Jaap Huibers - Week column - ‘Ademen tot je erin stikt’ (over het hyperventileren)

Column voor 14 juli 2024: ‘Ademen tot je erin stikt’ (over het hyperventileren).
Goedemorgen luisteraars,
Veel mensen gaan gebukt onder het verschijnsel hyperventilatie.
De klachten zijn vervelend. Pijn op de borst, een dizzy gevoel in het hoofd, transpireren, een doodmoe gevoel in de armen en benen en, vooral psychisch, de angstgevoelens, zo van: Help, ik ga dood, ik moet hier weg, ik moet zo snel mogelijk weer thuis zien te komen.’
Voor de huisarts is hyperventilatie een lastige aandoening. Altijd zal hij bijvoorbeeld een hartinfarct moeten uitsluiten, juist, omdat de verschijnselen bij hyperventilatie zo verdacht veel op een acuut hartprobleem lijken.
Hyperventilatie is het gevolg van een biochemische ontregeling van het lichaam. Dikwijls zijn er psychische factoren aanwijsbaar. Toch is hyperventilatie niet echt alleen maar toe te schrijven aan psychische factoren.
Iemand die gaat hyperventileren loopt, in lichamelijke zin, meestal al lange tijd langs een soort afgrond. Dat wil zeggen dat de biochemische processen in zijn lichaam niet in evenwicht zijn.
Voor het evenwichtig functioneren van het zenuwstelsel is een aantal stoffen noodzakelijk. Als er, onder invloed van een psychische over-belasting, een relatief tekort aan deze stoffen optreedt, kunnen de ‘stoppen’ doorslaan.
Dan ontstaat angst en paniek. Deze angst en paniek kan er toe leiden, dat de zuurgraad van het bloed zeer drastisch verandert, richting veel te zuur. Er wordt veel te veel melkzuur gevormd, met als gevolg, dat iemand verkrampt. Het gevolg van die verkramping is onder andere, dat de doorbloeding van de weefsels anders wordt.
Het lichaam kan al dat zuur niet aan, omdat het gevaarlijk kan uitpakken.
Dus neemt het lichaam maatregelen: de hyperventilatie.
Ja, het klinkt misschien merkwaardig, maar hyperventilatie is in feite een levensreddende noodmaatregel van het lichaam om die gevaarlijke, te zuur geworden toestand van het bloed het hoofd te bieden. De afgifte van zuurstof aan de lichaamscellen wordt t.g.v. dat hyperventileren enigszins geblokkeerd, waardoor het gevoel kan optreden dat je ‘stikt’, geen adem meer kunt krijgen.
Wat kun je nu doen om hyperventilatie enigszins te voorkomen?
In de eerste instantie raad ik iedere hyperventilant altijd aan geen dingen te ondernemen die buiten zijn vermogen liggen.
Doe het allemaal wat rustig aan en leg jezelf vooral geen al te grote verplichtingen op die spanning of stress veroorzaken.
Je moet kost wat het kost angstsituaties voorkomen.
Ook is het van belang dat in het lichaam voldoende van de stof serotonine wordt aangemaakt.
Serotonine is een zenuwprikkeloverdrachtsstof, die bij hyperventilanten meestal te beperkt aanwezig is.
Serotonine wordt in het lichaam zelf aangemaakt uit het eiwit tryptofaan, en uit vitamine B6, pyridoxine. Ook kan het langdurig gebruik van magnesiumorotaat of magnesiumcitraat 500 mg capsules, heel ontspannend werken.
Soms kan enige aanvulling van tryptofaan en vitamine B6, hyperventilatie problemen voorkomen en helpen oplossen.
Wat betreft de psychische aspecten moet ik toch ook wijzen op hetgeen in de jonge jaren van een mens voorgevallen is.
De opvoeding speelt daarbij een belangrijke rol. Voor mij is het al jaren een tragische vraag of ouders hun kinderen, in vrijheid en warme, zinvolle bejegening opvoeden, waardoor ze vanuit enig zelfvertrouwen hun levensweg kunnen ontdekken. Dan zal hyperventileren niet nodig zijn!
Luisteraars, heel graag weer tot de volgende week.
Copyright, 14-07-2021, Jaap Huibers, Amerongen.