Η Ελληνική Γλώσσα, χθες, σήμερα, αύριο - Αντώνιος Α. Αντωνάκος
Вставка
- Опубліковано 28 січ 2025
- .
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν την ομιλία: «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΧΘΕΣ, ΣΗΜΕΡΑ, ΑΥΡΙΟ».
Ομιλητής ο κ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ Α. ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ, φιλόλογος και ιστορικός.
Η ομιλία δόθηκε στην Αθήνα, στον πολυχώρο ΑΙΤΙΟΝ café.
1:07:10 Δείτε το κοτσανολόγιο !!!
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: www.fryktories.net
1982!Κατάργηση πολυτονικού!😮Αισθάνθηκα να χάνεται η υπεροχή μου,να αφαιρείται η ικανότητά μου🥹!
Απίστευτος!!!! Μακάρι να είχαμε τέτοιους καθηγητές στα σχολεία!!! Πολλά συγχαρητήρια, επιτέλους κάποιος είπε την αλήθεια όπως ακριβώς είναι!
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΕΝΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ
ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ «ΒΛΩΣΚΩ»
Πειραιεύς, 22-9-2015
Αγαπητέ φίλε κ. Πατεράκη
Σε ευχαριστώ για την ενημέρωση σε σχέση με την ομιλία μου για την γλώσσα στον πολυχώρο "ΑΙΤΙΟΝ",
διότι, όπως γνωρίζεις, λόγω φόρτου εργασίας και συνεχούς ερεύνης και συγγραφής, αδυνατώ να παρακολουθώ
την συνέχεια των συζητήσεων επί της κάθε ομιλίας μου, που οπωσδήποτε θα είναι ενδιαφέρουσα
και καταδεικνύει εμφανώς και από τις ερωτήσεις που υποβάλλονται κατά πόσον ένας ακροατής
κατεννόησε τα λεγόμενα, έχει εύλογες απορίες ή δεν κατάλαβε τίποτα από το θέμα της συζητήσεως.
Μου είπες ότι υπαρχει μία ένσταση από κάποιον ακροατή, που έλεγε ότι: «Αν το "βλώσκεις"
σήμαινε "έρχεσαι εάν σου βαστάει" (με... έμμεση απειλή όπως ισχυρίζεται ο κύριος [αυτός είμαι προφανώς εγώ, αν και έχω όνομα]
από το 27:40 μέχρι και το 29:30) και "μολών" σήμαινε "ερχόμενος εάν σου βαστάει",
τότε το "μόλοιτε" των λατρευτικών μας ύμνων (λ.χ. "αλλά μόλοιτε μύσταις" στον Ορφικό ύμνο των Μουσών)
λέει στους Θεούς μας "ας έλθετε εάν σας βαστάει";».
Τον ακροατή σας δεν τον γνωρίζω (χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο anichtipoli).
Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να απαντήσω στο πικρόχολο και αγενές προκαταρκτικό σχόλιο του:
«Μη λέμε ό,τι μας έρχεται στο κεφάλι για να κάνουμε εντύπωση.
Εκτός αν θέλουμε εντυπωσιασμό και όχι πραγματική Επανελλήνιση», επιστρέφοντάς του την διαπίστωση αυτή,
με τα ίδια ακριβώς λόγια και συνιστώντας του, όταν την λέει να κοιτάζει το πρόσωπό του στον καθρέφτη.
Ήταν πολύ φυσικό να έχει τέτοιου είδους γλωσσικές απορίες ο ακροατής σας,
διότι σαφώς αγνοεί άλλες παραμέτρους της ελληνικής γλώσσας, οι οποίες για τους αρχαίους
ήσαν αυτονόητες, όπως αυτονόητες είναι και για όσους εκ των κλασσικών φιλολόγων
ασχολούνται ειδικά με την νεοελληνική απόδοση και ερμηνεία των κειμένων των προγόνων μας.
Χρειάζονται, όμως, πραγματικά πολλές «ώρες πτήσεως» στους ουρανούς των κλασσικών κειμένων,
ούτως ώστε να υπάρξει η εμπειρία και η δυνατότης μιας ερμηνείας, η οποία να ικανοποιεί
τις απαιτήσεις του νου ενός σημερινού Έλληνα. Και εξηγώ τι θέλω να πω…
Όπως αναφέραμε στην διάλεξη η κάθε λέξη στην κλασσική ελληνική γλώσσα είναι μοναδική.
Μέσα, όμως, σε αυτήν την μοναδικότητα υπάρχουν ερμηνείες αναλόγως του
«ποιος απευθύνει την λέξη σε ποιον», ερμηνείες αυτονόητες και καθημερινές για τους αρχαίους.
Για παράδειγμα, το ρήμα «κελεύω», αν απευθύνεται από ανώτερο προς κατώτερο σημαίνει
«διατάζω, προστάζω» [π.χ. ...άλλα θεός κελεύει], αν απευθύνεται από κατώτερο προς ανώτερο
σημαίνει «παρακαλώ» (διότι ο κατώτερος δεν μπορεί να διατάξει τον ανώτερο)[π.χ. Μήλιοι εκέλευον Αθηναίους...]
και αν απευθύνεται από ίσον προς ίσον σημαίνει «προτρέπω» [π.χ. Κορίνθιοι Λακεδαιμονίους εκέλευον περιαιρείν...].
Το ίδιο συμβαίνει και στο ρήμα «βλώσκω» (μολ-ώσκω). Αν προσέξατε στην διάλεξη είπα
ότι σημαίνει «πηγαίνω (ή έρχομαι από) κάπου, αφού πρώτα βρίσκω τα ψυχικά αποθέματα».
Επέλεξα το παράδειγμα του «μολών λαβέ», διότι είναι το πλέον διαδεδομένο και γνωστό στον κόσμο.
Αφού, όμως, δημιουργούνται ειδικώτερες απορίες θα επεκταθώ και θα τις εξηγήσω,
ελπίζοντας ότι θα κατανοήσει ο ερωτών πως στα πλαίσια μίας γενικής περί γλώσσης διαλέξεως
(και όχι εξειδικευμένης) δεν είναι δυνατόν να αναλυθούν τα πάντα, τα οποία
είναι αντικείμενα εξειδικευμένων φιλολογικών συνεδρίων
και κυρίως μη βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα και να επικρίνει.
Του εξηγώ λοιπόν, και του υπενθυμίζω ότι τα «ψυχικά αποθέματα»,
τα οποία επικαλείται η ερμηνεία είναι πολλών ειδών. Είναι το θάρρος, το σθένος,
η ευσπλαχνία, η υπομονή, η επιμονή, η μεγαλοθυμία (μεγαθυμία)
[δηλαδή το μεγαλείο, ψυχής, η αρχοντιά, η ψυχική ανωτερότητα],
ο ανθρωπισμός, η υπερηφάνεια και αρκετά άλλα. Κάποια από αυτά ταιριάζουν
να λέγονται από ίσον προς ίσον, άλλα δε από ανώτερο προς κατώτερο.
Το «εάν βρεις το θάρρος, εάν τολμάς (με έμμεση απειλή)» που ανέφερα,
αφορά στο συγκεκριμένο γεγονός τής μάχης των Θερμοπυλών.
Ασχέτως αριθμητικής υπεροχής των Περσών οι 300 Σπαρτιάτες αισθανόμενοι
όχι μόνο ίσοι αλλά γενναιότεροι, με περίσσευμα σθένους δηλαδή,
απέναντι στους Πέρσες είπαν «μολών λαβέ» και όχι «ελθών λαβέ».
Όταν, όμως, υπάρχει επίκληση από κάποιον κατώτερο προς κάποιον ανώτερο,
τότε η ερμηνεία διαφέρει. Το περίσσευμα ψυχής, που έχει να επιδείξει
ένας ανώτερος προς κάποιον κατώτερο, ένας ελεύθερος προς έναν δούλο,
ένας άρχοντας προς έναν πολίτη ή έναν υπήκοο (αναλόγως του καθεστώτος),
ένας πλούσιος προς έναν φτωχό, ένας θεός προς έναν άνθρωπο, είναι άλλου είδους.
Είναι η «αρχοντιά», το περίσσευμα ψυχής, η ευσπλαχνία, η ανωτερότητα, η μεγαλοθυμία.
Μάλιστα η τελευταία ερμηνεία υπάρχει ως επίκληση σε διάφορες θρησκείες και σήμερα,
οι οποίες επικαλούνται την μεγαλοθυμία του θεού. Όταν λοιπόν επικαλούνται οι άνθρωποι,
οι μύστες στην συγκεκριμένη περίπτωση, από τις ανώτερες Μούσες να έλθουν προς αυτούς,
ουσιαστικά τούς ζητούν να δείξουν την μεγαλοθυμία τους, να βρουν αυτό το περίσσευμα ψυχής,
ώστε να έλθουν αρωγοί προς αυτούς. Γι’ αυτό χρησιμοποιούν το «μόλοιτε», αντί του «έλθοιτε».
Και μία ακόμη παρατήρηση, διότι στα δύο κείμενα υπάρχει ακόμη μία διαφορά.
Στο «μολών λαβέ» έχουμε "λανθάνοντα υποθετικό λόγο", γι’ αυτό και ερμηνεύουμε
«εάν βρεις το θάρρος (ώστε) να έλθεις [ΜΟΛΩΝ], (τότε) πάρε τα (τα όπλα) [ΛΑΒΕ]».
Στο «μόλοιτε μύσταις», όμως, έχουμε ευκτική έγκλιση. Εκφράζουμε ευχή.
Οπότε ερμηνεύουμε: «Είθε (μακάρι) να δείξετε την μεγαλοθυμία σας, Μούσες,
(ώστε) να προσέλθετε στους μύστες, στους μυημένους…».
Αυτή την μεγαλοθυμία, ως ανώτερη ιδιότητα την αναγνωρίζει στις Μούσες ο ύμνος και στην συνέχεια του κειμένου,
αποδίδοντας τους τις ιδιότητες «πολυποίκιλοι, αγναί κ.λπ..».
Το «ας», που χρησιμοποιεί ο ακροατής σας, αποδίδει μία "προτρεπτική" ή "παραχωρητική" υποτακτική
καθώς και το "γ΄ενικό και πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής", όχι όμως την ευκτική.
Αν, λοιπόν, εξηγούσα σε μία διάλεξη όσα ανέλυσα τώρα, τότε θα έδειχνα το δένδρο και θα έχανα το δάσος,
να εξηγήσω δηλαδή, πώς φθάσαμε από την νοητική ανωτερότητα στην κατάντια και την γελοιοποίηση της γλώσσας μας.
Γι’αυτό ανέλυσα μόνο το «μολών λαβέ» (που άξιζε, νομίζω, τον κόπο) και όχι άλλες παραμέτρους,
οι οποίες είναι για τους ειδικευμένους στα αρχαία κείμενα και την ερμηνεία τους
και απαιτούν «πολλά χιλιόμετρα αρχαιοελληνικών κειμενικών ερμηνευτικών διαδρομών».
Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, αναλόγως του ποιος απευθύνει σε ποιον το ρήμα,
προσπαθήσατε να βρήτε την ιδιαίτερη σημασία, που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση,
με βάση την συγκεκριμένη ειδική ερμηνεία.
Ελπίζοντας πως έλυσα τις απορίες, σας ευχαριστώ…
Αντώνιος Α. Αντωνάκος
Κλασσικός Φιλόλογος,
Ιστορικός, Συγγραφέας
Χα,χα"σερβιρονται λεωφορεια"!
Φερε μου μιση μεριδα λεωφορειο, σε παρακαλω!
1.15 ,μοναστηρι ιωαννη αποκεφαλιστη φιλοσοφων ,,καλα τα λεει η εφορια αρχαιοτητων..στιν Υμηττο