Prezentacja śmigłowca AW101: czy to nowa maszyna polskiej armii?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 5 бер 2017
  • Agusta-Westland AW101 - czy to będzie śmigłowiec dla polskich Sił Zbrojnych? W piątek, 3 marca, odbyła się pierwsza w Polsce prezentacja śmigłowca, w której wziął udział Minister Obrony Narodowej, Antoni Macierewicz.
    Prezentacja śmigłowca jest sygnałem, że włosko-brytyjski koncern, właściciel polskich zakładów WSK PZL-Świdnik, zaoferuje wielozadaniowy śmigłowiec AW101 polskim Siłom Zbrojnym. W poprzednim przetargu, który został unieważniony pod koniec zeszłego roku przez Ministerstwo Rozwoju, Agusta-Westland oferowała śmigłowiec AW149.

КОМЕНТАРІ • 56

  • @samjosem6019
    @samjosem6019 3 роки тому +3

    Mamy już rok 2020 .Lipiec. Śmigłowca jak nie było - tak nie ma! brawo (antoniewicze czy ktokolwiek)

  • @Johny666EU
    @Johny666EU 6 років тому +7

    ta maszyna jest swietna, fajnie by bylo miec go w polskich barwach :)

  • @wojtek71k
    @wojtek71k 6 років тому +10

    Mam wielką nadzieję, że wygra! Oby jak najprędzej zakończył się przetarg.

    • @PR_nick
      @PR_nick Рік тому

      No i wygrał. Zastąpi nasze Mi-8 i MI-17.

  • @piotrkraczkowski6729
    @piotrkraczkowski6729 7 років тому +10

    Wg PDF producenta H225M Caracal z 2-woma silnikami ma:
    ładowność wewnętrzna 5.285 kg (useful load), ładowność zewnętrzna 4.750 kg (sling load), zabiera 29 żołnierzy, prędkość przelotowa 262 km/godz i maksymalna 324 km/godz.
    www.airbushelicopters.com/website/docs_wsw/pdf/EC725/H225M-BR-0515E.pdf
    Wg strony producenta AW101 z 3-rzema silnikami:
    zabiera 30 żołnierzy i leci z prędkością przelotową 278 km/godz.
    www.leonardocompany.com/en/-/aw101
    Z PDF producenta wynika, że AW101 ma ładowność zewnętrzną (external load) 4.536 kg.
    www.leonardocompany.com/documents/63265270/69071306/body_BROCHURE_AW101_Utility.pdf
    _______Ładowność zewnętrzna zależy od wytrzymałości haka, a wewnętrzna od wytrzymałości struktury helikoptera i jego podłogi. Niestety, producent AW101 nie podaje nigdzie ładowności wewnętrznej (internal load), która mówi np. ile kilogramów amunicji w skrzynkach dowiezie helikopter. To ważna informacja, ale producent AW101 jej najwyraźniej unika. Niemniej angielska WikiPedia ustaliła ładowność wewnętrzną AW101 jako 3050 kg, a zewnętrzną jako 5.520 kg --- "3,050 kg (6,724 lb) of internal payload, 5,520 kg (12,169 lb) of external payload" dla AW101 Merlin-HM1:
    en.wikipedia.org/wiki/AgustaWestland_AW101#Specifications_.28Merlin_HM1.29
    Ładowność wewnętrzna AW101 równa ok. 3050 kg to bardzo mało, bo to ładowność dwa razy mniejszego Black Hawka. Ładowność wewnętrzna i zewnętrzna nie różnią się z reguły więcej niż 2 tony, a zatem można domniemywać, że także AW101 zbliża się do 5000kg. ładowności wewnętrznej.
    Koszty zakupu i eksploatacji AW101 są tak wielkie, że nawet bardzo bogate państwa jak Kuwejt lub Singapur kupiły ostatnio kilkadziesiąt Caracali rezygnując z wygód oferowanych przez AW101 itd. -- a może te kraje są tak bogate także dlatego, że potrafią racjonalnie wydawać budżet państwa?
    Helikoptery droższe od Caracala, np. AW101, kupują w tendencji, najczęściej, kraje bogate, a Caracala kraje kładące dużą wagę na ładowność i na koszty eksploatacji.
    ______AW101 jest w produkcji seryjnej od 1990r. i kupiła go Arabia Saudyjska, Norwegia, GB (obniżając jednak łączne koszty stosowaniem do dziś także Pum Airbusa), Dania, Japonia (stosuje także Caracale dla obniżki kosztów), Portugalia, Włochy i Kanada. Tylko dwa kraje rozwijające się kupiły AW101 z uwagi na bezpieczeństwo trzeciego silnika jako helikoptery dla rządu.
    ______Natomiast H225M Caracal oraz jego wersja cywilna są w produkcji seryjnej od 2010r. i kupują je głównie kraje stojące po olbrzymią presją racjonalnego wydawania budżetu: Brazylia, Indonezja, Kazachstan, Malazja, Meksyk, Tajlandia, Francja, Kuweit, Singapur. Prywatna firma ratownictwa morskiego Bristow kupiła ponad 100 cywilnych wersji Caracala, bo obniżka kosztów używania to większe zyski.
    ______Portal Indiandefencereview 2015: "H225M is fast becoming a reference in Asia as the most cost effective latest generation military helicopter." --- H225M Caracal (poprzednia nazwa EC725) staje się w Azji szybko punktem odniesienia jeśli chodzi o najbardziej efektywne kosztowo helikoptery wojskowe najnowszej generacji.
    www.indiandefencereview.com/news/airbus-helicopters-ec725-for-indian-navy/
    Krajów rozwijających się jest na świecie najwięcej ale nie tylko opierający swój sukces na oszczędzaniu Azjaci będą kupować przede wszystkim właśnie Caracale.
    Polska potrzebuje silny duży helikopter, który podoła sztormom Bałtyku i jako helikopter marynarki wojennej w razie wojny udźwignie dodatkowy pancerz oraz dużo aparatury i broni -- pamiętajmy, że w następnych latach będą się pojawiały dla helikopterów nowe, cięższe, dysponujące większym zasięgiem torpedy i rakiety morskie, nowe radary, sondy, miny oraz masa najróżniejszych dronów, np. dron spuszczany z helikoptera i przecinający podwodne kable lub wykrywający uszkodzenia rurociągów, atakujący i szpiegujący okręty podwodne itp. To wyklucza helikoptery małe, a z helikopterów średnich i dużych wyklucza zużywające więcej paliwa i kosztujące więcej w utrzymaniu niż H225M Caracal.
    ______Niskie koszty i zużycie paliwa pozwalają na łatwiejsze operowanie w czasie wojny oraz na większą swobodę używania w czasie pokoju: zamiast kontaktu z lekarzem i stacją intensywnej pomocy dopiero po przybyciu do szpitala, można wyposażyć Caracala w stację intensywnej terapii i wysyłać na statek lub na platformę wiertniczą lub do wiatraków morskich chirurga wojskowego, który ocali życie udzielając intensywnej pomocy na miejscu. Oczywiście dla zadań patrolowych i prostych przypadków jak złamanie można wysyłać przy dobrej pogodzie helikoptery mniejsze, ale morskie Caracale z chirurgiem wojskowym i stacją intensywnej pomocy mogą być także kierowane do poważnych wypadków na lądzie.
    Polska nie ma pieniędzy by zamiast na jednego H225M Caracala i dwóch pilotów płacić gigantyczne, astronomiczne sumy na eksploatację dwóch małych BlackHawków z Mielca lub dwóch małych AW149 ze Swidnika (4 pilotów, podwójna ilość mechaników, części zamiennych, drogich szkoleń, przeglądów i napraw itp. itd.)
    ______My musimy dowieźć w miejsce pojawienia się na naszym terytorium intruza w pierwszym rzucie opancerzonymi i broniącymi się także przy pomocy antyrakiet systemu HAPS dużymi helikopterami (posiadającymi własne i to silne uzbrojenie pokładowe) tysiące żołnierzy i ich podręczne wyposażenie - to niewykonalne helikopterami małymi typu Black Hawk lub AW140, które zabierają zaledwie do 13 w pełni uzbrojonych żołnierzy i nie mają miejsca na antyrakiety i na opancerzenie, a co dopiero na zapasy amunicji, żywności, broń zespołową oraz rakiety i amunicję dla działek wyrzutni i działek helikoptera.
    Polska nie ma pieniędzy, by zamiast 50 lub nawet 150 helikopterów H225M Caracal (a tyle potrzebujemy w wojskach lądowych tych helikopterów zdolnych udźwignąć w kabinie wg. prasy fachowej nawet ok. 5650 kg) utrzymywać 50 lub więcej AW101. Zaś kupno mniejszych ilości AW101, a potem jeszcze innych oznacza naprawdę astronomiczne, gigantyczne marnotrawstwo dodatkowo bigosem zaopatrzeniowym i szkoleniowym.
    ______Wojsko Danii kupiło AW101 by potem przeżyć szok, że koszty eksploatacyjne okazały się w praktyce 3 razy wyższe od pierwotnie zakładanych już jako wysokie w oparciu o dane producenta i to pomimo nie używania do przewozu wojska:
    "According to the estimates prepared by the Defence, total annual operational costs are considerably higher than the DKK 76 million estimated at the time of procurement in 2001. In 2011 operational costs amounted to approximately DKK 214 million. This increase reflects the fact that operating the EH-101 helicopters has turned out to be more expensive than expected and that all significant costs are now included in the estimate prepared by the Defence. Total operational costs will increase further when the Defence starts using the EH-101 helicopters for transporting troops."
    - patrz raport "Extract from the report to the Public Accounts Committee on the Danish Defence’s EH-101 helicopters (II)", str. 3: uk.rigsrevisionen.dk/media/1884590/1-2012.pdf

    • @tvn24dlatepychbaranowibiom25
      @tvn24dlatepychbaranowibiom25 5 років тому +2

      kraczkowski . To stare gówno z 60 lat ubiegłego wieku ,którego nikt na świecie nie chciał kupować .

    • @tvn24dlatepychbaranowibiom25
      @tvn24dlatepychbaranowibiom25 5 років тому

      @@UnknownUser-jo3tf Caracal kmiocie to stare gówno ,którego nikt na świecie nie kupuje .Sam jesteś tępy jak chińska siekierka z Castoramy

    • @tvn24dlatepychbaranowibiom25
      @tvn24dlatepychbaranowibiom25 5 років тому +4

      keaczkowski trollu. Serwisowanie caraluchów jest tak drogie ,że nawet francuska armia chce z nich zrezygnować. Nikt tego gówna na świecie nie chce kupować .

    • @krzysiek7891
      @krzysiek7891 5 років тому +1

      @@UnknownUser-jo3tf TVP Info;)

    • @rybapia7953
      @rybapia7953 5 років тому +1

      Krzysiek bo przecież nie z TVN24 dla tępych baranów i biomasy

  • @MrLotnik171
    @MrLotnik171 5 років тому +6

    Super śmigłowiec!!!Jesteśmy za biedni żeby byle co kupować

    • @zepter00
      @zepter00 5 років тому

      3 silnikowy śmigłowiec jest o wiele droższy niż 2 silnikowy a z samą konstrukcją AW101 są problemy było wile awaryjnych lądowań i nawet wypadki.

    • @limonkawinogrono
      @limonkawinogrono 4 роки тому +2

      @@zepter00 co z tego, że jest trochę droższy ? Czy my mieszkanie w Somalii, że musimy wszystko na promocji i po taniości kupować ? Jakie problemy i awarie ? Chyba Ci się pomyliło z Caracalami. AW101 jest jednym z najbardziej sprawdzonych śmigłowców używanym od lat.

    • @zepter00
      @zepter00 4 роки тому

      Klasa trzeciacee jak zapłacisz dziewiątki milionów dolarów za dodatkowe silniki to sobie kupuj co chcesz... nawet jeśli pomimo tych 3 silników spadają z nieba jak kaczki podczas polowania

    • @jasam1059
      @jasam1059 3 роки тому

      @@zepter00 tępak

    • @zepter00
      @zepter00 3 роки тому

      @@jasam1059 tak ci specjalista napisał w diagnozie?

  • @wojtekkowalski-nowak8478
    @wojtekkowalski-nowak8478 3 роки тому

    Pracodawcy RP.... Wow. Gada przedstawiciel handlowy Leonardo. Genialne..... Pracodawcy...

  • @napierwszejlinii
    @napierwszejlinii 6 років тому +11

    Miesiące mijają, a my nadal w czarnej dupie...

    • @damianp8294
      @damianp8294 5 років тому

      Przed chwilą kupili cztery sztuki ;)

    • @mariuszo4642
      @mariuszo4642 5 років тому

      @@damianp8294
      Ni w pizde ni w dupe
      4 sztuki to kropla w morzu

    • @rybapia7953
      @rybapia7953 5 років тому

      Mariusz o 1 zawsze stoi bo tak jest
      1 na szkolenia dla wojskowych i ratowników
      2 ratunkowe i do zwalczania Łodzi podwodnych
      TO JEST HOMEOPATYCZNA ILOŚĆ

    • @limonkawinogrono
      @limonkawinogrono 4 роки тому

      @@rybapia7953 szkoda, że nie masz swojego zdania i wszystko powtórzyłeś słowo w słowo z jednego kanału na YT. Będzie jeszcze kupować mniejsze śmgłowce bazowane na okrętach, AW101 są bazowania lądowego. Do naszych działań nie ma sensu kupować dużo ciężkich śmigłowców. Lepiej jest mieć takie i takie. Podobnie nie ma sensu kupować dużo małych śmigłowców, bo potrzeba więcej ludzi do obsługi tychże maszyn i są mniej uniwersalne. Jak nie wiesz jakie są doktryny w wojsku i ministerstwie to sobie daruj, bo powtarzasz coś po kimś robisz z siebie głupka.

    • @erwinwalasinski6134
      @erwinwalasinski6134 3 роки тому

      @@mariuszo4642 dokladnie!powinno byc min 8 szt!

  • @erwinwalasinski6134
    @erwinwalasinski6134 3 роки тому

    Kupilismy je?to gdzie są?!

    • @wojtek5596
      @wojtek5596 3 роки тому

      W kontrakcie jest dostawa w 2022 roku i podobno produkcja idzie zgodnie z planem.

  • @piotrkraczkowski6729
    @piotrkraczkowski6729 5 років тому +1

    AW101 posiadając General Electric CT7-8E jako trzeci silnik ważący 245,9 kg plus waga umocowania tego trzeciego silnika plus 33% czyli 1.369 kg standardowo zabieranego paliwa, czyli łącznie ponad 1615 kg, przeznacza na obniżenie ryzyka niesprawności dwóch pozostałych silników. Caracal może zabierać więcej ton niż AW101 właśnie dlatego, że ma niezawodne dwa silniki TURBOMECA MAKILA 2A o wadze 278,9 kg sztuka, standardowo zabiera dla każdego mniej, bo 1.123,5 kg paliwa, zdecydował się na zasięg 909 km (ok. 600 km krótszy niż AW101) oraz nieco mniejszy helikopter.
    Celem Caracala jest osiągnięcie najniższych kosztów łącznych godziny lotu przy nieistonych rezygnacjach w zakresie konstrukcji w porównaniu z możliwą konkurencją. Powszechnie znanym jest raport Danii (Extract from the report to thePublic Accounts Committee onthe Danish Defence’s EH-101helicopters (II)), wg którego koszty eksploatacjizakupionego AW101 Merlin okazały się 3 większe niż zakładano przy zakupie:
    "Ac-cording to the estimates prepared by the Defence, total annual operational costs are considerably higher than the DKK 76 million estimated at the time of procurement in 2001. In 2011 operational costs amounted to approximately DKK 214 million. This increase reflects the fact that operating the EH-101 helicopters has turned out to be more expensive than expected and that all significant costs are now included in the estimate prepared by the Defence. Total operational costs will increase further when the Defence starts using the EH-101 helicopters for transporting troops."
    Patrząc statystycznie, to używając taniej Caracale, tylko wyjątkowo musielibyśmy wysłać na ratunek więcej niż jednego Caracala. Nie byłoby z tym jednak nigdy problemu, bo zamiast jednego AW101 stać by nas było na lekko dwa Caracale. Ratowniczym morskim Caracalom pośpieszyłyby z pomocą Caracale wojskowe i Caracale ratownictwa lądowego z morskimi pilotami. Caracal ma supernowoczesną avionikę, a jego autopilot jest najlepszy na świecie czyniąc z targanego wiatrem helikoptera nieruchomy dźwig. Prawie wszystkie helikoptery mają dwa silniki, helikoptery rządowe RFN (i większości państw) mają dwa silniki. Prywatne ratownictwo morskie opiera się na dwóch silnikach.
    W rzadkim przypadku awarii obu nad Bałtykiem Caracal może bezpiecznie wylądować i doczekać pomocy, bo to niewielkie odległości od brzegu rzędu 300 km.

    • @damianp8294
      @damianp8294 5 років тому +1

      Za 10 lat też będzie Pan wspominał o Caracalach, ktoś wyżej uznał, że inna koncepcja będzie właściwszą i tyle. Bo od ciągłego słuchania o tych Caracalach dostaję mdłości. Oki dużo w tym racji ale są inne poglądy i one przeważyły.

    • @piotrkraczkowski6729
      @piotrkraczkowski6729 5 років тому +1

      @@damianp8294 : "ale są inne poglądy i one przeważyły"
      Nie nazwałbym propagandy kłamstw "poglądami".

    • @ripLunarBirdCLH
      @ripLunarBirdCLH 5 років тому +2

      @@piotrkraczkowski6729
      Caracale są produkcji francuskiej, a Francja jest w tej chwili de facto naszym wrogiem. Francuskie firmy są niewiarygodne jako dostawcy uzbrojenia dla państwa, z którym rząd francuski jest w politycznym konflikcie.
      Nie kupuje się niczego od szmaciarzy, którzy śmią nam grozić obcięciem funduszy unijnych, bo oni w każdej chwili mogą odmówić dostaw części i uzbrojenia.
      Wielka Brytania jako kraj mający w dupie konflikty wewnątrz UE jest z naszego punktu widzenia o niebo bardziej wiarygodna.
      Sorry, ale to Francja się do nas przypieprzyła i teraz za karę Francja traci kontrakt na śmigłowce dla polskiej armii. Tak to działa. Jak chcą byśmy od nich kupowali - niech zamkną ryje po prostu.

  • @grzegorzjnowak562
    @grzegorzjnowak562 Рік тому

    Apache już do Polski lecą

  • @timothykalio157
    @timothykalio157 4 роки тому +1

    imma just act like i know what everyone is saying

  • @piotrkraczkowski6729
    @piotrkraczkowski6729 5 років тому +1

    PiS sporządził przed Smoleńskiem przetarg na samoloty rządowe, ale nie podpisał umowy, bo były wybory i PiS bał się głupoty wyborców, a więc przekazał podpisanie umowy zwycięskiej partii, którą nie był PiS, lecz PO, która samolotów rządowych nie kupiła. To samo, ale na odwrót było z Caracalami. Ze strachu przed możliwością oskarżania o łapówki i szastanie pieniędzmi PO podpisała umowę zakupu Caracali, a umowę na Offset miał podpisać zwycięski rząd, a więc PiS nie podpisał, aby zaszkodzić PO i bojąc się o perspektywy rozwoju gospodarki oraz planowane kupowanie głosów 500+.
    To była oczywista niekompetencja PiSu, bo gospodarka wygenerowała pieniądze, a "projekt Caracal" rozwijałby gospodarkę generując pieniądze na kupowanie wyborców:
    ____1. mielibyśmy trzy przedsiębiorstwa helikopterowe, w tym nareszcie jedno polskie i nowoczesne, którego nie trzeba byłoby sprzedawać za symboliczną cenę.
    ____2. Polska państwowa i prywatna potrzebuje loty helikopterowe, a te byłyby dramatycznie tanie, najtańsze w świecie, gdybyśmy w zakresie helikopterów zrobili to co PRL zrobił z samochodami osobowymi: państowe i prywatne to były Fiaty 125 oraz 126. W oparciu o nie powstał polski niezdarny Polonez. Wolna Polska powinna była zrobić to samo, ale z helikopterami, przy których ograniczenie różnorodności wyrównywałyby niziutkie koszty używania. Zamiast wygłupiać się z pływającym bwp Borsuk, wojsko byłoby stać na dużo Caracali, co odstraszałoby nieprzewidywalnością ruchów naszego wojska oraz szybkością naszej reakcji ---- ponad przeszkodami wodnymi. W razie wojny wojsko rekwirowałoby dziesiątki Caracali z sektora prywatnego oraz ściągałoby Caracale i SuperPumy z zach. UE podwajając liczbę wojsk aeromobilnych.
    Składając Caracale tanio z produkowanych w Polsce tanich komponentów (przy minimalnym zakresie tajemnicy produkcyjnej z Francji) mielibyśmy sukcesy eksportowe. Naszych fachowców ratowałyby Caracale medyczne, eksportowalibyśmy też usługi helikopterowe. Polska jako całość przesunęłaby się w górę na skali nowoczesności gospodarki i wysokości płac, szczególnie dla pilotów i obsługi naziemnej Caracali.
    _______ W przypadku sałaty helikopterowej, a w szczególności kupowania AW101 powyższe jest niemożliwe z uwagi na zbyt wysokie koszty. Super drogie w używaniu AW101 wymusi oszczędzanie na lotach szkoleniowych i na płacach pilotów oraz obsługi naziemnej, a także na jakości i ilości wyposażenia ZOP i SAR w AW101. Wybierając Caracale byłoby nas stać na lepsze wyposażenie oraz na więcej jego rodzajów.
    _______ Szczególnie nad morzem odpada znaczenie rampy, a Caracal używany przez prywatne firmy ratownictwa morskiego jest przekonywującym dowodem, że potrafi to samo co AW101 tylko taniej, bo jego dwa silniki są aż nadto niezawodne na tak małym morzu jak Bałtyk.
    Morski Kuwejt, morski Singapur, morska Japonia, morska Francja to zamożne państwa, ale z uwagi na olbrzymią ilość lotów morskich i piekielnie wysokie koszty lotu każdego helikoptera, wybrały Caracale (Japonia ewentualnie w wersji cywilnej SuperPumy), aby obniżyć te koszty i latać, gdy to potrzebne bez oglądania się na koszt lotu. Naszymi cechami narodowymi, ustalonymi niestety naukowo, są min. "kult niekompetencji" i "tolerowanie bezkarności" polityków...
    .

    • @ripLunarBirdCLH
      @ripLunarBirdCLH 5 років тому

      Rząd PiS umowy nie podpisał bo Francja zaczęła się wtrącać w wewnętrzne sprawy Polski i tym samym francuskie firmy straciły wiarygodność jako potencjalni dostawcy uzbrojenia. Nie kupuje się uzbrojenia z kraju, z którym jest się w politycznym konflikcie.

    • @piotrkraczkowski6729
      @piotrkraczkowski6729 5 років тому

      @@ripLunarBirdCLH "Nie kupuje się uzbrojenia z kraju, z którym jest się w politycznym konflikcie." ---- ale używać broń tego wrogiego kraju, to już można, nieprawdaż? Bo inaczej Polska nie mogłaby używać ok. 70% swego uzbrojenia pochodzenia ZSRR.
      USA wciąż "wtrącając się w wewnętrzne sprawy Polski", domagając się od nas przekazania "Przemysłowi Holocaustu" ponad 300 mld, dol. oraz uznania, że Polska jest współodpowiedzialna za Holocaust, wymuszając na nas udział w napaści na Irak i tortury na Mazurach oraz pomiatając wizami na oczach całego świata także nie nadają sią wg pańskich wyobrażeń na dostawcę bronia dla Polski.
      Wypisuje pan bzdury uniemożliwiające dyskusję z panem.
      .

  • @krystiankwela3761
    @krystiankwela3761 7 років тому +1

    Hahaha Dronami będą latać. pomarzyć zawsze można jakie śmigłowce....

  • @kazandre4278
    @kazandre4278 3 роки тому

    Piszę toi. Ju x 4 we wt d

  • @UnderTheBanner
    @UnderTheBanner 5 років тому

    Nie ma kasy w budżecie.

  • @lesqamc2753
    @lesqamc2753 7 років тому

    zgadzam się z TOM1977PL

  • @75thecrow
    @75thecrow 5 років тому

    I gdzie te helikoptery? W czarnej D... kupili 4 Black hawki ,po prostu szał a reszta wojska niech pieszo zapierdziela, lub muzeum lata

    • @damianp8294
      @damianp8294 5 років тому

      W jaki sposób w trzy lata zmodernizować armię? Taktyka małych kroczków? Nie od razu ma być na 100 procent dobrze! Zlikwidować armię aby narzeka że mieli dobrze?

    • @75thecrow
      @75thecrow 5 років тому

      @@damianp8294 już dawno na caracalach mogli latać ,taktyka małych kroczków się nie sprawdza w tym tempie to przez następne 20 lat nie będziemy mieli na czym latać,