Fizik Sohbetleri | Prof.Dr. Bayram TEKİN | Karadelikler Part 1

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 14 гру 2024

КОМЕНТАРІ • 37

  • @ugurkoc3030
    @ugurkoc3030 Місяць тому

    Odtü Fizik mezunu biri olarak bölümün Türkçe olması gerektiğini düşünüyorum.. Bayram hoca ben öğrenciyken de bölümdeydi, anlatım Türkçeye dönünce bilgi aktarımı 100xingilizce anlatım oluyor.. Sohbet, anlatım,çekim ve paylaşım için çok teşekkür ederim.. IT dünyasında olmama rağmen arada buralara uğrayıp bilgilerimi tazeliyorum.

  • @emirzdm2082
    @emirzdm2082 4 роки тому +5

    Sohbet için teşekkür ederim saygılar.

  • @dox1755
    @dox1755 4 роки тому +12

    Hocam ses çok az gelmiş

  • @dia2907
    @dia2907 День тому

    fizik2'yi veremedim ama bu içerikler ilgimi çekiyor

  • @erimege6433
    @erimege6433 Рік тому +1

    Fizik sohbeti part 2 gelse güzel olut

  • @birsevgicicegi
    @birsevgicicegi Рік тому +1

    Size bir soru, karadelikten ışık kacamadigi için bize göre kara, peki kaçmayan ışık, karadeligin içini aydınlatıyor mudur, yoksa yoğunlaşıp tekrar maddeye mi dönüyordur. Yani karadeligin içi aydınlık mi? :))

    • @yorgunkaptaan
      @yorgunkaptaan Рік тому +1

      aydınlık göreli bir kavram. cismin aydınlık olup olmaması nereden baktığına göre değişiyor, cisme ait değil. soru şöyle olabilir belki "karadeliği parlak gösteren bir gözlem noktası olabilir mi?" yani karadeliğin içinde bir yer var ve ışık çekilmek yerine sekip bize tekrar yansıyabiliyor.
      aydınlığı gözlemciden bağımsız düşünüp yüzeyin maruz kaldığı ışık şiddeti cinsinden tanımlarsan karadelikler oldukça parlak. ne de olsa düz uzayı büküp normalde onu ıskalayacak olan ışıkları bile kendilerine çekiyorlar

    • @birsevgicicegi
      @birsevgicicegi Рік тому +1

      @@yorgunkaptaan çok güzel bir cevap olmuş teşekkür ederim. Özellikle " "karadeliği parlak gösteren bir gözlem noktası olabilir mi?" şeklindeki düzeltmeniz çok yerinde.

    • @akakaakaakaka1326
      @akakaakaakaka1326 4 місяці тому

      karadeliğin bi içi var mı onu bilsek zaten her şey çok kolaylaşırdı bence ayrıca ışık kütlesiz olduğu için maddeye dönüşmesi saçma gibi tabi bunlar sadece 'bence'nin ürünleri

    • @birsevgicicegi
      @birsevgicicegi 4 місяці тому +1

      @@akakaakaakaka1326 E=mc^2 denklemini sıkışmış ışık olarak düşünüüyordum. yani ışığı sıkıştırırsan madde olur maddeyi parçalarsan ışıma gerçekleşir şeklinde şuan gptye sorum geliyorum hemen.
      Evet doğru düşünüyormuşum, fotonları yani ışığı dabada dabada çarpıştırıp maddei yapabiliyormuşuz. bence karadeliğin kesinlikle bir içi var.

    • @akakaakaakaka1326
      @akakaakaakaka1326 4 місяці тому

      @@birsevgicicegi hocam baktım şimdi cidden ışık maddeye dönüşebiliyomuş, çok saçma geldi bana sdkfojdsıfo sonuçta kütlesi olmayan bişi yoktan var etmek olayına benziyor

  • @hasandokur695
    @hasandokur695 4 роки тому +2

    ses çok az

  • @quantumgravity7704
    @quantumgravity7704 4 роки тому +5

    Bayram hoca burada galiba biraz fazla basitlestirerek anlatmaya calismis konuyu; ama yaptigi aciklama yanlis anlasilmalara sebep olabilir. Isigin kara delikten kacamamasinin (oraya hapsolmasinin) sebebi olarak guclu gravitasyonel alanin verilmesi dogru bir yorum olmayabilir. Asil ve tek sebep; olay ufkunun olusmasi gibi gorunuyor; olay ufkunun otesinde "gelecek isik konisi" (future light cone) kara deligin icine dogrudur. Yani, o yuzeyi gectikten sonra her hangi bir şey icin gelecek her zaman kara deligin icini işaret eder. Ayrica olay ufku etrafinda gravitasyonel alan guclu degildir! (Ozellikle buyuk karadelikler icin. surface gravity~1/M). Sadece tekkillige yaklasticka bir divergence gorulur; Ama isik sadece olay ufkundan oteye kacamaz. Yani bu bile ikisi arasinda bir bag kurulmasinin dogru olmadigina isaret eder.
    Ayrica "gokyuzunde goremedigimiz seyler en buyuk seyler" onermesini Mitchel'in 1700 lerdeki calismasina dayanarak yapmis ama bu tur yildizlarin evrenimizde olmadigi konusunda bir conjecture yok mu?
    Ve tekrar etmek gerekirse, eger olay ufku yoksa (metrigin koordinat tekilliginden kaynakli), isigin hapsolmasi soz konusu degildir..

    • @AhmetD..
      @AhmetD.. 4 роки тому

      Hocam her platformda kullanıcı adın aynı sanırım :) (ekşi)

    • @bayramtekin634
      @bayramtekin634 4 роки тому +3

      “Güçlülük” ya da “zayıflık “ için bir ölçü gerekir. Kara deliklerde kütle çekimin “güçlü” diye nitelenmesinin sebebi , kabaca, bir test kütlesinin E= Mc^2 durağan enerjisi ile kara delikle olan etkileşiminden dolayı sahip olduğu -G m M/R potansiyel enerjisinin oranın çok küçük olmaması. Örneğin olay ufkunda bu oran (potansiyel enerji bölü durağan enerji) 1/2. Tabi kısa ve genel kitleye yönelik sunumlarda her detaya girmek mümkün olmuyor.

    • @quantumgravity7704
      @quantumgravity7704 4 роки тому

      @@AhmetD.. Hocam eksi'de yokum ben. Bir tesaduf olmus herhalde..

    • @quantumgravity7704
      @quantumgravity7704 4 роки тому +3

      @@bayramtekin634 Cevap icin tesekkurler Bayram hocam. Anliyorum, ama beni su yaygın soylem hala rahatsız ediyor; yani isigin hapsolmasinin asil nedeninin yogun gravitasyonal alan olması ve isigin enerjisinin bunu asmak icin yeterli olmamasi. Bu söylemin ilk kismi GR’da kendi icinde tutarlı bir söylem; çünkü yogun alanlarda tek bir cozum var static durumlar icin (Schd yozumu) ve bu metrik bir olay ufkunu barindiriyor. Ama GR’nin ötesindeki teorilerin bazılarında kara delikler kadar kompakt olan ama olay ufkuna sahip olmayan objeler soz konusu olabiliyor. Ve bu objelerde isinin hapsolmasa gibi bir durum soz konusu degil olay ufku olmadıgı icin. Yani genel fiziksel prensip olay ufkunda (causal structure’da) bitiyor; gravitasyonal alanın güçlü olmasında degil. Newton yaklasimindaki escape velocity durumu daha çok efektif anlamda bir tutarlılık gibi duruyor; yani GR’da ve GR otesi teorilerdeki tam karsiligi acik degil. Hatta quantum gravity isin icine girdiginde bazı varsayımlara gore olay ufkunun olusmasini engelleyen bazı mekanizmalar one surulebiliyor. Bu durumda sizin söylediğiniz enerji durumunda bir değişiklik olmayabilir ama hapsolma gerçekleşmeyecektir olay ufku olusmadigi icin, bu anlayışa gore.

  • @kaanbiricik6617
    @kaanbiricik6617 4 роки тому +2

    Gokyuzundeki enbuyuk seyler goremedigimiz seyler...

  • @okaberintarou8480
    @okaberintarou8480 4 роки тому +1

    Benim hedefim ODTÜ'de Fizik okumak ve mezun olduktan sonra CERN'de çalışmak. Peki bunu yapabilirmiyim? Diploma puanım şuan yüksek ve sınava çalışıp en azından fizik bölümünün puanını alıcağıma eminim, fakat Mezun olduktan sonra CERN'de çalışma şansım var mıdır? Eğer yoksa ne yapmam gerek? Sadece İyi bir üniversiteden Mezun olup yüksek lisans doktora vb almak yeterli değil mi?

    • @ahahhaajahajananaa3529
      @ahahhaajahajananaa3529 4 роки тому +3

      Amacın eğer Cern'de tam zamanlı olarak çalışmak ise önce üniversitede not ortalamani olabildiğince yüksek tutup(3.5 ve 4.0 arası) yaz stajları için 1.siniftan itibaren yurtdışı veya yurtiçi farketmez başvurmak ve her yaz bu stajlari tamamlamak seni çok fazla öne taşır yanliz 3.sınıfın sonunda CERN'e staj için başvuru hakki kazanabiliyorsun tabi istedikleri şartları sağlıyorsan.Eğer CERN'DE başarılı bir staj geçirirsen doktora veya yuksek lisans için sana, dünyanın en iyi okulları kapılarını açar ve doktorani ve yuksek lisansini oldukça dolu dolu geçirmelisin sürekli araştırma yapmalasin makale yazmalisin tez yazmalısınız daha sonrasinda ise çok büyük bir ihtimalle CERN'E kabul alabilirsin

    • @okaberintarou8480
      @okaberintarou8480 4 роки тому

      @@ahahhaajahajananaa3529 Yanıtınız için çok teşekkür ederim. Artık önüm açık. Hedefimi başaracağım.

    • @quantumgravity7704
      @quantumgravity7704 4 роки тому +2

      Fizikci olma hedefini anladim ama CERN'de calisma hedefin biraz tuhaf geldi. CERN'de teorist olarak calismak istiyorsan bu biraz hayatin gidisatiyla ilgili; yani dunyaca unlu bir fizikci olabilirsin ama CERN'de acik bir posizyon bulmak ve onun sana denk gelmesi gerceklesmeyebilir veya tercih edilmeyebilirsin. Ote yandan, teoriyi dunyanin her yerinde yapabilirsin. Eger deneyci olmak istiyorsan sunu aklinda bulundurman gerekiyor; deneysel (ve teorik) parcacik fizigi eskisi kadar heyecan verici degil. LHC Higgs disinda bir parcacik bulamadi. Yani umutlar gelecek bir hizlandiriciya kaldi. Ama bu hizlandiricilarin da illa bir sey bulacagini dikte eden bir teori yok. Yani o hizlandirici da hic bir sey bulmayabilir. O yuzden, odenek icin devletleri ikna etme konusunda sikinti cekiyorlar. Ve bu tur bir hizlandiricin insasinin tamamlanmasi en az 20 sene ve daha odenekleri bile onaylanmadi.
      Mesela: en.wikipedia.org/wiki/Future_Circular_Collider
      Timescale 'e bakarsan 2036 lardan bahsediliyor. Ki bu en iyi ihtimal.

    • @okaberintarou8480
      @okaberintarou8480 4 роки тому +1

      @@quantumgravity7704 Hmm anladım ama orada yaptıkları şeyler bana yine de ilgi çekici geliyor Anladığım kadarıyla en yüksek ihtimal ODTÜ ve Boğaziçi'ndeymiş onların birisinde okuyup karar veririm.

    • @thisisasra7677
      @thisisasra7677 4 роки тому

      @@okaberintarou8480 ben de fizik istiyorum hedefim yurt dışında bir üniversitede doktora yapıp orada akademisyen olarak devam etmek. araştırma merkezlerini çok riskli buluyorum çünkü sürekli bir şeyler bulman gerekiyor ve üzerinde oldukça baskı oluyor. baskıda çalışamayan ve öğretme potansiyeli olan biri olarak prof. lüğü bir hedef biçtim kendime ama ne kadar olur bilmiyorum. fizik isterken insanın gözünün kara olması gerekiyor galiba, ben biraz korkuyorum. sende nasıl durumlar bilmiyorum bir şekilde yurtdışına gidemezsem burada harcanırmışım gibi geliyor ama yine de deneyeceğim. sen nasıl düşünüyorsun

  • @muraterhan
    @muraterhan Рік тому +1

    hoca erikliden sponsorluk almış