5 Śląskich Słów, Które Nie Mają Polskiego Odpowiednika

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 5 вер 2024
  • Zamiast szkolenia mamy już cały Kurs Języka Śląskiego online. 💛💙
    ► Dej suba: bit.ly/2XUzu1G
    ► Kup kultowy Wideokurs Ślōnskij Godki i wesprzij kanał: www.KursGodki.pl/
    ► Postow nōm szolka kafyju: suppi.pl/ponas...
    ► Dziynkujymy za ôglōndanie. Chow sie! ;)

КОМЕНТАРІ • 65

  • @ponaszymupl
    @ponaszymupl  4 роки тому +6

    ► Chcesz nauczyć się godać po ślonsku?
    ► Kup kultowy Wideokurs Ślonskij Godki: KursGodki.pl/ 💛💙

  • @piotrdudek6012
    @piotrdudek6012 4 роки тому +34

    A kaj jest "łonaczyć"? To sformułowanie najlepiej pozwala skrócić wypowiedź!

    • @mrsilesian3552
      @mrsilesian3552 2 роки тому +6

      Łonaczyć to po polsku tegować więc jest 1 do 1.

    • @mzyzik5709
      @mzyzik5709 2 роки тому +1

      A wihajster?

  • @domberchen
    @domberchen 3 роки тому +21

    óły - krziwe nogi, ale to za mało precyzyjne, óły pochodzi od U-Beine i definiuje, jak te szłapy som wykrzywione (na zewnotrz, w krztałcie litery U ( ), "na becce prostowane") w odrożnieniu do X-Beine, kaj sie kolana "schodzom do kupy" ...
    Pozdrowiom wszystke frele i karlusow; z U-, X- i blank normalnymi bajnami!
    Ave Silesia!

    • @advocatusdiaboli6507
      @advocatusdiaboli6507 3 роки тому +3

      O-Beine niy U-Beine.

    • @domberchen
      @domberchen 3 роки тому +8

      @@advocatusdiaboli6507 Richtig, ... miało być Ó-Beine ... 😉

    • @ricardowellenstein5436
      @ricardowellenstein5436 Рік тому +1

      Richtig...!!
      Bardzo dobra korektura tłumaczenia z filmiku.
      Ja tak samo chciałem to skomentować i skorygować...

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 4 місяці тому

      ja znam jako;o-bajny, krzywe nogi w krztalcie litery o,eben n beczce robione czyli
      pölokragle!🥰

  • @PrimordialSingularity1
    @PrimordialSingularity1 4 роки тому +19

    Ej, jak przetłumaczyć z polskiego "biorąc pod uwagę twoje argumenty zgadzam się z tobą"? "No... ja" xDDDDDDDDDD Pozdrowienia z Tychów! Błagam, nie przestawajcie publikować! Tak się cieszę, że was znalazłem!

    • @alvin3110
      @alvin3110 4 роки тому +4

      Zowitka, - a skad sie wziela ta nazwa, bo do Najswietszej Marii Panny - tez zawital Archaniol Gabriel i byla w ciazy , a wiec do Zowitki tysz ftos zawitol !

  • @awysnefo
    @awysnefo 4 роки тому +11

    Bunzlau- Bolesławiec - mijam jadąc do Rajchu na A4

  • @ppawel7557
    @ppawel7557 4 роки тому +14

    Jak sie rozchodzi o boncloki, to niy ino o naczynia w kształcie beczki, garca czy dzbonka. Idzie ło wszysko co sie robiło w Bonzlau z ekstra gliny i miało ekstra glyjta. Po polsku te wyroby to kamionka. Mom w doma bonclowy aszynbecher i mom bonclowo waza na kwiotki. Mom bonclowy moździyż i mom bonclowe kachle na futer do krolikow. Mom mały boncloczek co sie nazywo żurok i mom kulka z dziurkami - bonclowo solniczka :) Miołech boncloki na szpyrka i łoj, ale mi sie przi przekludzce szczaskały :(
    Co do ołow to sie zgodza z komyntarzami. Oły to nogi co idom na "O". Za nojlepszych czasów Ruchu, jak jedyn grocz, wszyscy mieli oły choby im nogi na beczkach prościli. Łostatnie porzondne oły mioł Maszczyk.
    Fort, to prawie tak kluczowe słowo jak łonaczyć. Kaj idziesz: fort. Jest ciotka? nima, je fort. Kajś był tela czasu? fort. Czamu nima wieczornyj mszy? bo wikary je fort. Fort i wszysko jasne.

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 3 роки тому +2

      Fórt to na Górnym Śląsku Daleko. Ale w cieszyńskim, to po prostu wciąż, stale

  • @ewakobior3454
    @ewakobior3454 2 роки тому +4

    "Wyrychtować" tyż je dobre do tymatu, i "Łodwalić sie" 😊

  • @tom311268
    @tom311268 3 роки тому +8

    Dobrze prawisz synek

  • @BM-sb3jc
    @BM-sb3jc 4 роки тому +5

    0:58 No nie! W Łodzi i okolicach na familoki mówi się famuły!

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  3 роки тому +1

      Źródłosłów ten sam, od familii (ôd familije)!

  • @kuleeeeee
    @kuleeeeee 6 років тому +8

    Jednym z moich ulubionych skrótowców w ślonskim jest "sebówać" ;) "nie sebówej sie" to " nie rozbieraj/zdejmuj butów". No i "sztrykować/sztrykowany" czy "heklować/heklowany", które po polsku są bardziej opisowe. Ale słowa, które naprawdę nie mają swoich odpowiedników bezpośrednich to np. "Furt!" ("Kaj idziesz? Furt!"), bo polskie "gdzieś" jest już bezczelne, a ślonskie "furt" nie jest. Pozdrawiam.

    • @erwinjanuszvonmoltke9983
      @erwinjanuszvonmoltke9983 Рік тому

      Twoje " Furt" ma pochodzenie niemieckie ,jak bardzo dużo śląskich słów , "weit fort " to hen , daleko .
      Łączone jest z póiściem , wyjazdem , ogólnie przemieszczaniem .👋

  • @paweszutow7612
    @paweszutow7612 3 роки тому +9

    Taka ciekawostka: w gwarze łódzkiej istnieje odpowiednik śląskiegi "familoka" - "famuła" :)

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 3 роки тому

      A od jakiego słowa jest to znacznie ,bo familok to można z "Familie" rodzina po niemiecku skojarzyć, a famuła???

    • @paweszutow7612
      @paweszutow7612 3 роки тому +2

      @@torment_in_hell5095 a też stąd :)
      Familia -> famila -> famiła -> famuła.
      Przejście -eł/-ił/-ył w -uł w gwarach polskich nie jest niczym nowym. Proszę porównać diabuł zamiast diabeł, buła zamiast była czy nawet gwarową formę mojego imienia - Pawuł :)

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 3 роки тому

      @@paweszutow7612 no tak ale chodzi mi o to skąd niemieckie słowo "Familia" w rejonie Łodzi?? Na Śląsku-ok ,tereny poniemieckie ale Łódź??

    • @paweszutow7612
      @paweszutow7612 3 роки тому +5

      @@torment_in_hell5095 nie słyszałeś o mniejszości niemieckiej w Łodzi? Teraz może jest ich niewielu, ale kiedyś Niemców w Łodzi było naprawdę sporo

    • @torment_in_hell5095
      @torment_in_hell5095 3 роки тому +2

      @@paweszutow7612 no tak kiedyś byli Niemcy, mniejszość, teraz raczej nie ma tam nic wspólnego z Niemcami w odróżnieniu do na przykład dzisiejszego górnego śląska gdzie nadal jest duża mniejszość niemiecka i kultura i tradycje "poniemieckie". Na Śląsku jest do dziś zauważalna te pozostałości po Niemcach. Niby polska a jednak trochę inny region.

  • @bohemiankitten
    @bohemiankitten 3 роки тому +6

    zgłaszam też WIHAJSTER

  • @magdaber3753
    @magdaber3753 2 роки тому +2

    oprócz określenia zowitka , jest jeszcze zowitkosz.

  • @erwinjanuszvonmoltke9983
    @erwinjanuszvonmoltke9983 Рік тому +2

    Ja, mosz recht synku.

  • @jaga3434
    @jaga3434 10 місяців тому

    @ponaszymupl Gdzie ten bonus??? Nie otwiera mi sie taki link...

  • @kadanam1
    @kadanam1 3 роки тому +2

    A ja mam pytanie. Jak nazywa się po sląsku "kosz na brudne pranie"

    • @ewakobior3454
      @ewakobior3454 2 роки тому +4

      To je Waszkorb 😊

    • @lydiap.1648
      @lydiap.1648 Рік тому +2

      @@ewakobior3454 genau.

    • @geniameza7889
      @geniameza7889 Рік тому +5

      ​​@@ewakobior3454 Waszkorb to jest sztyrygraniaty, wielki kosz na pranie, na czorne i na czyste. Po syjmniyncju suchego pranio ze sznory, sie je zortowało: na te do biglowanio i te do mangle. Do mangle sie te pranie skłodało i juzaś pozortowane - ekstra badytuchy, ekstra oblecze z łożek, ekstra serwety itd. układało we waszkorbie. Pełny waszkorb sie przikrywało bigelhantuchym😊 i niosło we dwóch, abo zawoziło na wozku do mangli. Za pomanglowanie małego waszkorba w ryncznyj mangli z kurblom płaciło sie całe lata 3 zł, za wielgi 5 zł. Baba nawijała w mangli kuloki, a chop, abo starszy synek kurblowoł. Nawijanie kulokow to była sztuka, bo źle nawiniynty kulok szoł krziwo, abo i kiołzdoł, a z tego pranie zamias sie prościć to sie puczyło. Baby co czekały w kolejce do mangli zajmowały sie klachaniym, niyroz pora godzin. Przed świyntami cza było mangla sie naprzod obsztelować - tela było ludzi.

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 4 місяці тому

      tak bolo, baby obgodaly calo wies choby przi szkubaniu ,miejcie sie jako@@geniameza7889

  • @neospaaco9486
    @neospaaco9486 Рік тому

    👍👍👍👍👍👍👍👍

  • @ivonaw-k9463
    @ivonaw-k9463 9 місяців тому

    na opolszczyźnie okolice jezior turawskich na krzywe nogi mówiło sie xbajny albo obajny

    • @RafalPavelek
      @RafalPavelek 5 місяців тому +1

      Kaj je ta mityczna Opolszczyzna? Niema takiego czegoś jak Opolszczyzna. Jest województwo Opolskie którego większość ziemi to Górny Śląsk. Nazwa Opolszczyzna to rusycyzm który przyszedł na te ziemie wraz z przesiedleńcami z za Buga. Można na biedę powiedzieć Śląsk Opolski chodź też nie do końca bo określenie Śląsk Opolski dotyczył terenów Górnego Śląska które nie zostały przyłączone do Polski. Więc było by super gdyby nie zaśmiecać naszego regionu jakimiś szczyznami i innymi chadziajstwami.

    • @ivonaw-k9463
      @ivonaw-k9463 5 місяців тому +1

      @@RafalPavelek a u nas w okolicy jezior turawskich mówi się Opolszczyzna. I proszę nam nie dyktować co i jak mamy mówić.

    • @RafalPavelek
      @RafalPavelek 5 місяців тому +1

      @@ivonaw-k9463 czyli we chadziajlandzie

    • @ivonaw-k9463
      @ivonaw-k9463 5 місяців тому

      ​@@RafalPavelek mylisz się gościu

  • @karolinaesto2211
    @karolinaesto2211 4 роки тому +4

    Naczynie do kiszenia na Kujawach nazywa się Kamionka

  • @gryfciok
    @gryfciok 3 роки тому +1

    A słowa - cipcionka, ferfela.?

  • @stanisawk1385
    @stanisawk1385 3 роки тому +3

    óły? pierwsze słyszę. A kto wie, co to znaczy po istebniańsku: 1. rządzić, 2. topić ???

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  3 роки тому +4

      Óły to znów z niemieckiego, więc możecie tego nie znać na Śląsku Cieszyńskim :)
      1. Rozmawiać 2. Palić

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 3 роки тому +2

      @@ponaszymupl Dzięki. Brawo, zgadłeś, ale chyba byłeś w tych górskich stronach?

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 3 роки тому +2

      To dalej z Istebnej. Co to znaczy: chodzić na wyblyszczki?

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  3 роки тому +2

      Nie, to po prostu słowa wspólne dla Śląska Cieszyńskiego i naszej części, czyli dawnej pruskiej. A co do wyblyszczek, to wiem, ale raczej słownikowo, bo u nos sie tak niy godo. To znaczy przilyźć na czyjeś wesele jak sie niy ma na nie zaproszonym ;)

    • @stanisawk1385
      @stanisawk1385 3 роки тому +1

      @@ponaszymupl ja, mosz recht. W Istebnej się pół wsi składa na wesele, każdy daje co może

  • @widzspectator979
    @widzspectator979 Місяць тому

    rych cych

  • @henryk2873
    @henryk2873 3 роки тому +1

    Skat się wzięło śląskie słowo bajtel czyli dzieciak lwowskie bajtlowac i sztachety tu itam

    • @ursulabusse106
      @ursulabusse106 4 місяці тому

      stacketen zaun plot ze dzewianych sztachet

  • @W123w21
    @W123w21 3 роки тому +4

    "we beztydzien"? a po jakiemu to jest? to nie jest po slonsku. te slowo beztydzien to wlasciwie dwa slowa czy taki zwröt na polski "przez tydzien".
    jak juz to: jest łotwarte bez tydzien / beztydzien do 18, a w sobota do drugej,
    i jak zawsze ... czemu wy dzielicie te godki ktore sa razem ... polski slonski ktory powstal z niemieckiego slonskiego. czeskiego slonskiego itd, ?

  • @januszruszkiewicz9398
    @januszruszkiewicz9398 2 місяці тому

    Incuch

  • @felicjapaul1017
    @felicjapaul1017 Рік тому

    Kaj furgać je!

    • @ponaszymupl
      @ponaszymupl  Рік тому

      Latać, fruwać - sōm na to polske słowa :)

  • @slawomira6539
    @slawomira6539 Рік тому

    sztygar