Ciemna materia tutaj - Węgorz na Enceladusa - Majowie pili tytoń | Czytamy naturę

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 24 бер 2024
  • W 201. odcinku "Czytamy naturę" opowiadam o:
    1) 01:09 EELS, czyli wężowatym robocie NASA/JPL do badania satelitów lodowych, zwłaszcza Enceladusa;
    2) 12:18 precyzyjnym oszacowaniu, ile jest ciemnej materii w naszej własnej galaktyce;
    3) 18:52 badaniu archeologicznym majańskich dzbanów, w których znaleziono ślady nikotyny.
    Źródła:
    1) Vaquero, T. S., Daddi, G., Thakker, R., Paton, M., Jasour, A., Strub, M. P., ... & Ono, M. (2024). EELS: Autonomous snake-like robot with task and motion planning capabilities for ice world exploration. Science Robotics, 9(88), eadh8332. www.science.org/doi/10.1126/s...
    2) Ou, X., Eilers, A. C., Necib, L., & Frebel, A. (2024). The dark matter profile of the Milky Way inferred from its circular velocity curve. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 528(1), 693-710. academic.oup.com/mnras/articl...
    3) Negrin, A., Mazariegos, O. C., McNeil, C. L., Hurst, W. J., & Kennelly, E. J. (2024). Residue analysis suggests ritual use of tobacco at the ancient Mesoamerican city of Cotzumalhuapa, Guatemala. Antiquity, 1-17. www.cambridge.org/core/journa...
    Materiał powstał dzięki dofinansowaniu ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
    Wesprzyj kanał Copernicus:
    / @copernicuscenter
  • Наука та технологія

КОМЕНТАРІ • 78

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 Місяць тому +19

    Chyba moje ulubione kategorie materiałów z Czytamy Naturę. Trochę robotów i innych wynalazków, trochę astro i trochę starych kamieni. Dobrego tygodnia dobrzy ludzie

  • @mocny745
    @mocny745 Місяць тому +20

    Czytamy naturę to perełka polskiego YT

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Місяць тому

      No jest jest jeszcze kilka innych perełek

    • @kt-gs9jy
      @kt-gs9jy Місяць тому

      ​@@ZdzichaJedziesz proszę o polecenie jakichś!!!

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Місяць тому

      @@kt-gs9jy nie wiem co Cię interesuje. Jeśli tak ogólnie nauka to Radio Naukowe. Jeśli fizyka to np Fundacja Eureka, Wydział FAIS. Itp

  • @pawegorka8589
    @pawegorka8589 Місяць тому +5

    Dzień dobry, świetne wdzianko 😊, pozdrawiam

  • @hiddenbear5306
    @hiddenbear5306 Місяць тому +3

    Ah tak jakościowy content. Jak ja was za te przeglądy kocham

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_Ripme Місяць тому +2

    No czekalem już od niedzieli! 🎉

  • @chlodnia
    @chlodnia Місяць тому

    Tego typu wunsz oczywiscie zgrywam sie. Dzieki za umilenie czasu. Pozdrawiam

  • @sledziona_1
    @sledziona_1 Місяць тому +4

    Tak powstał MEGAWONSZ9

  • @piotr455
    @piotr455 Місяць тому

    Ale powiem ze Pan Łukasz to dzisiaj outfit 7 koła cytując klasyk. Klasa!

  • @lynxlynx1985
    @lynxlynx1985 Місяць тому

    Podziękowania dla Dobrego Człowieka za kącik archeo

  • @panikrystyna1
    @panikrystyna1 Місяць тому

    Witam. Dziękuję. Pozdrawiam.😀

  • @zbigniewgotkiewicz
    @zbigniewgotkiewicz Місяць тому +3

    To się nazywa bania albo sauna :)

  • @adam-nc2hn
    @adam-nc2hn Місяць тому

    Autonomiczne misje kosmiczne 🌌👍 to jest ❤

  • @x64Joxer
    @x64Joxer Місяць тому

    Dziękuję

  • @spisk199Podcast
    @spisk199Podcast Місяць тому +1

    duża niepewność to takie łaziki mają przy rozblysku słonecznym ;)))

  • @Heliimat
    @Heliimat Місяць тому

    Dzięki

  • @haladiran9850
    @haladiran9850 Місяць тому +2

    21:00 dr Lamża nie słyszał o saunie :D

  • @barteklesko
    @barteklesko Місяць тому +3

    Cześć i czołem Panie Łukaszu! Wiem, że czyta Pan komentarze jakis czas po premierze odcinka, wobec czego chciałbym szybko wystosować małą prośbę, pytanie:
    Czy natknał się Pan kiedyś na badania wpływu pracy zmianowej lub nocnych zmian na człowieka?
    Jak się można domyślec jestem tym tematem żywo zainteresowany ;)

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому +1

      Nie natknąłem się. Ale zawsze można by poszukać. ;) Jest tego mnóstwo - na hasło "effects of night shift" wyszukiwarki naukowe wariują od nadmiaru bodźców... pytanie, czego konkretnie szukamy? dużo zdrowia życzę. ;)

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_Ripme Місяць тому +3

    Sweat bath czyli taka niby sauna?

  • @mariozdk
    @mariozdk Місяць тому

    Piękna wełniana marynarka

  • @TomaszOsikowski
    @TomaszOsikowski Місяць тому +1

    Jest widoczna jednostka zasilająca robota - 4:56, 6:30

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому

      No dobra, ale przecież taki stoliczek na kółkach chyba (?!) nie ma być docelowo ciągnięty po Enceladusie za węgorzem? Spodziewałbym się czegoś bardziej solidnego...

  • @michacuranda5603
    @michacuranda5603 Місяць тому +1

    Picie naparu lub wywaru z tytoniu nie jest wcale dziwne, a znalezienie pozostałości po tym u Majów jest delikatnie mówiąc niewielkim odkryciem. W Amazonii do dzisiaj się to robi. Tytoń był i jest świętą rośliną i jest spożywany rytualnie u tubylczych ludów obu Ameryk.

    • @wojtekmann9738
      @wojtekmann9738 Місяць тому

      Byłem pewien, że tytoń w ramach rytuału Ayahuaski występuje jedynie pobocznie w formie palenia. Tak jak zaciekawił mnie film, zaciekawił mnie Pana komentarz. Czy ma Pan więcej informacji na ten temat?

  • @mateuszblaszak
    @mateuszblaszak Місяць тому +2

    21:00 sauna 🫠

  • @SeeWhatIs
    @SeeWhatIs Місяць тому +1

    Czekamy na okrągły odcinek 0x100

  • @Klasyczny_Introwertyk
    @Klasyczny_Introwertyk Місяць тому

    I to powinien być odc. nr 200. ❤

  • @mydyingdream
    @mydyingdream Місяць тому

    Sprostowanie: LSD jest półsyntetyczne ;) LSA jest też w powoju, akurat wiosna idzie, w biedrze niecałe 2zł ;D Aż chyba spróbuję z tytoniem, zobaczymy.

  • @cra3y
    @cra3y Місяць тому +1

    Hmm, a ciekawi mnie, czy brano pod uwagę "ciągnięcię" się w spiralę czasoprzestrzeni, które wywołuje obracające się jądro naszej galaktyki? (SGtA * itd itp)
    Efekt podobny, jak mieszanie gęstego płynu, pojedynczym blenderem.
    Jeżeli gwiazdy się poruszają i jednocześnie czasoprzestrzeń też się porusza, to nam może się wydawać, że poruszają się za szybko.
    Dla mnie ciemna materia jest jak eter kiedyś, który był im niezbędny jako ośrodek, w którym miały rozchodzić się fale elektromagnetyczne (bo nie wiedziano, że mogą rozchodzić się w próżni).

  • @ukaszfajfrowski3467
    @ukaszfajfrowski3467 Місяць тому

    Widzę, że to nowa ekranizacja sztuki "Przed sklepem Jubilera" :)

  • @maciejturski356
    @maciejturski356 Місяць тому

    Kakao serious business, szczególnie ceremonialne

  • @Lamotek
    @Lamotek Місяць тому

    Odnośnie LSA to jestem w stanie wymyślić 2 problemy: stabilność lizergamidów często jest bardzo niska więc może tam nie być już samej cząsteczki (ale mogą być jakieś pozostałości co komplikuje sprawę ale nie wyklucza badania) i w wielu krajach żeby zamówić standard sub. psychoaktywnej trzeba postarać się o dodatkowe zezwolenia (co również często bardzo długo trwa)

  • @asquelt
    @asquelt Місяць тому

    przestrzeń do potnej kąpieli to sauna :)

  • @pawkapawka-yv1np
    @pawkapawka-yv1np Місяць тому

    6:30 Jednostkę zasilającą widać na filmie. Jest wielkości 60x60x40 cm. Ustawiona jest na trzech łapach o wysokości 60 cm.
    Ile jest tej ciemnej materii w naszej galaktyce? Ile jest blisko nas?

  • @Osotogari1992
    @Osotogari1992 Місяць тому +15

    moi koledzy kipuja tytoń i odpadki papierosów do słoików z których niektórzy ludzie jedzą, nie mówić już potem że taki słoik stoi na balkonie do którego wpływa deszczówka i robi się taka zupa tytonia która chyba nikt nie pije ;) tak tylko się droczę, że Majowie nie pili tytoniu. Ale może naukowcy musieli by pomieszkać chwile w polskich blokach i palić na balkonie aby zrozumieć że tytoń(lub odpadki) mogą pływać.

    • @chlodnia
      @chlodnia Місяць тому +2

      Tez jeszcze myslalem ze mow lisciami tymi uszczelniano tylko jakos te naczynia na wode

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому +2

      Wszystko możliwe. ;) Ale, z drugiej strony, nie kiepuje się raczej do najlepszych naczyń (za moich czasów numerem jeden była *starannie oznaczona* puszka po piwie...), poza tym skoro wiadomo, że na całym kontynencie pije się tytoń... to nie jest taka znowu wariacka hipoteza. Pozdrawiam!

  • @maciekszymanski8340
    @maciekszymanski8340 Місяць тому

    Ufok z Enceladusa -
    - Wyngorz we wsi je!

  • @vlad1209palovic
    @vlad1209palovic Місяць тому

    Co do orbit gwiazd wokół centrum galaktyki - /MARUDA mode ON/ - na razie, idzie to chyba raczej "bardziej statystycznie" i z założeniem orbit bliskich okręgu.. Mamy zbyt "młode" dane, by poznać dokładne mimośrody. Wcześniej liczyliśmy to w oparciu o Newtona, a jak wiemy, hipotetyczna ciemna materia posłała to wszystko do kosza.

  • @mario88388
    @mario88388 Місяць тому

    100kg nie-żywej wagi :) (6:42)

  • @cabanmagda
    @cabanmagda Місяць тому

    W przypadku detekcji MS nie mówi się o chromatogramie a całkowitym prądzie jonowym (TIC, ang. total ion current)

  • @arspoety3316
    @arspoety3316 Місяць тому

    A co jeśli ta ciemna materia to potencja próżni, pustki, do pojawiania się cząstek.
    Które to cząstki, mogą mieć masę, która ciąży?

  • @adamganski2012
    @adamganski2012 Місяць тому

    👍

  • @akta1984
    @akta1984 Місяць тому

    Ciekawe, czy AI ze swoimi labami, wymyśliło procha, co to silnie uzależnia, ale jest nie toksyczne ❤

  • @krzysztofrudnik4745
    @krzysztofrudnik4745 Місяць тому

    13:40 Nie widzę lasu, drzewa mi zasłaniają...

  • @arturj3876
    @arturj3876 Місяць тому +1

    A jak kraza wokol swojej masy dwie gwiazdy , to gdzie jest ciemna materia ?😁

  • @andrzejwodynski
    @andrzejwodynski Місяць тому

    6:33 pewnie jest ta jednostka nie opracowana i podpięli go do zwykłej sieci.

  • @adamadams5474
    @adamadams5474 Місяць тому

    Jednostka zasilająca świdrobota widoczna jest na filmie (6:30). Wygląda jak estradowa końcówka mocy.

    • @barteklesko
      @barteklesko Місяць тому

      Jest tez dobrze widoczne w 5:37. Na tym etapie to i tak chyba mało istotne, bo do testów kinematyki robota nie ma sensu miniaturyzowac jego bebechów. Jak juz opracują optymalne ciało to pewnie wrzucą do niego całe sterowanie.

  • @lukag977
    @lukag977 Місяць тому

    Ale fajny wonsz.

  • @astat1
    @astat1 Місяць тому +2

    Jakoś mnie nie przekonuje ten wąż. Utknie i po zabawie.

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому

      Tylko jaka jest alternatywa?

    • @astat1
      @astat1 Місяць тому

      @@LukaszLamza Stała baza na jakimś stabilnym obszarze i wysyłanie z niej częściowo autonomicznych małych (może nawet zminiaturyzowanych) robotów do poszczególnych zadań. Jak któryś z nich utknie w szczelinie, to nie tragedia, inne wciąż będą działać.

  • @creation123
    @creation123 Місяць тому

    🙂

  • @TheTaleon
    @TheTaleon Місяць тому

    Kiedy Szejhulud będzie na Enceladusie?

  • @redtomas
    @redtomas Місяць тому

    Webb niszczy obowiązujące teorie i może się okazać że obliczenia ciemnej materii... będą zbędne

  • @leszekwalinowicz5795
    @leszekwalinowicz5795 Місяць тому

    Inteligentne ośmiornice na Enceladusie stwierdzą: "O!!! Ziemianie nas odwiedzili". Jak przylecą z rewizytą, to z kim zaczną nawiązywać kontakt ? 😅😂🤣

  • @slawek277
    @slawek277 Місяць тому +1

    Witam serdecznie witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich witam serdecznie wszystkich

  • @Hecarim420
    @Hecarim420 Місяць тому +1

    👀ツ

  • @Potimus_Ripme
    @Potimus_Ripme Місяць тому +1

    Powoje hawajskie podobno zawieraja lsa

  • @cyjanek1496
    @cyjanek1496 Місяць тому +2

    Zabawne, że o tym robowężu mówisz "stworzenie", a nie "urządzenie".

  • @GromKuba
    @GromKuba Місяць тому

    LSD łatwo się rozkłada, wolny amid pewnie też. Może uznali, że w takich warunkach związek się nie zachowa?

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому

      W sumie racja, mocno nietrwały jest. No to produkty rozpadu... gdzieś się ten łańcuch kończy. Nie mówiąc już o innych substancjach psychoaktywnych, które mają większą trwałość - a oni nic.

    • @GromKuba
      @GromKuba Місяць тому

      @@LukaszLamza Sprawdziłem, że produkty degradacji mogą być charakterystyczne, więc faktycznie dziwne, że nie wzięli tego pod uwagę. Pamiętam takie prace, zresztą też z Polski, gdzie znajdowano niezbyt trwałe związki głęboko w strukturze ceramiki, bo drobne pory dobrze chroniły cząsteczki. Odnalezienie kwasów tłuszczowych z mleka uznano za dowód tego co już przypuszczano, że pewien typ podziurkowanych naczyń z Kujaw sprzed 6 tysięcy lat służył do odciskania sera i był to w tym czasie najstarszy dowód na takie przetwarzanie mleka. Więc skoro można tak, to powinno się dać coś wyciągnąć z takiego naczynia.

  • @redtomas
    @redtomas Місяць тому

    LSD niby syntetyczne ale realnie forma wyciągu ze sporyszu zbożowego

  • @Bartu_deetu
    @Bartu_deetu Місяць тому +1

    Nie diamid kwasu lizergowego a diETYLOamid kwasu lizergowego wchodzi w skrót LSD - nikt nie pytał i absolutnie niepotrzebne info ale kom dla zasięgów :))

    • @LukaszLamza
      @LukaszLamza Місяць тому +1

      Ojtam, bardzo słusznie - jak już jadę z nazewnictwem chemicznym, to musi być dobrze. Dzięki, spróbuję zapamiętać.

  • @prestissimoLIVE
    @prestissimoLIVE Місяць тому

    Etam. Jakiś Maj wypił z tego dzbanka wodę ognistą a po pijaku wrzucił potem do niego kiepa.
    😒

  • @kundeleczek1
    @kundeleczek1 Місяць тому

    Wielka prośba o zmianę prowadzącego. Bardzo ciekawa tematyka, niestety prowadzący jest nieodpowiedni.

    • @Tedex-kt1fi
      @Tedex-kt1fi Місяць тому +1

      Moim zdaniem wręcz przeciwnie: Ten prowadzący jest niezastąpiony.

    • @ktosktosiowaty
      @ktosktosiowaty Місяць тому

      Dlaczego tak uważasz?

  • @jacekswiech530
    @jacekswiech530 Місяць тому

    Picie tytoniu jest takim zboczeniem jak palenie herbaty.

  • @WiadrovZupov
    @WiadrovZupov Місяць тому

    a więc wonsz

  • @gregorius790
    @gregorius790 Місяць тому

    👍