ความหมายของวัชระและระฆัง (vajra bell) อุปกรณ์ของพุทธวัชรยาน / โชโฮ ธรรมราชบุตร ธรรมะตำนาน

วัชระ (vajra) เป็นภาษาสันสกฤต ภาษาทิเบตเรียกว่า ดอร์เจ (dorje) แปลว่าสายฟ้า หรือเพชร ส่วนระฆัง ภาษาสันสกฤตเรียกว่าฆัณฏะ (ghanta) และในภาษาทิเบตเรียกว่า ดริลบุ (drill bu) ทั้งสองอุปกรณ์นี้จะใช้ในการประกอบพิธีกรรมหลายๆ อย่างของพุทธศาสนาวัชรยาน และใช้ในการสวดมนต์ภาวนา สำหรับชาวตะวันตกหรือชาวพุทธในประเทศอื่นๆ เมื่อพูดถึงพุทธศาสนาแบบทิเบต ก็จะนึกถึงวัชระและระฆัง เพราะแทบจะเป็นอุปกรณ์สำคัญในพุทธศาสนาแบบมนตรยาน
เดิมทีวัชระถูกกล่าวถึงในฐานะอาวุธของพระอินทร์ เรียกว่า พระวัชรปาณี คือพระผู้ถือวัชระ หรือผู้ถือสายฟ้า ต่อมา วัชระถูกใช้ในความหมายทางพุทธศาสนา หมายถึงการตัดทำลายกิเลส เช่นพระที่นั่งที่พระพุทธเจ้านั่งตรัสรู้ เรียกว่า วัชรอาสน์ และยังมีพระสูตรมหายานที่ชื่อ วัชรปรัชญาปารมิตา หรือวัชรเฉทิกาปรัชญาปารมิตาสูตร สอนเรื่องการทำลายความยึดมั่นถือมั่นในตัวตน
วัชระกับระฆังเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการสวดมนต์ภาวนาตามบทปฏิบัติธรรมบทต่างๆ และใช้ในการประกอบพิธีกรรมหลายๆ อย่างของพุทธศาสนาวัชรยาน ซึ่งในบางพิธีก็จะมีการใช้กลองร่วมด้วย โดยทั่วไป การถือวัชระและระฆัง จะถือวัชระด้วยมือขวา และถือระฆังด้วยมือซ้าย
ลักษณะของวัชระ และระฆังจะมีหลายรูปแบบ บางแห่งมีวัชระซี่เดียว บางแห่งเป็นวัชระห้าซี่ จะเรียกว่า สมยะวัชระ และแบบเก้าซี่ เรียกว่า ปรัชญาวัชระ และในแต่ละบทปฏิบัติหรือแต่ละนิกาย อาจจะมีการใช้วัชระแต่ละซี่แตกต่างกันด้วยก็มีครับ
ในความหมายของวัชระและระฆังหนึ่งคู่ มีความหมายหลายๆ อย่าง ประกอบอยู่ในองค์วัชระ และองค์ระฆังด้วยนะครับ เช่น ซี่วัชระทั้งห้า หมายถึงพระพุทธเจ้าทั้งห้าพระองค์ มีพระอาทิตย์ พระจันทร์ สภาวะของสุญญตา และสัญลักษณ์มงคลแบบต่างๆ ดังนั้น วัชระและระฆังจึงมีสถานะเป็นเหมือนศูนย์รวมของพระรัตนตรัย ดังนั้นการวางวัชระและระฆัง จึงควรวางไว้ในที่สูง และสามารถกราบได้เช่นเดียวกับเรากราบบูชาพระรัตนตรัย หรือกราบพระพุทธรูปหนึ่งองค์
สำหรับความหมายของวัชระ และระฆัง องค์วัชระ หมายถึงเพศชาย หรือพระพุทธเจ้าในรูปของบุรุษเพศ เป็นสัญลักษณ์ของความเมตตากรุณา และความฉลาด รู้อุบายวิธีการสั่งสอนพระธรรมแก่สรรพสัตว์ และวัชระมีคุณสมบัติเจ็ดประการ คือ ตัดไม่ได้ ไม่ถูกทำลาย เป็นสัจธรรม แข็งแกร่ง มีความมั่นคง ไม่มีสิ่งใดขัดขวางได้ หมายถึงวัชระสามารถนำพาเราไปสู่การตรัสรู้ได้โดยไม่มีสิ่งใดขัดขวาง และเป็นอมตะอย่างสมบูรณ์
ส่วนความหมายของระฆัง หมายถึงสตรีเพศ หรือพระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์ในภาวะแห่งสตรี หรือการตรัสรู้ของสตรีเพศ นอกจากนั้น ยังหมายถึงปัญญาการรู้แจ้ง และความเป็นสุญญตาหรือความว่างเปล่าจากตัวตนและกิเลสทั้งปวง นั่นหมายความว่า ฝ่ายทิเบตหรือวัชรยาน มองว่าผู้หญิงเป็นเพศที่มีปัญญารู้แจ้งด้วยนั่นเองครับ
ถือกันว่า วัชระ และระฆังจะไม่แยกออกจากกัน ต้องอยู่ร่วมกันเสมอ หรือก็คือ การมีปัญญาต้องควบคู่กับการมีเมตตากรุณา เราจะมีเมตตาแต่ขาดปัญญาไม่ได้ เพราะไม่สามารถช่วยใครได้ แต่ถ้ามีเพียงปัญญา แต่ขาดกรุณา ก็จะใช้ปัญญาในทางที่ผิด บุคคลที่มีปัญญาพร้อมทั้งมีกรุณาด้วย จึงจะช่วยสรรพสัตว์ได้ นั่นก็คือลักษณะของพระพุทธเจ้านั่นเองครับ
------------
สนับสนุนช่องได้ทาง tipme.in.th/ch...
หรือโอนเงินบัญชีธนาคารกรุงไทย เลขที่บัญชี 984-827-1473