@@Kelvin_Clain wyniosłem, a ty mnie w tym swoim prostactwem utwierdziłeś że ludzie cofają się w rozwoju intelektualnym (nie mylić z inteligencją, chodzi o dojrzałość życiową i poznawczą) do poziomu wyznzwoc molocha... Teraz ja mam do ciebie pytanie : opisz swoimi słowami, czego szukasz na katolickich kanałach, może potwierdzenia jaki to bystrzak jesteś? A w pracy pewnie szef po tobie jedzie jak po kozie, więc musisz sobie na katolikach ulżyć., zgadłem?
Biskupi powinni móc powiedzieć rządzącym nie. Rząd miał dobre intencje podczas Pandemii, kierował się głosami doradców i naukowców; nie wiedzą oni czym jest Msza Św. ani sakramenty, więc to polscy biskupi,wiedząc czym jest Msza Święta powinni byli zaprotestować przeciwko zamykaniu Kościołów i sami zadecydować jak ograniczyć szerzenie się wirusa. Pan Braun komentował dla Sputnika,a jest to medium Putina. Jest też wiele innych dowodów na to,że Konfederacja nie jest zbawieniem dla chrześcijańskiej Polski,nie można im wierzyć. J.Kaczyński ma wady,ale braku dobrej woli mu nie można zarzucić,jego życiorys o tym świadczy,że można mu zaufać. Choć oczywiście mogę się mylić.
Świetny materiał. Przy okazji warto rozszerzyć pewną myśl, która pojawiła się u Księdza jakby przy okazji. Mianowicie - nijak nie można traktować średniowiecza jako jednej epoki. Mamy przecież "wieki ciemne" tuż po wędrówce ludów, które zresztą nie odnoszą się do "ciemnoty" intelektualnej lecz są terminem z dziedziny historii oznaczającej brak źródeł. Już (czy jeszcze) w tej epoce mamy do czynienia z kontynuacją myśli antycznej i wybitnymi myślicielami pokroju Boecjusza czy św. Grzegorza Wielkiego. Potem mamy okres karoliński gdzie mamy bezpośrednio do czynienia z próbą odtworzenia Imperium Romanum i to nie jako politycznego tworu, wytworu ambicji Karola Wielkiego lecz jako odrodzenie idei uniwersalnej wspólnoty, oikumene obejmującej cały ówcześnie znany świat, kulturę, naukę i duchowość. Następnie okresy, o których Ksiądz wspomniał - przed i po reformie kluniackiej (po której bardzo szybko nadeszły krucjaty, kolejny przełomowy moment w dziejach świata) oraz koniec średniowiecza - tzw. "jesień" (w Polsce ze względu na znacznie bardziej optymistyczne warunki zwana często "złotą jesienią"). Każda z tych epok charakteryzowała się innym układem politycznym, społecznym, gospodarczym czy kulturalnym. Nie tylko zmieniały się granice (powstawały całe nowe państwa, inne upadały bądź się dzieliły) ale też sam system feudalny, który w szkole podawany jest jako sama esencja średniowiecza a w rzeczywistości praktycznie nigdy i nigdzie nie występował w podawanej przez podręczniki formie (polecam swoją drogą świetną książkę S. Reynolds "Lenna i Wasale"). Pojęcie "wieków średnich" zostało w rzeczywistości wymyślone dopiero w renesansie, gdzie chciano uwydatnić fakt "powrotu do wzorców antycznych" poprzez uznanie okresu między upadkiem Rzymu a XVI w. jako taki "czas pomiędzy", wieki "średnie", w których nic ważnego się nie działo. Lecz o ile prawdą jest, że ogromna część dorobku antyku została utracona, często w czysto "fizycznym" znaczeniu tzn. utracono konkretne dzieła pisarzy antycznych np. dużą część pism Arystotelesa tak należy pamiętać, że ideały klasyczne cały czas funkcjonowały i były dalej rozwijane. Średniowiecze w dalszym ciągu oparte było na dorobku cywilizacji łacińskiej, chociaż ze względu na ciężkie czasy wędrówek ludów, dorobek ten został uszczuplony. Nie zmienia to jednak faktu, że nawet królowie barbarzyńscy starali się, jak to tylko możliwe, naśladować wzorce rzymskie a tęsknota za imperium uniwersalnym była obecna przez całe niemal średniowiecze. Należy też pamiętać, że żaden z "renesansów", czy to karoliński, czy XII wieku czy ten "właściwy" nie byłyby możliwe gdyby nie istniało tak wielkie poważanie dla antyku. Za każdym razem gdy tylko pojawiała się nowa możliwość do odzyskania części utraconego dziedzictwa natychmiast z niej korzystano. Warto też zauważyć, że kiedy myślimy o starożytności, mamy przed oczami przede wszystkim kraje środziemnomorskie, w których cywilizacja kwitła przez tysiące lat. Natomiast mówiąc o średniowieczu myślimy też o Skandynawii, Słowiańszczyźnie, Germanii etc. które w okresie rzymskim były często niczym więcej jak gęstą puszczą. Dlatego mówiąc o "ciemnym średniowieczu" warto zauważyć, że jest to okres, w którym mamy do czynienia z utworzeniem pełnoprawnych, nieraz ogromnych organizmów państwowych (Polska, Szwecja, Irlandia, Węgry, Ruś, Litwa) na terenach na których w czasach "wspaniałej starożytności" biegali nieraz półnadzy myśliwi goniący zające po lesie a wszystkie bardziej zaawansowane technologicznie przedmioty jak np. szkło były efektem handlu z cywilizowaną częścią świata.
Ks. Szymonie jest ks. nieoceniony. Bóg zapłać za tp co ks. robi. Dzięki temu i jesteśmy mądrzejsi i bardziej zbliżamy się do Pana Boga. Niech Bóg blogosławi🙏😇
@@Kelvin_Clain Wróćmy do tematu pasztetów, o co chodziło? Jak mniemam pomawiasz o to JE x. Szymona Bańkę, masz na to jakieś dowody czy od tak mielesz sobie ozorem?
@@Kelvin_Clain Nie podoba mi się sposób, w jaki odzywa się Pan do osób biorących udział w dyskusjach. My tutaj staramy się trzymać należyty poziom kultury dyskusji i jesteśmy głęboko przekonani, że bez tego nie da się prowadzić dyskusji merytorycznie. Uważam, że w pańskich komentarzach, poza oczywistymi przechwałkami, nie ma śladu jakichkolwiek ponadprzeciętnych umiejętności. Oczekuję zatem, że dostosuje się Pan do naszych niewygórowanych standardów. Jednocześnie informuję Pana, że blokuję osoby, które naszych zasad w zakresie kultury osobistej nie przestrzegają. Moderator.
Poezja. Znaczy: więcej poezji niż realnej historii. Takie mocno życzeniowe spojrzenie na historię w stylu "kiedyś trawa była bardziej zielona, a niebo bardziej niebieskie".
Super odcinek. Może warto rozważyć też serię o historii Kościoła? Ludzie gadają głupoty o krucjatach, inkwizycji... warto to odkłamać! Gdyby się nie udało jednak to mogę polecić literaturę co do historii Kościoła :) Zainteresowanych proszę o informację.
Każdy czas jest dobry, także ten w którym żyjemy. Jeśli tęsknimy za konstruktami i współczesnymi wyobrażeniami przeszłości, to warto zadać sobie pytanie: co nas uwiera, jakie tęsknoty odrywają nas od piękna dostępnego tu i teraz:-) oraz uzmysłowić sobie, że w tych "wytęsknionych" czasach, też toczyły się rzeczy straszne. Może lepiej skupić się na tym, co pięknego zostało z wczoraj, jak piękne będzie jutro i pojutrze; we wszystkim wielbić Boga .... a propos 🙂 benedyktynów.
Mój pierwotny komentarz, chyba jest za długi i algorytmy YT go "ucinaja", więc żeby się streszczać napiszę kolejny krótki:)... myśl katolicka, objawiona przez Pana Jezusa, Jego Kościoł Katolicki i Jego Matkę Maryję, jest nieziemska i absolutnie genialna. Dlatego zgadzam się w 100% z x. Szymonem, że musimy przywrócić średniowiecze:)... ja na swoim kanale przygotowałem całkowicie amatorską i partyzancką prezentację, w której próbuje na ile umiem, przedstawić praktyczne podejście do wdrożenia koncepcji myśli średniowiecznej w czasach obecnych. Dodam, że jest to amatorska praca, wiec nie ma znaczka "nihil obstat", dlatego proszę uważać:)
900 1900 podobne, tyle że w jednym przypadku paleniska na środku izby a w xxw już prawie nigdzie, AC/DC i prościej o degrengoladę z ogólnego i prostego dostępu do energii.
Do dość interesujące jak bardzo może różnić się interpretacja tych samych faktów. Narodziny scholastyki w XII w. są jak najbardziej związane z kryzysem władzy kościelnej. Nadal była ona mocno wtórna względem starożytnych dzieł filozoficznych, których znacznie wtedy mocno wzrosło, ale po wcześniejszym kroku wstecz był to jak najbardziej krok w przód. Tyle, że w tym sensie, że jego kryzys był tu zjawiskiem pozytywnym, bo tym co dawało siłę napędową europejskiej myśli, kulturze i postępowi technologicznemu to w znacznej mierze właśnie brak monopolu władzy. Mowa zarówno o rozproszeniu politycznym na wiele konkurujących ośrodków i separacji na poziomie władzy świeckiej i duchowej. Tylko nie jestem do końca przekonany, czy wniosek, że osłabienie pozycji Kościoła przyniosło rozwój europejskiej myśli to coś co można uznać za jego atut, bo da się na to równie dobrze spojrzeć z tej strony :)
W tej tematyce warto też podkreślać różnice między rycerzemi a samurajami, którzy teraz są kultywowani. Nasz rycerz moralność bierze z Boga, chroni bezbronnych, honorowy i uczciwy. Samuraj natomiast był przedłużeniem woli swojego wasala, głównie używany do tłumienia buntu prostego ludu. O ile rycerz gardził łukami jako bronią nie honorową, to pierwotną formą samuraja jest konny łucznik który może sam stanąć przeciwko dużej grupie chłopów którzy mieli zakaz używania łuków.
Szczesc Boze Prosze ksiedza mam takie pytanie odnosnie FSSPV . Czy jest to bractwo ktore zyja w wrogich czy neutralnych relacjach z FSSPX ? . Prosilbym serdecznie o komentarz i rozwiniecie. ( a wiem ze ksiadz to potrafi) P.S przepraszam za litery ale pisze z Usa a telefon nie ma polskich znakow. Za wszystko serdeczne Bog zaplac
Dajcie już spokój z tą biblią. Własnego rozumu nie macie? Po co kierować się czyimiś wypocinami? Można to przeczytać i wysnuć swoje wnioski na czasy obecne conajwyżej
@@piotrszczerbinski2338 Biblia może i była potężną dopóki nie można jej było czytać samodzielnie,był zakaz.Tylko nieliczni mogli ją poznać w całości.Reszcie pozostawały odgórnie czytane wybrane cytaty i narzucone interpretacje co ułatwiało manipulację prostym i poddańczym ludem. Dziś biblia stoi na półkach z pozostałymi mitami
@@renatacypara1452 Biblia os jest mitem. Są świadectwa wielu ludzi jak odmiła ich życie, pozwoliłam odkryć Boga żywego, nawiązaniu z nim Relację, jak Obietnice w niej zapisane wypełniają się na ludziach i to często wbrew prawdopodobieństwu
Co do źródeł historycznych to najlepiej spojrzeć do dzieła historyka nie będącego nijak zaangażowanym po stronie polskiej, czyli Normana Davisa. W jednym z rozdziałów swojej książki "Boże igrzysko" pisze właśnie o sytuacji na dworze Bolesława Śmiałego, ale mając spojrzenie szersze i bardziej obiektywne, niż Gal Anonim, który nie jest głównym, a jedynie jednym z wielu źródeł, z których korzysta. Oczywiście "Boże igrzysko opowiada o całej historii średniowiecznej Polski, a nie tylko o Bolesławie i jego przodkach, jak kronika Anonima.
A co na to dzisiejsi biskupi i uczeni w piśmie dlatego im daleko do odwagi św Stanisława. Obecni nasi pasterze są zeswiedczeni Iza Boga mają zdrówko i srebrniki
@@lukakonrado864 No tak. Pytanie nie było zbyt mądre🙃 Ale nasuwa mi się następne: Skoro po Szczegółowym dusza znajduje się już w piekle a po Ostatecznym jest tam razem z ciałem to czy jest to dla delikwenta jakaś różnica?
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Na kanale Pająki pojawiła się obszerna odpowiedź na księdza materiał o Cerkwi Prawosławnej. Czy podejmie ksiądz polemikę z tym apologetą prawosławnym?
Gall Anonim był kronikarzem Bolesława Krzywoustego czyli syna Władysława Hermana, który doszedł do władzy tylko dzięki upadkowi jego brata Bolesława Szczodrego. Dlatego teza o tym że Gall Anonim wybielił Bolesława Szczodrego czyli wroga ojca swojego księcia nie pasuje. Nie ma tu żadnego "interesu" rodowego dla Bolesława Krzywoustego.
A może nigdy nie było "dobrze" i żyjemy w złudzeniu, że kiedyś to Kościół był WIELKI I PIĘKNY. Już św. Paweł zmagał się z herezjami, a św. Grzegorz Wielki w 505 r. pisze w swej 'Regule pasterskiej" o symonii!!! i o grzechach kleru "o jakich nie wypadam mówić" [cytat] , i że kary które spadły wtedy na świat to ich wina. Po prostu - diabeł nie odpuszcza w każdej epoce. Piękny (zewnętrznie) Kościół lat 50-tych XX wieku już był podmywany modernizmem. I tak wiek XIII to szczyt naszej chrześcijańskiej ery.
1. Termin "mroczne wieki" odnosi się do małości źródeł a nie poziomu cywilizacyjnego, naukowego czy kulturowego 2. W konflikcie papieża z cesarstwem Bolesław stanął po stronie papiestwa. Zatem koncepcje, że Bolesław był cezaropapistą, należy traktować jako fake. W takiej sytuacji, gdyby nie popierał reform, mógłby po prostu powołać antypapieża i przeczekać "kto wygra spór". 3. Przypadek konfliktu Bolesława ze Stanisławem mamy wiele luk i niepewności. Niepewności były tak wielkie, że sama stolica piotrowa nie kanonizowała biskupa tak szybko, jak to było ze zwykłymi męczennikami. "Krwawa historia" jest najprawdopodobniej późniejsza, będąca pod silnym wpływem przypadku Tomasza Becketta - ten rzeczywiście został zamordowany w kościele w trakcie mszy. W przypadku Stanisława wiemy, że został uśmiercony i wola Bolesława była z tym związana. Nie wiadomo, czy to była "zbrodnia sądowa", skrytobójstwo czy coś innego. Na pewno nie było to nic takiego jak w przypadku Tomasza rzezi w świątyni - nie było skandalu międzynarodowego. 4. Koneczny się mylił w większości tematów. I mnie aż boli gdy ktoś się na niego powołuje. Na szybko? Jeżeli w mixie cywilizacyjnym umiera ta wyższa, to prawdę mieliby neopoganie, że cywilizacja germańska czy lechicka była wyższa i upadła w wyniku mieszania z cywilizacją post-rzymską. 5. Na rozkręcenie się cywilizacji w Europie ważne były krucjaty. Dzięki temu Europejczycy w końcu wyzbyli się kompleksów i depresji z powodu upadku imperium romanum. Zakompleksieni Europejczycy zamykali się w obronnych strukturach stylu romańskiego, lękając się kolejnej inwazji barbarzyńców (czy to z Votanem czy to z Mahometem na ustach)
@@jakubs2535 Dlaczego brednie? Europa otworzyła się na świat.To zawsze rozwój. Handel, kontakt ze stojącymi na wyższym poziomie kulturami bizańtyńskimi i arabskimi...
@@jakubs2535 porównaj Europę sprzed krucjat i po krucjatach. Możesz przyjąć dwie główne opcje 1) Europejczycy rozgrabili Arabów i dlatego był skok jakościowy 2) Europejczycy wyzbyli się kompleksów "bośmy już nie Rzymianie" i dlatego szybko się dość rozkręciło. Biorąc pod uwagę, że bezpośrednich beneficjentów ruchu krzyżowego było relatywnie niewielu, to należy uznać efekt psychologiczny. Nie negujmy noosferę
Teoretyzowanie, ale potrzebne jako gimnastyka dla intelektu. Nikt z nas nie może powiedzieć, że w Średniowieczu było lepiej , mądrzej etc , jako że nie mamy żadnych doświadczeń żyjąc tu i teraz
Dlaczego nie mozna napisac komentarza , ktos sie boi , zachciewa sie wam majatkow i mordowania , gnebienia biednych ludzi , zerowania na ich ciezkiej pracy.
O ile wiem, to historycznie nie jesteśmy całkiem pewni jak to było ze sprawą Świętego Stanisława. Niektórzy historycy twierdzą że był on zdrajcą i zasłużenie został ukarany za zdradę i knowania z wywrotowymi możnowładcami. Na pewno bardzo zaszkodził Polsce i wielkiemu królowi Bolesławowi Śmiałemu lub Szczodremu jak się obecnie go nazywa. Myślę że taka bardzo kontrowersyjna postać nie powinna być patronem Polski. Wydaje mi się że to taki święty polityczny, który został wykorzystany żeby bić po głowie władzę królewską. A co było tragiczne dla naszej Ojczyzny, bardzo ją osłabiło i pogrążyło w chaosie.
Jak ksiądz możne za średniowieczem tęsknic skoro ksiądz w nim n ie żył. Wybiera sobie ksiądz z tego średniowiecza tylko dobre strony i mówi ze chciałby tak żyć. Ale gdyby naprawdę przyszło księdzu żyć jak w średniowieczu to wątpię żeby ksiądz tak chciał.
@Miles Bennett Dyson Dosłowny jak już coś. Marana tha -po Aramejsku - Przyjdź Panie Jezu. Tymi słowami kończyli modlitwy pierwsze wspólnoty Chrześcijańskie. Jestem facetem. A tak w ogóle każdy ceni według siebie. Może to nie za w władzą ksiądz tęskni tylko ty nie portrafisz tego zrozumieć bo nie znasz innych wartości niż władza i kasa.
Oj, nie wiem czy w średniowieczu mógłby ksiądz Szymon z taką łatwością wygłaszać poglądy sprzeczne z nauką św. Augustyna czy Tomasza z Akwinu twierdząc, że mozna wyrażać nadzieję na zbawienie dzieci nieochrzczonych gdy oni taką nadzieję wykluczali.
2 роки тому+2
Skorzystaj z propozycji ks. Bańki i zapoznaj się głębiej z problematyką średniowieczną.
@@tadeuszzsuedat5710 Oczywiście że by mógł. Wolność dyskusji na uniwersytetach w średniowieczu byłą większa niż jest obecnie. Wolno było rozmawiać i dyskutować za i przeciw najróżniejszym herezjom. Warunek był taki że ma być to dyskusja uniwersytecka a nie coś co dzisiaj byłoby odpowiednikiem kanałów płaskoziemców na YT i tyle
@@dantom7405 Dokładnie. Można było zostać posadzonym o herezję i jeżeli ktoś nie rezygnował głoszenia swoich heretyckich poglądów to Kościół był władny nawet aby pozbawić taką osobę życia. Chyba dzisiaj nie mamy do z tym do czynienia.
Haha no tak, w średniowieczu kler katolicki miał władzę absolutną nad królami i cesarzami o książętach nie wspomnę, to kler decydował czy ktoś ma prawo żyć czy nie zepsucie kleru było tak wielkie że nawet dzisiaj jeszcze nie wrócili do tamtej "sławy", za czym tu nie tęsknić?
Gdyby nie wiara Polska nie dała by rady agresji ze strony potęg mongolskiej, krzyżackiej, szwedzkiej, tyraństwu i opresji w ciągu kilku stuleci, oraz w ciagu 123 lat niewoli. Przez kilka pokoleń - mimo wojen, katorgi, kulturkamfu, katorgi, ponizania, rzeźi - wiara utrzymala narod w niezalezności ducha, języka, tradycji. Wiara w sredniowieczu musiala byc bardzo silna.
@@MusicJayPe Krzyżacy (zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie) zostali przez Papieża skarceni za nawracanie mieczem pogan Prusow i Litwinow.
ksiądz jak zaczniesz myśleć zamodzielnie to daj znaćśleć opowiadasz bzdury religia niema nic wspólnego z wolnościom to jes zniwolenie ludzkiego umysłu jesteś zwykłym szkodnikiem jak to zrozumiesz to daj znać
Vjôlgjé Bóg zapłac ksãdzu za czekavji vëkłôd wo vjidnjich starnach néwo stolëmnjéwo ji dërch njedocenjanjéwo czõdu. Sertnjé pòzdróvkji wod kaszëbskjéwo tradicjonalëstë.
Piękny wykład, dziękuję.
Najpiękniejsza epoka, pełna prawa naturalnego! Dziękuję za słowa księdza! Musimy odkłamywać oświeceniowe buble.
Bóg zapłać
@@Kelvin_Clain wyniosłem, a ty mnie w tym swoim prostactwem utwierdziłeś że ludzie cofają się w rozwoju intelektualnym (nie mylić z inteligencją, chodzi o dojrzałość życiową i poznawczą) do poziomu wyznzwoc molocha... Teraz ja mam do ciebie pytanie : opisz swoimi słowami, czego szukasz na katolickich kanałach, może potwierdzenia jaki to bystrzak jesteś? A w pracy pewnie szef po tobie jedzie jak po kozie, więc musisz sobie na katolikach ulżyć., zgadłem?
Dużo rzeczy bylo prostszych i piekniejszych...
Bog zaplac za przypomnienie tych prawd, tak niewygodnych dla rzadzacych!
Biskupi powinni móc powiedzieć rządzącym nie. Rząd miał dobre intencje podczas Pandemii, kierował się głosami doradców i naukowców; nie wiedzą oni czym jest Msza Św. ani sakramenty, więc to polscy biskupi,wiedząc czym jest Msza Święta powinni byli zaprotestować przeciwko zamykaniu Kościołów i sami zadecydować jak ograniczyć szerzenie się wirusa.
Pan Braun komentował dla Sputnika,a jest to medium Putina. Jest też wiele innych dowodów na to,że Konfederacja nie jest zbawieniem dla chrześcijańskiej Polski,nie można im wierzyć. J.Kaczyński ma wady,ale braku dobrej woli mu nie można zarzucić,jego życiorys o tym świadczy,że można mu zaufać. Choć oczywiście mogę się mylić.
Podnoszący na duchu odcinek, dzięki za niego.
Feliks Koneczny i jego dzieła to złoto.
Sensowny, rzeczowy wykład o złotych wiekach kultury europejskiej.
Ora et labora!
@@Kelvin_Clain Módl się i pracuj.
Kocham średniowiecze, jak słyszę że to "ciemne wieki" to nie wiem śmiać się czy płakać na taką ignorancje
Większości chodzi chyba o nauki przyrodnicze.
@@dominikbatorski3121 A co z nimi?
@@Krol_mappingu z ubolewającymi czy z naukami przyrodniczymi ?
@@dominikbatorski3121 Znaczy co nie tak z tymi naukami przyrodniczymi w średniowieczu?
@@Krol_mappingu np. Najprawdopodobniej nie było komputerów cyfrowch
Gdybym miał takie lekcje historii to został bym historykiem !!! BRAWO !!!!
Szczęść Boże :)
Piękne przesłanie, pełne nadziei, pozdrawiam
Bóg zapłać ! W punkt !
Świetny materiał. Przy okazji warto rozszerzyć pewną myśl, która pojawiła się u Księdza jakby przy okazji. Mianowicie - nijak nie można traktować średniowiecza jako jednej epoki. Mamy przecież "wieki ciemne" tuż po wędrówce ludów, które zresztą nie odnoszą się do "ciemnoty" intelektualnej lecz są terminem z dziedziny historii oznaczającej brak źródeł. Już (czy jeszcze) w tej epoce mamy do czynienia z kontynuacją myśli antycznej i wybitnymi myślicielami pokroju Boecjusza czy św. Grzegorza Wielkiego. Potem mamy okres karoliński gdzie mamy bezpośrednio do czynienia z próbą odtworzenia Imperium Romanum i to nie jako politycznego tworu, wytworu ambicji Karola Wielkiego lecz jako odrodzenie idei uniwersalnej wspólnoty, oikumene obejmującej cały ówcześnie znany świat, kulturę, naukę i duchowość. Następnie okresy, o których Ksiądz wspomniał - przed i po reformie kluniackiej (po której bardzo szybko nadeszły krucjaty, kolejny przełomowy moment w dziejach świata) oraz koniec średniowiecza - tzw. "jesień" (w Polsce ze względu na znacznie bardziej optymistyczne warunki zwana często "złotą jesienią"). Każda z tych epok charakteryzowała się innym układem politycznym, społecznym, gospodarczym czy kulturalnym. Nie tylko zmieniały się granice (powstawały całe nowe państwa, inne upadały bądź się dzieliły) ale też sam system feudalny, który w szkole podawany jest jako sama esencja średniowiecza a w rzeczywistości praktycznie nigdy i nigdzie nie występował w podawanej przez podręczniki formie (polecam swoją drogą świetną książkę S. Reynolds "Lenna i Wasale"). Pojęcie "wieków średnich" zostało w rzeczywistości wymyślone dopiero w renesansie, gdzie chciano uwydatnić fakt "powrotu do wzorców antycznych" poprzez uznanie okresu między upadkiem Rzymu a XVI w. jako taki "czas pomiędzy", wieki "średnie", w których nic ważnego się nie działo. Lecz o ile prawdą jest, że ogromna część dorobku antyku została utracona, często w czysto "fizycznym" znaczeniu tzn. utracono konkretne dzieła pisarzy antycznych np. dużą część pism Arystotelesa tak należy pamiętać, że ideały klasyczne cały czas funkcjonowały i były dalej rozwijane. Średniowiecze w dalszym ciągu oparte było na dorobku cywilizacji łacińskiej, chociaż ze względu na ciężkie czasy wędrówek ludów, dorobek ten został uszczuplony. Nie zmienia to jednak faktu, że nawet królowie barbarzyńscy starali się, jak to tylko możliwe, naśladować wzorce rzymskie a tęsknota za imperium uniwersalnym była obecna przez całe niemal średniowiecze. Należy też pamiętać, że żaden z "renesansów", czy to karoliński, czy XII wieku czy ten "właściwy" nie byłyby możliwe gdyby nie istniało tak wielkie poważanie dla antyku. Za każdym razem gdy tylko pojawiała się nowa możliwość do odzyskania części utraconego dziedzictwa natychmiast z niej korzystano. Warto też zauważyć, że kiedy myślimy o starożytności, mamy przed oczami przede wszystkim kraje środziemnomorskie, w których cywilizacja kwitła przez tysiące lat. Natomiast mówiąc o średniowieczu myślimy też o Skandynawii, Słowiańszczyźnie, Germanii etc. które w okresie rzymskim były często niczym więcej jak gęstą puszczą. Dlatego mówiąc o "ciemnym średniowieczu" warto zauważyć, że jest to okres, w którym mamy do czynienia z utworzeniem pełnoprawnych, nieraz ogromnych organizmów państwowych (Polska, Szwecja, Irlandia, Węgry, Ruś, Litwa) na terenach na których w czasach "wspaniałej starożytności" biegali nieraz półnadzy myśliwi goniący zające po lesie a wszystkie bardziej zaawansowane technologicznie przedmioty jak np. szkło były efektem handlu z cywilizowaną częścią świata.
Brawo. Popieram w 100 % .
Ks. Szymonie jest ks. nieoceniony. Bóg zapłać za tp co ks. robi. Dzięki temu i jesteśmy mądrzejsi i bardziej zbliżamy się do Pana Boga. Niech Bóg blogosławi🙏😇
@@Kelvin_Clain a w związku z czym to pytanie?
Łapki w górę
Coraz lepiej to widać, że gdy Bóg jest na pierwszym miejscu wszystko inne jest na właściwym miejscu.
Gdy rozum kona zmartwychwstaje Bóg.
Deo gratias. Ja też
Pozdrawiam serdecznie i życzę miłego dnia oraz błogosławieństwa Bożego i niech Duch Święty dalej napełnia światłem Księdza, Bóg zapłać
Bog zapłać !!Modlitwa i wiara !!
Uwielbiam księdza słuchać , !!
Fajnie,że ksiądz mówi z pokorą i ewangelizując jednocześnie. W moim odczuciu tego brakuje u niejednego wykładowcy na wydziale teologicznym.
"Bez Boga ani do proga "szczęść Boże ks.Szymonowi ♥️❤️💕🌹🌹🌹
Ależ klasa!!! Cóż za styl!!!! Baza!!!
@@Kelvin_Clain jakimi pasztetami?
@@Kelvin_Clain Ale tu jest ksiądz Szymon a nie Ireneusz
@@Kelvin_Clain Wróćmy do tematu pasztetów, o co chodziło? Jak mniemam pomawiasz o to JE x. Szymona Bańkę, masz na to jakieś dowody czy od tak mielesz sobie ozorem?
@@Kelvin_Clain Sam rozpocząłeś rozmowę bardzo bezczelnie, a ja dziękuję za komplement ! Proszę odnieść się merytorycznie.
@@Kelvin_Clain Nie podoba mi się sposób, w jaki odzywa się Pan do osób biorących udział w dyskusjach. My tutaj staramy się trzymać należyty poziom kultury dyskusji i jesteśmy głęboko przekonani, że bez tego nie da się prowadzić dyskusji merytorycznie.
Uważam, że w pańskich komentarzach, poza oczywistymi przechwałkami, nie ma śladu jakichkolwiek ponadprzeciętnych umiejętności.
Oczekuję zatem, że dostosuje się Pan do naszych niewygórowanych standardów. Jednocześnie informuję Pana, że blokuję osoby, które naszych zasad w zakresie kultury osobistej nie przestrzegają.
Moderator.
Poezja. Znaczy: więcej poezji niż realnej historii. Takie mocno życzeniowe spojrzenie na historię w stylu "kiedyś trawa była bardziej zielona, a niebo bardziej niebieskie".
Świetny wykładzik .
Laudeatur Jesus Christus !
DOBRY PRAWDZIWY KRZYŻOWIEC MODLE SIĘ ZA KSIĘDZA! KjB!
Ja jestem drogą prawdą i życiem. Uwierzyć i żyć ewangelią. Tylko tyle i aż tyle.
@@Kelvin_Clain Robię co w mojej mocy, a nawet trochę więcej, ale to Pan bóg mnie osądzi sprawiedliwie.
Też tęsknie, z resztą kto mądry nie tęskni?
Prawda
O, tak!
@@sebastiankozowski8140 Tęsknię do tego co w średniowieczu było dobre. Po prostu.
Publiczne odcinanie członków nieszczególnie mnie kręci.
@@piotrmaniawski930 Czy ja powiedziałem, że brutalność była dobra?
Mądry komentarz
*DEO GRATIAS*
Czyli że potrzebny jest nowy renesans, tyle że wartości, ideałów i ducha, tak w dużym skrócie i uproszczeniu.
Mam nadzieje, ze tak się stanie.....
W średniowieczu najbardziej cenię gotyckie katedry oraz Królestwa Gepidów i Ostrogotów...
Super odcinek. Może warto rozważyć też serię o historii Kościoła? Ludzie gadają głupoty o krucjatach, inkwizycji... warto to odkłamać! Gdyby się nie udało jednak to mogę polecić literaturę co do historii Kościoła :) Zainteresowanych proszę o informację.
Podpinam sie pod tę propozycję.
Bardzo dobra propozycja!
Również bym chętnie posłuchał 🤗
Popieram pomysł!
Jestem za!!!
Każdy czas jest dobry, także ten w którym żyjemy. Jeśli tęsknimy za konstruktami i współczesnymi wyobrażeniami przeszłości, to warto zadać sobie pytanie: co nas uwiera, jakie tęsknoty odrywają nas od piękna dostępnego tu i teraz:-) oraz uzmysłowić sobie, że w tych "wytęsknionych" czasach, też toczyły się rzeczy straszne. Może lepiej skupić się na tym, co pięknego zostało z wczoraj, jak piękne będzie jutro i pojutrze; we wszystkim wielbić Boga .... a propos 🙂 benedyktynów.
Znam to uczucie. Choć barok był też dość znośny.
@@Kelvin_Clain Głównie z analiz historycznych.
Miło powspominać ale nic dwa razy się nie zdarza ...
Gabriel Maciejewski vel Coryllus napisał świetną książkę o św Stanisławie w kontekście politycznym.. Polecam
Ja też tęsknię
Mój pierwotny komentarz, chyba jest za długi i algorytmy YT go "ucinaja", więc żeby się streszczać napiszę kolejny krótki:)... myśl katolicka, objawiona przez Pana Jezusa, Jego Kościoł Katolicki i Jego Matkę Maryję, jest nieziemska i absolutnie genialna. Dlatego zgadzam się w 100% z x. Szymonem, że musimy przywrócić średniowiecze:)... ja na swoim kanale przygotowałem całkowicie amatorską i partyzancką prezentację, w której próbuje na ile umiem, przedstawić praktyczne podejście do wdrożenia koncepcji myśli średniowiecznej w czasach obecnych. Dodam, że jest to amatorska praca, wiec nie ma znaczka "nihil obstat", dlatego proszę uważać:)
900 1900 podobne, tyle że w jednym przypadku paleniska na środku izby a w xxw już prawie nigdzie, AC/DC i prościej o degrengoladę z ogólnego i prostego dostępu do energii.
👍
Do dość interesujące jak bardzo może różnić się interpretacja tych samych faktów.
Narodziny scholastyki w XII w. są jak najbardziej związane z kryzysem władzy kościelnej. Nadal była ona mocno wtórna względem starożytnych dzieł filozoficznych, których znacznie wtedy mocno wzrosło, ale po wcześniejszym kroku wstecz był to jak najbardziej krok w przód.
Tyle, że w tym sensie, że jego kryzys był tu zjawiskiem pozytywnym, bo tym co dawało siłę napędową europejskiej myśli, kulturze i postępowi technologicznemu to w znacznej mierze właśnie brak monopolu władzy. Mowa zarówno o rozproszeniu politycznym na wiele konkurujących ośrodków i separacji na poziomie władzy świeckiej i duchowej.
Tylko nie jestem do końca przekonany, czy wniosek, że osłabienie pozycji Kościoła przyniosło rozwój europejskiej myśli to coś co można uznać za jego atut, bo da się na to równie dobrze spojrzeć z tej strony :)
W tej tematyce warto też podkreślać różnice między rycerzemi a samurajami, którzy teraz są kultywowani. Nasz rycerz moralność bierze z Boga, chroni bezbronnych, honorowy i uczciwy. Samuraj natomiast był przedłużeniem woli swojego wasala, głównie używany do tłumienia buntu prostego ludu. O ile rycerz gardził łukami jako bronią nie honorową, to pierwotną formą samuraja jest konny łucznik który może sam stanąć przeciwko dużej grupie chłopów którzy mieli zakaz używania łuków.
Szczęść Boże.Przeciez w średniowieczu było bardzo dużo herezji.czyli tęsknimy za tym?Z Bogiem
Teraz jest ich jeszcze więcej 😁, tylko prawie nikt nie zwraca na to już uwagi.
Czy aby ethos rycerski nie miał miejsca wcześniej w podobnej formie w Iranie?
Szczesc Boze
Prosze ksiedza mam takie pytanie odnosnie FSSPV . Czy jest to bractwo ktore zyja w wrogich czy neutralnych relacjach z FSSPX ? . Prosilbym serdecznie o komentarz i rozwiniecie. ( a wiem ze ksiadz to potrafi)
P.S przepraszam za litery ale pisze z Usa a telefon nie ma polskich znakow.
Za wszystko serdeczne Bog zaplac
Czy chciałby ksiądz kiedyś zrobić film polemiczny z materiałami protestantów?
Może by ksiądz podał gdzie w Bibili o tym jest.
A może najlepiej w osobnym odcinku.
Dajcie już spokój z tą biblią.
Własnego rozumu nie macie?
Po co kierować się czyimiś wypocinami?
Można to przeczytać i wysnuć swoje wnioski na czasy obecne conajwyżej
@@renatacypara1452 nie lekceważcie potęgi Biblii
@@piotrszczerbinski2338
Biblia może i była potężną dopóki nie można jej było czytać samodzielnie,był zakaz.Tylko nieliczni mogli ją poznać w całości.Reszcie pozostawały odgórnie czytane wybrane cytaty i narzucone interpretacje co ułatwiało manipulację prostym i poddańczym ludem.
Dziś biblia stoi na półkach z pozostałymi mitami
@@renatacypara1452 Biblia os jest mitem.
Są świadectwa wielu ludzi jak odmiła ich życie,
pozwoliłam odkryć Boga żywego,
nawiązaniu z nim Relację,
jak Obietnice w niej zapisane wypełniają się na ludziach
i to
często
wbrew prawdopodobieństwu
Co do źródeł historycznych to najlepiej spojrzeć do dzieła historyka nie będącego nijak zaangażowanym po stronie polskiej, czyli Normana Davisa. W jednym z rozdziałów swojej książki "Boże igrzysko" pisze właśnie o sytuacji na dworze Bolesława Śmiałego, ale mając spojrzenie szersze i bardziej obiektywne, niż Gal Anonim, który nie jest głównym, a jedynie jednym z wielu źródeł, z których korzysta. Oczywiście "Boże igrzysko opowiada o całej historii średniowiecznej Polski, a nie tylko o Bolesławie i jego przodkach, jak kronika Anonima.
A co na to dzisiejsi biskupi i uczeni w piśmie dlatego im daleko do odwagi św Stanisława. Obecni nasi pasterze są zeswiedczeni Iza Boga mają zdrówko i srebrniki
Co Ksiądz sądzi o książkach Warren H. Carroll _"Historia Chrześcijaństwa"._ ?
Tyle wartościowych komentarzy i brak negatywnych ?
Komentarz dla statystyk
Mam pytanie poza tematem, przepraszam ale zapomnę🙄 Czy wg. Tradycji zmartwychwstanie ciał następuje po Sądzie Ostatecznym czy szczegółowym?
Zmartwychwstanie ciał następuje/nastąpi po Sądzie Ostatecznym.
@@lukakonrado864 No tak. Pytanie nie było zbyt mądre🙃 Ale nasuwa mi się następne: Skoro po Szczegółowym dusza znajduje się już w piekle a po Ostatecznym jest tam razem z ciałem to czy jest to dla delikwenta jakaś różnica?
@@piotrmaniawski930 różnica jest taka, że będzie odczuwała męki dusza wraz z ciałem, w odróżnieniu od samej duszy bez ciała przed Sądem Ostatecznym.
@@piotrmaniawski930 Intuicyjnie czuje, że odpowiedź Księdza była by niezadowalająca dla Ciebie bo pewnie brzmi - I tak i nie:)
@@maciej9659 W Czyśccu też? Święci którzy są teraz w Niebie też nie mają ciała. A jednak obcują na Ziemi?
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Na kanale Pająki pojawiła się obszerna odpowiedź na księdza materiał o Cerkwi Prawosławnej. Czy podejmie ksiądz polemikę z tym apologetą prawosławnym?
@Maciej
Myślę że autor nie jest prawosławny. Planuję się się odnieść. Wydaje mi się że to zasadniczo wartościowa polemika.
No a wcześniej papież Leon III oddał się (i cały Kościół) pod "opiekę" (prymat?) świeckiego władcy Karola Wielkiego...
Dlaczego uważa ksiądz że Jezus przyjdzie przed antychrystem?
Gall Anonim był kronikarzem Bolesława Krzywoustego czyli syna Władysława Hermana, który doszedł do władzy tylko dzięki upadkowi jego brata Bolesława Szczodrego. Dlatego teza o tym że Gall Anonim wybielił Bolesława Szczodrego czyli wroga ojca swojego księcia nie pasuje. Nie ma tu żadnego "interesu" rodowego dla Bolesława Krzywoustego.
A może nigdy nie było "dobrze" i żyjemy w złudzeniu, że kiedyś to Kościół był WIELKI I PIĘKNY. Już św. Paweł zmagał się z herezjami, a św. Grzegorz Wielki w 505 r. pisze w swej 'Regule pasterskiej" o symonii!!! i o grzechach kleru "o jakich nie wypadam mówić" [cytat] , i że kary które spadły wtedy na świat to ich wina. Po prostu - diabeł nie odpuszcza w każdej epoce. Piękny (zewnętrznie) Kościół lat 50-tych XX wieku już był podmywany modernizmem. I tak wiek XIII to szczyt naszej chrześcijańskiej ery.
hmm, a co z innymi regionami? Europa to nie był i nie jest cały chrześcijański świat. Chrześcijanie przez wiele stuleci żyli w starożytności, czyli?
1. Termin "mroczne wieki" odnosi się do małości źródeł a nie poziomu cywilizacyjnego, naukowego czy kulturowego
2. W konflikcie papieża z cesarstwem Bolesław stanął po stronie papiestwa. Zatem koncepcje, że Bolesław był cezaropapistą, należy traktować jako fake. W takiej sytuacji, gdyby nie popierał reform, mógłby po prostu powołać antypapieża i przeczekać "kto wygra spór".
3. Przypadek konfliktu Bolesława ze Stanisławem mamy wiele luk i niepewności. Niepewności były tak wielkie, że sama stolica piotrowa nie kanonizowała biskupa tak szybko, jak to było ze zwykłymi męczennikami. "Krwawa historia" jest najprawdopodobniej późniejsza, będąca pod silnym wpływem przypadku Tomasza Becketta - ten rzeczywiście został zamordowany w kościele w trakcie mszy. W przypadku Stanisława wiemy, że został uśmiercony i wola Bolesława była z tym związana. Nie wiadomo, czy to była "zbrodnia sądowa", skrytobójstwo czy coś innego. Na pewno nie było to nic takiego jak w przypadku Tomasza rzezi w świątyni - nie było skandalu międzynarodowego.
4. Koneczny się mylił w większości tematów. I mnie aż boli gdy ktoś się na niego powołuje. Na szybko? Jeżeli w mixie cywilizacyjnym umiera ta wyższa, to prawdę mieliby neopoganie, że cywilizacja germańska czy lechicka była wyższa i upadła w wyniku mieszania z cywilizacją post-rzymską.
5. Na rozkręcenie się cywilizacji w Europie ważne były krucjaty. Dzięki temu Europejczycy w końcu wyzbyli się kompleksów i depresji z powodu upadku imperium romanum. Zakompleksieni Europejczycy zamykali się w obronnych strukturach stylu romańskiego, lękając się kolejnej inwazji barbarzyńców (czy to z Votanem czy to z Mahometem na ustach)
Bardzo merytorycznie👍
@@jakubs2535 Dlaczego brednie? Europa otworzyła się na świat.To zawsze rozwój. Handel, kontakt ze stojącymi na wyższym poziomie kulturami bizańtyńskimi i arabskimi...
@@jakubs2535 porównaj Europę sprzed krucjat i po krucjatach. Możesz przyjąć dwie główne opcje
1) Europejczycy rozgrabili Arabów i dlatego był skok jakościowy
2) Europejczycy wyzbyli się kompleksów "bośmy już nie Rzymianie" i dlatego szybko się dość rozkręciło.
Biorąc pod uwagę, że bezpośrednich beneficjentów ruchu krzyżowego było relatywnie niewielu, to należy uznać efekt psychologiczny.
Nie negujmy noosferę
@@jakubs2535 a dlaczego :P
@@Kelvin_Clain no gdyby jeszcze potrafił pan uzasadnić odpowiedź :-P
Obecnie wielu uważa że duchowni powinni się zamknąć
Jak mozna tęsknić do czegoś czego się nie zaznało i czego sie nie pamieta.
Na tym zasadza się każda mitologia. Tak to po prostu jest. Korzystając z tego życie jest po prostu przyjemniejsze.
Czy założył już ksiądz tiktoka, Facebooka i Twittera? Brakuje tam księdza :)
Teoretyzowanie, ale potrzebne jako gimnastyka dla intelektu. Nikt z nas nie może powiedzieć, że w Średniowieczu było lepiej , mądrzej etc , jako że nie mamy żadnych doświadczeń żyjąc tu i teraz
Dlaczego nie mozna napisac komentarza , ktos sie boi , zachciewa sie wam majatkow i mordowania , gnebienia biednych ludzi , zerowania na ich ciezkiej pracy.
Przecież Pan napisała. Nie rozumiem zatem co chodzi.
Moderator.
Pirwszy moj wpis nie wszedl moze dlatego. Przepraszam.
@@irenakuzlak9850 Rozumiem. Niestety ostatnio YT płata nam figle na naszym kanale. Dokucza to nam wszystkim.
Moderator.
Wtedy łamali kołem
O ile wiem, to historycznie nie jesteśmy całkiem pewni jak to było ze sprawą Świętego Stanisława. Niektórzy historycy twierdzą że był on zdrajcą i zasłużenie został ukarany za zdradę i knowania z wywrotowymi możnowładcami. Na pewno bardzo zaszkodził Polsce i wielkiemu królowi Bolesławowi Śmiałemu lub Szczodremu jak się obecnie go nazywa. Myślę że taka bardzo kontrowersyjna postać nie powinna być patronem Polski. Wydaje mi się że to taki święty polityczny, który został wykorzystany żeby bić po głowie władzę królewską. A co było tragiczne dla naszej Ojczyzny, bardzo ją osłabiło i pogrążyło w chaosie.
To prawda. Bolesław był wybitnym królem ale dość narwanym. Ze Stanisławem po prostu przesadził. Biskupów się nie ćwiartuje.
@@piotrmaniawski930 Ja nie widzę przeciwwskazań w tamtych czasach.
@@MusicJayPe Nie w tamtych czasach w kraju który uprawia politykę propapieską.
Jak ksiądz możne za średniowieczem tęsknic skoro ksiądz w nim n ie żył. Wybiera sobie ksiądz z tego średniowiecza tylko dobre strony i mówi ze chciałby tak żyć. Ale gdyby naprawdę przyszło księdzu żyć jak w średniowieczu to wątpię żeby ksiądz tak chciał.
Myślę że żeby sobie dobrze radzić w epoce średniowiecza trzeba było być prawdziwym twardzielem. I dobrze się urodzić.
Przecież ksiądz powiedział że mówi o IDEACH, a nie o codziennym życiu przeciętnego człowieka w średniowieczu.
@@pneumokok6064 Zgadza się. Wstawiłem mój komentarz tylko tak na marginesie.
@Miles Bennett Dyson Tytuł jest ze tęskni za średniowieczem do tego sie odnoszę.
@Miles Bennett Dyson Dosłowny jak już coś. Marana tha -po Aramejsku - Przyjdź Panie Jezu. Tymi słowami kończyli modlitwy pierwsze wspólnoty Chrześcijańskie. Jestem facetem.
A tak w ogóle każdy ceni według siebie. Może to nie za w władzą ksiądz tęskni tylko ty nie portrafisz tego zrozumieć bo nie znasz innych wartości niż władza i kasa.
Oj, nie wiem czy w średniowieczu mógłby ksiądz Szymon z taką łatwością wygłaszać poglądy sprzeczne z nauką św. Augustyna czy Tomasza z Akwinu twierdząc, że mozna wyrażać nadzieję na zbawienie dzieci nieochrzczonych gdy oni taką nadzieję wykluczali.
Skorzystaj z propozycji ks. Bańki i zapoznaj się głębiej z problematyką średniowieczną.
@ a czy mógłbyś bardziej precyzyjnie wyrazić swoją opinię. 😀
Albo robić debat z ateistami🤪
@@tadeuszzsuedat5710 Oczywiście że by mógł. Wolność dyskusji na uniwersytetach w średniowieczu byłą większa niż jest obecnie.
Wolno było rozmawiać i dyskutować za i przeciw najróżniejszym herezjom. Warunek był taki że ma być to dyskusja uniwersytecka a nie coś co dzisiaj byłoby odpowiednikiem kanałów płaskoziemców na YT i tyle
@@dantom7405 Dokładnie. Można było zostać posadzonym o herezję i jeżeli ktoś nie rezygnował głoszenia swoich heretyckich poglądów to Kościół był władny nawet aby pozbawić taką osobę życia. Chyba dzisiaj nie mamy do z tym do czynienia.
Ziemski....syf tak tak😂😂
Haha no tak, w średniowieczu kler katolicki miał władzę absolutną nad królami i cesarzami o książętach nie wspomnę, to kler decydował czy ktoś ma prawo żyć czy nie zepsucie kleru było tak wielkie że nawet dzisiaj jeszcze nie wrócili do tamtej "sławy", za czym tu nie tęsknić?
Gdyby nie wiara Polska nie dała by rady agresji ze strony potęg mongolskiej, krzyżackiej, szwedzkiej, tyraństwu i opresji w ciągu kilku stuleci, oraz w ciagu 123 lat niewoli. Przez kilka pokoleń - mimo wojen, katorgi, kulturkamfu, katorgi, ponizania, rzeźi - wiara utrzymala narod w niezalezności ducha, języka, tradycji. Wiara w sredniowieczu musiala byc bardzo silna.
Krzyżacy byli katolikami, tak to napadał swój na swego.
@@MusicJayPe Krzyżacy (zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie) zostali przez Papieża skarceni za nawracanie mieczem pogan Prusow i Litwinow.
ksiądz jak zaczniesz myśleć zamodzielnie to daj znaćśleć opowiadasz bzdury religia niema nic wspólnego z wolnościom to jes zniwolenie ludzkiego umysłu jesteś zwykłym szkodnikiem jak to zrozumiesz to daj znać
Naucz się najpierw pisać. 😉
Bóg zapłać
👍
Bóg zapłać
Bóg zapłać
Bóg zapłać.
@@Kelvin_Clain Si senior.