dr hab. Jan Sowa - Wykład o utopiach przyszłości
Вставка
- Опубліковано 23 січ 2023
- Wykład dr hab. Jana Sowy w ramach cyklu „Wokół krytyki społecznej”
Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej i Instytut Bałtycki zapraszają na drugi z cyklu wykładów „Wokół krytyki społecznej”. Tym razem prelekcję wygłosi dr hab. Jan Sowa.
Spotkanie poprowadził mgr Mateusz Kufliński z Uniwersytetu Gdańskiego.
Post-wzrost, solarny punk, w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm
i inne utopie (jakiejkolwiek) przyszłości.
Chociaż żyjemy w czasach nieustannych kryzysów i bezprecedensowych wyzwań, nasza kultura utraciła utopijną zdolność wynajdywania lepszych przyszłości. Jest to tym bardziej zaskakujące, że otaczający nas świat społeczny to zrealizowana utopia: uniwersalne prawo wyborcze, regulowany czas pracy, płatne urlopy, ubezpieczenia emerytalne, darmowa służba zdrowia i powszechny dostęp do edukacji - to wszystko, co uważamy dzisiaj za oczywisty pewnik, jest zdobyczą wielu dekad albo wieków walki w imię ideałów oraz wizji uważanych kiedyś za całkowicie utopijne. Tymczasem dzisiaj przyszłość widzimy najczęściej jako proste rozszerzenie teraźniejszości zapełnione tylko nowymi gadżetami: szybszymi smartfonami z lepszymi ekranami, bardziej energooszczędnymi elektrycznymi autami, wydajniejszymi procesorami i innowacyjnymi apkami. Jest to nie tylko naiwne, ale również niebezpieczne, bo wobec braku postępowych wizji przyszłości zbiorową wyobraźnię zapełniają regresywne retro-utopie dążące do przywrócenia świata dawnych nierówności i opresji.
Wykład Jana Sowy będzie próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego nasze zbiorowe myślenie znalazło się w tak osobliwym i niebezpiecznymi punkcie. Przyglądniemy się również utopijnemu impulsowi, który mimo wszystko tli się na marginesach naszego kolektywnego imaginarium - w światach solarnego punka, w postulatach post-wzrostu czy w wizji w pełni zautomatyzowanego luksusowego komunizmu. Przy okazji zastanowimy się również, jaką wolę w konstrukcji tego typu utopii może mieć sztuka, bo skoro to wyobraźnia, dając nam możliwość przedstawienia alternatywy wobec tego, co istnieje, stanowi najbardziej polityczną spośród wszystkich władz umysłu, sztuka okazuje się ze swojej najgłębszej istoty aktywnością polityczną.
Jan Sowa - dialektyczno-materialistyczny teoretyk i badacz społeczny. Doktor socjologii, habilitował się z kulturoznawstwa. Był m.in. członkiem Komitetu Nauk o Kulturze PAN oraz kuratorem programu dyskursywnego i badań Biennale Warszawa. Obecnie profesor na Wydziale Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Autor wielu artykułów i książek, m.in. Fantomowe ciało króla (2012), Inna Rzeczpospolita jest możliwa (2015) oraz - wspólnie z Krzysztofem Wolańskim - Sport nie istnieje. Igrzyska w społeczeństwie spektaklu (2017). Ostatnio ukazał się zredagowany przez niego wspólnie z Ekateriną Degot i Davidem Riffem tom Perverse Decolonization? (Archive Books, Berlin 2021).
Dzięki za wykład. Idę i strzelę sobie w łeb.
Ile to już apokalips przeżyliśmy, ile zapowiedzi o przeludnieniu, głodzie itd podchodze do tego z lekkim sceptycyzmem
A co Ty wiesz o tym co się dzieje w całym pasie równikowo-podwzrotnikowym. Myślisz że to, ze mieszkasz w zapyziałym skansenie zwanym Polską, gdzie wszystkie władze poznawcze obywateli są zaangażowane w konflikty polityczne, zarabianie pieniędzy, zabawę i inne lokalne czynności, uprawnia Cię do wydawania sądów na temat szerszego oglądu sytuacji?
Fuuuck! Dlaczego nie wiedziałem o tym wykładzie?!
Świetne!
przerażające .....wiadomości.
Skad oni się biorą
Fajnie na tym UG, na UAM tak myslec nie mozna :)
Na jakim wydziale? Bo na filozoficznym nawet spotkanie z Bastanim było jakiś czas temu
Nie jestem żadnym doktorem habilitowanym ale bardzo starym człowiekiem. Powiem krótko. Uczenie się nic nie daje. Powiem więcej. Czym więcej się uczysz tym jesteś głupszy. Ja po prostu pamiętam że było całkiem inaczej.
Zastanawiam się jak panu Profesorowi nie wstyd tak manipulować. Mówiąc, że prawa wyborcze kobiet były utopią ale zostały zrealizowane sugeruje Pan, że inne, tym razem prawdziwe utopie, również mają szansę na realizację. A ludzie słuchają i w głowach mają coraz większy zamęt. Taki jest cel? Chętnie w to wierzę, bo czegóż innego można się spodziewać po rewolucjonistach? A rewolucje apologetów Marksa kończą się źle.
Malthus dużo rozumniej argumentowal swoje tezy, stojąc na twardych zasadach logiki matematycznej jednak się gleboko pomylił. Klęska tutejszych przewidywań jest wiele znaczniejszą. Post grow, degrow, to zwykle zasłony dymne faktu, że Europa i Ameryka biednieją. W języku psychoanalizy nazywa się to racjonalizacja.
Bardzo lubie wyklady Pana Sowy ale nie jestem przekonany, ze propozycje jakie on daje na anty kapitalizm sa interesuje. Po pierwsze:
- proces, ktory non stop sie rozwija i nigdy nie konczy to ewolucja (rzekomo tylko komorka rakowa sie rozwija w nieskonczonosc)
- system Pana Sowy zaklada “sprawiedliwy podzial dobr”. Nie znam
takiego systemu i na pewno socjalizm europy zachodniej nie jest takim systemem. Co jest? Czy w ogole taki system moze istniec? Jesli przyjac definicje systemu sprawiedliwego jako takiego, ze nikt nie czuje sie poszkodowany to watpie by taki system istnial.
- niestety wyczuwa sie, ze system sprawiedliwy to system przymusu ograniczenia ludzi ambitnych, ktorzy chca wiecej
- zamiast rownac do sredniej dlaczego nie mozna sie zastanowic, co zrobic by jak najwiecej ludzi moglo sie bogacic?
Ewolucja nie jest procesem podlegającym ocenie wzrostu. Po prostu jest.
Sprawiedliwy podział dóbr nie ma nic wspólnego z subiektywną oceną czy jest się poszkodowanym lub nie. Trzeba stosować jakieś obiektywne kryteria. J. Zajdel w swojej książce opisał społeczeństwo funkcjonujące przy pomocy trzech walut. Jednej, którą każdy dostawała w tej samej ilości ( po równo), druga była uzależniona od zdolności intelektualnych ( wg możliwości) i trzecia za pracę. Każda z nich dawała dostęp do coraz bardziej luksusowych dóbr, począwszy od pierwszej która pozwalała na zakup żywności i opłatę mieszkania na trzeciej pozwalającej na wynajęcie jachtu.
Od mniej więcej 100 lat w kapitalizmie bogacenie się odbywa się zawsze czyimś kosztem i to jest właśnie ta bariera wzrostu.
Nie da się tego słuchać przez to ciągłe yyyy... yyy... yyy...
Nie masz pojęcia czym jest socjalizm i udowodniłeś to swoim komentarzem. Odrób lekcję.
Skąd oni się biorą...
Zamiast bujać w obłokach to może lepiej zejść na ziemię do konsekwencji mechanizmów demokratycznych realiów wyborczych i przejrzeć na oczy i podjąć merytoryczną dyskusję? ua-cam.com/play/PLDabh6ruPk8j0pB8nLcCXB1LBeUB8ifMI.html&si=I9mn-b-c-KjwKsA-
Y y y y y.
To komuch jakiś.
Nie, to Utopista
Nie, to wyobraźnia i przenikliwość.
Jeśli brata się z niepolską gazeciną wybiorczą, to może i komuch.
"Zwrot socjalny polskich liberałów"... - oesu, że taki lewicowy profesor w takie bzdury wierzy... Już zapomnieliśmy o zwrocie progresywnym w 2011 roku? Miał być rozdział państwa od kościoła i związki partnerskie, a było święto wyklętych, uwalone 4 ustawy o związkach partnerskich i budowa świątyni opatrzności bożej z budżetu...
Nie ma nic gorszego niż ludzie nie znający przyczyn a próbujący eliminować skutki. Zawsze się kończy tak samo, czyli pogorszeniem.
Kryzysów nie ma, jest nihilizm a w nim jest cisza, nic się nie dzieje. Zmiany klimatu, epidemie, niepokoje społeczne, nierówności, opresje, wojny, wszelkie tragedie głodu i masowego wymierania nie tylko ludzi ale mordowania zwierząt czy wycinania lasów miały wcześniej gigantyczną skalę w porównaniu do współczesnych dziecinnych psikusów losu.
Problemem nie jest kapitalizm ani wzrost, tylko nihilizm, ludzie żyją bezsensowną konsumpcją i materializmem, są atomizowani przez politykę, automatyzowani przez pracę, odmóżdżani przez technologie bo w nic więcej nie wierzą i aby coś czuć kreują w głowach paranoje. Nihilizm jest konsekwencją wyborów które dokonano w Oświeceniu. Żadne wyobrażone alternatywy nie powstrzymają faktu, że ludziom się nic już nie chce bo mają galaretowate mózgi i wolą żyć w brudnym środowisku i niesprawiedliwości niż wegetować i gnić w idealnie czystej i sprawiedliwej idylli. Ludzie dalej będą niszczyć bo te "wyobrażone przyszłości" są tak idealne, że aż martwe jak figura geometryczna.
Jutro nie istnieje, żadnej przyszłości nie ma poza wyobraźnią, dziś jest tylko wola a ludzie tracą wolę przez wygodę i postęp technologiczny a nie przez kapitalizm. Oswald Spengler przewidział, że za 200 lat cywilizacja zachodu upadnie całkowicie i pogrąży się w barbarzyństwie i nie zrobią tego żadne kryzysy ale ludzie którzy wybiorą wojnę, bo pokój będzie zbyt nudny.
Jeśli twierdzisz, że nierówności, wojny i zmiany klimatu były kiedyś większe niż w dzisiejszych czasach, to po prostu jesteś ślepy na dane. Pewnie w czasach III Rzeszy też byś opowiadał, że „panie, kiedyś to były wojny, teraz to igraszka losu” XD
@@eracigraczok6802 Jakie dane? Przecież wszystko jest mierzone zaledwie sto lat do tyłu. Zdajesz sobie sprawę, że jeszcze 2tyś lat temu prawie cała Europa to głównie las? dziś 70% tego zniknęło. Bałtyk kiedyś zamarzał na całą zimę, dziś jakby zamarzł to rządy by zakazały wychodzenia z domów a wielu eko-idiotów by z paniki wyskoczyło z okien. Rzym wyrżnął w pień połowę ssaków z Afryki, Amerykanie w kilka dekad cała populacje bizonów a najazdy Tatarów zmiatały z powierzchni ziemi całe cywilizacje Azji w kilkadziesiąt lat. Sahara zamieniała się w pustynie, rejon morza Kaspijskiego jest dosłownie zasypany piaskiem, na Syberii kiedyś rosły palmy. To się wszystko zmieniło bez kominów i "szkodliwej emisji C02" bo kiedyś Co2 w atmosferze były sto razy więcej niż współcześnie. Nam jedyne co grozi to to, że anteny 5g i inne elektroniczne cuda oraz obłęd ekologów i tej idiotycznej ideologii, wysuszą planetę szybciej niż by wyschła sama, a ona wysycha sama od czasów ostatniego zlodowacenia.
@@eracigraczok6802 kiedyś była dziura ozonowa, później globalne ocieplenie a teraz są zmiany klimatu😂
brednie
Jak lubię Sowę za Fantomowe ciało króla ... tak płytkość tego wykładu powala szczególnie w wykonaniu naukowca który w polskim świadku burzy pewne mity czy utarte schematy działania. Płytkość właśnie przez ślepe utkwienie w progresywnych czy lewicowych wzorcach. Bez możliwość wyjścia poza nie. Brakuje mi min tego co zrobiły dwie lewe ręce, wyciagając rękę do środowisk konserwatywnych :) mówiąc nie da się i nie ma dla kogo zmieniać świata bez tej drugiej połówki.
Tu niestety tego brakuje. A szkoda. Zapowiadało się nowatorsko a zostało tylko 'nowinkowo'.
Człowieku o czym ty piszesz? Wymagasz żeby zaprzeczać faktom i dowodom naukowym, postulujesz brnięcie w denializm klimatyczny w imię czego? Przypodobania się konserwatystom i kapitalizmowi, którzy doprowadzili do tego syfu?
Może spróbuj podyskutować z argumentami Sowy odnosząc się do metedologii.
@@lukles556
Choćby w imię zbudowania realnej alternatywy ;) faktycznego zrobienia czegoś dobrego, relanej zmiany którą można wdrożyć z popraciem społeczeństwa. Można oczywiście być szlachetnym buntownikiem gdy ma się pewność że celów nigdy sie nie zrealizuje i właśnej moralności nie skala... tylko co za pożytek z takiego buntownika/reformatora.
@@przemekm1990 Realna alternatywa zbudowana na czymś takim rozleci się jak domek z kart. Liberalizm i konserwatyzm nie będą budować z Tobą sojuszy bo nie leży to w ich interesie. W ich interesie leży utrzymać obecny system. Liberalizm konsekwetnie i skutecznie rozmiękcza wszelkie antagonizmy po to żeby je wchłaniać, stąd takie pojęcia jak green washing czy kapitalizm z ludzką twarzą. Dyskurs jest tak daleko przesunięty w ich stronę, że możesz być liberałem pełną gębą jak np. Kwaśniewski czy Biedroń, a kiedy nazwiesz się lewicowcem to wystarczy żeby za takiego cię uważać.
DLR robi owszem świetną robotę ale nie przesadzałbym z ich otwartością na drugą stronę bo ich właściwa natura wychodzi kiedy np. zapraszają takich ludzi jak Oleszczuk-Zygmuntowski, który bez owijania w bawełnę mówi o guru polskiego kapitalizmu, że jest idiotą. I dokładnie to samo należy myśleć o jego wyznawcach. Przekonywać do swoich argumentów ale nie przytakiwać na ich kontrę.
Dramat
50 centymetrów. Kabaret.