Grzejemy wentylacją. Rekuperator z wymiennikiem obrotowym. Wysusza powietrze? Nagrzewnica.

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 14 гру 2024

КОМЕНТАРІ • 57

  • @piotrdrugi
    @piotrdrugi 10 місяців тому +4

    Witam. Co do zasady podgrzewanie nagrzewnicą wodną kanałową, powinno być za rekuperatorem na kanałach nawiewnych. Ktoś napisał w komentażach, że panowie od rekuperacji pukali się w głowę. Mieli rację. Z definicji do czego służy wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła? Do wentylacji, do usówania zużytego powietrza i nawiewania nowego czystego. Jeśli wentylacja podaje powietrze o temp np 19 stopni, a w pomieszczeniach mamy 21 stopni, to to czyste powietrze opada na dół, miesza się, potem jest wywiewane. Jeśli ty podasz na kanały nawiewne 31 stopni, ciepłe powietrze będzie utrzymywać się przy suficie, nie będzie mieszać się z brudnym, i takie czyste będzie wywiewane. To na czym polega wymiana powietrza? Gdzie ty potrzebujesz ciepło? Pod sufitem? Czy w domu? Dlatego panowie pukali się w głowe i mieli rację. Trochę fizyki i zrozumiesz. Można dogrzewać powietrze nawiewane, to fakt. Np z 14 stopni na 19. Tyle i aż tyle. Na pewno tym systemem nie można ogrzewać domu, a właściwości wentylacji zostały przez podniesienie temperatury do 31 stopni bardzo ograniczone. Ciepłe świeże powietrze nie będzie się mieszało z brudnym chłodniejszyym... Ideę pochwalam, jak to się mówi diabeł tkwi w szczegółach, tu wiedzy trochę zabrakło, zamiast poprawić system to trochę go skopałeś na własne życzenie za własną kasę.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  10 місяців тому +2

      Witam, masz rację co do mieszania powietrza. Ja rozmawiałem z osobą co tylko grzeje tym dom i daje to radę od kilkunastu lat. Teraz po roku użytkowania nadal myślę że jest to dobry pomysł. Ale w tej chwili działa mi to na minimum mam kompromis nie grzeje do takich temperatur i bardzo małą ilością prądu dogrzewam to co rekuperator nie jest w stanie odzyskać i nie wychladzam tym samym domu.

    • @piotrdrugi
      @piotrdrugi 10 місяців тому +1

      @@stodoanaswoim6180 ja u siebie mam tak. Z bufora ogrzewanego pompą cieplą dogrzewam nawiewane powietrze do 21 stopni. W domu stała temperatura 23stopnie. Nowe zimniejsze (lżejsze) powietrze jest nadmuchiwane z anemostatów w suficie, opada, miesza się i jest wywiewane. Masz komfort termiczny, czyli zimnym ci nie wali z anemostatu, 2-uch stopni różnicy nie poczujesz, zwłaszcza że dmucha przy suficie, jest zachowana wymiana i mieszanie się powietrza. Jeśli chodzi o grzanie. Jeśli masz podłogówkę ( tak jak ja) to nad czym się zastanawiać. Podłogówka lepiej rozprowadzi ciepło, równomiernie, ma większą bezwładność do skoków i zmian temperatury. Gdybyś nie miał podłogówki, to wtedy nawiew w podłodze, w wielu różnych miejscach, aby powietrze mogło się mieszać. Tak jak ty zrobiłeś, może i ogrzejesz dom, ale... sprawdź jakość powietrza, ( normalnie miał byś czyste powietrza, przy dużo mniejszych przepływach) a tu musisz wybierać: albo bardzo duże przepływy ( niepotrzebnie) , albo małe przepływy i gorsza jakość powietrza. Telefonem zrobisz zdięcię? Pewnie tak. A jaka jakość tego zdięcia będzie? Posłuchasz muzyki? Pewnie tak, a z dobrej jakości głośników ta muzyka nie brzmiała by lepiej? Broń boże nie krytykuję. Jeśli jesteś zadowolony to OK. Jeśli coś można zrobić lepiej - to podpowiadam jak. Jesteś widać pasjonatą, być może z mojej rady skożystasz. Pozdrawiam.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  10 місяців тому +2

      Zgadzam sie. Jak najbardziej temat do przemyślenia przeze mnie lubię jak ktoś tak merytorycznie napisze komentarz i zawsze daje mi do myślenia. U mnie na chwilę obecną działa tak że nie grzeje tak mocno więc jest ta wymiana powietrza. Nie czuć zaduchu itp mam czujnik CO2 ale nie ufam jemu bo jakiś za tani był i różnie pokazuje. Bardziej na odczuciach bazuje.

    • @marek7826
      @marek7826 День тому

      Cześć, jest na to rada: należałoby wykonać dwa obwody nawiewne ze sterowanym bypassem tzn. jeden z nawiewem górnym a drugi z dolnym przypodłogowym i gra muzyka. To oczywiście żart, chociaż coś takiego jest do wykonania z tym, że kompletnie nieracjonalne ekonomicznie😄 Bardzo mocno analizuję temat ogrzewania w moim nowobudowanym samodzielnie domu i takie spostrzeżenia, jakie tutaj czytam są bardzo pomocne. Wielkie dzięki. Pozdrawiam

  • @arkadiuszmaziarz6683
    @arkadiuszmaziarz6683 Рік тому +1

    Też omawiałem temat dla swojego domu z Panem Maciejem. Firma od rekuperacji jak usłyszała co chce zrobić to zaczęła stukać się w głowę i brali mnie za wariata...
    Jak system sprawdził się pierwszej zimy? Na samej wentylacji jaką uzyskało się temperaturę? Dużo trzeba było ratować się matami?
    Nie ma tu opcji sterowania poszczególnymi pomieszczeniami jak radzisz sobie z temperaturą w łazienkach? Dużym salonie?
    jestem ciekaw twoich odp. bo jeszcze jest we mnie strach przed postawieniem wszystkiego na to rozwiązanie. (GWC i rekuperacje już jest zaprojektowana. Teraz mam dylemat grzanie powietrzem czy pompą i podłogówką)

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      A więc wszystko zależy od budynku i akumulacji i jak się użytkuje. Nas od rana nie ma i np jak świeci słońce w zimę to nic się nie nagrzewa bo rolety zasłonięte myślę że tutaj dużo tracę. Nie testowałem ile mogę sama nagrzewnica nagrzać ale kable też działały tej zimy cały czas. W łazienkach jest problem i tam nie dociera to ciepłe powietrze z tym że jak się myjemy to bardzo dużo ciepła się wytwarza i momentalnie maty się wyłączają dochodzi do temperatury powietrza 26-27. Salon jest naprawdę duży więc też nie idzie go dogrzać. Ogólnie jestem zadowolony jak te 2 systemy działają razem ale można by jeszcze go zmodyfikować. Ja będę testował jeszcze inne ustawienia wyższa temperatura itp. ale kluczową rolę odgrywają okna bo przy słońcu i temp na dworze ok 0 w domu mogę mieć nawet 24-25 i się rozchodzi na wszystkie pomieszczenia.

  • @TOM_Budowniczy
    @TOM_Budowniczy Рік тому +1

    dobrze rozkminione. niby skomplikowane a jakie proste:)

  • @Venom1983PL
    @Venom1983PL Рік тому +1

    Hej, czy mógłbyś doprecyzować jak dokładnie połączone masz wyjście z rekuperatora do tej pompy ciepła? Jak sterujesz wydatkiem powietrza?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Część, na wyrzutni od ręku jest trójnik i na czerpni od pompy jest trójnik. Trójniki są połączone ze sobą i między nimi jest zawór klapowy na sprężynach gdyż pompa nie działa to powietrze jest kierowane tylko do wyrzutni reku. Na czerpni pompy jest zawór klapowy ale ręczny. Otwieram go albo zamykam w zależności od temperatury w przyszłości już mam pomysł na tani sterownik do tego. W zimę praktycznie jest tylko powietrze z rekuperatora które jest wyższe niż na dworze a latem cały czas zawór jest otwarty. Zdążą się tak że jak są zimę noce w lato to warto przymknąć do połowy ten zawór na wieczór ale już się w to nie bawię. Później sterownik będzie.

  • @mokrispopis
    @mokrispopis 26 днів тому

    to nie wystarczy przewietrzać systematycznie mieszkanie? hmm

  • @piotrparuszewski-o3ozon
    @piotrparuszewski-o3ozon Рік тому +1

    dziękuje.. kupił Pan bardzo dobrą chłodnicę

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Ja też dziekuje. Spisuje się doskonale nawet kupiłem 2 szt bo jeszcze druga do GWC

  • @budowa_NIEdlakazdego
    @budowa_NIEdlakazdego Рік тому

    Jakie macie srednice kabli do gwc , jaka dlugosc i nanjakiej glebokosci i ile uzyskujecie kw z tej instalacji i jaka popmpka cyrkulacyjna jakie przeplywy na min ?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Rury do gwc to fi32 200m zakopane na 2m. Ogólnie wymiennik mieści się na 5m2 (spirale) a reszta to doprowadzenie do domu. Ile kw nie mam pojęcia temperatura z gwc się wacha w zależności od miesiąca w zimę najwięcej ok 15 stopni mi podniosło. Pompa cyrkulacyjna przy gwc jest taka sama jak przy nagrzewnicy na filmie o gwc widać więcej. Na gwc mam przepływ średni bieg a na nagrzewnicy kanałowej minimalny.

  • @lukaszlesniak
    @lukaszlesniak Рік тому

    Cały problem z tym pod mieszaniem na nagrzewnicę to miałeś (dalej jest niepotrzebnie skomplikowane i pewnie dalej nie działa tak jak by mogło) tylko dlatego że źle zbudowane jest to pod mieszanie, pompka za zaworem 3d a nie przed.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Ogólnie teraz działa to tak jak powinno. Pompka jest przed zaworem żeby cały czas był obieg wody ze zbiornika do zbiornika a tylko w razie wychłodzenia nagrzewnicy zawór ta ciepłą wodę wpuszcza na nagrzewnice.

    • @lukaszlesniak
      @lukaszlesniak Рік тому +1

      @@stodoanaswoim6180 czekaj ale ty masz podłączony zasobnik tylko na tej dolnej wężownicy zasobnika, jaki jest cel tego pompowania?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      No i tak musi być obieg tej wody. Ogólnie ja odwzorowalem taki układ który znalazłem w internecie do sterowania tym wszystkim. No więc jeszcze to będzie przerabiane finalnie.

    • @lukaszlesniak
      @lukaszlesniak Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 fajne masz ten system z gwc, co do idei to nie mam się do czego przyczepić jest bardzo fajnie. Ale z tym zaworem 3D to masz tam to bez sensu zbudowane. Musi być obieg ale do czego...? W takim układzie jak masz to się prędzej robi pod mieszanie na powrót do zasobnika a na obieg nagrzewnicy tylko puszczasz proporcjonalnie mniej wody a nie ją mieszasz i zawory zwrotne wcale z tym nic nie zrobią.
      Tak jeszcze wracałem to tego co masz tam te połączenia w reku to sterowanie i nic nie wskazuje na to że masz mieć tam taki obieg można to zwyczajnie zrobić żeby zawór normalnie mieszał.
      Ogólnie nie mam nic do tego jak jesteś zadowolony to spoko, ale to jak to opisujesz w okolicach zaworu 3d i tego jak myślisz że tam krąży woda to wprowadzasz ludzi w błąd a później ktoś następny też zrobi podobnie bo podejrzał w Internecie i będzie się męczył tak jak i ty miałeś problem z poprawną pracą, a to jest prosta rzecz tylko z niewiadomych przyczyn się pokomplikowała.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Możliwe że masz rację w takim układzie ale jednak chce to przerobić i podłączyć do zasobnika cwu wtedy taki układ jak mam będzie działał lepiej. Brakowało trochę tej ciepłej wody w tym przypadku co zrobiłem uzyskam lepszy efekt jak będzie pobór wody z zasobnika a nie wężownicy.

  • @dariuszbanasz1645
    @dariuszbanasz1645 Рік тому

    Witam,
    Czy stosujesz (lub rozważałeś) recyrkulację powietrza którą promuje Pan Piotr z o3ozon?
    Czy rozważałeś mocniejszą nagrzewnicę?
    Czy zamiast tak skomplikowanego układu 2-obiegowego, nie można było by prościej sterować przepływem (obrotami pompki obiegowej)?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Niestety nie mam ale myślę że to fajne rozwiązanie. U mnie tradycyjna instalacja. Układ jest trochę skomplikowany ale przez to dobrze działa automatycznie. Myślę że przepływ dużo by nie dał a więcej prądu weźmie.

    • @tofu_san8916
      @tofu_san8916 11 місяців тому

      Mógłbyś podesłać link gdzie pan Piotr promuje ale recyrkulacje w rekuperatorach jestem zainteresowany tym tematem

  • @TataMichal998
    @TataMichal998 Рік тому

    A jak sprawa ma się z drobnoustrojami, bo oczywiście instalatorzy straszą?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Jeśli chodzi o wodę która tam krąży to w tej chwili ona jest zupełnie zamknięta nie ma z niczym styczności. A powietrze jest jak w normalnej rekuperacji i idzie przez filtry.

  • @mareksz4272
    @mareksz4272 9 місяців тому

    Czesc. Czy da się jakoś ustawić ten rekuperator tak , aby nie odzyskiwał wilgoci? Pytam bo mam nowy budynek i wilgotność 70%

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  9 місяців тому

      Część tak idzie ustawić tak zwany baypas rotor się nie obraca i można zwiększyć wydajność wentylacji i będzie spadać wilgotność.

    • @mareksz4272
      @mareksz4272 9 місяців тому

      @@stodoanaswoim6180 dzięki. Sprobuje znaleźć z poziomu aplikacji.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  9 місяців тому

      Musisz włączyć tryb Eco i później przytrzymać Eco żeby wejść w ustawienia i tam idzie ustawić temperatury itp żeby wyłączyć odzysk na ten czas. Ogólnie jak zwiększsz wydajność to już powinno coś dać trochę więcej prądu zużyjesz ale będzie się obniżać jak cały czas na intensywnym będzie.

  • @ramboszczak
    @ramboszczak Рік тому

    Cześć ponownie, o ile dobrze zrozumiałem PC załącza się w momencie gdy podnosisz temp nawiewu na rekuperatorze? I PC działa aż nagrzeje wodę w wężownicy od CWU do zadanej, a następnie wężownica odbiera to ciepło z CWU i transportuje do nagrzewnicy za reku tak? I znowu gdy temp CWU spadnie o ileś tam bo wychłodziła się przez działającą nagrzewnicę od reku, to PC włącza się ponownie i grzeje CWU - dobrze rozumiem?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Pompa ciepła grzeje wodę do takiej jaką mam ustawioną u mnie to 55 czasami 60. Wężownicą jest w środku zbiornika i pochłania to ciepło tym samym woda się nagrzewa w wężownicą. Jeżeli CWU spadnie o 5 stopni to znowu zaczyna grzać. Woda z wężownicą jest transportowana do nagrzewnicy kanałowej. Cały system to rekuperator z GWC Glikolowym czyli nagrzewnica która jest na czerpni i pobiera ciepło lub chłód z ziemi. A za rekuperatorem jest nagrzewnica która pobiera ciepło z pompy CWU.

    • @ramboszczak
      @ramboszczak Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 dziękuję, ile załączeń sprężarki dziennie jest u was przy takim sposobie grzania?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому +1

      Praktycznie chodzi cały czas w zimę.

    • @ramboszczak
      @ramboszczak Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 Kolego mam prośbę, czy mógłbyś mi odpisać jak w środku zbudowana jest ta nagrzewnica wodna? Zastanawiam się czy by nie zrobić takiej samemu stosując chłodnicę od jakiegoś auta... Jakiej wielkości jest ten wymiennik w środku?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому +1

      @@ramboszczak wymiary ma ok 50cm na 50cm obudowa jest ze stali nierdzewnej 2 warstwy i pomiędzy izolacja a sam wymiennik to rurki miedziane i radiatorami chyba 3 rzędy są tych rurek.

  • @KrzysztofMarsza-dw8gr
    @KrzysztofMarsza-dw8gr Рік тому

    Skąd GWC ma wiedzieć, żeby w lecie chłodzić, a nie podgrzewać? Automatyka rekuperatora będzie to przełączać?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      GWC glikolowe tak jak pokazałem ma określone temperatury do osiągnięcia i za załączanie jest odpowiedzialne Smart gniazdko tam mam ustawione temperatury na zewnątrz czyli jak spadnie temp. Poniżej 5stopni to się załącza i jak temp będzie większa niż np 23. Rekuperator tym nie steruje tylko termometr zewnętrzny Smart tuya. Więc rekuperator tylko dostaje albo zieplejsze albo zimniejsze powietrze na czerpni w zależności od temperatury otoczenia. Resztę robi już rekuperator tak jak standardowo.

    • @KrzysztofMarsza-dw8gr
      @KrzysztofMarsza-dw8gr Рік тому

      ​@@stodoanaswoim6180 Bardzo jestem Ci wdzięczny za Twoje odpowiedzi. Już z grubsza zrozumuałem działanie Twojego systemu w pomieszczeniu technicznym. Nasunęła mi się jeszcze jedna kwestia o której nie mam pojęcia. Już wiem jak jest sterowane GWC glikolowe u Ciebie. Natomiast nie wiem jak jest sterowana nagrzewnica zasilana z zasobnika pompy ciepła CWU w zimie. Skąd wie kiedy ma się automatycznie załączyć i wyłączyć oraz przy jakich temperatrach?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Ciepła woda w zasobniku jest zawsze i tak samo w tej wężownicy w zbiorniku. I teraz rekuperator steruje sobie zaworem trójdrożnym i pompka obiegowa czyli włącza obieg i zaczyna ciepłą wodę wrzucać na nagrzewnice. Za nagrzewnica jest termometr na kanale nawiewanym który kontroluje temperaturę nawiewu. Więc w aplikacji ustawiam sobie że chce mieć 30 stopni na nawiewie i rekuperator tyle wody ciepłej dostarczy żeby było tyle na tym termometrze. Teraz testuje inne rozwiązanie czyli to wszystko jest tak samo sterowane tylko odczyty są z termometra wyciągowego czyli zadaje że chce mieć 22 stopnie wyciągane z anemostatów i rekuperator sam dobiera temperaturę jaka ma dać na nawiew i ile wody ciepłej.

    • @lukaszpawlowski7231
      @lukaszpawlowski7231 Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 witam można prosić o link do takiego gniazdka /termometru ?? Jak to skonfigurować ?? Dziękuję z góry za pomoc pozdrawiam

  • @ukaszsierzpowski6512
    @ukaszsierzpowski6512 Рік тому

    Jaki wyszedł koszt tego systemu bez gwc ?? Chodzi mi o reku, pompa i nagrzewnica. Z góry dzięki za odpowiedź

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Rekuperacje robiłem sam a nagrzewnice i pompę podłączał hydraulik. Za całość wyszło ok 27 tys. Materiały i robocizna. Nie liczę rozprowadzenia reszty rur do cwu po domu i zimnej wody bo to osobny koszt.

    • @ukaszsierzpowski6512
      @ukaszsierzpowski6512 Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 a podasz moce grzewcze nagrzewnicy bo o reku poczekam na film. Zastanawiam się czy na mniejszym domu da się coś zaoszczędzić. System podobny do domu Pana Macieja. Jednak pełna automatyka. Ciekawe czy takie ogrzewanie będzie wystarczające na dom, bo z tego co pamiętam pompy ciepła do cwu są stosunkowo małej mocy w porównaniu do pomp co.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Rozmawiałem z Panem Maciejem i trochę się wzorowałem bo u mnie woda jest oddzielona i mam większą nagrzewnice. Parametry najlepiej wejść na o3ozon tam kupiłem. Taki układ u mnie jest pomocniczy do kabli bo moim zdaniem jest za duża kubatura no i nie ma bajpasu który można zrobić przy takim systemie. Chodzi o to że powietrze np z korytarza trafia jeszcze raz do domu a nie na rekuperator.

  • @carsolijeans811
    @carsolijeans811 Рік тому

    Cześć! Czy ta nagrzewnica jest w standardzie z rekuperatorem czy sam to skonstruowałeś?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому +1

      Część. Nie to moja wizja. W standardzie jest nagrzewnica elektryczna która pokazałem w środku rekuperatora.

    • @carsolijeans811
      @carsolijeans811 Рік тому

      @@stodoanaswoim6180 dzięki. Fajny pomysł. W moim domu też będę chciał taki patent

  • @mkurow
    @mkurow Рік тому

    Około 17 minuty opowiadasz o czujniku temperatury i nastawach temperatury nawiewu, przepływach na pompce itp.. Czy nie lepszym rozwiązaniem byłoby sterowanie temperaturą w pokojach poprzez wstawienie czujnika temperatury na wywiewie i sterowanie pompką poprzez odczyt z tego czujnika?

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому +1

      Idzie tak ustawic. Na początku rekuperator wyłączał się z powodu błędu przegrzania nagrzewnicy i żeby działało miałem sterowanie temperatura wywiewu. Błąd polegał na ustawieniu tego zaworu kulowego jak to wszystko ustawiłem to wróciłem do takich nastaw i teraz nic się nie przegrzewa. Może zmienię jeszcze kiedyś narazie chciałem żeby to trochę pochodziło. Druga kwestia jest taka że mam kable grzejne z czujnikami temperatury i chciał bym żeby rekuperator nawiewal cieplejsze powietrze żeby kable się nie włączały.

  • @adamnowak7077
    @adamnowak7077 Рік тому

    Czekałem na ten film. Ciekawie to wymyślone, a i sterowane komfoventem. Właśnie się zastanawiam czy zastosować Twoje rozwiązanie czy iść w jednostkę Komfovent RHP 400. Widziałeś taki rekuperator z pompą? Pozdrawiam.

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Dzięki mam nadzieję że udało mi się jakoś to przekazać. Widziałem takie rekuperatory tylko wydaje mi się że ceny kosmiczne inna firma też takie robi fajne rozwiązanie ale cena.

  • @pachuc87
    @pachuc87 Рік тому

    Hej Kasjan, zadając 30 st jaką temperature masz na nawiewie w pokojach? chodzi mi o straty przesyłowe, czy są duże. Miałem podobny pomysł na wykonanie tylko zastanawiałem się czy straty nie będą za duże....

    • @stodoanaswoim6180
      @stodoanaswoim6180  Рік тому

      Część, jak było na minusie to różnica w najbardziej oddalonych pokojach była 2-3 stopni mniej.

    • @pachuc87
      @pachuc87 Рік тому

      ​@@stodoanaswoim6180 mhmhmh to niezly wynik!! myślałem, że będzie gorzej i rozwiązanie b. ciekawe, ale zastanawiałem się czy będzie wydajne ze względu na straty "transportowe".. noooo daje do myślenia!