czymś wcześniej zdeterminowane, jakąś inną myślą, wspomnieniem, uczuciem, emocją. Czy w ogóle istnieje coś takiego jak przypadkowość, losowość? Co jeśli czegoś takiego wcale nie ma?
A czemu tą decyzję, ten wybór, to działanie musimy podjąć właśnie my, czemu nie może zrobić tego ktoś inny albo czemu nie później i czemu Wszystkiemu zależy żeby stało się to właśnie teraz? Co jesli wszystko to odłożyć w czasie. Czy wtedy harmonia Wszechświata zostanie zaburzona, coś pominiemy, coś zepsujemy albo zniszczymy, będziemy w pewnym sensie odpowiedzialni za nasz wybór? Czemu komuś tak zależy żeby ta gra zwana Życiem toczyła się w taki a nie inny sposób? Czemu nie może toczyć się inaczej i czemu tak właśnie oznacza że się toczy harmonijnie, uporządkowanie. Czy możemy temu przeciwdziałać i tworzyć chaos, czy wytrzymalibyśmy konsekwencje i skutki, czy da się działać wbrew zasadom i porządkowi Wszechświata? Czemu w ogóle powinniśmy żyć w sposób uporządkowany, harmonijny i zgodny z zasadami Wszechświata?
Czemu większość mimo wszystko wybiera porządek? Ludzie to istoty duchowe które z natury chcą jak najlepiej więc czulibyśmy się źle gdybyśmy wybierali czy działali inaczej. Nie jesteśmy do tego zmuszani ale to nasze emocje i uczucia poniekąd nas zmuszają. Czemu je mamy? Żeby wszystko działo się zgodnie z wolą Życia, Wszechświata, Wszystkiego, Boga? Wola Boga to także nasza wola bo my sami jesteśmy jego częścią. Trudno byłoby przeciwstawić się nam samym sobie.
Wreszcie mam świadomość, że od początku do samego końca czuję i rozumiem wszystko o czym mówisz. niezależnie od tego uznaję ten film za najlepszy na Twoim kanale ocw wg mnie. Bardzo fajnie gadasz mądralo
Nie, on wszystkiego nie powiedział, ba nawet 10% nie powiedział tego co na ten temat wiadomo. Pominął ważne rzeczy. A to w ogóle jest temat rzeka. Jednak to co powiedział skłania do dalszego studiowania tematu.
@@magnetek5171 zdaję sobie sprawę, że temat z pewnością nie został wyczerpany. Miałem przecież na myśli TEN film, nie sądziłem, że trzeba tłumaczyć
Dokonałem świadomego wyboru i postanowiłem napisać ten komentarz. Bardzo dziękuję za ten mind-blowing film (jak zawsze u Kacpra). Daje mocno do myślenia. Mam przyjaciela, który zawsze mawia, że "życie to sztuka wyboru". Po pooglądaniu tego materiału myślę sobie ... czyżby?
Dodam jeszcze, że jak gram w gry fabularne i podejmuję jakieś wybory choćby w liniach dialogowych, a potem z jakiegokolwiek powodu muszę grę ponownie wczytać i przeprowadzić tę samą rozmowę, to zawsze wybieram te same elementy, które wybrałem wcześniej. Z tej prostej przyczyny, że to była wówczas moja decyzja, tak wybrałem i zapewne wybrałbym jeszcze raz gdybym mógł się cofnąć (choćby w prawdziwym życiu). Muszę ponieść tego konsekwencje bo tak działa wszechświat.
Jeszcze raz wielkie dzięki za fantastyczną refleksyjną podróż. 🙇♂🙏
Twoje filmy są naprawdę na wysokim poziomie niejednokrotnie przechodź mnie ciarki gdy dotykasz niektórych tematów
Jedno z lepszych opracowań tego tematu jakie widziałem. A propo kompatybilizmu - dla mnie to bzdura jakich mało. Postawa największej słabości. W obliczu niewygodnej prawdy - uznajemy, że "jakoś" to jednak się łączy. Tylko nikt nie mówi jak. Kompatybilizm to jeden z lepszych przykłądów działania mechanizmóœ obronnych nawet wśród ludzi zawodowo zajmujaych się myśleniam, że tak to ujmę. Nawet fizycy polegli w tym temacie (choć generalnie najlepiej im idzie nie uleganie iluzją poznawczym) i odrzucili interpretacje superdeterministyczna MK - BEZ RACJONALNEGO POWODU! Po prostu uznali, że wolna wola musi być więc superdeterminizm jest bez sensu... To pokazuje jak silny jest w nas mechanizm podążania utartymi ścieżkami.
Jeden z lepszych filmów jaki u cienie widziałem - nie przez sam temat a podejście do niego - wiele osób zabierających się za ten temat przyjmuje postawę wynikającą ze scjentyzmu, zamyka sie w rozumieniu fatalnym i deterministycznym. Ty z kolei mimo że w krótkim materiale uwzględniłeś szerokie spektrum postaw i poglądów na tenat tak zawiły. Sam wierzę w wolną wolę (za tematowi poświęciłem znaczną część życia więc nie są to słowa byle laika) więc wszystkim osobom które przeżywają teraz kryzys egzystencjalny (been there done that) - uzbrójcie sie w błogi sceptycyzm, temat nie jest rozwiązany a dokładając do tego filozofie - wątpię aby kiedykolwiek był. Ostatecznie zagadka stoi na zagadce i jest to jeden z najpiękniejszych przywilejów życia jakie doświadczamy.
Jak kurczę z tego wyjść?
Przyczynowość jest założeniem przez które interpretujemy obserwowane fakty a nie czymś pewnym. Nie obserwujemy przyczynowości.
Stąd twierdzenie, że wszystko ma swoją przyczynę jest mocno wątpliwe.
David Hume lubi ten komentarz
@@norbertkuleszaI see you are the man of culture as well.
Kiedy niby człowiek nabywa wolną wolę? Tuż przed narodzinami? Minutę po? Godzinę? 2 lata po? To złudzenie że mamy wolną wolę. Wydaje się nam że ją mamy, bo wydaje się również że nasze zachowania w najdrobniejszych szczegółach są specyficzne. Są specyficzne tylko dlatego, że jesteśmy specyficznymi układami cząstek w danym momencie w danej przestrzeni. To sprawia, że powstaje wrażenie wolnej woli.
Yyy nie
@@MateuszS101poziom dyskusji:
@@lucyfer1552 pomysł na nick:
@@MateuszS101 Co ma nick do umiejętności dyskutowania?
@@lucyfer1552 co ma twój komentarz do dyskusji?
Świetny materiał, akurat ostatnio się sporo zastanawiałem nad tym czy posiadamy wolną wolę i po obejrzeniu tego odcinka dalej nie wiem, ale wiem już jak nazywać te zjawiska, i wiem że inni też nie wiedzą
Kocham materiały, które tak odważnie wchodzą w filozofię, niesamowity materiał ❤
Dosłownie dwa dni po tym jak wrzuciłeś ten materiał rozmawialiśmy o tym na zajęciach z logiki. Mój prowadzący chyba jest fanem twojego kanału. Szkoda, że nie wspomniałeś o eksperymentach Libeta, bo pokazują one coś bardzo ciekawego, a mianowicie, że decyzja zostaje podjęta przez mózg zanim osoba sobie to uświadomi. Pojawia się tam też problem świadomego veta, którego w sumie sam Libet nie umiał rozwiązać. Mimo wszystko wolna wola i jej koncept jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa, przynajmniej w takiej formie w jakiej istnieje teraz, bo inaczej nie moglibyśmy karać przestępców za swoje czyny, bo przecież nie podjęli decyzji o nich świadomie.
Przeciez w filmie powiedzial pod koniec,ze decyzja zostala podjeta,a nie ze ty ja podjales
Sluchasz uwaznie?
Zabrakło podjęcia tematu podświadomości i roli, którą obecna nauka o człowieku jej przypisuje. Poza tym ciekawe 10 minut filozofowania :)
Rzucisz coś o tym?z chęcią poczytam
Nauka nie wie zbyt wiele na temat podświadomości wrzucając wszystko do jednego wora o tej nazwie. Chyba, że masz coś więcej na ten temat, chętnie to sprawdzę.
Tydzień temu pisałem z tego tematu rozprawkę i odniosłem się do mechaniki kwantowej. Idealnie
Mierząc wszystko, jesteśmy wstanie przewidzieć przyszłość. Chyba, że specjalnie coś zrobimy inaczej. Ale wtedy... To tak jak z kwantami, obserwacja wpływa na wynik. Może kwanty mając coś związane z przyszłością i osią czasu? Tym więcej się uczę o fizyce, tym bardziej wierzę w Boga i
Wstawki z fraktalami/psychodelicznymi widoczkami na propsie.
Co do wolnej woli, ja osobiście wierzę w to, zakładając teorię wielo światu, moja "wolną wola" umieszcza mnie(świadomość) w moim wyborze, ale pozostałe również istnieją. Co do rozważań nad wpływem na załamanie fali prawdopodobieństwa/kocie w pudełku- pragnę zauważyć że sami jesteśmy w tym pudełku.
świetnie o temacie czasu, podejmowania decyzji mówi serial loki który ostatnio obejrzałem i naprawdę wszystkim mocno polecam
Już kilka lat temu czytałem na temat determinizmu i idei Demona Laplace`a i często doprowadza mnie to do ciężkich rozkmin :D niestety nigdy nie potrafiłem dokładnie wytłumaczyć swoimi słowami całej idei moim znajomym, a temat jest bardzo ciekawy. A sam w sumie jestem zdania, że wszystkie nasze czyny są z góry "zaprogramowane" przez energię która pojawiła się na początku wszechświata, później tworząc masę, cząstki, a w końcu nas. I tak sobie żyjemy w iluzji robiąc wszystko co podpowiada nam cała chemia i przepływające elektrony przez nas organizm. Jedyne co stoi na przeszkodzie to Zasada Nieoznaczoności Heisenberga, ale być może póki co jesteśmy zbyt ograniczeni
Zasada nieoznaczoności czy kwantowa losowość nie "ratują" wprost wolnej woli. Po prostu wówczas nasze decyzje stają się zależne od losowania stanu "świata": gdy losowanie zajdzie, nadal robimy tę 1 rzecz możliwą dla nas w danej konfiguracji :)
Jak by można było cofnąć czas, to nie było by od jutra pieniędzy. Wszystkie by zostały wygrane lub wydane mądrzej, więc nie miały by sensu istnienia. A to akurat było by zbawienne dla Świata !!!
Stary ja się kładę spać nie rób mi tego...
ja dopiero wstałem
Mam ten sam problem…
Ja też
Mordo ja właśnie niedawno wstałem…
Ja nie spałam i zaraz do szkoły wychodzę xDDD
Wolna wola nie ma nic wspólnego z samymi wyborami jako takimi. Bo nie na tym polega moralność jako taka. Wszystkie nasze wybory mogłyby być zdeterminowane - a i tak mielibyśmy wolną wolę. Dlaczego?
Ponieważ wolna wola to wolność wyboru naszej postawy z którą do wyborów podchodzimy. Dokładnie ten sam wybór może być dobry albo zły zależnie od tego, jaką mieliśmy intencję i co chcieliśmy osiągnąć.
Nie mamy kontroli nad tym, co ostatecznie z naszych wyborów wyniknie. Nie mamy też całkowitej kontroli nad okolicznościami i zakresem naszych wyborów. Ale mamy kontrolę nad *INTENCJĄ,* z jaką wybory podejmujemy. I dlatego to intencja określa, czy jesteśmy dobrym czy też złym człowiekiem. To intencja i nasza postawa stopniowo nas prowadzi w kierunku dobra albo zła. I to my decydujemy, jaki kierunek wybierzemy. I w każdym momencie możemy zawrócić, dopóki jeszcze żyjemy.
"Żadna najpotężniejsza nawet dawka pesymizmu nie sprawi, że odczucia człowieka przestaną być dla niego prawdziwe". Może dawka pesymizmu nie, ale derealizacja i depersonalizacja owszem. Jako, że osobiście zmagam się z tym od kilku lat i do tego przewlekle, to śmiało mogę stwierdzić że już prawie nie pamiętam jak to jest odczuwać coś jako prawdziwe, lub odczuwać że ma się jakąś sprawczość/decyzyjność. Rzeczy po prostu się dzieją, czy to w zewnętrznym świecie, czy to w "moim" ciele/umyśle ("moim" w cudzysłowie, bo nie odczuwam ciała jako swojego, tylko jako jakąś obcą powłokę w której jestem uwięziona), a ja tylko je obserwuje z boku, jakby zza grubej szyby.
Człowiek wstaje i widzi coś tak pięknego do śniadania. Dzięki Kacper
*słyszy
:P
@@Olashenco widzi, pierwsza reakcją było zobaczenie, komentarz został dodany kilka sekund po dodaniu filmu, więc jeszcze nie przesłuchałem treści owego filmu
@@Fikimi nie o to chodziło, nie ważne xd
Rabbin Majmonides z Rodos pisał : jeśli nie mielibyśmy wolnej woli, zarówno nakazy jak i zakazy nie miałyby sensu - podążalibyśmy z góry przeznaczoną dla nas ścieżką, bez względu na prawo. Nie istniałaby też sprawiedliwość, która nagradza i karze, bo ani sprawiedliwy, ani zuchwały nie mieliby wyboru bycia kimś innym, niż już się stali (Majmonides, Hilchot teszuwa 5:4). Choć ten temat pojawia się już w starożytności (mówił o nim Arystoteles), przez wyzwania podważające ideę ludzkiej wolności, z jakimi musiał zmierzyć się współczesny człowiek, problem nabrał jeszcze większego znaczenia w ostatnich stuleciach. Marks twierdził, że historia tworzona jest poprzez starcie sił ekonomicznych. Freud, że człowiek jest, jaki jest, bo rządzą nim podświadome instynkty. Według poglądów neodarwinistów, nieważne jak racjonalne i uzasadnione mogą wydawać się nam nasze decyzje, podejmujemy je podążając za schematem zachowań naszych przodków - tych, którzy przetrwali, aby swoje geny przekazać kolejnym pokoleniom. Niedawno neurobiolodzy za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego udowodnili, że czasami nasz mózg rejestruje decyzję na siedem-dwanaście sekund przed tym, kiedy stajemy się jej w pełni świadomi otaczających nas okoliczności . Dlatego Kościół przykładał wagę do wychowania do dobrych nawyków takich jak zaczynanie wszystkiego od modlitwy czy unikania samemu decyzji bo grzech pierworodny ją upośledza .
Bo sprawiedliwość nie istnieje, a przeznaczona ścieżka to zależy jak to rozumiesz, jeżeli jakiś intencjonalny punkt kontrolny to nie, jeżeli los to tak.
Może wyjdę na przemądrzałka, ale dla mnie sprawa jest całkiem prosta. Zarówno wolna wola (świadomość, która podejmuje ostateczną decyzję) jak I czynniki wpływające na podjęcie decyzji (emocje czy podświadome programy, jak głęboko zakorzenione nieświadome obawy lub traumy, itp.) to dwa oddzielne ośrodki, które ze sobą współdzialają.
Podświadomość ma za zadanie analizować wszelkie zebrane w trakcie swojej egzystencji informacje I na ich podstawie wysyłać odpowiednie sygnały do ośrodka świadomości, który na ich podstawie podejmuje działania lub tego nie robi. I w tym przejawia się wolna wola świadomości, że ona nie musi działać pod dyktando owych sygnałów. Oczywiście ktoś może mieć silniejszą wolę, a ktoś słabszą. Jeden będzie łatwiej ulegał swoim emocjom, a drugi będzie się z powodzeniem im opierał. Ale zawsze ostateczna decyzja należy do świadomego ośrodka władzy.
Jeśli ktoś wywiera na ciebie presję, a ty mu ulegasz i robisz coś czego nie chciałeś zrobić, to to nie oznacza, że twoja wolna wola została unicestwiona. Nie. To oznacza, że wolałeś ulec, niż ponieść potencjalne konsekwencje wynikające z nie ulegnięcia wywierającemu presję. Ale to nadal była twoja decyzja. Tak samo jest w relacji pomiędzy świadomością, a podswiadomoscią.
Jeśli podświadomość mówi ci "uciekaj, albo dostaniesz wpiernicz", to możesz się jej posłuchać I uciec, albo tego nie zrobić I narazić się na potencjalne obicie buźki.
Tak więc wolna wola w przypadku człowieka jest zarówno deterministyczna, gdyż nasza podświadomość operuje na konkretnych zasadach, jak I losowa, ponieważ w ostateczności to świadomość decyzję podejmuje I nie musi być ona zgodna z tym do czego nakłania nas podświadomość.
Jasne, czasami wydaje się dla nas niemożliwym, by nie oprzeć się strachowi, albo nie dać ponieść się emocjom, ale wiele wybitnych jednostek wielokrotnie udowadniało, że nawet w najbardziej przerażających warunkach byli w stanie w imię wyższych wartości podjąć decyzje na przekór wszystkiemu, nawet jeśli skazywali sie na pewną śmierć, której mogliby uniknąć.
Sam niedawno miałem na ten temat rozkminę. Według mnie nie ma losowości, a wszystko sprowadza się do terminu zwanym "linearyzacją" związanym głównie z automatyką. Mamy dany układ, przykładowo jakiś silnik i nie jesteśmy w stanie obliczyć idealnie wszystkiego, całej jego sprawności, ponieważ są dane których nie znamy, np. mikrometr rdzy, lokalny przepływ turbulentny powietrza itp. czego nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Nasze obliczenia są uproszczone, na podstawie danych które możemy zmierzyć i widzimy ich zależność. Sam się zastanawiałem, czy jakby zrobić perfekcyjne równanie opisujące dane zjawisko w danym zamkniętym (szczelnym, odizolowanym od nas) obiekcie, to czy możemy w nieskończoność obliczyć jego stan w przeszłości i przyszłości? Czy tak jak w Assasin's Creed cofaliśmy się na podstawie DNA w przeszłość i myśli przodków, to czy zamiast niego dałoby radę na podstawie zaawansowanych zagadnień?
nie wiadomo czy jest tak jak mówisz
gdy na szkło które 50% światła przepuszcza i 50% światła odbija puścisz jeden foton to co zrobi?
eksperymenty pokazują że nie wiadomo i nie jest to kwestia tego że nie znamy perfekcyjnie struktury tej szyby
jednak w interpretacji wieloświatowej dzieją się obie rzeczy
i foton się odbije i przeleci przez szybę
więc jest zachowana przyczynowość tylko taka w której dzieją się wszystkie skutki
Tak, mamy wolną wolę. I bez względu na naukę musimy mówić, że mamy wolną wolę dla dobra społeczeństwa. Inaczej możemy równie dobrze uwolnić wszystkich przestępców, no bo przecież jak nie mamy wolnej woli, to nie ich wina że zrobili to co zrobili.
Moim zdaniem, to nie tak. Bez karania/izolowania przestępców, wystąpiłyby warunki do rozkwitu bezprawia i przemocy. Wolna wola nic do tego nie ma: silni idą po swoje kosztem słabszych, czysty darwinizm. Zatem bez względu na to, czy w.w. jest faktem czy iluzją, społeczeństwo i tak dojdzie do jedynej, statystycznie słusznej konkluzji, że w interesie większości jest posiadanie systemu prawnego, policji, więzień, itd.
Miałam w swoim życiu nie mało takich decyzji, przy których do ostatniej chwili mocno się wahałam. Moje wspomnienia, emocje, przekonania itd. mówiły mi, że obie opcje są tak samo złe lub tak samo dobre i ostatecznie wybierałam na chybił trafił (czasami wręcz dosłownie, rzucając monetą). Jestem przekonana, że gdybym cofnęła się do takich momentów, mogłabym za drugim razem wybrać inaczej.
@@MateuszMisztela stan mojego umysłu w tamtej chwili podpowiadał mi "nie mam pojęcia co robić. Rzucam monetą i niech los zdecyduje." Rzut monetą mógłby wypaść inaczej.
Jeżeli sprowadzimy problem do reakcji czysto fizyko-chemicznych które swoje źródło mają w materialnych procesach to przy założeniu , że jesteśmy wstanie stworzyć idealnie takie same warunki do podjęcia decyzji jeszcze raz, to jest jakieś prawdopodobieństwo , że decyzja będzie taka sama jak za pierwszym razem ale źródlem naszych decyzji nie są procesy fizyko-chemiczne one są raczej skutkiem działania świadomości tak jak strach , nie jest tak , że najpierw się , pocimy , trzęsą nam się ręce mamy nogi z waty a dopiero później się boimy wszystkie te następstwa są wynikiem strachu a nie przyczyną . Pytanie jest o naturę strachu czym on jest i jak na nas działa , że powoduje takie reakcje ciała sam strach jest poza nami jest bardziej pojęciem niż bytem realnym . To samo tyczy się wolnej woli ,wola jest stanem świadomości obie są nie materialne choć mogą wywoływać oddziływanie na materię , procesy fizyko-chemiczne (fale mózgowe) itp ale są poza materią wobec nich transcendentne, nie jesteś w stanie powiedzieć czym jest świadomość i jak działa ona na materię choć możesz próbować opisac ich wzajemne odziaływanie .
@@MateuszMisztela Nie ma świadomości poza materią. Jesteś biologiczną maszyną i tyle, to brzmi jak manifest komunistyczny "naukowców" dawnego ZSRR ,a co do tych zmian charakteru to może ulegają drobnym zmianom , nie wiem nie mam danych , jak masz to się podziel ale nie zmienia to faktu ,że te osoby dalej stwierdzają to że są tymi samymi osobami jeżeli tylko materia jest źródłem świadomości a Każdego dnia wymianie ulega 330 mld komórek, co stanowi około procenta wszystkich komórek w naszym ciele. W ciągu od 80 do 100 dni odnowieniu ulegnie ich 30 bln - tyle, ile mamy ich w organizmie.To w takim razie co 100 dni musielibyśmy zmieniać nie tylko charakter ale ulegalibyśmy zmianie cali na wszystkich poziomach ,tak się nie dzieje cały czas mówimy o sobie przez wszystkie lata naszego życia , że to my byliśmy i jesteśmy czyli musi być jakiś czynnik poza materialny który jest podmiotem naszej świadomości który niezależnie od materialnych przemian naszego organizmu jest źródłem naszego "ja".
Świat jest cykliczny , więc nie ma pra przyczyny. Prawdą jest współzależne powstawanie. Nie ma wolnej woli. Wszystko wpływa na wszystko i tak się tworzą.
Tak na prawdę , nia ma stałych nas, to system wymusza iluzję stałości w ludziach. Sytem jest utrzymywany przez ludzki strach przed śmiercią - to jest przyczyna całego cierpienia ludzkości - ''Ja, Mnie , Moje''.
Twoje myśli , pamięć wspomnienia będą kompletnie inne gdy będziesz miał demencję bądź wypadek z uszkodzeniem mózgu.
I gdzie tu ta niezmienna stała dusza w tym? Jest Iluzją, taką samą jak wolna wola.
Wiedza ta nie da wam żadnego ukojenia - tak zostaliśmy zaprogramowani przez system. Słodkich snów. Sekret religii polega na tym że sprzedają bajkę o wiecznym życiu i to jest lep na muchy, które programuje się jak mają myśleć i postrzeać świat i ustalać zasady moralne, które tak naprawdę wpisują się w strategię przetrwania gatunkowego homo sapiens. Strategią przetrwania homo sapiens jest altruizm.
Niech wszystkie istoty będą zawsze szczęśliwe.
W heroes 3 występuje determinizm, bo wczytując sejwa w dzień przed tygodniem plagi i tak natrafimy na tydzień plagi :/
Astrologów nie oszukasz :)
Astrologowie ogłaszają tydzień plagi. Populacja niezadowolonych graczy zwiększa się.
zrób coś inaczej, jak jeszcze masz ruch, zazwyczaj to wystarczy, by zmienić wartość seed'u (taki efekt motyla)
Wszyscy jesteśmy kontrolowani przez wspomnienia z przyszłości, nie mamy wolnej woli
To prawda, my tylko obserwujemy film z naszego życia, tak naprawdę nie mamy na nic wpływu.
@@migfulcrum1
Ta jasne, twoja wolna wola każe ci w to wierzyć :p
Kapi ty jestes taki troche filozof. uwielbiam takie naukowo filozoficzne materialy
Genialna godzina na wrzucenie filmu. Pozdrawiam.
Jestem na początku filmu , ale dokładnie taką rozkmine miałem ostanio, że żałownie słowich wyborów jest dziwne ponieważ zawsze staram się podejmować najlepszą decyzje względem mojej wiedzy na ten temat i to, że teraz postąpił bym inaczej nic nie zmienia.
Nawet, jeśli chcemy zrobić coś nieoczekiwanego, to ta chęć wynika z przyczyn niezależnych od nas. Wszelkie nieoczekiwane (z pozoru) rzeczy wynikają z przyczyn, które są osadzone w naszym świecie. Dlatego nie ma szans na prawdziwą oryginalność osiągniętą w pojedynkę. IMHO oryginalność można osiągnąć jedynie w efekcie kolizji ludzi i pomysłów.
Witam!! Chciałabym zaproponować ciekawy temat, a nawet dwa na następny filmik! Pytałam się dosłownie wszystkich bliskich tego samego, nikt nie był w stanie racjonalnie odpowiedzieć na te pytania, więc jestem ciekawa jak to postrzegasz. 1. Jak działa ewolucja, nie w takim sensie, że np. część ciała staje się bezużyteczna i odpada, tylko JAK organizm wie, że jest to dla nas kompletnie nieużyteczne i eliminuje to z biegiem czasu? Czy mózg podaje z pokolenia na pokolenie informacje 'ej naszym celem jest wyeliminowanie ogona, zróbmy to z biegiem czasu'? 2. Jak... jak jesteśmy świadomi? I.. wszystkie te procesy. Jak ja właśnie podniosłam rękę? skąd mózg wiedział, że chcę podnieść rękę właśnie w tym momencie, skoro nie myślałam o tym, nie spędziłam ani chwili nad zastanawianiem się czy podnieść tą rękę. Ogółem, jak to działa, że ja chcę coś zrobić i pyk, organizm to robi. 3. Jak czujemy ból? To przecież tylko w większości uciskające pulsowanie, ale dlaczego nas to 'boli'? dlaczego to nam szkodzi? dlaczego robi się nieprzyjemnie od tego pulsowania - i podobnie jak w pytaniach powyższych, nie oczekuje tu odpowiedzi od biologa pt. 'bo komórki nerwowe...' nie obchodzą mnie komórki nerwowe, ani żadne tkanki, a sam proces.. dlaczego to wszystko tak oddziałuje i dlaczego my to tak odczuwamy. JAK TO ODCZUWAMY I JAK TO DZIAŁA?
W ewolucji selekcja genów zachodzi poprzez dobór naturalny - czyli stworzenie lepiej dostosowane ma większe szanse na przeżycie i rozmnożenie więc przekazywane są te lepsze geny. Co do bólu to po prostu sygnał który musi być nieprzyjemny aby stworzenie odczuwające chciało się go jak najszybciej pozbyć
Nasze poczucie wolnej woli wynika ze "świadomości" uczestniczenia w procesie decyzyjnym. Kwiat rosliny na warunek w postaci światła reaguje otwarciem. W naszym przełożeniu owe "światło" - czyli dylemat, to coś mniej oczywistego. Potrzebujemy więcej informacji na podstawie których określamy czy mamy "się otworzyć" tzn podjąć decyzję, zaregować. Jeśli wybieramy kierunek studiów poprostu zaprzęgamy większą moc przerobową mózgu niż jak mamy "zdecydować" że nasze źrenice muszą zareagować na nadmiar światła. Stąd występujace pierwszym przypadku "złudzenie" że mamy wybór to nic innego jak jeden wielki loading naszego systemu z jedną możliwą wypadkową.
Jak dla mnie nasza tożsamość determinuje spektrum losowości dla naszych wyborów. Pewnego rodzaju zakres możliwości według których się poruszamy, ale dalej jest tam miejsce na pewną losowość i zmienność.
Losowość nie oznacza wolnej woli. Jeżeli rzucę moneta i przyjmiemy że jest to losowe i będziesz musiał coś zrobić dlatego że wypadła reszka albo orzeł to mi nie wpisuje się w definicje wolnej woli.
Gdyby zdefiniować naszą wolną wolę jako podejmowanie działania, które oceniamy w danym momencie jako najkorzystniejsze, to my tą wolną wolę mamy zawsze. Nie ma innych rozwiązań - jest jedno, to najlepsze. Gdyby chcieć usunąć determinizm z tego układu, to chyba trzeba byłoby wprowadzić jakiś czynnik losowości, niczym generator liczb losowych w komputerze. I wtedy byłoby to coś poza naszą kontrolą, przez co nasza wola ... straciłaby kontrolę nad naszymi działaniami. Stracilibyśmy wolność bez determinizmu.
Gdyby każdy nauczyciel tak tłumaczył, to az milo by było chodzić na lekcje😁
Z poczuciem wolności jak z poczuciem sprawiedliwości, każdy ma indywidulane.
Toteż jeden człowiek powie, że mamy, a inny, że nie.
Właśnie skończyłem oglądać Wszystko, wszędzie na raz i ten film idealnie wjechał jako "uzupełnienie" tematu.
Pozdrawiam
Brawo za podjęcie tak trudnego, abstrakcyjnego tematu. Dobrze rozumiany determinizm prowadzi w prostej linii do wniosku o tym, że nie instnieje wolna wola( ( wedlug mnie łączy się z innym tematem dość abstrakcyjnym, ale i modnym tzn. idea życia w symulacji). Gdyby móc zbudować potężnych komputer, który w mgnieniu oka wyliczy położenie atomów w moim otoczeniu to bez trudu można by przewidzieć przyszłość. To co zrobię jutro musi się wydarzyć i można by obliczyć już dziś to, co się wydarzy tym samym poznając przyszłość.
Opisujesz coś w rodzaju demona Laplace'a. Takowy nie może istnieć z wielu powodów.
Pierwsza rzecz, to jest to, że mamy zasadę nieoznaczoności Heisenberga, która mówi, że nie możesz precyzyjnie znać położenia oraz pędu cząsteczki jednocześnie.
Im bardziej precyzyjnie znasz położenie, tym mniej znasz jej momentum. Jest to prawo, którego nie możesz złamać.
Oraz idea takiej wszechwiedzącej maszyny prowadziłaby do paru paradoksów. Sam akt obserwacji dokonywany przez tą maszynę, zmieniłby system w jakim się ona znajduje. Jeśli maszyna wiedziałaby co zrobisz za 2 minuty, mógłbyś spytać ją o to i na podstawie tej informacji, zaprzeczyć jej nieomylnemu osądowi :p
Poczucie wolnej woli nie jest iluzją, bo my nie czujemy wolnej woli, my czujemy jakąś wolę, albo wynikającą z determinizmu albo wynikającą z losowości, nie wolną.
Każdego kogo zapytasz o jego postępowanie będzie umiał przeprowadzić wstecz analizę dlaczego postąpił tak i tak, może błędnie może nie, ale to zrobi. Nie potrzebujemy zatem WOLNEJ woli, aby coś takiego robić, ani nawet jej iluzji. Potrzebujemy jedynie woli, którą skądś się bierze, mamy zwyczajnie jakieś chcenia i algorytm naszego mózgu, który podejmuje decyzje, które nazywamy naszymi, ale czy one są nasze? No niby są, bo to my, nasz organizm, nasz mózg, nasze chcenia itd biorą udział w loterii lub determinizmie wyboru.
I jak wstajesz rano i zastanawiasz się czy zjeść jajecznic czy płatki śniadaniowe to nie jest żadną iluzją, że dzieje się ten proces, ale zwyczajnie nie zależy on od jakiejś wolnej woli, a on setek procesów, które dzieją się w naszym organizmie, a wcześniej działa się na zewnątrz.
A więc to nie iluzja wolnej woli, to nazywanie woli, wolną, nie wiedzieć czemu.
Świetne rozwinięcie tematu z książki. Sztos.
Myślałam o tym po obejrzeniu filmiku i uważam że jest błędny! Już wyjaśniam. Ja na przykład często wybieram na podstawie losu 😊 tak z zabawy. Stoję w kolejce i myślę: jak następny stanie za mną facet to zrobię pomidorówkę a jak kobieta to żurek 😅. Albo: jak jutro będzie deszcz to idę na basen a jak będzie słońce to idę na rolki. Albo rzut monetą. Mój wybór to sposób podjęcia decyzji który może być dyktowany jakąs tam chemią w mózgu ale sam wybór jest od tego niezależny.
Da się połączyć losowość z determinizmem.
Przy wieloświecie, jesteś przypisany do jakiejś gałęzi linii czasu, ale nie wiesz której i nie potrafisz przewidzieć co będzie dalej na poziomie fizyki kwantowej, ale jakby spojrzeć z góry na wszystkie gałęzie, to ty w jednej gałęzi masz całkowicie zdeterminowany każdy krok, i w drugiej gałęzi masz całkowicie zdeterminowany każdy krok, tylko że nieco inaczej.
Nie ma chyba żadnego powodu, że ty jesteś akurat w drugiej a nie pierwszej gałęzi, w tym sensie jest to losowe. A nadal jest zdeterminowane. Nie ma tu sprzeczności.
Czegoś innego niż losowość albo determinizm nie widzę, więc wolną wolę uznaję za magiczne hasło z którym ma się jakąś emocję wyjątkowości, i nic więcej się za tym pojęciem nie kryje, nie ma tam treści ani definicji, która oddawała by tę emocję. Bo i ta emocja jest zwyczajnie fałszywa.
Idealna godzina aby rano wstać i dowiedzieć się czegoś a następnie cały dzień rozmyślać o tym co się wydarzyło
No to może powiesz co się dowiedziałeś z tego materiału?
I to jest zabawne, bo my rozumiemy losowość na dwa sposoby. Pierwsze rozumienie losowości mówi o tym, że coś nie ma przyczyny, więc nie można przewidzieć konsekwencji, drugie rozumienie mówi o tym, że coś ma tak wiele przyczyn, że nie da się zrozumieć konsekwencji. Ja bym powiedział, że wolna wola jest silnikiem losowości, bo poza wybieraniem rezultatu możemy wybrać co będzie jego przyczyną. Chodzi o to, że istnieje pewien szereg zmiennych, których nie znamy, ale w skutek analizy problemu, a co za tym idzie kolejnych sygnałów neuronalnych, zwiększamy ilość przyczyn, które znamy.
Np. Stoję przed wyborem: Zjeść coś teraz, czy później? Na tę decyzję wpływ ma szereg nieznanych mi czynników, ale zastanawiam się i w ten sposób zamieniam je na znane. Myślę nad swoimi odczuciami, jak np. głód, czy apetyt. Myślę nad tym, jaka jest pora dnia, oraz nad tym ilu jest domowników (czyli patrzę na dostępność jedzenia), itd. Ponadto mogę sprawdzić co jest w lodówce i stwierdzę, że poczekam aż zgłodnieję bardziej, bo teraz nie mam na nic ochoty, więc dodaje przyczynę mojej decyzji, by zjeść później. I to sprawia, że moja decyzja nie jest przewidywalna, ale ja jednocześnie mam na nią wpływ.
Jest też kwestia tego co decyduje o tym jakie zmienne dodam, a jakich się pozbędę z moich rozważań. No tutaj tak jak powiedziałeś wspomnienia o tym mówią. Czy znając wspomnienia danej osoby można przewidzieć jaką decyzje podejmie? Tak, bo jedyna osoba która zna Twoje wspomnienia to Ty, a Ty jesteś zdolny powiedzieć jaką podejmiesz decyzje. Nikt poza Tobą nie jest w stanie tego przewidzieć. I też działa to trochę jak z fotonami, bo próba poznania wszystkich twoich wspomnień wymaga ingerencji w twoje życie, więc automatycznie tworzy kolejne wspomnienie.
nowy film! myślałam przez moment, że jeszcze śnię!
Miłego oglondanka
Jak byłem dzieckiem to wymyśliłem teorię ustaloności czyli w zasadzie Determinizm, jednak mój profesor fizyki z SGGW prof. Dolata, przedstawił mi założenia eksperymentu kwantowego z kotem. Wtedy tego nie akceptowałem, ale teraz uważam, że skoro efekty kwantowe nie mają przyczyn to istnieje takie jakby niewielkie rozmycie, czyli pełen determinizm odpada. To nie daje nam jednoznacznie wolnej woli.
Właściwie, mówisz o efekcie motyla, bo podejmowane przez nas wcześniej decyzje, wpływają na te późniejsze. Dlatego nie możemy ich zmienić, musielibyśmy się cofnąć jeszcze wcześniej, żeby zmienić decyzję, która pchnęła nas do podjęcia późniejszej decyzji. Co już jest bardzo paradoksalne, bo nie będziemy mogli zmienić tej decyzji, bo podjęcie jej było podyktowane JESZCZE wcześniejszą decyzją. Dlatego tyle mówi się, o podejmowaniu w życiu dobrych decyzji i konsekwencji wyborów. Więc może ja bym zadał pytanie... Czy da się przerwać pętlę. Pewnie nie, bo jej przerwanie też było zależne od stanu świadomości, w jakim się znaleźliśmy.
wszechświat jest deterministyczny podaje przykład : Jakbym zażarł to co pokazałeś to wiem co by mnie spotkało następnego dnia.
Od momentu wrzucenia filmu nie mogłem się doczekać aż go obejrzę!
Super odcinek, daje do myślenia.
Twoje filmy otworzyły nowy rozdział w moim życiu
Razem z kolegą mieliśmy tą rozkminę na wakacjach i teraz zawsze gdy wydarzy się coś niechcianego albo zrobimy coś głupiego to mówimy że było to "wydarzenie oskryptowane", które można było przewidzieć już w momencie wielkiego wybuchu i nie mamy na to wpływu.
Wolna wola bierze się z niepewności jej posiadania. Tak jak nie może być mowy o wierze jeśli ma się więdzę o tym czy Bóg istnieje czy nie. Tylko jeśli nie wiesz czy Bóg istenieje możesz w niego wierzyć lub nie i "mieć" wolną wolę żeby móc go pokochać lub nie. Z pełną wiedzą o jego istnieniu nie ma mowy o prawdziwej miłości z własnej woli. Uważam, że nigdy nie nabierzemy pewności do tego czy mamy wolną wolę czy jej nie mamy, i to właśnie sprawia że można zdecydować że się ją ma lub nie. Wierząc w nią lub nie.
Zastanawiam się czy wolna wola mogłaby być częścią świadomości grupowej a raczej nieświadomości grupowej. To na co się decydujemy jest głównie dyktowane tym w jakiej sytuacji się znajdujemy, jakim otoczeniu, i jaka była nasza dalsza i bliższa przeszłość ale ludzie których zawsze nazywamy zdrowymi dopasowują się do społeczeństwa. Może to że zdrowi dopasowują się do społeczeństwa ma coś wspólnego z tym jak myśli wpływają na prawdopodobieństwo tak jak w tym eksperymencie z robotem i kurczakiem i innych podobnych gdzie badano wpływ myśli na losowość. Jeszcze się zaraz okaże że tak jak nie tylko mózg a całe ciało ma wpływ na nasze zachowania i sposób myślenia to jeszcze to wszystko będzie miało pośrednie przełożenie na rozwój społeczeństwa, tak jakby nieświadome komórki i bakterie tworzyły jeden organizm. (jak ktoś będzie zdolny zrozumieć ten lekko chaotyczny ciąg myśli który przed chwilą miałem to zapraszam do dołączenia się do zadumy nad tym tematem)
Dzieki. Świetne, jak zawsze.
wszystko ma swoją przyczynę?? a co jeśli to tylko punkt widzenia np czy biegun północny Ziemi ma swoją obiektywną przyczynę? czy jakiś konkretny punkt na powierzchni kuli jest wyjątkowy?? czy będąc już n atakim biegunie północnym możn apójść dalej na północ?? to samo tyczy się czterowymiarowo-czasoprzestrzennie wszechświata, tylko trzeb awiększej wyobraźni. Nie da sie zajrzeć dalej poza powierzchnię hipersfery jakim jest początek wszechświata . to jest analog takiego naszego bieguna północnego. Nie ma wcześniejszej przyczyny bo po prostu ta struktura tam jest i koniec kropka, to jest po prostu złe pytanie bo przyczynowość, lokalnosć i determinizm w mikroskali nie istnieje. Nasza świadomosc też m aspore opóźnienia w przetwarzaniu danych to co wydaje nam się że robimy świadomie i że niby to nasz wybór tak naprawdę miało swój automatyczny mimowolny początek w reakcjach chemicznych w mózgu ułamki sekund wcześniej poza świadomą kontrolą. Nie mamy wolnej woli, mózg robi wszysto wcześniej za nas podsuwając nam iluzje teraźniejszości i możliwosci wyboru.
Argument fizyki kwantowej jest w pewnym sensie cykliczny. Aby udowodnić, że stan cząsteczki nie jest ustalony przed jej wykryciem (tj. losowość), należy odrzucić tzw. "Superdeterminism", co jest głównie motywowane właśnie odczuciem wolnej woli. Sabine Hossenfelder ma kilka filmików na ten temat.
Decyzje teoretycznie podejmowane przez nas zostały podjęte dużo wcześniej przez nasz mózg, także tak wygląda ta nasza "wolna wola". Pytanie, które można zadać, to czemu tak się dzieje oraz co powoduje ten wybór, świadomość, podświadomość, coś innego?
Wydaje mi sie, że wolna wola to też poniekąt liczba przyczyn które dostrzegamy i na podstawie których podejmujemy decyzje.
Do póki niczego nie zrobimy, to mamy jeszcze czas na przemyślenie sytuacji i wybór lepszej ścieżki.
Tak więc wybór nie polega tylko na tym w którą stronę pójdziemy, ale także w którym momencie zdecydujemy się na ruch.
za krótko! za mało! więcej! 🙂 Panie Kacprze, robi Pan kawał dobrej roboty, Pańskie filmy są ciekawe, skłaniają do refleksji, przekazują twardą nauką w przystępny sposób, ale... za mało!!! 🙃 chcemy więcej! pozdrawiam serdecznie!
Ciekawość to pierwszy stopień do piekła :) Przykładowo ludzie byli ciekawi budowy atomu i dowiedzieli się jak zrobić bombę atomową a potem termojądrową. Źli ludzie użyli ją w celu zniszczenia miast, gdzie żyli normalni, niewinni ludzie. Spalili ich żywcem jak w piekle.
W matematyce istnieje grupa równań różniczkowych pokazujących przebieg zmiany danego układu w czasie, które to równania NIEPOSIADAJĄ ROZWIĄZANIA - mimo, że znamy składowe systemu i siły jakie tam działają np. Równania Naviera-Stokesa będące jednym z siedmiu problemów milenijnych matematyki.
Niema przeciwwskazań, żeby nasz wszechświat był układem tego typu.
Jeśli kogoś interesuje temat wolnej woli, to polecam książkę: "Wolna wola. Czy jesteśmy odpowiedzialni za nasze czyny?" - Dennett Daniel C. Caruso Gregg D..
Jest ona co prawda bardziej o podejściu filozoficznym do tego tematu oraz na pewno trzeba się skupić czytając tę książkę, ponieważ czytamy debatę/rozmowę dwóch filozofów, ale wydaję mi się, że warto :)
0:05 Codziennie gdy wstaję:
1. Budzę się
2. "Ja pie***le"
3. Idę do pracy.
Gdy wychodzę z pracy:
1. Ja pie***le"
2. Wracam do domu.
Czasami świadomie mając wybór używam innych słów i to byt było na tyle z wolnej woli na tym świecie.
Może jest tak, że nasza wola i w związku z tym decyzje to po prostu najbardziej prawdopodobna opcja w danym momencie. Tak jak wg fizyki kwantowej jakiś przedmiot, np. kubek może się nagle rozpaść, to tego nie robi, bo jest to mniej prawdopodobne niż to, że to zrobi. Cząstki elementarne znajdują się, np. w wielu miejscach na raz i nie mogą się "zdecydować" na konkretne miejsce, bo wszystkie miejsca są jednakowo prawdopodobne. Może skomplikowanie naszego umysłu i warunków w których przebywa działa jak ten nie rozpadający się kubek?
Hejka, pomijasz dość oczywisty zawiązek pomiędzy czasem, a świadomością. Jak spróbować ten związek rozkminiać, to widać, że paradoks, na którym opierasz wywód, jest słabo uzasadniony. Pozdrawiam i dzięki za odcinek.
Niech Kacper zaPitala z kolejnym wartościowym kontentem, bo po każdym materiale czuć lekki niedosyt! 🥲
He he he he he he żart z nazwiska he he he be
@@D4RKJOY Niezmiernie się cieszę, że udało mi się Ciebie rozbawić ❤
nigdy nie skończysz mnie zaskakiwać z godzinami wstawiania filmów 😂
Uwielbiam twoje filmy całkowicie zmieniają perspektywę widzenia
Cześć Kacper. Mądrego to aż miało posłuchać. 😊
Idealne wideo do śniadania dzięki
To jest podobny dylemat, do tego z którym z znajomymi się przez dobry tydzień męczyliśmy.
My pytaliśmy, co sprawia, że obiekt może przetrzymywać świadomość, oraz czym ta świadomość jest. Fragmentem tego jest pytanie zadane w tym filmie. Z chęcią więc posłucham!
Znakomity, fascynujący temat i znakomity, fascynujący materiał. Osobiście uważam, że w życiu ludzkim wolna wola jest jedynie ułudą wynikającą z naszej niemożności ogarnięcia wszystkich czynników i zmiennych rozumem. Ale z tego właśnie powodu, że mamy przeświadczenie posiadania wolnej woli, a te czynniki, o którym wspomniałem, nam umykają, można by rzec, że wolną wolę istotnie mamy.
Jeśli nabędziesz noworodka o którego nikt nie będzie sie upominać to możesz wychować go w hermetycznym środowisku na bezosobową maszyne do wykonywania poleceń. Taki eksperyment pozwoliłby sprawdzić czy pomimo takiego kreowania obiekt testowy objawiłby wolną wolę poprzez bunt ale ze względu na ochrone praw człowieka i ochrone praw dziecka nigdy nie przeprowadzimy takiego badania albo nie poznamy jego wyników jako opinia publiczna. Pozostaje sie zastanawiać co gdyby albo rozwinąć sztuczną inteligencje do takiego etapu w którym zamknięta w mechanicznym ciele dałaby sie oszukać w takich hermetycznych warunkach że jest człowiekiem
Myślę że nie musimy robić takich eksperymentów, a możemy spojrzeć w przeszłość. Ludzie wychowywani w wierze katolickiej, muzułmańskiej, bez zewnętrznych bodźców i dostępu do informacji potrafili się wyłamać i wszcząć właśnie taki bunt.
Nie dałoby to żadnej odpowiedzi
Źródłem determinizmu nie jest tylko doświadczenie lub bodźce zewnętrzne, ale też to jak jesteśmy zbudowani fizicznie/fizjologicznie. Np. jedna osoba by się "zbuntowała", a druga nie, bo miałaby inne poziomy hormonów.
Nic by to nie dało. Poza tym z fizyki kwantowej wiadomo, że świat opiera się na losowości zjawisk kwantowych, więc nie jest deterministyczny w pełni. I z zasady nieoznaczoności właśnie wynika brak możliwości istnienia demona Laplace’a. Natomiast pozostaje problem losowości połączonej z pozostałym determinizmem. Samo to, że odczuwamy iluzję nie sprawia że jest ona mniej iluzoryczna wcale ani lepsza. Na obecną chwilę wygląda na to że jesteśmy bardzo skomplikowanymi bio-chemicznymi automatonami których funkcjonowanie w dużej mierze opiera się na losowości świata w nas jak i dookoła.
Tej wolnej woli doszukiwałbym się w momencie gdy siądziemy zamkniemy oczy i będziemy mogli pomyśleć o czymkolwiek, i wybierzemy jedną z nich.
Ludzie walczący z nałogiem czasem wygrywają, ale dlatego, że walczą.
A może wygrywają dlatego że przestają walczyć z tym że nałóg jest im potrzebny. No przestają walczyć z tym że chce im się palić. Medytacja.
Jakby pomyśleć o tym że chcąc wiedzieć uczysz się i oglądasz a może jednak odwrotnie może dowiesz się więcej kiedy przestaniesz szukać. Odpowiedź znajdzie Ciebie. Medytacja
@@ilesso medytacja może dać odpowiedzi/podpowiedzi, ale trzeba je potem w praktyce zweryfikować.
Czasem odpowiedź z medytacji może być fantastyczna (nierealna)
@@PawelJimmi właśnie chodzi mi o to że człowiek zawsze wszystko musi weryfikować. Że zawsze musi wszystko brać albo na logikę albo na chłopski rozum. Pewnie nigdy nie medytowałeś albo nie próbowałeś otrzymać odpowiedzi w sposób mistyczny. Pytanie często musi być bardzo proste albo musi go po prostu nie być.
Kiedyś miałem taką jakby wizję na jawie że widziałem pewna osobę w pewnym miejscu z kimś tam. No i w całej tej sytuacji xhwicilem kolegę i mówię mu że ta osoba będzie tam i będzie z tą z kimś tam. Pojechaliśmy sprawdziliśmy i było dokładnie tak jak to widziałem.
Trochę taki motyw jak w oszukać przeznaczenie. Nie chodziło mi na pewno o to że medytujesz i zadajesz sobie pytanie jaki jest sens życia.
Ciekawe, samo podchodzenie do życia jako byśmy mieli nad nim kontrolę prawdopodobnie zmienia tyle, że nasze decyzje są ukierunkowane w inny sposób, niż kiedy byśmy zakładali, że i tak wszystko jest dziełem przypadku czy, że już z góry ta decyzja zapadła zanim jeszcze mogliśmy zadecydować.
Po co tak wszystko komplikować? Dla tych, którzy wierzą w Stwórcę odpowiedź jest następująca, otóż nigdy nie będzie nam dane oglądać jego pełni oblicza czy to teraz czy po śmierci. Natomiast mamy zagwarantowane od niego życie wieczne i to wcale nie nudne. Poprostu jego potęga moc jest zbyt wielka i nieosiągalna coś na zasadzie tego gdyby garnek chcial sie porozumieć ze swoim stwórcą garncarzem to jest granica nie do przekroczenia. Kolejna sprawa to ten kto jest spostrzegawczy ten zauważył w życiu, że jest tyle wspaniałych rzeczy które sie nie znudza człowiekowi nigdy i też pod warunkiem że będzie żył wiecznie i będzie też miał nieśmiertelne i młode ciało w wersji 2.0 i są nimi sex, jedzenie, przyroda, muzyka itd . Jest też tyle rzeczy które nas zachwycają na tym swiecie i wmawia się nam że bedzie nudno i niewiadomo jak w raju bedzie po śmierci a Stwórca nam obiecał że po śmierci będą rzeczy tak zachwycające jakie ludzkie oko nie widziało i ucho nie słyszało . Jeżeli przyjąć że On to wszystko stworzył to nie będzie Go niby stać na coś jeszcze lepszego i bardziej zachwycającego. I pytanie dlaczego to wszystko JEST ano zostawił nam podpowiedź w podobieństwie ludzi do siebie samego czyli to że ludzie chcą być chwaleni i podziwiani . Ludzie mają potrzebę dzielić się z innymi swoim dziełem z innymi . Tak jak Stwórca chiał się podzielić z nami tym co stworzył . Stworzył wszechswiat spodobalo mu sie swoje dzieło no to musial sie z kims tym podzielić Jest też podobieństwo ludzi do Stwórcy w tym że tworzymy rózne rzeczy i też jako rodzice zycie czyli spładzamy dzieci tak jak bóg swoje czyli ludzi. Mamy nadmiar wszystkiego przesyt bo wg ewolucji do przetrwania potrzebne by byly nam tylko pazury kły i instynkt zwierzecy ale jako ludzie mamy świadomość i czerpiemy z rozmnazania przyjemność z jedzienia są niezliczone smaki , widoki , muzykę, sztukę czy ślepą ewolucje byloby na to stać:) Tak jak rodzice dbają o swoje dzieci z przesadą tak i my otrzymalismy to wszystko co napisalem wczesniej co wg ewolucji wcale nie musielibysmy posiadac do przetrwania. Stwórca w tym podobienstwie na swój obraz zostawił wskazówki , stwórca nie mogł się też ujawnić bo ludzie by stracili poczucie ralizmu tego swiata i czuli sie jak zwierzątka w zoo a strach by ich sparaliżował i zniszczył. Wracając do tego że lubimy sie chwalic prze innymi to Bóg chciał się pochwalic swoim dziełem z nami dlatego nas stworzył . Jak byście sie czuli gdybyscie wszystko robili tylko dla siebie ano 0 satysfakcji i radości . Wiem że to wydaje sie dziecinne i naiwne ale wg mnie lepsze takie podejscie do wszystkiego niż poważne wywody naukowe które nie gwarantują mi zycia wiecznego. Za krótko tu zyjemy aby czekac na poważną odpowiedź trzeba sie stać trochę jak to dziecko ktore wierzy w lepszy swiat nie ten który w zyciu doroslym bywa okrutny i niesprawiedliwy . No i to co najważniejszew wszystkie te przeciwienstwa losu i niesprawiedliwosc są dowodem na to że musi być po śmierci jakies zadośc uczynienie za te wszystkie krzywdy i niesprawiedliwosci a te przeciwienstwa losu powodują to że stajemy sie mądrzejsi i poznajemy kontrast do wszystkiego by docenić pozytywy życia czyli doświadczamy ciemności by zauważyć jasność , doświadczamy smutek by ujrzeć radość ,milosc nienawisc , szacunek-pogardę,sytość-głód, wojna- pokój, a na końcu musimy doświadczyć ziemskiej śmierci by docenić wieczność. No i musimy tego wszystkiego doświadczyć tu na ziemi bo już raz nam to wszystko co dobre dano ale nie docenilismy tego w raju na początku bo niby jak skoro wszystko bylo wtedy podane na tacy i jak te dzieci niedoceniliśmy dopóki nie utracilismy i doznaliśmy tego tu na ziemi tych przeciwieństw bo nie dało sie w raju na białym tle zobaczyć bieli. tam nie bylo tych zlych rzeczy. Po śmierci wracamy do raju ale ze świadomościa przeciwienstw losu po to by być wdziecznym Stwórcy ,nie bylo innego sposobu by chwalić i docenic Stwórce dobrowolnie bez bycia zaprogramowany do oddawania podziwu i chwały . A tam w raju sama rozmowa ze stwórcą już nas uszcześliwi. Wg mnie genialny plan na ludzkość po co usilnie chcieć bawić sie w Bogai znac odpowiedz na wszystko jako stworzenia nigdy sie nim nie staniemy zatem po co sie zadreczać w nieskonczonośc trzeba życ nadzieja którą wam przedstawiłem wyżej i cieszyć sie chwilą korzystac z tego że sie tu na ziemi uczymy dojrzewamy mądrzejemy i doswiadczamy wg mnie nawet gdy jest ciężko i trudno będzie nam umierac to warto żyć dla tych wsztkich pięknych chwil rzeczy i ludzi którzy nas otaczaja , wiekszosc z nas bez bolu przezyje wiekszosc swojego zycia tyle doswiadczajac a smierc to chwilka dlatego ma to sens no i ta najgorsza chwilka musi nas dopasc bo nieprzezywajac i niedoswiadczajac śmierci nie docenimy jej przeciwienstwa czyli wieczności i bedziemy wowczas na nią gotowi. Zastanawiam się czy to co wszystko napisałem przypomina wam pewną kronikę historyczną z wiekszymi detalami i szczegółamii o której nie raz słyszeliście, a po nią nie sięgacie oraz w niej też jest poruszany temat wolnej woli:)
jaki świetny materiał, dobra robota kacper
Warto dodac ze skoro mamy wolna wole, tzn. decyzja pojawia się znikąd, to w takim razie po co mózg wykonuje obliczenia zanim ten wybór sie pojawi? Pokazuje to ze decyzja nie jest przypadkowa, a jest efektem procesow chemicznych mózgu
Mózg nie jest "komputerem". Są elementy mózgu, które faktycznie specjalizują się w komputowaniu informacji, np. móżdżek. Ale są też i elementy ludzkiego umysłu, które nie da się przedstawić w sposób algorytmiczny.
Wiadomo, że wolna wola to przywilej istot rozumnych tylko pytanie, co jeżeli to nie nasza wolna wola zadecydowała o tym co chcemy zrobić, zrobiliśmy bądź robimy tylko sytuacja w której to się znajdujemy w czasie i przestrzeni? Co jeżeli prawdziwa wolna wola jest przywilejem tak na prawdę nie naszym a biologicznego bytu nie mającego nic wspólnego z czasem i przestrzenią a jednak żyjącego i o ile coś takiego ma prawo istnieć?
Cholera, mam więcej pytań niż odpowiedzi...
Idealne wyczucie czasy akurat o 2 nocy zastanawiałem się i głowiłem nad tym. Dziękuje za ten film
Hmm, rozumiem że jak podejmujemy jakąś ważną decyzję, przemyśleliśmy za i przeciw (na obecny nasz stan wiedzy) to decyzja zawsze by była taka sama... ale czy to odnosi się też do zupełnie nieistotnych decyzji? Załóżmy że stoję przed tobą, za plecami mam ręce, w jednej dłoni lizak o smaku X, w drugiej o smaku Y. Oba smaki ci pasują, jest to dla ciebie obojętne który dostaniesz. Czy za każdym razem byłaby to lewa ręka po cofnięciu się w czasie?
Z jednej rozumiem że przecież to się już stało w określony sposób, więc inaczej się nie da, ale z drugiej taka decyzja wydaje mi się mocno losowa i obojętna dla jednej i drugiej strony, więc równie dobrze mogłaby to być prawa ręka.
Ja mam sny, w których widzę konkretne rzeczy z dnia codziennego, które dzieją się w podobny sposób później, ale to nie jest nigdy na tyle konkretne aby coś zmienić. Znajomy powiedział mi że to zbieg okoliczności, tylko po kilkunastym razem wydaję się że to coś więcej.
A co jeśli nasza wola jednak jest wolna (przynajmniej częściowo) a jej źródło które jest niejako w nas ma lub będzie mieć swoje wyjaśnienie w fizyce kwantowej np. poprzez coś takiego, że początek naszej woli albo naszych decyzji jest niejako w superpozycji?
O stary nagrałeś materiał o tym o czym dyskutowałem z bratem jakiś czas temu. Wnioski mieliśmy identyko :D
Nie mogę spać. Jest film Kacpra. Jest dobrze. I jeszcze barszcz do tego