Na tyłach historii - Zaginione wioski na Mazurach (Polski)
Вставка
- Опубліковано 6 гру 2020
- Hier klicken für die deutschsprachige Fassung: • Im Rücken der Geschich...
Jest to polska wersja wielokrotnie nagradzanego filmu dokumentalnego o ekspedycji do mazurskich lasów. Poszukując śladów dawnych mieszkańców, Mazurów, uczestnicy odkrywają fascynujący świat pogranicza, który przez wieki cechowało pokojowe współistnienie różnych kultur, zanim w XX wieku stał się on celem nacjonalistycznej polaryzacji i polem bitew obu wojen światowych.
Premiera filmu miała miejsce w lutym 2018 r. Film otrzymał nagrodę na Polish International Filmfestival 2019 jako najlepszy zagraniczny film dokumentalny.
Niemiecką wersję filmu również można znaleźć na tym kanale.
Scenariusz i reżyseria: Daniel Raboldt
Lektorka: Izabela Gwizdak
Produkcja: dr Sabine Grabowski
Projekt Fundacji Dom Gerharta Hauptmanna w Düsseldorfie w współpracy Uniwersytetem Heinricha Heinego w Düsseldorfie, Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Stowarzyszeniem Sadyba, Fundacją Borussia w Olsztynie oraz innymi.
More infos at: www.nocturnus-film.de/home/
Follow us on Twitter: / nocturnusfilm
Myślę że jest to dobra inicjatywa warto ją rozszerzyć na grupy młodzieży z Rosji wspólne spotkania na ratowaniu wspólnych pamiątek kultury więcej by dały niż napinanie mięśni polityków, oprócz cmentarzy mieszkańców jest tam trochę cmentarzy żołnierzy rosyjskich, niemieckich z obydwu wojen, pozdrawiam tą młodzież za piękny gest
Thank you for the kind words! I totally love this project and I certainly hope that many years of work will follow. I'm sure, working with russian students, too, would be great!
Po cholerę tu rosyjska młodzież? nie mają z tym miejscem żadnej łączności historycznej lub kulturowej?!
" Jak plądrowano grobowce "
" Tajemnice ukryte za murami kościoła -- otwarte trumny, zwłoki na drzewie "
" Znikały zabytkowe dzielnice a nawet całe miasta "
" Nie jesteśmy narodem niewiniątek i świętoszków "
OLMA von Sankt Gallen
Jeśli chodzi o gwarę, a właściwie gwary mazurskie - nie można w ich przypadku mówić o osobnym języku, ani nawet dialekcie.
Niezależnie od tego kim czuli się jej użytkownicy - Polakami, Niemcami, czy może po prostu tutejszymi, gwara mazurska jest integralną częścią dialektu mazowieckiego języka polskiego. Niemal wszystkie zasadnicze cechy najbardziej znana gwara środkowomazurska dzieli z gwarą kurpiowską - gdyby usunąć narastające z czasem zapożyczenia leksykalne z niemieckiego, odmieniane jednakowoż według polskiej deklinacji, byłaby z nią prawie tożsama. Zupełnie dziś wymarłe gwary Mazur wschodnich miały natomiast silny związek z gwarami łomżyńskiego i Suwalszczyzny, z kolei dogorywające obecnie gwary ostródzkie łączyły cechy przejściowych mazowiecko-wielkopolskich gwar chełmińskich z cechami kurpiowsko-mazursko-warmińskimi.
Najwcześniej zaś wymarłe pod wpływem germanizacji i najmniej poznane gwary północnomazurskie, których zasięg obejmował oprócz okolic Gołdapi i Węgorzewa także obszary znajdujące się dziś na terenie obwodu kaliningradzkiego miały archaiczne cechy staropolskie, takie jak wymowa r' w miejscu rz.
O ile mówienie o odrębności znacznej części ludu mazurskiego jest zasadne, o tyle tezy o osobnym języku bądź dialekcie mazurskim i odrywanie go od języka polskiego mijają się zupełnie z rzeczywistością.
Gwary mazurskie są niczym innym jak częścią dialektu mazowieckiego mającą bezpośrednie odpowiedniki po polskiej stronie dawnej granicy i ich ściśle polska przynależność językowa nie ulega żadnej wątpliwości.
Thanks for this addition!
As far as I understood it, the language differences are pretty minimal, even though you can tell the difference because of some different letters. The more important separation from the rest of the Polish people results from the difference in the religion.
But of course, lines between people are always much thinner than national borders (and politics) want to make us believe.
klaniam sie nisko ostatniej pani za komentarz o polityce,
pozdrawiam serdecznie i dziekuje za bardzo udany film dokument :-)
Tak.... pięknie i mądrze powiedziała....
Pochodze z Mazur okolicy Ełk Augustow jest tam wieś Krzyżewo tam jest bardzo dużo starych grobów przedwojennych i w tych okolicach.
Świetny materiał !
Pojęcie: Mazurzy, kryje w sobie konglomerat etniczny złożony przede wszystkim z Polaków, Niemców oraz - i to jest w porażający sposób ignorowane - najważniejszej tutaj grupy: rdzennych Prusów. Prusowie etnicznie byli, i są, ludnością etnicznie bałtycką, zatem spokrewnioną z dzisiejszymi Litwinami i Łotyszami. Najechaną i poddaną kolonizacji. Proszę zerknąć do jakichkolwiek opracowań na ten temat, zaczynając od Wikipedii i wskazanej tam bibliografii. Drodzy Państwo: Polacy i Niemcy - ci pierwsi najeżdżani i prawie skolonizowani przez tych drugich. Ci drudzy - "smaczku" najazdu mogli zakosztować w 1945, a już w szczególności Berlińczycy. Drodzy Państwo: odrobinę szacunku dla tych, którym nie udało się wywinąć od tego co udało się wam. To tak jakbyście rozprawiali o Nowej Zelandii, olewając jej rdzennych mieszkańców: Maorysów. Na szczęście oni mogą się odezwać, słusznie waląc swym głosem w przysłowiową "mordę" potomków europejskich kolonizatorów. A ci mają w sobie na tyle przyzwoitości, by powiedzieć: przepraszam. Prusowie nie mogą się odezwać: ich kolonizacja trwała o jakieś sześćset lat dłużej i zmiotła ich tożsamość. Ale my możemy okazać się przyzwoici. Prawda?
That's interesting! The film mostly deals with the events happening between the late 19th century and the middle of the 20th century (and of course with the implications for our present time). I'm sure, there's a lot more to cover (in every region of the world) but it would just be too much for a documentary like this and this is not the subject of the film. It sounds really interesting though and maybe someday I can make a documentary about this, too. :)
Sorry, that I'm answering in English. I don't speak Polish.
@@NOCTURNUSFILM Thank you for your answer :) Kind regards :)
Nach der Eroberung durch den Deutschen Orden waren die Prussen in Masuren, die Staemme der Galinder und Sudauer nicht mehr die wichtigste ethnische Gruppe. Auch durch Stammeskriege innerhalb der Prussen war das Gebiet der Galinder, ungefaehr 80% Masurens, fast menschenleer. Viele Sudauer flohen ins heutige Litauen.
Im spaeteren Masuren siedelten dann vor allem Menschen aus der angrenzenden polnischen Region Masowien. Nach der Bevoelkerungszahl immer die staerkste Gruppe.
Die Prussen behaupteten sich am laengsten im Nordosten Ostpreussens, wo sie sich mit einwandernden Niederlitauern (Schemaiten) vermischten. Die Region hiess bis 1865 Preussisch-Litauen, dann Bezirk Gumbinnen.
Quelle: die Buecher von A. Kossert ueber Masuren und Ostpreussen.
You are true. It was colonisation. My father was Prussian. He knew all the Prussian gods. He knew what the Deutsche Orden had done to his people. He allways was interested in history. He knew very well he was descendant of the original Prussians. He had a Swedish family name and was catholic. Very strange and funny for my opinion.
Znam kilka takich starych cmentarzy na Warmii i Mazurach i wszystkie są zaniedbane
True. There's a lot of work that still has to be done.
Ja znam masę takich miejsc - Niemcy nie dbają o swoich zmarłych.
@@user-yj5fq9rl9r już wiele jest oczyszczonych, bo sporo jeżdżę i w okolicy Ostródy porządkują np. Idzbarku, Smykowie. Pytałem kto zlecił to nie chcą Ci ludzie powiedzieć.
Zmiany nazwiska o którym tu mowa to okres hitlerowski co wiązało się z prześladowaniem. Wystarczy trochę historią się interesować żeby to wiedzieć. A na grobach pisano w języku urzędowym. Przecież w Prusach od czasów Bismarcka nie wolno było posługiwać się oficjalnie innym językiem jak niemiecki. To samo było w Prowinz Posen itd
@@adamruta9190 but this was overall/ everywhere like this. In western Germany we have a lot of German dialects. But in school you were not allowed to use it. Like in Bavaria I cannot stand any word in this Bavarian language. We are a federation. Our national language is Hannoverian dialect because Luther translated Bible in Hannoverian dialect. All protestants were taught reading with Lutherian Bible. That is the reason/foundation of German Hochdeutsch. But there are a lot of middle high German languages. Our national Epos "das Nibelungenlied" is originally written in Mittelhochdeutsch. And generations of protestant Germanisten try to find out what is meant. Laughter....... And our grammar is Latin. That is not a good deal for a non Latin language. And in France it was the same. No celtic, no Gaelic/Celtic, no Normandy, no Languedoc, no Elsässisch. Only French. With a Latin based grammar. The court language spoken at court of French King. In UK no Irish, no Welsh, Cornish, no Scottish etc. In the time of growing nationalism people were punished if speaking their own language. You can see in Spain with Cathalan. Politics tried and tries to cut off your ethnic roots. And if speaking only one language way is free for manipulation. And people believed/believe in written word. And no chance to compare. And make up your own minds.
Naiwnością jest przyjmowanie, że można funkcjonować bez tożsamości narodowej (takie zjawiska , to absolutny margines). Punktem granicznym, gdy człowiek zawsze prawie z kimś się utożsamia jest konflikt interesów, a ekstremalnym po prostu wojna, walka. Nie wiem kim w swojej duszy czuli się Mazurzy, ale wydaje się, że w XX w. raczej bliżej im było do Niemiec, narodu niemieckiego, co zresztą wydaje się normalne, skoro funkcjonowali w niemieckim państwie, a państwa polskiego nie było w ogóle. Symptomatyczne jednak jest, że w czasie plebiscytu w 1920 r. na Warmii, Mazurach i Powiślu (gdzie za Polską opowiedziało się tylko ponad 3% mieszkańców) frekwencja wynosiła 60 % , mimo iż decydowała się kwestia przynależności państwowej (na G. Śląsku frekwencja wynosiła ponad 95 %) . Może to oznaczać, że spora część Mazurów nie miała zbyt silnej identyfikacji niemieckiej. Ale to tylko luźna hipoteza badawcza. W sposób uporządkowany kwestię tożsamości narodowej ujęło dwóch naukowców, Bogusław Wolniewicz, Zbigniew Musiał w książce "Ksenofobia i wspólnota". Polecam, bo na ten temat bez naiwności i politpoprawności jest niewiele rzeczy.
24:58 This is not German grenade from WWI. This is Russian WWII grenade RGD-33. And if You find something like this, a last idea is to take it into Your hands...
The polish bomb disposal service had a different opinion about the grenade. Also they realized that it was a grenade after they pulled it out of the ground (by hand of course...)
@@NOCTURNUSFILM that's nice. Now put in google image RDG 33 and compare it to any of the German WWI grenade and this one from movie. Maybe you'll realize what I'm talking about... They can pick it up by hand because, in theory, they are professionals. UXO can detonated if you will just move them or touch them.
@@emgieciarz I totally believe you. The film just repeats the information by the bomb disposal service.
The problem of the danger is also clear, but you just don't know what you will find. At first it looks like all the other items you found before and after you cleaned it from the dirt you see, what it is... So, I simply meant, it's not about being a "good idea" or a "bad idea". Sometimes these things just happen.
@@NOCTURNUSFILM I'm using metal detector from 2005 and still have both hands and all fingers ;) That was just good advise for the future. BTW nice movie. BR
@@emgieciarz Thank you! I'm also happy that nothing bad happened there. It was a really great project and we all had a wonderful time working with polish and german students and teachers side by side. I hope many of those projects will follow in the future.
👏👏👏👍✌️
Osada Popielno kilka mazurskich grobow w lesie, Wejsuny maly cmentarzyk
Cmentarze same w sobie są interesujące, niosą informacje historyczne, poza tym spoczywają w nich ludzie, choćby z tego powodu warto sie nimi zajmować. Kompletnie nie rozumiem tej gatki "warto się zajmować starymi cmentarzami, bo czegoś nas uczą, żeby nie popełniać jakiś błędów?" czego uczą, że człowiek jest śmiertelny, że kultury zanikają, że wszystko przemija? Poza tym, jeśli ta ludność mówiła w języku bliższym Polskiemu, niż Niemieckiemu, to jeśli faktycznie postawili na Niemców, to zdradzili swoje korzenie. Język to bardzo silny wskaźnik przynależności, jeśli nie decydujący, przecież jak oni nie mówili po Niemiecku to nawet nie byli się w stanie porozumieć z Niemcami to w jaki sposób mogli tworzyć z nimi jakąś społeczność, wspólnotę? Ci naukowcy wysuwają tu jakieś absurdalne tezy, czy dziwne uwagi i niewiadomo do kogo skierowane. Prawie jakby chcieli powiedzieć że Polacy przeprowadzali Pogromy Mazurów :D nic tam niemcy wojna związek radziecki, bo to Polacy byli największym złem Europy, są największym źródłem zła na świecie :D i Niemcy są tutaj wzorem do naśladowania, jak to humanitarnym narodem są, tacy szlachetni :D, oj tam I, II wojna światowa, to pikuś, to jest prawie już nieprawda, że Niemcy, bo to Faszyści, czy tam Naziści, a to nie Niemcy. Oczywiście nikt tutaj nie chce wybielać Polaków, ale do jasnej ciasnej, przykładajmy odpowiednią wagę dla "zła", idealne społeczeństwa nie istnieją, a normę mamy całkiem niezłą. ZAWSZE tak było, od wieków Polska była uważana za kraj najbardziej tolerancyjny w Europie. Nawet w kwestiach religijnych, takie zjawiska jak inkwizycja, były w Polsce o wiele łagodniejsze niż na zachodzie. Jesteśmy ogólnie porządnymi Europejczykami, wiadomo że nie jesteśmy nieskazitelni i są takie momenty w historii, przez które jest wstyd, ale no na litość boską, bilans mamy bardzo dobry, znacznie lepszy niż inne kraje Europejskie, żeby już nie wskazywać konkretnego. :P
Nobody in this film blames the Polish people for anything. Nobody is innocent. Many people are guilty. The question that remains is, as usual: how can we end the era of intolerance (against other people, nations, religions, ethnicities, genders etc.)? That is, what this film is about.
Auf die nach 1945 verbliebenen Masuren bezogen: Sie wurden mit allen
Mitteln polonisiert. Von materieller Benachteiligung bis zu Polizeiverhoeren mit Folter fuer widerspenstige Maenner. Auch wenn sie sich als Polen erklaerten, blieben sie immer zweitklassig, solange sie Protestanten waren. Ein echter Pole ist nur, wer Katholik ist. Das galt im Volk auch zur kommunistischen Zeit. Deshalb wanderten noch nach 1970 viele nach Deutschland aus.
Die Bevoelkerung Masurens wurde zerstoert durch Nationalismus und die Folgen des 2. Weltkrieges.
No one blames anyone. As one of the others says. Masurians came from Baltic states I believe. You cannot make them Polish by force. And they decided to be politically Germans. After WWI. Same as in Austria. The Kärntner around Klagenfurt voted for Austria after WWI. But there are still a lot of people in this area native speaking Slovenian. But they voted for Germany/ Austria. The Tiroler never had any chance to vote. They belong to Italy. They speak German but never allowed to vote (long years of guerilla war followed). Same as Elsass/Alsace. Never allowed to vote. And now only the old speak elsässisch. And the younger all believe in the Nazi films. The young want to be French and belong to the Grand French Nation. And dislike to be a Nazi swine. Until Louis XlV Elsass belonged to Habsburg the Catholic Empire of German Nation. And he made a cruel war. Since then it was French (17 century) until the war of 1870 it was German again. And after WWI it became French. It was German again in WW II. After WWII it became French again. .... Saarland after WW II was occupied by the French. They were allowed to vote and voted for Germany. How is it with Israel? 2 Thousand years ago it was Herodes last king of Israel. If we start with this we can say: we all belong to the Roman Empire. Because it was the first to unite all Europe. And Italy must be the ruler. I mean all of this ironicaly. Charles the Great / Carolus Magnus was Emperor and his father Karl Martell did a great job to reunite what was left from Roman Empire. Carolus Magnus fought a lot against the Slawen didn't he? And what is about Widukind? Where to start and where to end? You can see it with Ukraine. The Ruriks colonised Russia. Founders of Kiew, Odessa and Moskow. The Ruriks were Vikings from the North. Denmark, Sweden, Norway. They where relatives of Harald Blue teeth I believe. To whom belongs Russia? It is never mentioned in Russian history. Because in this sense Russia must belong to Ukraine????? Why do you believe so many Ukrainians are natural blond? And why Stalin hated them so much to kill about 6 Millions of Ukrainians by hunger? Nationalism is an idea of 19. Century. Nationalism is not as old as you believe.
Pan Krzysztof Worobiec robi dobrą robotę...
Yes, he does!
super, ciekawy filmik, subek,łapka w górę👍 leci w twoją stronę,
pozdrawiamy z Holandii i zapraszamy do nas 🌏✈️🙏 :-)
TAM i Z POWROTEM ❤️️♥️❤️
Holandia nie nawidzi nas pala nasze sklepy a wy zapraszacie do tego skundlenia
A Gdzie sa Polacy ? Moze zaczniemy klaniac sie niemcom. Rozumiem i nie rozumiem bo film dotyczy niemiecko jezycznych obywateli. Pokazcie prawde o obu nacjach i jaka byla ich historja. Z pwwazaniem dla wszystkich. Jacek Siekierski
We tried to show (as truthfully as we can) how the thinking in nationalist terms can destroy whole countries, many indivdual fates and a culture (even though it may look small and insignificant). So this film is neither about Germans nor Poles. It's about humans and a culture that showed us that people of different nationalities, languages and religions can live together peacefully. But it also shows the dangers of politics and ideologies and these can interfere with peace and understanding.
Popelilem literowke przepraszam. Prosze powiedziec ile w tym filmie jest prawdy o histori a ile sie opowiada . Gdzie jest prawda? Jeszcze zyja ldzie ktozy ja pamietaja. Dziekuje za przeczytanie. Pozdrawiam jacek siekierski
Piękna inicjatywa, pieczołowite i z szacunkliem podejście do zapomnianych mieszkańców i ich grobów. I zaraz przychodzi myśl: jak to się ma do bezrmyslnego zniszczenia przez katolickiego proboszcza w Nowej Wsi Ełckiej grobów Mazurów w tym kwatery wojennej na tamtejszym cmentarzu ? Przykro...
Prusy Północne do Polski natychmiast przyłączyć
Żytkiejmy
?
Zabraniam też prowadzenia autostrad
przez te tereny !!!!!! Nie zgadzam się!!!!!
Muwia a po niemiecku pani Grabowska pewnie marz polak z Mazur iraszta muwiacych badaczy Mazur panowie dwuch mają polskie nazwiska zniemczone ale nasze
Po Polsku pisanie🤷♂️
Przecież wiadomo, że tereny Warmii i Mazur zamieszkiwali Warmiacy i Mazurzy, nie Niemcy.
Teraz te tereny Warmii i Mazur są bezpańskie ?
niemcy pieniadze dali????
Money for what?
@@NOCTURNUSFILM for that propaganda
@@danielkanapka6955 Propaganda for what?
To Niemcy przez pebistyt zniszczyli Mazurów ,następnie Rosjanie dokończyli dzieła
Trzeba było nie głosować na NSDAP, nie mordować ludzi w Polsce, w obozach, w łapankach, w spalonych wsiach. Niemcy dostali, co im się należało, i bardzo dobrze.
I think nobody deserved anything that happened in those days. Let's work on a future in which these horrible crimes will never happen again.
Za Odre ci pseudo badacze.
Niemcy na mazurach to tak jak na mazurach Królewca z Rosją zdobycze wyspy historii czasy krzyzackie
Nie ma czegoś takiego jak Mazurzy.Ani Podlasianie ani Ślązacy. To nie są plemiona autonomiczne. Gadasz po polsku jesteś Polakiem...Jesteś poddanym danej administracji to podporządkowujesz się jej i tyle. Nazwiesz Mazury Marsem to będą Marsjanie? nie! To są Niemcy !
?
Tereny Mazur zagospodarzyli Krzyzacy potym jak podarowal im Kröl Polski Mazowiecki za to ze przegnali z Polski Obcych napastniköw,Piekne tereny po Niemieckie ,kiedys byly wielkie Niemcy,swietni Gospodarze na swoiej Mazurskiej Ojczyznie.
Brednie opisujesz - niezgodne z faktami historycznymi.... Bzdury aż oczy bolą