Dwie prawdy o człowieku | Czy narracje rządzą naszym życiem? #5
Вставка
- Опубліковано 2 кві 2024
- Człowieka rozumiemy dziś na dwa sposoby - potocznie i naukowo. Z jednej strony widzimy w nas samych osoby obdarzoną wolną wolą i świadomością, z drugiej zaś nauka opowiada nam o niewidzialnych dla nas procesach zachodzących w naszym mózgu. Jak pogodzić ze sobą te dwie, zdawałoby się, nieprzystające do siebie narracje? W ostatnim odcinku serii z pytaniem tym zmierzy się dr hab. Mateusz Hohol, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kognitywista, kierownik Mathematical Cognition and Learning Lab, obecnie realizujący grant Narodowego Centrum Nauki pt. “Cognitive artifacts on various time scales: An integrative approach” (OPUS, nr 2021/43/B/HS1/02868).
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: / @copernicuscenter patronite.pl/copernicus - Наука та технологія
Według mnie warto przekazywać nawet w obyciu rodzinnym naukowe spojrzenia na człowieka i umysł i mózg i te relacje z hormonami dlatego ze to utrwala blizszy prawdzie obraz rzeczywistosci i dzieci tez nasiakaja tym, niektore potoczne stwierdzenia nie stoja w sprzecznosci z nauka a niektore wprowadzaja w blad w zbyt duzym stopniu wiec wedlug mnie lepiej ich unikac, niektore sprawy sa trudne do wytlumaczenia przez nauke, nie ma co sie spinac i ponizac innych ze wzgledu na jakies malo precyzyjne slowa, miejmy serce i patrzajmy w serce, wolna wola nawet jeśli nie istnieje i jest wypadkową jakichś naszych cech które też trudno określić i skąd one pochodzą a reszta to racjonalizacja to i tak na razie jest potrzebna w prawodawstwie bo nie da sie tak radyklanie i szybko zmienic litery prawa by nie wywolalo to mniejszej lub wiekszej anarchii lub dezorientacji, chillera
Pan Mateusz świetny wykładowca.
Super seria, szkoda że się już skończyła.
Myślę, że obie z tych narracji potrzebują drugiej. Narracja potoczna wynika z ,,odczuwania świata", pobieżnego ,,klejenia" jednego spójnego jego obrazu, pozwala sprawnie działać. Natomiast narracja naukowa pozwala tą pierwszą weryfikować, czerpie od niej inspiracje i ubogaca obraz tej pierwszej pewnymi faktami. One nie mogą ze sobą rywalizować, tylko być między sobą w równowadze, nie przeszkadzać sobie nawzajem, dobrze koegzystować. Konflikt między nimi może prowadzić do nieszczęść. Pozdrawiam, mega szanuję Waszą pracę 😁
No i na koniec odpowiem na pytanie, która narracja ma wygrać. Jeśli założymy hipotezę, że racjonalizm powstał jako odpowiedź na bardzo bujną wyobraźnię człowieka (ta sprawia, że człowiek traci kontakt z rzeczywistością i bazuje na systemie wyobrażeń), bazującą na systemie intuicyjnym, to wyjdzie, że jeden system nie istnieje bez drugiego. Racjonalizm ma produkować lepsze wyniki i przez to zużywa dużo więcej energii i pamięci i czasu, ale musi także bazować na systemie intuicyjnym, bo z niego powstał i są złączone, a ten znowu musi automatycznie wykrywać zagrożenia w środowisku naturalnym i zwiększać szanse na przetrwanie. System intuicyjny bazuje bezpośrednio na impulsach z ciała i jakichś ograniczonych zasobach pamięci, takich, które szybko redukują czas potrzebny na kojarzenie, by szybciej wygenerować wynik i reakcję (szybciej niż potencjalne oddziaływanie czynnika zagrożenia jakim może być np. drapieżnik, ogień, spadający kamień), a te pochodzą z receptorów, które przetwarzają dane prosto ze środowiska. Ze względu na to, że człowiek większość czasu istnienia swojego gatunku spędził jednak bezpośrednio w środowisku, w którym ciągle musiał ostro walczyć o przetrwanie, to ten system jest dominującym z natury, mózg domyślnie na nim bazuje. Dzięki edukacji i ćwiczeniom układów racjonalnych rozwijamy system racjonalny i ulepszamy pracę całego mózgu, ale i z kosztem. Zawsze jest coś za coś. Naturalnie próbujemy szybko znajdywać odpowiedzi, czyli z przyzwyczajenia ewolucyjnego naszego mózgu chcemy szybko generować wyniki, zwłaszcza w momentach, gdy odczuwamy zagrożenie (nawet wyimaginowane), ale nie tylko. Wówczas prace systemów nakładają się i często doprowadzają do błędnych wyników pochodzących systemu racjonalnego, a nawet do mylnego interpretowania wyobrażeń jako racjonalne choć pochodzą one z systemu intuicyjnego.
Dziękuję i pozdrawiam.
Ostatnio dużo o tym myślę i nie dostrzegam w naukowym obrazie świata nadziei. Nie ma wolnej woli, ze świadomością to tak bardziej fikcja, bez sens, nihilizm. Mam nawet taką obawę, że w tych czasach chaosu, może to dobrze współgrać. Właściwie nie wiem czemu przejmować się np Holokaustem. Nikt nie miał na to wpływy, a właściwie co za różnica. Właściwie ciekawy eksperyment, ku chwale nauki. Radość czy cierpienie - to samo tylko inaczej się neurony odpaliły. Lubię Sapolskiego, ale dziwię się, że jeszcze sobie nie strzelił w łeb xD.
Podstawowym problemem w zrozumieniu ludzkiego umysłu i myślenia jest wciąż brak odpowiedniego języka.
I jeszcze mi zabrakło tematu błędów myślenia i systemów myślenia według Kahnemana (nie tylko według niego). Jak ktoś ogarnie taką tematykę to wtedy będzie się bardziej skłaniał ku tezom Sapolsky'ego jak i szybciej odrzuci zjawiska "paranormalne" wynikające po prostu ze zwykłych skrótów myślowych i odczuć.
Milosc to slowo ale czy fizyczne doznania w czlowieku sa wywolywane poprzez slowa,..??,Love is a word, but are human physical feelings caused by words...??,..Twój diabeł ma prawo się odezwać, ale postaram się go dyskretnie uciszyć,Czy wierzysz w moc i moc żywego słowa miłości??,..Szatan chce przemówić, ale dobrze wiesz, że jeśli zostawisz go przed maszyną do mówienia lub klawiaturą, żeby coś napisał, to ja niewinny,...To jest niewinny mały diabeł i szatan zostawił go pod moją opieką i nie pozwolę na przeprowadzanie eksperymentów, badań i testów na naszym iblisku,..Żywe słowa są jak naładowana strzelba pełena pociskow wymierzonych w ludzkie serca i umysły, a kto poniesie odpowiedzialność za żywe słowa??, w glowie szalenca elektryczne wyladowanie rzeczywistosci w Duszy wierzącej w moc Żywego słowa,Nawet najgłębsze myśli nie odkryją, gdzie miłość kryje swój wieczny, niezniszczalny skarb zwany wiarą i Bogiem,Even the deepest thoughts will not discover where love hides its eternal, indestructible treasure called faith and God
Naszym życiem rządzi termodynamika tej planety, a nie wydumane subiektywizmy, a jeśli ktoś lub coś nami ,,rządzi", to chwilowo.
Interdyscyplinarny naukowiec, który rozmywa, zamiast łączyć pojęcia w spójny ład.
Na czym ta "interdyscyplinarność" w Pana wydaniu polega?