Özgür İrade: Aldığımız Kararlarda *Gerçekten* Özgür müyüz?

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 3 лют 2025

КОМЕНТАРІ • 1,2 тис.

  • @evrimagaci
    @evrimagaci  Рік тому +124

    💪 DESTEKÇİLERİMİZE KATILIN: Eğer yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz, destekçilerimiz arasına katılabilirsiniz (aşağıdaki destek yöntemleri Evrim Ağacı için önem/fayda sırasına göre dizilmiştir; ancak size en kolay/faydalı gelen yöntemle destek olabilirsiniz):
    📌 Kreosus ($): kreosus.com/evrimagaci2
    📌 Patreon ($): www.patreon.com/evrimagaci
    📌 Kreosus (₺): kreosus.com/evrimagaci
    📌 UA-cam Katıl (₺): ua-cam.com/users/evrimagacijoin
    📌 Kriptopara, Diğer Yöntemler (IBAN) ve "Neden Destek İstiyoruz" Metnimiz: evrimagaci.org/destekol
    Yanımızda duran harika insanlar arasına katılmayı seçtiğiniz için çok teşekkürler! ❤

    • @pant7164
      @pant7164 Рік тому

      Senin min karizma:🗿

    • @mustafaok8107
      @mustafaok8107 Рік тому +1

      Bir sonraki videonun konusu bir insan %100 sağlıklı olabilirmi fiziki ve psikolojik yönden bunuda araştırıp bizim ile paylasabilirmisiniz

    • @sensei105
      @sensei105 Рік тому +1

      Abi neden uyanırız yani dışarıdan bir etken olmadan kendimiz nasıl uyaniriz

    • @xaliqmirzeli7037
      @xaliqmirzeli7037 Рік тому

      Fikir deyilən bit şey var.Amma cox bilmişdər ondan isdifadə edə bikirlər 50 70 faiz.

    • @AhmetHafzoglu-bo4rh
      @AhmetHafzoglu-bo4rh 10 місяців тому

      Evrende madde enerji konumuna tabi olarak hareket eder bir gezegen olması gereken yörüngede hareket eder😮😮😮😮😮

  • @sedatoncel8893
    @sedatoncel8893 Рік тому +423

    Nietzsche, şöyle diyor: "Özgür mü diyorsun kendine? Sana hükmeden düşünceni anlat, duymak isterim" diyor ve ekliyor; "Bazı sırlar vardır, yalnız dostlara anlatılacak. Bazı sırlar vardır, dostlara bile anlatılmayacak. Bazı sırlar vardır, kendimize bile açıklanmayacak!"

    • @OCAQelvin
      @OCAQelvin Рік тому +12

      Güzel söz. Ah be Sedat bu hayat şaka gibi değil mi? Hem de eşek şakası.

    • @sedatoncel8893
      @sedatoncel8893 Рік тому +4

      ​@@OCAQelvinaynen öyle

    • @sayochikun3288
      @sayochikun3288 Рік тому +2

      Çok iyiymiş

    • @tencentid3136
      @tencentid3136 Рік тому +10

      Ozgur irade ile ozgurlugu karistiriyorsun.

    • @zekicilek9706
      @zekicilek9706 Рік тому

      ​@@tencentid3136özgür olmayan bir varlığın özgür iradesi olabilir mi

  • @1esmasari
    @1esmasari Рік тому +397

    Kendinden o kadar emin ve özgüvenli konuşuyorsun ki saatlerce anlatsan dinleyesimiz geliyor çağrı abi :)

  • @kenanblack
    @kenanblack Рік тому +296

    13,5 milyar yıllık olaylar zinciri hepimizi aynı videoda buluşturdu. farklı olasılıklar düşünülürse çam ağacı da olabilirdiniz. tüm durumların farkına varın ve bilimle ilgilenmek gibi nadide bir iş yaptığınız için kendinizle gurur duyun.(tabii eğer bilimle ilgilenmeyi siz seçtiyseniz :)

  • @farklbiralem5261
    @farklbiralem5261 Рік тому +55

    🧐Yani bir irademiz var ama kısmen özgür daha çok kültürel nedenler, geçmiş yaşantılar ve toplumsal olgularla " Yönlendirilmiş bir irademiz" var. Sonuç olarak kafamızdaki sorular bile irademizi yönlendiriyor tamamen özgür bir irademiz yok. Bilimi bu kadar objektif ve açıklayıcı bir şekilde anlatabiliyor olmanız çok güzel sizi tebrik ediyorum gerçekten.😊🥰

  • @gokcergokce9701
    @gokcergokce9701 Рік тому +102

    Sevgili Çağrı, "Best of Evrim Ağacı" gibi bir şey olsaydı, bu videonun kesinlikle oraya alınması gerekirdi diye düşünüyorum. Harika bir video! Üzerinde düşünülecek ve araştırılacak çok şey sundu. Emeklerinize sağlık!

    • @hahahahaogullari
      @hahahahaogullari Рік тому +1

      yooo cogu videosu böyle cogu yerde felsefe var büyük ihtimalle oyüzden sevdin

    • @themortal5678
      @themortal5678 Рік тому +4

      Bu tarz felsefik konulardan keyif alıyorsanız size rahatlıkla Pelin Dilara Çolak kanalını önerebilirim şahsen ben severek takip ediyorum şimdiden iyi eğlenceler 🫀

    • @huffle-bloodprince247
      @huffle-bloodprince247 Рік тому +1

      Kesinlikle, ve bunu bu kanal için sadece ben düşünüyorum sanıyordum. Best of'a girmeye değer diğer videolar ise dj masasında evrim, kalp kırıklığı sendromu ve neden kanatlarımız yok videoları olabilir

  • @azrakyksr
    @azrakyksr Рік тому +70

    videolarınızdaki en çarpıcı ve bana göre en faydalı şey bir soruyu cevaplamaya çalışırken bir yere varma çabanızın olmaması. birçok başlık açarak daha fazla soru yaratıyorsunuz ve nihayetinde bu böyledir demek yerine belli başlı soruları yanıtlıyor ve üstüne düşünecek yeni sorular buluyorum. teşekkürler çağrı.

    • @evrimagaci
      @evrimagaci  Рік тому +28

      Aynen öyle, bunu görebiliyor olmanıza çok sevindik, çok teşekkürler! ♥

    • @Xan_xrave
      @Xan_xrave Рік тому +6

      Videoda ki anlatım biçimi, benim için kafa karışıklığından başka bişey ifade etmiyor. Mesela tam bir şeyi açıklıyorken, sonuna doğru ama işte durum tamamen bundan ibaret değil falan filan demesi beni çıldırtıyor resmen.

  • @erhandemir25
    @erhandemir25 Рік тому +91

    Yüzyılların araştırmalarını, bilgilerini okadar basit ve güzel bir dille anlatıyor ki hiç bilmediğim bir konuyu bile anlıyorum. ❤( Şu anda özgür irade konusunda brifing verebilirim)❤

    • @evrimagaci
      @evrimagaci  Рік тому +27

      Çok teşekkürler! ♥

    • @samigunes7885
      @samigunes7885 Рік тому +10

      ​@@evrimagaci "Çok teşekkürler! ♥" bunu yazmanızı sağlayan iradeniz miydi ? yoksa önceden ,yazmak zorunda bırakan başka bir şey miydi..

    • @ozcandemir8512
      @ozcandemir8512 Рік тому +5

      ​@@samigunes7885 Bu soruyu sormanın anlamsızlığınk farkedip sormayı bıraktığında tüm sıkıntı da ortadan kalkıyor zaten.

  • @CAN.N.
    @CAN.N. Рік тому +64

    ”İrade,akla uygun olan şeyleri istemek zorunda olmama isteğidir.” (Dostoyevski)

  • @NovaPrime1000
    @NovaPrime1000 Рік тому +54

    tonlarca sayfa kitap okuyarak öğrenip aaaa kesin hiç kimse bunu bilmiyordur yupii diye düşündüğüm bunca şeyi 20 dakikada ifşalaman güzel hissettirmiyor evrim ağacım

    • @atakansoyalp8642
      @atakansoyalp8642 Рік тому +2

      Malumat kazanmanın pek bir değeri yok.Asıl olay hakikatin bilgisini edinmek. Bunu çok az insan başarabilir.

    • @strwfields4
      @strwfields4 Рік тому

      @@atakansoyalp8642 Onu nasıl yapacağız?

    • @atakansoyalp8642
      @atakansoyalp8642 Рік тому

      @@mariaandthew4v3s Hakikat dediğimiz insanın kendisidir. Her şeyi bilen ama kendini bilmeyen insan yığınları mevcut. Dış dünyayla ilgili bütün her şeyi bilsen ne olur? Bu hayata zevk almaya gelmedim ben.

    • @googlekullancs564
      @googlekullancs564 Рік тому

      ​@@atakansoyalp8642boş yapma.

  • @burakanilan
    @burakanilan Рік тому +66

    Okulda böyle ders anlatıldı da biz mi dinlemedik? 😁 Gerçekten emeklerinize sağlık. İyi ki varsınız. 🙌🏼

    • @asgarthukumdarbeyab7100
      @asgarthukumdarbeyab7100 Рік тому +3

      Evet dinlemedik

    • @mıho2000-q9n
      @mıho2000-q9n Рік тому +1

      Ama o kadar yabancı terim vardıki okulda anlatılsa dikkatli bile dinlesek anlamamız zordu video olarak bile sürekli tekrar ederek anlamaya çalıştım. İşte online eğitimin değeri burda karşımıza çıkıyor.

    • @mıho2000-q9n
      @mıho2000-q9n Рік тому +1

      ​​@@asgarthukumdarbeyab7100 doğru söylüyorsun dinlemedik. Arkadaşlarla gırgır şamata yapmak varken kim dersi dinlesin ki işte okullardaki eğitimin eksi yanlarından biri bu

    • @yasarurgan6892
      @yasarurgan6892 Рік тому

      Okul hocaların özgür iradesi dışıdır. Orada müfredat iradesi geçerli. Bir de her öğretmen bu donanıma sahip değildir.

    • @burakanilan
      @burakanilan Рік тому +3

      Arkadaşlar eğitim hayatım boyunca bu şekil anlatarak ders veren tek hocam, lise 2 edebiyat hocam olmuştu. Örneğin Halk edebiyatını anlatırken, dönemin coğrafyasını, iklimini sosyo-kültürel ve siyasi yapısını... Kısaca her alanına değiniyordu. Dersi o kadar güzel anlatırdı ki, edebiyatı sevmeyen sayısalcı arkadaşlar bile o dersi iple çekerdi. O hocamı örnek alıp ders verdiğim öğrencilerin daha bir tanesi bile ne şikayet etti, ne de düşük not aldı. Hepsi de pırlanta gibi çocuklardı. Yani demem o ki müfredat dışına çıkamama, yabancı terimler falan bunlar sadece birer bahane. İsteyen hoca tam da bu şekil en alakasız öğrencinin bile ilgisini çekecek şekilde ders anlatabilir. Mühim olan karşındaki kişinin seviyesine inmek. Onun anlayacağı dilde anlatmak. Basma kalıp ifadeler ve akademik bir dille anlatılan dersi kolay kolay herkesin anlamasını bekleyemeyiz zaten. Bu yüzden tekrardan tüm Evrim Ağacı ailesine sonsuz teşekkürler. 🙌🏼

  • @divane5941
    @divane5941 Рік тому +31

    ChatGpt ile tartışıyorduk bu konuda:))) Mükemmelsin Evrim ağacı ailesi. Tam üstüne bastın çok mutlu oldum bu videoyu yaptığınıza sonsuz teşekkürler;))

    • @zgnmngs
      @zgnmngs Рік тому

      Ben de proje için metin yazdırıyordum.

    • @divane5941
      @divane5941 Рік тому +1

      @@zgnmngs Kolaylıklar dilerim.

    • @izzetselvi4018
      @izzetselvi4018 Рік тому +2

      Chatgpt ye hiç güvenmiyorum çok şaçmalıyor örnek bir olarak bir dizi karakterini soruyorum başka bir dizide oynuyor diyor ya da tanımıyor ama tam tersi dizinin karakterlerini soruyorum o kararkteri sayıyor ne biçim yapay zeka veritabanında olan bilgiyi bile getirip önüme koyamıyor

    • @berku
      @berku Рік тому

      @@izzetselvi4018 internete bagli olmadigi için guncel verilere erisimi yok ondan salliyor

    • @mıho2000-q9n
      @mıho2000-q9n Рік тому

      ​@@izzetselvi4018 çok haklısın baya baya saçmalıyor. Ve saçmalıklarını güzelce savunadabiliyor inandırıcı şekilde. Halisünasyon sorunu ana problem dil modellerinde. Bilgi almak için tehlikeli olsada. Yinede yüzyılın icadı kanımca. Çünkü bizlere devrim niteliğinde şeyler sunuyor şuan.

  • @IndustrialFX
    @IndustrialFX Рік тому +2

    Sonunda bu konuya değinen birilerinin çıkmasına sevindim. Özgür irade denen şeyin ne olduğu bilinirse işte o zaman suç ve ceza kavramlarımız değişir. Birşeyleri düzeltmenin yolunun neyden geçtiği daha iyi anlaşılır. Sevgiler.

  • @CAN.N.
    @CAN.N. Рік тому +11

    "Senin iraden güçlü değil hayatım,sadece tutkuların zayıf."Alper Canıgüz

    • @rednoredno965
      @rednoredno965 Рік тому +4

      Bir kez karşılaşıp o an benimsediğimiz bir hali azıcık irademizle değiştirmek geretiğinde değiştirirsek tutkusuz, dönek mi oluyoruz o beyefendiye göre acaba? Bir sorun bence.

  • @zenitsutrpikateam1205
    @zenitsutrpikateam1205 Рік тому +4

    Abi sen gelin Bi bakış atalım deyince öyle Bi heyecan ve mutluluk geliyor ki anlatamam bakışların da sen de var olun çok seviyomm

  • @fizikfalann
    @fizikfalann Рік тому +14

    1 yıllık sınav sürecinde en çok seni özledim abi şu sınav işini halledip gelicem sabahlara kadar izlicem :)

    • @znal
      @znal Рік тому

      Seni geçen ya Eyüp b hocamın videosunda gördüm ya da Şükrü hocamın, bilemedim. neyse o değil de netler nası gidiyo

    • @fizikfalann
      @fizikfalann Рік тому +1

      @@znal daha iyisi için uğraşıyorum diyebilirim fakat herkes gibi kaygılarım var tabii ki

  • @zifnoksit
    @zifnoksit Рік тому +29

    Yine yaktın beynimizi 😂 , determinizmi kaderime yorumladım. Ama özgür iradeyi de kaderimizin kendi elimizde olduğuna 😂. Detaylar çok iyiydi. Teşekkürker Evrim Ağacı

  • @yummur2
    @yummur2 Рік тому +1

    Thanks!

  • @cosmy9748
    @cosmy9748 Рік тому +64

    Zihnimin dünyaya açılan kapısısın Çağrı abi❤

  • @MelisMiray
    @MelisMiray Рік тому +50

    Bu kanal sadece bir bilim kanali degil ayni zamanda ulkemiz adina bir kültür hareketidir, bu videolari izledikten sonra arkadaşlarımızla tartışıyoruz. ❤

    • @StudioB7
      @StudioB7 Рік тому

      Kültürel olarak saygim var ama sana tapamam totem

  • @ender.ozdemir
    @ender.ozdemir Рік тому +23

    çok kapsamlı ve anlaşılır bir video olmuş emeğiniz ve anlatımınız için çok teşekkürler. Özgür İrade ile ilgili sanırım insanlık tarihi devam ettiği sürece tartışmalar bitmeyecek. Ben şahsen artık bu konuda mantıksal ya da bilimsel bir sonuçtan ziyade insanın kendi içinde hissedilebilen bir duygu olarak görüyorum. Örnek vermek gerekirse: termometre ile çeşitli sıcaklıklar ölçülebilir ancak bu sıcaklıkların hangisinde insanın üşüyeceği ya da terleyeceği insandan insana değişir. Özgür hissetmek de ya da hissetmemek de buna benzer. Kuatum fiziğinde ölçülen olasılık demetleri bize özgür irade konusunda bir kapı açıyor ancak bunun sonucu evrensel olarak insan özgürdür ya da değildir diye yorumlanamaz. Kişinin özgürlük kavramına verdiği değer daha önemli ve tabi özgür olduğunu hissetmesi..

    • @emirhanmetin2942
      @emirhanmetin2942 Рік тому +2

      Ama determinist düşünürsek, insanın özgürlük kavramına verdiği değer de önceden belirlenmiş oluyor. Sonuçta dünyaya olan bakış açımız da yine iç ve dış etkenlere bağlı olarak değişiyor. Ek olarak; her insanın özgürlük kavramına farklı ölçülerde değerler vermesinin, özgür iradenin evrensel olarak bir tanımlamasının yapılamayacağı anlamına gelmesi de mantıksız çünkü burada tanımlama yapabilmek için gereken şey her insanın bir kavrama aynı ölçüde değer vermesi değil, verilen değer zorunlu olarak mı veriliyor, yoksa tamamen özgür olarak mı? Veya yarı özgür olarak, yarı zorunlu olarak mı? Yoksa tabii ki de herkes, her kavrama aynı şekilde değer veremez ama ne kadar değer verip vermeyeceğimiz de yine determinizme mi dayalı yoksa bize mi? Bunu düşünmemiz gerek.

    • @ender.ozdemir
      @ender.ozdemir Рік тому +2

      @@emirhanmetin2942 Determinizm görüşleri içine girdiğimizde işte videoda bahsedildiği gibi çok farklı görüşler ortaya çıkıyor. Aslında benim demek istediğim tüm bunlardan bağımsız özgürlüğü hissetmek ya da yaşamak. Yani bilimsel olarak nedensellik ya da olasılık yasaları bizi bir formda ortaya çıkartıyor ve bu formda yaşıyoruz ve seçimler yapıyoruz ancak bunlardan bağımsız özgürlüğü bir insan olarak deneyimlemek. Çünkü neticede bu kavramı da biz uydurduk. Doğada özgürlük denilen bir şey yok. O açıdan örneğin para dediğimiz ve dünyanın hemen her yerinde geçen evrensel bir değer var. Ancak insanlık yok olsa basılan tüm paralar kağıt parçası haline gelir. Bizim özgürlük diye tartıştığımız konu da aslında biraz böyle. O yüzden deneylerle analizlerle sonuçlanmayacak bir gerçek: bizim gerçeğimiz, bizim değerimiz.

  • @regularman9764
    @regularman9764 Рік тому +7

    Of güzel konu.Şahsi görüşüm özgür irade insani bir illüzyon.Her şeye bağımlı olarak varız,arzulamamızda başka unsurlarca determine edilir.Sadece özgür irademizin olmadığını fazla hissettiğimizde rahatsızlık yaşıyoruz.Tüm mücadelemiz özgür iradenin olmadığını en az deneyimlemek üzerine…

  • @NovaZebron
    @NovaZebron Рік тому +25

    Bence her yaptığımız şey özgür irade değil örneğin insanların karakterinde çevresel faktörler ve genlerde önemli

  • @siamezosvasilias9034
    @siamezosvasilias9034 Рік тому +51

    Videolarınızın konularını çok güzel seçiyorsunuz. Türkiye'nin en iyi bilim kanalı gerçekten ❤

  • @TevfikBagcivan
    @TevfikBagcivan Рік тому +28

    İnsanların nasıl determinist, kuantumcu ya da diğer görüşlere yöneldiği de ayrı bir videonun konusu olabilir. Çünkü deterministler dediğinde sanki bir grup insan böyle bir grup var oraya katılmış gibi bit algı oluşturuyor. Aslınsa bu güne kadar geçmiş olduğu düşünce yollarının getirdiği bir nokta orası. Yani özetle insanların neden bir gruba kendini yakın hissettiğiyle ilgili bir video olursa güzel olur.

    • @somekindofmonster3613
      @somekindofmonster3613 Рік тому +1

      Özgürse ne kadar özgür? Mesela neyi sevdiğinizi seçemiyorsunuz, sadece sevdiğinizi farkediyorsunuz veya biliyorsunuz. Muzik zevkinizi veya damak tadınızı seçememek örneğin. Kompleks biyolojik robotlar olduğumuza inanıyorum

  • @A.Kaan_06
    @A.Kaan_06 Рік тому +17

    İzlemeden söylüyorum mükemmel çünkü evrim ağacı kaliteyi asla bozmaz

  • @vahahha21
    @vahahha21 Рік тому +8

    Hiç kimse tamamen özgür değildir
    Aile çevre ve toplum isteseniz de istemeseniz de düşüncelerinize hayat tarzınıza etki eder

  • @justchecking12
    @justchecking12 Рік тому +3

    Uzun zamandır üstüne kafa yormayı sevdiğim ve en merak ettiğim konuyu content haline getirdiğin için teşekkürler

  • @AhmetTemizTR
    @AhmetTemizTR Рік тому +5

    Daha geçen Sabine Hossenfelder'in videosunu izlemiştim. Bu konu bana o kadar ilgi çekici geliyor ki başlığı gördüğümde izlememek gibi bir seçeneğimin olmadığını biliyordum 😂

  • @okanalodal6236
    @okanalodal6236 Рік тому

    Teşekkürler.

  • @yolgezer8238
    @yolgezer8238 Рік тому +3

    Bilgiler için minnettarız. Giydiğiniz kıyafetler çok anlamlı oluyor, link varsa bizde giyelim😂

  • @pierkopollo8793
    @pierkopollo8793 Рік тому +1

    Sandığımdan da derin bir konuymuş. Aklına, yüreğine sağlık.

  • @akinakin4839
    @akinakin4839 Рік тому +3

    Yıllardır bahsettiğim konu bu biz özgür değiliz ve firmalar bunu bildiği için inanılmaz yönlendiriliyoruz.

  • @ekiz17
    @ekiz17 Рік тому +5

    Evet burdayım ve seni izliyorum çünkü nedeni en iyi youtuber kanalındaki videoya tıklamam çünkü yine akıl fışkırtan konular var. 👍🏼

  • @imnicelikethat
    @imnicelikethat Рік тому +6

    Son hukuk ve ahlak bölümü ilgimi çekti, ileride o konuyla ilgili videolar da gelir umarım.

  • @1997burakarslan
    @1997burakarslan Рік тому +29

    Determinist olduğumu biliyordum ve geri kalan kısmını "ama tam öyle de değil, özgür irade var, çünkü şundan bundan" diye açıklamaya çalışıyordum. Sayenizde bağdaşırcı deterministim diyip geçebileceğim. Video efsane olmuş. Teşekkürler ❤

    • @ahmettoprak6170
      @ahmettoprak6170 Рік тому

      özgür iradeyi kabul etmemenin çok daha büyük sonuçları var bize. başta suç kavramı ortadan kalkıyor. bir katil birini öldürmeyi kendisi seçmiyor, fiziksel hareketlerinin sonuçları bunlar. neden katili hapse atalımki o kendisi istemedi adam öldürmeyi. hatta o da değil elinde tuttuğu bıçakların atomları öldürdü. veya özgür bir irade yoksa senin şuradaki konuşmalarını neden kale alalım. bir arabanın tekerleklerinin dönmesi veya bir ışığın yanması ile arasında bir fark yok. sadece daha komplex. yanan bir ışığı veya dönen bir tekerleği kale almanın ne anlamı kalıyor, insanı yapay zekadan veya bir makineden ayıran tüm özelliklerimiz gidiyor özgür aklı reddetmek ile.

    • @ozcandemir8512
      @ozcandemir8512 Рік тому +4

      Determinizm bence tamamen bir yanılsamadan ibaret. Makro evren neden-sonu. ilişkisine göre çalışıyor gibi göründüğü için ve bizler de milyonlarca yıllık evrimsel süreçte buna maruz kaldığımız için, ve doğada hayatta kalmak için böyle düşünmenin yani her sonuçta bir neden aramanın ve olması gerektiğini varsaymanın son derece işlevsel olduğu için algımız bu şekilde evrimleşti. Kesin bir nedeni olmadan bir sonucun oluşabileceğini algılayamıyor, kabullenemiyoruz. Tıpkı sonsuzluk, yokluk vs. tarzı doğada var olmayan şeyleri algılayamadığımız gibi. Bu yüzden kuantum evreni hayrete düşmemize ve asla kabullenemememize sebep oluyor. Deliriyor, kafayı yiyoruz.
      Bariz şekilde sahip olduğumuz ortada olan ( Kesinlikle özgür olduğunu düşünmüyorum ama varlığı ortada gibi ) irademizin nedenini açıklayamıyoruz diye YOK varsaymak ne kadar mantıklı?
      Benim düşüncem bu. Fikirlerini yazarsan çok sevinirim.

    • @ahmettoprak6170
      @ahmettoprak6170 Рік тому

      @@ozcandemir8512 mantıklı. daha başta neden sonuç ilişkisinin olup olmadığını da bilmiyoruz, sadece bunu hep böyle gördüğümüz için buna alışmış durumdayız ve tam tersi bize mantıksız geliyor. ama arada herhangibir fark yok. kapıdan ben geçtikten sonra başka bir arkadaşım geçse onun kapıdan geçmesi benim kapıdan geçmemin sonucu mu olur.

  • @tugaydedeler7989
    @tugaydedeler7989 Рік тому +3

    Mukemmel bir video olmuş. Örneğin bu video hazirlamak ve bizlere sunmak bir determinizm kurallari içinde gerçekleşti. fakat bu videoyu izleyen x kişisi ile y kişisinin determinizm kurallari içinde idrak edebilmesi, düşünce ve hislerinin kuantum ölçekte oluşturduğu sonsuz olasiklari önümüze getirmesidir. Mesela buna yorumu yazmam ve ya sadece beğeni atan x kişisi bu olasiklar cercevesinde kendi detarminizm gercekligimizi yarattık. Sevgiler...

  • @dusunenoyuncu
    @dusunenoyuncu Рік тому +2

    Videoya deja vu hissederek tıkladım. Harika konular!

  • @yorumcuu3113
    @yorumcuu3113 Рік тому +4

    Ben katı bir bağdaşmazcıyım ve bunu şu sebeplere bağlıyorum:
    1- Büyük patlamaya kadar nedensel zinciri takip edemesek dahi, bilmem kaç yıl önceki ve bilmem kaç ışık yılı uzaklıkta yaşanmış bir kuantum olasılıksal durumun üzerimde yaratacağı nedensel etki de en az büyük patlamadan beri süregeliyor olması kadar özgür irade katili bir düşünce.
    2- Diyelim ki şuan için anlayamadığımız bir yapı gereği zihnimiz gerçekten de olasılıksal bir süreç yaratıyor. Bu seferde sorunu nedensellikten öteleyip olasılıkların bizim adımıza karar vermesine getirmiş olmuyor muyuz?
    Bunlardan çıkardığım sonuç şu; sağduyunun gereçlerini kullanarak anladığımız kendimizi, bir hikaye kahramanının yerine koyarmışcasına bakmamızın gerçek olmadığı. Bu yüzden kendimi bir biyomakine olarak yorumluyor ve çevreden koparmıyorum. Doğaya baktığım gözle kendi mekaniklerimi de inceleme fırsatı buluyorum. Bu kulağa korkunç gelse de gerçekle bütünleşmenin huzurunu taşıyor.

    • @ozcandemir8512
      @ozcandemir8512 Рік тому

      Dostum bu gerçekten korkunç. Bence bunu yapmamalısın. Şunu unutma ki bilim hiçbir zaman din değildir ve her zaman değişir. Şu an özgür irade yok diyen bilim camiası bundan 30 yıl sonra özgür iradenin varolduğunu keşfettiklerini açıklarsa yaşayacağın pişmanlık cidden çok büyük olur.

  • @vazgecisinizi
    @vazgecisinizi Рік тому +1

    bu videoyu 4 gün önce anasayfamda gördüm. özgür irademi kanıtlamak için normalde tıklayacakken tıklamadım, sürekli anasayfamdaydı az önce uyumadan önce dinlerim diye açtım...

  • @MpraxM
    @MpraxM Рік тому +3

    Yıllardır merak ettiğim bir konuydu. Teşekkür ederim

  • @derscalst
    @derscalst Рік тому +3

    Feslefe netim arttı
    Bu zamana kadar anlamakta zorlandığım şeyleri çok güzel açıkladınız çok teşekkürler

  • @westingame
    @westingame Рік тому +3

    Hocam yine döktürmüş ağzına sağlık bu kanalı izledikçe zihnim açılıyo

  • @fevzikoc8328
    @fevzikoc8328 Рік тому +1

    Gerçekten özgür müyüm diye test etmek için videoyu ortada birakiyorum yarin hür irademle devam edeceğim tşk 🌹

  • @restokadar
    @restokadar Рік тому +4

    Sizin videolarinizi sonuna kadar izlemeden birakmak imkansiz. Irademi gasp ediyorsunuz ama :)

  • @hamzamuttlu
    @hamzamuttlu Рік тому +3

    Deterministik-probabilistik derken evrim ağacının ne kadar didaktik olduğunu bi kez daha farketttim. Iyiki varsınız. Koaservatlar yaşasın🎉

  • @Ariste_
    @Ariste_ Рік тому +5

    Çok uzun zamandır deterministim ve biliyorum ki böyle bir kültürde bu tarz bir konuyu ele almak büyük cesaret ister, gönülden tebrik ederim.

    • @bozdag.3407
      @bozdag.3407 Рік тому

      Bilmediğim icin soruyorum Determinzm ile Kader Cakisiyor mu Yoksa paralel diyebilir miyiz

    • @Ariste_
      @Ariste_ Рік тому

      @@bozdag.3407 Paraleller, çakışmıyorlar. Ancak kader anlayışına bağlı olarak değişebilir.

    • @bozdag.3407
      @bozdag.3407 Рік тому

      @@Ariste_ tesekkur ederim

    • @beyazkelebek2646
      @beyazkelebek2646 Рік тому +1

      Ben de aynı düşünüyordum ama belirsizlik teorisi tüm algılarımı yerlebir etti. Ama yine de vazgeçemiyorum.

    • @Ariste_
      @Ariste_ Рік тому +1

      @@beyazkelebek2646 Doğrusu beni de sorgulatıyor bu zaman zaman yine de şu şekilde oturttum: Süper determinist değilim kuantum ölçekte olasılıkçıyım ve Çagrı abinin de videoda bahsettiği gibi en olası ihtimaller üzerinden işleyen bir nedensellik algısı benimsiyorum.

  • @omerfarukkeskin8587
    @omerfarukkeskin8587 Рік тому +6

    Tam Stanley Parable oyununu merak ederken bu videonun karşıma çıkması müthiş.

  • @wifi6453
    @wifi6453 Рік тому +5

    Ağzınıza sağlık gerçekten çok faydalı videolar, neredeyse hiçbirini kaçırmadan izliyorum. Sizleri ve ekibini tebrik ediyorum

  • @The.AntiQuark
    @The.AntiQuark Рік тому +1

    "Zorunda mıyım ?" - Dilberay! (Hepsi çok güzel. Tüm çalışmalarınıza bayılıyorum. Ama bu espri son cümle için gelmiş olsun...)

  • @kgnctrk
    @kgnctrk Рік тому +4

    Çağrı! Sen benim milli onurum, biricik referansım ve en öncelikli ümidimsin.

  • @skytiow3260
    @skytiow3260 Рік тому +7

    Daha çok sosyal bilimler ve felsefe istiyoruz

  • @turgaysahin1858
    @turgaysahin1858 Рік тому +4

    Çağrı bey videoyu izledım ama beynimi yaktınız anlamadım birdaha dinleyeceğim emeğinize saglık 😅😅

  • @ArtAndArchaeology
    @ArtAndArchaeology Рік тому +8

    Kuantum fiziği yüzünden sarsılmış olsa da hala bir miktar determinist biri olarak benim düşüncem şu; insanın içsel süreci zaten o iradenin kendisidir ve dışarıdan bir baskı gelmedikçe özgür irade sayılır bu durum. Sonuçta iç güdülerimiz ve kararlarımızı belirleyen bilgilerimiz beynimizin işlediği verilerdir ve bunlar olmadan zaten düşünce süreci, doğal olarak da davranışlarımız oluşamazdı.

  • @demigodnogood1595
    @demigodnogood1595 Рік тому +31

    Çok sağol hocam... Bi ara korkmuştum videoların dansitesi gevşeyince; "Eyvah, Evrim Ağacını da yavaş yavaş UA-cam'un derin popülarite uçurumlarında kayıp mı ediyoruz?" diye. Bize böyle beyin yakan Video-essay ler ile gel hocam. Seni seviyoruz.

    • @demigodnogood1595
      @demigodnogood1595 Рік тому +3

      @@OLdJack Sadece yoğunluk desem az kalacaktı, içerik yoğunluğu ve zorluğu anlamında öyle ortaya bıraktım XD (İngilizce "density" kelimesi)

    • @mıho2000-q9n
      @mıho2000-q9n Рік тому +1

      ​​@@demigodnogood1595 dostum bu adamın videoları az atması diğer kanallara göre doğal popüler kanallar eğlence içeriği paylaşıyor onların araştırmaya ve sunuma harcadığı çabayla bu adamın ki bir değil. Çağrı bey daha çok çaba harcıyor olmalı araştırma ve sunuma bu da doğal olarak daha yorucu, zaman alıcı olur. Video paylaşımını yavaşlatır.

    • @demigodnogood1595
      @demigodnogood1595 Рік тому +2

      @@mıho2000-q9n İlker bey, yanlış anlamışsınız. Benim anlatmak istediğim video yayınlanma sıklığı değildi. Video içeriklerinin sizin de bahsettiğiniz popüler-ticari videolara benzemesiydi.

  • @BuddhaBlessYouOut
    @BuddhaBlessYouOut Рік тому +2

    Bence var, olmasa bile var diye düşünüp şu anki durumumuz içerisinde en iyiyi yapmayı denemekten ve böyle yaşamaktan zarar gelmez.

  • @migonia
    @migonia Рік тому +6

    Bu tarz felsefe içeren videoların devamını bekleriz. 🍻

  • @johnlennonbeatle
    @johnlennonbeatle Рік тому +1

    Resmen enerji fışkırıyor. 1 saniye bile videodan kopamıyorsunuz. Anlattığı konudan büyük bir zevk aldığı belli oluyor. Mimikleri, vücut dili, gözlerdeki ışık vs. bir aktör, bir oyuncu kadar kabiliyetli. Hem sempatik hem yakışıklı. Bu yüz beynimde bayağı sembolleşti. Bilim deyince çocukluktan beri aklıma gelen Einstein resminden sonra artık bu yüz geliyor. Bir futbol hakemi kadar objektif olmaya çalışıyor. Her türlü görüşü, tezini, anti tezini videoya sığdırmaya çalışıyor. En güvenilir kurum anketleri vardı bir zamanlar. Aday olsa Evrim ağacı derim. Eğer ileride aklını kullanan bir topluma dönüşürsek, en büyük katkı bu tür bilim kanallarından gelir diye düşünüyorum. Evrim ağacı da tepeden yuvarlanıp bir çığa dönüşecek kartopu gibi. 👍

  • @apeiros7341
    @apeiros7341 Рік тому +8

    Eğer aşağı doğru akan bir su düşünebilen bir varlık olsaydı, kendi özgür iradesiyle aşağı doğru akmakta olduğunu düşünürdü.
    -Spinoza

    • @Talhabinubeydulah
      @Talhabinubeydulah 8 місяців тому

      Yemeden içmeden yaşamaya kalk o zaman bakalım özgür iraden napcak

    • @realreal2046
      @realreal2046 5 місяців тому

      Siz nediyonuz arkadaş 😂

  • @fethullahspolyglotdaily3999
    @fethullahspolyglotdaily3999 Рік тому +1

    Bildiğim tek şey fiziki ve ruhsal olarak kesinlikle ve kesinlikle benliğimizde cok küçük bir parça etkiye sahibiz.

  • @sadullahnaimciftci409
    @sadullahnaimciftci409 Рік тому +3

    Dakika 0:30 da videodan çıktım. Delikanlılık bunu gerektirir.

  • @babababafingo
    @babababafingo Рік тому +3

    verdiğim her kararda ya diğerini seçseydim farklı olaylar sirkülasyonu yaşayabileceğime dair bir düşüncem vardı. Sürekli ya diğer yolu seçseydim diye düşünür dururdum. Artık verdiğim her kararı pişman olmadan veriyorum. Mutlu olmamak için değil mutlu olmak için sebep arıyorum

  • @trantınq
    @trantınq Рік тому

    Yarın hazırlanmam gereken bir irade özgürlüğü konusu var ve bu video bana gerçekten çok yardımcı oldu düşüncene sağlık

  • @anarmemmedov3585
    @anarmemmedov3585 Рік тому +4

    Seni dinledikce ruhum sakinleşiyor 🇦🇿♥️🇹🇷

    • @shohrathusenov5965
      @shohrathusenov5965 Рік тому

      Merhaba ruhun olduğuna inanıyormusunuz

    • @MgSoftware0101
      @MgSoftware0101 Рік тому

      Adam bilim diyo akıl diyo sen ruh diyorsun azeri ne izlediğini bile anlamamışsın

    • @sevginkucukkoylu323
      @sevginkucukkoylu323 Рік тому

      😊 Azerbaycan Türkçesine göre videonun dilini ne kadar anlayabildiniz acaba, merak ettim. Çünkü videonun Dili biraz üst seviye..

    • @MgSoftware0101
      @MgSoftware0101 Рік тому +2

      @@sevginkucukkoylu323 bu azeriler yedi yirmi dört Türk kanalları izliyo kendi kanallarını izlemiyorlar senden benden iyi anlarlar rahat ol kardeş

    • @Itsofly
      @Itsofly Рік тому

      @@sevginkucukkoylu323 Emin olun bazı Türkiye Türklerinden daha iyi anlıyoruz. Anlamak için sadece dili bilmek gerekmez bazen. :)

  • @ferhanbilen4491
    @ferhanbilen4491 Рік тому +2

    Müthiş bir konu ve müthiş anlatım. İyi ki varsın evrim ağacı ❤

  • @bennumut
    @bennumut Рік тому +4

    Hep üzerine düşündüğüm bir konu, eminim güzel bir videodur. Hadi bakalım

  • @thundercloudd
    @thundercloudd Рік тому

    Abi videonun yarısından sonra beynim yanmaya başladı mükemmel anlatmana rağmen. Yok felsefe benlik değil :)

  • @sesyoloji
    @sesyoloji Рік тому +12

    Felsefenin ahlak ve siyaset konularındaki temel sorulardan bir video yapmışsınız. 10.sınıfım "özgür irade var mı?" Sorusunu her testte görüyorum.

  • @Infinity_66
    @Infinity_66 Рік тому

    Ben de böyle düşünüyordum, doğruymuş. Bir karar verirken önceki düşüncelerimize göre veririz.

  • @galatasaray972
    @galatasaray972 Рік тому +4

    Abi senin videolarını izlerken tüylerim diken diken oluyo sadece ben miyim böyle olan

  • @tdkpolisi
    @tdkpolisi Рік тому

    Özgür iradenin göreceli olduğuna bir kez daha şahit olduk, teşekkürler evrim ağacı!

  • @buraksahin5990
    @buraksahin5990 Рік тому +4

    Çok doğru. Zaten simülasyon da yaşıyoruz. Özgür irade diye bir şey de yok. Kurallar , yasaklar vs vs hepsi bi kalıp çerçevesinde. Dışına çıkarsan sistem seni atıyor. Uyum göstermek zorundasın. Özgür irade diye bir şey yok.

  • @cnarbinbas1056
    @cnarbinbas1056 Рік тому +2

    Evrim, sadece biyolojinin temeli değil; bütün bilimlerin temelidir.

  • @incirehimli518
    @incirehimli518 Рік тому +3

    Etki eşitdir tepki kanunu olan bir evrende özgür irade olamaz.cünki etki tepki kuralı deyiştirilemez bir fizik yasasıdır.tercihlerimiz bize etki eden olaylara verdiyimiz tepkilerden ibaretdir.
    Azərbaycandan Selam herkese

  • @Emre01907
    @Emre01907 Рік тому +2

    “Bir sonraki videoda görüşmek üzere ki zaten kaçarınız yok gibi gözüküyor” mükemmel kapanış

  • @zenitsutrpikateam1205
    @zenitsutrpikateam1205 Рік тому +3

    Girişlerine bayılıyorum harikasınn

  • @Gazi-_mka1881
    @Gazi-_mka1881 Рік тому +1

    Tercihim bilimden yana olduğu için çok mutluyum teşekkürler evrim adam ❤

  • @Samisirin1605
    @Samisirin1605 Рік тому +5

    Özgür irademle Azərbaycandan Salamlar(!)

  • @alperdinc1839
    @alperdinc1839 Рік тому

    abi bence saydigin hicbiseyle alakasi yok cunku senin anlattigin herhangi bir konuyu dinlemek benim icin cok zevkli geciyor

  • @orkhanhajieff
    @orkhanhajieff Рік тому +30

    Konulara felsefe katmanız mükemmel oluyor 👍🏻👍🏻👍🏻

  • @burakkara864
    @burakkara864 Рік тому

    Tezimin üzerine oturduğu temelin güzel bir izahı olmuş. Sorumluluk hukukunun iradeyle ilişkisi vs. güzel konular 👍

  • @rodedwardserling
    @rodedwardserling Рік тому +27

    Videoyu izlemeden söylüyorum. Özgür irade diye bir şey yoktur. En küçük düşüncelerinizden tutunda en büyük seçimlerinize kadar. Gerçek özgürlüğün harekete, düşünceye, her hangi bir etkene ihtiyacı yoktur. Öz düşünce ulaşılamazdır. Her zaman bir etki ve etkilenen vardır.

    • @kiribenn
      @kiribenn Рік тому +7

      Etkiyen ve etkilenen olması kararlarimizda özgür olmadığımız anlamına gelmez. Bizi etkileyen şartların dahilinde önümüze gelen seçenekler arasından tercih yaparız. Tercihi değil seçenekleri belirler bu etkiler çoğunlukla. Kimi zaman belli bir seçeneğe daha yakın hissetmeni sağlayabilir ama insanlar bu yakınlığı göre karar almak zorunda da değil

    • @serhataydin8337
      @serhataydin8337 Рік тому +1

      ​​@@kiribenn hayır saçmalamışsın. Videoyu iyi izle ve sus

  • @aylazaferacuypha8499
    @aylazaferacuypha8499 Рік тому

    Özgür irade ile takip ediyorum. Öğrenmek ve kafa yormak iyi geliyor 👍👋

  • @omrnuri1479
    @omrnuri1479 Рік тому +3

    Özgür irade bize sunulan seçenekler arasından birini seçmekse ve biz bu seçenekleri değerlendirip seçiyor isek, irade nasıl özgür oluyor?
    Yani, değerlendirne sonuçunda verdiyimiz karar mecburi, zorunlu bir karar olmuyormu? Çünki bir sebepden dolayı o kararı seçmiş oluyoruz. Yani bir mecburiyet durumu var. Böyle olduğu takdirde irade özgür olmuyorki(bence).
    Ve ya bir şeyi istemek. Diyelim ki, Bir karar verirken, seçerken istediğimizi seçiyoruz, yani "özgürüz", peki, o şeyi istemekte, o kararı, seçeneği istemekte ne kadar özgürüz? Bir şey istemek faaliyeti ne kadar özgür?
    Azerbaycandan selamlar, seviliyorsunuz 🙏🙏

  • @ysfsvnck3536
    @ysfsvnck3536 Рік тому +2

    uzun süredir kafa yorduğum bir konuydu gerçekten çok başarılı bir video olmuş eline sağlık

  • @Consural
    @Consural Рік тому +3

    Yok.
    Next question Çağrı abi.

  • @veterinerbaytarhekim5370
    @veterinerbaytarhekim5370 Рік тому +1

    Beğenme butonuna tıklamağı seçdim. Hemde izlemeden yapdım. Bence kendi irademle yapmışım😁

  • @erdiakpinar
    @erdiakpinar Рік тому +5

    "Bir sonra ki videoda görüşmek üzere ki zaten kaçarınız yok gibi gözüküyor." Çok iyi düşünülmüş bir son. Özgür irade mi bırakdın Evrim Ağacı :)

  • @seyma9754
    @seyma9754 Рік тому +1

    beynim ve algım bazı şeyleri anlamamı engelliyor ama aşırı iyi bir konu seçmişsiniz

  • @MarcXous
    @MarcXous Рік тому +5

    Her ne olursa olsun, yaptıklarımızın bir sonucu olacağı gerçeğini değiştirmeyecek.

    • @parisgeller6
      @parisgeller6 Рік тому +1

      Sizin inancınıza göre olabilir belki bir sonucu ama buna gerçek demek çok saçma kaçıyor.

  • @abdurrahmand
    @abdurrahmand Рік тому +1

    Harika bir video olmus, cok tesekkurler. Bu kadar degerli bilgileri bir araya toplayip cok guzel sunmussunuz. Artik bunlari insanlara uzun uzun anlatma zahmetine girmem gerekmeyecek , bu videoyu atacagim sadece.

  • @borayavuz
    @borayavuz Рік тому +5

    Immanuel Tolstoyevski Fularsiz Entelimiz bu olayla ilgili Cook bölüm yapıp kafa açmıştı

  • @Mahocan18
    @Mahocan18 Рік тому

    En çok merak ettiğim konuyla ilgili Evrim Ağacı video atmış. Felsefi zombi videosu da çok güzeldi teşekkürlerden bir demet Evrim Ağacı💐 🙏

  • @kubi1923
    @kubi1923 Рік тому +8

    Evrim Ağacı'nda felsefi temaların işlenmesinin en büyük avantajı bunun bilimle sentezlenmesidir.

  • @sedatalagoz5909
    @sedatalagoz5909 Рік тому

    Videoya tıklamadım, otomatik açıldı. Videodan çıkamadım çünkü pc uzağımdaydı, işim vardı. Sadece sesi duyabildim. Sizi takip ediyor ve beğeniyorum. Sadece sözler ile eylemim ters geldi yazmak istedim. :)

  • @vebadoktoru6432
    @vebadoktoru6432 Рік тому +4

    Bizim orda boyle şeyler konuşunca . Çok düşünme deli olursun . Deli ismail gibi diyorlar 😅 1:25

  • @ClipArt1
    @ClipArt1 Рік тому +1

    Ben bu konuda her iki tarafa da % 50 veriyorum. Genetik ve çevresel faktörler özgür olmayan iradeyi, Başımıza buyruk davranmamız da özgür iradeyi temsil edebilir. ✌️

  • @sude-ei2me
    @sude-ei2me Рік тому +5

    Özgür irade son 2 senedir sorguladığım bir konuydu. Bunu anlamaya çalışırken psikolojik etkenlere de değinilmeliydi. Bilinç dışına ufaktan girilmiş ama bence daha uzun ele alınılması gereken bir konu. Ayrıca bu videodan, sorgulamamın sonucunda kavramsal olarak determinist düşünceye yakın olduğumu fark ettim ve davranışlarımızın önceden tahmin edilebilir bir nedeni olduğunu düşünüyorum. Buna varmamın sebebi ise davranışlarımızın bilinç dışında verdiğimiz kararlarla şekillendiğini düşünüyor olmam. Hangi aileye doğduğumuz, anne ve babamızın bize davranışları, büyüdüğümüz çevre ve genetik gibi faktörlerle bizim nasıl bir karaktere sahip olacağımız öngörülebilir; nasıl bir karaktere sahip olacağımızın belli olmasıyla da, farklı seçeneklerin içinden hangi kararı vereceğimiz de öngörülebilir hale geliyor. Son olarak böyle ufuk açıcı konulara değindikleri için evrim ağacına sonsuz teşekkür ediyorum 👏🏼

  • @volkancekirdek
    @volkancekirdek 9 місяців тому +1

    Özgür irade yok ise özgür olmadığımız bir irade ile hareket ediyoruz dur. Buna da içgüdü diyebiliriz. Ben hayvanların özgür iradeleri olduğunu düşünmüyorum bu sebeple evrim geçirip akıl seviyemiz yükseldikçe irademiz üzerinde daha özgür hale geliyoruz. Hani derler ya iyi insan kötüyü bilmeyen saf insan değildir kötüyü bilip iyiliği seçendir. Yani idrak ile harmanlanan akıl beraberinde özgürlüğü getiriyor

  • @gumshoedemon
    @gumshoedemon Рік тому +4

    Acı çekmek özgürlük ise özgürüz ikimizde ❤❤❤ asıl tutsaklık diğer seçeneği seçtiğimizde ne olacağını bilemememiz bence, hayır ortalama ömür 70 desek buna zor dayanıyorum 13 milyar ışık yılı olan Evren napsin , budan evrene sesleniyorum gel bir sarılalım bro❤