Hypocaustum - Ogrzewanie Zamku w Kruszwicy - zwiedzanie lochów Kruszwica Mysia Wieża kwiecień 2024
Вставка
- Опубліковано 15 вер 2024
- Hipokaust (łac. Hypocaustum) to system centralnego ogrzewania w budynku, który wytwarza i rozprowadza gorące powietrze pod podłogą pomieszczenia, a także może ogrzewać ściany za pomocą szeregu rur, przez które przepływa gorące powietrze. Powietrze to może ogrzać również górne piętra. Słowo to pochodzi od starożytnych greckich słów hipo oznaczających „pod” i caust-, czyli „spalony” (jak kaustyczny). Najstarsza wzmianka o takim systemie sugeruje, że w ten sposób ogrzewano Świątynię Efezu z roku 350 p.n.e., choć Witruwiusz przypisuje ten wynalazek Sergiuszowi Oracie ok. 80 p.n.e. Jego wynalazek poprawił higienę i warunki życia mieszkańców i był prekursorem nowoczesnego centralnego ogrzewania.
Przykłady: pod podłogą rzymskiej willi w La Olmeda w prowincji Palencia (Kastylia i León, Hiszpania)
Caldarium z łaźni rzymskich w Bath w Wielkiej Brytanii. Podłoga została usunięta, aby odsłonić puste przestrzenie, przez które przepływałoby gorące powietrze.
Hipokaust w rzymskim forcie Chesters
W starożytnym Rzymie hipokausty służyły do ogrzewania gorących łaźni i innych budynków użyteczności publicznej. Stosowano je także w domach prywatnych. Bogatsza klasa kupiecka uznała to za właściwe i konieczne w przypadku ich willi w całym Cesarstwie Rzymskim. Ruiny rzymskich hipokaustów odnajdowano w całej Europie (m.in. we Włoszech, Anglii, Hiszpanii, Francji, Szwajcarii i Niemczech), a także w Afryce.
Strop hipokaustu wzniesiono nad ziemię za pomocą filarów, zwanych stosami pilae, podtrzymujących warstwę płytek, następnie warstwę betonu, a następnie płytki podłogowe pomieszczeń powyżej. Gorące powietrze i dym z pieca przepływałyby przez ten zamknięty obszar, a następnie przez gliniane lub płytki kominowe w ścianach pomieszczeń powyżej do wylotów na dachu, ogrzewając w ten sposób podłogi i ściany pomieszczeń powyżej. Te kanały kominowe z płytek nazywano kaliduktami.
Pomieszczenia, które miały być najcieplejsze, znajdowały się najbliżej pieca znajdującego się poniżej, którego moc cieplną regulowano poprzez regulację ilości drewna dodawanego do ognia. Prowadzenie hipokaustu było kosztowne i pracochłonne, gdyż wymagało ciągłej uwagi przy ogniu i dużej ilości opału, dlatego była to cecha spotykana zwykle tylko w dużych willach i łaźniach publicznych.
Witruwiusz opisuje ich budowę i działanie w swoim dziele De Architectura z około 15 roku p.n.e., podając szczegóły dotyczące oszczędzania paliwa poprzez zbudowanie gorącego pomieszczenia (caldarium) dla mężczyzn obok pomieszczenia dla kobiet, przy czym oba przylegają do tepidarium, tak aby sprawnie zarządzać łaźniami publicznymi. Opisuje także urządzenie do regulacji ciepła za pomocą brązowego wentylatora w kopułowym suficie.
Pozostałości wielu rzymskich hipokaustów przetrwały w całej Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce.
Analogi nierzymskie
W latach 1984-1985 w Gruzińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej wykopaliska w starożytnej osadzie Dzalisi odsłoniły duży zespół zamkowy z dobrze zachowanym hipokaustem zbudowanym między 200 a 400 rokiem p.n.e.
Począwszy od 1000 roku p.n.e. koreańskie domy tradycyjnie wykorzystywały ondol do ogrzewania podłogowego na podobnych zasadach jak hipokaust, zasysający dym z ogniska zwykle używanego do gotowania. Ogrzewanie ondolowe było powszechne w koreańskich domach aż do lat 60. XX wieku, kiedy to do ogrzewania głównego pomieszczenia w domu zwykle używano dedykowanych instalacji ondolowych, spalających różne paliwa, takie jak węgiel i biomasa.
Na mniejszą skalę w północnych Chinach piec łóżkowy Kang ma długą historię.
Po Rzymianach
Wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego hipokaust wyszedł z użycia w zachodnich prowincjach, ale nie we wschodnim imperium rzymskim. W Wielkiej Brytanii od ok. 400 r. do ok. 1900 r. uważano, że nie istnieje centralne ogrzewanie, a gorące kąpiele były rzadkością. Jednak ewolucję hipokaustu zastosowano w niektórych klasztorach w kalefaktoriach, czyli ogrzewalniach, które ogrzewano podziemnymi ogniami, tak jak w rzymskim hipokauście, ale zatrzymywały ciepło za pomocą granitowych kamieni. W Europie Wschodniej zastosowano także rozwój promiennikowych pieców ceramicznych lub kamiennych. Na Półwyspie Iberyjskim przyjęto system rzymski do ogrzewania łaźni hiszpańsko-islamskich (hammamów) w Al Andalus. Wyprowadzenie hipokaustu, gloria, było używane w Kastylii aż do pojawienia się nowoczesnego ogrzewania. Po rozdrobnieniu paliwa (głównie drewna) na popiół zamykano dopływ powietrza, aby zatrzymać w środku gorące powietrze i spowolnić spalanie. W kolonialnej brytyjskiej Ameryce Północnej dom gubernatora Maryland Charlesa Calverta (obecnie część Historic Inns of Annapolis) został zbudowany w latach dwudziestych XVIII wieku z hipokaustem do ogrzewania szklarni do uprawy roślin tropikalnych.
tagi: HVAC HVACR odzysk ciepła pompy solary ogniwa fotowoltaiczne piece eko-groszek węgiel drewno wiatraki energia cieplna wiatrowa słoneczna elektrociepłownie ciepłownia wentylacja ventilation kaloryfery Malbork Antyczna Grecja
Witaj, cudowne Piesiułki też zwiedzają, bardzo ciekawe miejsce i ciekawe informacje w temacie ogrzewania, Bardzo ładnie odrestaurowane lochy, dzięki i serdecznie pozdrawiam, miłego dnia 😍😍🖐🖐💚💚
Witaj, dziękuję Ci serdecznie, uwielbiają wszędzie zaglądać i chronią mnie :) Czasem przyciągają do rozmowy hihi :) Dużo jeszcze do wykonania w zamku kruszwickim. Z jednej strony dobrze, bo archeolodzy za wiele lat będą wciąż mieli co robić ;) Z drugiej, aż się prosi, żeby prace były kontynuowane i by zobaczyć więcej ;) Ale fakt lochy są odrestaurowane dobrze i super, że są dostępne :) Pozdrowionka :) Adam
@@InowroclawX Dzięki Adamie, też uważam, że prace restauracyjne należy kontynuować, a my dowiemy się nowych ciekawych rzeczy i będzie co oglądać i zwiedzać, pozdrawiam 👍👍💚💚😊😊
Bardzo ciekawy film , ogrzewanie gmachu , więcej takich filmów !
Dziękuję, cieszę się bardzo, że Ci się podobało :) Super by było, gdyby te piece zrekonstruowali, taka myśl na szybko, zwłaszcza że wczoraj były tylko 4 stopnie ciepła, zatem ogrzewanie by się przydało, hihi :) Mógł to być jeden z pierwszych systemów centralnego ogrzewania w historii na Kujawach. Ale historia dopiero to odkryje. Jeszcze wiele przed nami do odkrycia, tak myślę! :) Pozdrawiam ciepło !
Hallo das Video war wunderschön und interessant Viel Glück
Hallo, vielen Dank für Ihren sehr netten Kommentar. Ich freue mich, dass Ihnen das gefallen hat! Viel Glück und interessante Besichtigungen!