104 Słowianie i olbrzymy: stolemy, enty i wołoty
Вставка
- Опубліковано 21 жов 2024
- Co wspólnego mają ze sobą Sporoi, przodkowie Słowian według Prokopiusza, Spalowie, lud, który musieli pokonać Goci przed zajęciem swej ziemi obiecanej nad Morzem Czarnym, Spalajowie znad rzeki Tanais (raz Don, innym razem Syr-daria), Spalarisos, Spalachoras i Spalagadamas, trzej królowie Śaków z Arachozji i Sistanu (pogranicze afgańsko-pakistańskie) oraz stolemowie, olbrzymy z Kaszub? A także o entach, obrach, bałwanach, hunach i innych gigantach.
#olbrzymi #giganci #słowianie #sarmaci #goci #sakowie #scytowie #baktria #indogrecy #kaszuby #stolem #ent #awarowie #antowie #jordanes #prokopiusz #wenedowie #pliniusz #meotyda #wieleci #polanie
Zdjęcie z kaszubskiej krainy stolemów gminy Gniewino ze strony Centrum Kultury i Biblioteka w Gniewinie
ckib.naszgok.p...
ckib.naszgok.p...
Jeżeli podoba Ci się podcast INTERPRETACJE możesz go wesprzeć w serwisie Patronite.pl: 👉 patronite.pl/p...
Albo postawić symboliczną kawę w serwisie Buycoffee.to: 👉 buycoffee.to/p...
![Cywilizacja Słowian. Kamil Janicki. Audiobook PL [Historia]](http://i.ytimg.com/vi/sciYR7puZtI/mqdefault.jpg)
![Cywilizacja Słowian. Kamil Janicki. Audiobook PL [Historia]](/img/tr.png)
Naprawdę interesujący cykl słowiański prowadzicie od jakiegoś czasu!
Jestem Kaszubem! W Gniewinie bylem tysiące razy. I tak one sa żywe ale tylko tak udają.
Dziekuje za podcast i pozdrawiam.
Jako dziecko czytałem "Demony, purtki i stolemy" Augusta Necela.. baśnie kaszubskie, także tematyka trochę mi znana. Fajnie było sobie przypomnieć, pozdrawiam 🤗
Bardzo ciekawa książka i rozwijająca dla dzieci :)
Dziękuję za kaszubski wątek, wspaniale omówiony, nowatorsko odkrywczo
O! Stolemy! Pozdro z Gdańska. To może nie Kaszuby, ale kaszubska kultura jest tu żywa.
Pozdro z Wrocławia
Panie Profesorze, dziękuję za kolejne fascynujące wątki sarmacko-słowiańskie. Może przebiją się do potocznej świadomości, skarżonej ujemnym stereotypem "sarmackości". Ciekawa ta rudość Slowian (jak Neandertalczyków?) Pozdrawiam Prelegenta i wszystkich Słuchaczy 😊
Rudość to jest generalnie po neandertalczykach spadek. Pewnie wśród Słowian było ich bardzo dużo dla Rzymianina, który prawie nie spotykał rudych, to się rzucili w oczy. Pewnie wielu było takich jasnorudych, ciemny blond. Pozdrowienia :)
Jeśli neandertalczycy po nichamy kiler włosów to jak wyglądał przodek semitow?
@@jagodagorecka6338 też zmieszany z neandertalczykami, tylko w mniejszym stopniu pewnie
Ciekawe, czy genetyka mogłaby wskazać, w jakich etnosach dziedzictwo neandertalskie (1-4%) jest największe; sądząc po kolorze włosów, Germanie jaśniejsi od Słowian, ale przyczyn na pewno więcej (klimat). A czy greka rzeczywiście nie odróżniała określeń blond/rudy? Ciekawe te złotowłose bóstwa Olimpu, które przywędrowały do Hellady wraz z falami ludów z Północy/Wschodu. I odpowiadam w kwestii "ober": Słownik gwar ślaskich opracowywany w opolskim Instytucie Śląskim nie notuje słowa w znaczeniu olbrzyma. Czy mógłby Pan Profesor napisać wyraz niemiecki na olbrzyma, o którym Pan wspominał? Pozdrawiam!
Rude włosy to dla południowców nasze ciemny blon/jasny brąz. Farba do włosów nazywa się HAZEL
Świetny materiał. Dobrze się oglądało. Pozdrawiam👍👍👍👍
15:15 Pan profesor raczył się kilkakrotnie przejęzyczyć - z kontekstu wynika, że chodzi o Jezioro Aralskie.
niestety, przejęzyczenia to zmora, z którą walczę, ale która mnie pokonuje
Właśnie też chciałem zwrócić uwagę, ale widzę, że to już niepotrzebne :)
@@gosciwit_malinowski no no bawełna zabrała wodę nie z Azoskigo ;) już przysypiałem po niedzielnym obiadku aż mnie to wyrwało z tego stanu ale więcej czujnych było widzę
@@wodzimierzhaadus2454 Azowskie Aralskie, nie takie wpadki miewałem
Stolem=Golem to wielki stwór...
Dziękuję bardzo za kolejny ciekawy wykład, niezły przypadek, że Pan Profesor zamieścił fotkę z Gniewina, bo często bywam tam w wakacje, nawet na rowerze:) Mam takie przemyślenie: mamy w języku polskim czasownik "palić" i pokrewne, jak "spalić" , "wypalić" "podpalić". Nie wiem, czy może to pochodzić od wyrazu płomień (bo jednak wymowa musiała się wtedy mocno zmienić), czy może ma coś wspólnego ze "spalami", czyli sarmackimi oddziałami wojska, które mogły podczas napadów palić osady naszych przodków?
Czy tak jak od oszukiwania lub okradania przez niektórych Niemców mamy potoczny czasownik "oszwabiać", to od niszczycielskich oddziałów "spalów" mamy "spalić"?
Sprawa jest tym ciekawsza,że w wielu innych językach słowiańskich (a nawet w etnolekcie śląskim) mamy zamiast polskiego "palić" na przykład "kurzyć", kurić", "kurit" itd. Tak sobie wyobraziłem,że głównie przodkowie Polaków byli napadani przez Sarmatów, którzy siali zniszczenie przez palenie, a innych Słowian to niszczenie omijało. Bardzo mnie pociąga takie odtwarzanie mało znanej prehistorii przez zawiłości językowe polszczyzny. Pozdrawiam, miłej niedzieli życzę!
Etymologicznie to raczej co innego, ale skojarzenia wśród Słowian Spalowie mogli takie wywowływać. Tu trzeba by dodać, że i Polanie mogli wywoływać skojarzenia z paleniem, bo w końcu wyraz polano jest od tego samego tematu, co płomień, płonąć.
@@gosciwit_malinowski Dziękuję bardzo za rozjaśnienie etymologii. Czyli wracamy znowu do możliwych skojarzeń z nazwą naszego kraju. Pozdrawiam !
Sepah we współczesnym perskim też oznacza zbrojną formację. Jest w irańskiej nazwie Korpusu Strażników Rewolucji, w tym miejscu gdzie nasze słowo korpus.
Czyli wyraz mocno ugruntowany w językach irańskich
en.wikipedia.org/wiki/Sipahi
👍👌🖖
A su wśród Serbow legendy o czarowniku Krabacie. Może to jakiś Biały Chorwata? No i so też dwie pieśni epickie. Jakich wśród Pólakow i Czechow nie uświadczysz. Tak wiem aż kalecze obie rěčiče. Ale niech żyją rědne kak historia Łužyce
Krabat to na pewno jakiś Chorwat. A pieśni epickie to bym bardzo chętnie przeczytał. Nie ma problemu z kaleczeniem mowy, Słowianie się zawsze dogadają między sobą w swoich językach :)
@@gosciwit_malinowskiNiestety znalazłem tylko po Rosyjsku ru.wikipedia.org/wiki/Наши_парни_с_войны_едут
ru.wikipedia.org/wiki/Победы_сербов
A jeśli chodzi o Krabata to jest bardzo popularna legenda i baśń na Łużycach i w sumie chyba też w Czechach bo to Czechosłowacy nagrali o tym film. Wydaje mi się, że legenda może się odnosić jakoś do Chorwatów, plemion Białych Serbów i Chorwatów z terenów dzisiejszej Polski i może ich Sarmackiego pochodzenia. Choć to może za duże gdybanie patrząc, że to tylko imię głównego bohatera, sieroty - która zostaje wyuczona na czarownika.
@@gosciwit_malinowski wielki może jednak Wielka Chorwacja, co do niej dokumenty wychodzą na jaw, że istniała na tych ziemiach co jest czesc Sudetów i Karpat polsko-czesko-słowacko-ukraińskich, iż ten lud staje się Rusinami w późniejszych czasach. A Wielka, skojarzyła mi się, bo są opowieści historyczne zawarte u dr. Adama Fiszera cyt. z " Rusini" " A więc opowiada lud o mieszkańcach dawnych Ukrainy, że było to plemię olbrzymich ludzi, którzy usypali wały, mogiły i kurhany, jakie widzimy na stepach ukraińskich. Na olbrzymów tych za poradą dwugłowego cara innej ziemi zesłał Bóg potop i wszystkich ich wytracił. O jednym z tych olbrzymów, potwornym Zmiju opowiadają dziwne historje, równie jak o jego pogromcy Ilji.... " To jest stara historia... jest przekazywana nadal..
@@djakmalinakot8568 bardzo ciekawe, dziękuję
A może by tak odcinek o zapożyczeniach germańskich w językach słowiańskich i o czasie w którym zostały zapożyczone (bo wielu chyba nie ma dobrej świadomości o tym, mając w głowie ogromne plemié Vandali w głowie)
machać i mamy MACHEN=robić
schreiben od SKROBAĆ
sprechen od PRYCHAĆ
Got od GODA
raten od RADZIĆ(RÓD)
essen od JEŚĆ
auge od OKA
Chleb, wielbłąd, lek, szkło, kocioł, pułk, miecz.
@@warmazaimzapomniałeś napisać od czego niby te słowa się wzięły ale to za trudne dla ciebie.ha ha ha.
Brot=wRÓD czyli w RODzie
glas=g LAS
szkło=Z KOŁA
Wihajster ;)
Panie Profesorze, czy nie planuje Pan podłączenia się do sieci na stałe, tak żeby można było słuchać pańskich wykładów non stop?
Dzięki za dobre słowa. Cały czas w sieci? Chyba by jednak to nie wyszło na zdrowie ani mnie, ani PT słuchaczom ;)
Czy w słowie spala, spalowie należy widzieć jakieś pokrewieństwo z określeniami wspólnie, społem?
Chyba nie, gdyż irańskie spala powstało ze spada.
Nie z dziedziny nauki, a literatury - temat kojarzy mi się z trzytomowym cyklem Zbigniewa Nienackiego - "Dagome iudex". Tytuł zaczerpnięty ze słynnego dokumentu.
O Nienackim nie myslałem, ale skojarzenie ciekawe
Świetne,dziękuje bardzo 😊
Naciągana etymologia i to mocno. Naszą wiedzę o koczowniczych czy półkoczowniczych ludach "irańskich", a zwłaszcza ich językach można zapisać na skórze wołu i to wielką czcionką. Przynależność etniczna tych ludów to jest hipoteza, na tę hipotezę jest nakładana hipoteza o rzekomym powinowactwie Osetyńców. Sprzeczna z pierwotną z resztą, bo osetyjski nie jest językiem irańskim. Picie kumysu jest charakterystyczne dla Hunów, Turków i Mongołów. Ludy scytyjskie może i go piły, ale charakterystyczna dla nich jest haoma/soma ze słomy makowej, mleka i konopii. No i muchomory. Ale muchomory są jedzone również przez Finów czy ludy Syberii. To tak jakby opierać się na piciu piwa jako wyznaczniku etniczności.
No cóż, audycja o irańskości Scytów i Sarmatów jak widzę jest bardzo potrzebna
@@gosciwit_malinowskiczekam z niecierpliwością :). Tematy się mnożą.
Istnieje klub piłkarski Stolem Gniewino:)
Tak i mają kanał na youtube StolemTV, gdzie można ich mecze obejrzeć
@@gosciwit_malinowski Dziękuję za informację!
(s)paleni palani Pahlawi pali polanie (s)połem (s) - odpowiednik satemowy kentumowego kon jak w łacinskim communio
Może być, genealogii irańskie spada- spala- armia już nie dociekałem. Może to i jest poSPOLite ruszenie
@@gosciwit_malinowski poSPOŁu
Małe sprostowanie, Morze Azowskie to nie Morze(jezioro) Aralskie. To pierwsze ciągle jest. Tego drugiego już nie ma.
Sporyj, czyli Wieki, czyli Olbrzym - możliwa byłaby też tak słowiańska etymologia. Przejście w Spolij - Stolij - Stolim byłoby dziwne, ale zdarzały się takie dziwne zniekształcenia miedzy jezykami słowiańskimi. Z powszechnie znanych jest np. Żmij - Zmej - Zmek - Smok. ale pewnie możliwe jest też przejęcie przez Kaszubów tej nazwy od Prusów czy Gotów.
Nazwa należy do nazw krótkich, a taki mają zazwyczaj po kilkanaście różnych możliwych etymologii.
Choć wywodzenie per analogia od nazwy dominującego nieprzyjaznego ludu wydaje się bardzo przekonujące.
Niemniej należy pamiętać, że baśniach wiele elementów pojawia się na zasadzie fantazji autora, czyli np. wzmianka o karmieniu się Stolimów kobylim mlekiem może nie być wspomnieniem o koczownikach z okresu wędrówek ludów, a po prostu pomysłem któregoś z opowiadacza bajek dorzuconym do tekstu choćby i znacznie później w XIV czy XVI wieku.
przejście jest pewne, bo w polskim mamy też formę spolin bez przejścia; stwolin - wielki jak pniak; takie przekręcanie wyrazów podwpływem fałszywej etymologii i analogii to standard; np, smętarz, bo smętny, od cmentarz
@@gosciwit_malinowski U Wiecha były kiedyś takim żartem podawane etymologie warszawskich ulic (ulica Rabindranatha Tagore - a był przed wojną taki Rabin Tagore...) - żart ale dobrze uczył dystansu do etymologii podawanych w źródłach.
Może gdyby ta wzmianka o mleku byłaby sama to można by tak gdybać ale to że istnieje ona razem ze wzmianką o kobietach rywalizujących z mężczyznami to jednak wskazuje że coś jest na rzeczy. Zwłaszcza że skoro przykłady przemiany "wojowniczy lud stepowy" -> "słowo oznaczające olbrzyma" są obecne również w niesłowiańskich językach to raczej nie jest to nadinterpretacja jakiegoś badacza pod własną teorię.
@@zarian0014 W zasadzie tak, ale czytałem z ciekawości baśnie różnych ludów w tym kaszubskie i wiem ile rzeczy jest po prostu zapożyczonych z innych baśni, czasem niemieckich, czasem francuskich - taka informacja mogła trafić do baśni nawet okrężną drogą przez np. Wenecję.
@@gosciwit_malinowskigóry Olbrzymie to były kiedyś Sudety. Natomiast Karpaty zwane były Górami Smoczymi. Bo wybuchach wulkanu na Śnieżce są góry niskie, a klimat alpejski pozostał, natomiast Karpaty mialy w 10 wieku zlodowacenie i teren stał się pusty. Obydwie nazwy wielkie. musza pochodzić od Wielkich terenów Białej(Wielkiej) Chorwacji. Dokumenty wychodzą na jaw. Następnie królowie mają nazwy Wielki. Wielki z punktu widzenia powinien być bardzo wysoki a może jednak chodziło o pochodzenie? Wielki z nazwy gór. Poza tym na Kaszuby też zostali przesiedleni z gór ludzie do ochrony granic za czasów Chrobrego. Potem w 47r. ta ludność z Kaszub zostaje przesiedlona na obecne tereny lubuskiego. Trochę dziwne. Jedni zostają ma Kaszubach, a drugich wysiedlają? Może jest prawdą, że Biali Chorwaci to wojsko i wojsko za Chrobrego zostało na północ przesiedlone do ochrony granic. Prawdy i tak się nie dowiemy. Moze stąd na Kaszubach pozostała historia. Jak na terenach byłej Wielkiej Chorwacji czyli potem jako Rusini pisania historycznego o tym " kiedy Bóg zesłał potop" z dr Adama Fischera o olbrzymach potwornym Zmiju i jego pogromcy Ilji.
Obrzyn czyli Awar czyli Buriat czyli Mongol
Spolin czyli Spor czyli Spolin czyli Sakowie czyli Scytowie.
Ciekawe, czyli Słowiani zapytani kim są, odpowiedzieli bie "jest nas sporo" odpowiedzieli "jesteśmy potomkami gigantów - Scytów ze wschodu"
Ale co to znaczy? Czy naprawde Słowianie uważali się potomkami gigantów? Czy Scyto-Sarmatów?
Może powiedzieli, że są ludźmi, a przed nimi na ziemi mieszkali giganci, i to zrozumiał rzymski odbiorca, że oni są potomkami tych gigantów. Na początku komunikacja musiała być trudna między nimi.
@@gosciwit_malinowski Z pewnością. Ale brzmi ciekawie. A może faktycznie nasi przodkowie uważali się za potomków Scyto-Sarmatów?
@@djakmalinakot8568 W epoce renesansu na pewno tak. Ale wcześniej jeśli byli realnie takiego pochodzenia to musieli używać innych etnonimów, typu Asowie, Alanowie, ale nie Scytowie i Sarmaci, bo te należały do uczoności klasycznej.
Zatoka Pucka ma 55 m głębokości, czyli spolini musieliby mieć ponad 60 metrów wysokości. Fajny element do ubogacania folkloru.
Skoro do ich rękawicy mógł się schować chłop z zaprzęgiem wołów to musieli być słusznego wzrostu.
Sporoi = sporadyczny-!!!😂
,,Marzenie pewnej jaskółki"
Zapytałem w duchu nisko przelatującą jaskółkę,
Jakie jest jej największe marzenie,
Czy niczym letnia pogoda ulotne,
Czy niczym kamienne posągi bogów trwałe,
Lotem koszącym tnąc powietrze,
Odpowiedziała mi zaraz tegoż poświstem,
Iż jej największym ptasim marzeniem,
Jest w drewnianym wnętrzu Rugiewita gniazda uwicie,
By pod ustami drewnianego posągu,
Spocząć ciemną nocą w przytulnym gniazdku,
By być bezpieczną od nocnego chłodu,
Ustrzeżoną dożywotnio od dokuczliwego głodu,
By nie doskwierały już letnie upały,
W cieniu siedmiu jego dumnych dębowych twarzy,
By w przyjaznym mroku wielkiej zasłony,
Zmrużyć do snu zmęczone jaskółcze powieki…
Gdy ciemną nocą maleńkie „boże ptaszki”,
Śpią w olbrzymiego posągu wnętrzu drewnianym,
Śnią o lepszej przyszłości dla całej słowiańszczyzny,
W drewnianym bogu księżycowym blaskiem spowitym,
By wraz z swymi jaskółczymi siostrami,
Zwiastować ludziom początek wiosny,
Gdy przebiją śnieżną czapę pierwsze przebiśniegi,
Obwieszczą ludziom koniec zimy małe jaskółeczki…
Witam , wreszcie jakaś poprawna etymologia - sporoj czyli sporo tak samo jak Polacy - poli - liczny , dużo .
Rudzi skórą jak i włosami. A więc nasi przodkowie to rudzi Indianie.
@kryz6764 Pan premier ma tylko włosy rude od kłamania (podobnie jak poprzednik miał nosa od tych spraw)
A Donald Trump po prostu jest pomarańczą która udaje człowieka dla tego jest cały pomarańczowy.
Skierniewice= Z GÓRY NIE WIDZE
znowu geniusz się objawił
Po raz kolejny. Widzowie tego kanału się na to nie nabiorą.
@@warmazaim A ty wiesz skąd się wzieła nazwa Skierniewice to napisz.Pokaż co potrafisz.Ale z ciebie cwaniul,ha ha ha.
@@konrad-iy3sw Bądz lepszy i pokaż co potrafisz.ha ha ha
@@markegirski7498 nic nie muszę wystarczy że patrzę jak się męczysz
Bajki, nie te książki czyta autor,, 😅
A jakie są "te"?
W bajkach jest mądrość narodów :)