NÓI THẬT ĐỂ LUYỆN TÂM VỮNG VÀNG

Sách Thánh Hiền: rg.link/VC-8bLX
Nói thật, và chỉ biết nói thật mà thôi, là tập cho mình có một tinh thần bất uý. Trong đời, nhất thiết việc gì, phải tập tánh nói cho đúng với sự thật. Ấy là một tánh, cần phải tập luyện từ nhỏ mới đặng, đừng để bị phải thói quen mà sau này không dễ gì sửa đổi cho được.
Người ta sở dĩ nói dối là vì sợ mà nói. Sợ oai quyền, sợ hình phạt, sợ thất lợi, sợ cười chê. Mỗi khi ta thấy bị hoàn cảnh lôi cuốn phải nói dối, hãy bình tâm suy nghĩ, tìm xét căn nguyên, ta sẽ thấy không ngoài những nguyên nhân đã nói trên. Nói dối, là tỏ ra mình bị kẻ khác khu xử. Nhiều khi nói dối lại được thiên hạ ban cho cái tên rất tốt đẹp là người nhã nhặn. Kỳ thật, là người nhút nhát, chỉ biết vì mình chớ không phải vì người. Nói sự thật thì mích lòng, thì nói hùa theo có phải lợi được người ta ưa mình không, Đó là dua nịnh, đó là con buôn. Người như thế là người mà ai ai cũng ưa, nhưng ai ai cũng ngờ. Còn cầu đến sự thương yêu của người, là còn sợ người chê bai. Người như thế không phải là người điềm đạm được. Phải tập cái tánh ưa sự thật, ghét sự dối. Đừng có nói: Một lần, đâu phải thói quen. Không, Kẻ trộm một hột gà, sẽ trộm một con bò. Nói dối một lần lương tâm cắn rứt, nhưng rồi bỏ qua. Nói dối nhiều lần sẽ lần lần thành thói quen, lương tâm không còn cắn rứt nữa, người ta sẽ nói dối như ăn bữa, không chút ái ngại gì cả. Ta phải thật nghiêm khắc với ta về vấn đề này. Ta phải xem lời nói như một lời viết ra ngoài mặt giấy, như một danh dự bất khả xâm phạm. Thà là không nói gì hết. Mà hễ nói ra là lời đúng với sự thật. Không có một quyền thế nào, không có một lợi danh nào, bắt buộc ta phải nói sai sự thật được cả. Không nói dư, mà nhứt là không bao giờ nên nói sai sự thật. Chỉ có được như thế, tinh thần ta mới đứng được vững vàng, không phải bị một lực lượng ngoại giới nào lay chuyển được.
Có đủ can đảm nói sự thật, phải chăng là biểu hiện của một tấm lòng điềm đạm chí cực. Hay là nói một cách khác, chỉ có kẻ nào có được một tinh thần bất uý, mới có thể đủ can đảm nói sự thật mà thôi.
Mỗi một khi ta nói dối, tinh thần ta giảm bớt dũng khí đi một ít. Càng nói dối chừng nào, thì cái dũng khí của mình càng suy nhược chừng nấy. Cho nên, những kẻ ham nói dối, là những người khiếp nhược. Mỗi khi ta nói dối là mỗi khi ta nuôi dưỡng tánh hèn nhát của ta