Czy dinozaury stworzyłyby kiedyś cywilizację? | dr Daniel Tyborowski
Вставка
- Опубліковано 24 бер 2021
- 👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
Do stworzenia cywilizacji potrzebna jest jakaś inteligencja. Czy dinozaury ją miały? Jak tu zbadać inteligencję zwierząt, z którymi nie mamy kontaktu? Okazuje się, że można ją pośrednio oceniać dzięki wskaźnikowi EQ (nie IQ), współczynnikowi encefalizacji, inaczej „umózgowienia”. Czyli ile razy większy jest mózg danego zwierzęcia od mózgu, którego można by się spodziewać w porównaniu z jego masą ogólną.
Np. kot ma mózg „jak trzeba”, jego EQ to 1, u ludzi jest „za duży”, wskaźnik wynosi między 6 a 7. - U welociraptorów wynosił 5. Zachodzi więc podejrzenie, że były bardzo inteligentne - mówi w Radiu Naukowym dr Daniel Tyborowski, paleontolog z Muzeum Ziemi w Warszawie - Każdy kto oglądał Jurrasic Park to pamięta, że były tam pokazane jako zwierzęta niesłychanie inteligentne. Otwierały drzwi, komunikowały się ze sobą, robiły wszystko co akurat scenariusz potrzebował - przypomina Daniel.
Współcześnie EQ = 5 mają np. krukowate. Jasne, cywilizacji nie stworzyły, ale pojmują działanie prawa Archimedesa. Zobaczcie tu na filmie:
• Causal understanding o...
Uważa się, że welociraptory mogły być stadne, a przynajmniej potrafiły grupę rodzinną, która była w stanie razem polować - dodaje dr Tyborowski. Życie w stadzie to jest już jakiś zalążek współpracy, a więc może… gdyby miały więcej czasu, kiedyś doprowadziłyby do powstania cywilizacji? Nie będę Was jednak czarować. Ekspert jest raczej sceptyczny wobec takiego scenariusza. Chociażby dlatego, że ewolucja nie dąży do żadnego szczytu istnienia, do wytworzenia istoty, która będzie - dajmy na to - w stanie tworzyć naukę. To tak nie działa, o czym również rozmawiamy w podcaście.
Niemniej, bardzo pobudzające intelektualnie jest puszczenie wodzy wyobraźni w takim temacie. Rozmawiamy więc, jak mogłyby wyglądać krzesła dostosowane do welociraptorów (czy raczej przez nie wynalezione), czy istniałby język pisany (Daniel mówi, że jeśli już to raczej byłby to język, który mooooże mógłby się rozwinąć ze śpiewu podobnego do ptasiego). Posłuchajcie koniecznie i dajcie znać, czy się podobało!
I udostępniajcie, jeśli się podoba. Niech Radio Naukowe idzie w świat!
💛 Przygotowanie każdego odcinka to wiele godzin pracy. Jeśli podobał Wam się ten podcast - możecie go wesprzeć w serwisie Patronite. Dzięki! 💛 patronite.pl/radionaukowe
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #DanielTyborowski 🎬 - Наука та технологія
11:35 Jakbym słyszał Króla Juliana:
"Jesteśmy człowiekami 😄 to mamy człowiekocentryczny sposób patrzenia na świat"
Ja bym stawiał na papugi. Mają wysoką ptasią inteligencję i zdolności w używaniu dzioba, języka i palców jak nikt inny do wykonywania zmian w otoczeniu, czyli mają potencjał na przyszłość.
Albo krukowate
Dr Tyborowski zawsze, ale to zawsze na propsie
Bardzo sympatyczna, pobudzająca naukową wyobraźnię rozmowa. Oprócz spekulacji zawiera sporo faktów. Dziękuję 🙃
Świetny temat! "Środowe spotkania z dziejami Ziemi", które na YT prowadzi pan Daniel to już od dawna mój cotygodniowy rytuał. Super posłuchać pana doktora również tutaj. Pozdrawiam, bardzo dobra robota pani Karolino.
Dr Tyborowski, doskonale znany z Wszechnicy, zawsze ciekawie😀
Taaaaak, Ryby kopalne!
Różnica między naturą a cywilizacją jest taka, że cywilizacje same się doprowadzają do zagłady, i to w bardzo krótkim czasie. Ave!
Ciesze sie ze znalazłem kanał gdzie będę mógł posłuchać Pana Daniela. Dziękuje
Pan Daniel ma wszelkie predyspozycje być jak prof. Meissner w fizyce. Super że mamy takich naukowców.
Ten pseudonaukowy bełkot dla ćwierćinteligentów nie ma nic wspólnego z poziomem, który prezentuje prof. Meissner... Nauka powinna się zajmować albo tym co można zmierzyć, czym zajmuje się m.in. prof. Meissner, albo hipotezami prawodpodobnymi. Dinozaury nie stworzyłyby cywilizacji, bo były dinozaurami, obiektywnie naukowo jedynie człowiek był zdolny stworzyć cywilizację i to w oparciu o religie i pewne wartości. Teraz mamy do czynienia z zanikiem wartości, upadkiem cywilizacji i dlatego taki bełkot jest uznawany za głos świata nauki.. Co skłoniło mnie do jak najszybszego cofnięcia subskrypcji. Jak miałem lat 15 też miałem podobną wizję świata jak ten "dr", ale potem człowiek, oczywiście nie każdy nabiera trochę wiedzy i mądrości. Boże, widzisz, a nie grzmisz..
@@Eriadel pomierzył ziemię i głębokie morze, wie jako wstają i zachodzą zorze, wiatrom rozumie, praktykuje komu a sam nie widzi (...) Wbrew pozorom fraszka ta, to nie jest obscena dla czystej obsceny. Pana rozumienie nauki trąca XIX-wiecznym scjentyzmem podlanym obficie jajem jakiegoś dogmatyzmu. No i z wykładów prof. Meissnera też Pan niewiele wynosi, szczególnie w tych miejscach gdy prof Meissner mówi o "czystym namyśle", metodologii badań matematyczno-przyrodniczych, relacjach pomiędzy wiarą a nauką, o przystawaniu modelu do rzeczywistości i tym że model nie zastępuje rzeczywistości w procesie poznania. Pan Tyborowski ma wszelkie predyspozycje aby być popularyzatorem nauki tej klasy co prof. Meissner - może tego fragmentu zabrakło w moim poście.
@@Eriadel nawet jeśli religia byłaby potrzebna do rozwoju cywilizacji (w co mocno wątpię), to czemu dinozaury miałyby jej nie wytworzyć? "obiektywnie naukowo" nie wiemy co się dzieje na drugim końcu kosmosu ani co się stanie w dalekiej przyszłości na naszej własnej planecie. trochę słabo wyciągać wnioski o wszystkich możliwych i niemożliwych cywilizacjach opierając się na jednym przypadku.
@@Eriadel A ja myślę, że i prof. Meisner i dr Tyborowski to super chłopaki :)
@@Eriadel Sam jesteś ćwierć inteligent.
Z dużym zainteresowaniem wysłuchałem kolejnego odcinka Radia Naukowego; zawsze interesująca rozrywka.
Wydaje mi się, że dostrzegam też kokieteryjną naturę wywiadów pani Karoliny...
Zamiast krzeseł byłyby grzędy. Te lepsze, to pozłacane i z klimatyzacją :-)
Krukowate założyły, że skoro ludzie wynaleźli już mobilne otwieracze do orzechów, to nie ma potrzeby aby one tworzyły cywilizację, tylko po to, aby wynaleźć to co już jest dostępne.
Świetny podcast a dr Daniel Tyborowski to jeden z moich ulubieńców jeśli chodzi o wykłady. Pozdrawiam i dziękuję :)
Dinozaury miały grubo ponad 100 mln lat stabilnych warunków klimatycznych. Człowiek miał nieco mniej, rzekłbym. Jeśli dinozaurom ten okres nie wystarczył do wyewoluowania w kierunku wytworzenia cywilizacji, można spokojnie uznać, że by jej nigdy nie stworzyły. Wyewoluowały do obecnych ptaków i to jest, aktualny, szczyt ich możliwości. Nie bez powodu istnieje powiedzenie "ptasi móżdżek". Gdyby mogły rozwinąć się do ludzkiego poziomu intelektualnego, mielibyśmy teraz np. cywilizację kur i to one hodowałyby nas na fermach w celach spożywczych. Krokodyle trwają do dziś w niewiele zmienionej formie. Są idealnie dostosowane do życia i ewoluować nie muszą. Dużo dłużej istnieją rekiny. Również bez większych zmian. Cywilizacja jest efektem konkretnej budowy mózgu konkretnej istoty.
Może właśnie te stabilne warunki nie dawały powodu do ewolucji. Przecież chociażby zmiany klimatyczne pozwoliły i "zmotywowały" gatunek ludzki do wyjścia z Afryki. Na szczęście (dla nas) przemiany te nie były na tyle gwałtowne żeby spowodować naszą zagładę
Przyjmujesz w swoim wywodzie błędne założenia. Być może właśnie te trudne warunki w których przypadło ewoulować naczelnym wpłynęło na ewolucję w kierunku sprytu/inteligencji. Ptaki to też nie jest żaden szczyt możliwości, tylko jedna z form na całej drodze ewolucji, jeśli to jest szczyt to co będzie za kolejne miliony lat ich ewolucji, degradacja? Czy po prostu kolejne przystosowania do zmieniających się warunków, zajmowania nowych nisz ekologicznych. Przyjmujesz naprawdę złe założenia.
@@hubertkryger7243 dokładnie, jeśli warunki otoczenia są stałe to po pewnym czasie osiągniemy ideał dla danego gatunku w danym otoczeniu i zmiany się zatrzymają bo wszystkie zmiany będą gorsze niż ten ideał lokalny. Nie jest to ideał globalny ale brakuje już impulsu do ewolucji w bardziej optymalnym kierunku. Może to coś jak lokalne i globalne maksimum funkcji przy procesie optymalizacji, można wpaść w maksimum lokalne i nigdy nie dojść do globalnego
Tylko człowiek ma iskrę bożą.
@@user-gx5rt7rf4c XD
Uwielbiam słuchać radia naukowego. Pani Karolina ma niezwykły głos, który przykuwa uwagę.
A dla fanek i fanów SF gorąco polecam książkę Harry Harrisona "Na zachód od edenu" (trylogia). Autor kreśli w niej wizję potężnej cywilizacji GADÓW miliony lat temu, które nie miały języka mówionego, ale miały DWA kciuki. Bardzo ciekawe, innowacyjne podejście do tematu gadów, jaszczurów i dinozaurów oraz ich inteligencji.
z SF to jeszcze "O mrówkach i dinozaurach" Cixin Liu, też fajne :D
@@iIIegitima Och, bardzo dziękuję za podpowiedź! Już sobie ściągnęłam tę książkę z Legimi. Czytam bardzo dużo fantastyki, a o tym autorze jeszcze nie słyszałam. Jutro zaczynam czytać. 🙂🙂🙂
Tego autora polecam przede wszystkim trylogia "Problem Trzech Ciał" - tym razem już nie o gadach;). Bardzo fajny kawałek SF, pisany przez Chińczyka i czuć inną perspektywę autora.
Z delfinami i innymi zwierzętami wodnymi jest inny problem, w wodzie nie da się stworzyć technologii (ognia, silników, elektryki itd.)
Dlaczego to musi od razu kultura przemysłowa?
Kultura łowiecko zbieracka delfinów też była by ciekawa. Byleby gadały 🙂
w alternatywnej rzeczywistości delfiny piszą właśnie komentarze o tym że cywilizacja nie mogłaby powstać na lądzie, bo żadna z ich technologii nie działałaby w takich warunkach
Kojarzycie książkę o ewolucji spekulatywnej "All Tommorows"? Tam jest coś trochę o tym napisane: hodowla innych organizmów i używanie ich jako narzędzi, po jakimś czasie nawet modyfikacje na poziomie komórkowym i tworzenie z nich różnych urządzeń. Jeśli chodzi o to dlaczego delfiny ani walenie raczej nie rozwinęłyby cywilizacji to pewnie po prostu dlatego że im to nie byłoby potrzebne (raczej brak wrogów naturalnych, łatwy dostęp do pokarmu)
odnosnie podobienstwa Welociraptorów do ptakow i moznosci stworzenia jezyka, to niektore ptaki przeciez potrafia mowic np papugi gwarki itp wiec maja odpowiednio zbudowana krtan itp
Super rozmowa. Sam temat mógłby być niezłym materiałem na film :)
Jestem pod wrażeniem słuchając pytań Pani i Pana odpowiedzi na te pytania... 👁️👁️🙉
Dlaczego ten ciekawy naukowiec mowi ciezko a nie trudno WebMar 30, 2017 · Tymczasem wyrażenia typu: ciężko powiedzieć, ciężko stwierdzić, ciężko zrozumieć są błędne.
Dinozaury nie wyginęły, ptaki są dinozaurami. Ale jak się patrzy na udko kurczaka, to aż żal do czego zdegennerowali koledzy T-Rexa
Dinozaury nawet teraz potrafią być inteligentne... patrz: krukowate
Tak, przecież byli reptilianie
Wszystko co Pani robi jest świetne.
Chyba najlepiej dla ludzkości byłoby, gdyby postawili na mądrość a inteligencję żeby używać inteligencji trzeba by było zdobyć odpowiedni certyfikat. Może wtedy technologia służyłaby naszemu dobru a nie zagładzie a politycy nie mieli by szans rozwijać swoich patologicznych skłonności
Dr Tyborowski mówi, że dowodów brak, ale fajnie opowiada. Śmiesznie i fantastycznie.
Nie mogłbyby, bo już istniały hominidy i rzucały weń kamieniami.
😂
Fascynujący temat. Ale proszę z p. Danielem zgłębić przodków napisy na ścianach.
Acha, i jeszcze coś. Skoro dinozaury ćwierkały, to tyranozaur pewnie śpiewał jak słowik i niczym syrena wabił swe ofiary...
Nie do końca zgodzę się z kilkoma kwestiami 🤔
#1. Wiele plemion i grup ludzi nie stworzyło cywilizacji, ale nie można odmówić im inteligencji. Jednak ten czy inny rodzaj inteligencji uwarunkowany jest środowiskiem i potrzebami, a także zasobem wiedzy i informacji posiadanej przez daną grupę ludzi.
#2. "Inteligencja jest to zdolność przystosowywania się do zmian" - Stephen Hawking. Nawet sugerując się tym cytatem możnaby dojść do wniosku, że każda spontaniczna adaptacja kierowana potrzebami (jak choćby rozgniatanie orzechów pod kołami samochodów lub wyciąganie owadów z otworów za pomocą patyków przez ptaki lub niektóre symbiotyczne relacje międzygatunkowe), jest przejawem inteligencji.
#3. Na świecie istnieje wiele języków które w ogólnym pojęciu nazywane są językami mówionymi, ale nie można zapominać o sposobach komunikacji które pomimo ogólnie przyjętych norm również pozwalają na komunikację np. język migowy, język gwizdany (el silbo) czy języki mlaskowe.
#4. Biorąc pod uwagę kiedy i w jakiej formie pojawiły się na ziemii pierwsze ssaki oraz ile czasu zajęło im rozwinięcie się do formy człowieka rozumnego to według mnie gdyby dinozaury nie wyginęły to miałyby realną szansę rozwonięcia rozbudowanej inteligencji, nawet gdyby trwało to kolejnych kilka milionów lat, a na starcie np velociraptor polowałby na mniejsze stworzenia rzucając w nie kamieniami.
#5. Nie wiadomo czy dinozaury które wyginęły, z tego czy innego powodu, nie miały predyspozycji do rozwinięcia inteligencji większej niż obecne ptaki.
Nie można patrzeć na niektóre kwestie aż tak bardzo hermetycznie. Ludzie mają zdolność tworzenia niezwykłych wynalazków i wymyślania fantastycznych komiksowych postaci, a zamykają się przed wizją t-rexa grającego makarene na ukulele 😄😊
A może to inteligencja i samoświadomość jest ślepą uliczką ewolucyjną skoro ekosystem w tym kierunku nie ewoluuje? Ziemia bez rozumnych ludzi sobie poradzi, a z ludźmi? - to takie luźne przemyślenia...
Co ty palisz?
No może tak być. Ale czy tak będzie to już kwestia naszej świadomości i inteligencji 🙂 Plus jeszcze kilku innych parametrów.
też tak myślę, ze ewolucja nie faworyzuje inteligencji, to nie jest jakiś ekstra bonus po przejściu kilku leveli. To jest właśnie zagadka, że u takiego ułomka jak homo zajarzyło pod kopułą. I to nas uratowało przed wyginięciem.
Z tym krzeslem to znow myslenie pod nasz rozumiany swiat.
Dinozaury jeszcze mogą stworzyć cywilizację. Np. krukowate.
Tak na marginesie nie przystoi radiu "naukowemu" opowiadać bajek, że dinozaury wymarły. Nie wymarły. Podgrupa dinozaurów, czyli ptaki dalej istnieją.
Wymarły dinozaury nieptasie.
Nigdy! Ponieważ nie potrafiły nic więcej poza jedzeniem, wydalaniem i mnożeniem się. Podobnie jak znaczna część dzisiejszej ludzkości hołdująca zasadzie 3Z czyli zjeść zapić i zadupić.
...... Wicek Ty mów za siebie 😄
@@ZdzichaJedziesz -To są fakty i one mówią za siebie! A ząbki ma pani i owszem ładne, ale tutaj nie suszarnia!
@@wicekwickowski3798
Cywilizacji nigdy nie kształtowała większość holdujaca zasadzie 3Z tylko prawie zawsze to były elity i tak prawdopodnie będzie nadal. Tytułem komentarza do Twojego komentarza
@@ZdzichaJedziesz Oczywiście że tak! Tylko mówimy o dwóch różnych sprawach. Kształtowanie cywilizacji to jedno, a status quo większości to drugie!
Super, temat.
Moja koza potrafi otwierać drzwi i to musi je pociagnąc do siebie. Mam 2 metody otwierania drzwi. Klamke drewniana otwiera pyszczkiem a metalowa rogami. Cap w zalezności jak mu się kreciły rogi co ok 6mcy zmieniał metode walki ze mna.
Przyszłość należy do kóz 😄
Podzielam przekonanie Pani Karoliny, że nie mamy monopolu na inteligencję i jeśli tylko grupie gatunków dać wystarczająco dużo czasu....Bardzo przemawia do mnie hipoteza Hoimara von Ditfutha mówiąca, ża mózgi są odpowiedzią na realnie istniejące warunki środowiska, tak samo jak inne zmysły, a jeśli ją przyjąć należy też założyć, że dotyczy to układów nerwowych innych stworzeń. Pozdrawiam🙂
Ale my mieliśmy bardzo mało czasu a mamy rozum. To chyba nie tędy droga. Takie na przykład krokodyle przeżyły dinozaury i co? Dalej tępe, choć to absolutny majstersztyk ewolucji.
@@ijontichy471 Jak Pan na pewno wie sam potencjał to za mało, muszą wystąpić presje środowiskowe by organizmy zareagowały zmianą. Gdyby mógł Pan wylegiwać się bez końca w ciepłym błocku a wokół byłoby mnóstwo pokarmu, nie pragnąłby Pan żadnej zmiany. I to jest casus krokodyli, rekinów i wielu innych im podobnych prehistorycznych "konstrukcji".
@@leszeksuchozebrski7303 może to że byliśmy raczej ułomni i musieliśmy kombinować paradoksalnie pchnęło nas na nowe tory. Sprawiło też, że opuściliśmy mało rozwojową strefę komfortu.
Do wytworzenia cywilizacji podobnej do ludzkiej potrzebny jest przeciwstawne do dłoni kciuk. To jest podstawą jej działania i możliwości zebrania (wytworzenia) dóbr, które pozwalają na wolny czas i spogladanie w niebo.
Ale świetny kanał!!
Jestem zawiedziony, że nie wspomnieliście o troodonie. :P
Moim zdaniem inteligentna forma życia jest dopiero kiedy osiagnie pewne umiejetnosci. Takie jak. Przekazywanie miedzy soba wiadomosci w formie opowiadania o historii,poznanej lub wlasnej, opisywanie tego co widzimy robimy lub zrobilismy albo planujemy zrobić, co czujemy , o czym rozmyslamy, co sobie wyobrażamy, o czym marzymy . Nastepnie ze to co wytwarzamy potrafimy łączyć ze soba i w tworzeniu tej twórczosci danych rzeczy łaczymy wiedzę rozproszoną na wielu ludzi . Mysle ze ta zdolność społecznej rozwinietej wymiany informacji czyni nas wyjatkowym. Sami twoerdzimy zę informacja jest potegą. Myslę ze żadne zwierzeta tego nie potrafią i dla tego ich rozwój nie postepuje..gdyby ludzie zyli samotnie w malych grupkach to tez byli by na poziomie zwierząt i instnktów.
Dlaczego velociraptor miał być drapieżnikiem? Przeciez to jest taki duży kangur, a kangury mają inteligencję... królika.
35:30 Ja też tu byłam i sama sobie zrobiłam 😄😄😄
Czy na pewno ,,cywilizacja'' jest wynikiem inteligencji i co to właściwie jest inteligencja ? Czy ilość czasu potrzebnego do np: polwania przez zwierzęta lub choćby kultury zbieracko-łowieckie jest większa niż czas spędzony na zarabianie na pożywienie ? Czy jesteśmy przez ,,ucywilizowanie'' szczęśliwsi niż np: syty werociraptor wylegujący się w bezpiecznym dla niego miejscu ?
Jesteśmy mniej szczęśliwi dzięki naszej świadomości. Jesteśmy wiecznie nienasyceni i to pozwoliło stworzyć taki świat w jakim żyjemy. Zwierzę nie ma pragnień, jego pragnieniem jest złapać, zjeść, pobawić się trochę i odpocząć. Można ewentualnie rozpatrywać czy zwierzęta są zdolne do bycia szczęśliwymi (nie chodzi o okazywanie radości ale o zdolność do odczuwania spełnienia)
ewolucja nie jest ukierunkowana. po prostu JEST. a inteligencja jest jednym z kierunków. wieeelu kierunków )
Problem z inteligencją z serii Park Jurajski nie jest taki że otwierają drzwi tylko że "uwzięły się" na głównych bohaterów. Do takich zachowań potrzeba wysoce zaawansowanej inteligencji!
super rozważania
Ewolucja jednak ma intencję, ciągły rozwój/różnorodność.
Ewolucja ma zawsze plan "B", w razie wpadki takiej jaka nastąpiła z zagładą dinozaurów.
Pan Daniel bez zajakniecia się w jedny zdaniu mowi ze mamy kalki intelektualnie a po przecinku uzywa tej kalki a po nastepnym przecinku mowi ze to musi byc inaczej ... w literaturze science-fiction to niemalże modny temat.
Link z archimedesem z opisu wyrzuca błąd. Można prosić o inny ?
Przepraszam, błąd w kopiowaniu - już poprawione :) ua-cam.com/video/ZerUbHmuY04/v-deo.html
Z tymi ośmiornicami to jest ciekawe - tutaj przypomina mi się "Rama" Arthura C. Clarkea gdzie była taka rasa ośmiornic i one komunikowały sie kolorami - a przecież ośmiornice zmieniają kolory i chyba nawet bywają fluorescencyjne?
większość dinozaurów rywalizuje ze sobą w tej samej niszy więc najpierw trzeba się zastanowić jaki gatunek zdominowałby środowisko
Dzieje Ziemi!
Potencjał na drugi odcinek!!! Koniecznie trzeba zapytać Pana, skąd ma pewność, że nasza cywilizacja kiedyś wyginie, i dlaczego. I czy nie osiągnęliśmy już za dużo, żeby wyginąć?
No i tu ciekawostka. Pojemność czaszki Człowieka Neandertalskiego jest średnio 10 do 16 % większa od wczesnego Homo Sapiens. Więc ma to dowodzić, że. . . . ???? 🤔🤔🤔
.... że neandertalki miały szersze biodra 😄
Inaczej nie przeżyłyby porodu 🙂
@@ZdzichaJedziesz Fakt. Drugi fakt - neandertalskie DNA zawiera się w jądrze komórki, a brak go w mitochondriach, czyli było dziedziczone głównie po linii męskiej. Co może oznaczać, że neandertalczycy byli postrzegani jako osoby o wyższym statusie.
@@katarzynazielinska8873
??? Ciekawa hipoteza Kasiu. Pozdrawiam 🙂
Dla zasiegu
A co z dinazouroczyniami?
Myślę, że z tą cywilizacją to by jednak dinozaurom nie wyszło, bo skoro nam wystarczyło 6-7 milionów lat, a one przez prawie 200 milionów lat nie potrafiły...
Mieliśmy tyle samo czasu - całe 4 miliardy lat ;)
@@Blablabla-ol2tr nie? Bo nie żyliśmy w tym samym czasie, tylko po sobie...
@@robertwozniak3557 Zależy jak spojrzysz. Nasze linie ewolucyjne istniały tak samo długo - w czasach dinozaurów istniały już przecież ssaki. I przez te 200 mln lat tylko jednemu gatunkowi ssaków udało się utworzyć cywilizację. Zaś w ciągu tych ostatnich 6-7 milionów lat istniały różne linie ewolucyjne hominiów - i tutaj też tylko jednemu gatunkowi się udało
Moj ulubiony Pan od dinozaurów :)❤
witam i pozdrawiam
Szkoda że zabrakło pytania o jedzenie i jego ewentualne wytwarzanie
Oraz przetwarzanie...nie znam zwierzęcia które przetwarzałoby produkty spożywcze i łączyłoby je w różny sposób.
Marzyłem żeby ktoś poruszył ten temat
Twoje marzenia się spełniają. Winszuję.
Jak cywilizacja to i partie polityczne zaraz a dalej to już znamy, bagno, bagno, bagno...
... nie bagno, tylko bulion pierwotny 😄
Niech się dzieją Dzieje Ziemi! 😁
Z tym współczynnikiem encefalizacji to ja miałbym duży problem... bo co to znaczy masa zwierza w skali wielkości mózgu? Taki ptak, a zatem i dinozaur - no to on ma lekką budowę, więc może to fałszować wynik i bardziej masywny i zbity mięśniak o czaszce tej wielkości byłby "głupszy" pod względem tego czynnika. Człowiek też jakoś wybitnie ciężki nie jest, ale to wcale nie świadczy o tym, ze goryl musi być mniej inteligentny od szympansa, bo ma więcej muskulatury i waży swoje...
Jak dla mnie najsłabszy merytorycznie odcinek . Brak zachowań stadnych dinozaurów ?? - zachowane tropy poruszających się razem stad znajdowane są często - można nawet po nachodzeniu tropów na siebie określić 'szyk marszowy" - np. najpierw przewodnik , po nim młode w środku i reszta . Dodatkowo znajdowane są ślady wspólnego gniazdowania . Pan doktor zbyt uporczywie broni swojej tezy - to do niczego nie prowadzi , zawsze trzeba rozważać wszelkie opcje . ps. nie przemawia do mnie fakt że nie rozwinęły by cywilizacji bo wsp. mózg/ masa miały 5 , nasi przodkowie w omawianym okresie miały pewnie coś w okolicach chomika . :)
stara oj a dla mnie 30+ i do tego fiu fiu tyle ze zamezna😇
👍
Ciekawe
👍👍
To jest wartościowy kanał, prowadząca ma miły głos, jest kulturalna, bystra, ale...
byłoby jeszcze lepiej gdyby nie wciskała dyskretnie swoich lewicowych poglądów. Jest to prawie niezauważalne, bardzo subtelne ale trochę męczące przy wielokrotnym słuchaniu tego kanału, bardzo wartościowego, jeszcze raz podkreślam.
Oczywiście łapka w górę :)
Ja mam takie poglądy, jakie mam. Trudno mi prezentować takie, jakich nie mam ;)
@@RadioNaukowe Mnie też to denerwuje, wręcz zastanawiam przy kolejnym podkaście czy zdołam przetrwać te genderowe wstawki. Bardzo ciekawe tematy, ale mimo wszystko mam opory. Nie chodzi aby Pani prezentowała poglądy inne niż Pani posiada, ale żeby Pani nie prezentowała żadnych. Czyli być neutralnym. Neutralny dziennikarz, to mi marzy.
Gdy byłem dzieckiem mówiono, że dinozaury wyginęły 65 milionów lat temu. Teraz już 66. Ależ ten czas leci!
Gościu nie ma wyobraźni, strasznie sztywne podejście.
Dzieje ziemi
Nowe życie na Ziemi to będzie sztuczna inteligencja.
Sztuczna Inteligencja, to nie życie 🙂
@@ZdzichaJedziesz Nie biologiczne ale ŻYCIE !
@@robertszota1210
No nie zgodzę się, nie będzie spełniała kryterium NASA dotyczącego uznanie czegoś za życie. To będzie inteligencja maszynowa, nieożywiona.
@@ZdzichaJedzieszŻYCIE ROZUMNE !
@@ZdzichaJedziesz w pewnym
Momencie stanie się inteligentnym życiem ! Może bardziej wyrafinowanym racjonalnym życiem niż te życie z wymoczków.
Mamy wśród nas w zasadzie żywe dinozaury albo ich bardzo bliskich krewnych - gady i ptaki. Cześć naukowców uważa, że dinozaury były opierzone. Załóżmy, że krokodyle są najbliżej spokrewnione z dinozaurami i o dziwo nie stworzyły żadnej mitycznej cywilizacji :D
Troszke nie rozumiesz ptaki to potomkowie dinozaurów którym udało się przeżyć to tak jakby w ziemie walnela kometa kiedy byliśmy małpami ze wszystkich małp przeżyły by tylko ze dwa malutkie gatunki w takiej sytuacji tez nie stworzylibyśmy cywilizacji
Reptilianie. Szach mat.
Nie ma dowodu, że cywilizacji dinozaurów trwającej 20 tys lat nie było.
... a gdzie dowody że była? 😄
Nie lubię dinozaurów. Nie wiem dlaczego. Ale posłucham.
A jadłeś kiedyś ?
Ale udko kurczaka (dinozaura) byś zjadł? :)
@@robertab929 No właśnie nie przepadam.
@@gregorpaciorek5194 Jajek, albo jajecznicy, albo ciasta (zawierającego jajka) też nie lubisz?
@@robertab929 Jajka spoko, mięsa kur nie lubię.
prosze pana w dzisiejszych czasach sa zwierzeta ktore ,aja oczy a nie widza i co za 500 lat podobni panu powiedza ze cos tam cos tam./
Naukowczyń... Żenada.
buhaha czlowiekami ludzmi psze pana
szanowny pwnie Panskie slowa to tylko gdybanie
trudno coby nie :))
:):):)
gość audycji próbuje w naciągany sposób ocalić naszą wyjątkowość, wyrażnie to słychać
np we fragmencie rozmowy dotyczącym ośmiornic
nie byłabym aż tak krytyczna wobec gościa. W końcu to my kręcimy filmiki zajarani, że ośmiornica odkręca słoik (który my wyprodukowaliśmy), a nie odwrotnie. I mówię to jako wielka fanka umysłowości i osobowości zwierząt.
tragiczna nowomowa prowadzącej aż odrzuca
...żeby powstała cywilizacja potrzebne są dwie rzeczy: miłość i wyobraźnia, problem w tym, że nie bardzo wiadomo co było pierwsze...ja stawiam na miłość...chociaż żeby kochać trzeba mieć wyobraźnię...
Trzeci! ;-)
naukowczynie.... jak mnie rażą takie femitywy na siłę.
Apropo's przemiany dinozaurów w ptaki.... Nieskromną pewność siebie.!!! Jeśli nie nawet zwyczajne gdybanie i opowiadanie fantasmagorii!
Do zapisu kopalnego dinozaury nagle wpadają w pełni wykształcone nagle z niego wypadają (razem z Trylobitami i Ammonitami). Bez żadnych zmian.! ! !
Należałoby się spodziewać, że zapis kopalny pokaże początki nowych form życia. Powinny być widoczne rozwijające się ramiona, nogi, skrzydła, oczy, kości.
Rybie płetwy powinny rozwijać się w odnóża ze stopami i palcami, a skrzela w płuca.itd.
Gady są zwierzętami zmiennocieplnymi, a ptaki stałocieplne.
Tylko ptaki mają pióra. Proszę przyjrzeć się mistrzowskiej inżynierii w budowie piór!
W przeciwieństwie do masywnych kości gadów, kości ptaków są cienkie i wewnątrz puste a w środku są rozpórki (Jak w skrzydłach samolotów)
Do tego ptaki mają rozległy system tzw. worków powietrznych odprowadzających ciepło.
U ptaków świerże powietrze przepływa zarówno przy wdechu jak i wydechu.
Przecież pan Paleontolog powinien to wszystko wiedzieć!!!
No.... Ale przecież ewolucja.ewolucja, ewolucja....
Ja słuchałem zabawy w słówka i bajeczki , czy Radia Naukowego?
Co za stek bzdur
Nie wierze, ze ten Pan ma tytuł naukowy. Kompletnie nie umie się wypowiedzieć. Brak czytania książek się kłania, kaskadowo ubogie słownictwo. Pan myli ewolucje z ‚takim sobie wykorzystaniem sytuacji’ bo ptak zrzuca orzeszek pod auto. Strasznie to niepokojące.
Co wy w tym radiu palicie?
Naukowczyń????????? Łomatkoboskoczenstochosko... W tym momencie przestałem słuchać. Kompletne podporządkowanie się poprawności politycznej, zero niezależności, zero obiektywizmu.
Zero!
@@RadioNaukowe Ano zero. Uległość poprawności politycznej świadczy o braku niezależności. Za peerelu sławiłaby Pani łysenkizm i piała hymny na cześć Związku Sowieckiego.
Naukowczyni to słowo które istniało przed drugą wojną światową. Polecam TedX red. Makselona.
@@alicjamaksymowicz5624 Neomarksisty mam słuchać? Pani żartuje.
@@trad13 Jeżeli ta konkretna osoba budzi w panu zastrzeżenia, to proszę wziąć pod uwagę, że przytacza on fakty. Dopiero PRL odebrał nam odmianę, a dodatkowo np. zamienił formę: jak państwo myślą? na: "jak państwo myślicie?". Wszystko po to, żeby pod pozorem zrównania ludzi odebrać im godność. Obecnie uważa się, że obie formy, zarówno naukowczyni jak i pani naukowiec mogą być używane zamiennie, choć pewnie przyzna pan, że jeśli naukowczyni brzmi nowo i dziwnie, to tym bardziej dziwne brzmi pani naukowiec. To taka "pani-pan".
Jeśli duże ssaki mają niebawem wyginąć, to za cel warto sobie obrać zjedzenie np. słonia, puki jeszcze słonie są. Żyrafą czy zebrą też bym nie wzgardził.
👍