PZL.46 Sum | i litewskie myśliwce

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 7 вер 2024
  • A dzisiaj zgodnie z tytułem materiału co nieco o samolocie PZL.46 Sum oraz litewskich myśliwcach Dewoitine D.501L. Samoloty tego typu to generalnie dość ciekawy przykład całkowicie metalowego myśliwskiego dolnopłata ze stałym podwoziem, który na początku lat 30., dysponował całkiem niezłym uzbrojeniem i przyzwoitymi osiągami, ale pod koniec dekady nadawał się do walki w powietrzu tylko teoretycznie. Samolot zaprojektowano w pięknych czasach gdy standardem była odkryta kabina i stałe podwozie. Maszyna dysponowała całkiem przyzwoitym uzbrojeniem - wersja zakupiona przez Litwinów miała na wyposażeniu działko kal. 20 mm strzelające przez wał śmigła oraz dwa karabiny maszynowe kal. 7,7 mm. Co się tyczy działka, to jego najpoważniejszą wadą, był niewielki zapas amunicji, wynoszący zaledwie 60 pocisków, a co się tyczy karabinów maszynowych to dość niefortunne było ich rozmieszczenie, zamontowano je bowiem w skrzydłach, co raczej nie ułatwiało prowadzenia celnego ognia. Tak czy inaczej Litwini pozyskali 14 maszyn tego typu, które zostały dostarczone na Litwę, dopiero w drugiej połowie 1937 r. Samoloty D.501L wykorzystywane przez Litwinów były już wówczas samolotami przestarzałymi, ale jak na litewskie warunki i tak było to najlepsza dostępna maszyna. Tak na marginesie, to samoloty D.501L zastąpiły włoskie myśliwce Fiat Cr.20, które znajdowały się na wyposażeniu pierwszej eskadry stacjonującej na lotnisku w Kownie, które w tym czasie pełniło funkcję stolicy Litwy. W 1938 r. doszło do utraty jednego z samolotów tego typu. Jednocześnie Litwini zdecydowali się na kontynuowanie programu rozbudowy własnego lotnictwa i zakupienie kilkunastu angielskich myśliwców Gladiator, które pod wieloma względami były nowocześniejszym sprzętem niż dopiero co sprowadzone samoloty francuskie. W zasadzie trudno stwierdzić w oparciu o dostępne opracowania kiedy samoloty Gladiator znalazły się na wyposażeniu Litwinów, ale nawet wówczas kompletnie przestarzałe dolnopłaty D.501L pozostawały jednymi z najlepszych litewskich samolotów bojowych.
    A jeśli podoba się Państwu to co robię i chcecie zobaczyć więcej treści na kanale, zapraszam do stawiania mi wirtualnej kawy. Aby to zrobić wystarczy wejść w link i dokonać przelewu na wybraną przez siebie kwotę: buycoffee.to/b...
    W materiale wykorzystano nagrania ze zbiorów Imperial War Museum, oraz Filmoteki Narodowej, a także zbiorów Litewskiego Muzeum Lotnictwa.
    Toż to nie do uwierzenia, bibliografia do patrzenia! docs.google.co...
    #aviation #lotnictwo #airforce #fighter #myśliwiec #samoloty #polska #1939 #kampania #wrzesień1939 #pzl #pzl.46 #lithuania #litwa

КОМЕНТАРІ • 55

  • @piotrstrzelczyk5248
    @piotrstrzelczyk5248 Рік тому +20

    3:50 Dostali Wilno z Armia Czerwona w środku. Kiedyś uslyszałem w Kownie od Litwina: "Tak chcieliśmy Wilna, że utracilismy ostatecznie państwo."

  • @mikoajjakubbarski2551
    @mikoajjakubbarski2551 8 місяців тому +2

    Wybitnie ciekawa historia. Bądź Pozdrowiony Balszoi!

  • @dasboot5903
    @dasboot5903 Рік тому +6

    W SUM-ie ..... to byl polski lekki bombowiec - udana konstrukcja !!!!
    Tylko CZASU tak naprawde, to deko zabraklo ... tej naszej miedzywojennej II Rzeczpospolitej !!

  • @kwestionariusz1
    @kwestionariusz1 Рік тому +6

    Ciekawy epizod

  • @Kielec_K-750
    @Kielec_K-750 Рік тому +9

    Martwi mnie Pana zapowiedź co ma być w najbliższym tygodniu. Stracony tydzień. Nic nie zrobię bo będę czekał na filmy. Super pomysł z polską serią, a bardzo ciekawe wspomnienia litewskiego lotnika. Pozdrawiam serdecznie 👍💪👏😁

  • @bodziosrogi3484
    @bodziosrogi3484 Рік тому +3

    No i jak zawsze nie zawiodłeś! Brawo!

  • @jakubhass1228
    @jakubhass1228 Рік тому

    Dziękuję

  • @KS-ModelismoAviacionHobby
    @KS-ModelismoAviacionHobby Рік тому +3

    👏👏🏽👏🏾👏🏻👏🏼

  • @zbigniewstefanski335
    @zbigniewstefanski335 Рік тому +3

    💪😎👍

  • @Lemiod
    @Lemiod Рік тому

    Pozdrawiam..... :)

  • @krystianszczepanskiiii
    @krystianszczepanskiiii Рік тому +2

    👍🏽👍🏼👍🏿👍👍🏻👍🏾

  • @TygrysSyberyjski-jq5ly
    @TygrysSyberyjski-jq5ly 5 місяців тому +1

    Ciekawostka militarno -historyczna z Litwy tycząca się też historii Polski . Jedynym dokumentem zachowanym na świecie . Który wyraźnie i konkretnie stwierdza nazwę rasy konia używanego jako bojowy kopijniczy koń husarski który był użytkowany w bitwach . Jest dokument z wypowiedzią Hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła . Stwierdził On , iż Husarze użytkują w walce jako bojowego konia kopijniczego . Pochodzącego z Wielkiego Księstwa Litewskiego konia Żmudzina - Žemaitukas. Prywatnie Radziwiłł wolał konie cięższe i wyższe. Ale wielu Husarzy miało odmienne zdanie i użytkowało Żmudziny. Jest to jedyny potwierdzony na piśmie z epoki fakt podania konkretnej rasy husarskiego konia bojowego .Fakt ten odnotował dr Radosław Sikora w książce, ,,Husaria. Duma polskiego oręża na stronach 258-259. Pozdrawiam wszystkich .

  • @piotrsobieraj6601
    @piotrsobieraj6601 Рік тому +7

    Witam Balszoi fajny filmik i super historia!! ale jedna rzecz mi nie daje spokoju wspomniales o Litewskim D.501 i jego uzbrojeniu i tu moja uwaga stwiedzasz ze dzialko 20mm mialo maly zapas amunicji (60szt) moim zdaniem nie bylo wcale tak zle prosze porownaj zapas amunicji do pozniejszych maszyn takich jak Spitfire IIb/Vb czy Me-109 E3/E4 ktore to maszyny byly duuuuzo nowoczesniejsze od D.501 a mimo to zapas amunicji do dzialek 20mm wynosil tyle samo na dzialko (czyli 60sztuk) Pozdrawiam i zycze udanej majowki

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 Рік тому +1

      Ale to dalej jest żałosny stan amunicji

    • @sawomirdoraczynski9685
      @sawomirdoraczynski9685 Рік тому

      @@ggnagognagoma2462 Gdyby każdy pocisk trafił w pojedynczy samolot to 60 by spadło na ziemię.

    • @zaluckilukasz
      @zaluckilukasz Рік тому

      ​​@@ggnagognagoma2462 rozmiar pocisku 20 mm a 7,92 mm ma znaczenie. I poza tym działki i 2 km to lepszy zestaw niż 2 km w PZL P.11.

  • @stefanoalternativo
    @stefanoalternativo Рік тому +1

  • @TheApokalipsa88
    @TheApokalipsa88 5 місяців тому

    Bardzo to smutne.

  • @albertwolanski7688
    @albertwolanski7688 5 місяців тому +1

    W 1939 to chyba bylo ostatni raz kiedy Litwini posiadali lotnictwo. Teraz musza prosic NATO o ochrone ich nieba.

  • @tyrcek
    @tyrcek Рік тому

    Coś mi nie gra z tym uzbrojeniem Dewoitine 501. Na zdjęciach jest ewidentnie wersja bez działka które umieszczone było między cylindrami z wylotem lufy w piaście smigła a te na zdjęciu mają śmigła nawet bez kołpaka. Czy na pewno litewskie Dewoitiny miały działko czy były też inne wersje ?

  • @jk-te5hp
    @jk-te5hp Рік тому

    🙂❤

  • @Piter_Play
    @Piter_Play Рік тому +3

    Ciekawe, czy litwini zdążyli przemalować Suma w swoje barwy i może gdzieś na litwie zachowało się jego zdjęcie...

    • @Luftek46
      @Luftek46 Рік тому

      Skoro zrobiono tak z RWD-8 który wylądował na łotwie to i z sumem mogło być to samo.

  • @piotrstrzelczyk5248
    @piotrstrzelczyk5248 Рік тому

    4:10 Litwinom dostał się uszkodzony przez polską obronę przeciwlotniczą Bf109D.

  • @mikoajmiscicki3774
    @mikoajmiscicki3774 Рік тому

    Szanowny Autorze, gratuluję materiału! obawiam się jednak że zamiast zdjęcia Henschla jest zdjęcie samolotu Fiesler Storch (bo widzę na zdjęciu maszynę z jednym płatem) i jestem pewien że wódz naczelny nazywał się Śmigły-Rydz a nie Rydz-śmigły. Materiał jest atrakcyjny i zostaje dla potomnych, więc lepiej żeby był ścisły. Pozdrawiam gorąco!

    • @Max777E
      @Max777E Рік тому

      To jest zdjęcie Henschla 126.
      Storch wygląda tak:
      en.wikipedia.org/wiki/Fieseler_Fi_156_Storch
      No i chyba nie do końca też z Rydzem.
      Marszałek nazywał się Edward Rydz. Śmigły był pseudonimem przyjętym na czas wojny.
      Owszem, później marszałek zmienił kolejność i jako pierwszy zapisywał pseudonim Śmigły, ale co do zasady, gdy pytać urząd stanu cywilnego jako organ formalizujący te sprawy, poprawna formalnie jest pisownia Rydz-Śmigły - najpierw nazwisko, a dopiero po nim pseudonim.
      Tak sądzę.

  • @wojteksmag8286
    @wojteksmag8286 Рік тому +2

    Stosunki pomiędzy II RP a Litwą były bardzo mało przyjazne. I niestety za to można obwiniać Polaków. Wilno było najważniejszym z miast Litwy, choć z przewagą ludności polskiej. Po zakończeniu I WŚ oraz po wojnie Polsko-Bolszewickiej ten obszar przypadł Litwie. Ponieważ Polska rościła sobie do niego pretensje poparte przewagą liczebną ludności polskiej, dokonano jego siłowego zajęcia przez oficjalnie "zbuntowanego" generała Żelgowskiego...
    Dla Litwy to był cios oraz powód czystej niechęci.
    Trzeba pamiętać, że litewskie poczucie narodowe, było hodowane w skrajnym antypoloniźmie przez carską Ochranę, aby nie dopuścić do odrodzenia się państwa Polsko-Litewskiego.
    "... i to tyle w temacie tradycyjnej przyjaźni polsko=litewskiej tak lansowanej przez obecne media..."
    Internowanie sprzętu wojskowego i personelu walczących stron, przez państwa neutralne jest noramlnym postepowaniem, tak samo jak zwrot po zakończeniu działań wojennych.
    Jeśli chodzi o wylot internowanego Suma z Bukaresztu, to wiadome jest, że Rumuni byli przyjaźni oraz mieli głębokie kieszenie 😉

    • @Balszoi
      @Balszoi  Рік тому +4

      Bez urazy, ale błądzisz.
      "Stosunki pomiędzy II RP a Litwą były bardzo mało przyjazne." - nie były po prostu wrogie, w czym spora zasługa Wilna, które w latach 20., spiskowało z Niemcami - odsyłam do "Historia Litwy" Ochmańskiego.
      " I niestety za to można obwiniać Polaków." - No nie tylko.
      "Wilno było najważniejszym z miast Litwy, choć z przewagą ludności polskiej." - podobnie jak rejon Olity i Wileńszczyzny, to raz, dwa Litwa w latach 1918 r. dostała Wilno tylko za sprawą Niemców, formowanie oddziałów litewskich było zorganizowane jeszcze gorzej niż Polnische Wermacht w latach 1916 - 1917. Dość powiedzieć, że udało im się w ciągu kilku pierwszych miesięcy zebrać maks. 100 ludzi i to na znacznym obszarze. Odsyłam do książek Rezmera.
      "Po zakończeniu I WŚ oraz po wojnie Polsko-Bolszewickiej ten obszar przypadł Litwie." - Nie przypadł bo pisma żadnego w tej sprawie nie było. Po prostu został przekazany przez Bolszewików Litwinom. Odsyłam do książki Rezmera. PONOWNIE.
      "Ponieważ Polska rościła sobie do niego pretensje poparte przewagą liczebną ludności polskiej," - to na Wileńszczyźnie miała być przeprowadzona akcja plebiscytowa jak na Mazurach i na Śląsku, ale Piłsudski do tego nie dopuścił. I w sumie miało to sens.
      "Trzeba pamiętać, że litewskie poczucie narodowe, było hodowane w skrajnym antypoloniźmie przez carską Ochranę, aby nie dopuścić do odrodzenia się państwa Polsko-Litewskiego." BZDURA. Litewskie poczucie narodowe było skrajnie antypolskie bo Polak był kojarzony z posiadaczem ziemskim. Mieszanie do tego caratu jest po prostu głupie.

    • @zaluckilukasz
      @zaluckilukasz Рік тому +5

      Dodajmy jeszcze, co Litwini zrobili z Polonią kowieńską.

    • @arunly9061
      @arunly9061 Рік тому +2

      @Łukasz Załucki and what did they did to polish community in Kaunas?

    • @Martin-hh2jv
      @Martin-hh2jv Рік тому

      Jeżeli jesteś Polakiem, to gratuluję niskiej samooceny i plucia sobie w twarz. A poza tym, zero wiedzy historycznej

  • @zaluckilukasz
    @zaluckilukasz Рік тому +1

    O co chodzi z karabinami w skrzydłach - był to raczej standard.

    • @Balszoi
      @Balszoi  Рік тому +1

      Wiesz co standardem były karabiny w kadłubie, w przypadku kaemów w skrzydłach chodziło o to że punkt w którym tor pocisku spotyka się z punktem w który celujesz jest trochę oddalony i zwłaszcza przy walce na krótkim dystansie to rozwiązanie się nie bardzo sprawdzało. Stąd np. w Bf 109 miałeś dwa kaemy przed kabiną i to było super rozwiązanie. Niezłym pomysłem było też takie rozmieszczenie kaemów jak w P-11. Ale dzięki za fajne pytanie. Pozdrawiam.

    • @peceed
      @peceed Рік тому

      Gdy samoloty miały po 2 km-y nie było sensu montować ich w skrzydłach, zwłaszcza że bardzo dobrze działały synchronizatory. Dopiero jak zaczęto montować zestawy po 8 km-ów (Brytyjczycy), to jedynym miejscem gdzie mogły się zmieścić były skrzydła. Do tego dochodziła kwestia działek - o ile nie strzelało się przez wydrążony wał śmigła, to większość sił powietrznych preferowała przeniesienie ich poza krąg śmigła, bo awaria synchronizatora mogłaby skończyć się tragicznie dla samolotu który mógłby sam się zestrzelić. Były obawy czy działko nie uszkodzi struktury skrzydła, ale okazało się że dźwigary są w stanie bez problemów przenosić obciążenia przy strzale.
      Km-y w skrzydłach są nieco mniej celne, ale mogą mieć większą szybkostrzelność ze względu na brak synchronizacji która często zmniejszała szybkostrzelność, co praktycznie wyrównuje skuteczność.

  • @felicjankowalski1503
    @felicjankowalski1503 Рік тому +5

    Nie nazwałbym sowieckiego przydzielenia Wilna do Litwy "dostaniem", za bardzo się to kojarzy z (obecnie rosyjskim;) "wyzwalaniem". Nazwanie sowieckiego napadu "wkroczeniem" dalekie jest nawet od "politycznej poprawności";)

    • @wojteksmag8286
      @wojteksmag8286 Рік тому +1

      Jeśli szanowny autor koerzystał ze źródeł typu "Krótka Historia WKP(b)" pióra Stalina, oraz innych dzieł z czasów cenzury komunistycznej, to tak. Ale w ksiązakch wydanych po '91 roku i Litwini i Polacy są zgodni używając słów "zabór:, "najazd", "eksterminacja"....

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 Рік тому +1

      Wybacz ale to tylko twoje skojarzenia. A słowo" dostanie" optymalnie określa tą darowiznę sowietów dla Litwy

    • @Balszoi
      @Balszoi  Рік тому +2

      "Jeśli szanowny autor koerzystał ze źródeł typu "Krótka Historia WKP(b)" pióra Stalina, oraz innych dzieł z czasów cenzury komunistycznej, to tak." - fajnie wypowiadać się o ksiażkach których nie czytałeś, fajnie komentować film do którego bibliografii nawet nie spojrzałeś. Przy okazji, co to znaczy koerzystał?
      "Ale w ksiązakch wydanych po '91 roku i Litwini i Polacy są zgodni używając słów "zabór:, "najazd", "eksterminacja"...." - Polskie książki wydane po 91 r., mówią raczej o wkroczeniu, a co do litewskich to ich nie czytałem, więc się nie wypowiem.

    • @wojciechmichalec7332
      @wojciechmichalec7332 Рік тому

      @@wojteksmag8286 he he "Krótka Historia WKP(b)" nie napisał Stalin - a zwyczajnie podpieranie się brakami wiedzy aby coś wyjaśnić to dziecinada...

  • @jerzkos1301
    @jerzkos1301 Рік тому +5

    Francuski Dewoitine D-501, gdyby ktoś zastanawiał się czyja to konstrukcja. Autorze, zaczynaj od podstaw, a nie wychodząc z założenia, że skoro Ty wiesz, to inni też, ok?

    • @sawomirdoraczynski9685
      @sawomirdoraczynski9685 Рік тому +2

      Otóż to! Ale materiał bardzo ciekawy!

    • @Max777E
      @Max777E Рік тому +1

      Uwaga chyba zbyteczna.
      Samolot Dewoitine jest konstrukcją - jak sama nazwa wskazuje - francuskiego konstruktora lotniczego Emila Dewoitine.
      W tamtych czasach samoloty były firmowane nazwiskami ich konstruktorów, i to powszechnie.
      Pozdrawiam.

  • @MangchiPL
    @MangchiPL Рік тому

    ⚪🔴

  • @Luftek46
    @Luftek46 Рік тому

    D.510L jak już.

  • @CristinaAjowimsky
    @CristinaAjowimsky Рік тому +1

    ❤️🩷🧡💛💚💙🩵💜🤎🖤🩶🤍

  • @user-rx3zx8je7u
    @user-rx3zx8je7u Рік тому

    Wiele ujęć przedstawia Łosia a nie Suma!

    • @Balszoi
      @Balszoi  Рік тому

      No, a masz ujęcia "Suma"? Coś trzeba było w to miejsce wstawić, rozumiem, że lepiej byłoby zostawić czarny ekran ;)

  • @naroddyzmow5356
    @naroddyzmow5356 11 місяців тому

    Sum.
    niemcy w 39 oblatywali samolot odrzutowy he 178.
    w usa rok wcześniej powstał projekt samolotu odrzutowego L-133, który by przekroczył barierę dźwięku. silnik mieli gotowy.
    A ci z sumami ...

  • @Tomasz_M
    @Tomasz_M Рік тому +1

    Dziendoberek!

  • @naumgoldapfel
    @naumgoldapfel Рік тому

    Drżącym głosem - WARSCHAU, MEINE WARSCHAU

  • @Max777E
    @Max777E Рік тому +1

    "II wojna światowa, która dla Litwy była dość interesującym momentem dziejach".
    Do tego zdanie wypowiedziane od niechcenia, coś jak "ah, może kupię sobie bułkę albo pójdę na spacer? No sam nie wiem".
    Tak samo interesującym momentem była w\g Pana IIWW w dziejach Polski?
    O tym też tak lekko by Pan się wypowiadał?
    Cały materiał intonuje Pan tak, jakby występował w kabarecie, a nie relacjonował poważne i dramatyczne momenty z historii tak Litwy, jak i Polski.
    Pana to bawi?
    Chociaż, skoro nick bardzo "polski" - Balszoi - to nawet przestaje dziwić...
    Sądząc po głosie, mógłby Pan być moim synem, więc różnica pokoleń pewnie gra tu pewną rolę, ale mnie na taki tekst po prostu ręce opadły.
    A gdyby KTOŚ inny mówił tak o Polsce z tamtych czasów w Pana obecności, też by to Panu zwisało?
    Bo tak Pan właśnie brzmi - wisi mi to, a nawet świetnie się tym bawię.
    Przecież i w Polsce i NA LITWIE (!) GINĘLI LUDZIE.
    Dla Pana jest to tylko "interesujące"?
    Poważnie?
    A o powściągliwości i takcie słyszał?
    I nie mówi się "LitwinĄ", tylko LitwinOM.
    Z językiem polskim też, widzę, kłopoty, podobnie jak z wiedzą o wersjach rozwojowych P-11:
    P-11G Kobuz wyglądał tak:
    www.samolotypolskie.pl/uploads/Products/product_2400/PZL_P-11g_Kobuz_rys.jpg

    • @Balszoi
      @Balszoi  Рік тому

      "Tak samo interesującym momentem była w\g Pana IIWW w dziejach Polski?" Zdecydowanie tak.
      "O tym też tak lekko by Pan się wypowiadał?" - nie wiem na czym niby polega problem, bo nie mam wpływu na to co było, i nie zamierzam szerzyć martyrologii.
      "Chociaż, skoro nick bardzo "polski" - Balszoi - to nawet przestaje dziwić..." - z cyklu nie mam do czego się przy... więc przy...ę się do nazwy kanału.
      "Sądząc po głosie, mógłby Pan być moim synem, więc różnica pokoleń pewnie gra tu pewną rolę, ale mnie na taki tekst po prostu ręce opadły." Chwalić Pana Boga nie jestem szanownego synem. Mi natomiast ręce opadły na widok tego wielkiego nadęcia która Pan prezentuje. Daleko tak Pan nie zajedzie.
      "Przecież i w Polsce i NA LITWIE (!) GINĘLI LUDZIE. " - podobnie jak w Gruzji, Rosji podczas wojny domowej, Francji w epoce napoleońskiej, czy podczas powstania w Wandei. To co działo się w przeszłości w różnych częściach świata jest interesujące. Przynajmniej dla mnie.
      "Z językiem polskim też, widzę, kłopoty, podobnie jak z wiedzą o wersjach rozwojowych P-11:
      P-11G Kobuz wyglądał tak:" - to jest jedna z kilku wizji, ja znam choćby wersje z osłonami podwozia jak w PZL P.24.

    • @Martin-hh2jv
      @Martin-hh2jv Рік тому

      No tak, na Litwie też ginęli ludzie. Głównie Polacy , mordowani często przez tych tak cierpiących litwinów... Plus taki np Miłosz, to sobie całą wojnę latał na litewskim paszporcie, i niczego obawiać się nie musiał