Historia transportu: kto wynalazł pierwsze wozy? Kamil Kopij, Justyna Rzońca
Вставка
- Опубліковано 13 січ 2025
- "Nauka bez granic" to seria rozmów poświęcona badaniom naukowym prowadzonym na Uniwersytecie Jagiellońskim. Prowadzącymi i gośćmi podkastu są pracownicy, wykładowcy i doktoranci tej uczelni, a także ich współpracownicy z innych jednostek badawczych.
Tym razem w programie dr. Kamila Kopija występuje Justyna Rzońca, dr in spe archeologii, która zajmuje się badaniem historii transportu kołowego z epoki brązu, zwłaszcza w zastosowaniach wojennych. Badaczka swój doktorat przygotowała w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dr Kamil Kopij pracuje w Instytucie Archeologii UJ, jest także redaktorem portalu Mądre Książki (madreksiazki.uj.edu.pl/)
Materiał powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
Nagranie i montaż: Dominik Zwiech
Wesprzyj kanał Copernicus:
/ @copernicuscenter
patronite.pl/c...
Bardzo fajny wykład!
Mega ciekawy materiał mam nadzieję że zapamiętam go na długo bo tak prosty wynalazek wydaje się z punktu widzenia współczesnego człowieka niezbyt luksusowy a ułatwiał życie bardziej niż wiele wynalazków które dzisiaj lubimy a czasem wręcz nam to życie utrudniają : )
Dziękuję, bardzo ciekawy wykład.
Jeżeli spojrzeć na zachowaną niemal w całości wioskę neolityczną Skara Brae w Szkocji z lotu ptaka (są takie rekonstrukcje) to można uznać, że na wazie z Bronocic jest przedstawiony schemat, mapa z lokalizacją (okrągłych ?) budynków. Że jest to mapa wioski a nie rysunek wozu
Tzw. "Wóz z Bronocic" to raczej przedstawienie spichlerza lub świątyni bo po co przedstawiać 5 koło na środku wozu? chyba że wymyślili koło zapasowe... To był otwór w dachu budynku. Po co komu w środku puszczy, na bezdrożu (brak dróg) wóz z kołami do transportu? co mogli transportować ?
Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu ale gdzie prowadziła droga z Bronocic?
Na jakiej podstawie twierdzisz że to budynki a nie wóz, masz jakieś argumenty poza chłopskim rozumem który tu prezentujesz?
@@TheCymes Jeżeli spojrzeć na zachowaną niemal w całości wioskę neolityczną Skara Brae w Szkocji z lotu ptaka (są takie rekonstrukcje) to można uznać, że na wazie z Bronocic jest przedstawiony schemat, mapa z lokalizacją (okrągłych ?) budynków. Że jest to mapa wioski a nie rysunek wozu
@@TheCymes "Historia Światowej Architektury" na jednej z najlepszych uczelni technicznych na Świecie.
To piąte koło to może być urna. Pozdrowienia.
Bardzo ciekawe. Tylko więcej pewności siebie pani doktor :)
Pani doktor zapewne jako introwertyczna poszła sobie machać pędzelkiem w spokoju, a tu każą popularyzować naukę. Znam ten ból.
Sorry ale tak chaotyczne wypowiedzi zabijają całą przyjemność oglądania.
obstawiam Freda Flinstone'a
Kultura neolityczna Halaf (6500-5100 BCE, obecnie Syria) jest według Wiki odpowiedzialna za najstarsze przedstawienie pojazdu kołowego (i użytkowanie).
Ale Wikipedia, mimo starań żeby tak nie było, nierzadko podaje informacje niesprawdzone, albo będące poglądami a nie faktami. Nie jest też ani wyrocznią ani specjalistą w żadnej dziedzinie. A p. Justyna - jak widać - specjalistą jest. Fascynująca opowieść. Dziękuję.
@@agq7117 Tzw. "Wóz z Bronocic" to raczej przedstawienie spichlerza lub świątyni bo po co przedstawiać 5 koło na środku wozu? chyba że wymyślili koło zapasowe... To był otwór w dachu budynku. Po co komu w środku puszczy, na bezdrożu (brak dróg) wóz z kołami do transportu? co mogli transportować ?
@@paweltluscik1314 Bardzo możliwe. A dowód? Nie ma i może nigdy nie będzie, podobnie jak dowodu jakiejkolwiek innej tezy w tej sprawie. Bo to nie jest fizyka doświadczalna. To tylko pokazuje jak bardzo w interpretacji wyników badań archeologicznych obracamy się w sferze domysłów, przypuszczeń, hipotez niemożliwych do udowodnienia. Bo można również zapytać po co przedstawiać cztery koła na wizerunku świątyni lub spichlerza. A jeśli chodzi o transport na leśnych bezdrożach to warto zwrócić uwagę, ze wóz mógł służyć do transportu ciężkich przedmiotów na bardzo krótkich odcinkach w obszarze wypalonym pod uprawy.
Koncepcja koła zapasowego ponad 6 tys. lat temu, szczególnie w połączeniu z tym co napisałem o bardzo krótkich odcinkach jest rewelacyjna i jestem jej gorącym zwolennikiem 😊.
@@agq7117 Jeżeli spojrzeć na zachowaną niemal w całości wioskę neolityczną Skara Brae w Szkocji z lotu ptaka (są takie rekonstrukcje) to można uznać, że na wazie z Bronocic jest przedstawiony schemat, mapa z lokalizacją (okrągłych ?) budynków. Że jest to mapa wioski a nie rysunek wozu
@@paweltluscik1314 Pełna zgoda, można uznać.
Co nie zmienia mojego uwielbienia dla koncepcji koła zapasowego. 😊
😀
Ok, ale czy te najdawniejsze, prehistoryczne wozy miały obrotnice?... jeśli nie, to od kiedy pojawia sie mozliwosc skrecania przedniej osi.
Pozdrawiam
Ale Ty wiesz, że wtedy jeszcze nie używano silników tylko koni lub innych zwierząt pociągowych? Jak koń skręcał, to skręcał cały wóz i niepotrzebna była żadna obrotnica
@tennickniejestdostepny no kun może i na skrzyżowaniu by latwo zakręcił ale wóz to by się wtedy raczej wywrócił ... takie skręcanie na 2 sztywnych osiach to po baaaardzo dużym łuku jakoś by tylko wyszlo
Amortyzacja na drewnianym wozie? Po prostu bierze się pod d sporą wiązkę słomy albo siana i jest! Ale głupie te miastowe.
Pani - otwierać usta mówić wyraźnie - kicha wytrzymałem 10 minut.
po 15 minutach poprawia się.
@@panikrystyna1 Dzięki ale dziękuję - płaskoziemcy nie mają takich problemów - Pozdrawiam
Stresuje się. Widać że pierwszy raz przed kamerą