PZL M-4 Tarpan plane - defeated by technology or politics?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 30 січ 2025

КОМЕНТАРІ • 98

  • @Zabytki_Nieba
    @Zabytki_Nieba  4 роки тому +14

    An-2 SP-KSA potrzebuje przepłótnienia, a nie jest to tani interes. Z nowym płótnem będzie towarzyszyć pięknej Wildze, która gościła w moim filmie.
    zrzutka.pl/n4vfmg

    • @Tuszek90
      @Tuszek90 4 роки тому +5

      Wooo to jest samolot którym pierwszy raz w życiu leciałem! To było na pokazach w Łososinie ostatnio zdjęcie z dzieciństwa z nim moi rodzice znaleźli... od razu cegłę dorzucam :P

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +2

      Też nim kidyś leciałem w Łososinie. W szarym malowaniu.

  • @rafamarszaek5205
    @rafamarszaek5205 Рік тому +3

    Kilka dni temu przypadkiem trafiłem na Twój kanał. Potrafisz wciągnąć w temat. Fajnie i rzetelnie opowiadasz. Bardzo podoba mi się jak opisujesz budowę samolotów, szybowców czy też śmigłowca i wiatrakowca. Trzymam kciuki żeby ten kanał się rozwijał. No i liczę że pojawi się jakaś seria z maszynami które są na codzień przez wszystkich obserwowane na niebie. A w zasadzie mało o nich wiemy.

  • @feraius
    @feraius 4 роки тому +26

    Najlepsze jest to, że można w ciemno dać kciuka w górę :)

    • @fidziek
      @fidziek 3 роки тому

      tak jak ja dałem, po pierwszym zdaniu... 5s

  • @Guillermo3346
    @Guillermo3346 4 роки тому +4

    Excelent report!! Thank you

  • @kamilsp7
    @kamilsp7 2 роки тому

    Kurnia, ma Pan niezłą kolekcję bardzo ciekawych dokumentów. Fajnie było by je zdygitalizowac i udostępnić pasjonatom.
    Jakby powstała taka wirtualna biblioteka to myślę że sporo osób by coś dorzuciła.

  • @Helix_Mode
    @Helix_Mode 4 роки тому +1

    Wreszcie jest mój ulubiony Tarpan :) wielkie dzięki!

  • @goosf5746
    @goosf5746 4 роки тому +2

    Fajny materiał, ciekawie spędzone 12 minut 👍

  • @piotrpietrzak2465
    @piotrpietrzak2465 3 роки тому

    Świetny kanał! Pozdrawiam i czekam na kolejne odcinki.

  • @grzegorzjermoaj3829
    @grzegorzjermoaj3829 4 роки тому +2

    Czekałem na ten odcinek. Mimo jego wad, bardzo mi się podoba Tarpan, tak bardzo, że zbudowałem już jeden model RC, a drugi jest w trakcie budowy.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +1

      Chętnie bym zobaczył taki model. Jaka skala wielkości i dokładności?

    • @grzegorzjermoaj3829
      @grzegorzjermoaj3829 4 роки тому +1

      @@Zabytki_Nieba pierwszy był to prosty depronowy model, z grubsza przypominjący Tarpana, o rozpiętości 1 m, gdzieś mam zdjęcia z budowy modelu. Drugi to już pełna balsa, 1.2 m rozpiętości. Tu już kształt jest zachowany dokładnie, ale jakaś super redukcja to nie będzie. Chwilowo wisi na ścianie i czeka na swoją kolej ;)

  • @TheApokalipsa88
    @TheApokalipsa88 4 роки тому +1

    Świetna robota. Pozdrawiam serdecznie

    • @marcinjedlinski4243
      @marcinjedlinski4243 4 роки тому

      inny smiiwnuucbbubnnwxxxuwwxrnfyshsuudjuwwnsiaaeisumkwwiid

  • @motoawiacjad.drobik1474
    @motoawiacjad.drobik1474 4 роки тому +3

    Świetne Marku robisz te filmy ;) merytoryczne, ciekawe... Gratuluję i pozdrawiam - Dawid Drobik

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +1

      Bardzo mi miło, również pozdrawiam.

  • @patrykwisniewski6359
    @patrykwisniewski6359 4 роки тому +4

    Już wiem że odcinek będzie dobry ;)

  • @PlebanMuzeum
    @PlebanMuzeum 4 роки тому +2

    Z przyjemnością dałem pięćset dziewięćdziesiątego dziewiątego kciuka ;))

  • @sonne30poland30
    @sonne30poland30 4 роки тому +2

    Czy mógłby Pan nakręcić odcinek na temat figur akrobatycznych w lotnictwie sportowym ?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +2

      Super pomysł, tylko właśnie myślę czym to zilustrować.

    • @sonne30poland30
      @sonne30poland30 4 роки тому

      @@Zabytki_Nieba a może by uzyć nawet zwykłego modelu i pokazać przed kamerą choćby na modelu ponieważ nie ma filmów z tej tematyki na YT .... pozdrawiam

  • @TheBarth79
    @TheBarth79 4 роки тому +2

    Przepraszam ,ale jest jedna nieścisłośc dotycząca samochodu "Tarpan".Kierownica była jedna, wspólna z Polonezem.Wymienny był tylko plastikowy prostokątny napis FSR lub FSO na brzegu jednego z ramion kierownicy.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +3

      To miałem na myśli. Ale nawet zrobienie samego paska dla Tarpana, to i tak spory nakład.

  • @marekspisak3647
    @marekspisak3647 3 роки тому

    Super robota!

  • @jacekorkan8801
    @jacekorkan8801 4 роки тому +10

    Każdy, dostawczak i ciężarówka miała trzymanie wału. I to nie tylko w PL. Zachodnie też miały.

    • @szalinsky93
      @szalinsky93 4 роки тому +2

      Ale w przypadku pęknięcia wału, a nie jak w Tarpanie jego wyskoczeniu z wieloklina, co było nagminne xD

    • @jacekorkan8801
      @jacekorkan8801 4 роки тому +5

      @@szalinsky93
      Nigdy tego nie widziałem. W żadnym aucie. A zaczołem pracę w latach 70 na warsztacie. Więc trochę socjalizmu, a potem zachodu. Przewinęło mi się.

  • @mariuszmakowski7528
    @mariuszmakowski7528 4 роки тому +1

    napinam się
    uwielbiam te filmiki

  • @aleksanderfiold7554
    @aleksanderfiold7554 4 роки тому +2

    Z tego, co w filmie się dowiedziałem, to samolot miał wady absolutnie oczywiste. Nikt mi nie wmówi, że konstruktorzy nie zauważyli, że pedały się ocierają, albo że busola jest z szybowca i niewiele na niej widać, czy że ściana ogniowa jest nieszczelna. Jaki więc był cel wysyłania tak niedopracowanej konstrukcji do testów?

    • @andrzejmatuszczyk9664
      @andrzejmatuszczyk9664 8 місяців тому

      Tamte czzsy to nie dziśiaj. Nie było takiej konstrukcji kturej partyjny PZPRowski beton nie byłby w stanie uwalić a pseudo racjonalizatorzy zdegenerować. To dotyczyło wszystkich dziedzin przemysłu. Święte i nietykalne były konstrukcje kacapów i niektóre czeskie bo pochodziły z "jedynie słusznej" linji rozwoju. Poolscy ambitni konstruktorzy musieli stosować we własnych konstrukcjach narzucone konstrukccje iosprzęt lub klepali metodą chałupniczą prototypy jak Tarpany, samolot czy samochód.

  • @swistakdanecki6930
    @swistakdanecki6930 3 роки тому

    We wstępnych założeniach projektowych tego samolotu było wiele elementów, które mogły zdecydować o potencjalnym fiasku koncepcji. I one się zsumowały. Niedostateczna moc i problemy z chłodzeniem (de facto porażka konstruktorów) silnika. Duża masa własna wynikająca m.in. z dokładania przez zamawiającego nowych funkcjonalności. Mgliste zapewnienia APRL o zakupie samolotu. Przekroczona tak masa własna jak i cena wynikajaca ze złożoności konstrukcji. Jako samolot szkolny był zbyt drogi dla APRL. Gwoździem do trumny w programie Tarpana było sukcesywne przekazywanie sprawdzonych i świetnych Biesów z wojska. Skoro były za darmo- to po co kupować coś, co niedopracowania jakieś ma? Poza tym APRL na Biesach robił wstępne szkolenie silnikowe dla kandydatów do Szkoły Orląt w Dęblinie, pieniądze z wojska na to szły, a czechosłowackie Zliny były i ekonomiczniejsze i wygodniejsze do szkolenia pilotów-amatorów. Nie było obszaru, gdzie Tarpan mógłby być z powodzeniem zastosowany. Trochę w tym przypomina późniejszą M26 Iskierkę. Nie znalazł się klient, który chciałby zapłacić wymaganą cenę- za droga dla Aeroklubu, niepotrzebna dla wojska, które miało dobrego w osiągach Orlika.

  • @bartsimpson2665
    @bartsimpson2665 4 роки тому +1

    Nie da się wcześniej ??? Serdecznie pozdrawiam 😀

  • @The_Modeling_Underdog
    @The_Modeling_Underdog 4 роки тому +2

    So they tried to improve an earlier design and actually got it worst. Terrible characteristics. Luckily there was the immortal Iskra to save the day. Excellent video, as usual, thanks!

  • @lotniskorakowice-czyzynywk5774
    @lotniskorakowice-czyzynywk5774 4 роки тому +1

    08:43 - na którym lotnisku jest zrobione to zdjęcie ? Czy przypadkiem nie jest to MLP w Czyżynach ?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +3

      Hangary podobne, ale raczej IL w Krakowie tego nie testował. Wszystkie czarno-białe zdjęcia z tego filmu były zrobione za jednym razem.

    • @lotniskorakowice-czyzynywk5774
      @lotniskorakowice-czyzynywk5774 4 роки тому +1

      @@Zabytki_Nieba ok dzięki. To zostaje Okęcie.

  • @patriks.7679
    @patriks.7679 3 роки тому +1

    Bo w FSR tolerancja części wynosiła do 4 cm. Nie ma to jak dobra jakość wykonania.

  • @sacro001
    @sacro001 4 роки тому +2

    Prawda jest taka, że była bylejakość i niedopracowania, ale 15 lat po wojnie zrobiliśmy latającą maszynę i to nie jedną, natomiast teraz 30 lat po komunie nie jesteśmy w stanie wyprodukować żadnego Polskiego samolotu i to jest najbardziej smutne.

    • @marcincbr9004
      @marcincbr9004 4 роки тому +2

      Mowisz o samolocie...nie mamy nawet Polskiego samochodu...nawet żadnego motocykla czy nawet motoroweru..od 89 roku jesteśmy okradani i blokowani przez zachodni kapitał...Polska ma być tanią montownią dla zachodnich koncernów.

    • @peceed
      @peceed 3 роки тому +1

      Jesteśmy w stanie (i nawet zrobiono Flarisa), ale nie ma to sensu ekonomicznego. Lotnictwo na świecie raczej się zwija jako branża, tylko samoloty pasażerskie się rozwijają. Tam gdzie jest potencjał (drony, bezzałogowce) działa sporo polskich firm.

  • @lostinspace013
    @lostinspace013 4 роки тому +12

    Ten "Tarpan" miał mniej więcej tyle gracji co ten tragiczny samochód ...

    • @Kubalessini
      @Kubalessini 3 роки тому +1

      Mi się tarpan podoba, nawet :)

    • @lostinspace013
      @lostinspace013 3 роки тому

      @@Kubalessini No dobra, ale ty nie jesteś normalny ;P

    • @szalinsky93
      @szalinsky93 3 роки тому

      W sumie tarpan był ładnie zaprojektowany. A sprawa przedwojennej techniki i pasowania blach stopami to inna kwestia ;)

  • @eugeniuszbobruk2833
    @eugeniuszbobruk2833 3 роки тому

    Poziom techniczny i technologia lotnicza była i jest w Polsce na niskim poziomie, że wspomnę kompromitację z Irydą, Orlik trochę ratuje sytuację ale ogólnie nie jest dobrze.

  • @mariuszborowski2646
    @mariuszborowski2646 4 роки тому +4

    Jak zawsze ciekawy program. Łapka w górę za samą poprawną polszczyznę.

  • @opridilol
    @opridilol 4 роки тому

    I dalej nie wiem, czy to problem z techniką PZL czy polityką PRL ;)
    A tak poważniej: trudno mi sobie wyobrazić, żeby wymienione wady były jakoś spowodowane politycznymi decyzjami, albo niedostatkiem części/materiałów.

  • @kamillkowalski619
    @kamillkowalski619 3 роки тому

    Kanał zajefajny.....

  • @jerzyrybak5855
    @jerzyrybak5855 2 роки тому

    👍👌😊

  • @johnsmith-vz3vr
    @johnsmith-vz3vr 4 роки тому

    Tarpan to Tarpan czy na lądzie czy w powietrzu. Podobno prom Heweliusz jako prototyp nazywał się Tarpan i chyba Kursk też.

  • @jacekstrong4687
    @jacekstrong4687 2 роки тому

    Czyli bubel ? A nazwisko Koństruktora ?

  • @pajakzly7190
    @pajakzly7190 2 роки тому

    no i był NAJLEPSZY TARPAN - TARPAN CHONKER HIHI Pozdrowiena z Gotar

  • @egon_emeryt
    @egon_emeryt 4 роки тому +2

    To znaczy samolot Tarpan odpowiadał samochodowi Tarpan . Kto miał samochód Tarpan to wie o co chodzi !!!

  • @alojzyspopielar5057
    @alojzyspopielar5057 4 роки тому

    Drążek miłośći w dłoń i ogladamy

  • @ghoier______830
    @ghoier______830 4 роки тому

    Czekam na mrówke

  • @henrykkasprzyk5108
    @henrykkasprzyk5108 4 роки тому

    Dziwne . Wystarczy przeczytać książkę Henryka Bronowickiego
    Dla mnie film na ocenę trzy na szynach według skali ocen z lat , kiedy powstał Tarpan .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +1

      Czytałem, i zgadzam się że dziwne.

    • @henrykkasprzyk5108
      @henrykkasprzyk5108 4 роки тому +1

      @@Zabytki_Nieba Tym bardziej dziwne , że nie było słowa o opinii jakby nie patrzeć autorytetu jakim niewątpliwie Bronowicki . Zresztą pozytywne opinie słyszałem od ludzi , którzy latali na Tarpanie .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому

      Sratałem się podkreślić że opinie pochodzą ze źródła, które pokazałem.

    • @henrykkasprzyk5108
      @henrykkasprzyk5108 4 роки тому

      @@Zabytki_Nieba Czyli jednostronnie . Szkoda .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +1

      @@henrykkasprzyk5108 Pytanie: czy Instytut Lotnictwa był tu stroną? Zawsze ktoś powie że było dobrze, a ktoś że źle, ale zapisy stateczności, dane ważenia, wykresy itp. wychodzą z obliczeń i rejestratorów. Jest też możliwe że dwa prototypy były wykonane z różnicami, i IL dostał ten gorszy. Z jednej strony samolot miał mieć 2x większe obciążenie powierzchni nośnej niż Zlin, i do pętli potrzebował 300km/h, a z drugiej miał niby zrobić trzy beczki w pionie i zakończyć z zapasem prędkości. Podobne różnice zdania są np. na temat Irydy i Belfegora (oczywiście nie w kwestii akrobacji).

  • @jansaddam3829
    @jansaddam3829 4 роки тому +4

    Tarpan mógł być dobrym samochodem -tylko trzeba by go było zabrać "państwowcom" i dać ludziom ,którym się CHCE MYŚLEĆ ! :D
    Nawet teraz coś takiego by znalazło swoją niszę w motoryzacji -napęd 4x4 z blokadą ,ładowność ok. 1T ,wersja 3 i 6-scio osobowa,prosta klimatyzacja,no i niestety-OCYNK ...:D

  • @panzershepsspehsreznap4448
    @panzershepsspehsreznap4448 4 роки тому

    Przypomina trochę Mustanga

  • @zgryzorn2159
    @zgryzorn2159 4 роки тому

    Czyli nazwa zobowiązuje.

  • @kwestionariusz1
    @kwestionariusz1 4 роки тому

    Powietrzny TARPAN na 200%

  • @beholder2012
    @beholder2012 2 роки тому

    Przypominam, że w lotniczej nomenklaturze używa się liczebników PORZĄDKOWYCH - na co już kiedyś zwracałem uwagę - bo głównych może używać jedynie dyletant.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  2 роки тому

      Z czego to wynika?

    • @beholder2012
      @beholder2012 2 роки тому

      @@Zabytki_Nieba z tradycji w lotnictwie. Po prostu „kiedyś się tak przyjęło” i już tak zostało.
      A tradycję wypada szanować.

  • @McArti0
    @McArti0 2 роки тому

    Orlik od LEGO....😆

  • @dja1353
    @dja1353 2 роки тому

    I remember having conversations starting with the perception that the good airplanes always look good….. I’m sorry, I think this airplane looks good. I wish they had fixed it.

  • @robertromanski7603
    @robertromanski7603 4 роки тому

    Polityka PRL, założenia i pomysły były super tylko wykonani jak zwykle siermięga.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 4 роки тому

      @Kondier co niby tak niezwykle trwałego i zostało "wykonane" w PRLu?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +3

      @@robertromanski7603 Jakieś rzeczy typu odkurzacze, lodówki, elektronarzędzia jeszcze w wielu domach działają. Sprzęty grające Unitry dobrze przetrwały próbę czasu. Trwałe były też motorowery. No i oczywiście szybowce.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 4 роки тому

      @@Zabytki_Nieba Nie no proszę Cię jestem po pięćdziesiątce i wiem co mówię. Taki Tarpan nowatorskie pomysły (jak na owe czasy) a jechałeś tym kiedyś? No właśnie,(tak jak Żukiem tylko straszniej.)Motobieda albo Złomnik zrobił o tym film.Trwałe motorowery?jeśli się zachował choć 1% całej produkcji to przyznam rację. Oczywiście czekam na film.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  4 роки тому +2

      @@robertromanski7603 Akurat że żukiem i tarpanem się nie trzeba chwalić to wiem (jeździłem lub miałem okazję przejechać się z tych polskich aut żukiem, nysą, maluchem i polonezem, a także rometem pony). Motorowery moim zdaniem były trwałe - dzisiaj może został 1%, ale porównując to z chińskimi było super - one po dwóch sezonach wożenia pizzy idą na złom, a motorynki i komary może już wyginęły, ale to i tak było długie lata po zakończeniu produkcji.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 4 роки тому

      @@Zabytki_Nieba poniekąd się zgadzam. Odcinek fajny. pozdrawiam

  • @antonikalinowski7725
    @antonikalinowski7725 3 роки тому

    obejmy pod wałem to każdy samochód ciężarowy miał no prawie każdy z lat 60 80

  • @nanab256
    @nanab256 Рік тому

    tak jak z każdym polskim projektem który "zablokowała zsrr bo był za dobry" albo "zachód wykupił, zamknął i schował na dnie szuflady" xd

  • @zopiekielnezniemiec8544
    @zopiekielnezniemiec8544 4 роки тому +2

    Kolejny przykład niskiej kultury technicznej w Polsce, gimela i tyle.

  • @mariolondyn50
    @mariolondyn50 3 роки тому

    Ale fuszera - plama na dorobku polskich konstruktorów . Żadne czasy nie mogą tłumaczyć takich niedoróbek , a miejscami nawet sporych błędów .

  • @ksiestwoslaskie
    @ksiestwoslaskie 4 роки тому

    ;)

  • @bartekkowalski6408
    @bartekkowalski6408 3 роки тому

    Szok!

  • @romekr882
    @romekr882 4 роки тому +1

    1

  • @sangdopalri349
    @sangdopalri349 3 роки тому +1

    Znowu czepianie sie wszystkiego, samolot przecież wystarczy, że jest POLSKI. to nie musi od razu być dobry

  • @seboho6938
    @seboho6938 Рік тому

    Kozacy gówno się znali na koniach 🤣Poza tym - jak zawsze doskonały materiał 👍