Marleen Hendriks / genomineerd Jacques de Leeuw prijs 2018

Marleen Hendriks
Is volstrekte eerlijkheid een voorwaarde voor geloofwaardige kunst? Wie het werk van Marleen Hendriks volgt zal geneigd zijn die vraag bevestigend te beantwoorden. In de wijze waarop ze haar onderwerpen onderzoekt, en vooral de manier waarop ze zichzelf bevraagt is ze nietsontziend. Ze neemt geen genoegen met vooringenomenheid en spaart zichzelf niet. Haar voortdurende zoektocht naar alternatieve werkelijkheden achter de zichtbare, is tevens een zoektocht naar de meest passende methode, discipline en benaderingswijze. Met een bewonderenswaardige volharding gaat ze door, regelmatig ten prooi aan twijfel en frustratie, tot een oplossing in zicht komt.
In haar film over een reinigingsritueel dat ze in 2016 in Peru onderging, analyseert ze de gebeurtenis en haar eigen reactie daarop tot op het bot. Ze bouwt haar film zo op dat het reflectie-perspectief van waaruit ze haar onderwerp beschouwt, binnen een betoverende montage van poëtische beelden, uitzoomt van een directe, intuïtieve reactie op de rituelen ter plaatse, via een rationele ontrafeling van de gebeurtenissen tot het probleem van selectie en montage van de beelden die de uiteindelijke documentaire vormen toe.
De kijker wordt geleidelijk meegenomen in die perspectivische verschuiving.
In de nieuwste serie werk keert ze terug naar de boerderij van haar vader als inspiratiebron. Hier zien we een vergelijkbaar zoeken naar de meest werkbare benaderingswijzen en technieken. Het maakt de uitkomst volstrekt onvoorspelbaar. Ook hier geldt: haar aanpak brengt haar tot beeldende oplossingen die zowel haar esthetische inzichten als de daaraan gekoppelde criteria op de proef stellen. Het werk is nooit gemakzuchtig, nooit zelfgenoegzaam. Dat geldt evenzeer voor haar benadering van het educatorschap.
In het indrukwekkende, messcherpe Visiedocument dat de kijk van Marleen Hendriks op kunst en kunstonderwijs verwoordt, staat dat de realiteit ons leert "... dat er geen kans van slagen bestaat wanneer men niet bereid is om fouten te maken". Die bereidheid om te volharden en zichzelf, en haar positie, bij voortduring te riskeren, tekent haar werkhouding. In alle drie de rollen van maker, beschouwer en educator. Die rollen zijn ondeelbaar in haar verenigd, zoveel maakt haar visie duidelijk. Zij is het epicentrum. Haar analyserende, kwetsbare en ontvankelijke manier van onderzoeken leidt tot een sterk gedefinieerde en geformuleerde visie op werkveld en maatschappij, en de rol van kunst en onderwijs daarbinnen. Maar geen statische visie. Eén die steeds opnieuw ter discussie gesteld kan en moet worden.