Moda na język polski
Moda na język polski
  • 110
  • 650 024
Witkacy, czyli "WARIAT Z KRUPÓWEK"...
Witkacy, czyli Stanisław Ignacy Witkiewicz. Malarz, rysownik, fotografik, dramaturg, powieściopisarz, filozof, teoretyk i krytyk sztuki. Twórca teorii czystej formy oraz słynnych portretów, wizjoner wyprzedzający epokę, prześmiewca, muszkieter polskiej awangardy, pierwszy polski twórca piszący o zażywaniu narkotyków, członek zakopiańskiej bohemy, jeden z najoryginalniejszych polskich twórców, jeden z niewielu polskich twórców, których znaczenie w historii sztuki światowej wciąż trwa i nie słabnie.
Witkacy urodził się 24 lutego 1885 w Warszawie, zmarł śmiercią samobójczą - na wieść o zbrojnej napaści Armii Czerwonej na Polskę - 18 września 1939 we wsi Jeziory na Polesiu (dziś Ukraina). Ale to Zakopane było niewątpliwie najważniejszym miejscem jego życia i twórczości (tu założył Teatr Niezależny, w którym objął kierownictwo artystyczne, tu założył swoją słynną Firmę Portretową, poza tym sam siebie nazywał „wariatem z Krupówek”).
W latach 80. XX wieku po tym, jak UNESCO ogłosiło 1985 rokiem Witkacego (z okazji 100. rocznicy urodzin Witkacego), władze PRL postanowiły przewieźć trumnę artysty do kraju i urządzić mu państwowy pogrzeb w Zakopanem. W 1988 roku sprowadzono z Ukrainy szczątki, które pochowano w grobie na cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. Jednak z powodu braku konsultacji z rodziną, i co za tym idzie błędnego oznaczenia miejsca pochówku na Polesiu, w 1994 roku okazało się, że do Polski sprowadzono szczątki młodej, niezidentyfikowanej ukraińskiej kobiety... Ot, cały Witkacy 😊
W tym odcinku odwiedzamy wspomniany Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, salę Witkacego w Willi Oksza (filii Muzeum Tatrzańskiego), Ławeczkę Witkacego, a także Teatr im. S.I. Witkiewicza w Zakopanem. Moim wymarzonym Witkacym został fantastyczny, jedyny i niepowtarzalny aktor tegoż teatru - Andrzej „Benek” Bienias. Zapamiętajcie - Witkiewiczów (tak jak Bieniasów😉 było dwóch!
Zapraszamy do zaczarowanego Zakopanego. Świata, w którym zamiast bacówki i oscypków, rządziły raczej: harem metafizyczny i seanse narkotyczne…
Mają Państwo jakieś ulubione NEOLOGIZMY stworzone przez Witkacego?
W finale coraz bardziej AKTUALNE fragmenty „Szewców” - dramatu, który Witkacy napisał pod wpływem rewolucji w Rosji, jak i w poczuciu nadchodzącej katastrofy - nazizmu.
Mam nadzieję, że odkryjecie Tę niezwykłą POSTAĆ i TWÓRCZOŚĆ na nowo. Może Was zabuja, może odbuja…
Переглядів: 812

Відео

Łacina...., czyli lekcja... historii klasycznej
Переглядів 4052 місяці тому
„O tempora! O mores!” („O czasy! O obyczaje!”) wykrzyknąłby zapewne rzymski mówca i polityk Cyceron na wieść o aktualnym stanie znajomości ŁACINY wśród Polaków. Bo coraz więcej osób zna łacinę... ale podwórkową czy kuchenną, a o tej klasycznej ktoś kiedyś jedynie im przebąknął. Tymczasem łacina to „rzymski język, który narodził się około 700 r. p.n.e. Gdy upadło Cesarstwo Rzymskie, różne dialek...
DISCO POLO, czyli polski bajer szalone lata 90. Czy wszyscy Polacy to jedna rodzina?
Переглядів 3352 місяці тому
Disco polo. Wikipedia podpowiada, że to gatunek muzyki popularnej, będący nurtem muzyki tanecznej, który powstał w Polsce w latach 80. XX wieku (DAJ MI TĘ NOC…!) Początkowo znany jako muzyka chodnikowa albo podwórkowa. Nurt ten, będący rodzajem muzycznego folkloru miejskiego („buntu prowincji”), cieszył się dużą popularnością w latach 90. XX wieku, a jego apogeum przypadło na lata 1995-1997. To...
Czesław Miłosz. Anna Dymna, Andrzej Franaszek, Rok Miłosza
Переглядів 3833 місяці тому
Czesław Miłosz. Wielu zna Go głównie z piosenki Grzegorza Turnaua „Cichosza”. Bo obok wieszcza Mickiewicza - twórczość Miłosza - z pewnością zasługuje na uwagę. Choć ze szkoły pamiętamy może głównie Jego wiersz „Campo di Fiori”… Tymczasem Miłosz to jeden z największych poetów polskich, laureat nagrody Nobla w roku 1980 i wielu innych prestiżowych nagród literackich, tłumaczony na kilkanaście ję...
Temat rzeka, czyli RZEKI POLSKIE...
Переглядів 2873 місяці тому
Rzeka w naszej historii, kulturze, literaturze i języku to prawdziwy temat rzeka. Każdy z nas ma swoją rzekę dzieciństwa i rzekę marzeń. Dlatego wierzę, że popłyniecie razem z nami przez Wisłę, Wisłok, Odrę, San, Nil, Dunajec, Bug, Biebrzę, Narew i inne polskie rzeki. A być może wspomnicie w komentarzu o swojej ukochanej, wiernej rzece. Moja ulubiona nazwa rzeki polskiej to: Pisia Gągolina. W r...
Komiksy, komiksy, magiczne obrazki...
Переглядів 2594 місяці тому
Kto czytał "Tytusa, Romka i A’Tomka", śledził przygody kapitana Żbika, a kunszt kreski poznawał dzięki Thorgalowi? Kto nie czytał KOMIKSÓW, na pewno kojarzy Koziołka Matołka, Asterixa i Obelixa czy Kapitana Klossa… Albo pamięta piosenkę Majki Jeżowskiej: „Komiksy, komiksy - magiczne obrazki, pogonie i walki, pułapki, zasadzki. podróże przez burze, kowbojskie ŁOHOO, komiksy - to jest to!” Bo czy...
Dzień Kobiet, czyli KOBIETY SĄ... aha, aha...
Переглядів 3035 місяців тому
Dzień Kobiet. W PRL-u miał status święta państwowego, nazywano go też "pijanym dniem chłopa". Ale wróćmy do pań..., którym z okazji ich DNIA wręczano wówczas goździki, rajstopy i czekolady. Dzień Kobiet (obchodzony także dziś!) stał się dla nas pretekstem do przypomnienia najpiękniejszych tekstów, piosenek, wierszy i anegdot o paniach. Na poważnie i z przymrużeniem oka. W roli KOBIETY: damy, wa...
Kryminały..., czyli wędrówka po Polsce (z dreszczem na karku i z pełnymi gaciami)
Переглядів 2385 місяців тому
Czy kryminały wymyślili Brytyjczycy? Na pewno, choć całej zasługi przypisać im nie można. Za pierwszego literackiego detektywa uznawany jest przecież ten stworzony przez Amerykanina Edgara Allana Poe, autora powieści z dreszczykiem, który żył i tworzył w pierwszej połowie XIX wieku… Dopiero potem pojawiła się Panna Murple Agathy Christie czy Sherlock Holmes Artura Conana Doyle’a. A na naszym po...
Kolorowe jarmarki, czyli o handlu w języku i literaturze
Переглядів 3076 місяців тому
Czy pamiętają Państwo jeszcze kolorowe jarmarki, blaszane zegarki, targi, kramy, bazary? Czy w czasach supermarketów, hipermarketów, internetowych e-zakupów zdarza się Państwu jeszcze odwiedzać osiedlowe sklepiki? Czy w czasach konsumpcjonizmu wciąż obowiązuje zasada „klient nasz pan”? W tym odcinku wybieramy się w sentymentalną podróż w czasie. Odwiedzamy sklep Wokulskiego, sklepy cynamonowe, ...
Polak w urzędzie, czyli o stylu urzędowym i urzędnikach naszej literatury
Переглядів 3196 місяців тому
Czy lubicie chodzić do urzędów? Pytanie retoryczne 🙂 Bo kogo niby cieszy wezwanie do fiskusa i zagrożenie egzekucją, wypełnianie trzydziestu wniosków wraz z uiszczeniem opłaty w ZUS-ie, albo stanie w kolejce po szarość, po szarość, po szarość w pośredniaku. Z lekcji języka polskiego pamiętamy być może, że styl urzędowy spotkamy w aktach prawnych i pismach administracyjnych; styl ten jest zwięzł...
Bolesław Leśmian - bywalec zieleni. W Iłży i w malinowym chruśniaku
Переглядів 1,2 тис.6 місяців тому
Bolesław Leśmian. Bywalec zieleni, autor najpopularniejszego polskiego erotyku "W MALINOWYM CHRUŚNIAKU". Powiedziano o nim kiedyś "taki człowiek o niezbyt ciekawej biografii". A prawda jest inna.... Był wielki! To znaczy niski (1.55 cm wzrostu), miał nieproporcjonalnie duże stopy, wydatny nos i skrzekliwy, piskliwy głos. „Drobny, ptasi, niepiękny”, pisał o nim Julian Tuwim. On sam twierdził, że...
Zofia Nałkowska. Dorota Kolak. Wiecznie młoda dama naszej literatury...
Переглядів 6707 місяців тому
LUDZIE LUDZIOM ZGOTOWALI TEN LOS - takim mottem Zofia Nałkowska opatrzyła swoje „Medaliony” - osiem historii przedstawiających wstrząsającą prawdę o cierpieniu i masowej zagładzie bezbronnych ofiar…. Być może pamiętamy, że w opowiadaniu „Profesor Spanner” młody pomocnik niemieckiego naukowca mówi o produkcji mydła z tłuszczu pomordowanych. W opowiadaniu „Dno” stara kobieta wspomina pobyt w oboz...
Miron Białoszewski. Od pamiętnika z powstania warszawskiego po wiersze baby z bloku...
Переглядів 2918 місяців тому
Miron Białoszewski. Poeta, z którym miałem problem i w szkole i na studiach. Poeta lingwistyczny, poeta rupieci, poeta egzotyczny, poeta codzienności, poeta rzeczy, duch eksperymentu. Zwykle nie używał wielkich liter, a i pozostałymi zasadami ortografii i gramatyki żonglował swobodnie. Pisał sztuki, reżyserował je, grał w nich, był współzałożycielem eksperymentalnego Teatru na Tarczyńskiej i za...
Julian Przyboś, czyli słońce ze wzgórz Gwoźnicy i wiersze do Uty
Переглядів 6388 місяців тому
Julian Przyboś, czyli słońce ze wzgórz Gwoźnicy i wiersze do Uty
Przemyśl i gwara przemyska, czyli TA JOJ (nie tylko we Lwowie)
Переглядів 9 тис.8 місяців тому
Przemyśl i gwara przemyska, czyli TA JOJ (nie tylko we Lwowie)
3xm, czyli miasto, masa, maszyna. Gdynia, Stalowa Wola i COP
Переглядів 5038 місяців тому
3xm, czyli miasto, masa, maszyna. Gdynia, Stalowa Wola i COP
Jesienny spleen, czyli o jesieni "od kołyski aż po grób"
Переглядів 3739 місяців тому
Jesienny spleen, czyli o jesieni "od kołyski aż po grób"
O studiach i studiowaniu
Переглядів 2009 місяців тому
O studiach i studiowaniu
Fotografia w naszym życiu, języku i literaturze...
Переглядів 83710 місяців тому
Fotografia w naszym życiu, języku i literaturze...
Podróż ludzi księgi, czyli o książkach i czytaniu
Переглядів 26510 місяців тому
Podróż ludzi księgi, czyli o książkach i czytaniu
O współczesnym języku polskim: Miodek, Bralczyk, Ożóg i.. Polacy
Переглядів 1,4 тис.Рік тому
O współczesnym języku polskim: Miodek, Bralczyk, Ożóg i.. Polacy
Koniec języka za przewodnika, czyli Polak na wakacjach...
Переглядів 562Рік тому
Koniec języka za przewodnika, czyli Polak na wakacjach...
Dzień Matki...., czyli Listy do M...
Переглядів 851Рік тому
Dzień Matki...., czyli Listy do M...
Ale musicale! Czyli o musicalach po polsku...
Переглядів 446Рік тому
Ale musicale! Czyli o musicalach po polsku...
Lublin - miasto poezji
Переглядів 672Рік тому
Lublin - miasto poezji
Ignacy Krasicki, czyli polskie oświecenie...
Переглядів 3,7 тис.Рік тому
Ignacy Krasicki, czyli polskie oświecenie...
Prof. Jerzy Bralczyk o języku polskim i Polakach
Переглядів 3,4 тис.Рік тому
Prof. Jerzy Bralczyk o języku polskim i Polakach
W co grają Polacy? Czyli o zabawach przyjemnych i pożytecznych....
Переглядів 260Рік тому
W co grają Polacy? Czyli o zabawach przyjemnych i pożytecznych....