Starożytne Metsamor. Polsko-armeńskie odkrycia - Krzysztof Jakubiak | KONTEKST 87

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 11 лип 2024
  • Metsamor to jedno z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych w Armenii, położone kilkadziesiąt kilometrów na zachód od Erywania. W okresie świetności od IV do II tysiąclecia p.n.e. osada zajmowała ponad 10 hektarów i otoczona była przez mury cyklopie. Od VIII wieku p.n.e. Metsamor wchodziło w skład królestwa Uraratu - biblijnego królestwa Ararat. Miasto z twierdzą, kompleksy świątynne z sanktuariami, cmentarzysko z kurhanami, w skrócie - prawdziwe centrum kulturowe i polityczne doliny Araksu! Opowiada dr hab. KRZYSZTOF JAKUBIAK, prof. UW
    :::::: PRENUMERUJ ARCHEOLOGIĘ ŻYWĄ! ::::::
    bit.ly/e-prenumerataAZ 👈
    :::::: SPIS TREŚCI ::::::
    00:00:00 - Wstęp
    00:01:55 - POCZĄTEK PREZENTACJI
    00:02:35 - Gdzie leży Metsamor?
    00:06:07 - Jak ważne było Metsamor?
    00:09:24 - Królestwo Urartu
    00:11:52 - Polskie badania w Metsamor
    00:15:07 - Miejska cytadela
    00:18:14 - Ustalmy sobie czas akcji
    00:21:35 - Wschodnia część osady
    00:23:12 - Odkrywane zabytki - biżuteria, ceramika, narzędzia
    00:29:01 - Jak budowano domy?
    00:31:23 - Małe sanktuarium
    00:33:44 - Ślady najazdów?
    00:37:09 - Dom urartyjski i pochówek siedzącej kobiety
    00:38:39 - Pozostałe domy
    00:40:32 - Budowla z salą filarową
    00:44:08 - „Złoty” grobowiec
    00:46:06 - Wnioski końcowe
    00:48:48 - POCZĄTEK DYSKUSJI
    00:50:01 - Zasięg królestwa Urartu
    00:51:48 - Do czego służyć mogły małe kieliszki?
    00:52:54 - Odkrywane militaria
    00:54:44 - Biżuteria i stroje
    00:56:25 - Czy udało się odnaleźć tabliczki z pismem klinowym?
    00:57:52 - Czym jest Metsamor dla współczesnych Ormian?
    01:00:45 - Pożegnania
    01:02:02 - Podziękowania dla prenumeratorów
    GOŚĆ
    Krzysztof Jakubiak
    www.archeologia.uw.edu.pl
    GOSPODARZ
    Radosław Biel
    archeologia.com.pl
  • Наука та технологія

КОМЕНТАРІ • 26

  • @jacekwidor3306
    @jacekwidor3306 Рік тому +3

    Dla jeszcze większego zasięgu

  • @aniaminko6828
    @aniaminko6828 Рік тому +11

    A ja pamiętam taką książkę dla młodzieży: Ursa z krainy Urartu. Eh takie książki rozpalały kiedyś wyobraźnię i dzięki temu dziś z przyjemnością oglądam wasz kanał.

    • @ferkelinka
      @ferkelinka Рік тому

      Tak!!!!! Też ją czytałam ♥♥

  • @wiesawcelinski9756
    @wiesawcelinski9756 Рік тому +4

    Dzień dobry...miło widzieć nowy materiał

  • @magentato6963
    @magentato6963 5 місяців тому

    Dzięki za interesujący materiał. Doceniam profesjonalizm prowadzacego program

  • @magentato6963
    @magentato6963 5 місяців тому

    Po Waszych programach zaczęłam częściej nabywać czasopismo Archeologa Zywa

  • @magentato6963
    @magentato6963 5 місяців тому

    Bardzo interesujący był film o znalezionych pozostałościach statku Noego, który miałam okazję oglądać

  • @buncolkrnabrny2091
    @buncolkrnabrny2091 Рік тому +1

    Dla zasięgu

  • @genowefaj270
    @genowefaj270 Рік тому +3

    Witam serdecznie Pana i Pana Gościa,jak ja kocham te relacje 🙂

  • @remkpoznan5744
    @remkpoznan5744 10 місяців тому +1

    bardzo ciekawy materiał, 2razy byłem na araracie w poszukiwaniu statku. że szczytu w nocy bardzo ładnie widać oświetloną Armenię.

  • @KefasMistrz
    @KefasMistrz Рік тому +4

    👍👍

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 Рік тому +2

    O wczesnej historii Armenii wiadomo tak mało, że nawet pojedyncze stanowisko daje czasem bezcenne informacje.

  • @xengar1234
    @xengar1234 Рік тому +3

    👍🖐👍

  • @longinzaczek5857
    @longinzaczek5857 Рік тому +1

    Z tą arką lądującą na górze Ararat to trochę nie tak - w starożytności było wiele gór o tej nazwie. Podobnie w dziś w Polsce mamy wiele gór o zbliżonych nazwach. np. Śnieżka i Śnieżnik. Dzisiaj znamy tylko tę z Armenii. historycy raczej uważają, że góra wymieniona w opowieści o potopie to raczej była jakaś góra na wschodnich krańcach Mezopotamii czyli pograniczu Iraku i Iranu. Podobnie na długo przed czasami Urartu w czasach Sumeryjskich istniało gdzieś w zachodnim Iranie państwo Aratta, które prawdopodobnie dało nazwę późniejszemu Urartu, ale było zlokalizowane w trochę innym rejonie.

  • @bazejzgrzedek8799
    @bazejzgrzedek8799 Рік тому +3

    👍👍👍👍👍👍👍👌👌👌👌👍

  • @chalkon2
    @chalkon2 Рік тому +4

    Interesujące są te dwie bransolety. Wyraźnie tworzą skarb. Że dwie bransolety mają zbliżoną wagę, to jeszcze niewiele znaczy. Jeżeli jednak analogie z Gruzji mają również zbliżoną wagę (i jeżeli brak kontrprzykładów o podobnym kształcie, lecz wyraźnie innej wadze, nie będącej podwielokrotnością), to mamy do czynienia z wczesnym pieniądzem o ustandaryzowanej wadze. Może coś na ten temat...?

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 Рік тому

      O ile to są bransolety - nie znam stanowiska, ale hipotetycznie to mogłyby być nap. brązowe okucia drewnianego berła, które się rozpadło. Mała średnica i duży ciężar sugeruje, że to nie bransolety.

    • @chalkon2
      @chalkon2 Рік тому +1

      @@longinzaczek5857 - Zgadzam się, że kilogramowe bransolety nie nadają się do noszenia, ale może to być wczesna forma pieniądza. Znamy mnóstwo przykładów na to, że pieniądz przedmiotowy stopniowo zamieniał się w pieniądz kruszcowy, zachowując podobieństwo kształtu, ale zupełnie tracąc swą pierwotną funkcjonalność. Ot, choćby chińskie motyki brązowe. Na wczesnym etapie narzędzie rolnicze, potem pieniądz, który zachował podobieństwo kształtu do prawdziwego narzędzia, ale z pewnością nie nadawał się już do kopania. Za hipotezą pieniądza przemawia tezauryzacja i być może ustandaryzowanie wagi, o ile to ostatnie rzeczywiście występuje. Dwa egzemplarze to stanowczo za mało, żeby mówić o jakimś standardzie. Może być przypadkowa zbieżność. Stąd moje pytanie o wspomniane w filmie gruzińskie analogie.

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 Рік тому +1

      @@chalkon2 Nadają się do noszenia, bo znamy z antropologii społeczeństwa gdzie dla podkreślenia statusu nosiło się bardzo ciężkie ozdoby. Tyle, że mała średnica sugeruje, ze to ozdoby dla dzieci, a dzieciom raczej nie zakładano by tak ciężkiej biżuterii. Może forma pieniądza, może coś innego. Pieniądz metalowy teoretycznie powinien być identyczny i powtarzalny (tak jak minojskie płacidła w kształcie labrysów, podwójnych toporów) - tu powtarza się waga ale nie kształt. Ale tak to jest w archeologii zawsze jest 20 różnych wytłumaczeń takich znalezisk i trudno zgadnąć które prawdziwe.

    • @ggnagognagoma2462
      @ggnagognagoma2462 Рік тому +1

      albo dziecinnymi obciążnikami dla męskich dziedziców aby ciągłym noszeniem wyrabiali sobie krzepę. Podobne jak dziś możemy kupić ołowiane obszyte tkaniną zapinane na rzepy

    • @longinzaczek5857
      @longinzaczek5857 Рік тому

      @@ggnagognagoma2462 To możliwe - albo nakładali obciążniki na rogi barana podczas jakiegoś święta płodności przyrody.

  • @Widsith83
    @Widsith83 4 місяці тому

    👏👍

  • @katjanka22
    @katjanka22 Рік тому

    Midsummer Midsommar

  • @slawek277
    @slawek277 Рік тому

    Czy

  • @pawlik8317
    @pawlik8317 Рік тому +3

    Pozdro Serdeczne 👍