Słowa, których znaczenia możecie do końca nie znać. Mówiąc Inaczej, odc. 146
Вставка
- Опубліковано 5 лют 2020
- Hej!
Zapraszam na film o słowach, których znaczenie niby znacie, ale czy na pewno?
Nie byłam pod wpływem alkoholu podczas nagrania, po prostu miałam dobry humor.
Bibliografia:
1. Dobryslownik.pl:
dobryslownik.pl/slowo/oboje/1...
2. Sjp.pwn.pl:
sjp.pwn.pl/szukaj/alternatywa...
sjp.pwn.pl/sjp/cyfra;2449818....
sjp.pwn.pl/sjp/liczba;2478307...
sjp.pwn.pl/szukaj/oboje.html
sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/lub...
sjp.pwn.pl/ciekawostki/haslo/...
3. Wpis językoznawczyni na temat znaczenie „lub”:
24kurier.pl/blogi/ewa-kolodzi...
4. Głos innej językoznawczyni na ten temat:
www.polskieradio.pl/9/305/Art...
5. Obcy język polski:
obcyjezykpolski.pl/alternatywa/
6. lukaszrokicki.pl:
lukaszrokicki.pl/2011/10/26/cy...
7. Odpowiedź na pytania zadane Poradni:
sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/cyf...
____________________________________________________________
Tu możecie kupić moją książkę:
bit.ly/2xNpt94
____________________________________________________________
A tu moje profile:
Facebook (czasem wklejam tu zabawne posty):
► / paulinamikulainaczej
Instagram (mówią, że mam zabawne opisy)
► / paulina.inaczej
Jeśli tu zajrzałeś/zajrzałaś, łap buziaka! :*
Paulina!... rozróżnienie i/lub/albo to podstawowa zasada językowa w wielu gałęziach matematyki logiki, ale i nie tylko - kiedyś powstała luka prawna własnie przez pomyłkę pomiędzy tymi słowami, więc ma to zastosowanie i w ustawodawstwie, ale również wielu elementach nauki, w której używa się matematyki, w inżynierii itp.
Napiszę więc prosto
kawa i herbata - jedno rozwiązanie A+B
kawa albo herbata - dwa rozwiązania A; B
Kawa lub herbata - trzy rozwiązania A; B; A+B
Przyszłam tu produkować się na ten sam temat, więc dziękuję, że już nie muszę :)
Problem jest taki, że w logice matematycznej (oraz prawdopodobnie prawniczej, nie znam się) jest rozróżnienie na i/lub/albo. W słowniku (nawet Doroszewskiego) dwóch ostatnich rozróżnień nie znajdziesz - językowo tego się nie rozróżnia (chyba w języku angielskim też). Podaję link ( sjp.pwn.pl/doroszewski/lub;5447395.html ) i link ( sjp.pwn.pl/doroszewski/albo;5408345.html ). Łatwiej niż się zastanawiać nad ich znaczeniem - jest ewentualnie wykluczyć opcję występowania obu rozwiązań np. mówiąc - możesz zjeść albo czerwony albo niebieski cukierek, ale nie oba!
Wobec tego zawsze dziwią mnie konstrukcje prawnicze typu "lub/i".
To o czym mówisz warto również podeprzeć linkami i nazwami (w angielskiej wikipedii są ładne obrazki):
"I" - odpowiednik "AND" (oznaczany często symbolem &) - spójnik łączący zdania logiczne koniunkcją (EN conjunction) ( pl.wikipedia.org/wiki/Koniunkcja_(logika) i EN en.wikipedia.org/wiki/Logical_conjunction) - w tablicy prawdy/fałszu wskazuje prawdę tylko, jeśli oba zdania są prawdziwe równocześnie.
"LUB" - odpowiednik "OR" (oznaczany często | albo +) - spójnik łączący zdania logiczne alternatywą (łączną, zwykłą, sumą - EN (inclusive) disjunction) - ( pl.wikipedia.org/wiki/Alternatywa i EN en.wikipedia.org/wiki/Logical_disjunction ) - w tablicy prawdy/fałszu wykazuje prawdę w trzech momentach: jeśli prawdziwe jest którekolwiek zdanie (z osobna) i prawdziwe są oba na raz.
"ALBO" - odpowiednik "XOR" (symbol to najczęściej ^ lub plusem jak LUB) - spójnik łączący zdania logiczne alternatywą rozłączną (różnicą symetryczną - EN exclusive disjunction) - ( pl.wikipedia.org/wiki/Alternatywa_roz%C5%82%C4%85czna i EN en.wikipedia.org/wiki/Exclusive_or ) - w tablicy prawdy/fałszu wykazuje prawdę w dwóch momentach: jeśli prawdziwe jest jedno zdanie a drugie nie.
Pamiętajmy tylko, że w powyższym chodzi o zdania logiczne, a nie gramatyczne ;-).
@@kopernik_elfka W mowie potocznej jest taki sam problem jak z kierunkiem i zwrotem.
Paweł Jimmi gdzieś czytałem, że spójnik "bądź" również oznacza trzy możliwości, a zwłaszcza:
kawa bądź herbata - 1) A, 2) B, 3) ani A, ani B
Pozdrawiam
Moja pierwsza myśl, gdy usłyszałam, że to martwe rozróżnienie. Dla inżynierów jest bardzo żywe :D
"Świrujecie jakąś jarzębinę" 🤣🤣🤣 Pierwszy raz usłyszałem takie sformułowanie i uważam, że jest one przekozackie 😄
Znam wersję, że się świruje jeża 😀
U mnie się mówi, że się świruje jarząbka, to w sumie podobnie, ale jednak nie XD
Ja słyszałam tylko "świrować pawiana" 😂
jest ono, nie one
to słofmułowanie - to - ono
te dziewczynki - te - one
jest ONO, nie one
to sformułowanie - TO - ono
te sformułowania - TE - one
tak jak TO dzieckO, oknO, autO, jajO.
Skąd się u ludzi bierze ten dziwoląg językowy: "te dziecko", "te auto", KREW MOŻE ZALAĆ! Najgorsze jest to, że u mnie w robocie wszyscy tak mówią, a ja załamuję łapy i biję się w chrapy, bo jestem bezsilna... :(
JAK TO DZIADOSTWO WYPLENIĆ?!
5:17 No oboje! Jeden obój, dwa oboje! Piotr i Darek są OBOJAMI!
a @6:21 mówi się "dla obu", jeśli to są dwaj chłopcy lub dwie dziewczynki... a "obojga" , gdy chłopiec z dziewczynką 👍😉
W logice matematycznej właśnie w taki sposób rozróżnia się "lub" i "albo"
Tyle lat byłam przekonana, że "lub" i "albo" to nie są synonimy (wyjaśnienie Pana Marka) i się tego zawsze i wszędzie trzymałam, a tu proszę, poloniści nawet nie uważają tego za błąd. Wychodzi na to, że mat-fiz to faktycznie stan umysłu :D
a jak to się rozróżnia w matematyce?
@@zuzia5725 przykładowo dla dwóch czynności
LUB - można zrobić jedną lub obie, np. pójdziemy do kina lub na spacer - można jedną, można dwie.
ALBO - można zrobić jedną, np. pójdziemy do kina albo na spacer - można tylko jedną.
@@zuzia5725 W angielskiej wikipedii ładniej widać: (LUB) en.wikipedia.org/wiki/Logical_conjunction i (ALBO) en.wikipedia.org/wiki/Exclusive_or . Po polsku to odpowiednio alternatywa łączna i rozłączna.
blackjay x rozróżnienie „lub” od „albo” jest kluczowe w języku prawniczym ! Logikę (prawnicza) zreszta przerabia się na pierwszym roku
Roznice miedzy “Lub” i “albo” maja fundamentalne znaczenie w prawniczej logice formalnej i jezyku aktow prawnych. Tam ta zasada jest ciagle zywa i bardzo istotna.
Coś mi się wydaje, że Pan Marek jest matematykiem ;)
Kto miał w szkole logikę, ten o rozróżnieniu między ALBO i LUB wie... na co dzień pilnując się, żeby nie pytać partnera, czy chce kawę lub herbatę, bo ten gotów jest zażądać obu!
Taaaak, matematyka w liceum od razu się przypomniała ;d tylko nie pamiętam symboli :( Ale święcie byłam przekonana, że to funkcjonuje tylko w logice właśnie ;d
Tak. Logika rozróżnia alternatywę łączną i alternatywę rozłączną (tylko jedna opcja z dwóch).
Albo też prawnikiem, tu również istotne jest to rozróżnienie 👍
Tak samo jest z i/lub. Zawsze mnie irytuje tabliczka "osobom niepełnoletnim i/lub nietrzeźwym...". Przecież "lub" wystarczy :(
tak, jestem matematykiem i rzygam logiką :(
I jeszcze to biedne słowo "pretensjonalny" używane w kontekście czegoś z pretensją. A "pretensjonalny" to po prostu "w złym guście". Tylko jaki utworzyć przymiotnik od rzeczownika "pretensja"? Pretensyjny?
"Kluczowe dla naszej egzystencji: po co? " ❤️❤️❤️
Paulinson! Uwielbiam Ciebie i ten kanał 💕 Dzięki Tobie poznałam Mery i od grudnia jestem uzależniona od jej piosenek 🖤
Super odcinek! Gdy tak tłumaczysz łopatologicznie, to mi się układa w głowie. I poruszyłaś ciekawe, codzienne problemy. Pozdrawiam ciepło :)
Sprawa z "lub" i "albo" jest naturalna dla matematyków ;)
i prawników :)
Oraz teologów 😎
i filozofów
Dzień dobry. Dziękuję bardzo za Twoje filmy. Jestem z Białorusi. Uczę się języka polskiego. Twój kanał jest dla mnie po prostu super. Przyjemnie się słucha najczystszego języka polskiego. To najlepsze dla tych, którzy uczą się polskiego !!! Bardzo dziękuję !!!
Jak zawsze mistrzostwo, dziękujemy! :)
Zagadnienie, które porusza pan Marek jest bardzo istotne w języku prawniczym. Są to tzw. funktory prawdziwościowe dwuargumentowe: alternatywa zwykła, czyli "lub", gdzie przy dwóch opcjach A i B, dopuszcza się wyniki 1) A, 2) B, 3) A i B, alternatywa rozłączna, czyli "albo", gdzie dopuszczalne są wyniki 1) A, 2) B, a także dysjunkcja, czyli "bądź", gdzie dopuszcza się wyniki 1) A, 2) B, 3) żadna z opcji. Szerzej można o tym poczytać między innymi w podręcznikach do logiki dla prawników :)
P.S. "Świrujecie jakąś jarzębinę"- zrobiłaś mi tym dzień :D
Dziękuję Ci i jestem wdzięczna za to co robisz. Dawno skończyłam szkołę ale jakbym tak mówiła jak teraz codziennie słyszę , to bym nawet do matury nie zostaĺa dopuszczona. Dzięki.❤️💙❤️
Aż mi się przypomniały rzeczowniki policzalne i niepoliczalne z angielskiego - sprzed 8 lat, z podstawówki - dzięki :)
Ja jestem z Rosiji i te lekcje dla mnie bardzo przydatny. Dziękuję tej Pani
Wiesz co Paulino... tak słucham Cię od dłuższego czasu i Twoje filmy bardzo dosadnie pokazują jak bardzo polszczyzna wzorcowa jest nieznana przez ludzi z telewizji (dziennikarzy, polityków, reporterów).
Poziom studiów dziennikarskich jest celowo obniżany tak samo, jak poziom wszystkich innych kierunków studiów; jedyny znany mi wyjątek to medycyna... jeszcze...:D
@@maciejtrawka295 A tam celowo. Mamy mniej młodzieży a ilość absolwentów musi się zgadzać. Za to uczelni nie ubywa...
@@maciejtrawka295 też nie aż strach iść do lekarza czasami 🤦♀️
@@maciejtrawka295 nie prawda
1:05 ... bo drzewiej mówiło się "wypaćkany" lub "upaćkany" w sensie wymazany ubrudzony :)
W gwarze poznańskiej podobno używa się słowa "uślumprany".
Tak się mówi na Podkarpaciu także obecnie. Coś jest brudne, czyli wypaćkane. Ktoś się wybudził, czyli wypaćkał.
Może być jeszcze utytłane.
@@amy.h.85 To ciekawe, ja słyszałam tylko o U-paćkanym i ZA-paćkanym (nigdy o WY-paćkanym). Za to często słyszę usyfiony, zasyfiony, utytłany, umazany, wymazany, zamazany, więc może się to po prostu przenika.
A ja słyszałam wszystkie wersje. Dodatkowo w okolicy Rzeszowa używa się też czasownika "okidać się" w znaczeniu "wybrudzić się" i "okidany" w znaczeniu "brudny". Bardzo je lubię i często powtarzam 'ale się okidałam".
Wspaniałe wyglądasz Paulinson :) dobrześ nagrała ;)
Oj, Paulina, nawet nie wiesz, ile razy się zastanawiałam "po co ja liczę te bakterie?". Pozdrawiam z mikrobiologii
Jesteś bardzo piękna, bardzo miło cię słuchać,bardzo interesująca podajesz informacje, dobra robota👍😉😊
Wypaćkanyyyy! Paulino swietny odcinek, pieknie wygladasz☺️
Super odcinek! Bardzo mi się podobał :)
O świrowaniu jarzębiny nie słyszałam ;)
Pozdrowienia!
Nawet nie pomyślałam o tym, teraz już wiem jak, dzięki Tobie :D
Nawet nigdy nie postarałam się zrobić taką konstrukcję.
Jeszcze nie obejrzałem, ale mam podejrzenie bliskie pewności, że będę ukontentowany. Pozdrawiam cieplutko. Jesteś najlepsza. :)
Super! Bardzo dziękuje xxxx
Różnica pomiędzy "lub" i "albo" ma znaczenie w tekstach prawnych.
Tak, ale to prawnicy i logicy nadali słowom dodatkowe znaczenia... W języku literackim i potocznym takiego rozróżnienia nigdy nie było..
w programowaniu OR i XOR
@@jerekp dzięki Twojemu komentarzowi uświadomiłem sobie czym jest XOR i XNOR. Dzięki! Pozdrawiam wszystkich niekumatych. :D
Ma, ale nie zawsze. :)
No no, Paulinko - dobrześ przyszła!
No a w ,,potwory i spółka jest tekst":...czwartej alternatywy nie ma... (Pomijając, że jest to aluzja do serialu)?
Oboje- instrumenty dęte drewniane, aerofony dwustroikowe.
Sam już nie wiem czy lepiej mi się Ciebie słucha czy ogląda, chętnie bym Cię przeczytał
Ja znam piękne słowo, które bardzo lubię" wypaćkany", " upaćkać się". Śliczne , prawda. Pozdrawiam serdecznie, Paulinko
Polonistka
Ciekawostka: liczba trzy w zapisie arabskim to cyfra 3, ale także w zapisie rzymskim składa się z trzech cyfr "III". Za to w systemie dwójkowym składa się z dwóch cyfr "11". Pozdrawiam!
Nie jestem pewien, czy w zapisie rzymskim to cyfry, bardziej mi się kojarzą znaki, ale mogę się mylić, polecam sprawdzić :)
@@henrykzajac8001 Litery są znakami, cyfry są znakami, nawet to: 👍😊ⅲ⅒Ⅻ są znaki. PS w windows 10 skrót klawiszowy win+. pozwala na wpisanie różnych znaków. Pozdrawiam!
@@maate21 cyfry to są znaki, ale znaki to niekoniecznie cyfry. A trzy kreski w rzymskim 3 to nie są cyfry 1. A propo emotek to one składają się ze znaków, same nie są znakami
@@miodzio3162 Za sjp.pwn.pl znak: kształt, któremu przypisuje się określone znaczenie. Ja tutaj 😊 przypisał bym radość, ewentualnie zadowolenie, także kryterium znaku spełnia. A co do rzymskiego zapisu to czy możesz proszę podać jakąś literaturę, która potwierdza to co napisałeś? Ja szukałem i nie mogę znaleźć nic co by potwierdzało Twoje przypuszczenia.
@@maate21 podałeś definicje słowa znak? przecież ono ma wiele znaczeń, i faktycznie pod każde znaczenie można podciągnąć wszystko, co z resztą zrobiłeś ;) ale skoro mowa o liczbach, cyfrach to posiłkowałem się znakami ASCII, bo w tym rozumieniu cyfry, litery, symbole itp są znakami. Ze strony co podałeś znakami są cytuje "«dźwięk, spojrzenie, gest itp. służący do przekazania informacji»", "«dowód, oznaka czegoś»","«fakt interpretowany jako zapowiedź czegoś»","«ślad pozostawiony przez coś»". I co to wspólnego z tym o czym rozmawiamy. A druga sprawa masz racje, sprawdziłem na www.imperiumromanum.edu.pl/kultura/cyfry-liczby-rzymskie/ i faktycznie liczby rzymskie składają się z cyfr pochodzenia etruskiego, przynajmniej tak jest napisane w pierwszym zdaniu xd. Jednak na każdej innej stronie co teraz sprawdzałem, jest napisane że składają się ze znaków lub liter ale to prawdopodobnie dla ułatwienia, bądź niewiedzy autorów.
Kolejny dobry odcinek! Paulina, piękna fryzura i kolor włosów - bardzo Ci pasuje :)
Paćkać - SJP: "brudzić, rozmazywać, rozcierać na czymś substancję o gęstej konsystencji". Słowo "wypaćkany/ wypaciany" zdecydowanie istnieje. =D
Nonstop w różnych umowach, regulaminach, innym prawnym bełkocie spotykam się z określeniem (sam takiego używam, dziś rozumiem już, że błędnie) "i/lub".
Zupełnie jakby samo "lub" oznaczało jedną z dwóch opcji: 1) A, 2) B co wymaga dodania "i/", żeby umożliwić opcję 3) A i B.
Dzięki Tobie teraz wiem, że to "i/" jest zbędne.
Z tą alternatywa to mnie zaskoczyłaś :)
Cześć Paulina. Rozróżnienie "lub" jako alternatywy zwykłej i "albo" jako alternatywy rozłącznej, ma niebagatelne znaczenie w języku prawnym i języku prawniczym, ponieważ decyduje o sposobie interpretacji przepisów prawnych. To czy ustawodawca użył słowa "lub" czy "albo", może decydować o wyniku całej sprawy sądowej. Pozdrawiam! Genialny kanał. Świetna robota 😉
Jeśli chodzi o alternatywę, to nie miałam pojęcia. Dobrze wiedzieć :o
W języku prawnym "lub" i "albo" nie są synonimami. Jednak język prawny i logika formalna są często niespójne z językiem literackim, więc nie trzeba się tym przejmować na co dzień - byłoby to co najmniej niewygodne. Ale gdy musimy przeczytać zapis ustawowy ze zrozumieniem, to podstawowa wiedza o logice przydaje się.
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za wartościowy odcinek! Tomek 😃👍
Przede wszystkim "bez urazy". Masz piękne, niebieskie oczy. One nie potrzebują poprawiania. Pozdrawiam. :)
Ja traktuję słowo "albo" jako wybór tylko jednej możliwości. Natomiast słowo "lub" pozwala na zaistnienie wszystkich prezentowanych opcji. Miłego czwartkowego wieczoru Paulina! :)
Super odcinek!!
jeśli chodzi o to rozróżnienie na liczbę i ilość, w filozofii inaczej to funkcjonuje (np. po to, żeby łatwo było ze sobą zestawić ilość i jakość - np. u Hegla i w filozofii nauki, a nie szukać dodatkowego słowa oznaczającego liczba-i-ilość, a także dlatego, że w innych językach filozofowie też tego tak używają) i można używać słowa "ilość" też jeśli chodzi o liczbę czegoś.
Co do rozróżnienia na "lub" (alternatywa zwykła) i "albo" (alternatywa rozłączna), jest ono przestrzegane i istotne w filozofii (obok podanych już gdzieś w innych wątkach: logice, prawie, metodologii nauk) niezależnie od tego jak bardzo formalne zagadnienia filozofowie poruszają. Zresztą, to było też na matematyce w liceum (w dziale o logice właśnie), ale to już zależy, jaki kto miał program nauczania.
Więc jeśli czytacie teksty matematyczne, logiczne, filozoficzne, prawnicze, metodologiczne itd..., musicie przyswoić to rozróżnienie dla zrozumienia tekstu.
"masło i piasek łączymy ze słowem ilość". Błoto łączymy ze słowem Woodstock :D
Ehhh aby do sierpnia...
Zaraz będzie ciemno
@@tomaszzakrzewski7413 Zamknij się!
Słyszałam kiedyś taki opis różnicy między cyfrą i liczbą: cyfra to od 1 do 9, a dalej to liczba
Nie stosowałam się co prawda do tego, ale i tak nie znałam prawdy.
Dziękuję za uświadamianie ludzi ❤️
Paulina pomocy! Czy w systemie liczbowym kopowym (60-kowym) 21 jest cyfrą?
„Straszna! Straszna cyfra.”
Ja czasem mówię oboje, gdy mam na myśli klarnety.
9:30 Zdaje się, że w języku prawniczym „lub” i „albo” mają takie znaczenia jak szanowny pan Marek raczył wyjaśnić.
Buziaki!
Paulino bardzo fajny odcinek jak zwykle. Pan pytanko, na które może będziesz mogła odpowiedzieć w kolejnym odcinku. Mam pewien problem ze słowami "pragmatyzm" oraz "pragmatyczny". Słownik pwn rozróżnia dwie definicje, ale przyznam szczerzę, że wciąż nie jestem w stanie pojąć ich znaczenia. Na kierunku Lingwistyka Stosowana (który studiuję) oraz w Językoznawstwie często pojawia się to pojęcie. Na przykład, że autor zajmuję pozycję bądź ma podejście pragmatyczne do danego języka czy tekstu lub, że w jego teorii dominuje pragmatyzm językowy. Byłbym bardzo wdzięczny, jeśli podjęłabyś się tego problemu w pewnym odcinku. Pozdrawiam!
A trzy opcje wyboru to półtorej alternatywy? 😂
Zadałam sobie to samo pytanie 😂
Różnica między "lub" i "albo" to nie tylko matematyka, informatyka i prawo, ale też (a może przede wszystkim) filozofia :)
Chcialbym się odnieść do rozróżnienia na lub i albo. Dla prawników jest to bardzo ważne, ponieważ opiera się na logice i jest stosowane przy wykladni przepisów. Jeżeli przepis posługuje sie słowem lub i wskazuje dwie przesłanki, to wystarczy spełnienie jednej z nich (lub obu). Jeżeli przepis posługuje sie słowem albo, wtedy trzeba spełnić jedną bądź drugą przesłankę, spełnienie obu jednocześnie wyklucza zastosowanie tego przepisu.
Jestes wspaniala.! Dziekuje. Mieszkam dlugo w Danii iiiiii czasami juz nie pamiętam jak się PISZE lub mowi .. i nie dlatego ze sie nie uczyłam j.polskiego .. ale dlatego ze AZ TAK GO NIE UZYWAM .dziekuje
czy 3 wykluczające się opcje to 1,5 alternatywy ?
Dzięki, Paulina, za świetny odcinek.
Jeśli chodzi o słowo "lub", to zauważyłem, że w literaturze medycznej, którą się zajmuję, zazwyczaj jest ono stosowane jako alternatywa "a" lub "b" nigdy "a" i "b". Dotyczy to głównie wytycznych, w których widzimy następujący zapis: "a" lub/i "b".
Pozdrawiam :)
Kluczowe dla naszej egzystencji pytanie: po co ? ❤️
Ilość również jest używane do wartości policzalnych np. w rejestrach / na fakturze pozycja (nazwa kolumny) to "ilość", nawet jeśli chodzi o rzeczy policzalne.
Ponadto, pytamy "ile?", bez znaczenia na aspekt policzalności.
Dziękuję za ciekawą informację!
Wydaje się, że sedno problemu tkwi w różnicy między językami specjalistycznymi a językiem ogólnym. Językowy obraz świata np. matematyka nie zawsze koreluje z językowym obrazem świata np. kierowcy autobusu itp. A ponieważ język ogólny jest tworzywem syntetycznym, często nie obejmującym wszystkich elementów języków specjalistycznych, w świadomości przeciętnego użytkownika języka ta różnica może być nie postrzegana albo ze względu na nieznajomość tego języka specjalistycznego, albo ze względu na oczywistą tendencję ekonomii zasobów językowych.
Paulino! Czy mogłabyś zrobić odcinek o różnicy między słowami "atencja" i " uwaga"?
W kontekście szukać, domagać się atencji/uwagi. Często używa się tego zamiennie, choć moim zdaniem błędnie, ale mogę się mylić, dlatego piszę do Ciebie.
Może autor chciał powiedzieć po "amerykańsku". O Boy'e? :)
To po amerykańsku?
Tak się nie mówi, lol, w ogóle co znaczy " 'e "?
👍🌷😬 uwielbiam Cię słuchać,myślałem że mówię poprawnie po polsku😎o kurna jak ja się myliłem😤😀
Lub, albo, alternatywa ... to wszystko jest logiczne i proste (pozdrawiają automatycy!)
No a w ,,potwory i spółka jest tekst":...czwartej alternatywy nie ma... (Pomijając, że jest to aluzja do serialu)?
Lubię cię oglądać, to wcale nie miało zabrzmieć tak jak brzmi prawdopodobnie
Rozróżnienie między "lub" (czasami w formie i/lub) oraz "albo" ma istotne znaczenie na gruncie logiki prawniczej, jako element służący wykładni tekstu normatywnego. W tym zakresie "lub" to wyraz oznaczający tzw. alternatywę łączną (tj. zdanie jest prawdziwe wtedy gdy jest spełniona co najmniej jedna z przesłanek, a co za tym idzie - także obie), "albo" zaś to tzw. alternatywa rozłączna (tj. zdanie jest prawdziwe, gdy jest spełniona wyłącznie jedna z przesłanek). Jako ciekawostkę wskażę łącznik "bądź", oznaczający z języku logiki prawniczej tzw. dysjunkcję (tj. zdanie jest prawdziwe wtedy, gdy jest spełniona jedna z przesłanek lub nie jest spełniona żadna z nich). Interesujące, jak teksty normatywne odbiegają od reguł logiki prawniczej.
daaawno Cię nie widziałam, pięknie wyglądasz! :)
och! odnośnie "lub" i "albo" jest to ważne z punktu widzenia języka prawniczego i wykładni prawa.
Dodam jeszcze coś do tej ilości i liczby w stosunku do bakterii i mrówek. Fachowo, laboratoryjnie określamy LICZBĘ BAKTRII (np. w moczu) - ponieważ szacujemy, tak dokładnie, jak to możliwe, ich liczbę. Myślę, że warto to zaznaczyć, że w różnych sytuacjach potrzebne są różne określenia :)
Warto! Tyle że nie znam języków specjalistyczny, więc nie jestem w stanie wychwycić takich rzeczy. Zajmuję się językiem ogólnopolskim, który dostarcza ciekawostek aż po kokardy, więc języki specjalistyczne zostawiam specjalistom z danej dziedziny. :)
@@mowiacinaczej Pewnie! To nie jest żaden zarzut! Doskonale znam Twój kanał ;) Może akurat komuś to się przyda, może kogoś zaciekawi, może kogoś kiedyś uratuje od faux pas 😄 Tak jak Ty uratowałaś mnie na maturze ustnej z polskiego! To tylko taki medyczny smaczek ;)
Ja stosuję rozróżnienie między "lub" i "albo", odkąd na zajęciach z tłumaczeń prawnych dowiedziałem się o różnicy w wartości logicznej tych spójników i faktycznie ma ona diametralnie różne skutki przy interpretacji prawnej np. umów i ewentualnym ich tłumaczeniu. Na zajęciach mieliśmy, że and to oczywiście i, or to albo a and/or to właśnie lub i dlatego niosą ze sobą trzy różne znaczenia
Powiedzcie prawnikom, że "lub" i "albo" to martwa zasada! 😂
Dzień dobry!Mam pytanie albo nawet pomysł dla nowego odcinku:) Czy naprawdę takie słowa jak: awośka i anużka wracają do urzytku? W słowniku PWN nic nie znalazłam o nich(( a w google'u już są artykuły na ten temat. Bardzo dla mnie jest ważna Pani :) opinia! Jako cudzoziemka nie czuję się pewnie, żeby posługiwać się takimi słowami. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź!
Pozdrawiam,
Elina
@Mówiąc Inaczej Jeżeli uznajemy lub i albo za synonimy, to jak wyrazić poprawnie alternatywę niewykluczającą w mowie/piśmie (bez notacji matematycznej)
Bardzo spodobał mi się fragment o słowie alternatywa, bo nie miałem pojęcia o tym, że używałem go źle. Ale co ciekawe, w angielskim pojawia się ten sam błąd. Zawsze słyszy się „two alternatives”, a po szybkim spojrzeniu na słownik Merriam-Webster dowiedziałem się, że „alternative” jest definiowane tak samo jak nasz polski odpowiednik
Kwestia lub i albo jest bardzo ciekawa, zawsze musiałam że właśnie albo jest potoczne a lub właściwe natomiast 3 opcje z dwóch do wyboru kojarzyły mi się z etykietkami słodkich napojów gdzie napisane jest "cukier i/lub syrop glukozowo-fruktozowy" i tu oznacza że może być cukier, syrop g-f albo jedno i drugie i dlatego pojawia się i "lub" i "i" więc samo "lub" oznacza jedno z dwóch. Przynajmniej ja to tak analizowałam
Proponuję odcinek o nazwach kolorów :D
O pochodzeniu nazw?
@@mowiacinaczej no pewnie!! :)
Pani Paulino, zgadzam się że wszystkim i z gramatyką używania słowa "alternatywa", ale pragnę nadmienić, iż słowo "alternatywa" to również nazwa własna, i w tym przypadku używa się jej jako rzeczownika, bez tej całej filozofii wyboru między opcjami. Otóż zajmuję się od 33 lat tak zwaną muzyką alternatywną i w naszym środowisku już ponad dwie dekady temu skróciliśmy sobie to określenie do jednego słowa: Alternatywa, i tu oznacza to całość stwórczości muzyków należących do sceny alternatywnej. Także, biorąc pod uwagę, że to nazwa wlasna i określenie branżowe mówimy "ta alternatywa", bez tłumaczenia innym że to alternatywa między muzyką jakiej słuchamy a tzw mainstreamowym nurtem bo to jest już znaczenie domyślne. Mam nadzieję, że jako polonistka da nam Pani pozwolenie na użycie tego slowa w tym sensie. A nawet gdyby nie, to już tradycja, jak mówiłem ponad 20-letnia, i ja też nie mam władzy by to zmieniać, pomimo iż jestem recenzentem i opiniotwórcą w branży. Pozdrawiam serdecznie.
Ja mówię wypaćkany. Niektórzy mylą cyfrę z liczbą i z numerem. Nie nadużywaj słowa żyje, żyją, bo to oznacza że ktoś lub coś (coś - mam na myśli zwierzę) nie jest martwe. Nie można powiedzieć tak: w tym domu żyje czternaście rodzin. Albo: na tym kontynencie żyje zwierzę które.... To jest rusycyzm. Ludzie mieszkają, zwierzęta zamieszkują, występują, są itp. Paulinko! świetny kanał.
8:50 - zdecydowanie lepszą formą jest "albo". Podobnie lepiej jest używać "oraz" zamiast "i".
Z bardzo prostego powodu.
Gdy przepisujemy czy tłumaczymy teksty, to klient płaci za "rozpoczętą stronę przeliczeniową" - 1 sp = 1800 znaków wliczając spacje..
I taki +1 znak na "albo" czy +3 znaki na "oraz" w skali tekstu liczącego kilkadziesiąt czy kilkaset stron może dać niezłą sumkę.
A czy alternatywnie można używać tak : masz opcję taka alternatywnie taką. ?
Kwestia "lub i albo" jest ściśle zdefiniowana w matematyce, i ma znaczenie dokładnie takie, jakie opisał pan Marek.
Ja mam takie pytanie, apropo form obaj i obie. Co z obydwaj i obydwie? Sa rowniez poprawnie i mozna je stosowac wymiennie obaj/obydwaj? Dzieki za odpowiedz.
Odpowiedź jest w filmie. :D
Jestem studentką prawa i już w pierwszym semestrze mieliśmy zajęcia z logiki, na których dość wyraźnie została wyodrębniona różnica między lub i albo. W języku prawnym i prawniczym używanie tego zamiennie może zostać uznane za błąd merytoryczny. Świetny odcinek, pozdrawiam ;)
Bardzo serdecznie dziękuję. Błędy tego rodzaju doprowadzają mnie na skraj wybuchu. Jest jednakowoż pewne zachowanie językowe, które coraz częściej słyszę niestety u kilku, co najmniej "influencerów". Nie siedzę w tym na bieżąco i nie mam pewności, czy nie daj Boże, nie weszło to już na zasadach uzusu do mowy oficjalnej, nawet jednak wtedy uważam , że jest to niezwykle szpetna forma. Chodzi mi o użycie zaimka "te". Oczywiste jest, że poprawnie mówimy o liczbie mnogiej, ciągle jednak słyszę "te auto", "te krzesło". Ciekawe czy przedstawiając kogoś komuś powie taki delikwent: " te mój przyjaciel"... Proszę o wyjaśnienie tej kwestii przy okazji, a jeśli to już było to proszę uznać mój wpis za niebyły.
Super odcinek i 10000000 punktów za suchar :D
A czy błędem językowym jest używaniem lub /albo w jednym zdaniu? Np pojadę w góry lub nad morze albo nad jeziero
Jaka śliczna pani😍
Dziękuję za odpowiedz. Jednak będę się starał ożywiać tą zasadę bo to ułatwia często komunikację.
Warto pamiętać, że "lub" używmy w logice -np.: klasycznym rachunku zdań i wówczas mamy właśnie trzy możliwości - 1. A, 2. B, 3. A i B.
Chciałem zapytać o użyte przez ciebie słowo "superzabawa". Ja widziałbym raczej w "super" przymiotnik, a więc "super zabawa" (bardzo dobra zabawa). Na pewno istnieje forma nierozłączna?
czuję się super z tym, że większość z tych rzeczy wiedziałam
Nie spodziewałam się takiego matematycznego odcinka 😁
Paulino, na wykładzie słyszałem, ku niezadowoleniu pani doktor, że dla rzeczowników policzalnych można używać zarówno liczba, jak i ilość. Chociaż pani doktor rekomenduje jednak - liczba.
A tak przy okazji przypomnę, że w systemie jakim się posługujemy cyfr mamy tylko 10. ;)
Ja zawsze tłumaczę to pisząc jedną cyfrę na różne sposoby, na przykład w zapisie Majów, Babilończyków i Egipcjan i mówię, że to jest tylko znak i nasz znak "3" oznacza dokładnie tyle samo co te bazgroły (a więc niewiele, a w sumie to nic). Dopiero, gdy nadamy temu jakieś znacznie, na przykład, gdy opisuje ilość, albo kolejność... To wówczas możemy mówić o liczbie.
Jak to jest z neutralnymi płciami w polskim? Czy istnieje jakieś słowo jak w angielskim na przykład singular they, czyli określenie które używa się kiedy nie wie się płci danej osoby albo kiedy jest neutralna płciowo (non-binary po angielsku)?
Wydaje mi się, że w języku polskim nie występują. Jeżeli nie znamy płci to zakładamy, że są to osoby, ludzie, mieszkańcy, pracownicy itp.
Nie ma, mówi się wtedy po prostu "osoba". Są więc np osoby partnerskie, osoby członkowskie i tak dalej.
Jeżeli potrzeba się upowszechni to pewnie przyjmą się jakieś rozwiązania. Póki co z tematem mierzą się głównie pisarze SF, np. Jacek Dukaj w Perfekcyjnej Niedoskonałości
W języku prawnym stosuje się „lub” również w tej trzeciej opcji. :)
Prawnicy (i nie tylko oni!) czasem piszą "i/lub"; nie wiem, czy oni są 'głupi', czy zakładają, że 'głupi' jest czytelnik; niezależnie od tego które z tych dwóch wyjaśnień jest prawdziwe, postępują nieprofesjonalnie :P
Kurczę i teraz sobie łamię głowę nad tym, jak faktycznie używać tej alternatywy! Tak, to kalkulacje na wyższym poziomie! 😂
Ale to jak użyć takiej "alternatywy" w zdaniu? Mogę powiedzieć: "w tym roku wybieram góry jako alternatywę dla morza"? Albo: "dobrą alternatywą dla gór jest morze"?
Co tam "oboje", ostatnio w (niby) poważnym programie w TV prezenterka powiedziała "półtorej roku".
Brrr, aż ciarki przechodzą
Oj, tak, to niestety dość częsty błąd...
Za to pewnie mówi "półtora godziny"..?
Nie wiem jak teraz, ale kiedyś spikerzy i prezenterzy mieli tzw. karty mikrofonowe.
"Musi być jakaś alternatywa!". Z tą alternatywą to zaskoczenie...
Ja słowa "oboje" najczęściej używam kiedy mówię o instrumentach
To w końcu mając do wyboru "kawę lub herbatę albo coś mocniejszego" to mogę wziąć (kawę i/lub herbatę) albo (coś mocniejszego) czy (kawę) i/lub (herbatę albo coś mocniejszego)?
Lub i albo z dość dużymi konsekwencjami ma (miało) zastosowanie w języku prawnym. Przy alternatywie trzy opcję (kiedy a, kiedy b, kiedy ab) i przy alternatywie rozłącznej dwie możliwości(kiedy a, kiedy b). Choć też nie zawsze, ponieważ służą również jako części budowy zdania. Warto wtedy mieć na uwadze dyrektywę językową wykładni, bo jak w niektórych zdaniach znaczenie mogą mieć zastosowane spójniki, tak nie zawsze muszą one mieć zastosowanie [mogą mieć znaczenie (penalizować coś) albo mogą nie mieć znaczenia(nie penalizować)]. Wyszukałem na szybko i znalazłem przykład z bronią gdzie w przepisie jest zapis, że penalizowane jest przenoszenie broni i amunicji. Zgodnie z logiką oznaczałoby, że do przekroczenia przepisów dochodzi w momencie, gdy oba te przedmioty posiadała osoba X - koniunkcja. Co nie jest prawdą, bo przekroczenie przepisów następuje też w sytuacji, gdy mamy samą nie naładowaną broń. Tu kwestia rozpatrywana była przez Sąd Najwyższy i taka interpretacja się trafiła. Problem jest inny. W takim razie, kiedy mamy uznać spójniki za wiążące a kiedy nie są. Przepraszam z góry za błędy :D
1:00 mówi się: "wypaćkany"...
Nie ma za co :)
ewentualnie "upaćkany"
Pani Paulino. Dziekuje za wartosciowy program. Ogladam wszystkie odcinki ciagle uczac sie o zasadach jezykowych, znaczeniu pewnych wyrazow i zwrotow w naszym jezyku. Jestem piecdziesiecioparolatkiem nie poslugujacym sie na co dzien jezykiem polskim juz od niespelna trzydziestu lat. Pani blog pozwala na ciagle odswiezanie i ulepszanie znajomosci ojczystego jezyka. Pozwole sobie zadac pytanie o wlasciwe zapisywania slowa "superzabawa" Takiej formy uzyla Pani w odcinku 148. Moje pytanie brzmi razem czy osobno ? Pozdrawiam Andrzej.
Super z rzeczownikami
piszemy razem. Pozdrawiam.