📺 Czemu powrót papierosów do Nowej Zelandii uderza w Maorysów (DziałSplaining

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 27 жов 2024

КОМЕНТАРІ • 36

  • @gniady
    @gniady 8 місяців тому +45

    Na szczęscie maorysi (i ogólnie Polinezyjczycy) są kozakami jeśli chodzi o rugby i tego im nikt nie zabierze, wystarczy popatrzyć na reprezentację narodową. Btw. zawsze zastanawia mnie to podejście jak tutaj Petersa "ja miałem ciężko i ciężko pracowałem więc inny tez muszą", pełen szacunek, że wyrwał się z biedy i do wszystkiego doszedł sam ale życie nie jest 0/1 i na jednego, któremu wyjdzie, wypadnie 100, którzy wykoleją się po drodze. Zgadzam się, że cięzkie czasy kształtują twardych ludzi ale trochę empatii i postawienia się w butach drugiej osoby na pewno rozwiązałoby wiele problmeów, które sami tworzymy. I nie chodzi mi tylko o NZ ale i o własne podwórko. Bardzo fajny materiał, więcej Nowej Zelandii. :)

    • @Widar_ek
      @Widar_ek 8 місяців тому +25

      Często ludzie z taką historią, że sami się wybili z biedy nie zauważają, że po drodze korzystali z publicznych szkół, bibliotek, dróg, komunikacji miejskiej czy publicznej opieki medycznej

    •  8 місяців тому +2

      Kozakami w rugby są bez dwóch zdań, ale akurat w NRL All Stars właśnie przegrali. ;)

    • @gniady
      @gniady 8 місяців тому

      @ o Paaanie, tylko Rugby Union. League jest już dla tych bez instynktu samozachowawczego. 😎

  • @Filip_Piekarski
    @Filip_Piekarski 8 місяців тому +22

    Polecam film "Tylko instynkt" (Once Were Warriors) z lat 90 - dobrze w nim można dostrzec marginalizację w tamtych czasach (co oczywiście ma odzwierciedlenie jeszcze do czasów dzisiejszych) społeczności maoryskiej w społeczeństwie Nowej Zelandii. Z tego co pamiętam to obejrzałem chyba właśnie po polecniu tego filmu we wspomnianym podcaście "Czemu Maorysi tatuują twarze".

    •  8 місяців тому +1

      Tak, super film. Zresztą Temuera Morrison zagrał w nim w tym samym czasie, kiedy występował w serialu "Shortland Street" wspomnianym w tym odcinku. Z wartych polecenia produkcji o właśnie maoryskiej tematyce, to bardzo dobrym filmem jest też "Whina", a ostatnio "Uproar" z Julianem Dennisonem.

  • @AS-010o0
    @AS-010o0 8 місяців тому +4

    Wow bardzo ciekawy odcinek. Obiektywne i interesujące przedstawienie sytuacji o miejscu o którym niewiele wiem. dziękuję!

  • @krzysztofdeoniziak5618
    @krzysztofdeoniziak5618 8 місяців тому +15

    znowu telenowele w służbie pozytywnych zmian społecznych :)

  • @UCDProject
    @UCDProject 3 місяці тому

    Ten kanał to złoto, cieszę się, że na niego trafiłem. ;)

  • @paweliczbik521
    @paweliczbik521 7 місяців тому +1

    Te porównania bardzo dobrze wpływają na odbiór treści, wincyj!

  • @Maria-hq8fy
    @Maria-hq8fy 8 місяців тому +3

    Bardzo interesujacy material :)

  • @sylwiapliszka4815
    @sylwiapliszka4815 8 місяців тому +1

    Bardzo ciekawy materiał!

  • @Anusiakens
    @Anusiakens 7 місяців тому

    Świetny odcinek, chociaż bardzo żałuję, że taki krótki!

  • @myczycz
    @myczycz 5 місяців тому

    Przerażające, jak często zmiany polityczne pozytywne dla dotychczas marginalizowanej grupy, mogą być odkręcone dosłownie w moment.

  • @nikodemrichter
    @nikodemrichter 8 місяців тому +12

    No niestety ten odcinek zawiera trochę przkłamań (przepraszam ale nie wiem jak to inaczej określić), o których ludzie którzy nie są na bieżąco z polityką w NZ mogą nie być świadomi. Trochę mnie to przygnębiło bo lubie ten kanał i teraz trochę mam wątpliwości co do innych odcinków z lokalizacji mi odległych i nieznanych. Akurat tak się składa, że w tym przypadku jest inaczej gdyż mieszkam w NZ od ponad dekady i troszkę się interesuję lokalną polityką. Nie jest moim celem atakowanie autora/kanału ale przedstawię tutaj trochę inną perspektywę (może dobrze dla balansu).
    Nie mam nic do rysu historycznego, który jest uczciwy, ale w mojej ocenie opis obecnego stanu rzeczy jest dużo bardziej dyskusyjny. Przede wszystkim już sam opis pod odcinkiem jest nieprawdziwy: Żadne prawa nie są odbierane Maorysom. Zupełnie nie rozumiem jak można tak podpisać odcinek nie cytując bardzo konkretnie jakie to prawa są odbierane. Cały odcinek odsłuchałem 2 razy i nie doczekałem.
    Na samym początku odcinka pada stwierdzenie, że rząd planuje "rewizję traktatu" oraz "likwidacji praw". Zamiast powielać przekazy takich mediów jak NZ Herald, RNZ czy Stuff proponuje przeczytać/posłuchać co dokładnie David Seymour (lider partii ACT, która propononuje REFERENDUM w sprawie Te Tiriti / Treaty of Waitangi) w tej sprawie mówi. To jest powszechnie dostępna informacja. Podpowiadam, że nigdzie nie ma mowy o "rewizji"..
    Jest absolutną prawdą, że aspekty maoryskiej kultury, włącznie z Te Reo przeżywają renesans. To jest chyba jedyny pozytywny aspekt ostatnich 8 lat rządów Ardern i Hipkinsa, ale pomogło to tylko nielicznym elitom maoryskim (głównie w Wellington) i ich rodzinom a nie zwykłym maorysom. Poza tym nacisk na "maori ways of knowing / matuaranga maori" spowodował, że w szkołach, w ramach "dekolonizacji" zrównano mity maoryskie z osiągnięciami nauki (tutaj proponuje poczytać co na ten temat pisali Dawkins albo Jerry Coyne). Kiedyś próbowałem przestudiować stronę ministerstwa edukacji i z uwagi na liczną ilość słów te reo (w wersji angielskiej strony) nie sposób było zrozumieć curriculum. Po prostu była wersja te reo oraz wersja angielska przepleciona te reo....
    Stwierdzenie o polityce Luxona, że "antymaoryskość nie jest główną częścią jego programu" to już jest cios poniżej pasa. W jego gabinecie 7 ministrów (z 20) to maorysi. To jest rekordowe 35% (poprzedni rząd miał 28%). Ale oczywiście to są maorysi i maoryski, którzy inaczej myślą np. o tzw. współrządzeniu / co-governance. To może oni się nie liczą. Dodam tylko, że 45% ministrów/ministerek to kobiety (u Ardern było 35%). Ale może to też nie te co trzeba bo inaczej myślą np. o oddzielnej służbie zdrowia (Te Whatu Ora) dla maorysów.
    Co do faktu, że Partia Maoryska (TPM) wprowadziła 6 członków nalżałoby nadmienić, że głosowało na nich zaledwie 3% populacji (maorysi w nz to około 17% populacji) tak więc reprezentują oni jakąś małą cześć maoryskiego punktu widzenia. Zdecydowana większość maorysów głosuje na inne partie. Nie mówiąc już o wprost rasistowskich stwierdzeniach na ich własnej stronie internetowej (np. można było przeczytać : "It is a known fact that Māori genetic makeup is stronger than others.").
    To mój taki przydługi wywód. Trochę sie rozpisałem ale jako, że temat mi bliski poczułem się wywołany do tablicy....
    Nga mihi

    •  8 місяців тому +7

      Dziękuję za to bardzo cenne uzupełnienie!
      Wydaje mi się jednak, że doszło do co najmniej kilku nadinterpretacji. Jak chociażby w pierwszym akapicie:
      "Przede wszystkim już sam opis pod odcinkiem jest nieprawdziwy: Żadne prawa nie są odbierane Maorysom. Zupełnie nie rozumiem jak można tak podpisać odcinek nie cytując bardzo konkretnie jakie to prawa są odbierane. Cały odcinek odsłuchałem 2 razy i nie doczekałem."
      Opis pod odcinkiem to "Rdzenni mieszkańcy Nowej Zelandii protestują przeciwko odbieraniu przyznanych im całkiem niedawno praw. Dlaczego strony konfliktu nie są tak oczywiste, jak się wydaje i co mają z nim wspólnego papierosy?". Pierwsze zdanie to informacja o protestach, których organizatorzy i uczestnicy twierdzą, ze są im odbierane prawa, a nie moja opinia. O jakie konkretnie prawa im chodzi, mówię w 13 minucie.
      Podobnie dalej, np. o "uderzaniu Luxona poniżej pasa", choć przecież mówię o jego prywatnych lekcjach te reo i że ewentualna rewizja (którą w praktyce byłby Treaty Principles Bill, jak potwierdzono przecież w ujawnionej dokumentacji ministerstwa sprawiedliwości itd.) nie jest częścią jego programu politycznego. I tak dalej, myślę że doszło tu do nieporozumienia: to nie jest materiał opowiadający się za którąś ze stron tego sporu, tylko zarysowujący kontekst społeczny tego, o co w nim w ogóle chodzi.
      Pozdrawiam

    • @okon7464
      @okon7464 4 місяці тому

      Ja też nie wyłapałem z filmu jakie prawa są Maorysom odbierane? Może podasz dokładny cytat?

  • @wiktor3727
    @wiktor3727 8 місяців тому +1

    ciekawy temat. wbrew pozorom nie jest to aż takie oczywiste i zero jedynkowe

  • @animavilis4077
    @animavilis4077 8 місяців тому +3

    Ładne te nowe miniatury.

  • @teenageriot8251
    @teenageriot8251 3 місяці тому

    Smutne

  • @johnarden6718
    @johnarden6718 2 місяці тому

    Bardzo ciekawy film, ale może jakiś dłuższy w tym temacie? Bardziej wnikliwie? Dlaczego konflikt za naszą wschodnią granicą wzbił inflację Nowej Zelandii z 1 do 7 procent. To na czym opiera się ich gospodarka? Bo to, że u nas jest inflacja, to rozumiem, ale też zaczęła się wcześniej, jeszcze przed konfliktem. Jak ich gospodarka jest powiązana? Licza ludności NZ to 4,5 mln. Tymczasem, jak mówisz od lat 50 odebrano 655 tysięcy dzieci 🤯 czyli odbierano ok 10000 dzieci rocznie. W kraju, który ma 4,5 mln ludzi. To teraz tak - jak by w Warszawie (2,5 mln) odbierano rodzinom 5000 dzieci rocznie!!! To się wydaje nieprawdopodobne. Ale i tak fajny kanał.

  • @w.w.w.w.
    @w.w.w.w. 8 місяців тому +1

    💚💚💚

  • @kamilp3992
    @kamilp3992 8 місяців тому +10

    Wysłuchane, łapka w górę itd. Ale po kilku odcinkach uważam, że DZ traci na pójściu w YT. Ot, jeszcze jeden, krótki format, bo widz w XXI zaczyna się nudzić po kwadransie. Zawsze ceniłem sobie pogłębioną analizę, którą dawała mi poprzednia formuła.

    • @katarzynazocinska5258
      @katarzynazocinska5258 8 місяців тому +5

      Częściowo się zgadzam - częściowo, bo imho nawet tak krótki materiał Maciek potrafi niesamowicie napakować wiedzą. Ale i mnie również brakuje wywiadów - myślę, że idealne byłoby połączenie/stosowanie obu formuł równolegle czy wymiennie.

    •  8 місяців тому +3

      Rozumiem, ale staram się, żeby nawet krótsze odcinki były maksymalnie wypełnione informacjami, tak żeby długość nie odbijała się na merytoryce. Oraz co jakiś czas dalej są dłuższe odcinki - ostatnio o Meksyku i Salwadorze, jutro o Hiszpanii.

  • @joannazimnicka2220
    @joannazimnicka2220 8 місяців тому

    Dzięki za kolejny ciekawy materiał. A propos muzyki z kręgów maoryskich, fanom cięższych brzmień polecam sprawdzić zespół Alien Weaponery.

  • @filipch.1021
    @filipch.1021 6 місяців тому +1

    Wywiady byly lepsze, mam nadzieje,ze wroca.

  • @szwejo1
    @szwejo1 7 місяців тому

    Ciekawe, czy wajcha nie przekręci się mocno w drugą stronę i zaczną białych dyskryminować.

  • @lesefer
    @lesefer 8 місяців тому +7

    No i oczywiście mają słuszność w likwidacji tego chorego zakazu. David Seymour jak zawsze z bazą.

    • @random0272
      @random0272 8 місяців тому +4

      sraza nie baza, ciekawe do obniżenia jakich podatków mają posłużyć wpływy z akcyzy

  • @krzysztofdeoniziak5618
    @krzysztofdeoniziak5618 8 місяців тому +3

    Lech Wałęsa miał/ma swój powrót w pl, po trochę "dzięki" kaczyńskiemu, bo stał się symbolem oporu, także sam Wałęsa się trochę zmienił przez lata, więcej pokory

    • @kacpergodziek3769
      @kacpergodziek3769 8 місяців тому +9

      Podejrzewam, że autor ma na myśli w kontekście Wałęsy przede wszystkim lata 90. W których Wałęsa stopniowo tracił poparcie społeczne, aż w roku 2000 dostał w wyborach prezydenckich smutne 1,01% głosów. Mimo, że przez ten cały czas pozostawał jednym z dwóch najbardziej znanych Polaków na świecie.

    • @krzysztofdeoniziak5618
      @krzysztofdeoniziak5618 8 місяців тому

      @@kacpergodziek3769 to prawda, Wałęsa był wtedy w trybie mesjasza, myślał że jest naznaczony przez boga i nieomylny, na szczęście mu przeszło, bo to nadal jest osoba powszechnie rozpoznawana na świecie, i po prostu żal było patrzeć jak był systemowo niszczony w polsce przez ostatnią dekadę

    • @bpruszczyk
      @bpruszczyk 8 місяців тому +3

      ​@@kacpergodziek3769dokładnie, dążność Wałęsy do rządów jednostki doprowadziła go na dno, co było szeroko rozumiane w kraju, a na zewnątrz nie tak dobrze uwidocznione - do tego odwoływał się autor filmu @krzysztofdeoniziak5618

    •  8 місяців тому +4

      Tak, jak napisali przedmówcy, chodziło mi o koniec lat 90., kiedy poza Polską Wałęsa był wciąż wielkim symbolem, a w kraju jego popularność padał. Tak samo z wymienioną w odcinku Ellen Johnson Sirleaf - oba przykłady posłużyły mi do zilustrowania, dlaczego krajowy i zagraniczny wizerunek Jacindy Ardern to nie to samo.