Kremacja w pradziejach. Co mówi nam antropologia? - Agata Hałuszko | KONTEKST 100
Вставка
- Опубліковано 11 лип 2024
- Paleopatologie, zmiany chorobowe, wiek, płeć, intensywność płomieni - czy to wszystko da się ustalić z drobnych fragmentów przepalonych kości? Co najlepiej robić po natrafieniu na urnę i skremowane szczątki mające tysiące lat? Jak duży wpływ na ich zachowanie ma środowisko? Dlaczego prehistoryczne ludy wolały kremację?
W tym odcinku zajmujemy się tematem pochówków ciałopalnych i tym jakie informacje jesteśmy w stanie uzyskać dzięki badaniom antropologicznym. Opowiada dr Agata Hałuszko.
:::::: PRENUMERUJ ARCHEOLOGIĘ ŻYWĄ! ::::::
👉 Wspieraj kanał: bit.ly/e-prenumerataAZ
👌 Facebook: / archeologiazywa
🌐 Strona: archeologia.com.pl/
:::::: POLECAMY INNE SPOTKANIA O BIOLOGII CZŁOWIEKA ::::::
• Co daje nam antropolog...
• Paleopatologie. Co mów...
• Gdzie podziały się śre...
• Jak stres fizjologiczn...
:::::: SPIS TREŚCI ::::::
00:00:00 - Wstęp
00:02:39 - POCZĄTEK PREZENTACJI
00:04:56 - Kultury z obrządkiem ciałopalnym
00:05:25 - Ciałopalenie a obrządek szkieletowy
00:06:49 - Podstawowe pytania badawcze
00:10:24 - Stan zachowania grobów i kości pradziejowych
00:12:36 - Dary grobowe w urnach
00:13:38 - Stopień rozdrobnienia
00:16:21 - Rodzaje spękań kości a ich rozpoznawalność
00:17:43 - Nieinwazyjna badania urn
00:19:37 - Bioturbatory czyli wpływ owadów na pochówki
00:23:00 - Odkrywane fragmenty ciał owadów
00:25:00 - Co robić gdy znajdziemy urnę?
00:28:06 - Jak eksplorować urnę?
00:30:47 - Stopień przepalenia i barwa kości
00:33:29 - Minimalna liczba osobników (MNI)
00:36:46 - Ile osób chowano do urn?
00:39:04 - Ocena płci na podstawie szczątków ciałopalnych
00:41:23 - Metody oceny wieku w chwili śmierci
00:44:40 - Paleodemografia
00:46:08 - Inne badania bioarcheologiczne
00:48:21 - Czy urny mogły być owijane w tkaniny?
00:50:22 - POCZĄTEK DYSKUSJI
00:50:55 - Zasady konkursu
00:53:16 - Czy można uzyskać DNA ze skremowanych szczątków?
00:54:11 - Czy pochówek może świadczyć o statusie zmarłego?
00:55:55 - Czy ciałopalenie było kosztowne?
00:57:54 - Jakiego drewna używano do stosów?
00:59:59 - O wtórnej kremacji
01:03:18 - Dlaczego kremowano zwłoki?
01:06:37 - Dlaczego dzisiaj mielone są skremowane szczątki
01:08:37 - O cmentarzyskach birytualnych
01:11:09 - Dlaczego "osobniki", a nie "osoby"?
01:13:43 - Czy urny można było wypalać przy stosie?
01:16:21 - Czy urny były robione na zamówienie?
01:18:47 - Czy w starożytnym Egipcie stosowano kremację?
01:19:56 - Czy stopień kremacji jest charakterystyczny dla jakichś okresów?
01:25:24 - Pożegnania
01:27:49 - Podziękowania dla prenumeratorów
GOŚĆ
Agata Hałuszko
🌐 www.umcs.pl/pl/archeo.htm
👌 / archeolodzy.org
GOSPODARZ
🌐 archeologia.com.pl/ - Наука та технологія
Kontekst 69 - Polska Plemienna. Pana Profesora Andrzeja Buko mógłbym słuchać codziennie. Opowiada ciekawie i z pasją która zaraża słuchaczy.
A jeśli się uda wygrać i można wybrać to bym prosił Jak przeżyć w starożytnej Grecji :)
@@MarcinPa Udało się wygrać, nawet zdobyć 3. miejsce! Profesor Buko widzimy cieszy się również największą popularnością, zresztą w pełni naszym zdaniem zasłużenie! Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
KONTEKST 73 - Barczewko na Warmii. Zaginione średniowieczne miasto - Arkadiusz Koperkiewicz
Zdecydowanie i bezapelacyjnie.
1. Niesamowita umiejętność Pana Doktora do ciekawego, interesującego i przystępnego dla każdego przedstawienia tematu.
2. To moje okolice.
3. Byłem i widziałem - niesamowicie ciekawe miejsce.
4. Miejsce, historia i badania wyjątkowe.
Bardzo bym chciał móc zobaczyć kolejne spotkanie z dr Arkadiuszem Koperkiewiczem, chociaż (jak już ktoś tu pisał) KONTEKST, to wiele ciekawych spotkań.
No to skoro tak ładnie poszło i jeśli można wybrać, to ja poproszę „Grody, garnki i uczeni” Pani Agnieszki Krzemińskiej 🙂
Przy okazji baaaaardzo dziękuję wszystkim, którzy zechcieli dać kciuka przy moim komentarzu 🙏😁
@@andrzejm.8948 Dla autora komentarza, który zdobył największą liczbę polubień będzie taka książka o jaką prosi! ;) Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
38 - Dziewczyny lubią brąz, 51 - Rywale rodów Piastów - tak naprawdę każdy odcinek to SUPER SPRAWA ❤❤❤❤
Szczególnie z tego drugiego tytułu odcinka jesteśmy bardzo zadowoleni. A zaproponował go sam Pan Profesor! Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Kontekts 51 - "Rywale rodu Piastów?". To fascynujące założenie, że był równoległy ród konkurujący z Piastami. Chętnie zobaczę ponownie profesora Buko.
My również, więc chyba naprawdę musimy zacząć w tym kierunku działać ;) Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Nie potrafię wytypować najlepszej prezentacji Kontekstu. Wysoko oceniam kanał jako całość : różnorodność przedstawianych tematów powoduje , że każdy kolejny odcinek jest po prostu wyczekiwany , wiele z nich stanowiło inspirację odbycia podróży , wycieczki, włóczęgostwa , odwiedzenia muzeum , przeczytania książki jednej , i drugiej itd. Lubię Was i dziękuję , wystarczy, bo wpadnę w nadmierną egzaltację.
Jaćwingowie. Czas konnych wojowników- Marcin Engel KONTEKST 80
Też bardzo się cieszymy, że podczas konferencji w Gnieźnie udało się namówić na ten odcinek dr. Engela! :) Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Pani Agata ma rzadki talent przekazywania wiedzy, świetnie się słuchało
Było wiele świetnych spotkań. Niektóre zaskakujące, bo myślałam, że to nie moje klimaty, a potem było ciekawie. Więc już nie sugeruję się tematem. A bardzo przeżywałam i pamiętam spotkanie chyba 3 lata temu z profesorem Andrzejem Niwińskim i jego długoletnią pracą, marzeniem, celem. Bardzo bym chciała wiedzieć, co dalej z Misją Skalną, Deir el-bahari, co z grobowcem Herhora? To była piękna opowieść, zaskakująca, jak film sensacyjny. Te wszystkie pomysły techniczne, życie w ekipie i podejście do pracy nawet zwykłych pracowników, i odkrycie skrzynki na koniec. I sama często myślę, co jeśli nic? Jak zmieni się życie i myślenie profesora, jeśli mu się uda, bądź nie. Można teraz jechać z profesorem i zwiedzać, ale nie mogę sobie na to pozwolić, więc...czekam na kolejne spotkanie.
Możemy w takim razie chyba zdradzić, że kolejne spotkanie o Deir el-Bahari już mamy zaplanowane w niedalekiej przyszłości, choć z kimś innym ;) Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Jak to jest oglądać Kontekst, dobrze?
A, wie pan, moim zdaniem to nie ma tak, że dobrze, albo że niedobrze.
Gdybym miał powiedzieć, co cenię w życiu najbardziej, powiedziałbym, że ludzi.
Ludzi, którzy podali mi pomocną dłoń, kiedy sobie nie radziłem, kiedy byłem sam,
i co ciekawe, to właśnie przypadkowe spotkania wpływają na nasze życie.
Chodzi o to, że kiedy wyznaje się pewne wartości, nawet pozornie uniwersalne,
bywa, że nie znajduje się zrozumienia, które by tak rzec, które pomaga się nam rozwijać.
Ja miałem szczęście, by tak rzec, ponieważ je znalazłem, i dziękuję życiu!
Dziękuję mu; życie to śpiew, życie to taniec, życie to miłość!
Wielu ludzi pyta mnie o to samo: ale jak ty to robisz, skąd czerpiesz tę radość? A ja odpowiadam, że to proste!
To umiłowanie życia. To właśnie ono sprawia, że dzisiaj na przykład buduję maszyny, a jutro - kto wie? Dlaczego by nie - oddam się pracy społecznej i będę, ot, choćby, sadzić... doć- m-marchew...
Odcinek petarda, o kowalstwie, aż czułem niedosyt, bo chłopaki dawali czadu, plus świetne filmiki , to było wow!
Hej, Archeologia żywa to kawał dobrej roboty. Oglądamy w gronie domowników czwartkowe spotkania on-line. Jestem historykiem i najbardziej podobał i się "odcinek" o kaprolitach z epoki kamienia. Czad! Pewnością wykorzystam na lekcji historii.
Ja poza konkurenjcją,po.prostu super że jest taki program,
o Pani Agata. Byłem na wykładzie parę lat temu w K-Koźlu. Super sprawa :) pozdrawiam.
Panie Radku,już po konkursie,więc napiszę,super program.Jakby kiedyś o DNA programie przede wszystkim w Gazecie.Bardzo trudne .wieć chyba warto powtarzać:)))
Ja uwielbiam wszystkie... Nie lubię tylko tych co się nie odbyły😁
A tak serio serio moje numero uno to te pierwsze... Lubię ten z Wojtkiem Ejsmondem... Był dla mnie 4:26 mega fajny... Jak jeszcze wszystko było w powijakach jeśli chodzi o Konteksty... To było mega❤
Kremacja w pradziejach to bardzo ciekawy temat . Nie sądziłem że w pradziejach używano kremów. Ja sam mam w pracy kontakt z chemikaliami i używam kremu nawilżającego do rąk . Nie wiedziałem że to tak stary wynalazek . Wysłucham z ciekawością prezentacji.
Kremacja to palenie zwłok 🫣
Kanał Archeologia Żywa jest moim odkryciem 2023 roku na YT, a co za tym idzie na nadrobiłem jeszcze wszystkich prezentacji. Ciężko wybrać co najbardziej mi się podobało, bo wszystkie które do tej pory obejrzałem były interesujące. Z tych odcinków które bardziej (z uwagi na temat) przypadły mi to "nr 88 - Geoarcheologia ...." oraz "detektywistyczny" odcinek o tym "Co jedliśmy w epoce kamienia"
O, szczerze nie spodziewaliśmy się, że odcinek o "Geoarcheologii" zostanie wymieniony :D Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Biżuteria u Słowian (Kontekst 78) z uwagi na tematykę i prowadzącą (a w publikacji jestem wręcz zakochana) no i Lubanowo (Kontekst 71), bo prof. Kontnego mogę słuchać, niezależnie od tematyki :D
Najpierw Czytamy Naturę a teraz Kontekst - zaczynam lubić poniedziałki🙂 Wszystkie audycje były ciekawe, ale szczególnie zainteresował mnie materiał o kowalstwie we wczesnym średniowieczu.
Zdecydowanie i my polecamy Czytamy Naturę! :)
KONTEKST 98 - Kowalstwo we wczesnym średniowieczu - temat rzeka
Urny twarzowe - Piotr Fudzinski, to moj ulubiony odcinek, poproszę o kolejny.
Jak najbardziej niesamowite zabytki, które wpływają na naszą wyobraźnie! Szczególnie po tym co dowiedzieliśmy się w tym odcinku, że urny mogły być ubierane lub owijane w tkaniny. Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Andrzej Buko! Rywale rodu Piastów. Kontekst 51 o początkach państwa polskiego. To bylo coś ;)
Biel ma mnóstwo takich perełek...😝
Zdecydowanie! O prof. Buko myślimy często - wciąż niezmiennie jest najczęściej oglądany ;) Dziękujemy i gratulujemy wygrania w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Gdybym musiał wybrać jeden odcinek, wybrałbym Kontekst 59, historia fortyfikacji, zamków to bardzo zajmujący temat. Proszę o więcej tego typu odcinków. Bardzo dobrze słucha się Państwa podcastów podczas pracy :) Pozdrawiam
Marcin Engel - Jaćwingowie. Czas konnych wojowników.
Mam dwa typy. Kontekst 80 (Jaćwingowie) i kontekst 68 (Zapomniane cmentarzysko w cieniu cerkwi). Z bardzo banalnych powodów. Dużo więcej wiemy, co się działo na terenach Śląska 4000 czy 3000 lat temu, niż co się działo 800-400 lat temu na północnym wschodzie Polski, a nie ma lepszego i bardziej dostępnego historykom przykładu tego, jak upadają społeczności i jak wygląda (wielokrotna ) rekolonizacja opustoszałych terenów, niż dzieje ziemie Jaćwingów (północne Podlasie i Suwalszczyzna - od dorzecza Biebrzy na północ) między XIII a XVIII wiekiem. Poza tym, lokalny patriotyzm strikes back ;)
Pozdrowienia ze samiuśkich Suwałk, "jak to mówią u mnie na we wioscy" :D
Nie ma sprawy, choćby kolega Hubert Lepionka nie będzie bardzo oponował jeśli go znów zaprosimy ;) Dziękujemy i gratulujemy wygranej w konkursie! Prosimy o kontakt mailowy lub przez Facebooka w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Osobniki słuchające pozdrawiają osobniki mówiące.
Wiele było świetnych kontekstów, ale ja najlepiej wspominam 62 z Andrzejem Ćwiekiem o hieroglifach. Generalnie łykam wszystko o starożytności. :D
Mi najbardziej podobało się spotkanie - Dama z Ampato. Podążając za bogami Inków - Dagmara Socha, Dominika Sieczkowska-Jacyna | KONTEKST 93.
Co do tego kogo zaprosić to może np. Łukasza Szleszkowskiego? Tutaj tematem może być np. archeologia sądowa/medycyna sądowa w archeologii.
Można również pomyśleć o Aleksandrze Chrószczu - tutaj temat związany z zooarcheologią/archeozoologią.
Zdecydowanie można rozpatrzyć Magdalenę Przysiężną-Pizarską, która mogłaby opowiedzieć o archeologii śmierci czy współpracy archeologów z antropologami - zdecydowanie mogę ją polecić! :D
O kulturze bałtyjskiej opowiedzieć mogłaby z pewnością Aleksandra Rzeszotarska-Nowakiewicz - z pewnością byłoby bardzo ciekawie
Dziekuje bardzo
Najbardziej podobało mi się spotkanie Polska plemienna - Andrzej Buko | KONTEKST 69
No co mam powiedzieć, jako mieszkaniec Pucka.... to podwodny Puck ;) ale wiele innych było mega ciekawych, Andy, żelazo.... no sporo tego było, ciężko wskazać jeden ;)
Wszystkie odcinki są niezwykle ciekawe. Oglądamy każdy z ogromnym zainteresowaniem. Uważamy, że nie można wskazać jakiegoś najlepszego, ponieważ każdego interesuje szczególnie co innego. Nie można stwierdzić autorytatywnie czy lepszy jest dżem truskawkowy, spacer nad jeziorem przy świetle księżyca czy jazda na nartach. Każdy Kontekst przybliża nam wiedzę o przeszłości. Jesteśmy dzięki temu nieco bliżej odpowiedzi na pytanie "skąd przychodzimy, dokąd zmierzamy?".
Zasady konkursu: napiszcie w komentarzach, które z naszych dotychczasowych spotkań podobało się Wam najbardziej i kogo chcielibyście ponownie zobaczyć w Kontekście! 10 komentarzy z największą liczbą polubień do godz. 19.00, dnia 23 lutego 2024 r. (piątek), nagrodzimy jedną z 5 książek przeznaczonych na potrzeby konkursu. Ich okładki widoczne są w tym momencie 51:46, więc jeśli chcecie konkretną, to też dajcie znać w komentarzu. Przydzielać je będziemy w kolejności według zdobytej liczby polubień.
Szczegółowy regulamin konkursów prowadzonych przez nas w serwisie UA-cam znajdziecie na naszej stronie: archeologia.com.pl/regulamin-konkursow-archeologii-zywej-prowadzonych-w-serwisie-youtube/
Jeśli z kolei chcecie wesprzeć naszą działalność to możecie to zrobić poprzez zamówienie prenumeraty naszego czasopisma! ibhik.pl/sklep/prenumerata-archeologia-zywa/
Pozdrawiam z Watford! Slucham (:
Kultura Przeworska Profesor Kątny
Tradycyjnie pozdrowienia z Sofii. Dla mnie, chyba na pewno, Włókiennictwo w Grecji epoki brązu, mam nadzieje, że żaden archeolog nie znajdzie mojego garnituru ze studniówki
Nasza epoka zdecydowanie będzie w przyszłości nazwana "Kulturą pochówków garniturowych" 😁
Pozdrawiam !
Witojcie 😁ja poproszę ponownie pana dr Dulębę i Celtów 🥰🥰...a jak już bardzo nie to paleolit i okolice kultury graweckiej (posłuchał bym z otwartym pyszczkiem każdego specjalisty❤️
Kobieca biżuteria u Słowian znad Bałtyku - Karolina Czonstke-Świątkowska, chociaż KONTEKST o Barczewku też był świetny
Ciekawe czy zdarzył się jakikolwiek odkryty przypadek kremacji człowieka razem z kotem (dzikim lub domowym).
Ulubiony odcinek - numer 72 o najstarszych narzędziach krzemiennych z terenu Polski. Pani Małgorzata Kot opowiedziała o tym tak, że przesłuchaliśmy dla przyjemności drugi raz! Wielkie wymarłe zwierzęta działają na wyobraźnię.
😊 9:24 9:28
A może na tych birytulanych cmentarzyskach mamy do czynienia z paleniem czarownic :)
Ale przecież wszyscy wiemy dzięki klasykom, że łatwiej sprawdzić czy to czarownica, wrzucając ją do stawu... :D
@ Jeśli się wynurzy to znaczyć będzie, że to nie była czarownica? 🥺
@ Ci klasycy to trochę z pokrewnej dziedziny, rzekłbym "ówcześni archelodzy", w końcu szukali artefaktu :)
Uniwersytet Marii Skłodowskiej -Curie...nazwisko panieńskie najpierw :)
To wpierw zmianę musi tylko wprowadzić Uniwersytet w Lublinie :)
Nie da sie tego słuchać xa malo razy pada slowo osobnik
Taki temat, że nie da się od niektórych słów uciec. Polecamy fragment od 13:40 przynajmniej przez 10 minut słowo 'osobnik' pada tylko dwa razy...