Tanrı Ne Vardır Ne De Yoktur
Вставка
- Опубліковано 5 лип 2024
- Geçtiğimiz günlerde Yer6 adlı UA-cam kanalında Diamond Tema ve Fikret Çetin arasında gerçekleşen agnostisizm tartışmasında dile getirilen "Tanrı ne vardır ne de yoktur." söylemi pek çok eleştiriye konu oldu. Oysa buna benzer sözler geçmişin büyük teistik filozofları tarafından da söylenmişti. Bu türden ifadeler gerçekten de Enis Doko'nun iddia ettiği üzere Tanrı'nın rasyonaliteye aykırı olabileceği yönündeki bir inançtan mı kaynaklanır, yoksa rasyonel bir şekilde savunulabilir mi? Bu videoda bu beyanı rasyonel bir şekilde savunmaya çalıştım.
İyi seyirler.
Ayrıca, video içerisinde verdiğim tarihî filozof örnekleri için bkz. Hart, David Bentley. "The Experience of God: Being, Consciousness, Bliss." Yale University Press, 2013. Kitabı an itibariyle Türkçeye çevirmekteyim.
@Yer6film @DiamondTema @fikretcetinorg @enisdokovideo
------------
Ürettiğim içerikleri değerli buluyorsanız ve düzenli içerik üretebilmemi istiyorsanız lütfen Patreon üzerinden destek olmayı düşünün. Ayrıca videolarımı paylaşabildiğiniz kadar paylaşmanız çok makbule geçer.
Patreon üyeliği için: / nezihseven
UA-cam üyeliği için: / @nezihseven
IBAN veya kripto para ile destek olmak isterseniz şu yazının sonunda adresleri bulabilirsiniz: / about
Video içerisindeki tüm müzikler Nezih Seven'e aittir, izinsiz kullanılamaz.
Hocam, eğer mümkünse Azerbaycan etnik kökeniyle ilgili video yapa bilirmisiniz? İrani halklarla ilişkisini, Türklerin şu anki Azerbaycan toprağına gelmeden önce orada yaşayanlar hakkında.Karabağ ve Ermeni konusuna da değinirseniz çok mutlu olurum
Gayet net ve açıklayıcı bir anlatım olmuş. Teşekkürler.
mükemmel bir şekilde anladım. teşekkür ederim.
Faydam olduysa ne mutlu bana, bu yorumunuz beni sevindirdi.
Çok kaliteli bir açıklama.
Teşekkürler.
Ezbenî, nifşê me birçî vê agahiyê ye. Ji kerema xwe bêtir bişîne.
Em te pir hez dikin.
Kanalın bir daha önüme çıktı. Güzel videoların var fakat sormak istediğim bir soru var senin inanç konusundaki görüşün nedir?
Hocam biyerde demiştiniz genetik modellemerde ortaçağ öncesi Anadolu’da Kürt girişi yok.
Anlamadığım mesele Medler,Partlar ortaanadoluya kadar hakim olduğu dönemler var neden hiç genetik miras çıkmıyor?
Bir bölgeye hükmetmek başka şey, oranın demografisini değiştirmek başka şey.
@@NezihSeven Kürt tarihi ve Kürt sorunu ile ilgili videon ve ya yazdığın bir yazı var mı? Yok ise bu konular video fln yapmayı düşünüyor musun ve ya önerebileceğin herhangi bir insan ve ya kaynak var mıdır?
Kürtlerin Kökeni başlıklı bir videom var, pek çok videoda Kürtlerin kökenine değindim, canlı yayınlarda siyasete ucundan girdiğimiz de oldu.
@@NezihSeven teşekkürler
@@NezihSevenAnadoluda Kürt girişi var ama çoğunlukla güneydoğu ile sınırlı partlar perslerle olan savaşı kaybettikten sonra Anadolunun güneydoğu tarafına gönderilmiş,bir tarihçi söylemişti
Abi eline sağlık güzel video olmuş.Bir şey soracağım.Bayadır genel olarak dinler tarihi vs. ile ilgili videolar geliyor.Etnoloji,genetik vs. videoları ne zaman gelecek?
Çok sıkıldım açıkçası etnoloji muhabbetlerinden. Şimdilik teolojiden devam etmeyi planlıyorum.
Varlık tanımını sadece mahluk ile sınırlarsanız Tanrı o var dışındadır. Ancak varlık ifadesini vacip ve mümkün diye tasnif ederseniz. Vacip varlık mertebesinin Tanrıya özgü olgugunu ifade edersiniz
Martin Heidegger ve felsefesini dair video da gelir mi ilerde Nezih bey?
Arkadaki Fon gerçek mi ,yeşil ekran mı anlayamadım?
Gerçek :)
Abi kanalına acm yi davet etsene veganlik vb. konuşursunuz. ya da o davet eder belki
güzel ve açıklayıcı bi video olmuş. ama basit bir yazar ve kitap analojisi sanki çok daha açıklayıcı olabilirmiş gibi geldi. bu örneği kasten seçmediğinizi düşünüyorum.
örnek şöyle ki yüzüklerin efendisi evreninde ejderhalar vardır ve cep telefonları yoktur. ama kitabın içinde Tolkien(yazar) yoktur veya vardır demek anlamsız olur. çünkü elbette kitabın her sayfasında yazarın özellikleri içkin olarak vardır. ama onun var oluşu kitabın ötesindedir.
sizin bu örneği seçmemenizin sebebi nedir?
Teşekkürler. Verdiğiniz örnek güzel olsa da yalnızca klasik teizmin değil teistik personalizmin tanrısı için de verilebilir gibi görünüyor. Yani şunu demek istiyorum: Yazar-kitap örneğine dayanarak videodaki ilk animasyonda çizginin değil de en büyük varlığın diğer varlıkları yaratmış olduğu ve dolayısıyla onlardan bir anlamda farklı olduğu iddia edilebilir; ama buradan onda mahiyet ve mevcudiyetin bir olduğunu çıkaramayız. Bu nedenle varlıklar ve Tanrı için suyla dolu kaplar ve suyun kendisi örneğini ya da elektrikle yanan ampuller ve elektriğin kendisi örneğini daha işlevsel buluyorum.
@@NezihSeven aslında ben de tam olarak yazarın kitabın sayfaları arasına sığması mümkün olmadığı için bu örneği seviyordum. ama sanırım ne kast ettiğinizi anladım
Mamoste.Desti te sax be
Tu xweş u war be.
Konuyla alakalı mı değil mi emin değilim. Dediğiniz pek çok şeyi derin araştırmadığım için anlamadım. İsa'nın Tanrılığı Konusu... Ne düşünüyorsunuz?
Bir şey düşünmüyorum açıkçası. Üzerine kafa yorduğum bir konu değil. Doğruluğundan emin olamayacağımız birtakım tarihî olaylar ve şahsiyetler hakkında şahitlik etmenin çok anlamlı olduğunu da düşünmüyorum.
@@NezihSeven Teşekkürler cevap için abi.
Tartışma genelinde kimi daha başarılı buldunuz?
Hangi tartışma?
@@NezihSeven Yer6 kanalındaki videodan bahsettim diamond tema fikret çetin
@@mrzee9599 izleyicileri manipüle etme becerisi bakımından DT daha başarılı, ama felsefi anlamda elbette FÇ. Birinin DT'den felsefi anlamda daha başarısız olması için epey uğraşması lazım.
Bana biraz Elon Musk'ın simülasyon içinde varız (bir çocuğun oynadığı oyunun içinde devre yarı devre gibi) tabir etmişti biraz benzeşik bir anlam buldum
İşte bu. Spasdarim.
"Vardan da yoktan da ötede bir Var vardır" (Sezai Karakoç)
Dünya üstünde dini çeşitliğin bulunması ve tek doğru din çatışması hakkında ne düşünüyorsunuz?
Özellikle felsefi bir geleneğe sahip olan dinlerin birbirinden ortalama bir insanın zannettiği kadar farklı olmadığını, esasen din denilebilecek tek bir evrensel erdem olduğunu ve kişilerin farklı kültürel kodlar içinde bu erdeme farklı derecelerde sahip olabileceğini düşünüyorum. Dinlerin ortalama inananları arasında büyük farklar olabilir, ama azizleri, ermişleri vs. arasında büyük bir fark göremiyorum ve bence önemli olan zaten bu. Diğer dinlere karşı katı bir dışlayıcı pozisyon benimseyenlerin ciddiye alınacak bir tarafı olmadığı kanaatindeyim.
Nezih bey sizden ricam ölümden sonraki hayat hakkında video çekermisiniz.
Ölüm hakkında bir video vardı: ua-cam.com/video/KOXjikRDb2Q/v-deo.html&t
@@krsnaquliteşekkür ederim bu video yu farketmemiştim.
Abi nihal atsız hakkında fikirlerin nelerdir?
Sence ne olabilir dostum faşist piçin teki cevabı belli soruları sormayın bana küfrettirmeyin 😂
@@NezihSeven Onunda ötesinde kendisi Türkte değil, köyünden sonuçlar var kendisi Rum'dur. Rum olması pek tabii ayıp veya kötü bir şey değildir olamaz. Ancak Türk olmayıp Türk faşisti olması acınası ve komik.
Sana niye küfredeyim Çağan dostum Nihal Atsız için dedim.
Anladım abi seviliyorsun❤@@NezihSeven
Birader şu bıyıkları da hafiflettin mi tamadır:)
hocam nikolay orenburgski'ye çok benziyorsunuz
Gerçekten benziyormuşum :)
Peki ya yokluk nedir?Hiç var olmayan bir şey nasıl yok olur?Ulaşabildiğimiz tüm maddeler fiziki ve zihinselken nasıl olurda olası bir yokluktan bahsedebiliriz?Ya da vardan gelen bir varlık yokluğu nasıl bilebilir?
Kara delikleri ve enerjiyi düşün. Bu da öyle birşey olabilir.
@@sergohari6728 Ama kara delikler var olan birşey,yok etmiyor.
@@sergohari6728 kara delikler ve ya kara enerji yokluk ile bir değildir, kara deliklerin ve kara enerjinin tam olarak ne olduğunu bilmesekte var oldukları şuan için çok daha kuvvetli. Yokluk aklımızın pek de almadığı bir kavram
Yokluk yoktur, öyle bir kavramı da varsayman gerekli değildir. Matematikte ki 0 sayısından farksız. "1" demek ile "1+0" demek arasındaki farka benzer.
Videoyu çok beğendim ve bu videoya cevap vermek için yeni bir kanal açtım. Gördüğüm kadarıyla Advaita Vedanta felsefesinin etkisinde bir tanrı kavrayışınız var.
Varlık ve yokluk arasındaki ilişkiyi, varlık ve yokluğun dışındaki kategorilerle kıyasladınız (dolu olan - dolu olmayan, siyah olan - siyah olmayan). Varlığın ve yokluğun tanrı için geçerli olamayacağı iddia ettiniz.
Var olmak ve yok olmak, dolu olmak ve dolu olmamak kategorilerinden daha yüksek bir soyutlamadır. Var olmak ve yok olmak nitelik ötesi iken ikisi aynı şeymiş gibi değerlendirilemez. Çünkü, dolu olmak ve dolu olmamak da varlık ve yokluk bakımından ifade edilebilir (doluluğun "var/yok" olması.) ama varlık ve yokluk dışındaki şeyler varlık ve yokluğu ifade edemez.
Tanrının yokluğunun, varlığı hiçliğe düşüreceği ifadesi de tanrıyı varlık ve yokluk ötesi olmaktan alıkoyuyor.
1) Tanrı var veya yok değilse yokluğu üzerinden nasıl senaryo üretebiliyoruz?
2) Tanrı, varlık veya yokluk sağlamayı (kendi doğasını) var veya yok olan varlıklara yükleyebilir mi?
3) Tanrı, şeylere var olmamayı sağlamayı bıraktığında mı var oluyor; yoksa var olmayı sağladığında mı?
4) Bir varlığın kendisine onun kendi 'kendilik(ğ)'ini kazandırmak çelişki değil midir? (Olmayan bir şeye doğru yönelmek gibi absürt duruyor burası.)
5) Tanrı neden her varlığa aynı kategorileri sağlamıyor? (Sizin verdiğiniz piyano-doluluk örneğinde piyanonun doluluktan eksikliği gibi)
Sorularımı video konusu olarak da değerlendirebilirsiniz, yanıtlanmaya değer sorular sorduğumu düşünüyorum.
Merhaba, güzel yorumunuz için teşekkür ederim. Takip ettiğim ekol Advaita Vedānta değil Viśiṣṭādvaita Vedānta, ama bu videoda anlattıklarım tüm klasik teistler için geçerli.
1. "Tanrı ne vardır ne de yoktur" iddiasını videoda anlattığım şekliyle anladığınızdan emin değilim, çünkü olmadığı bir senaryo yok, tüm mümkün evrenlerin Tanrı’ya dayanmak zorunda olduğunu söyledim, çünkü hiçbir olumsal varlık zorunlu varlık olmadan mevcut olamaz.
2. Herhangi bir olumsal varlık zorunlu varlığa dönüşemez. Zorunlu varlığın bir adedi de yoktur. Tüm ikiliklerin ötesindedir. Ama olumsal varlıkların sahip olduğu ne varsa, mevcudiyetleri de dâhil, her bir an zorunlu varlıktan akmaktadır.
3. Tanrı her bir an şeylerin var olmasını sağlıyor. Tanrı şu anda yok olsa (ki bu mümkün değil ama canlandırabilmek adına söylüyorum) tüm mevcudiyet de onunla birlikte yok olur.
4. Bu güzel bir soru. Günümüzde mevcudiyeti bir eylem gibi değil de hâlihazırda verili bir şey gibi düşünüyoruz, ama klasik görüşte var olmak da bir eylemdir. Mevcudiyetin ne şekilde akıyor olabileceğine dair birtakım örnekleri bu video serisindeki daha eski videolarda vermiştim. Belki onlar yardımcı olur, zaten üç videoluk bir seri.
5. Piyanonun tamamen dolu veya dolu değil olabilmesi saçma olurdu. Kullandığımız dildeki kategorilerin pek çoğu zihnimizin dünyayı daha kolay kavrayabilmek için oluşturduğu kategoriler. Hepsi tüm nesneler için geçerli olan gerçekliklere tekabül etmek zorunda değil.
Nezih Bey, umarım uzun uzun yazıp size rahatsızlık vermiyorumdur. Sadece daha iyi anlamak için söylemek istediğim bir şey var. Beşinci sorum deneyimin olanağıyla ilgiliydi. Biz saf aydınlığı veya saf karanlığı deneyimleyemeyiz. Çünkü, ikisinin de eşzamanlı olarak mevcut olması onları birbirinden ayırmamızı sağlıyor. Sizin tanrınızın kategorilerin kaynağı olmak bakımından her bir olumsal varlıkta aynı kategorilere kaynak olmaması onun seçici bir doğaya sahip olduğunu gösteriyor. Yani ben kötüysem tanrı benim mevcudiyetimdeki kötülüğü sürdürdüğü için öyleyim öbür türlü mevcudiyetimdeki kötülük hiçliğe düşerdi. Elbette piyanonun doluluk kategorisinde değerlendirilmesi saçma olurdu, biliyorum. Demek istediğim şey, tanrının hepimizi varlıkta tuttuğunu iddia ediyoruz ama bizi özdeş varoluşta tutmamasının nasıl olanaklı olduğunu anlayamadım. Seni benden ayıran şeyler için sana ayrı, bana ayrı şeyler için kaynaklık ediyor bu durumda tanrıya bir zihin ya da bir teleoloji atfedebiliriz gibi algılıyorum. Aksi takdirde tanrı, özdeş tek bir varlığa kaynaklık ederdi (Parmenides felsefesindeki monad ve kutu evren gibi) ya da her bir varlığa ortak olmayacak şeylere kaynaklık ederdi çünkü sonsuz olasılık. Üçüncü sorum da bu konuyla ilgili. Bence varlıklar özünde farklı kategorilerde mevcutlar ama gerçek dışı durumdalar ama tanrı onları gerçek dışı olmaktan alıkoyduğu için gerçekleşiyorlar (yani olumlama değil olumsuzlama sonucu asıl mevcudiyetlerini kazanıyorlar). Bu sayede her şey farklı bir biçimde var oluyor.
Allah muhakkakki var...
Şu ateistlerin yaratıcının yokluğunu ispat etme çabaları komik
Bence de, ama bu videoyla ne alakası olduğunu anlayamadım.
Allah'ın var olanlar içinden bir "varlık" olmaması mahluk olmadığını, yaratılmışlardan, mevcudattan bir "şey" olmadığını ve mevcudatta denginin, benzerinin olmadığını, tek olduğunu vs anlatır. Yani Allah varlık alemine (mevcudata) ait değildir, bu var olmadığı anlamına gelmez. İslam'ın Allah anlayışı da O'nun vacibü'l vücûd olduğudur, yani zorunlu varlıktır, yokluğu düşünülemez. Bu kastın dışında mantıken Allah'ın hem "var" hem "yok" olduğu iddia edilemez; bu noktada üçüncü hal muhaldir. Malum tartışmacı ise bu iki hususu karıştırdı.
Malum tartışmacının bu ifadeyi herhangi bir şekilde anlayarak kullandığını zannetmiyorum zaten.
Bu arada bu videoda tarifini yaptığım Tanrı tasavvuru zaten İslam, Hristiyanlık, Yahudilik, Hinduizm, Sihizm vb. pek çok büyük dinin mühim filozoflarınca benimsenen bir tasavvur.
Öyle birşey yok ve uğraşacak başka şeyler bulun. Adı üstünde: inanç.
Tmm işte mevzu da o
Sayın hocam Georg Niebuhr'un samiler medler ve persler ortak ata olarak kürtlerden gelir tezini değerlendirir misiniz?
Daha saçma çok az şey var.
@@NezihSeven İslam tarihçisi El Taberi buna benzer bir iddiayı daha önce söylüyor farslarla araplar aynı millet kürtlere de göçebe fars diyerek
@@NezihSeven İslam tarihçisi El Taberi buna benzer bir iddiayı daha önce söylüyor farslarla araplar aynı millet kürtlere de göçebe fars diyerek