możesz opowiedzieć o tym jak wyglądały zwykłe dni szlachty , chłopów, kultury polskiej , takiego życia codziennego ? z czego słyneliśmy w tamtym okresie i co sobie ceniliśmy..
Temat na osobny odcinek i też wszystko zależy od okresu. XVI, XVII i XVIII wiek mocno się od siebie pod tym względem różniły. Na pewno w którymś materiale się tym zajmiemy.
To nie szlachta tylko oligarchia ,a pańszczyzna była jedną z największych w Europie.Na zachodzie uważali że u nas było niewolnictwo . Dyktatura oligarchów jak na Ukrainie
@@danielhanza9795 Jebany debiluuu szkoda ze nie wspomniałes ze ta propaganda pochodzi z okresu gdy w innych krajach ktore ta propaganda produkowali byli wtedy władcy absolutysytczni nie wiele sie różnicy od dzisiejszego putina .
W oczach szlachty, która żyła w Rzeczypospolitej w XVI wieku ich kraj był potężny. I tak zostało to pokazane w tym materiałem. Dobra robota dzięki. Stawiam kawę.
Dobry materiał. Jeśli jednak chodzi o końcowe wnioski dotyczące wieku XVIII, to bardzo zabrakło mi tu położenia nacisku na strach polskiej szlachty przed absolutyzmem. Z perspektywy ówczesnych nie było Rzeczpospolitej bez "złotych wolności", toteż podniesienie podatków, wzmocnienie centralnego ośrodka władzy wywoływało strach nie mniejszy (a może większy) aniżeli ekspansja monarchów obcych. Szlachta nauczyła się już, że tych można wykorzystać do ukrócenia ambicji własnych królów (caryca jako gwarantka "złotych wolności"). Trwający od schyłku feudalizmu proces koncentracji władzy w Europie sprawiał, że na oczach naszej szlachty wszędzie wkoło zwyciężał absolutyzm i powstrzymanie go stało się jej idee fixe. Przecież Rzeczpospolita była zlepkiem na wpół suwerennych województw i ziem, których sejmiki mogły odrzucać uchwały sejmu walnego, i w takiej formie trwała przez pokolenia. I w tej postaci, w której najlepsze wojsko nie było wystawiane z podatków, a z prywatnych skarbców magnackich, dawała nobiles poczucie bezpieczeństwa. Lekceważenie zagrożenia ekspansją obcą było wypadkową tego dążenia do bezwarunkowej obrony wolności obywatelskich szlachty. Ale wskazówka zegara się przesunęła i nastał czas triumfu monarchii absolutnych. Chociaż już w okresie rozbiorów prądy oświeceniowe i rewolucja przemysłowa zaczynały pchać tę wskazówkę dalej...
Super odcinek👍 Pamiętajmy, jest prowadzona wojna medialna co można zobaczyć w komentarzach na UA-cam. Są tutaj również ludzie oglądający służbowo. Pozdrawiam obce siły ;)
Do upadku mocarstwa Rzeczpospolitej przyczyniała się również szlachta, brak reform armii - pospolite ruszenie było zacofaniem w naszej armii kiedy to Car Rosji wprowadził armię zawodową i dziesiątki reform, to zaowocowało na lata. Super materiał jak zawsze, Pozdrawiam
Fatalny stan Rzeczypospolitej pokazuje powieść Sienkiewicza: "Ogniem i mieczem" Wiśniowiecki: - Mnie odmówili komendy bom ponoć zbyt okrutny" Jan Kazimierz: - W każdym normalnym kraju jest król, jest skarb i jest wojsko! - Miłościwy Panie! Wozy nie zdążą. - Dla kogo wozy ważniejsze od ojczyzny niech zostaje! Co tu dużo mówić. Polski król był otoczony jełopami.
Brakuję mi trochę o upadku polskich kmieci, miast i średniozamożnej szlachty po potopie szwedzkim. Spadek dochodów i zamożności dużej części społeczeństwa był ogromny i na pewno w dużej mierze spowodował spadek rankingu rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej. Monopol nigdy nie jest dobry a u nas pojawił się w postaci magnaterii.
Nie zostały tutaj dokładnie nakreślone te ramy Polskiej mocarstwowości, ja podzielam zdanie cytowanego w filmie Pawła Jasienicy, jego zdaniem mocarstwem byliśmy tylko za króla Batorego gdy siła militarna szła w parze z siłą ekonomiczną i byliśmy w stanie podbijać a nie tylko się bronić
Pierwsza Rzeczpospolita upadła ponieważ jej ustrój społeczno-polityczny dawał wszelkie prawa i przywieleje szlachcie, a odbierał możliwość rozwoju innym warstwom społecznym. Egoizm szlachy dławił rozwój gospodarczy miast i mieszczaństwa, na których bogactwie państwa Europy zachodniej zbudowały swoją potęgę. Wolnośc owszem, ale tylko dla swoich. Mieszczanie i chłopi nie mieli szans na awans społeczny. Na początku wieku XVI Gdańsk niczym nie ustępował Amsterdamowi, ale 200 lat później był już tylko cieniem swojej dawnej świetności, zaś Amsterdam wyrósł w tym czasie na światowe centrum handlu morskiego. Unia z Litwą rozwodniła i rozcieńczyła spójnośc państwową Polski. Reformy i konsolidacja państwa z czasów Kazimierza Wielkiego zostały wyhamowane, a Polska została ściągnięta w dół przez prymitywną Litwę. W następnych wiekach Polska kwitła tylko w korzystnych okolicznościach międzynarodowych. Gdy tylko pojawiał się kryzys, słabości strukturalne zawsze dawały o sobie znać. Polska po rozbiciu dzielnicowym nie zdołała dorobić się takiej własnej masy krytycznej, twardego jądra państowości i kiedy nadchodził poważny kryzys, państwo rozpadało się. Po raz pierwszy chwilowy rozpad nastąpił w czasie Potopu, by potem powtarzać się coraz częściej. Ostatnio miało to miejsce w 1939 roku, kiedy to zachowanie rządzących było żałośnie nieporadne. Dzisiejsze władze zdaje się wyciągnęły jakieś lekcje z września 1939 roku i zbroją się na potęgę, a nie liczą naiwnie na pomoc sojuszników. Unie są dla Polski zabójcze, co należy przypominać co niektórym fantastom, którzy roją o jakiejś unii z Ukrainą.
Siła militarna zawsze jest wynikiem siły ekonomicznej państwa. Utrzymanie wojska i prowadzenie wojny jest kosztowne. Rzeczpospolita potrafiła wygrywać bitwy ale każda większa wojna rujnowała gospodarkę. Żadne z państw Europy nie miało "korzystnego położenia geopolitycznego" ani nie miało dobrych relacji z sąsiadami i Polska nie była w Europie żadnym wyjątkiem. Anglia miała w zasadzie stałe zatargi ze Szkocją i Irlandią, Francja graniczyła z wrogo nastawionymi Hiszpanią, Włochami i NIderlandami (nie wspominając o państwach niemieckich) Hiszpania też nie była wcale krajem spokojnym. Niemcy, do XVIII wieku rozbite dzielnicowo i które "zaliczyły" trzydziestoletnią wojnę domową wyrosły już w XIX wieku na europejską potęgę. Przyczyną słabości I RP był niewydolny system ekonomiczny, oparty na niewolniczej pracy chłopów, przy braku silnych ośrodków miejskich. A miasta nie mogły się rozwijać bo chłop- niewolnik (50 do 80% populacji) nie uczestniczył w wymianie rynkowej.
Dzięki za ten film 🎥👍🇵🇱. Tak czytam te komentarze i widzę że niektórzy są tak zgniuśniali, z jakaś taka niechęcią do Polski , że nie potrafią nawet przyjąć do informacji że jednak byliśmy ta potęgo regionalna . Polski złoty wiek ! Kiedyś trendy mody i kultura w Moskwie była wzorowana na Polskiej szlachcie . Fakt że przez 450 lat mieliśmy ziemię ukraińskie i białoruskie de facto, przyczynił się do tego , że te narody powstały , że powstały te języki ( ukraiński , białoruski ) . Mieliśmy ogromny wpływ na Europę środkową i możemy mieć ...wszystko zależy od Nas 🇵🇱 ......i od USA 😉
Mieli ją litwini, nie my. I nie byliśmy mocarstwem, bo w kraju który jest mocarstwem król nie musi się zadłużać na UTRZYMANIE DWORU a właśnie z taką sytuacją mieliśmy miejsce np za rządów Władysława IV
@@casimirus2397 Pan myli oddziaływanie Państwa na zewnątrz od wewnętrznej polityki !!! Litwini mieli Ukrainę 😁🤣...jak już to Białoruś ...ale Litwini szybko się polonizowali ..gdyby nie rozbiory , pewnie by nie przetrwało jako naród. Nasza Polska 🇵🇱 kultura była bardziej atrakcyjna niż Litewska ....o Ich polonizacji świadczą chodź by proporcje ludności mówiącej po Polsku na Wileńszczyźnie i samym Wilnie w 1920 r
@@kamilkramek9636 ja nie mówię o sytuacji obywateli, ja mówię o mocy sprawczej i stabilności politycznej. Kraj z ustrojem takim jaki miała Rzeczpospolita nie mógł być w XVII wieku mocarstwem.
Szczerze mówiąc, to pytanie które państwo jest mocarstwem czy potęgą, jest tak samo mądre, który piłkarz lub drużyna jest najlepsza. Nie da się na to odpowiedzieć. Można tylko wskazać pewne dane. Lecz wszystko jest ograniczone czasem i przestrzenią oraz tym, co w danym momencie się rozumie jako czynniki tworzące mocarstwo.
WY/My Polacy za dużo opowiadamy o Polityce a za mało o konkretach (pieniądzach, to jakieś narodowe tabu). Polska Upadła z prostego powodu NIE była w stanie wystawić 100.000 i więcej Armii uzbrojonej w muszkiety, armaty. DLACZEGO ponieważ zacementowany system feudalny/pańszczyźniany uniemożliwiał pobór rekruta. Tym samym uniemożliwiał rozwiniecie działań wojennych na szerokim froncie w nowoczesnych bitwach. NOWOCZESNA armia, silna jednoczy całe społeczeństwo wokół wspólnej sprawy w każdym kraju (współcześnie to WOT). Małe manufaktury, rusznikarze służba w armii na tamte czasy. NIEROZWINIĘTA administracyjnie Polska NIE zbierała podatków na jakąkolwiek armie. Dziwicie się Chmielnickiemu, Kozakom? Przecież Korona wielokrotnie nie płaciła im pieniędzy, żołdu. WŁAŚNIE dla tego polskie Elity, Magnaci, Szlachta biegała po obcych Państwach z chęcią sprowadzenia obcych wojsk... ponieważ w Polsce wojska nie było... ci którzy byli przegrywali z każdym obcym najazdem. CZYLI brak zcentralizowanego Państwa i nowoczesnego wojska w dużej liczbie z możliwością szybkiego powiększenia Armii. WSPÓŁCZEŚNIE tj przepis na KOLEJNY upadek Polski.
Dokładnie tak. Niestety na historii uczy się dzieci, że było na odwrót. Cała ta "demokracja" stała się źródłem naszej niedoli, rozbiorów i karykaturalnej 3 ukropolin
chyba wiele krajów zostało rozwalone poprzez zmianę z monarchii...aczkolwiek byliśmy też podwójną monarchią z często nie swoimi władcami na własnym tronie. zawsze giganci jak Anglia, Francja, Rosja mieli gdzieś jakiś swoich ludzi.
Zwróciłeś uwagę na czynniki zewnętrzne.Wedlog mnie rozkład nastąpił wewnątrz.Powstanie Chmielnickiego,rokosz Lubomirskiego (i inne).Powszechna prywata wielkich rodów itd.A Izrael nie przetrwał by bez pomocy z USA i idiotycznej polityki skłóconych państw arabskich.
Rzeczpospolita była mocarstwem regionalnym jej naturalnym kierunkiem ekspansji powinien być wschód. Jagiellonowie powinni skupić się na rywalizacji z Moskwą o zjednoczenie ziem ruskich, tym bardziej że za Kazimierza Jagiellończyka pokonaliśmy Zakon Krzyżacki. Trony Czech, Węgier utraciliśmy w XVI wieku. Powstanie Chmielnickiego w 1648 roku nasz osłabiło , ale nie zniszczyło tak samo jak rozejm w Andruszowie w 1667 . Również Sobieski swoim nieostrożnym marszem na Wiedeń i głupim wzmocnieniem naszych sąsiadów jeszcze nasz nie osłabił. Wojna III północna mogła być naszą szansą, ale mieliśmy pecha. Dopiero klęska w wojnie w obronie konstytucji oznacza nasz koniec. To była zbyt szybka kapitulacja a wojna mogła być kontynuowana!
Od czasu II wojny Północnej Rzeczpospolita przestała być państwem niezależnym i nie było już wówczas szans na dalsze istnienie tego wspaniałego lecz patologicznego tworu
@@Lechoslaw8546 ustrój w którym kraj nie posiada stałej armii a najzamożniejsza część społeczeństwa nie płaci żadnych podatków a król jest nim tylko z tytułu jest na ówczesne czasy ustrojem PATOLOGICZNYM i nie boję się tego mówić bo takie są fakty.
@@casimirus2397 Ciekawe, że ten "patologiczny twór" nadal był magnesem ściągającym tłumy prześladowanych ludzi z całej Europy, a nawet z poza niej. Dlaczego w latach 17405-1755 uciekło tam 200 tysięcy prawosławnych chłopów rządzonej przez światłą monarchinię rodem z jakże światłych Prus, wprost pod knut "złych i patologicznych" polskich katolickich panów. Uciekali do tej patologii Starowiery z Moskwy, katolicy i protestanci ze Szkocji, Mennonici z Niemiec, różnej wiary "Olędrzy" z Niderlandów, bracia Czescy, a także całymi wioskami Ślązacy spod władzy oświeconych monarchów Hochezollern. itp itd. Więc jak to wytłumaczysz?
Spuściznę Wlk. Księstwa Litewskiego dzierży bowiem obecna Białoruś, Litwin Mickiewicz pisząc "Litwo ojczyzno moja" miał na myśli pola w okolicy Nowogródka. Białoruś to Litwa. Białorusini są potomkami Wielkiego Księstwa Litewskiego. Witold i Jagiełło byli właśnie Litwinami/Białorusinami. Tą Litwą prawdziwą z którą byliśmy w bliskich relacjach jest Białoruś.
WKL w czasach RON to faktycznie białorusini. Rycerstwo i możni litewscy ulegli najpierw wpływą kultury ruskiej stali się dojarami następnie polonizacji. W wyniku osedlenia i polonizacji tereny Wileńczyzny zdominowali Polacy(polskojęzyczni) Litwini byli utorzsamiani ze Żmudzinami.
@@tom556 Żmudzini to nie Litwini z którymi tworzyliśmy Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Były rozbiory RZECZYPOSPOLITEJ i współcześni Letuvisi, to wynalazek służb specjalnych Prus i Rosji, oparty na języku żmudzkim i antypolonizmie. Wielkie Księstwo Litewskie jest jako państwo wyłącznie białoruskie. Białoruś to prawdziwa Litwa z którą byliśmy przez kilkaset lat w Unii. A dzisiejsza Litwa to Żmudź
@@brittanatt5087 Nie można zaprzeczyć, iż WKL stworzyły je plemiona litewskie (bałtowie). Po prostu byli mniej liczni, byli poganami i ich elity zaczeły się rozpływać w masie ludności zamieszkującej Białą Ruś. Bojarzy byli więc Białoruscy albo etnicznie litewscy ale też posługujący się często jeżykiem ruskim.Naród Białorski stracił elity bo się spoloniowały jest zapomniany i niedoceniany a to on tworzył RON. Z tym wynalazkiem służb specjalnych to raczej nie mój poziom więc się nie odniosę.
@@tom556 Boże, kto was uczył geografii i historii??? WKL było po prostu państwem białoruskim, a bałtyjskim Letuvisom NIC do niego! Do rozbiory RZECZYPOSPOLITEJ 470 lat wspólnej historii to mieliśmy z LITWINAMI/ Białorusinami a nie z Letuvisami. Językiem litewskim - ale litewskim z okresu Wielkiego Księstwa Litewskiego - był język staro-białoruski. Dlatego mogliśmy stworzyć z Litwą unię. Dlatego rozumieliśmy się świetnie, dlatego Polacy i Litwini bez żadnych problemów ze sobą się komunikowali, bo wtedy język staropolski i starobiałoruski były do siebie bardzo podobne. Gdy Litwini /Białorusini budowali państwowość i kulturę WKL to Letuvisi - Żamojty jeszcze siedzieli w lasach i byli niepiśmiennymi poganami… Oczywisty fakt: Określenie "Litwin" w jeżyku polskim dotyczyło mieszkańcy Białorusi/WKL. Czas by Polacy w końcu poznali prawdziwą historię Rzeczpospolitej i Litwy.
@@brittanatt5087eh, ile razy ten ahistoryczny mit będzie trwać xD Litwini oryginalnie byli bałtyjskimi poganami. Objęli wpływami sporo ziem ruskich i zaadaptowali język ruski w swojej kancelarii (jak np. Polacy - łacinę) ale wciąż u sterów były rody pochodzenia bałtyjskiego i pogańskiego: Giedyminowiczowie, Kieżgajłowie, Radziwiłłowie etc, którzy od prawosławnych Rusinów stawiali grubą kreskę. Kreskę która została jeszcze bardziej pogrubiona po chrzcie Litwy a potem po unii horodelskiej. Praktycznie do lat 60 XVI wieku istniały na Litwie urzędy zarezerwowane wyłącznie dla katolików, a więc niedostępne dla Rusinów. Tak, Wielkie Księstwo Litewskie obejmowało też Białoruś czy Ukrainę, ale to oddzielanie bałtyjskich Litwinów od Litwy jest śmieszne. Czyli co, wielki książę litewski, poganin, był tak naprawdę prawosławnym Rusinem? Wilno czy Troki to białoruskie miasta? Bałtyjskie elity były w rzeczywistości Żmudzinami mimo że przez długi czas panowanie WKL nad Żmudzią było ulotne?
Co do koni husarskich . Jedynym dokumentem zachowanym na świecie . Który wyraźnie i konkretnie stwierdza nazwę rasy konia używanego jako bojowy kopijniczy koń husarski który był użytkowany w bitwach . Jest dokument z wypowiedzią Hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła . Stwierdził on , iż Husarze użytkują w walce jako bojowego konia kopijniczego . Pochodzącego z Wielkiego Księstwa Litewskiego konia Żmudzina - Žemaitukas. Prywatnie Radziwiłł wolał konie cięższe i wyższe. Ale wielu Husarzy miało odmienne zdanie i użytkowało Żmudziny. Jest to jedyny potwierdzony na piśmie z epoki fakt podania konkretnej rasy husarskiego konia bojowego .Fakt ten odnotował dr Radosław Sikora w książce, ,,Husaria. Duma polskiego oręża na stronach 258-259. Pozdrawiam wszystkich . ua-cam.com/video/Sh3HB4OZd7U/v-deo.html
Rzeczpospolita do upadku doprowadzily wlasne elity, ktore dbaly o swoj majatek a Panstwo traktowaly jak krowe dojna. W pozniejszym zaborze pruskim chlopi mieli lepsza sytuacje niz pod wlasna szlachta.
Szkoda, że własnej głupoty do dziś Polska jest słabym państwem w otoczeniu potęg i nikt nie chce z tym walczyć. Może się doczekamy wzrostu potęgi kraju.
Akurat teraz od czasu wojny na Ukrainie...to chcemy zmienić swoją pozycję . Obecny rząd realizuje politykę wbrew Niemcom czy Francuzom ...wzmacniając nasza podmiotowość w tym regionie świata.
Polska nigdy mocarstwem nie była. Byliśmy dużym krajem, dość słabo zaludnionym, z lichą gospodarką. Nasze możliwości militarne były zawsze zdecydowanie poniżej naszego potencjału nie tylko ludnościowego ale i gospodarczego.
szprechać to mówić po niemiecku, od czasownika "sprechen" - mówić. No cóż, gdyby kajzer Wiluś postawiał się własnemu sztabowi generalnemu to Warszawa byłaby największym garnizonem rosyjskim na wschód ok Kijowa. Paradoksalnie Putin świetnie szprecha, nawet nie potrzebuje tłumacza.
@@panpogo chwycił by ich za pyski jak zawsze i by poszedł poza tym sam Watykan chciał sypnąć kasą bo chcieli mieć tam pszeciwruwnage religijna i co łyso?
Nie powiedziałbym, że nic nie zostało. Białoruscy patrioci (tzn. wrogowie Baćki) odwołują się wprost do dziedzictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego, używają biało-czerwonych barw, za bohatera obrali sobie "Kastusia" Kalinowskiego. I trudno się dziwić, bo odrębność etniczna Białorusinów od Rosjan to głównie efekt istnienia RON. To samo tyczy się przecież Ukrainy. Nacjonalizm ukraiński rozwijał się jako skutek wielopokoleniowych wpływów polskich w tej części Rusi. Najsilniej rozkwitł we Lwowie, którego późniejsze przyłączenie do ZSRR rozsadziło czerwone imperium. Serhii Plokhy raczej słusznie argumentuje, że decyzja Ukrainy o secesji z ZSRR (która spowodowała jego rozpad) nie zostałaby podjęta gdyby nie wpływy ukraińskich patriotów lwowskich. A i granice obszarów na Ukrainie, gdzie przeważa tożsamość ukraińska nad rosyjską dość dobrze pokrywają się z dawnymi granicami RON. Mamy także kościół unicki na Ukrainie, stworzony przez Zygmunta Wazę. To nie ta skala, co rzymski papież, ale przetrwało też dziedzictwo wyznaniowe. Nie wspominam o kulturze, sztuce, architekturze - dziedzictwo Rzeczpospolitej jest dziś dziedzictwem każdego z narodów, które rozkwitły na dawnym jej obszarze. Tacy Kościuszko czy Mickiewicz są bohaterami narodowymi Polaków, Litwinów, Białorusinów. A wracając do Białorusinów - ich legion walczący obecnie po stronie Ukrainy ma na swojej odznace datę 1863, czyli odwołuje się do dążeń szlachty i ludu dawnej RP. Można to porównać z rzymskimi orłami na sztandarach Napoleona. Oczywiście skala jest inna, ale RON nie wszystek umarła. Zwłaszcza w Polsce, lecz nie tylko w Polsce. PS Fajnie by było, gdyby Kurier stworzył też film o tym, co pozostało dzisiaj z RON :)
@@Pietroszz Oczywiście nie bez znaczenia jest to - gdzie leży Warszawa/ Kraków, a gdzie Rzym. Ale też nasze beznadziejne powstania i źle/ bez sensu prowadzone wojny zmiotły ślady naszej polskiej potęgi (jeśli uznajemy, że faktycznie byliśmy mocarstwem w jakimś znaczeniu). Kultura, sztuka, wpływy polityczne, prestiż, uznanie w świecie, np.
@@toms327 Z tego co wyliczyłeś to Włochom pozostała jedynie kultura, sztuka i prestiż. Włochy jakoś zbyt nie słynną z swoich osiągnięć militarnych ani dziś już nie są na tej samej płaszczyźnie co Niemcy, Francja lub Anglia. Oczywiście wciąż są zamożnym krajem, ale ich wpływy na zagranice są raczej coraz słabsze niż silniejsze.
Bo Rzym sie prze8stoczyl w naszych wrogow posrednio I w zespole z zewnetrzymi naszymi wrogami rozwijal stulecia naszej swietnosci afery w naszym pastwie stwa4zajac obraz swoj ucisnian6 brakiem naszej demokracji ludzac nas bogactwem swim zrabowanej I przesiaknietej krwia poddanych a u nas zazdroszczac naszego systemu wladzy Co dopiero na naszym triple zaczeli wprowadzac u siebie a teraz nas jeszcze upodlaja upomnieniami...
9:20 w jaki sposób połączenie dwóch gospodarek może doprowadzić do zmniejszenia zamożności państwa? A jeśli mówicie o przeliczeniu per capital to nie jest wskaźnik zamożności państwa, a bardziej jakości życia obywateli.
W bardzo prosty: Jeżeli jedno państwo jest silne i bogate a drugie choć większe jest de facto słabe i w dodatku nękane wewnętrznymi konfliktami i cywilizacyjnie zacofane. I to drugie państwo zdobywa w układzie pozycję dominującą. Tak było w przypadku I RP : de facto Polska została inkorporowana do Litwy i wszystkie powszechnie znane negatywne aspekty- brak poszanowania dla władzy i prawa, sobiepaństwo magnatów i bezwzględny wyzysk chłopstwa występowały w Wlk Księstwie i na Rusi w stopniu znacznie większym niż w Koronie. Warto wiedzieć że wszystkie zerwane Sejmy to zasługa posłów litewskich i ruskich. Żaden Sejm nie został zerwany przez posła ze "starej" Polski.
Ekscytujemy się husarią, kulturą szlachecką, niedolą (a później niewolnictwem) chłopów.... Chyba coś nam umyka. Jak wyglądała gospodarka I RP ? Nie chodzi mi o to ile miodu z barci zebrano, albo ile soli wykopano (chociaż również i to jest istotne). Czy ktoś zrobił kiedyś (choćby w postaci dysertacji doktorskiej) analizę zdolności wytwórczych , potencjału produkcji manufaktur rzemieślniczych. W materiałach historycznych i publikacjach popularnonaukowych padają liczby 40 000 gołodupców zwanych Kozakami , wspartych kolejnymi 40 000 gołodupców , którzy dodatkowo byli zwykłymi bandytami od...Lisowskiego. Sienkiewicz rzuca jakieś setki tys. chłopstwa z kosami na sztorc... Wszystko fajnie, tylko...ile nasze ludwisarnie w latach 1500-1600 i 1600-1700 były w stanie odlać armat (i jakich) ? Ja się nie pytam o to ile one faktycznie odlały, ale o to, czy były w stanie technologicznie i w skali ilości rywalizować z Turcją i np. Szwecją ??? Ile my produkowaliśmy butów dla wojska ? Jakie mieliśmy zdolności produkcji wozów konnych (logistyka wojsk) ? Czy broń palna musiała być importowana ? Jakie były zdolności produkcji prochu ? Ile konkretne cechy w konkretnych miastach tworzyły uzbrojenia: Łuki, strzały, kusze, bełty, tarcze, szable, ...kolczugi i płytowe pancerze... Ile ta gospodarka była w stanie z siebie dać, aby uzbroić prawdziwą armię ??? Mamy tony materiałów o potędze, lub braku potęgi... a czy ktoś zrobił bardzo niemedialne zestawienie dochodów w rozumieniu dóbr wytworzonych (PKB) poszczególnych województw w zestawieniu z podatkami ściąganymi od tych wypracowanych dochodów ? Ile % wypracowanych przez wspólnoty dóbr ,trafiało do wspólnej kasy (budżetu) tej wspólnoty ? Czy ktoś się pokusił o gdybanie -czyli co by gdyby ? Gdyby te relacje były zbliżone do powiedzmy szwedzkich, to na jaką armię mogła sobie pozwolić I RP ??? Skala mocarstwowości -czyli jak mawia nasza przyszłość Narodu - aureola zajebistości. Jak wyglądał PKB Korony, jak PKB Wlk. Księstwa Litewskiego, a jak łącznie w kontekście Turcji, Rosji, Francji, Szwecji itd. Teraz budżet państwa w tym samym zestawieniu ...Czym innym jest bogactwo grupy społecznej, lub dwóch, czy trzech grup (kościół + część szlachty +kupiecka część mieszczan)., a zupełnie czymś innym jest prywatny majątek króla i jeszcze czymś innych pieniądze na funkcjonowanie kraju. 400 żołnierzy bez jednej nowoczesnej armaty w Kamieńcu Podolskim i twierdza bez remontu po dwóch dużych oblężeniach...czyli jak z chciwości i głupoty wysadzić kraj w powietrze...
Dodam, że absolutnie wszelkie wskaźniki, które mogły świadczyć o stopniu rozwoju i sile gospodarki "mocarstwa" 1RP wypadają tragicznie. Duży powierzchniowo, słabo zaludniony, zacofany, luźny związek latyfundiów (z nielicznymi, pozbawionymi i znaczenia rzemieślników miastami) o nieistniejącym aparacie instytucji centralnych i urzędników. Tym był RON.
Największym problemem Rzeczpospolitej był system. Republika szlachecka w której król nie miał żadnej władzy to cyrk na kółkach. Aż zastanawiam się że tak długo ten kraj przetrwał.
W Wlk Brytanii władza królewska była ograniczona w stopniu jeszcze większym niż w Polsce. Tam też najwyższą władzą był parlament, więc nie system polityczny był przyczyną lecz ekonomia.
Tylko ich demokracja różniła się bo była bez zasady jednomyslnosci. Ekonomia w I RP była tez wypadkowa systemu. Poza tym mieli pewna rzecz, ktora pomagała zachować im suwerennosc. Morze
@@kowalmanager879 Do czasów podbojów kolonialnych, póżniej zresztą też podstawa ekonomii była ziemia. I bardzo konkretnie sposób zarządzania własnością ziemska miał kapitalne znaczenie dla gospodarki kraju. W Wlk Brytanii i w zachodniej Europie chłop był dzierżawcą ziemi, płacił od niej stały czynsz zas nadwyzkę sprzedawał na rynku. W Polsce chłop był niewolnikiem więc nie był zainteresowany w podnoszeniu wydajności, bo gdy wydajność wzrastała to właściciel obciążał go większym wymiarem przymusowej pracy. Taki system był niewydajny. Co do władzy królewskiej to zawsze król miał jej tyle, ile potrafił sobie zapewnić. Siłą, pieniędzmi i umiejetnością zjednywania sobie sojuszników. W Polsce aż do XVIII wieku tron był w praktyce dziedziczny, przed Janem Sobieskim mielismy tylko 2 królów "niedynastycznych" : Henryka (który pochodził z francuskiej dynastii Walezjuszy) i Stefana Batorego. Tron jagiellonów tez de iure nie był dziedziczny, każdego króla musiał zatwierdzic Sejm.
Warto podkreślić, że RP z Turcją miała wiele wspólnego. Chociażby wroga - Rosję oraz religijność ponieważ oba te kraje dominowały religijnie w swoich regionach.
Świetny materiał. Wiele lat minęło od tamtych czasów, a temat zagrożenia ze wschodu jest dalej aktualny. Dzisiaj też stoimy w obliczu ogromnych wyzwań jako państwo. Nasi przodkowie w obliczu zagrożenia postanowili zawiązać unię. Dla nich to też było przedsięwzięcie daleko wykraczające poza ich siły, a jednak im się udało. Być może w obliczu obecnej wojny na Ukrainie też będziemy musieli podążyć tą drogą, jeśli nie unii to przynajmniej silnego sojuszu państw. Istnienie silnej Rzeczypospolitej było przecież naturalnym konstruktem geopolitycznym wykreowanym na przestrzeni wieków, a jej całkowity brak - anomalią. Obyśmy mieli mądre elity, które będą potrafić dzwignąć cięząr odpowiedzialności, jaki na nas obecnie ciąży. Tego i sobie i Wam życzę. Pozdrowienia.
@@casimirus2397 Jasne, że niebezpieczne. Jak to w życiu, czasem żeby osiągnąć sukces trzeba zaryzykować. Za czasów Korony Polskiej mieli takie same przemyślenia na ten temat, a jednak się tego podjęli. Przypomnę, że Litwa była przed unia wielokrotnie skonfliktowana z Królestwem Polskim. Najazdy ze strony Litwy to była rzecz częsta. Jednak w obliczu wspólnego zagrożenia byli zmuszeni połączyć siły.
Była mocarstwem gospodarczym i militarnym za I RP. Niestety korupcja i brak rozwoju technologicznego oraz kiepska polityka i brak sojuszników doprowadził do upadku. Husaria gromila kazdego a eksport zboza dawal ogromne pieniadze do skarbca ale to nie moglo trwac wiecznie. Kiedy inni szukali sojusznikow i rozwijali sie technologicznie to my stalismy w miejscu i niestety korupcja doprowadzila nas do upadku.
W interesie Francji jest to aby Polska była silna. A szukanie zawsze winy naszej słabości u innych jest głupie. Polska nigdy (oprócz 1939) nie upadła tylko i wyłącznie przez najazd i intrygi sąsiadów. Najczęściej czynnikiem decydującym była głupota naszego narodu i elit (rzadziej władców i przywódców).
@@casimirus2397 jeśli chodzi o obecne czasy ...to akurat w interesie Francji i Niemiec jest to by Polska , była słaba . Mówią o tym wszyscy liczący się geopolitycy. A dowodów na to jest masę ....od tego że zostaliśmy odsunięci od polityki wschodniej ( porozumienia Mińskie ) , teraz na szczęście wróciliśmy na właściwe Nam miejsce do ...nacisków jakie Francja i Niemcy wywierają na Nas 🇵🇱 przez organy UE.
@@kamilkramek9636 no nie, w interesie Francji jest silna Polska która mogłaby stanowić przeciwwagę dla Niemiec. Jest to w najczystszej postaci przykład maturalnego sojuszu, wynikającego z położenia geograficznego i z historii obu państw i narodów. Rozbicie tandemu niemiecko-francuskiego jest najważniejszym zadaniem geopolitycznym dla Rzeczpospolitej zaraz po wypchnięciu Rosji z Europy Wschodniej
@@casimirus2397 myli się Pan ...taka sytuacja i takie geopolityczne myślenie było we Francji przez wieki ....ale się zmieniło . Teraz Francja i Niemcy , chcą skonsolidować UE w jedno federacyjne Państwo , bo tylko w taki sposób , są w stanie konkurować z Chinami i USA. Takie Stany Zjednoczone Europy, będą tylko wtedy konkurencyjne z Chinami i USA , gdy będą miały tanie surowce , a te planowane były z Rosji . Wojna na Ukrainie namieszała w planach unionistom...ale Oni swoich planów nie zmienili i nadal widzą Rosję w " porządku " europejskim . Niestety ten plan Niemiec , Francji i Rosji ....odbije się negatywnie na narodach i państwach pomostu Bałtycko - Czarnomorskiego...widać to po rządaniach Rosji i braku realnej pomocy dla Ukrainy przez Francję i Niemcy . Jeśli dojdzie do konsolidacji UE ...to Polska będzie peryferiami UE ...montownia fabryk francuskich i niemiecki i dostarczaniem siły roboczej na zachodzie . A Ukraina będzie peryferiami imperium Rosyjskiego ! Dlatego Francja nie chce mocnej Polski !!!! I dlatego Macron kilka razy obrażał Polskę , pomniejszał jej znaczenie polityczne , Niemcy zresztą też to robią cały czas .
Wg. mnie Rzplita nigdy nie była mocarstwem. Co nie znaczy, że nie trzeba było się z nią liczyć. Mocarstwo potrafi zdefiniować własne szanse i zagrożenia i wyegzekwować (lepiej lub gorzej) wygodne sobie status quo. Rzplita tego nie potrafiła, wygrane bitwy i przegrane wojny. Rajdów na wyczerpaną Wielką Smutą Rosję nie liczę, choć i w tym wypadku Rzplita uzyskała żałośnie mało. Była po prostu niewydolnym wewnętrznie tworem, co jeszcze na początku XVII wieku nie rzucało się aż tak w oczy.
W takim razie radzimy do sięgnięcia do źródeł z XVI i XVII wieku, jak Mikołaj Rej, Andrzej Frycz Modrzewski, Andrzej Maksymilian Fredro, Łukasz Opaliński. Akurat ówczesne elity potrafiły definiować szanse i zagrożenia.
@@KurierHistoryczny Ja nie pisałem o elitach, ja miałem na myśli niewydolny system polityczny. Rzplita miotała się od ściany do ściany sama nie wiedząc czego chce. I biorąc to pod uwagę, źródła do których mnie pan odsyła można traktować jako publicystykę. Bo jak inaczej można o tym myśleć skoro ani jednej szansy Rzplita do końca nie wyzyskała? Sam Paweł Jasienica, którego panowie cytujecie, pisał wprost, że Rzplita nie potrafiła załatwić jednej choćby sprawy. Przykład? Prusy Książęce, późniejszy rozbiorca Rzplitej. Jakie jedno zagrożenie Rzplita usunęła ze swojej drogi? Publicytyka panowie, publicystyka, wołanie na puszczy.
@@danaan717 Akurat Rzeczpospolita była oparta na tej publicystyce, bo to nie było państwo absolutystyczne. Nastawienie szlachty decydowało o praktycznie wszystkim, a ją paradoksalnie łatwo zrozumieć, bo dziś mamy to samo. Społeczeństwo z definicji nie chce wojen, a wybuchają one tam, gdzie skupia się najwięcej grup interesów. Utrata Prus Ksiażęcych to był długi proces, w którym po prostu za każdym razem ta sprawa przegrywała z innym kierunkiem działań: Moskwa lub Turcją, bo uważano, że to jest ważniejsze. To nie było tak, że "a odpuszczamy sobie te Prusy, bo nam się nie chce". Nie, to było na zasadzie "Prusy musimy poświęcić, bo zagrożenie z południa jest groźniejsze". Dlatego trzeba się wczytać ówczesną publicystykę, bo to ona nadwała ton myślenia społeczeństwa. Bez tego rzeczywiście może się wydawać, że to wszystko było bez sensu, ale nie znając kontekstu dziś też można zarzucić chociażby USA, że nie potrafi zdefiniować własnych szans i zagrożeń, i nie potrafi ich wyegezkować (ostatnie lata to pasmo porażek: inwazja w Afganistanie, Iraku, arabskie wiosny, reset z Rosją Syria, porzucenie Kurdów, doprowadzenie do wyrośnięcia chińskiej konkurencji, nieudane zblizenie z Koreą). A jednak trudno zaprzeczyć, że Stany to jednak globalne mocarstwo.
@@KurierHistoryczny Nie mogę się zgodzić. Mocarstwo to kraj którego pomyślność większości lub sprawczej części społeczeństwa jest ściśle powiązany z sukcesem tego kraju na arenie międzynarodowej. Tu mam na myśli quasi demokratyczne twory jakim była Rzplita. Szlachta de facto była zainteresowana utrzymaniem Rzplitej przy życiu i realizowaniem swojej przewagi stanowej nad resztą społeczeństwa. Na pewno dobrze się czytało po dworkach wspomnianych publicystów, ale jak przyszło sięgnąć głębiej do kiesy i skończyć zaczęty temat, to lepiej było podpisać niekorzystny pokój lub certolić się wiekami z własnym wasalem, żeby na koniec być przez niego rozebranym. A przemysł USA jest zainteresowany pomyślnością kraju na arenie międzynarodowej, bo panowanie USA to zbyt na towary tegoż przemysłu, lub ucięcie szlaków handlowych jeśli wygrają Chiny. Proszę zwrócić uwagę, że napisałem: "Mocarstwo potrafi zdefiniować własne szanse i zagrożenia i wyegzekwować (lepiej lub gorzej)" Temat na inną dyskusję ile tego lepiej a ile gorzej w polityce USA. Polityka mocarstwa to przede wszystkim stabilny system polityczny i instytucje. Kraj który tego nie ma nie może być mocarstwem, może być behemotem który dopiero może o to wszystko powalczyć i co najważniejsze tego chcieć. Wybaczcie panowie, ale mieszanie publicystyki i realnych działań i warunków politycznych to jak pisanie, że starożytna Grecja była utopijnym rajem na ziemi bo zachwycano się tam Platonem.
@@danaan717 Temu co Pan pisze przeczą fakty. Akurat w okresie potęgi Rzeczpospolitej mieliśmy do czynienia z rzeczami absolutnie niespotykanymi nawet dziś. Szlachta kierując się racją stanu była zdolna do niezwykłej ofiarności i Pan ocena jest po prostu nieprawdziwa. Wstąpienie do wojska wiązało się z kosztami daleko przewyższającymi potencjalne zyski. W 1658 r. powstała bodaj największa w historii świata armia, która praktycznie została wystawiona przez samych obywateli, która walczyła bez żadnego żołdu! Nie oznacza to, że nie kierowali się wlasnymi interesami, co wskazaliśmy w filmie, ale kierując się Pana tokiem rozumowania panstwo demokratyczne nigdy nie będzie mocarstwem, bo opiers sie na niestabilnym czynniku społecznym. Z kolei system politycznym RP, przynajmniej do połowy XVII wieku był atutem Rzeczpospolitej, a nie obciążeniem. Działał całkiem sprawnie. Trudno mu tu cokolwiek zarzucić. Nie można mieszać późniejszych patologii i kryzysów z okresem świetności. Albo z wygodnego fotela oceniać po wiekach gigantycznie trudne decyzje. Mocarstwość nie oznacza nieomylności czy brak porażek. Założę się, że za wiek pewnie też ktoś będzie narzekał, dlaczego Polska w lutym 2023 roku nie ruszyła, by wygonić Rosjan z Królewca, bo Rosja zaangażowana na Ukrainie, bo NATO na pewno pomoże, bo się bujamy już trzy dekady z takim zagrożeniem nad Polską. A tak naprawdę to wcale nie jest takie proste.
Oczywiście, że była i to nie podlega dyskusji w historiografii. Negowanie mocarstwości Rzeczpospolitej jest właśnie równoznaczne z podważeniem w ogóle istnienia czegoś takiego jak mocarstwo.
Jedno nie przeczy drugiemu. Nie mówiąc już o tym, że ta unia ingerowała w sprawy innych państw i była nie do podbicia, mimo usilnych prób przez nawet kilka państw naraz.
@@KurierHistoryczny Była słabo zaludnionym miejscem wyzysku chłopów - nie mieliśmy manufaktur, nie mieliśmy rozwiniętego mieszczaństwa. Mieliśmy natomiast dużo słabo zaludnionych terenów. Nie potrafiliśmy nawet jako „mocarstwo” zdusić Państwa Krzyżackiego. Nasza mocarstwowość skończyła się na krótkich wypadach do Mołdawii. Obrona granic okazała się niemożliwa kiedy dookoła pojawili się liczący gracze jak Prusy. Skoro wspomniane w filmie powstanie kozackie było początkiem tego schyłku, to co byłoby w jakimkolwiek starciu z liczącym się w Europie (a potem nawet naszym regionie) przeciwnikiem
Akurat te starcia miały miejsce. Rzeczpospolita walczyła np. z armią Gustawa Adolfa, która uchodziła za najlepszą armię w Europie i jedyne porażki odnosiła w Rzeczpospolitej. W latach 1655-1660 walczyła z kilkoma wrogami naraz. Ponadto mocarstwość regionalną okreslamy w stosunku do otoczenia, a nie do hipotetycznych przeciwników z gdzieśtam.Poza tym, stosując Pańskie kryteria żadne państwo nie zasługuje na miano mocarstwa. Hiszpania z co niektórymi plemionami z Ameryki to męczyła się nawet wiek. Anglia nie potrafiła ujarzmić Szkocji. Francja długo była targania ciągłymi tarciami wewnętrznymi. Turcja niemalże zdobyła Wiedeń etc. Jeżeli mowa o wyzysku, słabym zaludnieniu czy zapoźnieniu gospodarczym, to w takim razie Rosja pewnie przez całą swoją historię była politycznym karłem. Absurd. Przecież to nie na tym polega. Ciekaw jestem, co Pan sądzi o USA, który od dwóch dekad ponosi same porażki (Afganistan, Irak, Syria, arbaskie wiosna), a poziom jakości życia wcale jest tak wysoki.
W sumie to nigdy nie była mocarstwem. Ludnościowo byliśmy słabi, gospodarczo jeszcze gorzej. Jedyne co nas wyróżniało to duże terytorium które w naszym przypadku bardziej było minusem xd Pozdrawiam z rodzinką!
@@KurierHistoryczny Nie mogę się zgodzić kompletnie. Zapraszam na kanał Pana Dr. Zbigniewa Dylewskiego który stricte opowiada o gospodarce i porównuje naszą do różnych państw na przestrzeni lat do sytuacji obecnej. Nigdy nie stanowiliśmy gospodarczo jakiegokolwiek zagrożenia dla naszych sąsiadów. Niemcy biły nas na głowę nawet jako same Prusy. Czechy, Austria, Szwecja, Węgry, Turcja, państwa bałtyckie poza Rosją. Nigdy nie było momentu byśmy z kimkolwiek rywalizowali pod tym względem jak równy z równym. Militarnie? Mieliśmy Husarie spoko tylko co z tej Husarii? Rozgromimy kogoś w polu i co dalej zamki będziemy oblegać w nieskończoność? Dlaczego mimo wygranych wielu wojen, czy bitew nigdy nie mogliśmy wynegocjować dobrych dla nas warunków umowy mimo, że byliśmy zwycięzcami? Dlaczego w bitwach z Turcją, Rosją czy Szwecją oni mogli wystawiać armie które miały od 60 do 180 tyś ludzi a u nas armia 15 tyś to było już dużo? Czasami udawało się zebrać nam więcej niż te 15 tyś tylko było to albo pospolite ruszenie czy chłop szli się naparzać albo braliśmy kozaków których zdolności bojowe niebyły w sumie jakieś tragiczne ale byli niepokorni plus ich morale to tragedia. W czym byliśmy niby imperialistami, w jakiej kwestii? Jeżeli wielkości na mapie to gratuluje rzeczywiście. Tylko dzięki tej wielkości skończyliśmy jak skończyliśmy. Sami powiedzieliście w filmie, że nie byliśmy w stanie działać na kilku frontach i tutaj nie płakałbym o położenie, bo położenie mieliśmy wybitne, lepsze od nas mieli tylko Niemcy którzy wykorzystali je w sposób dosadny, przynajmniej w latach średniowiecza i wczesnej nowożytności bo wszystko spieprzyli w I i II WŚ. Co sprawiało, że byliśmy tym mocarstwem? Niemcy wyparli nas z pomorza, Łużyc i generalnie tamtych terenów, Czesi ze śląska. W pewnym momencie Niemcy zabrali nam w bardzo łatwy sposób pomorze gdańskie. My co natomiast zrobiliśmy? Skargi do papieża który od zawsze patrzył na nas jak na wrzód na dupie xdd Tych krzyżaków pokonaliśmy brawo zajęło nam to prawie 300 lat a to był tylko głupi zakon który męczył się z tubylcami z Prus i Jaćwieży. Ależ musieliśmy być silni. Hołd Pruski dowód naszej potęgi, składał nam to ziomek który miał pod sobą z 5 miast i w sumie tylko jedno coś znaczyło czyli Królewiec. Mołdawia to samo, ledwo wzięliśmy ich jako swojego lennika, Turcy nie zdążyli przyjść i już przeszli na ich stronę. Gdzie byliśmy gdy Nowogród prosił o pomoc w walce z Wielkim Księstwem Moskiewskim? Nie byliśmy, nie jesteśmy i jeszcze długo nie będziemy żadnym ,,Mocarstwem" Raczej mnie nie przekonacie w tym temacie.
Cóż, ma Pan prawo do własnych przekonań, tylko że Pana wizja historii jest po prostu nieprawdziwa. Po pierwsze, miesza Pan różne epoki (gdzie wyparcie ze Śląska i Pomorza Gdanskiego a polska mocarstwość). Sytuacja gospodarcza też nie jest kwestią rozstrzygającą przy rozpatrywaniu mocarstwości (bo inaczej ZSRR nigdy by nie było mocarstwem). Podobnie nie wielkość armii, a jej skuteczność, a akurat polska i litewska armia w pierwszej połowie XVII wieku była pod tym względem w czołówce. To że Rzeczpospolita była mocarstwem jest po prostu faktem, a nie opnią. A na podobnej jak Pan zasadzie możne kwestionować pozycję każdego państwa, bo i nawet USA dostały łupnia od biednych Wietnaczyków czy prymitywnych Talibów, a gdy Kurdowie prosili o pomoc to ich zostawili. Porażką zakończyły się interwencje w Iraku i w znacznym stopniu w Syrii. Pod względem wielu parametrów jakości życia USA nie są nawet w czołówce. PS Niemcy w średniowieczu i wczesnej nowożytności nie istniały jako państwo.
Polacy: przestańcie się opluwać i mieszać z gnojem.1000 lat się kłócicie i co zwojowaliscie? Jesteście jedną polską rodziną, niezależnie od poglądów politycznych i orientacji seksualnych. Kłótnie to jest droga do nikąd.
Niestety nie mieliśmy szczęścia do królów (elekcyjnych), którzy by potrafili jakoś manewrować szlachtą. Jedyni którzy potrafili to robić to chyba tylko Władysław IV i August II. Władysław miał nienajlepsze zdrowie i zmarł szybko, w przeciwieństwie do jego ojca który jak na złość żył i nie mógł umrzeć. August za to totalnie dał ciała podczas Wojny Północnej, szkoda. No i ostatnie podrygi za Stanisława Augusta, o ile o mocarstwowości już nie ma mowy, to była szansa na odbudowę, a wtedy kto wie jak wkroczylibyśmy w XIXw., jeden z najważniejszych w naszej nowożytnej historii.
Zygmunt III potrafił wymanewrować szlachtę jak mało kto a Władysław IV nie potrafił tego w ogóle co pokazuje jak kończyły się jego plany wojen ze Szwecją i Turcją
@@casimirus2397 pfff. Tak potrafił manewrować, że nie uzyskał wsparcia w walkę o koronę szwedzką i został z kraju wykopany w upokarzający sposób przy okazji załatwiając nam nowego wroga. To on został wciągnięty przez magnatów w Dymitriady, już nie mówiąc o jego uległości względem Kościoła. Władysław przecież uzyskał aprobatę Sejmu w sprawie wojny ze Szwecją, tylko raczej naciski międzynarodowe zaważyły i ustąpił bo wyniku wojny nie można być nigdy pewnym. Faktycznie pod koniec życia już ostro poszedł w starcie ze szlachtą, ale niestety mu się umarło. Wcześniej wygrywał konflikty z Rosją i Turcją też. Był o wiele lepszym królem od ojca.
@@MrNonejm wojny ze Szwecją byłyby nieuniknione, ale lepiej żebyśmy to my je zaczęli bo wówczas jest większa szansa na to że działania wojenne będą toczone na wrogim terytorium. I nie zdobył poparcia bo mu Jan Zamoyski zrobił czarny PR, ale Pomimo to próbował prowadzić ekspansywną politykę co było jednak niemożliwe bez stałej armii którą nota bene chciał stworzyć, lecz znów szlachta to zablokowała.
@@casimirus2397 nie wiemy czy wojny były nieuniknione, a faktem jest że to Zygmunt III je sprowokował... Na dodatek na te wojny szlachta nie dawała pieniędzy, co jest całkowitym przeciwieństwem tego co udawało się Władysławowi IV. Piszesz, że Zamoyski mu robił czarny PR, no to chyba właśnie jest to potwierdzenie moich słów, że nie radził sobie ze szlachtą?
Rzeczpospolita straciła szansę rozwoju w końcu XVI i w XVII wieku, gdy jej elita, zamiast powrotu do czystej wiary biblijnej, pozostała przy religii opartej na ludzkich tradycjach.
@@casimirus2397 Prawdziwa wiara biblijna ma ogromne znaczenie, ponieważ dzięki niej spływają na wierzących błogosławieństwa Boże, zarówno na jednostki, jak i na społeczności. "Jeźli pilnie słuchać będziesz głosu Pana, Boga twego, strzegąc i czyniąc wszystkie przykazania jego, które ja dziś przykazuję tobie, tedy cię Pan, Bóg twój, wywyższy nad wszystkie narody ziemi. I przyjdą na cię te wszystkie błogosławieństwa, i trzymać się ciebie będą, jeźli będziesz posłusznym głosu Pana, Boga twego." Księga Powtórzonego Prawa 28,1-2 BG.
Kontrreformacja vati canska i jezu icka zatrzymała postęp i oświecenie , co nie miało miejsca w Panstwach Reformacji Zwycięskiej , i w Polsce doprowadziła do rozbiorów i upadku Państwa ..
Wszystko przez pier szlachte i duchowieństwo bo tylko kasa się liczyła dla nich żeby nie to może trafił.bu się władca rozsądny i silny aby zmienić i wzmocnić kraj jak u Rosji Piotr
Stwierdzenie ze powinnismy wspierac Rosje skonczyloby na wieki nasza suverennosc bedac czescia wiecznej azjatyckiej dziczy ktora nie pozwolilaby na wiecej niz autonomic ktora by nas szantazowano.
Tak? Ciekawe kiedy? Jeżeli ma Pan więcej informacji na ten temat warto podzielić się tym w jakieś publikacji naukowej. Na pewno wzbudzi to sensacje w środowisku historyków.
Po pierwsze zapomniałeś wspomnieć że mieliśmy na głowie Kozaków, Moskali. A także kryzys gospodarczy, po kolejne Szwecja nie rozbiła, Polskiej potęgi tylko ją bardzo mocno osłabiła. Inwazja Szwedów na Polskę się nie powiodła. przecież póżniej były jeszcze wielkie triumfy Rzeczpospolitej obojga Narodów. Upadek Polskiej potęgi nastąpił po III Wojnie północnej. Polecam poczytać, trochę o historii I Rzeczpospolitej
Trzeba było zawrzeć sojusz z osmanem i było by git zajął by się wtedy osmanem a my na wschód i północ ale Nie bo to inna wiara i rozumiem bo inne czasy ale dobry król z silna władzą mogl coś takie zrobić jakby myślał
To nie był problem, problemem był brak wojny z Osmanem pod koniec panowania Władysława IV co doprowadziło do wybuchu powstania Chmielnickiego a potem do Potopu szwedzkiego i rosyjskiego
@@casimirus2397Ale po co walczyć z każdym sąsiadem nie lepiej mieć spokój na południu zachodzie względnie i zając się Szwecja i Moskwa? I mieć spokój i sojusz z dużą potęgą? Ale nie bo szlachta brak silnej władzy innareligia i wuslannicy papieża była szansa na rozwój a może nawet ma duży sojusz Polska Osman Francja
@@grubylukasz nasze położenie sprawiało że musieliśmy walczyć zarówno ze Szwecją, Rosją i Turcją, lecz to nie było problemem. Problemem było to że król miał w każdej dziedzinie ograniczoną władzę, szlachta nie płaciła podatków i Rzeczpospolita nie miała silnej stałej armii
@@casimirus2397 zgadza się musieliśmy ale można było kogoś wyłączyć z walki jakbyśmy zawarli sojusz . Najłatwiej chyba było by z osmanem zwłaszcza za czasów sulejmana 2 i pokonać Rosję a z czasem Szwecję . Wystarczyło zrobić strefę wpływów i dac lądowy dostęp osmanowi do Wiednia i Habsburgów. Mały to koszt za spokój ma Węgrzech i południu
Jakby nie II Wojna to Rzeczpospolita mogłaby mieć Madagaskar i dzisiaj prawdopodobnie mielibyśmy drugie Polskie państwo Madagaskar jest nieco większy od Francji :)
@@thematias5094 Liga szacowała, że Polsce należy się 10 proc. dawnych kolonii niemieckich, czyli ok. 300 tys. km kw. To jednak nie zmieniało nastawienia Ligii Narodów, ale LMiK nie załamywało rąk. Planowano powołanie Polskiej Szkoły Nauk Kolonialnych, wysyłanie oficerów i urzędników na staże do kolonii państw sojuszniczych czy wprowadzenie kolonialnego umundurowania w Wojsku Polskim. Pojawiły się także konkretne próby stworzenia polskich kolonii.
@@thematias5094 Jeszcze w 1930 roku organizacja ta liczyła 50 tys. członków, by w 1939 roku rozrosnąć się do blisko 1 mln. Do tego dochodziły również szkolne koła LMiK, które skupiały 312 tys. młodzieży z miast i wsi z całej Polski. Co ciekawe, najwięcej członków Ligii było na Górnym Śląsku, gdzie tradycje wspierania kolonializmu przejęto z czasów pruskich. Przez to tu dobrze rozumiano, że zamorskie posiadłości to rynek zbytu dla śląskiego węgla.
możesz opowiedzieć o tym jak wyglądały zwykłe dni szlachty , chłopów, kultury polskiej , takiego życia codziennego ? z czego słyneliśmy w tamtym okresie i co sobie ceniliśmy..
Temat na osobny odcinek i też wszystko zależy od okresu. XVI, XVII i XVIII wiek mocno się od siebie pod tym względem różniły. Na pewno w którymś materiale się tym zajmiemy.
chlopi pili mode, a szlachta wino.
To nie szlachta tylko oligarchia ,a pańszczyzna była jedną z największych w Europie.Na zachodzie uważali że u nas było niewolnictwo . Dyktatura oligarchów jak na Ukrainie
@@danielhanza9795 To propaganda klaunie . Zależy o jakim okresie mowa . Podobna propaganda jest głownie z okresu przedrozbiorwego .
@@danielhanza9795 Jebany debiluuu szkoda ze nie wspomniałes ze ta propaganda pochodzi z okresu gdy w innych krajach ktore ta propaganda produkowali byli wtedy władcy absolutysytczni nie wiele sie różnicy od dzisiejszego putina .
W oczach szlachty, która żyła w Rzeczypospolitej w XVI wieku ich kraj był potężny. I tak zostało to pokazane w tym materiałem. Dobra robota dzięki. Stawiam kawę.
Bardzo dziękujemy.
Dobry materiał. Jeśli jednak chodzi o końcowe wnioski dotyczące wieku XVIII, to bardzo zabrakło mi tu położenia nacisku na strach polskiej szlachty przed absolutyzmem. Z perspektywy ówczesnych nie było Rzeczpospolitej bez "złotych wolności", toteż podniesienie podatków, wzmocnienie centralnego ośrodka władzy wywoływało strach nie mniejszy (a może większy) aniżeli ekspansja monarchów obcych. Szlachta nauczyła się już, że tych można wykorzystać do ukrócenia ambicji własnych królów (caryca jako gwarantka "złotych wolności"). Trwający od schyłku feudalizmu proces koncentracji władzy w Europie sprawiał, że na oczach naszej szlachty wszędzie wkoło zwyciężał absolutyzm i powstrzymanie go stało się jej idee fixe. Przecież Rzeczpospolita była zlepkiem na wpół suwerennych województw i ziem, których sejmiki mogły odrzucać uchwały sejmu walnego, i w takiej formie trwała przez pokolenia. I w tej postaci, w której najlepsze wojsko nie było wystawiane z podatków, a z prywatnych skarbców magnackich, dawała nobiles poczucie bezpieczeństwa. Lekceważenie zagrożenia ekspansją obcą było wypadkową tego dążenia do bezwarunkowej obrony wolności obywatelskich szlachty. Ale wskazówka zegara się przesunęła i nastał czas triumfu monarchii absolutnych. Chociaż już w okresie rozbiorów prądy oświeceniowe i rewolucja przemysłowa zaczynały pchać tę wskazówkę dalej...
Teraz dopiero przeczytalem ten komentarz. Nie nasz racji.
@@jonarryn5107 Otóż możesz rozwinąć :)
Jak zawsze mega interesujący wątek i świeże nowe spojrzenie
Dziekuje bardzo dobry film który utwierdza mnie w tym że Wazowie rozmontowali polskie państwo, osłabili I nie wykorzystali jego mocnych stron.
Super odcinek👍
Pamiętajmy, jest prowadzona wojna medialna co można zobaczyć w komentarzach na UA-cam. Są tutaj również ludzie oglądający służbowo.
Pozdrawiam obce siły ;)
🥇🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹❤️🇵🇱
Do upadku mocarstwa Rzeczpospolitej przyczyniała się również szlachta, brak reform armii - pospolite ruszenie było zacofaniem w naszej armii kiedy to Car Rosji wprowadził armię zawodową i dziesiątki reform, to zaowocowało na lata. Super materiał jak zawsze, Pozdrawiam
Szlachta: cieszymy się fajnym życiem i wolnością, ale nie damy tego swoim chłopom, bo by na nas nie robili...
Bardzo interesujący odcinek 👏👍🇵🇱
bardzo fajnie sie słucha i oglada
Fatalny stan Rzeczypospolitej pokazuje powieść Sienkiewicza: "Ogniem i mieczem"
Wiśniowiecki:
- Mnie odmówili komendy bom ponoć zbyt okrutny"
Jan Kazimierz:
- W każdym normalnym kraju jest król, jest skarb i jest wojsko!
- Miłościwy Panie! Wozy nie zdążą.
- Dla kogo wozy ważniejsze od ojczyzny niech zostaje!
Co tu dużo mówić. Polski król był otoczony jełopami.
Brakuję mi trochę o upadku polskich kmieci, miast i średniozamożnej szlachty po potopie szwedzkim. Spadek dochodów i zamożności dużej części społeczeństwa był ogromny i na pewno w dużej mierze spowodował spadek rankingu rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej. Monopol nigdy nie jest dobry a u nas pojawił się w postaci magnaterii.
Nie zostały tutaj dokładnie nakreślone te ramy Polskiej mocarstwowości, ja podzielam zdanie cytowanego w filmie Pawła Jasienicy, jego zdaniem mocarstwem byliśmy tylko za króla Batorego gdy siła militarna szła w parze z siłą ekonomiczną i byliśmy w stanie podbijać a nie tylko się bronić
Świetny materiał, dziękujemy
Świetny odcinek 👍
Pierwsza Rzeczpospolita upadła ponieważ jej ustrój społeczno-polityczny dawał wszelkie prawa i przywieleje szlachcie, a odbierał możliwość rozwoju innym warstwom społecznym. Egoizm szlachy dławił rozwój gospodarczy miast i mieszczaństwa, na których bogactwie państwa Europy zachodniej zbudowały swoją potęgę. Wolnośc owszem, ale tylko dla swoich. Mieszczanie i chłopi nie mieli szans na awans społeczny. Na początku wieku XVI Gdańsk niczym nie ustępował Amsterdamowi, ale 200 lat później był już tylko cieniem swojej dawnej świetności, zaś Amsterdam wyrósł w tym czasie na światowe centrum handlu morskiego. Unia z Litwą rozwodniła i rozcieńczyła spójnośc państwową Polski. Reformy i konsolidacja państwa z czasów Kazimierza Wielkiego zostały wyhamowane, a Polska została ściągnięta w dół przez prymitywną Litwę. W następnych wiekach Polska kwitła tylko w korzystnych okolicznościach międzynarodowych. Gdy tylko pojawiał się kryzys, słabości strukturalne zawsze dawały o sobie znać. Polska po rozbiciu dzielnicowym nie zdołała dorobić się takiej własnej masy krytycznej, twardego jądra państowości i kiedy nadchodził poważny kryzys, państwo rozpadało się. Po raz pierwszy chwilowy rozpad nastąpił w czasie Potopu, by potem powtarzać się coraz częściej. Ostatnio miało to miejsce w 1939 roku, kiedy to zachowanie rządzących było żałośnie nieporadne. Dzisiejsze władze zdaje się wyciągnęły jakieś lekcje z września 1939 roku i zbroją się na potęgę, a nie liczą naiwnie na pomoc sojuszników. Unie są dla Polski zabójcze, co należy przypominać co niektórym fantastom, którzy roją o jakiejś unii z Ukrainą.
Siła militarna zawsze jest wynikiem siły ekonomicznej państwa. Utrzymanie wojska i prowadzenie wojny jest kosztowne. Rzeczpospolita potrafiła wygrywać bitwy ale każda większa wojna rujnowała gospodarkę. Żadne z państw Europy nie miało "korzystnego położenia geopolitycznego" ani nie miało dobrych relacji z sąsiadami i Polska nie była w Europie żadnym wyjątkiem. Anglia miała w zasadzie stałe zatargi ze Szkocją i Irlandią, Francja graniczyła z wrogo nastawionymi Hiszpanią, Włochami i NIderlandami (nie wspominając o państwach niemieckich) Hiszpania też nie była wcale krajem spokojnym. Niemcy, do XVIII wieku rozbite dzielnicowo i które "zaliczyły" trzydziestoletnią wojnę domową wyrosły już w XIX wieku na europejską potęgę. Przyczyną słabości I RP był niewydolny system ekonomiczny, oparty na niewolniczej pracy chłopów, przy braku silnych ośrodków miejskich. A miasta nie mogły się rozwijać bo chłop- niewolnik (50 do 80% populacji) nie uczestniczył w wymianie rynkowej.
Bardzo lubię wasz kanał niestety komentarze prawie zawsze są w większości szurią szkoda
@MlodyPartyjniak a tu właśnie przykład jednego z nich
@@aegir8937 To napisz sam ciekawy komentarz, potrafisz?
Dzięki za ten film 🎥👍🇵🇱.
Tak czytam te komentarze i widzę że niektórzy są tak zgniuśniali, z jakaś taka niechęcią do Polski , że nie potrafią nawet przyjąć do informacji że jednak byliśmy ta potęgo regionalna .
Polski złoty wiek ! Kiedyś trendy mody i kultura w Moskwie była wzorowana na Polskiej szlachcie .
Fakt że przez 450 lat mieliśmy ziemię ukraińskie i białoruskie de facto, przyczynił się do tego , że te narody powstały , że powstały te języki ( ukraiński , białoruski ) . Mieliśmy ogromny wpływ na Europę środkową i możemy mieć ...wszystko zależy od Nas 🇵🇱 ......i od USA 😉
Mieli ją litwini, nie my. I nie byliśmy mocarstwem, bo w kraju który jest mocarstwem król nie musi się zadłużać na UTRZYMANIE DWORU a właśnie z taką sytuacją mieliśmy miejsce np za rządów Władysława IV
@@casimirus2397 Pan myli oddziaływanie Państwa na zewnątrz od wewnętrznej polityki !!!
Litwini mieli Ukrainę 😁🤣...jak już to Białoruś ...ale Litwini szybko się polonizowali ..gdyby nie rozbiory , pewnie by nie przetrwało jako naród.
Nasza Polska 🇵🇱 kultura była bardziej atrakcyjna niż Litewska ....o Ich polonizacji świadczą chodź by proporcje ludności mówiącej po Polsku na Wileńszczyźnie i samym Wilnie w 1920 r
@@kamilkramek9636to czy dany kraj jest mocarstwem zależy w dużej mierze od jego sytuacji wewnętrznej
@@casimirus2397 bez żartów ...wtedy Rosja nigdy by nie była mocarstwem . Rzym też przez dziesiątki lat by się nie kwalifikował .
@@kamilkramek9636 ja nie mówię o sytuacji obywateli, ja mówię o mocy sprawczej i stabilności politycznej. Kraj z ustrojem takim jaki miała Rzeczpospolita nie mógł być w XVII wieku mocarstwem.
dzięki za materiał
Szczerze mówiąc, to pytanie które państwo jest mocarstwem czy potęgą, jest tak samo mądre, który piłkarz lub drużyna jest najlepsza.
Nie da się na to odpowiedzieć.
Można tylko wskazać pewne dane.
Lecz wszystko jest ograniczone czasem i przestrzenią oraz tym, co w danym momencie się rozumie jako czynniki tworzące mocarstwo.
Pelna zgoda. Dlatego wskazaliśmy podział i kryteria, którymi się kierowaliśmy.
Da się stwierdzić czy dane państwo jest mocarstwem
WY/My Polacy za dużo opowiadamy o Polityce a za mało o konkretach (pieniądzach, to jakieś narodowe tabu).
Polska Upadła z prostego powodu NIE była w stanie wystawić 100.000 i więcej Armii uzbrojonej w muszkiety, armaty.
DLACZEGO ponieważ zacementowany system feudalny/pańszczyźniany uniemożliwiał pobór rekruta. Tym samym uniemożliwiał rozwiniecie działań wojennych na szerokim froncie w nowoczesnych bitwach.
NOWOCZESNA armia, silna jednoczy całe społeczeństwo wokół wspólnej sprawy w każdym kraju (współcześnie to WOT). Małe manufaktury, rusznikarze służba w armii na tamte czasy.
NIEROZWINIĘTA administracyjnie Polska NIE zbierała podatków na jakąkolwiek armie. Dziwicie się Chmielnickiemu, Kozakom? Przecież Korona wielokrotnie nie płaciła im pieniędzy, żołdu.
WŁAŚNIE dla tego polskie Elity, Magnaci, Szlachta biegała po obcych Państwach z chęcią sprowadzenia obcych wojsk... ponieważ w Polsce wojska nie było... ci którzy byli przegrywali z każdym obcym najazdem. CZYLI brak zcentralizowanego Państwa i nowoczesnego wojska w dużej liczbie z możliwością szybkiego powiększenia Armii.
WSPÓŁCZEŚNIE tj przepis na KOLEJNY upadek Polski.
Może jakiś film na temat gospodarki RONU jak i Królestwa Polskiego powstało na ten temat dość dużo mitów ?
Planujemy wywiad z ekspertem w tym obszarze.
Polska przestała być potęgą gdy przestała być monarchią dziedziczną i stała się republiką szlachecką
Dokładnie tak. Niestety na historii uczy się dzieci, że było na odwrót. Cała ta "demokracja" stała się źródłem naszej niedoli, rozbiorów i karykaturalnej 3 ukropolin
chyba wiele krajów zostało rozwalone poprzez zmianę z monarchii...aczkolwiek byliśmy też podwójną monarchią z często nie swoimi władcami na własnym tronie. zawsze giganci jak Anglia, Francja, Rosja mieli gdzieś jakiś swoich ludzi.
Czy Jagiellonów uznajesz za monarchię dziedziczną ?
@@Kacperworld Dziedziczna w ramach rodu. Więc tak
@@Kacperworld Mieliśmy 2 dynastie: Piastów i Jagiellonów. Potem już była republika szlachecka. Tak to widzę z lekcji historii.
"Za króla Sasa jedz, pij, popuszczaj pasa"
Szkoda, z własnej głupoty do dziś Polska jest słabym państwem w otoczeniu potęg i nikt nie chce z tym walczyć
dzięki
Zwróciłeś uwagę na czynniki zewnętrzne.Wedlog mnie rozkład nastąpił wewnątrz.Powstanie Chmielnickiego,rokosz Lubomirskiego (i inne).Powszechna prywata wielkich rodów itd.A Izrael nie przetrwał by bez pomocy z USA i idiotycznej polityki skłóconych państw arabskich.
Ale Israel ma kroplowki a my ciagle jestesmy sami bez pomocy.
Pozdrawiam.
Dobrego wieczoru życzymy:)
Rzeczpospolita była mocarstwem regionalnym jej naturalnym kierunkiem ekspansji powinien być wschód. Jagiellonowie powinni skupić się na rywalizacji z Moskwą o zjednoczenie ziem ruskich, tym bardziej że za Kazimierza Jagiellończyka pokonaliśmy Zakon Krzyżacki. Trony Czech, Węgier utraciliśmy w XVI wieku. Powstanie Chmielnickiego w 1648 roku nasz osłabiło , ale nie zniszczyło tak samo jak rozejm w Andruszowie w 1667 . Również Sobieski swoim nieostrożnym marszem na Wiedeń i głupim wzmocnieniem naszych sąsiadów jeszcze nasz nie osłabił. Wojna III północna mogła być naszą szansą, ale mieliśmy pecha. Dopiero klęska w wojnie w obronie konstytucji oznacza nasz koniec. To była zbyt szybka kapitulacja a wojna mogła być kontynuowana!
Od czasu II wojny Północnej Rzeczpospolita przestała być państwem niezależnym i nie było już wówczas szans na dalsze istnienie tego wspaniałego lecz patologicznego tworu
@@casimirus2397 Sam jesteś patologiczny.
Przeciwnie, kierunkiem ekspansji powinien być zachód i to była droga do wzmocnienia na wschodzie.
@@Lechoslaw8546 ustrój w którym kraj nie posiada stałej armii a najzamożniejsza część społeczeństwa nie płaci żadnych podatków a król jest nim tylko z tytułu jest na ówczesne czasy ustrojem PATOLOGICZNYM i nie boję się tego mówić bo takie są fakty.
@@casimirus2397 Ciekawe, że ten "patologiczny twór" nadal był magnesem ściągającym tłumy prześladowanych ludzi z całej Europy, a nawet z poza niej. Dlaczego w latach 17405-1755 uciekło tam 200 tysięcy prawosławnych chłopów rządzonej przez światłą monarchinię rodem z jakże światłych Prus, wprost pod knut "złych i patologicznych" polskich katolickich panów. Uciekali do tej patologii Starowiery z Moskwy, katolicy i protestanci ze Szkocji, Mennonici z Niemiec, różnej wiary "Olędrzy" z Niderlandów, bracia Czescy, a także całymi wioskami Ślązacy spod władzy oświeconych monarchów Hochezollern. itp itd. Więc jak to wytłumaczysz?
Spuściznę Wlk. Księstwa Litewskiego dzierży bowiem obecna Białoruś, Litwin Mickiewicz pisząc "Litwo ojczyzno moja" miał na myśli pola w okolicy Nowogródka. Białoruś to Litwa. Białorusini są potomkami Wielkiego Księstwa Litewskiego. Witold i Jagiełło byli właśnie Litwinami/Białorusinami. Tą Litwą prawdziwą z którą byliśmy w bliskich relacjach jest Białoruś.
WKL w czasach RON to faktycznie białorusini. Rycerstwo i możni litewscy ulegli najpierw wpływą kultury ruskiej stali się dojarami następnie polonizacji. W wyniku osedlenia i polonizacji tereny Wileńczyzny zdominowali Polacy(polskojęzyczni) Litwini byli utorzsamiani ze Żmudzinami.
@@tom556 Żmudzini to nie Litwini z którymi tworzyliśmy Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Były rozbiory RZECZYPOSPOLITEJ i współcześni Letuvisi, to wynalazek służb specjalnych Prus i Rosji, oparty na języku żmudzkim i antypolonizmie. Wielkie Księstwo Litewskie jest jako państwo wyłącznie białoruskie. Białoruś to prawdziwa Litwa z którą byliśmy przez kilkaset lat w Unii. A dzisiejsza Litwa to Żmudź
@@brittanatt5087 Nie można zaprzeczyć, iż WKL stworzyły je plemiona litewskie (bałtowie). Po prostu byli mniej liczni, byli poganami i ich elity zaczeły się rozpływać w masie ludności zamieszkującej Białą Ruś. Bojarzy byli więc Białoruscy albo etnicznie litewscy ale też posługujący się często jeżykiem ruskim.Naród Białorski stracił elity bo się spoloniowały jest zapomniany i niedoceniany a to on tworzył RON. Z tym wynalazkiem służb specjalnych to raczej nie mój poziom więc się nie odniosę.
@@tom556 Boże, kto was uczył geografii i historii??? WKL było po prostu państwem białoruskim, a bałtyjskim Letuvisom NIC do niego! Do rozbiory RZECZYPOSPOLITEJ 470 lat wspólnej historii to mieliśmy z LITWINAMI/ Białorusinami a nie z Letuvisami. Językiem litewskim - ale litewskim z okresu Wielkiego Księstwa Litewskiego - był język staro-białoruski. Dlatego mogliśmy stworzyć z Litwą unię. Dlatego rozumieliśmy się świetnie, dlatego Polacy i Litwini bez żadnych problemów ze sobą się komunikowali, bo wtedy język staropolski i starobiałoruski były do siebie bardzo podobne. Gdy Litwini /Białorusini budowali państwowość i kulturę WKL to Letuvisi - Żamojty jeszcze siedzieli w lasach i byli niepiśmiennymi poganami… Oczywisty fakt: Określenie "Litwin" w jeżyku polskim dotyczyło mieszkańcy Białorusi/WKL. Czas by Polacy w końcu poznali prawdziwą historię Rzeczpospolitej i Litwy.
@@brittanatt5087eh, ile razy ten ahistoryczny mit będzie trwać xD
Litwini oryginalnie byli bałtyjskimi poganami. Objęli wpływami sporo ziem ruskich i zaadaptowali język ruski w swojej kancelarii (jak np. Polacy - łacinę) ale wciąż u sterów były rody pochodzenia bałtyjskiego i pogańskiego: Giedyminowiczowie, Kieżgajłowie, Radziwiłłowie etc, którzy od prawosławnych Rusinów stawiali grubą kreskę. Kreskę która została jeszcze bardziej pogrubiona po chrzcie Litwy a potem po unii horodelskiej. Praktycznie do lat 60 XVI wieku istniały na Litwie urzędy zarezerwowane wyłącznie dla katolików, a więc niedostępne dla Rusinów.
Tak, Wielkie Księstwo Litewskie obejmowało też Białoruś czy Ukrainę, ale to oddzielanie bałtyjskich Litwinów od Litwy jest śmieszne. Czyli co, wielki książę litewski, poganin, był tak naprawdę prawosławnym Rusinem? Wilno czy Troki to białoruskie miasta? Bałtyjskie elity były w rzeczywistości Żmudzinami mimo że przez długi czas panowanie WKL nad Żmudzią było ulotne?
Co do koni husarskich . Jedynym dokumentem zachowanym na świecie . Który wyraźnie i konkretnie stwierdza nazwę rasy konia używanego jako bojowy kopijniczy koń husarski który był użytkowany w bitwach . Jest dokument z wypowiedzią Hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła . Stwierdził on , iż Husarze użytkują w walce jako bojowego konia kopijniczego . Pochodzącego z Wielkiego Księstwa Litewskiego konia Żmudzina - Žemaitukas. Prywatnie Radziwiłł wolał konie cięższe i wyższe. Ale wielu Husarzy miało odmienne zdanie i użytkowało Żmudziny. Jest to jedyny potwierdzony na piśmie z epoki fakt podania konkretnej rasy husarskiego konia bojowego .Fakt ten odnotował dr Radosław Sikora w książce, ,,Husaria. Duma polskiego oręża na stronach 258-259. Pozdrawiam wszystkich .
ua-cam.com/video/Sh3HB4OZd7U/v-deo.html
Pozdrawiam
Gdansk byl w XVIw bogaty dzieki byciu czescia Hansy a nie Reczpospolitej , z ktora prowadzil nie jedna wojne i je wygrywal.
Prowadził 1 wojnę której nawet nie wygrał więc o czym ty piszesz
Wszystki miasta Hanzy podupadły wraz z nadejściem odkryć geograficznych tylko Gdańsk dzięki inkorporacji miał tendencję wzrostową.
Rzeczpospolita do upadku doprowadzily wlasne elity, ktore dbaly o swoj majatek a Panstwo traktowaly jak krowe dojna. W pozniejszym zaborze pruskim chlopi mieli lepsza sytuacje niz pod wlasna szlachta.
Szkoda, że własnej głupoty do dziś Polska jest słabym państwem w otoczeniu potęg i nikt nie chce z tym walczyć.
Może się doczekamy wzrostu potęgi kraju.
Czytając niektóre komentarze wypada nam tylko zacytować: "...duzo by już mogli mieć, ino oni nie chcom chcieć".
Akurat teraz od czasu wojny na Ukrainie...to chcemy zmienić swoją pozycję . Obecny rząd realizuje politykę wbrew Niemcom czy Francuzom ...wzmacniając nasza podmiotowość w tym regionie świata.
Nigdy nie przestała,bo nigdy nim nie była.
Jeżeli Rzeczpospolita nie była mocarstwem, to żadne państwo w historii nim nie było.
@@KurierHistoryczny
Hahahahah
A Mieszko nie byl silniejszy?
1648 r. to kres potęgi 🎉
Polska nigdy mocarstwem nie była. Byliśmy dużym krajem, dość słabo zaludnionym, z lichą gospodarką. Nasze możliwości militarne były zawsze zdecydowanie poniżej naszego potencjału nie tylko ludnościowego ale i gospodarczego.
Oczywiście że była ale nie była takim mocarstwem w porównaniu do innych mocarstw wiem masło maślane ale taka jest prawda
Gdyby nasz najlepszy władca Stefan Batory nieumar zawczesnie to Władek Putin szprechal by dzisiaj po polsku
szprechać to mówić po niemiecku, od czasownika "sprechen" - mówić. No cóż, gdyby kajzer Wiluś postawiał się własnemu sztabowi generalnemu to Warszawa byłaby największym garnizonem rosyjskim na wschód ok Kijowa. Paradoksalnie Putin świetnie szprecha, nawet nie potrzebuje tłumacza.
@@arturiszarewski2701 wiesz w moich stronach szprachac to nie tylko niemiecki ale spoko
@@panpogo chwycił by ich za pyski jak zawsze i by poszedł poza tym sam Watykan chciał sypnąć kasą bo chcieli mieć tam pszeciwruwnage religijna i co łyso?
@@panpogo nieznasz się idioto
💪
My byliśmy 'mocarstwem' 500 lat temu - i nic z tego nie zostało. Rzym był mocarstwem ponad 2000 lat temu i widać to gołym okiem do dnia dzisiejszego.
Nie powiedziałbym, że nic nie zostało. Białoruscy patrioci (tzn. wrogowie Baćki) odwołują się wprost do dziedzictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego, używają biało-czerwonych barw, za bohatera obrali sobie "Kastusia" Kalinowskiego. I trudno się dziwić, bo odrębność etniczna Białorusinów od Rosjan to głównie efekt istnienia RON. To samo tyczy się przecież Ukrainy. Nacjonalizm ukraiński rozwijał się jako skutek wielopokoleniowych wpływów polskich w tej części Rusi. Najsilniej rozkwitł we Lwowie, którego późniejsze przyłączenie do ZSRR rozsadziło czerwone imperium. Serhii Plokhy raczej słusznie argumentuje, że decyzja Ukrainy o secesji z ZSRR (która spowodowała jego rozpad) nie zostałaby podjęta gdyby nie wpływy ukraińskich patriotów lwowskich. A i granice obszarów na Ukrainie, gdzie przeważa tożsamość ukraińska nad rosyjską dość dobrze pokrywają się z dawnymi granicami RON. Mamy także kościół unicki na Ukrainie, stworzony przez Zygmunta Wazę. To nie ta skala, co rzymski papież, ale przetrwało też dziedzictwo wyznaniowe. Nie wspominam o kulturze, sztuce, architekturze - dziedzictwo Rzeczpospolitej jest dziś dziedzictwem każdego z narodów, które rozkwitły na dawnym jej obszarze. Tacy Kościuszko czy Mickiewicz są bohaterami narodowymi Polaków, Litwinów, Białorusinów. A wracając do Białorusinów - ich legion walczący obecnie po stronie Ukrainy ma na swojej odznace datę 1863, czyli odwołuje się do dążeń szlachty i ludu dawnej RP. Można to porównać z rzymskimi orłami na sztandarach Napoleona. Oczywiście skala jest inna, ale RON nie wszystek umarła. Zwłaszcza w Polsce, lecz nie tylko w Polsce. PS Fajnie by było, gdyby Kurier stworzył też film o tym, co pozostało dzisiaj z RON :)
Jakim sposobem dziś widzisz, że Rzym był Potęgą?
@@Pietroszz Oczywiście nie bez znaczenia jest to - gdzie leży Warszawa/ Kraków, a gdzie Rzym.
Ale też nasze beznadziejne powstania i źle/ bez sensu prowadzone wojny zmiotły ślady naszej polskiej potęgi (jeśli uznajemy, że faktycznie byliśmy mocarstwem w jakimś znaczeniu).
Kultura, sztuka, wpływy polityczne, prestiż, uznanie w świecie, np.
@@toms327 Z tego co wyliczyłeś to Włochom pozostała jedynie kultura, sztuka i prestiż. Włochy jakoś zbyt nie słynną z swoich osiągnięć militarnych ani dziś już nie są na tej samej płaszczyźnie co Niemcy, Francja lub Anglia. Oczywiście wciąż są zamożnym krajem, ale ich wpływy na zagranice są raczej coraz słabsze niż silniejsze.
Bo Rzym sie prze8stoczyl w naszych wrogow posrednio I w zespole z zewnetrzymi naszymi wrogami rozwijal stulecia naszej swietnosci afery w naszym pastwie stwa4zajac obraz swoj ucisnian6 brakiem naszej demokracji ludzac nas bogactwem swim zrabowanej I przesiaknietej krwia poddanych a u nas zazdroszczac naszego systemu wladzy Co dopiero na naszym triple zaczeli wprowadzac u siebie a teraz nas jeszcze upodlaja upomnieniami...
9:20 w jaki sposób połączenie dwóch gospodarek może doprowadzić do zmniejszenia zamożności państwa? A jeśli mówicie o przeliczeniu per capital to nie jest wskaźnik zamożności państwa, a bardziej jakości życia obywateli.
W bardzo prosty: Jeżeli jedno państwo jest silne i bogate a drugie choć większe jest de facto słabe i w dodatku nękane wewnętrznymi konfliktami i cywilizacyjnie zacofane. I to drugie państwo zdobywa w układzie pozycję dominującą. Tak było w przypadku I RP : de facto Polska została inkorporowana do Litwy i wszystkie powszechnie znane negatywne aspekty- brak poszanowania dla władzy i prawa, sobiepaństwo magnatów i bezwzględny wyzysk chłopstwa występowały w Wlk Księstwie i na Rusi w stopniu znacznie większym niż w Koronie. Warto wiedzieć że wszystkie zerwane Sejmy to zasługa posłów litewskich i ruskich. Żaden Sejm nie został zerwany przez posła ze "starej" Polski.
Ekscytujemy się husarią, kulturą szlachecką, niedolą (a później niewolnictwem) chłopów.... Chyba coś nam umyka. Jak wyglądała gospodarka I RP ? Nie chodzi mi o to ile miodu z barci zebrano, albo ile soli wykopano (chociaż również i to jest istotne). Czy ktoś zrobił kiedyś (choćby w postaci dysertacji doktorskiej) analizę zdolności wytwórczych , potencjału produkcji manufaktur rzemieślniczych.
W materiałach historycznych i publikacjach popularnonaukowych padają liczby 40 000 gołodupców zwanych Kozakami , wspartych kolejnymi 40 000 gołodupców , którzy dodatkowo byli zwykłymi bandytami od...Lisowskiego. Sienkiewicz rzuca jakieś setki tys. chłopstwa z kosami na sztorc... Wszystko fajnie, tylko...ile nasze ludwisarnie w latach 1500-1600 i 1600-1700 były w stanie odlać armat (i jakich) ? Ja się nie pytam o to ile one faktycznie odlały, ale o to, czy były w stanie technologicznie i w skali ilości rywalizować z Turcją i np. Szwecją ???
Ile my produkowaliśmy butów dla wojska ? Jakie mieliśmy zdolności produkcji wozów konnych (logistyka wojsk) ? Czy broń palna musiała być importowana ? Jakie były zdolności produkcji prochu ? Ile konkretne cechy w konkretnych miastach tworzyły uzbrojenia: Łuki, strzały, kusze, bełty, tarcze, szable, ...kolczugi i płytowe pancerze... Ile ta gospodarka była w stanie z siebie dać, aby uzbroić prawdziwą armię ???
Mamy tony materiałów o potędze, lub braku potęgi... a czy ktoś zrobił bardzo niemedialne zestawienie dochodów w rozumieniu dóbr wytworzonych (PKB) poszczególnych województw w zestawieniu z podatkami ściąganymi od tych wypracowanych dochodów ? Ile % wypracowanych przez wspólnoty dóbr ,trafiało do wspólnej kasy (budżetu) tej wspólnoty ? Czy ktoś się pokusił o gdybanie -czyli co by gdyby ? Gdyby te relacje były zbliżone do powiedzmy szwedzkich, to na jaką armię mogła sobie pozwolić I RP ???
Skala mocarstwowości -czyli jak mawia nasza przyszłość Narodu - aureola zajebistości. Jak wyglądał PKB Korony, jak PKB Wlk. Księstwa Litewskiego, a jak łącznie w kontekście Turcji, Rosji, Francji, Szwecji itd. Teraz budżet państwa w tym samym zestawieniu ...Czym innym jest bogactwo grupy społecznej, lub dwóch, czy trzech grup (kościół + część szlachty +kupiecka część mieszczan)., a zupełnie czymś innym jest prywatny majątek króla i jeszcze czymś innych pieniądze na funkcjonowanie kraju.
400 żołnierzy bez jednej nowoczesnej armaty w Kamieńcu Podolskim i twierdza bez remontu po dwóch dużych oblężeniach...czyli jak z chciwości i głupoty wysadzić kraj w powietrze...
Dodam, że absolutnie wszelkie wskaźniki, które mogły świadczyć o stopniu rozwoju i sile gospodarki "mocarstwa" 1RP wypadają tragicznie.
Duży powierzchniowo, słabo zaludniony, zacofany, luźny związek latyfundiów (z nielicznymi, pozbawionymi i znaczenia rzemieślników miastami) o nieistniejącym aparacie instytucji centralnych i urzędników. Tym był RON.
Największym problemem Rzeczpospolitej był system. Republika szlachecka w której król nie miał żadnej władzy to cyrk na kółkach. Aż zastanawiam się że tak długo ten kraj przetrwał.
To zasługa wielu świetnych dowódców
W Wlk Brytanii władza królewska była ograniczona w stopniu jeszcze większym niż w Polsce. Tam też najwyższą władzą był parlament, więc nie system polityczny był przyczyną lecz ekonomia.
Tylko ich demokracja różniła się bo była bez zasady jednomyslnosci. Ekonomia w I RP była tez wypadkowa systemu. Poza tym mieli pewna rzecz, ktora pomagała zachować im suwerennosc. Morze
@@kowalmanager879 Do czasów podbojów kolonialnych, póżniej zresztą też podstawa ekonomii była ziemia. I bardzo konkretnie sposób zarządzania własnością ziemska miał kapitalne znaczenie dla gospodarki kraju. W Wlk Brytanii i w zachodniej Europie chłop był dzierżawcą ziemi, płacił od niej stały czynsz zas nadwyzkę sprzedawał na rynku. W Polsce chłop był niewolnikiem więc nie był zainteresowany w podnoszeniu wydajności, bo gdy wydajność wzrastała to właściciel obciążał go większym wymiarem przymusowej pracy.
Taki system był niewydajny. Co do władzy królewskiej to zawsze król miał jej tyle, ile potrafił sobie zapewnić. Siłą, pieniędzmi i umiejetnością zjednywania sobie sojuszników. W Polsce aż do XVIII wieku tron był w praktyce dziedziczny, przed Janem Sobieskim mielismy tylko 2 królów "niedynastycznych" : Henryka (który pochodził z francuskiej dynastii Walezjuszy) i Stefana Batorego. Tron jagiellonów tez de iure nie był dziedziczny, każdego króla musiał zatwierdzic Sejm.
Warto podkreślić, że RP z Turcją miała wiele wspólnego. Chociażby wroga - Rosję oraz religijność ponieważ oba te kraje dominowały religijnie w swoich regionach.
A rola wroga wewnetrznego od Statutu kaliskiego z 1264...Przed wojna o tym pisano...Dzis rozklad podobny...
10:55 jak nazywa się ten obraz ?
Bogurodzica - Józef Brandt
@@KurierHistoryczny dziękuję
W 1989
I tak jest od 400lat
Po Unii Lubelskiej. Wtedy zaczął sie upadek.
Świetny materiał. Wiele lat minęło od tamtych czasów, a temat zagrożenia ze wschodu jest dalej aktualny. Dzisiaj też stoimy w obliczu ogromnych wyzwań jako państwo. Nasi przodkowie w obliczu zagrożenia postanowili zawiązać unię. Dla nich to też było przedsięwzięcie daleko wykraczające poza ich siły, a jednak im się udało. Być może w obliczu obecnej wojny na Ukrainie też będziemy musieli podążyć tą drogą, jeśli nie unii to przynajmniej silnego sojuszu państw. Istnienie silnej Rzeczypospolitej było przecież naturalnym konstruktem geopolitycznym wykreowanym na przestrzeni wieków, a jej całkowity brak - anomalią. Obyśmy mieli mądre elity, które będą potrafić dzwignąć cięząr odpowiedzialności, jaki na nas obecnie ciąży. Tego i sobie i Wam życzę. Pozdrowienia.
Z kim ten sojusz?
@@casimirus2397 Jeśli zagrożenie ze wschodu to chyba oczywiste, że z Ukrainą, państwami Bałtyckimi i być może wolna Białorusią.
@@jslowdwa6254 🤣 niebezpieczne i nierealne mrzonki
@@casimirus2397 Jasne, że niebezpieczne. Jak to w życiu, czasem żeby osiągnąć sukces trzeba zaryzykować. Za czasów Korony Polskiej mieli takie same przemyślenia na ten temat, a jednak się tego podjęli. Przypomnę, że Litwa była przed unia wielokrotnie skonfliktowana z Królestwem Polskim. Najazdy ze strony Litwy to była rzecz częsta. Jednak w obliczu wspólnego zagrożenia byli zmuszeni połączyć siły.
KIEDY RZECZPOSPOLITA BYŁA MOCARSTWEM? kiedy nie było jeszcze u nas szwedy.
Nie była nim nigdy
Jagielloni napewno Top 3 na swiecie, Rzeczpospolita mniejsza ale wysoko rozwinieta na tle innych.
Była mocarstwem gospodarczym i militarnym za I RP. Niestety korupcja i brak rozwoju technologicznego oraz kiepska polityka i brak sojuszników doprowadził do upadku. Husaria gromila kazdego a eksport zboza dawal ogromne pieniadze do skarbca ale to nie moglo trwac wiecznie. Kiedy inni szukali sojusznikow i rozwijali sie technologicznie to my stalismy w miejscu i niestety korupcja doprowadzila nas do upadku.
Jak zwykle, wszystko jest interesujące. Myślę, że wiele państw boi się silnej Polski, A przede wszystkim Niemcy i Rosja, a może i Francja i WB.
W interesie Francji jest to aby Polska była silna. A szukanie zawsze winy naszej słabości u innych jest głupie. Polska nigdy (oprócz 1939) nie upadła tylko i wyłącznie przez najazd i intrygi sąsiadów. Najczęściej czynnikiem decydującym była głupota naszego narodu i elit (rzadziej władców i przywódców).
@@casimirus2397 jeśli chodzi o obecne czasy ...to akurat w interesie Francji i Niemiec jest to by Polska , była słaba .
Mówią o tym wszyscy liczący się geopolitycy.
A dowodów na to jest masę ....od tego że zostaliśmy odsunięci od polityki wschodniej ( porozumienia Mińskie ) , teraz na szczęście wróciliśmy na właściwe Nam miejsce do ...nacisków jakie Francja i Niemcy wywierają na Nas 🇵🇱 przez organy UE.
@@kamilkramek9636 no nie, w interesie Francji jest silna Polska która mogłaby stanowić przeciwwagę dla Niemiec. Jest to w najczystszej postaci przykład maturalnego sojuszu, wynikającego z położenia geograficznego i z historii obu państw i narodów. Rozbicie tandemu niemiecko-francuskiego jest najważniejszym zadaniem geopolitycznym dla Rzeczpospolitej zaraz po wypchnięciu Rosji z Europy Wschodniej
@@casimirus2397 myli się Pan ...taka sytuacja i takie geopolityczne myślenie było we Francji przez wieki ....ale się zmieniło .
Teraz Francja i Niemcy , chcą skonsolidować UE w jedno federacyjne Państwo , bo tylko w taki sposób , są w stanie konkurować z Chinami i USA.
Takie Stany Zjednoczone Europy, będą tylko wtedy konkurencyjne z Chinami i USA , gdy będą miały tanie surowce , a te planowane były z Rosji .
Wojna na Ukrainie namieszała w planach unionistom...ale Oni swoich planów nie zmienili i nadal widzą Rosję w " porządku " europejskim .
Niestety ten plan Niemiec , Francji i Rosji ....odbije się negatywnie na narodach i państwach pomostu Bałtycko - Czarnomorskiego...widać to po rządaniach Rosji i braku realnej pomocy dla Ukrainy przez Francję i Niemcy .
Jeśli dojdzie do konsolidacji UE ...to Polska będzie peryferiami UE ...montownia fabryk francuskich i niemiecki i dostarczaniem siły roboczej na zachodzie . A Ukraina będzie peryferiami imperium Rosyjskiego !
Dlatego Francja nie chce mocnej Polski !!!! I dlatego Macron kilka razy obrażał Polskę , pomniejszał jej znaczenie polityczne , Niemcy zresztą też to robią cały czas .
@@casimirus2397 proponuję posłuchać trochę Jacka Bartosiaka lub Marka Budzisza na Kanale Historia realna
Wg. mnie Rzplita nigdy nie była mocarstwem. Co nie znaczy, że nie trzeba było się z nią liczyć. Mocarstwo potrafi zdefiniować własne szanse i zagrożenia i wyegzekwować (lepiej lub gorzej) wygodne sobie status quo. Rzplita tego nie potrafiła, wygrane bitwy i przegrane wojny. Rajdów na wyczerpaną Wielką Smutą Rosję nie liczę, choć i w tym wypadku Rzplita uzyskała żałośnie mało. Była po prostu niewydolnym wewnętrznie tworem, co jeszcze na początku XVII wieku nie rzucało się aż tak w oczy.
W takim razie radzimy do sięgnięcia do źródeł z XVI i XVII wieku, jak Mikołaj Rej, Andrzej Frycz Modrzewski, Andrzej Maksymilian Fredro, Łukasz Opaliński. Akurat ówczesne elity potrafiły definiować szanse i zagrożenia.
@@KurierHistoryczny Ja nie pisałem o elitach, ja miałem na myśli niewydolny system polityczny. Rzplita miotała się od ściany do ściany sama nie wiedząc czego chce. I biorąc to pod uwagę, źródła do których mnie pan odsyła można traktować jako publicystykę. Bo jak inaczej można o tym myśleć skoro ani jednej szansy Rzplita do końca nie wyzyskała? Sam Paweł Jasienica, którego panowie cytujecie, pisał wprost, że Rzplita nie potrafiła załatwić jednej choćby sprawy. Przykład? Prusy Książęce, późniejszy rozbiorca Rzplitej. Jakie jedno zagrożenie Rzplita usunęła ze swojej drogi? Publicytyka panowie, publicystyka, wołanie na puszczy.
@@danaan717 Akurat Rzeczpospolita była oparta na tej publicystyce, bo to nie było państwo absolutystyczne. Nastawienie szlachty decydowało o praktycznie wszystkim, a ją paradoksalnie łatwo zrozumieć, bo dziś mamy to samo. Społeczeństwo z definicji nie chce wojen, a wybuchają one tam, gdzie skupia się najwięcej grup interesów. Utrata Prus Ksiażęcych to był długi proces, w którym po prostu za każdym razem ta sprawa przegrywała z innym kierunkiem działań: Moskwa lub Turcją, bo uważano, że to jest ważniejsze. To nie było tak, że "a odpuszczamy sobie te Prusy, bo nam się nie chce". Nie, to było na zasadzie "Prusy musimy poświęcić, bo zagrożenie z południa jest groźniejsze". Dlatego trzeba się wczytać ówczesną publicystykę, bo to ona nadwała ton myślenia społeczeństwa. Bez tego rzeczywiście może się wydawać, że to wszystko było bez sensu, ale nie znając kontekstu dziś też można zarzucić chociażby USA, że nie potrafi zdefiniować własnych szans i zagrożeń, i nie potrafi ich wyegezkować (ostatnie lata to pasmo porażek: inwazja w Afganistanie, Iraku, arabskie wiosny, reset z Rosją Syria, porzucenie Kurdów, doprowadzenie do wyrośnięcia chińskiej konkurencji, nieudane zblizenie z Koreą). A jednak trudno zaprzeczyć, że Stany to jednak globalne mocarstwo.
@@KurierHistoryczny Nie mogę się zgodzić. Mocarstwo to kraj którego pomyślność większości lub sprawczej części społeczeństwa jest ściśle powiązany z sukcesem tego kraju na arenie międzynarodowej. Tu mam na myśli quasi demokratyczne twory jakim była Rzplita. Szlachta de facto była zainteresowana utrzymaniem Rzplitej przy życiu i realizowaniem swojej przewagi stanowej nad resztą społeczeństwa. Na pewno dobrze się czytało po dworkach wspomnianych publicystów, ale jak przyszło sięgnąć głębiej do kiesy i skończyć zaczęty temat, to lepiej było podpisać niekorzystny pokój lub certolić się wiekami z własnym wasalem, żeby na koniec być przez niego rozebranym. A przemysł USA jest zainteresowany pomyślnością kraju na arenie międzynarodowej, bo panowanie USA to zbyt na towary tegoż przemysłu, lub ucięcie szlaków handlowych jeśli wygrają Chiny. Proszę zwrócić uwagę, że napisałem:
"Mocarstwo potrafi zdefiniować własne szanse i zagrożenia i wyegzekwować (lepiej lub gorzej)"
Temat na inną dyskusję ile tego lepiej a ile gorzej w polityce USA.
Polityka mocarstwa to przede wszystkim stabilny system polityczny i instytucje. Kraj który tego nie ma nie może być mocarstwem, może być behemotem który dopiero może o to wszystko powalczyć i co najważniejsze tego chcieć.
Wybaczcie panowie, ale mieszanie publicystyki i realnych działań i warunków politycznych to jak pisanie, że starożytna Grecja była utopijnym rajem na ziemi bo zachwycano się tam Platonem.
@@danaan717 Temu co Pan pisze przeczą fakty. Akurat w okresie potęgi Rzeczpospolitej mieliśmy do czynienia z rzeczami absolutnie niespotykanymi nawet dziś. Szlachta kierując się racją stanu była zdolna do niezwykłej ofiarności i Pan ocena jest po prostu nieprawdziwa. Wstąpienie do wojska wiązało się z kosztami daleko przewyższającymi potencjalne zyski. W 1658 r. powstała bodaj największa w historii świata armia, która praktycznie została wystawiona przez samych obywateli, która walczyła bez żadnego żołdu! Nie oznacza to, że nie kierowali się wlasnymi interesami, co wskazaliśmy w filmie, ale kierując się Pana tokiem rozumowania panstwo demokratyczne nigdy nie będzie mocarstwem, bo opiers sie na niestabilnym czynniku społecznym. Z kolei system politycznym RP, przynajmniej do połowy XVII wieku był atutem Rzeczpospolitej, a nie obciążeniem. Działał całkiem sprawnie. Trudno mu tu cokolwiek zarzucić. Nie można mieszać późniejszych patologii i kryzysów z okresem świetności. Albo z wygodnego fotela oceniać po wiekach gigantycznie trudne decyzje. Mocarstwość nie oznacza nieomylności czy brak porażek. Założę się, że za wiek pewnie też ktoś będzie narzekał, dlaczego Polska w lutym 2023 roku nie ruszyła, by wygonić Rosjan z Królewca, bo Rosja zaangażowana na Ukrainie, bo NATO na pewno pomoże, bo się bujamy już trzy dekady z takim zagrożeniem nad Polską. A tak naprawdę to wcale nie jest takie proste.
Niema co gadać w wieku 16 polska była największym potęgom świata pod każdym wzglendem
Nic na to nie wskazywało.
@@grzegorzlagut8917 każda potęga może upaść tak jak np casarstwo rzymskie
@@kapihdmaping7709 Każda potęga może upaść, ale chyba nie byliśmy drugim cesarstwem rzymskim?
@@grzegorzlagut8917 nie my byliśmy czymś lepszym hehe
@@kapihdmaping7709 W czym??
Moim zdaniem RON przestała być mocarstwem od wojny północnej, czego ważnym sygnałem było rozpoczęcie obrad sejmu niemego
a S.A.Poniatowski zdusił sarmatyzm francuszczyzną, reformami doprowadził do rozbiorów
Reformy były dobre, tylko aby były skuteczne to musiano by je wprowadzić najpóźniej w II połowie XVII wieku
Masz rację!
Jagiełło, Sobieski, Batory
Masz rację!
Buahahaha!
Pozdro
Brednie w stylu Pińskiego i Napierały.
Czy Panowie są w jakiś sposób powiązani ze Strategy&Future ?
Zdarza się, że podpierają się w tekstach naszą działalności. Poza tym, to nie.
Lubię Bartosiaka i Budzisza ...ale słucham ich głównie na Historię Realnej .
Nigdy nie była
Oczywiście, że była i to nie podlega dyskusji w historiografii. Negowanie mocarstwości Rzeczpospolitej jest właśnie równoznaczne z podważeniem w ogóle istnienia czegoś takiego jak mocarstwo.
Serio podpieracie się Jasienicą?
Akurat ten cytat był zgrabny.
@@KurierHistoryczny według mnie szkoda tracić czasu na jego pseudo historyczne wypociny.
Nadal niechetnie na zachodzie patrza zeby odbudowac sile Polski a potem skomla ze I'm Rosja zagraza....
Nigdy nią nie była
Polska nigdy nie była mocarstwem - byliśmy unią państw stale broniących swojego obszaru posiadania
Jedno nie przeczy drugiemu. Nie mówiąc już o tym, że ta unia ingerowała w sprawy innych państw i była nie do podbicia, mimo usilnych prób przez nawet kilka państw naraz.
@@KurierHistoryczny Była słabo zaludnionym miejscem wyzysku chłopów - nie mieliśmy manufaktur, nie mieliśmy rozwiniętego mieszczaństwa. Mieliśmy natomiast dużo słabo zaludnionych terenów. Nie potrafiliśmy nawet jako „mocarstwo” zdusić Państwa Krzyżackiego. Nasza mocarstwowość skończyła się na krótkich wypadach do Mołdawii. Obrona granic okazała się niemożliwa kiedy dookoła pojawili się liczący gracze jak Prusy. Skoro wspomniane w filmie powstanie kozackie było początkiem tego schyłku, to co byłoby w jakimkolwiek starciu z liczącym się w Europie (a potem nawet naszym regionie) przeciwnikiem
Akurat te starcia miały miejsce. Rzeczpospolita walczyła np. z armią Gustawa Adolfa, która uchodziła za najlepszą armię w Europie i jedyne porażki odnosiła w Rzeczpospolitej. W latach 1655-1660 walczyła z kilkoma wrogami naraz. Ponadto mocarstwość regionalną okreslamy w stosunku do otoczenia, a nie do hipotetycznych przeciwników z gdzieśtam.Poza tym, stosując Pańskie kryteria żadne państwo nie zasługuje na miano mocarstwa. Hiszpania z co niektórymi plemionami z Ameryki to męczyła się nawet wiek. Anglia nie potrafiła ujarzmić Szkocji. Francja długo była targania ciągłymi tarciami wewnętrznymi. Turcja niemalże zdobyła Wiedeń etc. Jeżeli mowa o wyzysku, słabym zaludnieniu czy zapoźnieniu gospodarczym, to w takim razie Rosja pewnie przez całą swoją historię była politycznym karłem. Absurd. Przecież to nie na tym polega. Ciekaw jestem, co Pan sądzi o USA, który od dwóch dekad ponosi same porażki (Afganistan, Irak, Syria, arbaskie wiosna), a poziom jakości życia wcale jest tak wysoki.
A WielGa LeCHia to gdzie?
No halo!
Materiał nierzetelny.
Przecież wiadomo że wielka lechia podbiła Atlantydę.
W sumie to nigdy nie była mocarstwem. Ludnościowo byliśmy słabi, gospodarczo jeszcze gorzej. Jedyne co nas wyróżniało to duże terytorium które w naszym przypadku bardziej było minusem xd Pozdrawiam z rodzinką!
Była mocarstwem i w historiografii nie ma co do tego sporu. Jest spór jedynie co do tego, jak długo.
Była mocarstwem na glinianych nogach
@@KurierHistoryczny Nie mogę się zgodzić kompletnie. Zapraszam na kanał Pana Dr. Zbigniewa Dylewskiego który stricte opowiada o gospodarce i porównuje naszą do różnych państw na przestrzeni lat do sytuacji obecnej. Nigdy nie stanowiliśmy gospodarczo jakiegokolwiek zagrożenia dla naszych sąsiadów. Niemcy biły nas na głowę nawet jako same Prusy. Czechy, Austria, Szwecja, Węgry, Turcja, państwa bałtyckie poza Rosją. Nigdy nie było momentu byśmy z kimkolwiek rywalizowali pod tym względem jak równy z równym. Militarnie? Mieliśmy Husarie spoko tylko co z tej Husarii? Rozgromimy kogoś w polu i co dalej zamki będziemy oblegać w nieskończoność? Dlaczego mimo wygranych wielu wojen, czy bitew nigdy nie mogliśmy wynegocjować dobrych dla nas warunków umowy mimo, że byliśmy zwycięzcami? Dlaczego w bitwach z Turcją, Rosją czy Szwecją oni mogli wystawiać armie które miały od 60 do 180 tyś ludzi a u nas armia 15 tyś to było już dużo? Czasami udawało się zebrać nam więcej niż te 15 tyś tylko było to albo pospolite ruszenie czy chłop szli się naparzać albo braliśmy kozaków których zdolności bojowe niebyły w sumie jakieś tragiczne ale byli niepokorni plus ich morale to tragedia. W czym byliśmy niby imperialistami, w jakiej kwestii? Jeżeli wielkości na mapie to gratuluje rzeczywiście. Tylko dzięki tej wielkości skończyliśmy jak skończyliśmy. Sami powiedzieliście w filmie, że nie byliśmy w stanie działać na kilku frontach i tutaj nie płakałbym o położenie, bo położenie mieliśmy wybitne, lepsze od nas mieli tylko Niemcy którzy wykorzystali je w sposób dosadny, przynajmniej w latach średniowiecza i wczesnej nowożytności bo wszystko spieprzyli w I i II WŚ. Co sprawiało, że byliśmy tym mocarstwem? Niemcy wyparli nas z pomorza, Łużyc i generalnie tamtych terenów, Czesi ze śląska. W pewnym momencie Niemcy zabrali nam w bardzo łatwy sposób pomorze gdańskie. My co natomiast zrobiliśmy? Skargi do papieża który od zawsze patrzył na nas jak na wrzód na dupie xdd Tych krzyżaków pokonaliśmy brawo zajęło nam to prawie 300 lat a to był tylko głupi zakon który męczył się z tubylcami z Prus i Jaćwieży. Ależ musieliśmy być silni. Hołd Pruski dowód naszej potęgi, składał nam to ziomek który miał pod sobą z 5 miast i w sumie tylko jedno coś znaczyło czyli Królewiec. Mołdawia to samo, ledwo wzięliśmy ich jako swojego lennika, Turcy nie zdążyli przyjść i już przeszli na ich stronę. Gdzie byliśmy gdy Nowogród prosił o pomoc w walce z Wielkim Księstwem Moskiewskim? Nie byliśmy, nie jesteśmy i jeszcze długo nie będziemy żadnym ,,Mocarstwem" Raczej mnie nie przekonacie w tym temacie.
Cóż, ma Pan prawo do własnych przekonań, tylko że Pana wizja historii jest po prostu nieprawdziwa. Po pierwsze, miesza Pan różne epoki (gdzie wyparcie ze Śląska i Pomorza Gdanskiego a polska mocarstwość). Sytuacja gospodarcza też nie jest kwestią rozstrzygającą przy rozpatrywaniu mocarstwości (bo inaczej ZSRR nigdy by nie było mocarstwem). Podobnie nie wielkość armii, a jej skuteczność, a akurat polska i litewska armia w pierwszej połowie XVII wieku była pod tym względem w czołówce. To że Rzeczpospolita była mocarstwem jest po prostu faktem, a nie opnią. A na podobnej jak Pan zasadzie możne kwestionować pozycję każdego państwa, bo i nawet USA dostały łupnia od biednych Wietnaczyków czy prymitywnych Talibów, a gdy Kurdowie prosili o pomoc to ich zostawili. Porażką zakończyły się interwencje w Iraku i w znacznym stopniu w Syrii. Pod względem wielu parametrów jakości życia USA nie są nawet w czołówce. PS Niemcy w średniowieczu i wczesnej nowożytności nie istniały jako państwo.
Co wgl znaczy ludnościowo byliśmy słabi
To zachod czychsl na slabosc Polski zeby dokonac aliansu z Moskwa
🤣 ta, ciągle tylko ten zły zachód nam bruździ, a nie zauważamy że jesteśmy winni prawie wszystkich swoich klęsk
Masz Andrzeju całkowitą rację.
Polacy: przestańcie się opluwać i mieszać z gnojem.1000 lat się kłócicie i co zwojowaliscie? Jesteście jedną polską rodziną, niezależnie od poglądów politycznych i orientacji seksualnych. Kłótnie to jest droga do nikąd.
No i jest mocarstwo Kaczorina😂
No a jak zaraz będzie unia Polsko ukraińsko litewsko białoruska.
@@kupakupowska2429 to proste, będzie Unia wschodnioeuropejska.
Mocarstwo europejskiej było również mocarstwem światowym.
Od XVIII/XIX wieku już nie
Niestety nie mieliśmy szczęścia do królów (elekcyjnych), którzy by potrafili jakoś manewrować szlachtą. Jedyni którzy potrafili to robić to chyba tylko Władysław IV i August II. Władysław miał nienajlepsze zdrowie i zmarł szybko, w przeciwieństwie do jego ojca który jak na złość żył i nie mógł umrzeć. August za to totalnie dał ciała podczas Wojny Północnej, szkoda. No i ostatnie podrygi za Stanisława Augusta, o ile o mocarstwowości już nie ma mowy, to była szansa na odbudowę, a wtedy kto wie jak wkroczylibyśmy w XIXw., jeden z najważniejszych w naszej nowożytnej historii.
Zygmunt III potrafił wymanewrować szlachtę jak mało kto a Władysław IV nie potrafił tego w ogóle co pokazuje jak kończyły się jego plany wojen ze Szwecją i Turcją
@@casimirus2397 pfff. Tak potrafił manewrować, że nie uzyskał wsparcia w walkę o koronę szwedzką i został z kraju wykopany w upokarzający sposób przy okazji załatwiając nam nowego wroga. To on został wciągnięty przez magnatów w Dymitriady, już nie mówiąc o jego uległości względem Kościoła.
Władysław przecież uzyskał aprobatę Sejmu w sprawie wojny ze Szwecją, tylko raczej naciski międzynarodowe zaważyły i ustąpił bo wyniku wojny nie można być nigdy pewnym. Faktycznie pod koniec życia już ostro poszedł w starcie ze szlachtą, ale niestety mu się umarło. Wcześniej wygrywał konflikty z Rosją i Turcją też. Był o wiele lepszym królem od ojca.
@@MrNonejm wojny ze Szwecją byłyby nieuniknione, ale lepiej żebyśmy to my je zaczęli bo wówczas jest większa szansa na to że działania wojenne będą toczone na wrogim terytorium. I nie zdobył poparcia bo mu Jan Zamoyski zrobił czarny PR, ale Pomimo to próbował prowadzić ekspansywną politykę co było jednak niemożliwe bez stałej armii którą nota bene chciał stworzyć, lecz znów szlachta to zablokowała.
@@casimirus2397 nie wiemy czy wojny były nieuniknione, a faktem jest że to Zygmunt III je sprowokował... Na dodatek na te wojny szlachta nie dawała pieniędzy, co jest całkowitym przeciwieństwem tego co udawało się Władysławowi IV.
Piszesz, że Zamoyski mu robił czarny PR, no to chyba właśnie jest to potwierdzenie moich słów, że nie radził sobie ze szlachtą?
Przestala byc Mocarstwem ,kiedy zaczela gnebic UKRAINCOW!
Gdy po Jagiellach zaczął rzadzic kościół
Rzeczpospolita straciła szansę rozwoju w końcu XVI i w XVII wieku, gdy jej elita, zamiast powrotu do czystej wiary biblijnej, pozostała przy religii opartej na ludzkich tradycjach.
Religia nie miała żadnego znaczenia, aczkolwiek najkorzystniejszy byłby luteranizm
@@casimirus2397 Prawdziwa wiara biblijna ma ogromne znaczenie, ponieważ dzięki niej spływają na wierzących błogosławieństwa Boże, zarówno na jednostki, jak i na społeczności. "Jeźli pilnie słuchać będziesz głosu Pana, Boga twego, strzegąc i czyniąc wszystkie przykazania jego, które ja dziś przykazuję tobie, tedy cię Pan, Bóg twój, wywyższy nad wszystkie narody ziemi. I przyjdą na cię te wszystkie błogosławieństwa, i trzymać się ciebie będą, jeźli będziesz posłusznym głosu Pana, Boga twego." Księga Powtórzonego Prawa 28,1-2 BG.
Kontrreformacja vati canska i jezu icka zatrzymała postęp i oświecenie ,
co nie miało miejsca w Panstwach Reformacji Zwycięskiej , i w Polsce doprowadziła do rozbiorów i upadku Państwa ..
@@adamkorniak255XD
@@Poloniae Zacznijcie czytać z dobrym nastawieniem Pismo Święte, Biblię, nawróćcie się, a przestaniecie szydzić z prawdy Bożej.
najpierw trzeba obalić polskojęzyczne nierządy które okupują ten kraj od 70 lat. Konfederacja daje jakąś nadzieję
Już jest ich, przyjrzyj się uważnie co mówili i robili wcześniej. Nie co gdaczą teraz. DIP może jest jeszcze szansą.
Wszystko przez pier szlachte i duchowieństwo bo tylko kasa się liczyła dla nich żeby nie to może trafił.bu się władca rozsądny i silny aby zmienić i wzmocnić kraj jak u Rosji Piotr
mocarstwo bez armii tylko z pijana szlachta
Stwierdzenie ze powinnismy wspierac Rosje skonczyloby na wieki nasza suverennosc bedac czescia wiecznej azjatyckiej dziczy ktora nie pozwolilaby na wiecej niz autonomic ktora by nas szantazowano.
To nie Rosja , a Polska była kolosem na glinianych nogach . Szwecja mając 1,5 mln ludności rozbiła w proch tę niby potęgę mającą 9 mln ludności
Tak? Ciekawe kiedy? Jeżeli ma Pan więcej informacji na ten temat warto podzielić się tym w jakieś publikacji naukowej. Na pewno wzbudzi to sensacje w środowisku historyków.
Po pierwsze zapomniałeś wspomnieć że mieliśmy na głowie Kozaków, Moskali. A także kryzys gospodarczy, po kolejne Szwecja nie rozbiła, Polskiej potęgi tylko ją bardzo mocno osłabiła. Inwazja Szwedów na Polskę się nie powiodła. przecież póżniej były jeszcze wielkie triumfy Rzeczpospolitej obojga Narodów. Upadek Polskiej potęgi nastąpił po III Wojnie północnej. Polecam poczytać, trochę o historii I Rzeczpospolitej
Trzeba było zawrzeć sojusz z osmanem i było by git zajął by się wtedy osmanem a my na wschód i północ ale Nie bo to inna wiara i rozumiem bo inne czasy ale dobry król z silna władzą mogl coś takie zrobić jakby myślał
To nie był problem, problemem był brak wojny z Osmanem pod koniec panowania Władysława IV co doprowadziło do wybuchu powstania Chmielnickiego a potem do Potopu szwedzkiego i rosyjskiego
@@casimirus2397Ale po co walczyć z każdym sąsiadem nie lepiej mieć spokój na południu zachodzie względnie i zając się Szwecja i Moskwa? I mieć spokój i sojusz z dużą potęgą? Ale nie bo szlachta brak silnej władzy innareligia i wuslannicy papieża była szansa na rozwój a może nawet ma duży sojusz Polska Osman Francja
@@grubylukasz nasze położenie sprawiało że musieliśmy walczyć zarówno ze Szwecją, Rosją i Turcją, lecz to nie było problemem. Problemem było to że król miał w każdej dziedzinie ograniczoną władzę, szlachta nie płaciła podatków i Rzeczpospolita nie miała silnej stałej armii
@@casimirus2397 zgadza się musieliśmy ale można było kogoś wyłączyć z walki jakbyśmy zawarli sojusz . Najłatwiej chyba było by z osmanem zwłaszcza za czasów sulejmana 2 i pokonać Rosję a z czasem Szwecję . Wystarczyło zrobić strefę wpływów i dac lądowy dostęp osmanowi do Wiednia i Habsburgów. Mały to koszt za spokój ma Węgrzech i południu
To nie Sarkazm Wasza wiedza (przynajmniej) historyczna jest glebęsza studnia na Saharze
Jakby nie II Wojna to Rzeczpospolita mogłaby mieć Madagaskar i dzisiaj prawdopodobnie mielibyśmy drugie Polskie państwo Madagaskar jest nieco większy od Francji :)
Komentarz typu "Mam 13 lat i interesuje sie polityka" XDD
@@thematias5094 śmieszek
@@thematias5094 Niestety dla Pana i wielu żyjecie w mniemaniu Małego Polaczka z małymi Ambicjami na przyszłość dla tego kraju...
@@thematias5094 Liga szacowała, że Polsce należy się 10 proc. dawnych kolonii niemieckich, czyli ok. 300 tys. km kw. To jednak nie zmieniało nastawienia Ligii Narodów, ale LMiK nie załamywało rąk. Planowano powołanie Polskiej Szkoły Nauk Kolonialnych, wysyłanie oficerów i urzędników na staże do kolonii państw sojuszniczych czy wprowadzenie kolonialnego umundurowania w Wojsku Polskim. Pojawiły się także konkretne próby stworzenia polskich kolonii.
@@thematias5094 Jeszcze w 1930 roku organizacja ta liczyła 50 tys. członków, by w 1939 roku rozrosnąć się do blisko 1 mln. Do tego dochodziły również szkolne koła LMiK, które skupiały 312 tys. młodzieży z miast i wsi z całej Polski. Co ciekawe, najwięcej członków Ligii było na Górnym Śląsku, gdzie tradycje wspierania kolonializmu przejęto z czasów pruskich. Przez to tu dobrze rozumiano, że zamorskie posiadłości to rynek zbytu dla śląskiego węgla.
Polska nigdy nie była żadnym mocarstwem. Co najwyżej aspirujacym do tej grupy.
Bzdura
@@KurierHistoryczny
Jak cały ten kanał. Brednie na poziomie Pińskiego.
Nie lewacka, nie laicka
Wielka Polska Katolicka! 🇵🇱
Nie czerwona, nie têczowa,
Wielka Polska Narodowa! 🇵🇱
Polska mocarstwem wszechświatowym xd
Kiedy wpuściła dosiebie niechciane przez ine państwa eropy plemievŻmijowe