Eistain Kuantum Dolanıklığı Neden Reddetti?
Вставка
- Опубліковано 6 лют 2025
- Einstein’ın kuantum dolanıklık için söylediği "spooky action at a distance” ifadesini duymayan kalmadı. İlk bakışta bu ifade “uzaktan ürkütücü etki” olarak anlaşılabilir. Ancak asıl mesele, "spooky" kelimesinin alt metninde gizli. Spooky, İngilizcede “tüyler ürpertici,” “anlaşılmaz,” “doğaüstü” veya “gizemli” gibi anlamlara gelebilir. Spooky kelimesi İngilizceye Almancadan geçmiş ve Almancada Spuk, yani “hayalet” anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir. Evet bu konu ile kuantum dolanıklık ilişkisi nasıl kurulabilirdi? Devamı videomuzda.
demek kendi teorisine zarar gelmesin diye reddetmiş. Olmamış ancak bu durum. Güzel video
Tam olarak öyle değil aslında.
Sonunda birisi şu konuyu netleştirdi teşekkürler
Gerçekten öyle olmuş
geçtiğimiz günlerde bu konuda video yapmanızı dilemiştim görünce çok mutlu oldum çok teşekkürler:) eskiden hakan gündüz vardı çocukken radyoda çok severek dinlerdim, sizin sesinizi de ona benzetiyorum ayrıca anlatımınız ve tonlamalarınız da çok güzel.
benim merak ettiğim saçma bir şey var, utanmadan soracağım😅 bilimin işleyişi ve gelişimi ile ilgili fikir sahibi olmak adına öğrenmek isterim:
mesela einstein hiç yaşamamış olsaydı, görelilik kavramı geçen sürere yine biri ya da birileri tarafından, tek seferde olmasa da belki zamanla gelişe gelişe günümüze kadar teorileştirilmiş olur muydu yoksa hâlâ uzay-zaman denilen kavramdan ve zamanın bükülmesinden bihaber mi olurduk? ve böyle olunca insan yapımı uydular vs. olmaz mıydı? (soru çok çocukça olabilir, saçmaladıysam özür dilerim😅)
Müthiş ilham verdiniz biz teşekkür ederiz. Ek olarak sorunuz da İngilizce kanalımız için harika bir ilham oldu.
1800’lerin sonlarına doğru, elektromanyetizmada yapılan keşifler, Newton’un mutlak uzay ve zaman anlayışına aykırı sonuçlar veriyordu.Ayrıca Newton’nun teorisi Merkür’ün yörünge kaymasını açıklayamıyordu. Yani ister istemez yeni bir teori ihtiyacı vardı ve Avrupalı bilim insanları bu konuda çok iştahlıydı
Einstein'ın 1905'te özel göreliliği formüle etmesinden önce, Hendrik Lorentz ve Henri Poincaré gibi bilim insanları, uzay-zaman ve elektromanyetizma üzerine benzer matematiksel çalışmalar yapıyordu.
Ancak Einstein olmasaydı, David Hilbert, Hermann Weyl veya Marcel Grossmann gibi matematikçiler bu kavramı muhtemelen 1920’lerin sonu veya 1930’larda geliştirebilirdi.
Alternatif olarak, Arthur Eddington’un 1919’daki güneş tutulması deneyi, başka bir teoriyle de olsa, Newton’un yerçekimi anlayışını aşan yeni bir kuramın gerekliliğini gösterecekti.
Elbette bu soruya yanıt vermek zor ama genel görelilik 1950’lere kalabilirdi.
@@birkacseybilenadam ❤ harikasınız çok teşekkürler cevap için 🙏 güzel videolarınızın ve başarılarınızın devamını dilerim
@@bahadirylmz Einstein'in kendi sözüyle, eğer ben genel göreliliği bulmasaydım büyük ihtimalle Poincare bulacaktı dediği rivayet edilir.
Einstein,spoky action at a distance olarak adlandırdığı şey dolaniklik değildir. Lütfen makaleyi dikkatli okuyun. Tüm internet bu hatalı yorumla dolu sanırım sizde o nedenle öyle bilmiyorsunuz. Biraz dikkatli araştırırsanız ne demek istediğimi anlarsınız.Cok küçük ama önemli bir fark var.
Biz atlamış ya da bu güne değin hiç öğrenmemiş olabiliriz. Sorgulayıcı yaklaşımınız için çok teşekkürler. Biz videoyu aşağıdaki mantıkla türetmiştik. Eksik olan kısmı varsa lütfen ekleyin biz de videonun açıklama kısmına bu ifadenizi ekleyelim. Eksik bir şey ifade etmek istemeyiz. Desteğiniz için sağolun
Görelilik Teorisi'ne göre, hiçbir bilgi ışık hızından daha hızlı hareket edemez.
Eğer bir parçacığın durumu diğerinden anında etkileniyorsa, bu yerel gerçekçilik ilkesine aykırıdır.
Einstein’a göre, bu durum kuantum mekaniğinin eksik bir teori olduğunu gösteriyordu ve henüz bilinmeyen "gizli değişkenler" olmalıydı.
@@birkacseybilenadam Evet Einstein kuantum mekaniginin ortaya koydugu gerceklege inanmiyordu. O nedenle KM eksik demisti. Cok isimize yarayan bir teoari ama gercekligi gostermede basarili degil demisti. Bu konuyla ilgili cok video var. EPR makalesinde einstein dolasiklik uzerinden KM nin bu dunya tanimina itiraz etti. Cunku KM dalga denkleminin gercek ve fiziksel sistemi tanimladigini soyler. Kopenhang yorumu yani. Einstein spooky action at a distance diye itiraz ettigi Kopenhang yorumunda anlatilan dalga denkleminin cokmesine itiraz etmisti. Bu konu bugunde hala tartismali. Dalga denkleminin cokmesi gercek mi? Dalga denklemi gerceklegi eksiksiz mi gosterir?Yoksa bizim bilmedigimiz gizli degiskenler mi var? dolasiklik ile iletilen bilgi izafiyeti ihlal etmez. Cunku iletilen bilginin olculmesi gerekiyor ve bu islem de raslantisal bir sonucu var. Yani hala KM olcum sonucu ortaya cikan rastlantisal durumun icindeyiz. Bu anlamda bilgi bir tanecikten digerine anlik olarak iletilmis gibi gorunse de bilgi olarak herhangi bir isimize yaramaz. dolasiklik kullanilarak anlik bilgi iletimide imkasizdir. Ama temel soru hala cevapsizdir. Einstein de simdi bazi cagdas fizikciler de ayni soruyu soruyor. Olcum aninda ne oluyor da dalga denklemi cokuyor. KM bu soruya cevap vermez. Onun acisindan sadece bir olasiliktir ve bunu kabul etmeliyiz. Olcme sorunu KM nin cevap verebildigi bir olgu degildir. Buna bazi cevap onerileri var. Mesela yercekiminin isin icinde olmasi gibi. Ya da KM nin kopenhang yorumunun yerine diger bazi yorumlar onerilmistir.
Aslında sağ sol yapınca hareket ediyorsa bir sürü dolandık parçacık la sağ sol yaparak dil oluşturup haber alınabilir
Kuantum internet yapılmış. Şimdilik 25 Km ilk fiber bir hatta
@ benim demek istediğim Evren’in uzak bölümünde mesela burdaki dolanık parçacıkla sağ hareket edince diğer uzaktaki sol hareket ediyor ya 50 tane böyle cisim koyarsın ilk 3 ünü sağ yapmak Ahmet demek gibi kodlar koyup anlık iletişim sağlarsın demeye çalıştım
İlk önce videolarınızı ilgi ile takip ettiğimi belirtmek isterim. Bu konu ile ilgili olarak bilgi iletmenin bundan sonra artık bir mühendislik problemidir. Bu sebeple bilginin ışıktan hızlı iletilir bilir bir aşamaya gelmesine ramak kalmış.
Çok teşekkürler. 25 Km için halka açık fiber kablolar üzerinden veri transferi (popüler adı ile "kuantum internet") gerçekleşti ve yine Hollandalılar.
Muhtemelen bilimin en faydasız keşifleirnden biri.
Belirsizliği kullanabiliyoruz, süper pozisyonla bilgisayarlar yapılıyor ama dolanıklık henüz hiçbir işe yaramıyor.
Çünkü birbirine dolanık parçacıklardan herhangi birini istediğimiz biçimde manüple edemiyoruz.
Kuantum işi bu sefer anladım dediğin her an daha da karışıyor aslında😅
Olasılıkçı olduğundan böyle. Kuantum dolanıklık deneyini en ince ayıntısına kadar anlatmak amacı ile bir video yapalım dedik. Elimizde kaldı. Cidden çok olasılıkçı
Peki bilgi iletilmiyor ise, diğer parçacık ilk parçacığın tam tersi yönde neden dönüyor? İletilmeseydi aynı yönde de dönebilirdi.
Saçmalamışsınız gerçekten
Geri bildirim için çok teşekkürler. Ancak şu ana kadar elimizde olan en iyi çalışmalara göre bilgi iletimi yok. Einstein da aynen sizin gibi düşünmüştü ama teorisini çürüten bilim insanları 2022 de Nobel aldılar. Kuantum dünyayı klasik fizik kuralları ile açıklayamıyoruz.
Yok be hocam sen uçmuşum
Teşekkürler.
Teşekkürler.
Hocam, dolanık parçacıklarından birisinin spin değeri değiştirilebilir mi? Evet ise, bir parçacığın spin değerleri istenilen şekilde değiştirilerek, uzaktaki diğer parçacığa mors alfabesi gibi bilgi aktarımı yapılabilir mi, teorik olarak?
ölçüm dolanıklığı bozar. müdahale daha da bozar. konu kilit.
Dediğiniz teknik ile internet geliştirildi. 25km iki laboratuvarda halka açık fiber optik kablolar ile bunu yine Hollandalılar yaptılar. Şöyle yapıyorlar elektron süper pozisyona girerken bir ışın çıkarıyor ve bu ışın spin değer açısından elektronla özdeş. Bilgi iletimi bu ışınla yapılıyor ve bu sayede esas elektronun da süper pozisyonu çökmüyor. Çok yakın zamanda olmasa da kuantum interneti kullanırız.
@@birkacseybilenadam e tamam da ışın dediğin şeyi karşı tarafa nasıl iletiyorsun?
👏🙏
Tamam hiç bir şey ışık hızını aşamaz kabul ama bu durumu açıklamıyor daha da gizemli hale getirmiyor mu?
hayır
Neden sorusuna bir yanıt yok ama nasıl sorusuna bir yanıt var. Yakın zamanda bir kuantum dolanıklık deneyi nasıl yapılırı en ince ayıntısına göre yayınlayacağız. O gözle bakınca nedense gizem biraz azaldı.
😮😮😢
Teşekkürler.
her soruyu cevapladım bi like alırım
Teşekkürler.
Aistain kim
Kim ki?
Eistain kim kanka
Dehası büyük.
@@birkacseybilenadam mal herif başlığı düzelt adam seninle t4şak geiçyor
Emeğine sağlık:
Belirtmek istediğim birşey var. Dolanık 2 parçacığın arasındaki iletişimin ışıktan hızlı olup olmadığının deneysel olarak ölçülebilmesinin mümkün olmadığını düşünüyorum. Çünkü bunu ölçebilmek için ölçüm yaptığınız bütün gereçler ve insan algısının dahi ışıktan hızlı hareket etmesi gerekir ki bu da henüz mümkün olmuş bir olgu değildir. Bununla beraber hız dediğimiz kavram kütle miktarının uzay bükümüne ve hıza bağlı olarak değişiyorsa durum çok çok daha karmaşık hale geliyor. Einstein ın teorisi hala en mantıklı ve geçerli en genel teori bence...
bir çift eldivenin birini bir kutuya koyup andromeda'ya gittin. kutuyu açtın eldiven sağ elin eldiveni. düşünüyorsun, acaba dolanık olan diğer eldiven hangi ele ait? bence sol.
@@cemsaginda Teşekkürler ama bu anlattığınız konunun sorulan soru ile alakası yok...
@@alisoylu4034 Diyorum ki çok da ölçümlemeye gerek yok. Eldiven örneğinin gerçek olup olmadığını anlaman için andromedaya gitmene gerek yoksa bunun için de gitmene gerek yok.
1300 metrelik bir deneyde ölçtüler. Yakın zamanda yayınlayacağız. Yayına göre eş zamanlılık var. Ölçüm dolaylı ve fotonlar üzerinden yapılabildiği için ölçülebiliyor sanırım.
Bir ara sende kuantum fiziğine inanmıyordun.
Gelecekte kuantum dolanıklık ile anlık haberleşme sağlanabilir mi,
Marstaki araçlarla anlık iletişim sağlanabilir mi acaba.?!
hayır
Aslında şu an yapıldı ve biz bunu video yapacak zamanı bulamadık ve yine Hollanda.
www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adp6442
Kuantum dolanıklılık niye bu kadar abartılıyor ? Bu abiler zaten dolanık . Ölçüm yapınca diğerinin ne olacağı belli diğerinin tersi . Elmayı ikiye bölüyorsun . Birine bakıyorsun . Diğeri bunun simetriği çıktı diye şaşırıyorsun . Buna şaşırmak kitlesel bir aptallık .
Bunu ben de sordum hep kendime. Ama burda sanki nedensel bir ilişki var. Öyle bir ilişki yoksa dediğin gibi koskoca bilim insanları bu kadar aptal olamaz heralde. Kafam hala karışık ama. Bir bilen varsa yazsın buraya lütfen.
Olay o değil. Parçacıklar süperpozisyondalar. Sen ölçene kadar spinleri belli değil. Ama sen bilmiyorsun anlamında değil gerçek anlamda belli değil. Elma örneğinde sen bilmiyorsun ama elmanın hangi yarısı olduğu belli. Ama bu parçacıklar Aynı anda hem + hem -. Ama ölçüm yaptığımız anda gerçekten bir rastgelelik sonuçlanmış oluyor. Mantıken aynı rastgeleliği diğer parçacıkta da görmek istiyoruz ama göremiyoruz.
@@eray3993 deep seeker de aynı soruyo sordum buraya da sorayım: I still think that there might be hidden ways of communication in almost no time. perhaps in no time. perhaps for this particles there is no time. if we also except that they communicate in very complex strange ways, now the existence of them would not contribute to classical quantum probabilistic world view. Why do the experiments based on Bell's theorem disprove this idea?
@@eray3993 ya super position diye bir şey yoksa? Biliyorum deneyler hep var okdguna işaret ediyor ama bu deneyler ya bazı etkileşimleri detect edemiyorsa?
@@conatus1789 tekrar ediyorum. Bu parçacıkların herhangi bir anda aldıkları bir değer, biz onları ölçene kadar yok. Yani ortada bir değer var da biz bunu bilmiyoruz gibi bir şey değil elma örneğindeki gibi. Yani bir parçacığın spinini ölçmediğin sürece + veya - değil.
Bu yüzden de ya sonsuz hızda bir iletişim var ya da parçacıklar sonsuza kadar hangi anda ölçülürlerse hangi değerleri alacaklar bunu biliyorlar gibi bir sonuç çıkıyor. Tamamen random olmasını beklediğimiz bir ölçüm iki parçacıkta birbirine uyuyor. İki sonuç da aşırı garip olduğu için aslında kuantum dolanıklığı şaşırtıcı.
Dolanıklık yok evren tek atomdan oluşur atom için zaman kavramı olmadığı için atom her yerde aynı anda her maddeyi oluşturabilecek kabiliyete sahip. Zaman sadece entropiye maruz kalan maddeler için geçerli.
Tv ekranında tezahür eden bilgi yüklü frekans kalıplarını gözlemleyen bilinçli bir çanak anten
Gerekli değil mi..?
Öyle diyorsanız öyledir elbette ama, kuantum dolanıklık üzerinde iletişim sağlıyorlar.