Why you don't see the same as someone else. 🤯
Вставка
- Опубліковано 12 тра 2024
- We think that everything we see is reality, but our brain still plays a very important role in this. Surya Gayet, a brain scientist from Utrecht University, explains why we see the world this way, or rather not 'see' it but hallucinate it. We go out with Surya to ask people for directions. Not because we are lost, but to test whether they understand our switching trick.
Thanks to Escher in the Palace! Glad we could come by. www.escherinhetpaleis.nl/
Do you want to let us know something or ask us something? That can be done through this form: forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6
More science? Check:
Podcast on Spotify ► open.spotify.com/show/0z2ydI7...
Podcast on iTunes ► itunes.apple.com/nl/podcast/d...
Our website ► www.universiteitvannederland.nl/
Instagram ► / universiteitnl
Twitter ► / universiteitnl
Facebook ► / universiteitvannederland
For non-commercial use, you are allowed to use fragments (provided the context is preserved). Always mention the source: University of the Netherlands. If in doubt, email us at [info@universiteitvannederland.nl](mailto:info@universiteitvannederland.nl)
About the University of the Netherlands:
The University of the Netherlands has an independent editorial team that produces podcasts, videos, and social posts on scientific topics weekly. We believe that everyone should be able to learn from the top scientists we have in the Netherlands. Without tuition fees or exams. We are the university for everyone.
dit sluit goed aan op The Invisible Gorilla, een boek dat veel dieper in gaat op het fenomeen dat de hersenen van alles invullen of weglaten, én dat mensen een totaal verkeerd beeld hebben van hoe veel dat gebeurd en hoeveel je op je hersenen kan rekenen. Aanrader!
Dan te bedenken dat ons brein deze testjes heeft verzonnen om te laten zien hoe ons brein werkt
Inception 🤯
Hersenonderzoek: het brein dat het brein bestudeert. Het is een beetje alsof je de rechter én de verdachte tegelijk bent. Dat maakt het extra belangrijk om te werken aan objectieve meetinstrumenten!
Ik ben een neanderthaler!
Iets dergelijks heb ik ooit, 50 jaar geleden, met geluid meegemaakt. Ik lag op de operatie tafel voorafgaande aan de operatie. De narcosespuit zat al in mijn arm. Ik hoorde mannen en vrouwen tegen elkaar praten in de operatiezaal. Van het ene op het andere moment kon ik niets meer verstaan en hoorde ik alleen klanken. Ik wist niet of ik een man of een vrouw hoorde praten. Mijn hersenen waren niet meer in staat de geluiden te interpreteren. Het waren holle klanken alsof ik midden in een grote kathedraal lag. Een miraculeuze ervaring die ik me nog steeds als de dag van gisteren herinner.
goed verhaal
Knock out is dat😂
Herrineringen zijn vaak niet echt feitelijk.
Hij wisselt tijdens de aflevering meerdere keren van pet!
Dat zeggen ze aan he eind dan ook hehe. Zag het inderdaad wel voor ik het einde zag, rekende er eigenlik al op dat ze zo een visuele truuk zouden doen in een video over visuele manipulatie.
Door een overvloed van informatie (prikkels) hebben b.v. autisten moeite omdat het veel energie kost dit te verwerken. Deze kunnen dan weer wel vaak zeer gedetailleerd vertellen wat ze hebben waargenomen.
Zet mij op een feestje en ik kan je echt niet vertellen waar iedereen (die tegen mij sprak) het over had, hoewel mijn hersenen het wel allemaal proberen te verwerken. Dat zijn teveel prikkels tegelijkertijd.
Maar die foto met de tandenborstel zag ik dan weer wel direct - ik scan zo'n foto helemaal en het viel met meteen op dat er een grote tandenborstel stond.
Dus je: autisten nemen meer waar en kunnen dat in detail na vertellen
Maar niet altijd.
Grappig: ik heb een vorm van autisme en ik had alle visuele trucjes gezien.
Het enige waar ik niet goed in ben is gezichten herkennen: ik herken mensen meestal aan hun loopje, houding, kapsel of geur. (Geur, geen stank. Iedereen heeft van zichzelf een natuurlijke geur. Dat stinkt niet en hoeft ook niet verbloemd te worden met parfums.)
Vrienden van me zijn een tweeling, en ze lijken voor anderen heel erg op elkaar. Voor mij is zelfs hun geur zo anders dat ik niet eens zou hoeven te gokken wie er achter me staat.
Makeup is heel bizar voor mij: stel je voor dat je met iemand aan het praten bent, en je ziet in plaats van een gezicht eigenlijk alleen een grote rode mond, of twee zwarte lijnen op ooghoogte.
Heel interessant. Ik ben bekend naar onderzoek met mensen met ADD/ADHD waarbij de visuele trucs meestal ook veel "minder goed" werken (of juist beter werken, afhankelijk van je perspectief), maar ik weet niet van veel onderzoek af waarin mensen met ASD worden gemeten. Wordt vervolgd dus, hopelijk :-)
@@suryagayet Het is zeker heel interessant dat we compleet andere dingen zien, ruiken, horen, en filteren. Mijn vriend zegt vaak dat mijn filter stuk is, waardoor ik te veel "nutteloze" informatie binnenkrijg. Hij is biomedisch technoloog en vindt neurologie erg interessant. Volgens hem hebben de meeste mensen een beter filter waardoor ze prikkels na een aantal minuten niet meer opmerken, zoals een tikkende klok of een bepaalde geur. Soms verdwijnt die informatie bij mij niet, en blijft die de hele dag binnenkomen. Ik heb zelf heel af en toe een beetje parfum op, mijn vriend vindt dat chique als we naar een gelegenheid gaan. Ik ruik mezelf dan de hele dag, en het maakt eten en drinken een aparte ervaring omdat die geur er dan overheen ligt.
Mijn vriend gaat vaak mee naar gesprekken met artsen omdat ik in een nieuwe omgeving letterlijk alles om me heen zie/ruik/hoor. (Er stonden 14 mensen op een schilderij, het raamkozijn was beschadigd, en er was een modem met knipperende lampjes.) Door al die info moet ik extra hard focussen op wat de arts zegt. In een tweede gesprek is dat al veel beter, omdat ik die ruimte dan ken.
Het is soms ook erg handig: ik ben vaak de eerste die een lekkage of beschadiging in een gebouw ziet. Dat was vorig jaar in de wachtkamer bij de huisarts: het druppelde letterlijk door het dak op de vloer, en er was niemand anders die het opmerkte.
Ook in mijn beroep als onderzoeker was het erg handig om kleine verschillen in het lab op te merken. Een machine die ineens een ander geluid maakt, een monster dat verkeerd ruikt en mogelijk in het verkeerde potje zit. Mijn collega's waren altijd blij om mij de "autistenklussen" te geven, en ik was erg blij om geen dingen met klanten te hoeven doen ':)
Mijn huis is lekker prikkel-arm, en we hebben huisdieren die zelf ook erg prikkelgevoelig zijn (dwergkonijnen). Het is leuk om elkaar zo goed te begrijpen, en daarmee heb ik het vrouwtjeskonijn geholpen met haar angststoornis. Elk brein heeft z'n voordelen en z'n nadelen!
Dat filter is wat binnen de cognitieve wetenschappen wordt aangeduid als "aandacht". Een soort amplifier die het ene signaal versterkt en andere signalen onderdrukt. Daarbij is er telkens een balans tussen aandacht die onvrijwillig wordt getrokken door dingen die aandacht vragen, en dingen waar je zelf moedwillig je aandacht op richt. Stel je bent een jager-verzamelaar die rode bessen zoekt, dan moet je het signaal van rode-ronde dingen versterken en de rest verzwakken, maar ook weer niet té goed, want je aandacht moet nog wel getrokken worden door een plotseling opdoemende tijger. Aan de hand van jouw verhaal begrijp ik dat jij erg snel de tijger zou opmerken (best handig!) maar daardoor misschien iets minder besjes zou vinden. Het één is niet per se beter dan het ander.
@@wontputmynamehere ik vond het boeiend om te lezen hoe jij de wereld ervaart. Bedankt voor het delen.
@@EekADog Graag gedaan! Ik vind het leuk om mensen een stukje van mijn wereld te laten zien. Het is een wereld die ramvol met prikkels zit, maar daardoor valt er ook veel te genieten.
Voor mij is autisme geen ziekte, ik heb vroeger zelfs een uitkering geweigerd daarom. Het UWV vond mijn lichamelijke handicap destijds te moeilijk om een sticker op te plakken, maar ik zou dan een uitkering krijgen obv autisme. En dus ook begeleiding naar werk obv autisme. Had ik absoluut niet nodig: in mijn vroegere werkveld is autisme een voordeel.
Ik zie autisme en zaken zoals ADD als een natuurlijke variatie, met voordelen voor iedereen. We hebben mensen nodig die zich vast kunnen bijten in een onderwerp, we hebben mensen nodig die eindeloos creatief zijn, en we hebben mensen nodig die sociaal vaardig zijn. Natuurlijk zijn er wel problemen en botsen mensen soms omdat ze volledig anders werken, maar daar kan over gecommuniceerd worden. En communiceren kun je leren :)
Briljante voorbeelden in deze video! 👏
Ja zeker heb ik dat gezien, het veranderd iedere keer wanneer het in beeld komt. Erg leuk gedaan, ik verklap niets want dan is het voor anderen niet leuk. Dank je voor deze leuke uitleg.
Graag gedaan! We vonden dit zelf ook wel een geslaagde video.
@@UniversiteitvanNLpet van Surya?
Leuk video!
3:45 Dit is precies wat mijn autistische brein kenschetst. Ik moet altijd erg opletten dat mijn brein de tijd krijgt alle input te kunnen verwerken. Helaas is de realiteit onvoorspelbaar en ben dus vaak doodmoe.
💪
Ik weet van mijzelf dat ik meestal niet alles waarneem en heb dus niks gezien wat verandert was in de tussentijd.
Heel interessant, maar er valt wel veel af te dingen op de voorbeelden. De sigaar in de muur zien we op een stilstaand beeld, de mensen buiten zien het ook nog eens vrij klein op een schermpje van een iPad waarvan we allemaal weten dat het spiegelt en vrij donker is ten opzichte van de achtergrond. Als dezelfde mensen echt bij de muur zouden staan, zouden ze allemaal meteen de sigaar zien. Hetzelfde met de blauwe jurk. Die zie je nu op een foto, die flink is bijgestuurd door de software van de camera vanwege het gelige licht. Dat zet je ogen op het verkeerde been. Maar als je zelf in die ruimte zou staan, hebben je ogen veel meer context en dan zien mensen niet een totaal andere kleur jurk dan de buurman.
Ik zag die sigaar eerst ook niet, maar nu kan ik hem niet meer 'niet zien'. Grappig hoe dat werkt.
haha ik zag de sigaar al
Intresant, dit geeft te denken
Bedankt.
Geweldig, wat hier onder de loep genomen wordt ;)
Dit vroeg ik me al af op de basisschool toen een leraar vertelde dat er mensen zijn met kleurverschillen en zelfs kleurenblind. Hierdoor ging ik me afvragen wat blauw voor mij is en wat voor een ander. Mijn linker ook ziet meer kleur dan mijn rechter. Uiteindelijk wijzen we allemaal hetzelfde plaatje(kleur). Al snel ging je dat je ook afvragen bij de tekeningen zoals de dansende vrouw,de mooie of oude vrouw en bij veel van die dot tekeningen.
heel herkenbaar haha
Maar de bekende voorbeelden van het gezicht / silhouet van de oude/jonge vrouw etc zijn wel speciaal gemaakt zodat ze makkelijk op twee manieren te zien / in te vullen zijn. Het is dus niet dat iemand anders er een olifant of een kopje thee in zal zien of zo. Wat kleuren betreft denk ik dat, afgezien van fysieke afwijkingen zoals kleurenblindheid, iedereen blauw wel als hetzelfde blauw ziet, omdat je ogen voor 99,99% hetzelfde zijn, blauw licht voor iedereen dezelfde golflengte heeft en mensen zelfs hetzelfde gevoel / associaties krijgen bij blauw: Koel, rustig etc.
Naast dat Surya een leuke verzameling heeft, wat is het andere dat verstopt zou zitten in de video? Ik zie verder geen veranderende terugkerende elementen in de verschillende shots.
De verschillende kleur petjes vielen mij inderdaad op en ook direct die super grote tandenborstel😊 leuke interessante video
Van deze technieken maken goochelaars en zakkenrollers misbruik van helaas…
Dat logo van het lab is tof.
De sigaar viel mij niet op.
Ik had ook niet door dat jullie die swap truc hadden voorgedaan voordat die fietser in beeld kwam. Stelletje Houdini's 😝
De gele fles en grote "paarse" tandenborstel vielen mij wel op, maar de laars niet. Noch de kleine tandenborstel.
Nee ik hoorde steeds "green needle". Hoe komt dat nou?
Dus door voorkennis kunnen wij een schim in de verte uitmaken voor een mens...of zelfs identificeren?
Geen van de voorbeeld werkt altijd en voor iedereen, het ligt er maar net aan waar je op dat moment je aandacht op richt. En klopt als een schim op een stoep loopt zien we het als een mens, als die zelfde schim in het gras stond hadden we het misschien als een boom herkend. We ZIEN het dan ook letterlijk als ofwel een boom ofwel een mens. Hier is veel onderzoek naar gedaan in ons lab.
De laars? Welke laars?
@@butterfly-hc2px Foto met de tandenborstel. Rode laars.
@@LK-fc9li 👍
Zo kun je bedenken dat een getuigenverklaring maar heel weinig waarde heeft en niet tot bewijs kan dienen. Wat ik ook zie is de abonneer- en likeknop ;)
Die mag je indrukken. Worden we blij van. 🥳
Pob held Surya :)
Ja, ik had het door!
Dit gaat m'n pet te boven
🤪
Wat ik me af vraag is of iedereen kleuren op dezelfde manier verwerkt. Wat ik als groen zie kan maar zo jouw “blauw” zijn
Surya heeft een leuke verzameling ...!
MC Surya!!
Mij lukt niet om "brainstorm" erin te horen. Ik heb het meerdere keren terugeluisterd met die intentie. Het blijft hetzelfde klinken. Ik zag wel al snel ook de tweede grote tandenborstel. Wat zegt dat?
Wat ik me afvroeg kunnen ook dergelijke testjes ontwikkeld om autisme vast te stellen, omdat de prikkelverwerking anders is?
Deze voorbeelden zijn gekozen omdat ze relatief vaak goed werken, en dus helpen om een punt aan te tonen. Maar geen van de voorbeelden werkt altijd of voor iedereen, en daar vallen op individueel niveau weinig conclusies aan te verbinden (in het daadwerkelijke onderzoek worden veel meer en veel beter gecontroleerde voorbeelden honderden keren per proefpersoon herhaald, maar dat past niet in een korte explainer video).
Het klopt wel dat dergelijke tekst verschillen in prikkelverwerking kunnen vangen die karakteristiek zijn voor verschillende populaties, en daarmee zelfs zouden kunnen helpen bij (vroege) diagnose.
Raar, ik zag die sigaar meteen in het begin van de video.
waar is de persoon in het apenpak?
Wij waren dus niet de enige die daar aan moesten denken 😝 Is je wel iets anders opgevallen? 🧢
Surya spit waarheid
Hersenen maken connecties met datgene wat het meest gangbaar is bij een individu. En dat is volledig gebasseerd op taal en woord capaciteit en eigen ervaringen. Daarom zijn de LLM ook zo intressant.
Ik zag de pijl
Zag de sigaar meteen
Tandenborstel zag ik ook meteen
Ik heb hier voorbeelden gekozen die het in de meeste gevallen goed doen, bij 1x tonen (zeg 80% van een publiek), en helpen om een punt te maken. Er bestaan geen voorbeelden die het altijd bij iedereen doen. In de echte experimenten gebruiken we heel veel herhaalde metingen, waardoor je kwantitatief de invloed van verwachting op waarneming kunt meten. Helaas kan zo een heel experiment (dat vaak minimaal een uur duurt per proefpersoon) niet in zo een korte video worden gevangen.
Fascinerend, ik voel me dom. En dan bedenk ik me dat ik mijn beperkingen begrijp, toch best slim.
Ik zag die jurk als blauw met goud 😂
Ik ook
Ja die verschillende petjes waren me al opgevallen.
Als je een afbeelding bv een foto ziet, dan kijk vrijwel automatisch naar de kern, het middengedeelte, van die foto i.c. afbeelding. Dus de dominantie van een object speelt een rol. Misschien wel de hoofdrol.
Andersom ook: de context kan ervoor zorgen dat je een object herkent, juist niet herkend, of verkeerd herkent.
Volgens mij was de jurk lichtblauw en lichtbruin gestreept.
AAAAH! Tijdens het kijken wist ik gewoon dat jullie iets zouden veranderen maar het is mij alsnog niet opgevallen🥲.
Ik mis puur creatine. Wat zegt de wetenschap daar over?
6:48 Ik hoop dat dit een collega is?
Leuke video om zelf je zintuigen te testen: Test Your Awareness : Whodunnit?
ua-cam.com/video/ubNF9QNEQLA/v-deo.html
Ik zag eerst de sigaar en daarna pas de muur toen ik het woord hoorde.
Hoe betrouwbaar zijn ooggetuigen?
Daar is inderdaad geregeld discussie over. Er zijn ook experimenten mee gedaan. Daaruit bleek hoe onbetrouwbaar een ooggetuigeverslag was omdat meerdere ooggetuigen van dezelfde gebeurtenis iets anders zeiden. Het kan hooguit bewijs ondersteunen maar niet als bewijs dienen
Niet zo betrouwbaar. Niet alleen is waarneming onderhevig aan verwachtingen, maar geheugen ook, en we hebben helaas geen idee hoe accuraat onze waarneming / herinnering is.
Daarbij: vooral met gezichten van andere etniciteiten zijn we vaker geneigd om iemand onterecht denken te herkennen terwijl we diegene nooit hebben gezien (een zogeheten "false alarm").
Out-group homogeneity. Groeten van een mede-wetenschapper
@@suryagayet
het viel me op halverwege dat zijn petje anders was. Maar ik dacht ook halverwege van hey wacht even dit is zon truc die je vaker ziet bij dit soort dingen dat ze ineens iets randoms doen. Ik zat ook op de achtergrond te zoeken naar een gorilla ofzo of dat soort dingen XD.
Mooie uitleg, alleen heeft de stylist er wel echt met de pet naar gegooid hee, 😉
😜 Hoeveel verschillende petten tel jij?
Sigaar!!!!!, het lijkt wel een slangenkop
Het paard heet vrijdag
Daarom is het dat kleine kinderen aan het eind van de dag compleet uitgeteld zijn. Die hebben dat filter nog niet en verwerken alles wat ze zien en horen.
Klopt. En kinderen zien de grote tandenborstel ook vaak eerder dan de kleine! Ze hebben minder kennis en verwachtingen om in te zetten.
Autisten hebben dat ook. Heel erg zelfs.
Ik zag die groten tandenborstel wel, maar dacht het een grote borstel was! Zit wel veel manipulatie bij! Wetenschappelijk ?
Niet overal zoveel achter zoeken. Wees trots op jezelf dat de meeste mensen die grote niet zien en jij wel.
De voorbeelden die we hier gekozen hebben zijn plaatjes/audiofragmenten die toevallig goed werken bij de meerderheid van de mensen (zeg 80%). Er zullen dus altijd een paar voorbeelden niet werken bij een paar mensen. De daadwerkelijke wetenschappelijke experimenten die we uitvoeren gebruiken meer gecontroleerde stimuli, en heel veel herhaalde metingen (ipv een plaatje 1x tonen), maar dat past natuurlijk nooit in een explainer video van 10min.
Ik zag een grijze muis
Er kwamen wel erg veel petjes in beeld en vrouwen dragen over het algemeen vrijwel nooit een petje dus daardoor was het iets te opvallend. Volgende keer leuker met shirts/broeken o.i.d.
We wilden het ook een beetje praktisch houden.
Wie van jullie, heeft ook iedereen naakt gezien in dit filmpje?
En volgens mij graait Surya een keer in de prullenbak. "[...] hopen op een lootje uit een grabbelton?"
📍6:52
Tekst:
Universiteit van Utrecht
Beeld:
Universiteit van Nederland?
Hi Rudy, de Universiteit van Nederland is een stichting om wetenschappelijk toegankelijk te maken voor een groot publiek, daarvoor werken we samen met wetenschappers van alle universiteiten, zoals Surya van de Universiteit Utrecht
hahahaha
De presentator is 2x van onderbroek veranderd tijdens de video
Jij hebt wel hele scherpe zintuigen... 😶
Hoort u brainstorm of green needle???
y Messi Messi
encara Messi
encara Messi
encara Messi
encara Messi
gol gol gol gol y
gol gol gol gol
Hoorde ik
ik zie ik zie wat jij niet ziet
Hij heeft een andere pet op
Drie kleuren petjes
De pet veranderde van rood naar groen
Sssstttt…. 🤫
Wokeversiteit van Nederland!
het zou extra fascinerend worden als we er discussies over
milieu
klimaat
gender
politieke keuze
buitenlandbeleid
oorlog Oekraïne
oorlog Israël
school lesstofuitleg
sexvoorkeur
enz enz
in betrekken als universitair onderzoek
en gedrag ....
🎉🎉🎉😂🤭🤔🤔🤔🤔😳😳