Wywiady z Nestorami Filozofii Polskiej -- Wywiad 9: Prof. Witold Marciszewski

Prezentujemy dziewiąty odcinek z cyklu „Wywiadów z Nestorami Filozofii Polskiej", poświęcony prof. Witoldowi Marciszewskiemu. Wywiad przeprowadzili: prof. Anna Brożek z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego i dr Marcin Koszowy z Uniwersytetu w Białymstoku.
Witold Marciszewski urodził się 18 listopada 1930 r. w Warszawie, tam też spędził młode lata przeżywając okres wojny i okupacji. W roku 1948 zdał egzamin maturalny w I Miejskim Liceum w Warszawie. W 1956 r. na podstawie pracy o logice Dunsa Szkota uzyskał magisterium na Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W krótkim czasie przygotował rozprawę doktorską o arystotelesowskiej koncepcji konieczności w świetle współczesnej logiki i już w 1959, też na KUL-u, uzyskał stopień doktora. Kolejny etap kariery uniwersyteckiej wiąże się z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie na podstawie rozprawy o logice przekonań, w 1971 r. na Wydziale Nauk Społecznych, uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie logiki. Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych uzyskał w 1979, a profesora zwyczajnego w 1987.
W dociekaniach Marciszewskiego można wyróżnić trzy zasadnicze obszary zainteresowań:
1. umysł: czym jest i jak funkcjonuje
2. język: jego rola w poznaniu filozoficznym i naukowym;
3. człowiek i społeczeństwo.
Do najważniejszych prac prof. Marciszewskiego należą: Sztuka dyskutowania (1969), Podstawy logicznej teorii przekonań (1972), Zarys logiki dla bibliotekoznawców (cz. II: Wybrane zagadnienia metodologii nauk i logicznej teorii języka, 1972), Poradnik dla niezdecydowanych (1974); Rola dyskusji w nauczaniu i wychowaniu (1976), Metody analizy tekstu naukowego (1977), Logika z retorycznego punktu widzenia (1991), Sztuka rozumowania w świetle logiki (1994), wspólnie z Romanem Murawskim: Mechanization of Reasoning in a Historical Perspective (1995), Tajniki Internetu (1995), Sztuczna inteligencja (1998); wspólnie z Pawłem Stacewiczem: Umysł - komputer - świat. O zagadce umysłu z informatycznego punktu widzenia (2011).

[@listener-kv8rr]

Wykłady prof. Marciszewskiego zawsze były ciekawe. Tok wykładu przebiegał swobodnie, pomiędzy świadczącymi o wielkiej erudycji dygresjami oraz dosłownymi cytatami z klasyki literatury światowej, ale nigdy nie odbiegał za daleko od tematu. Język Profesora zawsze był staranny i żywy. Wykład w jego wykonaniu polegał też na interakcji ze słuchaczami. Jeśli wyobrazimy sobie skalę od nudnego, skostniałego referatu z jednej strony, do popisu oratorskiego i szczytu sztuki retorycznej, to tym drugim były właśnie wykłady Pana Profesora Marciszewskiego. Piszę w czasie przeszłym, bo słuchałem wykładów Profesora blisko 20 lat temu i dla mnie to, niestety, już tylko przeszłość. Ale pozostały wspomnienia. Dwieście lat Panie Profesorze!