علوم لدنی و توحید با آیه عشق و محبوبی - آیت الله محمدرضا نکونام

گزینش این آیهٔ محبوبی تک‌نما در لابه‌لای احکام الهی این آیه را منحصربه‌فرد، کمیاب، بی‌نظیر و از محبوب‌ترین آیات حق‌تعالی به‌شمار آورده است. این آیه از رمز میان عاشق و معشوق سخن می‌گوید.
«وَإِذَا سَأَلَک عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیسْتَجِیبُوا لِی وَلْیؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یرْشُدُونَ(بقره ۱۸۶)
خداوند مهرگستر در عشق خود از هیچ واسطه و غیریتی صحبت ننموده؛ حق با عشق و صفایی ملکوتی به میان آمده و با بندگان خود کلامی صادقانه و غزلی عاشقانه می‌سراید بدون اين‌كه تقابلي در ميان باشد. بین حق و بنده تقابلی نیست تا گفته شود گدایی به شاهی مقابل نشیند بلکه حق وجودی است که بنده ظهور هویت اوست.
در صدر آیه خداوند با عبارت «وَإِذَا سَأَلَک» پیامبر «صلی‌الله‌علیه‌وآله» را مورد خطاب قرار می‌دهد و در ادامهٔ آیه حق‌تعالی در جواب، عشق میان خود و بندگانش را بی‌واسطه و بی‌هیچ غیری بیان می‌نماید و حتی پیامبر «صلی‌الله‌علیه‌وآله» را در بیان عشق و محبت گستردهٔ خود واسطه و حایل قرار نمی‌دهد؛ بدین‌گونه که با بیان «قل فانی قریب» سخن خود را آغاز ننموده تا پیام عشق و محبت دل را به واسطهٔ پیامبر«صلی‌الله‌علیه‌وآله» به بندگان خود رساند؛ بلکه حق‌تعالی در این آیهٔ محبوب و توحیدی با ابراز عشق و مهرِ رحمت‌ورزِ بی‌واسطه و بی‌حوالهٔ خود، صدق محکمی بر آیهٔ «مَا تَرَی فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ» نهاده و نشانی گویا قرار داده است. پروردگار با عبارت «عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ» در کلام عشق و صحبت دلنشین خود هیچ حایلی با مخلوق و بنده نمی‌گذارد. وقتی‌که بنده از حق سؤال می‌کند، حق‌تعالی «أَقْرَبُ إِلَیهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ» است و نیازی نیست تا پیامبر «صلی‌الله‌علیه‌وآله» بین سخن حق و بنده قرار گیرد.
هفت مرتبه ظهور عاشقانهٔ حق:
خداوند تبارک در این آیهٔ مبارک هفت مرتبه شخصیت فعلی خود را بی‌هیچ غیری به میان آورده. این‌جا نه اسمی از «هو» و «الله» آورده می‌شود و نه «رحمان» و «رحیمی» در کار است. خداوند خود غزل‌سرایی عاشق سخن عشق و مهر را با بنده آغاز و تا آخر به پایان می‌رساند. این‌جا آیهٔ «فَأَینَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ» نیست تا از «وَجْهُ اللَّهِ» گفته شود، بلکه در این‌جا شخصیت فعلی حق است که کلام عشق باز می‌نماید و ندای «دَنَا فَتَدَلَّی» را بر گوش دل بنده و معشوق نمایان می‌سازد. حق شیفته‌ای واله، عاشقی دلداده با کششی مهربانانه، سفرهٔ سخنی دوستانه با مخلوق می‌گستراند. پروردگار این الههٔ ناز با هفت تجلی، شخصیت خود را در این آیهٔ عشق نمودی مهرگسترانه می‌دهد. شدت مهر و محبت خدای رحمت‌ورز را می‌توان در این آیهٔ محبوب و معجزهٔ عشق لمس کرد و بالاتر از آن رؤیت و در مراتب عالی ملاقات و وصول نمود.
در این آیه ظهور فعلی مکرّرِ حق نشانی است بر این‌که خداوند در دامان و آغوش تمام پدیده‌های هستی جای گرفته و هستی، این ظهور عاشقانهٔ حق، با کرشمه‌های دلربای خود، هویتِ «اللَّه» را بازتابی دل‌فریب و زیبا می‌دهد.
در شعر و سخن اگر تکراری از من و تو شود، حشو و زاید می‌گردد؛ ولی خداوند در این آیه با عبارت‌های «عِبَادِی»، «عَنِّی»، «فَإِنِّی»، «أُجِیبُ»، «لِی»، «بِی»، هفت مرتبه تعینِ شخصیت می‌نماید؛ این ظهورِ پیاپی، معجزهٔ الهی است که با تکرار آن بر فصاحت و بلاغت غزل حق ملاحتی نمی‌یابد. خداوند با همهٔ وجود خود بی‌پرده از ژرفای دل پیام عشق بر هستی می‌دهد. ذکر آیه و آثار آن:
فراز و نشیب این آیه و یک‌سره و یکنواخت نبودن آن دلیل بر عظمت و سنگینی مرتبهٔ آن شده است.
اگر این آیهٔ عشق با شرایط و خصوصیات آن ذکر قرار داده شود، پس از مدّتی آثار و عوارض آن بر ذاکر آشکار خواهد شد؛ به‌طوری‌که فرد به مراتب توحیدی و عشق عالی و به کمالی والا دست می‌یابد. گاه نیز حق از سر لطف ذاکر را تنبیه نموده و یا در جایی ترفیع و تأخیر می‌دهد.
حروف معجزه‌گر این آیه اگر با صفات، خصوصیات، اسم و جبلی آدمی چینش یابد، می‌تواند سرنوشت آدمی را تعیین کند و شناسنامهٔ انسان را از حروف آن می‌توان باز یافت.
از میان ائمهٔ معصومین «علیهم‌السلام» حضرت امام سجاد «علیه‌السلام» بیشترین استفاده را از آیات قرآن‌کریم و اذکار برای براندازی سپاه کفر، ظالمان و مغضوبان نمودند، به‌طوری‌که ایشان نسل بنی‌امیه را ریشه‌کن نمودند. بنابراین ؛ صحیفهٔ سجادیه کتابی جامع و کامل است که بسیار پیچیده و مراتب سنگینی داراست. و در استفاده از آثار و خواص آن باید نهایت دقت را نمود.
این آیهٔ محبوبی قرآن كريم هر دردی را درمان است. کسی که خشونت، یبس، خشکی و زمختی دارد و یا اعصاب وی ضعیف است و دارای ضعف نفس، توهم، خیال و شک است برای برطرف نمودن عوارض منفی خود می‌تواند این آیه را حفظ نماید و با شرایط، آداب خاص و مربوط به آن و با خاطری طمأنینه و ذهنی آزاد آن را ذکر خود قرار دهد.
این آیه از ممتازترین آیات قرآن‌کریم و تمام آن ذکر است. در مرتبهٔ خاص بخشی از آن ذکر ثقیل است ذکر «فَإِنِّی قَرِیبٌ» و ذکر «إِنِّی قَرِیبٌ» بدون فاء نیز ذکر دیگری است. «أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ» یک ذکر به صورت مختصّ است و ذکر «فَلْیسْتَجِیبُوا لِی وَلْیؤْمِنُوا بِی» نیز ذکر است. تمام آیه هم نیز ذکری جداگانه است. در ابتدا هرگز نباید این آیه را تقسیم کرد و باید تمامی آن را ذکر قرار داد. سپس دو بخش از این آیه ذکرهای جداگانه و در کل این آیه چند سیستم ذکر میشود.
باید گفت آیات قرآن‌کریم عظمتی ماورایی دارند که می‌توان درمانگاه عظیمی ساخت که با مراتب، آثار، خواص و خصوصیات آیات آن تمام مشکلات دنیا و آدمیان را حل نمود.
منبع: وب سایت نشر آثار و اندیشه ها
آیت الله محمدرضا نکونام
ayatollahnekoun...