Horyzonty polskiego szlachcica - jak wyglądała edukacja w I Rzeczypospolitej? | dr Joanna Orzeł

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 27 гру 2022
  • 👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
    👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
    🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
    🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
    🌐 Strona: radionaukowe.pl
    👍 Facebook: / radionaukowe
    📷 Instagram: / radionaukowe
    ❌ Twitter: / radionaukowe
    🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
    🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
    📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
    Ćwiczono się w szermierce, w tym słownej, uczono historii - głównie własnego rodu. Czytano także pisma starożytne, aczkolwiek nieco cenzurowane ze względów religijnych. - Wycinano z pism antycznych kwestie, które będą się jakkolwiek wiązały z pogaństwem, i treści erotyczne. Rzym się okazywał absolutnie świątobliwym miastem i państwem, a doskonale wiemy, że tak nie było - opowiada w Radiu Naukowym dr Joanna Orzeł, badaczka kultury szlacheckiej z Uniwersytetu Łódzkiego.
    Jednocześnie trzeba podkreślić, że zakony odegrały rolę kluczową. - Gdyby nie one, to właściwie szkolnictwa w Rzeczypospolitej w ogóle by nie było - mówi historyczka. Szlachta była grupą niezwykle zróżnicowaną pod względem majątkowym, a także wyznaniowym. Wszystkim jednak wypadało znać łacinę, dobrze przemawiać - żeby brać udział w życiu publicznym.
    W bogatszych sferach popularny był grand tour dla młodych chłopców - wielka podróż po Europie trwająca nawet trzy lata. Wyjeżdżano z opiekunem, zwykle zakonnikiem, który miał chronić przed pokusami świata.
    - Ale oczywiście zdarzały się sytuacje, że jechano np. tylko ze starszym bratem. Wśród magnaterii pojawiały się także sytuacje wysyłania do rodziców listów „proszę o przysłanie pieniędzy, bo właśnie siedzę w więzieniu za długi w różne gry karciane” - opowiada historyczka.
    Szlachcianki były przygotowywane do roli żon i matek. Uczyły się pisać, czytać, rachunków - na wypadek nieobecności męża - a przede wszystkim nabierania ogłady towarzyskiej.
    W podcaście rozmawiamy o tworzeniu się edukacji świeckiej, o pierwszych pomysłach na tworzenie ujednoliconego programu i pierwszych podręcznikach do fizyki po polsku. Polecam!
    Naszą - wciąż budzącą emocję - rozmowę o Wielkiej Lechii i micie sarmackim znajdziecie tu: • Kiedyś Sarmacja, teraz...
    💛 Podcast został nagrany w studio Radia Naukowego. Mogłam je urządzić - wyciszyć i wyposażyć w sprzęt - wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów. Dziękuję Wam! A pozostałych zachęcam do dorzucenia się: patronite.pl/radionaukowe 💛
    POLECAMY INNE MATERIAŁY:
    • Radio Naukowe - Wszyst...
    • Fizyka
    • Biologia
    • Astronomia
    • Psychologia
    • Zwierzęta
    • Religia
    • Historia
    • Historia życia
    • Geografia
    • Technologia
    • Człowiek
    • Kultura
    • Medycyna
    • Archeologia
    🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
    #RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #JoannaOrzeł 🎬

КОМЕНТАРІ • 419

  • @tomaszbeben6951
    @tomaszbeben6951 Рік тому +17

    Każdy z odcinków Radia Naukowego jest dla mnie "zaproszeniem" do poszukiwań kontekstów i uzupełnień. Ech, gdyby doba miała tak z kilka godzin więcej 😊

  • @kasiakujawska8549
    @kasiakujawska8549 Рік тому +25

    Radio naukowe to moje przecudowne odkrycie podcastowe! Wspaniale, że Pani podejmuje ten trud! 🙃

    • @abnegacek
      @abnegacek 9 місяців тому

      Porzygać się można od tej judaszowatej propagandy...

  • @RadioNaukowe
    @RadioNaukowe  Рік тому +44

    Hej! Dziękuję, że jesteście z Radiem Naukowym!
    Wszystkich miłośników historii zapraszam do przesłuchania poprzedniego odcinka z dr Joanną Orzeł:
    - Kiedyś Sarmacja, teraz Wielka Lechia? Dlaczego potrzebujemy mitów historycznych
    ua-cam.com/video/DzADtyqeq_0/v-deo.html
    Zachęcam też do zerknięcia do historycznej playlisty Radia Naukowego, czeka tam wiele ciekawych rozmów:
    ua-cam.com/play/PLTld5jYla5hYGJWBUnKqh15LLUbkhcR93.html
    Uściski
    Karolina

    • @dilofozaur
      @dilofozaur Рік тому

      W tamtym odcinku brakowało tylko starożytnej jazdy lechickiej na dziwojaszczurach (ad turbolechitów), poza tym było wszystko.

  • @thebeautyofpolandanditshis8622

    Uwielbiam spotkania Pani Karolino Głowacka jakie przeprowadza Pani z różnymi ciekawym ludźmi i ich przekazem wiedzy. Dziękuję i życzę wszystkiego dobrego!

  • @65mto
    @65mto Рік тому +26

    "Cudzoziemskich ksiąg nie czytaj,
    czego nie wiesz-księdza pytaj." Jacek Kaczmarski, fragment utworu "Dobre rady Pana Ojca".
    Przeczytajcie całość.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому

      całkiem rozsądne, ale swojej księgi bibli niesłaskiej nie chcieli czytać

    • @wlojan6149
      @wlojan6149 Рік тому +7

      cytuję z pamięci: "a te niemce i francuzy noszą pludry i rajtuzy, niechrześcijańską miłość głoszą i na wierzchu jajca noszą. Pyski w pudrach i pomadkach wszy w perukach franca w zadkach."

    • @65mto
      @65mto Рік тому +2

      @@wlojan6149 Tak to właśnie leci. Niedobrze że wróciło takie podejście.

    • @UniversityOfWroclaw
      @UniversityOfWroclaw Місяць тому

      "Żeń się młodo, dzieci rób, ucz się na Polaka ucz!"
      To akurat dobra rada ojca szlachcica dla młodziana dziedzica

  • @agnszp
    @agnszp Рік тому +40

    Cieszę się, że odkryłam ten kanał! Czekam na kolejne odcinki ❤️

    • @mieczysawsinkiewicz4033
      @mieczysawsinkiewicz4033 Рік тому

      @@adamkluska356 A ty kluska bezkrytycznie właż do garnka, gdyż tam jest twoje miejsce!

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому +2

      Witaj w klubie , Agnieszko 🙂

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому +4

      @@adamkluska356 ... a ty za to wypisujesz głupoty, rosyjski trollu

  • @piotrmrozinski8633
    @piotrmrozinski8633 Рік тому +9

    Dziękuję za ten odcinek - pozdrawiam

  • @incepcja1714
    @incepcja1714 Рік тому +3

    Bardzo interesujący wywiad. Miło slucha się tak " niby nieistotnej historii". Historia kołem się toczy, zatem warto wiedzieć o tym wszystkim "co było". Dziękuję 👏

  • @boberm567
    @boberm567 Рік тому +3

    Doskonałe. Gdzie Pani znajduje takich świetnych prelegentów!!

  • @improwertyk
    @improwertyk 5 місяців тому +2

    Idealny odcinek w dobie popularności 1670

  • @adambogusawski9269
    @adambogusawski9269 Рік тому +9

    Super temat 🙂👍 dziękuję i pozdrawiam

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz Рік тому +10

    Dziękuję za ciekawy wykład 🙂

  • @barbaraszpunar6909
    @barbaraszpunar6909 Рік тому +18

    Bardzo ciekawa rozmowa! Właśnie czekałam z utęsknieniem na jakiś podkast historyczny ;) i prosze jaki fajny.

  • @annaa8765
    @annaa8765 Рік тому +4

    Wiedziałam ze Pani Joanna jest z Torunia zanim to powiedziała- takie RRR fantastyczne wymawiała tez moja babcia, również z Torunia :)

  • @krzysztofccc2705
    @krzysztofccc2705 Рік тому +2

    Dziekuję.
    Zdrowia Paniom życzę.

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 Рік тому +6

    Ciekawy odcinek. Szczęśliwego Nowego Roku autorce i słuchaczom.
    Ostatnio a propo szlachty wpadłem na wątek na Twitterze o tym, że mało brakowało a Zygmunt August powołałby Kościół Polski i Polska byłaby protestancka. Przewaga protestantow bylo do tego stopnia znaczącą. Autorem wątku jest niejaki @JacobQNicholson . Oczywiście nitka ciekawa, ale po co sprawdzać samemu źródła jak można poprosić Panią Karolinę i może kiedyś będzie odcinek z tego. A jak nie trudno i pozdrawiam 😁👍

  • @katarzynahetmanowska8335
    @katarzynahetmanowska8335 5 місяців тому

    Bardzo ciekawe 😊

  • @nihilistycznyateista
    @nihilistycznyateista Рік тому +8

    34:49 - 35:17
    Sentencja "nieznajomość prawa szkodzi" nabiera zupełnie innego znaczenia:D

  • @wrochnamichal
    @wrochnamichal Рік тому +7

    "Ku chwale" to jest wspaniałe podsumowanie. Mam takie jakieś odczucie że świat nauki strasznie jest skręcony w lewo. Słucham RN od kilku msc. i jest niewielu naukowców, którzy by nie wtrącali światopoglądowych lub politycznych treści do swoich wypowiedzi.

    • @Pan_Sliwa
      @Pan_Sliwa 7 місяців тому

      Może maja większa wrażliwość?

    • @JarKo880
      @JarKo880 4 місяці тому

      Mamy statystyki wyborcze które podają wykształcenie elektoratów poszczególnych ugrupowań. Państwowa komisja wyborcza podaje je na swojej stronie. Nie ma zaskoczenia.

    • @Pan_Sliwa
      @Pan_Sliwa 4 місяці тому

      @@JarKo880 ale jak to ma się do tego co napisałem?

  • @piotrkurgun7677
    @piotrkurgun7677 Рік тому +4

    Odcinek wspaniały! Dziękuję. Jeszcze lepszego roku 2023 życzę!

  • @jarekcholewa
    @jarekcholewa Рік тому +3

    Bardzo ciekawy odcinek!

  • @MrGreatGeorge
    @MrGreatGeorge Рік тому

    Super materiał!

  • @monikafrydrych7975
    @monikafrydrych7975 Рік тому

    Ale super odcinek 😁😁😁

  • @lusia4150
    @lusia4150 Рік тому +2

    świetny wykład

  • @JarKo880
    @JarKo880 4 місяці тому

    W "stuleciu chirurgów" jest niesamowicie ciekawa historia rewolucji w medycynie w IXX w. Szybko przechodzi ochota na podróże w czasie ;-) Byly czasy kiedy czytało się jedyny obowiązujący podrecznik, chodziło oglądać operacje na żywo, robiło we własnym zakresie trochę doświadczeń na psach i już można było otwierać gabinet. Szybka droga do karieiry ;-)

  • @agasiwiec713
    @agasiwiec713 Рік тому +1

    Jak ktoś chce to się uczy, a jak nie ma chęci, to najlepszy nauczyciel mu nie pomoże. Na szczescie mamy takie możliwości , że wiedza jest na wyciągnięcie ręki.
    Rolą rodzicow jest zarazić dziecko aktywną a nie bierną postawą życiową..a reszta juz w rękach samego zainteresowanego.
    Nauka psychologii, socjologii i duza ilość sportu jest tu kluczowa. Wiedza czysto akademicka nie załatwia sprawy.

  • @lukrecjasiwacki
    @lukrecjasiwacki Рік тому

    „Tak naprawdę” ;) A poważnie, super odcinek!

  • @beatadubikajtis8202
    @beatadubikajtis8202 Рік тому +4

    Moim zdaniem najbardziej znamienne jest tekst Kaczmarskiego:
    Słuchaj młody ojca grzecznie
    A żyć bedziesz pożytecznie
    Stamtąd czekaj szczęśliwości
    Gdzie twych przodków leżą kości
    Nie wyjeżdżaj w obce kraje
    Bo tam szpetne obyczaje.
    Nalej ojcu, gardło splucz, ucz się na Polaka, ucz .. .n

    • @UniversityOfWroclaw
      @UniversityOfWroclaw Місяць тому

      Świetny tekst Kaczmarskiego. Oprócz prześmiewania są tam też całkiem dobre rady dla młodych.

  • @Sly265
    @Sly265 Рік тому +4

    Chętnie posłucham wykładu na temat systemów monetarnych na terenach polskich. Temat obszerny ale interesujący.

  • @sdental5379
    @sdental5379 Рік тому +1

    Bardzo dziękuję!

  • @blizborpipi4117
    @blizborpipi4117 Рік тому +7

    A może porównanie położenia kobiet w Polsce - Jagiellonowie i RON z Europą Zach?. Np. dziedziczenie, status społeczny... Tylko obiektywnie proszę.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому +1

      Jeszcze ciekawiej było by porównać sytacje kobiet w Europie z innymi kregami kulturowymi

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +3

      @@ZdzichaJedziesz Europa i kręgi islamskie dla kobiet były i są opresyjne, choć Europa już mniej. Najlepszą pozycję kobiety miały w społecznościach neolitycznych i plemiennych ( mówiąc ogólnie i potocznie) Bardzo ciekawie to opisuje i udowadnia Greaber i Wengrow w "Narodziny wszystkiego. Nowa historia ludzkości". Genialna praca, bardzo polecam. Właśnie ukazała się w Polsce.

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому +1

      @@arturkoszykowski9592 Koniecznie musimy powrócić do neolitu! Wiele wysiłków w tym kierunku jest na szczęście czynionych na naszych oczach.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +3

      @@mpingo91 strasznie głęboka i przenikliwa analiza. Jestem pod ogromnym wrażeniem.

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому

      @@arturkoszykowski9592 wieczorem podeślę przypisy i bibliografię (in statu nascendi).

  • @antysynteza777
    @antysynteza777 Рік тому +3

    Wspaniale

  • @zbigniewbarszczewski547
    @zbigniewbarszczewski547 Рік тому +8

    To bardzo ciekawe, o czym rozmawiacie, aczkolwiek jest paradoks. W USA to właśnie katolickie szkoły, przynajmniej do etapu high school, zazwyczaj mają większą renomę, bo mają szersze horyzonty programu nauczania, a nie zawężone nauczanie do minimum i dają potem większe spektrum wyboru kontynuacji edukacji. Dlatego nie brakuje tam dzieci z rodzin wszelkich odmian protestantyzmu, w tym anglikańskiego, a także wręcz agnostyków czy ateistów.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому +4

      W USA konserwatywni są bardziej tolerancyjni niż liberalni. nic dziwnego że i horyzonty szersze. Ale może to i wada

    • @zbigniewbarszczewski547
      @zbigniewbarszczewski547 Рік тому +2

      @@szymonbaranowski8184 Z tym twierdzeniem się nie zgodzę. Przeżyłem tam 14 lat zarówno w otoczeniu konserwatywnym (Tennessee) jak i liberalnym lub mieszanym (Ohio i Illinois).
      Z mojego doświadczenia najbardziej i to skrajnie konserwatywni to znaczna część imigrantów z tej części Polski, w której elektorat ma PiS.
      A aby było jasne. W Tennessee (rok) nie spotkałem Polaków, w Ohio przez pół roku jedną, a w Illinois tysiące z racji mojej pracy.

  • @margauxkol8124
    @margauxkol8124 4 місяці тому

    Gdyby odjac wszystkie "tak naprawdę" gościni, to wywiad byłby 5 minut krótszy:)

  • @sylwestersosniak220
    @sylwestersosniak220 Рік тому +3

    Dziekuje 🙂

  • @bartoszmolski8688
    @bartoszmolski8688 Рік тому

    Dziękuję 🙏😇

  • @tomaszgabrielkonarzewski8354
    @tomaszgabrielkonarzewski8354 Рік тому +9

    Robi Pani świetną robotę Pani Karolino. Przygotowanych przez Panią materiałów słucha się z dużą przyjemnością, a przecież nie przyjemności w pierwszym rzędzie mają one służyć. Proszę kontynuować i życzę dalszych sukcesów!

  • @jarosawkonior7497
    @jarosawkonior7497 Рік тому

    Genialny materiał a wiedzy to zazdroszczę w tej kwestii. Jednej rzeczy mi tylko zabrakło oceny przedrozbiorowej RP i podziału szlachty i kościoła w tamtym czasie . Pzdr p.s. a jaki o ile się można zapytać ten drugi materiał ma tytuł o którym Panie wspominacie na końcu ???

  • @dkjzb8868
    @dkjzb8868 11 місяців тому +8

    Ja mogę pierwsza rzucić kamieniem. Nigdy nie przestaję mówić po polsku gdy usłyszę rodaków. Uśmiecham sie wtedy i mówię "dzien dobry". Jeszcze sie nie spotkałam by to kogoś nie ucieszyło. Takie stuhrowanie jest mieszaniną narcyzmu, kompleksów i pogardy

  • @jankes1612
    @jankes1612 Рік тому +12

    Ja zawsze mówiłem wszędzie po polsku. Nigdy się nie czaiłem. Nie milczałem przy zagraniczniakach. Mówiłem po polsku bez żadnego obciachu.

    • @cenobith73
      @cenobith73 Рік тому

      Też tak miałem, ale w tym roku spotkało mnie coś dziwnego w Turcji. Przyszliśmy normalnie na plażę, wybraliśmy miejsce i plażujemy.
      Po jednej stronie Czesi, po drugiej, trochę po skosie - Węgrzy. Rozmawiamy po naszemu...a im dłużej to robimy to na obu wymienionych miejscach rozmowy powoli cichną...Za jakąś chwilę zebrali się Czesi i po jakimś czasie to samo zrobili Węgrzy - obie grupy wyniosły się w inną część plaży. Powiem szczerze - szczęki nam opadły...😱

    • @achuchrobry5325
      @achuchrobry5325 9 місяців тому +1

      A ja porobilem rok w Holandii i rok we Francji i Polacy to wiesniaki niestety.Oczywiscie nie wszyscy ale procent jest duzy. Alkohol...jazda autem...zachowanie w sklepie ...

    • @jankes1612
      @jankes1612 9 місяців тому

      @@achuchrobry5325 A to jest takie gadanie bez sensu każdemu narodowi coś próbują przykleić nie zawsze jest to prawda. Stereotypy.

    • @achuchrobry5325
      @achuchrobry5325 9 місяців тому +1

      @@jankes1612 do przybyszow z poza UE nam daleko. To fakt.
      Ale slowianska dusza tez czasem rzuca sie w oczy na tle tamtejszego spoleczenstwa A Polacy sa mocni w Slowianszczyznie oni Polaka kojarza.

    • @jankes1612
      @jankes1612 9 місяців тому

      @@achuchrobry5325 każdy ma coś za uszami niestety

  • @Papageno001
    @Papageno001 Рік тому +2

    Rewelacyjny pomysł na odcinek. Słucham, wspieram, czekam na więcej.

  • @montffa9222
    @montffa9222 Рік тому +74

    Niech pani zrobi program czym jest edukacja dzisiaj, gdyż jest to temat bardzo ważny. Gdzie maja tworzyć się elity do kierowania państwem jak nie w szkole? Obecny system edukacji oparty na równaniu do ustalonej średniej, w prostej linii prowadzić do upadku państwa. Więc pytam. Polską rządzą Polacy czy ich wrogowie?

    • @kamilkramek9636
      @kamilkramek9636 Рік тому +1

      A co by Pani/ Pan zmienił w obecnej edukacji ? I na jakim poziomie tzn szkoły podstawowej czy studia a może od przedszkola ?

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +7

      Krzysztof Maj zajmuje się tym tematem na swoim kanale, w części pt " dla każdego coś przykrego"

    • @elat.2675
      @elat.2675 Рік тому +4

      Hyba w nauce i edukacji Polska nigdy nie przodowała. Byliśmy i jesteśmy nadal państwem ZACOFANYM BEZ ELITY INTELEKTUALNEJ. Pomijam też kompletny brak rzeczowych i NIEZMANIPULOWANYCH źródeł wiedzy,kompletny brak histori po 1945 r ( dotyczy całej EU). A historia jaką mamy od A-Z to jak ktoś mądry słusznie zauważył: " historia to zbiór kłamstw na które się umówiliśmy". A edukacja w Polsce UPADLA na glebę. Nasz najlepszy uniwersytet jest w orankingu światowym w 35:40 gonie drugiej pięćsetki !!. A ilość patentów z 450 szkół wyższych i uniwersytetów mamy chyba coś ponad 100!!!. Niemcy mają z 80 szkół 17500 dla porównania. Wiedza ogólna młodych Polaków poraża ,ale czego może nauczyć dziecko i młodzież głupawy nauczyciel bez wiedzy co jest najczęściej norma oraz zacofany program i BRAK KADY!.. No cóż pozostaje nam bezpodstawna pycha i frustracja budząca niechęć do innych i mądrzejszych. Tu doceniam okres tzw komuny, która wniosła w ciemny zahukanym lud ogarek oświaty i ZLIKWIDOWALI ANALGABETYZM w Polsce. Znieśli rozwarstwienie społeczeństwa i prawie zrównali wszystkim dostęp do wiedzy i edukacji.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +7

      @@elat.2675 Masz sporo racji, ale rankingami to ja bym się jednak nie podniecał za bardzo. Rankingi są sztuczne i zależą tylko i wyłącznie od pieniędzy. Ciężko oczekiwać bycia na wyższych miejscach, kiedy łączne nakłady Polski na naukę to tyle, co budżet jednej uczelni z pierwszej piątki rankingu.

    • @montffa9222
      @montffa9222 Рік тому +5

      @@elat.2675 Nie ma co narzekać tylko wymusić na rządzących racjonalne zmiany w szkolnictwie. To nie matka, ani ojciec mają wpływać na programy nauczania i nauczycieli, ale opracowane właściwie przez specjalistów programy. Programy nauczania, a nie polityczne nie wiadomo co. Bo mamusia jest zadowolona jak dzieciak piątki i szóstki do domu przynosi. Ale że głąb, to już jej nie interesuje, albo i sama intelektem nie grzeszy. Takie bezstresowe wychowanie. Jak się dzieciak stresuje, to niech pobiera nauki w szkole specjalnej dla stresujących się bachorów. A na studiach później zdziwienie. Zresztą wykładowcy akademiccy nie są duże lepsi. Ma etat w szkole, a tak dorabia na boku i nie musi płacić pełnego ZUS-u. Każdy orze jak może, a cele wyższe są daleko, bo przecież do garnka trzeba coś włożyć i jakiś fajny urlop zaliczyć. Ot i polska rzeczywistość. A Ojczyzna upada. W administracji banda idiotów. Jak człowiek coś pójdzie załatwić to bez nerwów się nie da. Trzeba mieć wiedzę równą temu do kogo się idzie coś załatwić, bo inaczej cię zwyczajnie przekręci. Trzeba być dzisiaj alfą i omegą żeby to wszystko ogarnąć. Żadnej odpowiedzialności. Prokuratura, policja, znaczy się psiarnia, funkcjonuje tak jak niemieckie odpowiedniki w czasie II Wojny Światowej. Próbowaliście kiedykolwiek uzyskać odszkodowanie za bezpodstawne oskarżenie przez prokuratora? Nic z tego prawo polskie nie przewiduje odszkodowań w takich przypadkach. Zamkną cię do aresztu nałożą sankcje, a jak okaże się bezpodstawnie, to możesz się żalić do księdza. Jak jesteś wierzący. A Zbigniew Ziobro chce udoskonalać UE. Życie.

  • @janinakowalska1055
    @janinakowalska1055 Рік тому +1

    Co takiego jest w Polakach,że trzeba ich omijać szerokim łukiem? Nie wiedziałam ,że to tak głęboko tkwiący w naszej tradycji zwyczaj...

  • @roberttomasz6371
    @roberttomasz6371 Рік тому +2

    Jak zawsze ciekawie i profesjonalnie!

  • @jerzynielepiec6003
    @jerzynielepiec6003 Рік тому +1

    Świetne pożegnanie roku.

  • @arturkoszykowski9592
    @arturkoszykowski9592 Рік тому +12

    Bardzo ciekawy wykład, dzięki.
    A pod tym odcinkiem też mamy piękny wysyp prawicowych rycerzy XD

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому +6

      Najczęściej to rosyjscy trolle Putina którzy udają Polaków

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +10

      @@ZdzichaJedziesz Też, ale niestety nie brakuje prócz tego naszych rodzimych wojowników o ciemnotę i zacofanie.

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому +5

      @@ZdzichaJedziesz Jak widać, Putin jest jak srebrna taśma klejąca - dobry na wszystko.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому

      @@mpingo91 parafrazując Putina, Putin jest największym nieszczęściem geopolitycznym XXI wieku, zwłaszcza dla Ukraińców i Rosjan.
      *Dość rosyjskiego ludobójstwa w Ukrainie* ⚡
      *Ukraina bez Putina* ⚡
      *Demokratyczna Rosja też bez Putina*

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому +2

      ​@@ZdzichaJedziesz najbardziej Polaków udają rycerze MTV i LGBT

  • @waldemarbiaek3549
    @waldemarbiaek3549 Рік тому

    Dziękuję.

  • @DominusRogalus
    @DominusRogalus Рік тому +3

    "Brudny, zgniły Zachód"? Zabrakło mi tylko rosyjskiego określenia "giejropa".... ;-)

  • @brutalwork6042
    @brutalwork6042 Рік тому +5

    Eh, znowu tłuczenie w kulturę staropolską, tak na prawdę bez głębszego jej zrozumienia. Może teraz, dla odmiany, zaprosić kogoś kto z lepszym rozpoznaniem tematu? Nic nie sugeruję, ale w Poznaniu jest pewien profesor historii sztuki. ;)

  • @cenobith73
    @cenobith73 Рік тому +3

    W mojej miejscowości jest grób niejakiej Rozalii Buczyckiej z Buczacza lat 17 zm. 22.11.1915 - zapewne dziewczę wracało do domu ze szkół i jej się po drodze zmarło lub zginęło (I WŚ). W necie nic o niej nie wiadomo - dziwne, bo jednak szlachcianka...

  • @H2O111
    @H2O111 8 місяців тому +1

    A mnie uczono, że Memento mori jest ze średniowiecza, nie z baroku…

  • @krzysztofkaska703
    @krzysztofkaska703 Рік тому

    DZIEKUJĘ

  • @jerzywecawski2488
    @jerzywecawski2488 Рік тому +2

    Drobna ciekawostka. Wojewoda Sobieski wysyłając za granicę synów , późniejszego króla Jana i Marka tak ich instruował....milością ojcowska proszę was dla Boga, rozkazuje i zaklinam pod błogosławieństwem, abyście jak najostrożniej postępowali i Pana Boga o to prosić będę,aby jak najmniej Polaków było , gdzie wy bedziecie stać.

  • @marcinkrzyzynski5894
    @marcinkrzyzynski5894 Рік тому +2

    hejka Karolinka 🌹

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому

      Przecież to jest dorosła kobieta, a nie mała dziewczynka. Jesteś pewien, że takie zdrobnienia są okej? I czy będą odbierane jako sympatyczne ze strony adresatki?

  • @narybybezspiny
    @narybybezspiny Рік тому

    Łapka!

  • @marcinkrzyzynski5894
    @marcinkrzyzynski5894 Рік тому +1

    bardzo lubię słuchać Pani Asi

  • @grzegorzkowalski4614
    @grzegorzkowalski4614 Рік тому +3

    👍

  • @mariuszkalinowski6236
    @mariuszkalinowski6236 Рік тому +1

    pozdrowienia od wielkiej lechii -

  • @user-ox8ih1ix8j
    @user-ox8ih1ix8j 4 місяці тому

    Na szczęście w "roku kopernikańskim" w XXIw. nie słyszałem, że "Kopernik - była kobietą "😅 Każda audycja mega interesującą 👍

  • @adamagosiajarosz910
    @adamagosiajarosz910 Рік тому

    No, ale słuchajcie, ten nauczyciel powinien chyba sobie ZASŁÓŻYĆ, co nie? 😀(czy tam ,,zasłużyć'', ,,zasłórzyć''... jak zwał, tak zwał. 🤪😅) Nie może tylko wiecznie przynudzać na lekcjach, a potem dziwić się, że 4 jest najwyższą oceną. 😜
    Świetny wywiad. 👍👍A Krasicki był jawnie zakochany, kiedy to pisał. 😅😅

  • @ankaindianka3346
    @ankaindianka3346 Рік тому +5

    a co dobrego wynika z ujednolicenia programu? każdy ma inne możliwości i upodobania

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому

      Nic, ujednolicenie jest dobre dla posiadaczy kapitału i rządzących, dla społeczeństwa nie.

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому

      No jak to co? Można wtedy małych naciągać a dużych obcinać, chudych pogrubasić a grubych pocieniować. Ja już w trzeciej klasie podstawówki robiłem eksperymenty z galwanotechniką i wiedziałem co to jony, katoda, anoda, szereg metali, roztwór nasycony, znałem wzory i proste równania reakcji chemicznych itd. a chemia i fizyka była przewidziana w programie szkolnym dopiero za dwa lata. W szkole nudziłem się strasznie i ściągała mnie ona w dół.
      Tylko dzięki sobie jestem tam gdzie jestem.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +2

      @@mpingo91 zacząłeś świetnie, nawiązując do prokrustowego łoża, ale później to już jakiś klasizm niemalże wylazł z Twojej wypowiedzi. 😐 Miejsce w którym jesteś, to splot tysięcy czynników, których Ty sam jesteś sprawcą tylko w niewielkim procencie.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому +1

      Dla umiejętność są zajęcia pozaszkolne

  • @Roman_54
    @Roman_54 9 місяців тому +1

    Wysłuchałem tej rozmowy sympatycznych pań i naszło mnie pytanie. Czy to aby nie owo szukanie (i znajdowanie) wiedzy na Zachodzie było przyczyną upadku Rzeczypospolitej?
    Zamiast - mając przecież potencjał i gospodarczy i polityczny; mówię o czasach "przedpotopowych" czyli o XVI wieku. Zatem zamiast tworzyć własną naukę, kulturę, szkolnictwo, musieliśmy (musimy) ustawiać się w roli sztubaków, którym trzeba nałożyć do głów obcej mądrości. Bo inaczej nie potrafilibyśmy (nie potrafimy!) funkcjonować.
    A przecież obca mądrość - francuska, włoska, niemiecka wcale nie musiała być nam przyjazna.
    Więcej: byłoby dziwne, gdyby była...

    • @mmgs1148
      @mmgs1148 8 місяців тому +2

      Przecież wszystko było "zachodnie" zaczynając od katolicyzmu, łacina używana jako jezyk wykształconych też była zachodnia, a nie polska. Styl gotycki i romanski to też nie jest dorobek kultury polskiej, a więc architektura. Ponieważ wykształceni posługiwali się jednym językiem, łacina, to nauka była międzynarodowa, kształtowana w dużej mierze przez Kościół, też zachodni.

    • @Roman_54
      @Roman_54 8 місяців тому

      @@mmgs1148
      No i co z tego?

  • @sawomirziokowski7022
    @sawomirziokowski7022 Рік тому +1

    Bardzo dobre Pozdrawiam

  • @PaulusLapkov
    @PaulusLapkov Рік тому +1

    👏👏👏👍✌️

  • @elas5797
    @elas5797 Рік тому

    Ja wierna słuchaczka pozdrawiam.

  • @smaragdusaurochs1942
    @smaragdusaurochs1942 Рік тому +1

    Z tą ich wiedzą o genealogii różnie bywało. Np. kanonik, a więc człek w akademii wyształcony, nie bardzo chyba wiedział, kim była jego babka. W instalacji na jedną kanonię podana jest inna osoba, a w instalacji na drugą kanonię druga. Czy nie kontrolował tego, co tam wypisywano, czy też nie wiedział? Co ciekawe, z badań genealogicznych wynika, że jego prawdziwą babką byłaby jeszcze inna osoba. Żeby nie było, iż to fałszerstwo, by mu splendoru dodać. bo wszystkie o tym samym statusie.

  • @januszzdeb7721
    @januszzdeb7721 Рік тому +11

    Podcast potwierdził moje przeświadczenie o tym , że rozwój intelektualny naszego społeczeństwa przebiega cyklicznie. Chwilowy rozwój jest wstrzymywany i następuje nawrót. Wydaje się że rozwój Nauki w skali ogólnoludzkiej powinien temu zapobiegać jednak obserwacja przeczy takiemu zjawisku. W tym przypadku dotyczy to naszej społeczności a innych nie chcę oceniać.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому

      Nie masz rozwoju intelektualnego w skali globalnej.. aktualnie wschód nadrabia do poziomu którego średnia spada
      Bzdury typy czarne dziury, boże stworzenie w sekundę bigbang z niczego, pseudoczastki, odrzucanie wpływu słońca na ziemię, wciskanie kitu o bliskości fuzji nuklearnej, zwalczanie czystej energii nuklearnej, ciągła wiara w stałą prędkość światła, brak nowych wynalazków, skostnienie i polityzacja nauki. nowe czarne wieki i czarny indeks odkryć zakazanych

  • @KubaGrygowski
    @KubaGrygowski 6 місяців тому +2

    "Wreszcie coś co ujednolica edukację" dalej nie słucham...

    • @TomekLiteracki
      @TomekLiteracki 2 місяці тому

      Glajszachtuje albo uprzemysławia. Tworzy matryce, dzięki, albo przez które nauczyciel już nie musi myśleć nad tym czego, po co i kogo uczy, byle szychtę jak w fabryce odwalić.

  • @DJ7ful
    @DJ7ful Рік тому

    47:53 Dlatego nie, że ktoś za to musi zapłacić - czyli my, podatnicy. A dwa, że ktoś musi uzupełniać grono pedagogów. Z nieba nie spadną. A jakoś tak niechętnie nowi ludzie zostają nauczycielami.

  • @ZZ-wl1uc
    @ZZ-wl1uc Рік тому

    Dziękuje za bardzo ciekawie przedstawiony zarys kształtowania szlachty u schyłku I Rzeczypospolitej.

  • @annakuswik3883
    @annakuswik3883 Рік тому +5

    Pani Joanna to prawdziwy "Orzeł" wśród gości Radia Naukowego, liczymy na kolejne audycje z panią Joanną !!! :)

  • @elzbietasekowska9128
    @elzbietasekowska9128 5 місяців тому

    W kolegium teatynow uczyl sie krol Stanislaw August Poniatowski

  • @zenustajmir5609
    @zenustajmir5609 Рік тому +10

    Szkoda że w ten sposób nie uczono historii. W podstawówce to był dla mnie najgorszy przedmiot. Teraz nadrabiam ale jest mi bardzo przykro że tyle straciłem.

  • @grzegorzpiotrowski1464
    @grzegorzpiotrowski1464 9 місяців тому +1

    Masakra.... "kiedy mąż nechał SOBIE na wojnę"? Jakby na polowanie się wybierał... i do tego to gloryfikowanie KEN a niedocenianie wcześniejszej edukacji. Ciekawe jak zbudowaliśmy wtedy jedną z największych potęg kontynentu? Do tego raz uczono dziewczyny a za chwilę, że jednak nie tak bardzo. Brak słów...

  • @woytasowy
    @woytasowy Рік тому +1

    Troszkę subiektywnie z powodu orientacji religijnej, ale przynajmniej otwarcie.

  • @barneydenstad2148
    @barneydenstad2148 Рік тому +3

    A kiedy zaprzestano z fechtunkiem jako podstawowa umiejetnoscia szlachcica?

  • @zlisiecki
    @zlisiecki 3 місяці тому +2

    "Musiały umieć pisać, gdy mąż wyruszał SOBIE na wojnę" ? ... Cóż tu podać ? Prelegent ma zdegenerowany pogląd na temat stosunków rodzinnych, nie rozumie, że mężczyźni szli na wojnę w obronie tych kobiet, a one ich ile się dało wspomagały. Jak ktoś tego nie pojmuje to resztę jego "mądrości" też można sobie darować.

    • @zlisiecki
      @zlisiecki 3 місяці тому

      Ach, a propos tytułu - może należałoby wpierw wyjaśnić "Jakie są HORYZONTY rozumienia spraw" Pani prelegent ! - No, bo jakieś zapewne są !

  • @margauxkol3875
    @margauxkol3875 Рік тому +3

    Mniej "tak naprawde" na minute, blagam :)

  • @wojtek1180
    @wojtek1180 Рік тому +4

    nazwa dla kanału "naukowe" to trochę dużo powiedziane bo ja bym powiedział gadanie o wszytskim i o niczym a dowiedziałem się tego samego co z tej skrytykowanej tutaj lekcji historii

  • @johnc8439
    @johnc8439 9 місяців тому +1

    dla mnie to kosciol katolicki w ostatecznosci doprowadzil do zaglady polski az po dzis. pierwszym przykazaniem lutra dla wiernych bylo obowiazkowe studiowanie biblii. ojciec lub matka musiala przed osilkiem czytac, byly tez rozmyslania nad slowem bozym. a to zaczelo sie od konca XVI wieku.

  • @rakaspdn7722
    @rakaspdn7722 Рік тому +8

    Edukacja w I Rzeczypospolitej:
    *To czego potrzebuje uczeń i państwo*
    Edukacja w III Rzeczypospolitej:
    *Nikomu niepotrzebny syf*

    • @TomekDuda-ql1zx
      @TomekDuda-ql1zx 9 місяців тому +2

      Raczej zbyt abstrakcyjne nauczanie. Np na moich studiach profesorka uczyła macierzy matematycznych na przedmiocie o nazwie Matematyka Stosowana ( paradoksalnie bez przykładów zastosowania😂😂 ) . Dopiero po ilus latach dowiedziałem się że ma zastosowanie nawet w przemyśle kosmicznym☝️
      Najzabawniejsze że mi się skojarzyło trochę z grą w statki , macierz 2D wytłumaczyłem koleżankom i kolegom na przykładzie gry w statki 😂😂

    • @rakaspdn7722
      @rakaspdn7722 9 місяців тому +1

      @@TomekDuda-ql1zx 200 IQ moment

    • @TomekDuda-ql1zx
      @TomekDuda-ql1zx 9 місяців тому

      @@rakaspdn7722 Dziękuję :) Chociaż naciągane. Logiczno-matematycznej 140 w teście u psychologa kiedyś uzyskałem. Ale dziękuję.

  • @elat.2675
    @elat.2675 Рік тому +5

    Ano mój analityczny komentarz się nie ukazał!?. Był grzeczny w tonie i baaardzo OSWIECAJACY acz i krytyczny wobec upadłej dziś edukacji. Czyżby tu obowiązywała poprawność polityczna i tzw " dreptanie w kółko".

    • @krrobar2970
      @krrobar2970 Рік тому +5

      Skoro twój komentarz byl analityczny to siła rzeczy nie mógł się ukazać ,napisz coś o “piekle kobiet”w Polsce teraz i onegdaj a gwarantuje ci ze sie ukaże i będzie nawet „podpięty”.Dla pewności zmień nick na analityczka-archeolożko-aktywistka.;)

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +3

      Na 99% Twój komentarz usunął algorytm YT. Witamy w świecie gdzie korporacje rządzą już prawie wszystkim.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому +2

      @@krrobar2970 och jaka głęboka analiza, wyciągnięta chyba z okrężnicy.

    • @elat.2675
      @elat.2675 Рік тому +1

      @@arturkoszykowski9592 A przeczytał go pan cham?.

    • @arturkoszykowski9592
      @arturkoszykowski9592 Рік тому

      @@elat.2675 Nie wiem, ale ja przeczytałem. Dalej mogę, ale jest faktycznie ukryty i muszę w niego wejść z powiadomień.

  • @gogogun4151
    @gogogun4151 Рік тому +5

    Chyba szlachcic wyruszał Tobie na wojnę a nie sobie.

  • @AndrzejWilkable
    @AndrzejWilkable Рік тому +3

    Zbiór zaściankowych przekonań, stereotypów, pytań z tezą, wypełnionych ignorancją. W poglądach obu pań nie ma niczego naukowego i wątpię w to czy można uprawiać naukę, mając skrajne poglądy co do materii którą się bada, z tego może wyjść jedynie fałsz. To samo tyczy się prowadzania dyskusji. Do tego Gość opowiada o faktach które są sprzeczne do prezentowanych tutaj poglądów, czasami też prezentowane "fakty" są sprzeczne, co tylko podkreśla jak bardzo kieruje sie subiektywizmem w swojej działalności.

  • @mpingo91
    @mpingo91 Рік тому +4

    Czy to zarzut że kulturę antyczną szlachcice poznawali w rycie _ad usum delphini?_ Dzisiaj mamy na odwrót. Nikt nie czyta Tukidydesa, za to masy są edukowane wyczynami takimi jak zwyczaje współżycia z trupem małżonki zakonserwowanym w miodzie.
    Wybierało się to co pożyteczne po prostu. Pożyteczne w tym samym sensie co w kształceniu inżyniera dzisiaj. Np. specjaliście od łączności nie bajdurzy się o eterze.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому

      brawo!

    • @pinotnoir6798
      @pinotnoir6798 9 місяців тому

      Szczerze mówiąc, Tukidydes to dość nudnawe dzieło. A o tych wyczynach to pierwszy raz słyszę? Kto taką edukację serwuje masom?

  • @antycznywitek9914
    @antycznywitek9914 Рік тому +3

    O Boże czy wiecie szlachta i inne stany była wykształcona. Lepiej niż teraz.

    • @pinotnoir6798
      @pinotnoir6798 9 місяців тому +1

      Ma Pan rację, również kobiety a wiem to z własnego doświadczenia. Znajomość literatury, piękny język i wpojone zasady dobrego wychowania. Niedościgniony wzór...

  • @marekjozefowicz2289
    @marekjozefowicz2289 Рік тому +1

    Pomieszanie z poplątaniem.

  • @lakszmi_
    @lakszmi_ 10 місяців тому

    😁😁😁😁😁

  • @mpingo91
    @mpingo91 Рік тому +3

    _"Szlachcic uczył się jak zarządzać majątkiem, tylko więcej tam było teorii niż praktyki"_ *** Dlatego szlachcic źle zarządzał majątkiem, prawda... Dopiero gdy sprawy w swoje ręce wzięła Komisja itd.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Рік тому

      O czym ty bredzisz rosyjski trollu?

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому +1

      @@ZdzichaJedziesz Może jednak trochę grzeczniej?

  • @jakubpytel
    @jakubpytel Рік тому +8

    Zgoda, że wartością było wprowadzenie (również) szkolnictwa świeckiego, ale martwi mnie ten entuzjazm pani dr Orzeł względem "ujednolicania" edukacji. Bardzo ujednoliconą edukacją "cieszyły się" Prusy doby Kulturkampfu, później III Rzesza, a szczytem tego był Związek Sowiecki -- czy do takiego ideału należało dążyć?

    • @mpingo91
      @mpingo91 Рік тому +7

      Szkolnictwo świeckie nie znaczy wolne od ideologii. A wiele wskazuje na to, że dla wielu entuzjastów szkolnictwa świeckiego ideologia jest kluczowym elementem.

    • @szymonbaranowski8184
      @szymonbaranowski8184 Рік тому +1

      ​@@mpingo91 o to to!

  • @jankostka304
    @jankostka304 Рік тому

    Prelegentka dziwnie moduluje głos, podkręca końcówki wyrazów, musiałem wyłączyć, trudno było słuchać.

  • @rafaf4258
    @rafaf4258 Рік тому

    40 minuta.... niczym nadzwyczajnym nie było wysyłanie szlachetnie urodzonych katolików do protestanckich szkół i odwrotnie. Jeśli rodzice uważali że takie czy inne szkoły lepiej przysłużą się lepiej edukacji ich dzieci .

  • @jaamadea9439
    @jaamadea9439 9 місяців тому +2

    "Polityczkami" , w naukowym radio? 👎

  • @helenakuzma
    @helenakuzma Рік тому +1

    Ciekawa rozmowa,tylko dlaczego ta pani ma tak ubogi jezyk polski?

  • @mpingo91
    @mpingo91 Рік тому +2

    Edukacja, w szczególności koordynowana przez komisje, jest zdecydowanie przereklamowana. Jaką edukację mieli w wiekach ciemnych np. organizatorzy liczących po kilka tysięcy wielbłądów naraz karawan, transportujących towary na szlakach międzynarodowych? A to był tylko jeden etap operacji na która składała się organizacja produkcji, wyszukiwanie rynków lub ich kreowanie, finansowanie tego wszystkiego (bankowość, rozliczanie się z władzami swoimi i obcymi), zapewnianie bezpieczeństwa itd.
    Jak brzmi temat pracy magisterskiej Bolesława Chrobrego? A co tam napisał w doktoracie Karol V? Czy inkryminowany Ignacy Loyola był amatorem? LOL
    Moi koledzy programiści, genialne chłopaki pracujące dla Google albo uczestniczące w międzynarodowych turniejach live coding to w większości samouki. Z edukacją koordynowaną "pożegnali się" w duszy ledwo ukończywszy etap wczesnoszkolny. Oczywiście formalnie nadal "odbębniali" przykry obowiązek, taki sam jak płacenie podatków. Studia? Po co ci studia, gdy w wieku 17 lat potrafisz napisać dobry firmware do mikrosterownika pracującego w aparaturze medycznej?

    • @michamusic1359
      @michamusic1359 Рік тому

      Zwróciłbym uwagę na fakt, że ta koordynowana edukacja raczej nie jest taka niepotrzebna. Przydaje się np. Do ogarnięcia umiejętności czytania i pisania a nawet liczenia choćby w zakresie podstawowym. Śmiem też twierdzić że kilka innych umiejętności i jakiejś wiedzy też da się liznąć. Niestety jakoś tak później zanika ta świadomość skąd się ta wiedza mniej lub bardziej przydatna w życiu oraz umiejętności wzięły. A śmiem twierdzić że wszystkiego z domu lub szeroko pojętego środowiska się nie wynosi. Z wyjątkami oczywiście. Pozdrawiam noworocznie!

  • @piotr.glowing6097
    @piotr.glowing6097 Рік тому +3

    Omijanie Polakow za granica - bezcenne😁

  • @jarosawkucharczyk9078
    @jarosawkucharczyk9078 9 місяців тому +3

    Dwie pełne kompleksów kobiety poplotkowały sobie. Wartość merytoryczna niewielka.

  • @piotr.glowing6097
    @piotr.glowing6097 Рік тому

    program nauczania dzieci jest dalej bardzo podobny do tego, ktory Miala Pani w podstawowce....niestety

  • @agamaga4163
    @agamaga4163 Рік тому +3

    Pani ewidentnie ma problem z Kościołem? Słychać w jej głosie przy opowiadaniu o religii, o zakonach, o szkolnictwie w zakonach prześmiewczego tonu suche fakty faktami ale nie potrzebuję w tym wszystkim pani opinii.

  • @mpingo91
    @mpingo91 Рік тому +5

    Tura kawalerska i jak ona przebiegała? Ano całkiem zwyczajnie, tak jak i współcześnie. Taką turę odbył tuż po maturze Adam Michnik. Studiów nie ukończył (czyli jak dawniej - szlachcice bywali na studiach rok czy semestr) - a jaka kariera później!

    • @pinotnoir6798
      @pinotnoir6798 9 місяців тому

      Michnik to zupełnie inna szlachta😂