Myśmy Polskę wzięli ze sobą | Aleksandra i Arnold Walfisz

Rodzina Aleksandry Walfisz z d. Tugendrajch pochodzi z Warszawy. Jej rodzice przeżyli II wojnę światową w ZSRR, tam też urodził się jej starszy brat Włodzimierz. Ojciec Aleksandry Walfisz służył w Dywizji Kościuszkowskiej, z którą powrócił do Polski w 1944 r. Po swojej demobilizacji sprowadził do kraju żonę i syna. Początkowo Walfiszowie osiedli na ziemiach odzyskanych, jednak po narodzinach Aleksandry Walfisz w 1948 r. przenieśli się do Warszawy. Ojciec Aleksandry Walfisz rozpoczął pracę w Fabryce Samochodów Osobowych, zaś matka została bibliotekarką. W czasie wydarzeń marcowych Aleksandra Walfisz studiowała psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1970 r., w ślad za znajomym rodziców, Aleksandra Walfisz wyemigrowała do Szwecji. Wkrótce po przyjeździe, w trakcie pracy w jednym z hoteli w Lund, poznała swojego przyszłego męża, Arnolda. W Szwecji wznowiła naukę, ukończyła studia i została laborantką medyczną w służbie zdrowia. W latach 80, tuż przed wybuchem stanu wojennego w Polsce, sprowadziła do Szwecji swoich rodziców.
Rodzice Arnolda Walfisza, Adam i Celina, pochodzili z Wyszogrodu. II wojnę światową przeżyli w ZSRR, gdzie urodziła się im córka. Po wojnie rodzina przeniosła się do Wałbrzycha. Tam w 1947 r. urodził się Arnold Walfisz. W Wałbrzychu ukończył on szkołę podstawową oraz technikum mechaniczne. W latach 1967-1969 odbył służbę wojskową, zaś po jej zakończeniu podjął pracę w zakładach gazownictwa w Wałbrzychu i ożenił się z Polką. Pod koniec lat 60. Arnold Walfisz został zwolniony z pracy i pod wpływem matki podjął decyzję o emigracji. Z powodu trudności stawianych przez komunistyczne władze z Polski nie mogła wyjechać jego żona. W następstwie tego para podjęła decyzję o rozwodzie. Arnold Walfisz opuścił Polskę w 1970 r., zaś rok później dołączyła do niego jego matka (zmarła na raka w rok po przyjeździe). Wcześniej, w 1976 r. siostra Arnolda Walfisza wyjechała do Stanów Zjednoczonych. Wkrótce po przyjeździe do Szwecji Arnold Walfisz poznał swoją przyszłą żonę, Aleksandrę. Po zawarciu małżeństwa kilkakrotnie podejmował różne prace jednocześnie studiując. Po zakończeniu nauki pracował przez wiele lat jako inżynier środowiska pracy, jednocześnie zajmując się produkcją mebli. Ze swoją żoną, Aleksandrą, mają dwoje dzieci, z których jedno mieszka w Szwecji, drugie w Izraelu.
NAZWISKO ROZMÓWCÓW: Aleksandra i Arnold Walfisz
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Józef Markiewicz
NAGRANIE: Przemysław Jaczewski
DATA NAGRANIA: 19 sierpnia 2017 r.
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
NAJWAŻNIEJSZE WĄTKI:
00:02:55 - Dzieciństwo, edukacja, studia na UW, doświadczenia antysemityzmu w dzieciństwie, (Aleksandra Walfisz).
00:08:20 -Rodzice, historia rodziny, dzieciństwo i szkoła w Wałbrzychu (Arnold Walfisz).
00:14:05 - Wyjazdy na kolonie, własna tożsamość, Technikum Mechaniczne w Wałbrzychu (Arnold Walfisz).
00:16:20 - Zaangażowanie rodzin w życie żydowskie, stosunek do emigracji z Polski (oboje Świadków).
00:18:23 - Trudności związane z wyjazdem z Polski w 1968 r., wyjazdy członków rodziny, małżeństwo z Polką i rozwód (Arnold Walfisz).
00:21:08 -Wspomnienia Marca ’68, odczucia własne w czasie trwania kampanii antysemickiej, obserwacja wydarzeń politycznych, stosunek do komunizmu (oboje Świadków).
00:32:28 - Stosunek rodzin do komunizmu.
00:34:15 - Decyzje o wjeździe z Polski, formalności i przygotowania do wyjazdu, sytuacja rodzin w okresie wyjazdu z Polski.
00:49:26 - Próba zwerbowania Arnolda do działalności szpiegowskiej, pakowanie się i odprawa celna (do końca opracowania oboje Świadków).
01:03:40 - Pierwsze chwile w Szwecji, adaptacja do nowych warunków życia, pomoc rządu szwedzkiego.
01:14:32 - Kontakty z rodzinami po emigracji do Szwecji.
01:37:43 - Dzieci i ich rodziny, religijność i obyczajowość rodziny, stosunek rodziców do tradycji i religii żydowskiej, kontakty z religijną częścią rodziny, własna tożsamość.
01:53:18 - Relacje ze środowiskiem żydowskim w Szwecji, Żydzi polscy w Szwecji, postawy imigrantów w Szwecji.
02:04:07 - Refleksje nad znaczeniem emigracji, bycia emigrantem, stosunek do wydarzeń marcowych obecnie.
02:18:30 - Indoktrynacja komunistyczna w dzieciństwie.
02:33:30 - Antysemityzm w Polsce współcześnie, związki rodziny z polskością, wizyty w Polsce.
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [e-mail]
#historiamówiona #muzeumpolin #marzec68