Jeśli nie wiesz, co jest zdrowe i co jeść 👉 jedz to
Вставка
- Опубліковано 25 чер 2024
- W tym odcinku wymieniam najzdrowsze produkty z różnych kategorii. Jest to, można powiedzieć, bazowa lista, co jeść, czyli z czego powinna składać się zdrowa dieta. Pozdrawiam, dietetyk dr Bartek Kulczyński.
✔️ Mój newsletter w formie porannego dziennika zdrowia:
drbartek.pl/dziennik/
✔️ Zasubskrybuj mój kanał i kliknij ikonę dzwonka, aby być na bieżąco:
bit.ly/subskrybuj_moj_kanal
✔️ SPIS TREŚCI:
0:00 | Co jeść, skoro niczego nie można?
0:54 | Kategoria 1
3:03 | Kategoria 2
5:06 | Kategoria 3
7:08 | Kategoria 4
9:30 | Kategoria 5
10:51 | Kategoria 6
12:28 | Pozostałe
14:29 | Ranking ryb, które warto jeść
✔️ MÓJ E-MAIL:
kontakt@drbartek.pl
✔️ MÓJ BLOG:
www.drbartek.pl
✔️ KRÓTKO O MNIE:
W dorobku mam 67 publikacji naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym, opublikowanych przez wydawnictwo Elsevier, Springer, Taylor & Francis i inne. W latach 2015-2019 byłem redaktorem czasopisma naukowego „Postępy Dietetyki w Geriatrii i Gerontologii”. Od lat współpracuję z czasopismami, dla których piszę artykuły popularno-naukowe o dietetyce. Napisałem ich około 300. Od 2018 roku jestem zatrudniony przez Uniwersytet Przyrodniczy, gdzie prowadzę zajęcia ze studentami dietetyki i technologii żywności. Od 2012 roku do dziś prowadzę własną praktykę dietetyczną, w ramach której opracowuję pacjentom indywidualne plany żywieniowe. Stopień doktora mam z technologii żywności i żywienia.
drbartek.pl - tu znajdą Państwo moje gotowe diety (np. śródziemnomorską i niskowęglowodanową) i poradniki o zdrowiu (np. o sposobach na chorobę refluksową przełyku i jej objawy, w tym zgagę, czy podwyższone trójglicerydy).
Chłopie, człowiek potrzebuje tylko 1g wapnia, a Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA, z ang. European Food Safety Authority) ustalił, że najwyższe tolerowane spożycie wapnia dla dorosłych w wieku 19-50 lat wynosi 2500 mg/dobę, a dla osób >50 roku życia - 2000 mg/dobę.
Poleca Pan erytrytol, a ja ostatnio czytałam, że wcale nie jest taki zdrowy, jak się początkowo wydawało, więc jak to jest? ERYTRYTOL zdrowy czy nie?
Dziękuję za kolejny wartościowy materiał.
Ubolewam ,ze w szkole podstawowej nie ma przedmiottu higiena zywienia
Cieszę się, że materiał był pomocny; pozdrawiam.
@@drbartekpl
Co Pan sądzi ,Panie Doktorze o diecie rozdzielnej? O tym,czy bezpiecznym jest łączenie owoców z tłuszczem?
Dziękuję
Pozdrawiam serdecznie
Witam.
Ogladam Pana kanal juz od dluzszego czasu.
Zrezygnowalem z jedzenia slodyczy nie uzywam cukru oraz przestalem pic slodkie napoje, teraz tylko woda.
Zacząłem jezdzic sporo na rowerze i przez kilka miesięcy schudlem bez problemu ponad 16 kg.
Najgorszy byl pierwszy tydzień bez slodyczy, potem poszlo bez problemu.
Pozdrawiam i mam nadzieję ze sporo osob wezmie sie za siebie i swoje zdrowie.
Gratulacje 👍
Powinszować chęci. Oby więcej ludzi je miało
my słodycze nie jemy już normalnie tylko metodycznie. Cukier to biała śmierć, narkotyk, cukrem nigdy nie można się nasycić, tylko wciągnąć i zabić. Kupiłem duży zapas Mirindy, i tak jak w Fanta są słodziki acesulfam, sukraloza, w zależności od wersji i roku Fanta mała mniej cukru i sacharynę. Z napojów ciekawy jest sok 100 % pomidorowy z papryką i inne. Woda mineralna z magnezem, czasem litem.
Dziękuję za kolejny filmik ❤ tyle się nauczyłam,,dowiedziałam z Pana filmików. To jedyny kanał, który mogę oglądać godzinami bo każda minuta jest inwestycja w wiedzę o zdrowiu. Zmieniłam wiele nawyków min żywieniowych oglądajac Pana materiały. Pozdrawiam
Dokładnie mam tak samo
Jestem Panu wdzięczna za tę wiedzę. ❤❤
Bardzo pomocny materiał! Czekam na książkę z przepisami!
WIKTORIA ❤
Najchętniej nic bym nie jadł, ale cóż dopóki dopóty jestem aktualnie wcielony w to ludzkie ciało to niestety jest to nieuniknioną koniecznością. Ale się pocieszam słowami dodającymi mi otuchy "byle do grobowej deski" jak to kiedyś ktoś tu napisał, gdyż potem już bez tego krwawego żywego mięsa zwanego ciałem będzie lepiej, choć nie dla każdego jeżeli ktoś za życia zdrowo narozrabiał :D.
no nie musisz przecież niektórzy odżywiają się praną także trenuj były też przypadki Chrześcijan odżywiających się Hostią także w zależności co jest ci bliższe są szanse i za życia
@@agness2404 Ha ha ha tak słyszałem o tych mitach co je pomiędzy bajki można włożyć. Owszem prawdziwym jest zakopanie indyjskiego jogina w XIX wieku, który po gruntownym oczyszczeniu układu pokarmowego, moczowego ze wszystkiego wprowadził się w bardzo głęboki trans medytacyjny i po czym zaklejono mu wszystkie otwory ciała tak tak tam na dole też :) i zakopano żywcem w skrzyni na bodajże miesiąc. Miejsce jego zakopania pilnowali dzień i noc angielscy żołnierze, gdyż Anglikom zależało na skompromitowaniu tych cieszących się bardzo dużym szacunkiem u Hindusów joginów. Cóż jego asystenci odkopali jogina wyjmując czopy blokujące otwory ciała i jogin ożył wziąwszy oddech i otwierając oczy. Wyobrażacie sobie miny tych pilnujących go angielskich żołnierzy, chyba w majtki narobili, ale po angielsku nie dali na pewno po sobie tego poznać :D. Tak a propos znam i widzę pranę jako szybko poruszające się tańczące w przestrzeni jasne białe punkciki. Najlepiej je widać na jasnym tle nieba, ale w pokoju na tle jasnej ściany też je widać. Owszem odżywia się nim nasze ciało subtelne (auryczne), ale nie fizyczne, które potrzebuje fizycznych konkretów w postaci jak najbardziej energetycznego wegetariańskiego jedzenia.
Dziękuję panie dr Bartku jak zawsze w cel👍🤝🙂
Dziękuję za wspaniały wykład. Prawdziwa skarbnica wiedzy!
hohoho ! tosie wi
Pięknie Dziękuję Pozdrawiam!
Dziękuję 💐👏🏻👏🏻
Czekam na twoją książkę
Dziękuję Panie Doktorze
Dziękuję, elegancko się słucha 👍
Dzięki Doktorze Bartku za konkretny przegląd zdrowych produktów👍❤
Dzień dobry, od dluzszego czasu oglądam Pana gdyż nie chce chorować.
Może jakiś odcinek na temat leczenia wysiękowego zapalenia ucha u dzieci hm?
Normalna książka papierowa? To ja chętnie kupię😊
Dziękuję za ciekawy materiał.
Super skondensowana praktyczna wiedza o wartościowych pokarmach.😊❤
Dziękuję doktorze Bartku za kolejny odcinek. Pozdrawiam 👍
Panie doktorze ale pan trafił z materiałem, jestem cukrzykiem ct2 więc bardzo się przyda taki materiał :)
Dzięki
Jak zawsze Dziękuję za wspaniały wykład. 👍
Proszę uprzejmie 👍 Dziękuję za zostawienie komentarza.
Dzięki. Mój ulubiony 'kaganek oświaty dietetycznej', pan dr Bartek 👍😄
Bez ortodoksji, ale zdrowo - każdy znajdzie coś dla siebie 😊
Super film. Dziękuję
eee nima zaco ! śtufka sie nalezy !
💙Dziękuję
Rewelacyjny filmiki
Wątróbka!!!❤
❤ pozdrawiam 🌞
Dziękuje za wiedzę Panie doktorze, czy mógłby Pan nagrać film odnośnie wody? Oczywiście nie ma lepszego płynu do picia niż zwykła woda, kwestia czy picie litrami dziennie wody z plastikowych butelek jest szkodliwe? Czytałem o filtrach odwróconej osmozy instalowanej do kranu domowego, czy na przykład picie wody przefiltrowanej nie pozbawia jej minerałów? Co jest najlepszym rozwiązaniem? Dziękuje i pozdrawiam!
Picie wody nie jest zdrowe, bardziej obojętne. Woda nie zawsze jest najlepsza. Pracując ciężko fizycznie w słońcu lub uprawiając sport, czasem może być lepiej sięgnąć po napój z dodatkiem cukru i soli.
@@patrykk7918 jesteś mądry bezobjawowo, czy z PiS?
@@konradwilk3874 to jedno i to samo. A tobie radzę dwa piwka mniej przed zasiadaniem do internetu
Jak ludzie zaczynają się zastanawiać jaką wodę pić najlepiej, to znaczy że naprawdę żyjemy w najlepszych czasach.
@@patrykk7918 Nie mogę sobie przypomnieć, na którym kanale na YT widziałam niedawno filmik, w którym było wyjaśnione, dlaczego niektóre napoje nawadniają organizm człowieka lepiej niż woda... Ale to prawda, woda niekoniecznie jest najlepszym napojem, nie tylko dla osób uzupełniających płyny po wysiłku.
Ja pije ziolka miete rumianek i sporo wody jezeli chodzi o kakao to uzywam prawdziwe gorzkie ciemne lubie tez soki warzywne
Witam Panie Doktorze ja nie dawno wysłałam do Pana Doktora wiadomość prywatną pozdrawiam
joji jesce zem niedostoł
fajne podsumowanie
Czekam na książkę.
Ooo ja pisałem to co można jak nic nie można:))))
Ja wole kefir maslanke twarog jogurt naturalny
Od czego?
Książka z przepisami! Fajny pomysł :) Czekam :)
Super. dzięki za info
zagęszczone mleko słodzone to od zawsze był mój przysmak nr 1. Top topów. Tylko na wyjątkowe okazje. Po rozpoczęciu puszki nie ma już odwrotu. Czyli zawsze idzie cała puszka na raz. Teraz po 40-stce zaczynam unikać chamskiego cukru. Jednak zdarzają się chwile słabości i nadal potrafię walnąć 6-8 tabliczek czekolady na deser. Rekord 14. Bywam szczupły, zazwyczaj średniej budowy. 7km-trowy spacerek co drugi dzień w godzinę dobrym tempem wspaniale zniwelował mój bezkształtny brzuch. Znowu mam figurę. Jeśli komuś zależy na szybkich rezultatach, trzeba odstawić chamskie pieczywo. Chamski cukier i chamskie pieczywo nigdy niczego dobrego nie przyniosą... Mleko słodzone w puszce powinno być oznaczone: ☠Uwaga - produkt niebezpiecznie pyszny. To samo dotyczy białych michałków orzechowych i trufli...
Nie powinno się pisać takich epitetów o jedzeniu, nawet małowartościowym. Powiedzcie to ludziom głodującym w Afryce. Chodzi mi o wszystkich piszących tego typu komentarze.
Ja jestem uzależniona od słodyczy, nie czuję się dobrze, ale codziennie chodzę najmniej 10 km, a przeważnie dużo więcej - 13-17 km, bywa że i 20 km. Więcej wdzięczności za wszystko - nie tylko brokuła, makrelę i jajka (to absolutnie nie do autora komentarza, kto wie, ten wie). Pozdrawiam
Nie trzeba odstawiać pieczywa, ani produktów z mąki, ale jeść je z mąki pełnoziarnistej i unikać jak ognia produktów zawierających węglowodany proste w szczególności syrop glukozowo-fruktozowy. Żadnego słodzonego zagęszczonego mleka i nigdy mi ono całe szczęście nie smakowało :), gdyż było obrzydliwie przesłodzone aż do zemdlenia. Miody jadam i do słodzenia kawy używam sacharozy, ale czekoladę jadam czarną Wedla 70 % kakao maksymalnie dwie kostki dziennie
Polecam wegetarianizm jako najbardziej racjonalny zgodny z ludzką anatomią i fizjologią stylem żywienia się i do tego etycznym, gdyż my nie jadamy zwierząt posiadających tak jak człowiek ośrodkowy układ nerwowy i tym samym jaki my odczuwającymi cierpienie, ból, strach i przerażenie.
Jestem nim od 36-ciu lat i dzięki czemu pomimo wieku uniknąłem raka, a moi koledzy i koleżanki mięsożercy już kwiatki z jego powodu wąchają od spodu. Wegetarianizm nie jest kwestią polityczną, ani gospodarczą, lecz fizjologiczną i anatomiczną człowieka który jest wielożernym wegetarianinem i choć może to nie powinien jeść mięsa, co najwyżej jedynie wtedy kiedy nic innego nie będzie do jedzenia w razie głodu. Człowiek nie jest mięsożercą nie ma ani odpowiedniego uzębienia gdyż te kły jakie ludzie posiadają to tak jak i je posiadające małpy służą do rozrywania grubych skórek owoców, a nie zwierzęcego mięsa. Do tego tak jak i roślinożercy możemy poruszać szczękami na boki by rozcierać roślinny błonnik. Także ważną cechą odróżniającą roślinożerców od mięsożerców jest rozpoczynający się rozkład węglowodanów przez amylazę zawartą w ślinie w jamie ustnej co nie zachodzi u mięsożerców, stąd podstawą wyżywienia człowieka powinny być węglowodany złożone, warzywa, owoce, orzechy i dopiero na drugim miejscu nabiał w postaci jajek i sera. Do tego nie możemy jeść tak jak mięsożercy padliny, ponieważ szybko zatrulibyśmy się śmiertelnie trupim jadem, mięsożercy mają o wiele silniejsze soki trawienne od roślinożernego człowieka. Jedząc mięso umrzecie na raka, u kobiet najczęściej piersi, u mężczyzn rak jelita grubego. Tylko wegetarianizm was ochroni przed dną moczanową, miażdżycą, chorobami układu krążenia, serca i wysokim ciśnieniem, cukrzycą, i także już wymienionym wcześniej przeze mnie rakiem jelita grubego i rakiem piersi spowodowanymi jedzeniem mięsa. Dodatkowo jedzenie czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny, baraniny, dziczyzny) podnosi poziom N-tlenku trimetyloaminy (TMAO), związku, który ma ogromny wpływ na odkładanie się płytki miażdżycowej w krwioobiegu, co prowadzi do wielu chorób serca. TMAO powstaje w jelitach podczas trawienia L-karnityny zawartej w czerwonym mięsie. Przyczyną większości chorób jest także obróbka termiczna żywności głównie mięsa w wyniku której powstają w mięsie przy smażeniu, pieczeniu, grillowaniu ale też długim gotowaniu na rosół rakotwórcze heterocykliczne aminy aromatyczne i to właśnie one nadają ten aromat i smak smażonym mięsom, tygrysy jedzą je na surowo i dlatego na raka nie chorują. Do kompletu jeszcze homocysteina, smacznego.
@@najednooko7794 w temacie głodu na kontynencie afrykańskim - warto zapoznać się z historią i polityką państw pokroju francja niemcy belgia holandia, wobec ludności zamieszkującej Afrykę. Pisownia małą literą wspomnianych band jak najbardziej umyślna.
Dziękuje.
Dziękuję Panie doktorze bardzo pomocne i mondre tematy zdrowego zywienia ale te faskudy nieraz kuszą a odnich potem chorujemy .Pozdrawiam serdecznie 😊
Jesli jesz zdrowo i zjesz „faskuda” raz, dwa razy w roku ,to cie nie zabije.
Na przekaske dobre jest jablko banan orzechy wloskie
Zależy ile tych orzechów włoskich bo 100gr to ok 600kcal, więc to może się w posiłek przerodzić a nie przekąske
Wszystko super, łapka w górę, ale za każdym razem gdy w Pana filmach widzę zupkę chińską, mam na nią okropną ochotę, ehhh
Szkoda tylko ze te ladnie zapakowane gowna kosztuja tak malo w zestawieniu do tych zdrowych rzeczy.
Uważam, że jest odwrotnie. Chłopski rozum podpowiada, że przetworzone rzeczy potrzebują większej ludzkiej ingerencji a co za tym idzie są droższe.
@@mariodi5311 Z chłopskim rozumem to daleko nie zajedziesz. Przede wszystkim przy przemysłowej masowej produkcji przetworzonej tej tzw. "żywności" jednostkowy koszt produkcji jest bardzo niski, tym bardziej że stosuje się bardzo tani np. syrop glukozowo-fruktozowy produkowany w olbrzymich ilościach z kukurydzy GMO pod uprawę której wycina się lasy i dżungle na całym świecie. Tak samo jest z soją służącą do produkcji pasz dla zwierząt. Można powiedzieć że przemysłowo też produkują paszę dla ludzi :D.
W zestawieniu do których zdrowych rzeczy? Płatków owsianych? W moim odczuciu to bardziej kwestia wygody niż ceny: łatwiej kupić i zjeść coś niezdrowego, a gotowego do jedzenia już w momencie zakupu, niż kupić kilka zdrowych, a tanich składników potrawy, którą dopiero będzie trzeba samemu przygotować. Zazwyczaj się nie chce i tyle.
nie przesadzaj worek kaszy czy płatków owsianych wcale nie wychodzi dużo a u mnie na dolnym śląsku np mnóstwo starych owocówek na nieużytkach można obczaić i sie wybrać na zbieranie
natomiast chcesz rybkę jedziesz nad zbiornik wyhaczasz jakiegoś hobbystę i może ci od czasu do czasu coś złowi niedrogo
Malo jesc ale z witaminami i mineralami owoce warzywa itd linija utrzymana moze byc
Jeść co serce podpowiada- dosłownie i w przenośni ✅
To złe rozwiązanie,bo ludzie żyjący w stresie sięgną po fast food i alkohol…
mosz racje ! jo zre mliko syr jojka zimnioki casami kase !
Serce to mi pączki i gniazdka za każdym razem podpowiada, a to chyba najlepszy sposób nie jest
@@maciekczechura1078 wnioskuję że z własnego ekologicznego pola
@@agness2404 hohoho ! tosie wi !!!
Panie doktorze co Pan sądzi o kozim mleku które kupuje proszę o info
Należy wspomnieć o tym, iż ŁOSOŚ hodowlany często z Norwegii jest najtoksyczniejszą rzeczą jaką możemy sobie zafundować! I dlatego warto wybrać dzikiego łososia np z Alaski. Dostępny w Lidlu, czy Auchan, pewnie gdzieś jeszcze... Patrzmy na etykiety z tyłu opakowania
I tak, i nie - hodowlany je paszę, ( nie wiadomo) jaką mu dadzą, ale jest zdrowy mikrobiologiczne, bo by hodowla padła.
Łosoś dziki je co chce i upoluje, jak kura na wolnym wybiegu (co se udziubie 😉), ale czy jest zdrowy 'na ciele', i jak u niego z metalami ciężkimi tego nikt nie wie.
Ale.. ile my tych ryb jemy?. Raz w miesiącu, dwa ?.. no i tak za mało, wiadomo. O tych rybach zresztą dr Bartek też opowiadał, trzeba znaleźć.
👍
Dzień dobry, dziękuję za dawkę wiedzy. Co jest nie tak z herbatami w saszetkach, że warto je zastąpić sypanymi? Pozdrawiam.
Saszetki to chemia a być może jeszcze mikroplastik.
Ja używam markowych w papierowych saszetkach, ale prawdą jest że jeżeli chcesz się napić dobrej wysokogatunkowej herbaty to tylko liściastej zaparzanej w specjalnym sitku ze stali nierdzewnej, czy wykonanym z bambusu. Do saszetkowych dają herbatę niższej jakości drobno zmielonej razem z liściowymi ogonkami.
Witam!Dziękuje za informacje.Serdecznie pozrdrawiam!
Teraz jest moda na niezdrowe żywienie dzieci do tego szczególnie przez nauczycieli.Kiełbasa z ogniska w modzie i hoddogi z żabki.Di tego cola.Nie jem mięsa tz ryby czasem.Mniejsza z tym jak żywią się dorośli ale to się dzieciom serwuje.🙄.
Czy stweia, erytrytol lub ksylitol maja jakiekolwiek negatywne skutki spożycia? I dziękuję za super materiał.
tak: wściekła biegunka po erytrytolu i ksylitolu...
A produkty z maltodekstryną? Unikać czy w małej ilości można spożywać?
Nie ma problemu, gdyż jest to dwucukier i przede wszystkim należy czytać etykiety ile w ogóle znajduje się cukrów prostych i złożonych w danym produkcie.
Świetny materiał jak zawsze ❤
no spoko
Doktorze nieraz polecałeś w przepisach syrop klonowy lub z agawy chyba raczej jako podejscie 80/20
Naprawdę? Ja się nie spotkałam. Możesz podać źródła, w których dr Bartek polecał te produkty?
@@gizmo9290 w przepisach na dania jako dodatek
@@maikwood7343 Domyślam się, że nie jako danie główne XD. Ale w których przepisach? Bo nadal nie kojarzę.
A co myśli Pan o ryżu czarnym/czerwonym?
To najlepszy ry`z !!
O czarnym ryżu dr Bartek zrobił kiedyś osobny filmik, warto obejrzeć. W skrócie: poleca.
Co jesc ja się ma za dużo żelaza
A więc co jaki czas można zjeść te niezdrowe produkty, żeby nie miały większego wpływu na zdrowie? Konkretnie, co ile dni.
Odstawienie wszystkiego co może nam szkodzić będzie miało opłakany skutek na naszą psychikę. Polecam zdrowy ROZSĄDEK 😊
Co 2.4
@@TAKTOJA123 Wolę mieć napisane czarno na białym :) Bo jednak zdrowy rozsądek często mi nie wystarcza, potrzebuję jeszcze wiedzy :)
Polecam, by 80% diety stanowiły produkty zdrowe i w przemyślanej ilości, natomiast w przypadku pozostałych 20% proponuje nieco luźniejsze podejście. Czyli jeden na 5 posiłków. Nie totalny cheat meal, ale mogą to być produkty spoza grona uznawanych za zdrowe. Np. raz na jakiś czas białe pieczywo, Frytki, pizza itp
aros na rok !
Panie Bartku, u pewnego youtubera podpierającego się badaniami słyszałem, że siemię lniane w formie mielonej podnosi SHBG, co dezaktywuje testosteron. Może Pan nawiązać jeszcze do tego siemienia, czy jest ryzyko ze spożywaniem tego przez mężczyzn? Podobno problem też występuje z miętą i zieloną herbatą. W każdym razie, dzięki za super informacje :) Pozdrawiam
Jak ktoś słucha plotek i różnych wniosków rozważań teoretyczno-spekulacyjnych, zamiast patrzyć na badania empiryczne, co jest dosyć powszechne, to w zależności gdzie ucho przyłożyć, to zawsze się znajdzie jakaś opinia, że coś kolwiek jest "niezdrowe". Co tak swoją drogą w ogóle już z samego założenia najczęściej jest prymitywnym uproszczeniem.
Najlepiej to jeść wszystko na co się akurat ma ochotę. Organizm sam się domaga czegoś. On dobrze wie czego nam potrzeba.
Szczególnie dzieci i młodych ludzi obżerających się słodyczami, ciastkami, lodami, chipsami i frytkami, a wszystko zapijane olbrzymimi ilościami przesłodzonych napoi kolorowych takich jak cola i pepsi. Potem lament i płacz rodziców dziecka, które zamieniło się w małego hipopotama.
Dlaczego platki owsiane błyskawiczne sa niedobre? Ja je uwielbiam😞
jak nie będziesz się obżerać, będziesz mieć 80% zdrowych produktów w diecie i 20% niezdrowych, będziesz kontrować niezdrowe rzeczy antyoksydantami, będziesz utrzymywać aktywność fizyczną, to nic ci się strasznego nie stanie. Kontroluj cukier, cholesterol i będzie dobrze :)
Nie są niedobre, gdyż są tylko poddawane wstępnemu gotowaniu w gorącej parze wodnej i dlatego są takie błyskawiczne. Nic do nich nie dodają i jedynie owoce w np. płatkach robiąc z nich gotowe mieszanki jakie często jadam firmy "ONE DAY MORE". Owszem mają zwiększony indeks glikemiczny, ale to ma znaczenie, tylko dla cukrzyków i uzależnionych otyłych od pożerania cukrów prostych.
Właśnie w wolnej chwili zainteresowałem się słowem dieta, ponieważ sam do końca nie wiedziałem skąd ono pochodzi i znalazłem odpowiedź. Według Encyklopedii PWN słowo dieta pochodzi od z starogreckiego diaita i oznacza styl życia. Czyli nie oznacza tylko zagadnień związanych z żywieniem się, ale w ogóle chodzi o całokształt życia. Z takiego punktu widzenia wegetarianizm jest dietą , która nie jest tylko żywieniem się tym co nie wymaga pozbawiania życia zwierzęcia, ale nienoszeniem skór zwierzęcych i w ogóle ich nieużywania. Dotyczy to także kosmetyków, lekarstw, wykonywanego zawodu i nawet form rozrywki, dlatego wolę używać zamiast słowa "dieta" słowa które lepiej do tego całokształtu pasuje "styl". Tutaj dodam że polowanie i wędkarstwo nie jest dla mnie żadną rozrywką, tylko barbarzyństwem.
Nie wiem jak zapłacić 8zl nie ma. Wlacnego konta
A salceson, kielbasa, sloninka? Ja jadę na tym.
salcyson to ino corny ! a kobasa to najlepi z śfeni własnego howu !
Ten którego twarz w swoim logo wstawiłeś tak jadł i już go nie ma wśród żywych. Nie jedz zwierzęcych trupów żywiąc się racjonalnie zgodnie z ludzką anatomią i fizjologią zostając wegetarianinem.
Jestem nim od 36-ciu lat i dzięki czemu pomimo wieku uniknąłem raka, a moi koledzy i koleżanki mięsożercy już kwiatki z jego powodu wąchają od spodu. Wegetarianizm nie jest kwestią polityczną, ani gospodarczą, lecz fizjologiczną i anatomiczną człowieka który jest wielożernym wegetarianinem i choć może to nie powinien jeść mięsa, co najwyżej jedynie wtedy kiedy nic innego nie będzie do jedzenia w razie głodu. Człowiek nie jest mięsożercą nie ma ani odpowiedniego uzębienia gdyż te kły jakie ludzie posiadają to tak jak i je posiadające małpy służą do rozrywania grubych skórek owoców, a nie zwierzęcego mięsa. Do tego tak jak i roślinożercy możemy poruszać szczękami na boki by rozcierać roślinny błonnik. Także ważną cechą odróżniającą roślinożerców od mięsożerców jest rozpoczynający się rozkład węglowodanów przez amylazę zawartą w ślinie w jamie ustnej co nie zachodzi u mięsożerców, stąd podstawą wyżywienia człowieka powinny być węglowodany złożone, warzywa, owoce, orzechy i dopiero na drugim miejscu nabiał w postaci jajek i sera. Do tego nie możemy jeść tak jak mięsożercy padliny, ponieważ szybko zatrulibyśmy się śmiertelnie trupim jadem, mięsożercy mają o wiele silniejsze soki trawienne od roślinożernego człowieka. Jedząc mięso umrzecie na raka, u kobiet najczęściej piersi, u mężczyzn rak jelita grubego. Tylko wegetarianizm was ochroni przed dną moczanową, miażdżycą, chorobami układu krążenia, serca i wysokim ciśnieniem, cukrzycą, i także już wymienionym wcześniej przeze mnie rakiem jelita grubego i rakiem piersi spowodowanymi jedzeniem mięsa. Dodatkowo jedzenie czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny, baraniny, dziczyzny) podnosi poziom N-tlenku trimetyloaminy (TMAO), związku, który ma ogromny wpływ na odkładanie się płytki miażdżycowej w krwioobiegu, co prowadzi do wielu chorób serca. TMAO powstaje w jelitach podczas trawienia L-karnityny zawartej w czerwonym mięsie. Przyczyną większości chorób jest także obróbka termiczna żywności głównie mięsa w wyniku której powstają w mięsie przy smażeniu, pieczeniu, grillowaniu ale też długim gotowaniu na rosół rakotwórcze heterocykliczne aminy aromatyczne i to właśnie one nadają ten aromat i smak smażonym mięsom, tygrysy jedzą je na surowo i dlatego na raka nie chorują. Do kompletu jeszcze homocysteina, smacznego.
Powodzenia.
Wszystkie Bartki to fajne chłopaki ;););)
A to nie jest tak że w wątrobie drobiowej odkłada się największą ilość toksyn pochodząca z karmy ?
Filmik ciekawy, a przede wszystkim nieprzegadany. Natomiast jest to powtarzanie w kółko tego samego. Dla osób tu nowych i kompletnie pozbawionych wiedzy żywieniowej bardzo przydatny. Mnie osobiście już denerwuje to ciągłe najeżdżanie na słodycze czy produkty rafinowane. Surowych warzyw nie mogę, podobnie owoców (poza bananami), mogę za to wybrać musy owocowe wyciskane z tubki, które biorę ze sobą na spacer (nie mają błonnika, ale nie są ciężkostrawne i nie mają dodanego cukru), o orzechach nie wspomnę (na szczęście ich nie lubię od zawsze, nawet smaku orzechowego). Surówek też nie mogę, więc proponowane oleje do niczego mi się nie przydadzą, chyba że do płukania ust, bo to zdrowa praktyka podobno, ewentualnie polać ugotowane ziemniaki. Za to czekoladą mleczną czy ciastkami nie pogardzę. Tak samo jak dobrym twarogiem lub jogurtem naturalnym. Jedzenie ma też smakować. Mnie np. smakuje zwykła przegotowana woda, która jest moim głównym napojem, ale jestem w stanie zrozumieć, że komuś nie podchodzi w takiej formie.
Dlaczego ty taki nic nie możesz? Przegotowana woda sama jest nic nie warta i równie dobrze możesz pić wodę destylowaną, która też tak samo szybko przez organizm przeleci. Dlatego wędrowcy i turyści do wody dodają choćby rozpuszczalnej lemoniady by organizm musiał tą wodę przetrawić, a nie tylko odfiltrować przez nerki z krwi i wydalić. Najlepiej jest pić naturalne wody mineralne i polecam taką jaką pijam na co dzień wysokozmineralizowaną z magnezem i wapniem Muszyniankę. Oprócz tego pijam oczywiście herbatę, ale czarną, gdyż zielonej nie lubię i ewentualnie czerwoną pu-erh, a po obiedzie do pączka kawę tak mieloną jak i rozpuszczalną, którą także lubię. Orzechy wręcz uwielbiam i na kolację jadam z pestkami dyni, słonecznika i suszonymi figami i daktylami. Wiem że masz problem z uzależnieniem od cukrów prostych i oprócz tego coś jeszcze?
@@MahatmaGanjas11 to nie miejsce na tak osobiste rozkminy. W skrócie - nie każdy może wiele rzeczy jeść. Odniosłam się do filmiku. Ja akurat zieloną herbatę lubię, a czarną niekoniecznie.
@@MahatmaGanjas11 kawę jedną dziennie piję. A i cytrynę nieraz do wody sobie dodam ;)
@@najednooko7794 Rozumiem i nie nalegam, ponieważ jest to forum publiczne, każdemu dostępne. Brawo ty! też piję jedną kawę dziennie :). Za cytryną nie przepadam i lubię dodać soku wiśniowego, a przyznam się tobie wiśnie są moją "obsesją". Bułka mleczna z kremowym tłustym serkiem śmietankowym z dżemem wiśniowym i odlatuję ;D.
@@najednooko7794 Nie jest dobrze i szykuj się na III wiesz jaką światową z użyciem atomu. Czas jest bliski.
Ja od roku stosuję tzw. dietę 0, po prostu unikam wszystkich produktów. Ważę teraz 1,5 kg, lekarz rodzinny mówi, że to zdecydowanie za mało
Bez przesady, spokojnie możesz zredukować do 1.2kg
A ile punktów u niego dostales w skali Apgar?
🤣🤣🤣🤣🤣
Ja bym ci radził przytyc 2-3 dkg. 😊
@@utahdan231 skpnsultuję to z dietetykiem specjalistą
Najczęściej chorują ci, którzy najbardziej dbają o dietę, bądź nie znają umiaru w jedzeniu! Moja zasada brzmi - jedz wszystko, tylko nie przesadzaj w żadną stronę. Będziesz zdrowy i co ważne - normalny ! Dieta, zwłaszcza restrykcyjna, jest dla chorych osób! Jesteś zdrowy? To ciesz się życiem i korzystaj z przyjemności jedzenia również. Pozdrawiam 👍
Z biegiem lat organizm nie przyswaja, pewnych pokarmów tak jak jak za młodu, a wspomnę że jadłem wszystko co jadalne.
@@marekpietrowski6642 To oczywiste, że wraz z wiekiem przychodzą też ograniczenia i nie tylko w jedzeniu. Gratuluję, że cieszyłeś się, życiem, a zaczynasz interesować się dietą, gdy zbliżył się na to czas.
jo polecom kasanke i corny salceson ! so djetyteczne iso zdrowe !
jak jest dobrze to jest dobrze jak jest źle to jest źle niemożliwe
Jakieś dane?
wiedza
Pierwszy
Stosuje dietę i jadam tylko zdrowe rzeczy i jestem tak szczupły czyt.chudy,że zastanawiam się nad przytyciem.
Jedz nadal zdrowe rzeczy, ale zwiększ ich kaloryczność, jeśli chcesz przybrać na wadze. Dobrze, żeby kalorie te pochodziły z produktów będących źródłem białka i zdrowych tłuszczów: tłuste ryby morskie, fermentowane przetwory mleczne, żółty ser, brie, oliwa, niektóre oleje tłoczone na zimno, orzechy, nasiona i pestki.
@@gizmo9290 dzięki. Pozdrawiam 👍
no co ty ja mam 41 lat nie ruszałam się w tym roku za dużo brzuch mi urósł i musiałam kupić spodnie 38! nie wchodzę w żadną bluzkę xs wiesz jakie to koszty, a do tego wkurzające bo miałam swoje ulubione bluzki od lat, także jak jesteś chudy to się ciesz i nie daj sobie wmówić że coś z tobą nie halo
poza tym jak to mówią ,,z tłustego koguta rosołu nie będzie"... ;)
@@agness2404 🤣
JEM WSZYSTKO PiECZONE a Nie SMAŻONE
Pieczone też nie jest do końca zdrowe, jednak nie dajmy się zwariować:)
Potwierdzam wszystkie te informacje. Komentarz pół żartem serio. W praktyce nie wszyscy mają łatwość dostosowania się. Napoleon wprawdzie jadł duże ilości jaj, ale spał krótko- niezdrowe najprawdopodobniej. Szokujące są informacje, że zdrowe produkty są niezdrowe. Na przykład mężczyznom w starszym wieku na prostatę podobno szkodzą nawet antyutleniacze i składniki antynowotworowe, w nadmiarze zwykle. Witamina C, mleko, środki moczopędne. Pieprz jest dobry na pamięć, nawet chyba na wątrobę, a niezdrowy na trzustkę i prostatę. Jeśli chodzi o orzechy włoskie na pamięć i zdrowie, to podobno są tylko jakby najmocniejsze, ale inne orzechy, migdały działają prawie tak samo. Informacje tak się zmieniają, że już (!)nieważny jest -cholesterol- i -masło- , a należy stosować duże ilości witaminy B12 przyswajalnej. Podstawa zdrowia to dobry stan naczyń krwionośnych, dobra waga i brak zakrzepicy w każdej postaci.
Śmietanki słodkie 30 procentowe też są z karagenem 🥲
Zależy od producenta, można znaleźć śmietankę kremówkę bez karagenu.
@@gizmo9290 tak ,ale jednak tradycyjnie występują z karagemem ,chyba że się specjalnie szuka 😀
Panie dr. Zwracam się z apelem o odcinek o kwasie chlebowym do picia.
Tluszcz jest odzywczy,daje nam energie i jest rozpuszczalnikiem witamin A,D,E,K
CO TEN ERYTRYTOL??
Doktorze! Ma Pan dużą wiedzę i dobre chęci, ale w doborze polecanych produktów potrzeba trochę więcej realizmu. Jemy aby żyć, a nie żyjemy po to by jeść. Ponadto większość konsumentów nie jest bardzo zamożna więc nie kupi tego co drogie. Pozdrawiam.
Ale co tutaj jest takie drogie? Można jeść dobrze i w dobrej cenie. Poza tym większość konsumentów wydaje kasę na śmieci takie jak czipsy, słodycze, alkohol. I na to jakoś im nie szkoda 😊 Jak zrezygnuje się z tych produktów to zostają pieniądze na coś lepszego i tyle.
Z tych strasznie drogich rzeczy polecanych przez dr Bartka to płatki owsiane, jogurt naturalny, strączki, jajka, wątróbka czy warzywa?...
no właśnie jemy aby żyć...żyć zdrowo a co to za życie jak się nażresz w maku? chodzą potem takie mutanty jak patrzę np na młode dziewczyny w ,,Rolnik szuka żony" to za moich czasów rzadko która tak wyglądała a one jeszcze nie są najgrubsze
A co z owocami szkodliwa fruktoza?
Zjadana z owocami nie jest szkodliwa, gdyż jedząc owoce jesz także inne związki chemiczne, które jej szkodliwość niwelują. Także wcinaj zdrowe owoce, aktualnie teraz sezonowe takie jak truskawki, czereśnie, wiśnie, smacznego :D.
lódzie ! aco sondzita ło kasance ? kocioże zabroniajo ji zryć apsecies cuś cza zryć ?
Kaszanka dobra bo dużo krwi a to żelazo i jeśli mas mało zelazo w krwi jedz od casu do casu kasanka . Od kasanka nikt nie umarł 😅
@@jurandgolan78 hohoho ! tosie wi !!!
Na pewno nie jeść zwierzęcych trupów żywiąc się racjonalnie zgodnie z ludzką anatomią i fizjologią zostając wegetarianinem.
Jestem nim od 36-ciu lat i dzięki czemu pomimo wieku uniknąłem raka, a moi koledzy i koleżanki mięsożercy już kwiatki z jego powodu wąchają od spodu. Wegetarianizm nie jest kwestią polityczną, ani gospodarczą, lecz fizjologiczną i anatomiczną człowieka który jest wielożernym wegetarianinem i choć może to nie powinien jeść mięsa, co najwyżej jedynie wtedy kiedy nic innego nie będzie do jedzenia w razie głodu. Człowiek nie jest mięsożercą nie ma ani odpowiedniego uzębienia gdyż te kły jakie ludzie posiadają to tak jak i je posiadające małpy służą do rozrywania grubych skórek owoców, a nie zwierzęcego mięsa. Do tego tak jak i roślinożercy możemy poruszać szczękami na boki by rozcierać roślinny błonnik. Także ważną cechą odróżniającą roślinożerców od mięsożerców jest rozpoczynający się rozkład węglowodanów przez amylazę zawartą w ślinie w jamie ustnej co nie zachodzi u mięsożerców, stąd podstawą wyżywienia człowieka powinny być węglowodany złożone, warzywa, owoce, orzechy i dopiero na drugim miejscu nabiał w postaci jajek i sera. Do tego nie możemy jeść tak jak mięsożercy padliny, ponieważ szybko zatrulibyśmy się śmiertelnie trupim jadem, mięsożercy mają o wiele silniejsze soki trawienne od roślinożernego człowieka. Jedząc mięso umrzecie na raka, u kobiet najczęściej piersi, u mężczyzn rak jelita grubego. Tylko wegetarianizm was ochroni przed dną moczanową, miażdżycą, chorobami układu krążenia, serca i wysokim ciśnieniem, cukrzycą, i także już wymienionym wcześniej przeze mnie rakiem jelita grubego i rakiem piersi spowodowanymi jedzeniem mięsa. Dodatkowo jedzenie czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny, baraniny, dziczyzny) podnosi poziom N-tlenku trimetyloaminy (TMAO), związku, który ma ogromny wpływ na odkładanie się płytki miażdżycowej w krwioobiegu, co prowadzi do wielu chorób serca. TMAO powstaje w jelitach podczas trawienia L-karnityny zawartej w czerwonym mięsie. Przyczyną większości chorób jest także obróbka termiczna żywności głównie mięsa w wyniku której powstają w mięsie przy smażeniu, pieczeniu, grillowaniu ale też długim gotowaniu na rosół rakotwórcze heterocykliczne aminy aromatyczne i to właśnie one nadają ten aromat i smak smażonym mięsom, tygrysy jedzą je na surowo i dlatego na raka nie chorują. Do kompletu jeszcze homocysteina, smacznego.
U mnie kaszanka drozsza od kielbasy.
@@utahdan231 eee tosie mo gósta mo !!!
Co raz więcej się słyszy że nie należy jeść przetwory mleczne z krowiego mleka. A nie zawsze można dostać produkty mleczne z mleka koziego lub owczego
Jeżeli nie jesteś uczulony na laktozę i kazeinę to możesz śmiało pić mleko i jeść przetwory z niego.
Ciezko jest zdrowo jesc jak wszystko jest modyfikowane, opryskiwane i faszerowane antybiotykami. Jestesmy juz spisani na straty !!!!
Im mniej syfu ze sklepu tym lepiej 1:17
Nie mam problemu z kupowaniem w sklepie czytając etykiety i musisz sam sobie zadbać w swoim własnym zakresie przede wszystkim czytając skrupulatnie etykiety kupowanych w sklepie produktów.
Głodny się zrobiłem ... idę na kawę z masłem i tatara z jajeczkiem. Hej!
Tatar, a owszem wegetariański z seitanu i do tego kawa lecz zdecydowanie bez zabielaczy ni okrasy, ale osłodzona sacharozą z dodatkiem kakao i roztartych w moździerzu ziaren kardamonu podawana z pączkiem jak najbardziej tak :).
O tak , z lososia lub pieknej polędwiczki. Smacznego.
Spróbuj kawe ze smalcem👍
W mojej diecie kroluje gotowany kurczak oraz ryby
Witam Wiem Co BUG STWOŻYŁ i To JEM a Wiadomości Oddycham i Stwierdze PRAWDA Czy FAUSZ
o matko i corko ! Pan Bog stworzyl !!!!!!!!
Automat nie wie, że może być prażona ciecierzyca - woli przerażoną.🙄😀
Ale tłuszcze zwierzęce są potrzebne dla zdrowia, raczej lepiej jeść tłuste mięso niż chude bo z chudego się tak nie najesz.
Polecam wegetarianizm jako najbardziej racjonalny zgodny z ludzką anatomią i fizjologią stylem żywienia się i do tego etycznym, gdyż my nie jadamy zwierząt posiadających tak jak człowiek ośrodkowy układ nerwowy i tym samym jaki my odczuwającymi cierpienie, ból, strach i przerażenie. Jestem nim od 36-ciu lat i dzięki czemu pomimo wieku uniknąłem raka, a moi koledzy i koleżanki mięsożercy już kwiatki z jego powodu wąchają od spodu. Wegetarianizm nie jest kwestią polityczną, ani gospodarczą, lecz fizjologiczną i anatomiczną człowieka który jest wielożernym wegetarianinem i choć może to nie powinien jeść mięsa, co najwyżej jedynie wtedy kiedy nic innego nie będzie do jedzenia w razie głodu. Człowiek nie jest mięsożercą nie ma ani odpowiedniego uzębienia gdyż te kły jakie ludzie posiadają to tak jak i je posiadające małpy służą do rozrywania grubych skórek owoców, a nie zwierzęcego mięsa. Do tego tak jak i roślinożercy możemy poruszać szczękami na boki by rozcierać roślinny błonnik. Także ważną cechą odróżniającą roślinożerców od mięsożerców jest rozpoczynający się rozkład węglowodanów przez amylazę zawartą w ślinie w jamie ustnej co nie zachodzi u mięsożerców, stąd podstawą wyżywienia człowieka powinny być węglowodany złożone, warzywa, owoce, orzechy i dopiero na drugim miejscu nabiał w postaci jajek i sera. Do tego nie możemy jeść tak jak mięsożercy padliny, ponieważ szybko zatrulibyśmy się śmiertelnie trupim jadem, mięsożercy mają o wiele silniejsze soki trawienne od roślinożernego człowieka. Jedząc mięso umrzecie na raka, u kobiet najczęściej piersi, u mężczyzn rak jelita grubego. Tylko wegetarianizm was ochroni przed dną moczanową, miażdżycą, chorobami układu krążenia, serca i wysokim ciśnieniem, cukrzycą, i także już wymienionym wcześniej przeze mnie rakiem jelita grubego i rakiem piersi spowodowanymi jedzeniem mięsa. Dodatkowo jedzenie czerwonego mięsa (wołowiny, wieprzowiny, baraniny, dziczyzny) podnosi poziom N-tlenku trimetyloaminy (TMAO), związku, który ma ogromny wpływ na odkładanie się płytki miażdżycowej w krwioobiegu, co prowadzi do wielu chorób serca. TMAO powstaje w jelitach podczas trawienia L-karnityny zawartej w czerwonym mięsie. Przyczyną większości chorób jest także obróbka termiczna żywności głównie mięsa w wyniku której powstają w mięsie przy smażeniu, pieczeniu, grillowaniu ale też długim gotowaniu na rosół rakotwórcze heterocykliczne aminy aromatyczne i to właśnie one nadają ten aromat i smak smażonym mięsom, tygrysy jedzą je na surowo i dlatego na raka nie chorują. Do kompletu jeszcze homocysteina, smacznego.
Do tego niechaj zgadnę jesteś jednym z tych jankesów stąd ten "kojot" u cieb
@@MahatmaGanjas11 Super że jesteś na wegetarianizmie i masz wiedzę o żywieniu człowieka. A znasz może kanał Sebastian szaman 21 wieku? Jego żona była kiedyś na weganizmie i frutarianiźnie no i przez to zniszczyła sobie zdrowie i wypróbowała dietę carnivora czyli jedzenia surowego mięsa. Bardzo dobrze na tym funkcjonuje od ponad 2 lat. Ludzie są różni nie wszyscy mogą być na weganizmie czy wegetarianizmie. I odwrotnie nie wszyscy mogą jeść mięso i nabiał. Ja obecnie czasem jem mięso ale tylko na obiad.
@@MahatmaGanjas11 O jakiego kojota Ci chodzi? 🤔
Już od samego wstępu już wiem że jesteś młodym człowiekiem. Nie znam żadnych "kanałów" młody człowieku i jestem wegetarianinem od 1988 roku, kiedy żadnych całe szczęście smartfonów nie było od których twoje pokolenie jest uzależnione. Ten kojot był dla kogoś innego i się tak przypałętał przy okazji. Nigdy nie jedz mięsa, gdyż człowiek nie jest mięsożercą. Nie możesz sobie wybierać tak jak obuwia w sklepie, gdyż jesteśmy wielożernymi roślinożernymi wegetarianinami i nie jest to twoim wyborem. Owszem możesz tak wybrać, ale będziesz z tego powodu chorował i cierpiał.
@@MahatmaGanjas11Taki młody już nie jestem mam 38 lat.
Komentarz zbyteczny. Dzieło czci mistrza.
Mleko jest dla cielaka nie człowieka
kolejny plagiatowy len teoretyk
Mam pytanie odnosnie warzyw w puszkach np kukurydza, kupowac czy lepiej wybierac w szkle?
W szkle
@@tatisiskin8225 dlaczego?
@@grubababa7855 Ponieważ z puszek może przechodzić do jedzenia w nich umieszczonego bisfenol. Wszystko zależy jak długo taka żywność jest przetrzymywana w puszce i w jakich warunkach i czy puszka nie jest pogięta. Dlatego warto sprawdzać datę ważności na puszkach, ich stan fizyczny i w miarę możliwości w jakich warunkach sprzedawca je przechowywał. W praktyce jednak wolę z tego powodu korzystać z produktów przechowywanych w szkle.
@@DracoOrion. No ciezko by bylo. Pracowalem na magazynie wiec wiem jak palety z puszkami stoja na skladach zanim trafia do sklepu.
@@grubababa7855 To onym jesteś :D, skąd ten pomysł na taką ksywę? Dlatego ku zdrowotności i w miarę możliwości wybieram w szkle, choć nie zawsze jest to możliwe, kiedy bujasz się na wyprawie w odległe mało zamieszkałe regiony i wtedy kupujesz to co jest. Byle było wegetariańskie bo mięsa nie jem.
No i 🎸
O i to jest konkret, tylko czemu nie wątróbka świńska!
Nie robię ze swojego ciała cmentarza i nie jadam zwierzęcych trupów.
osobna kwestia jest zrodlo pocodzenia tych ''zdrowych'' produktow
O to, to musisz sam sobie zadbać w swoim własnym zakresie przede wszystkim czytając skrupulatnie etykiety kupowanych w sklepie produktów.