Notyst Wielki | Jezioro Notyst i Jezioro Tałty | Dji Avata | Lece w miasto [4k]

Music provided by Dreamhop Music - spoti.fi/3fNpOgA
Notyst Wielki (znane również jako Gross Notisten) to osada położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Nazwa wsi może pochodzić od imienia pruskiego "Note".
Miejscowość leży pomiędzy jeziorem Notyst (na zachodzie) i Jeziorem Ryńskim (na wschodzie).
W rejestrze czynszowym Notyst Wielki został już wzmiankowany w 1422 roku. W 1444 roku wieś została wymieniona jako dobra służebne, a wielki mistrz Konrad von Erlichshausen przyznał po 10 łanów (włók) na prawie magdeburskim Pawłowi z Noltis (Notystu) i Piotrowi Leistenerowi z Mrągowa, z obowiązkiem służby konnej w zbroi od każdego z nich. W tym samym roku Paweł Russdorf przekazał 30 łanowy majątek lennikowi o polskim imieniu Jan. W 1480 roku wielki mistrz Marcin Truchsess nadał Burkhardowi Pomianowi 30 włók na prawie magdeburskim wraz z młynem oraz wyższym i niższym sądownictwem, zwalniając go dożywotnio od płużnego i pomocy przy budowie zamków. Obszar majątku rozciągał się między rzeką Jorką, łączącą jezioro Jorzec i Tałty, wsią Wejdyki oraz wsią Sądry. 13 kwietnia 1488 roku Matthes Mollner otrzymał przywilej na młyn, karczmę i dwie włóki gruntu. W tym czasie Notyst Wielki był wsią mieszczącą folwark i osadę chłopską. Po raz pierwszy jako wieś czynszowa występuje w księdze czynszów Rynu w 1522 roku, gdy komtur Rynu Faustyn von Weiblingen osadził tu sołtysa Augustyna, sprzedając mu dwie włoki sołeckie na prawie chełmińskim. Sołtys miał zapewnić pełną obsadę wsi oraz pilnować płacenia podatków na rzecz zamku w Rynie, za co wolno mu było łowić ryby w jeziorze Notyście i hodować pszczoły w ogrodzie (miód miał dostarczać odpłatnie do Rynu). W 1539 roku w Notyście było 19 zagrody chłopskie i 6 zagrodników (głównie Polaków). W 1555 roku starosta Rynu Georg von Diebes sprzedał karczmarzowi Johannowi Krugerowi 4 włóki sołeckie na obszarze na południowy zachód od Notystu Wielkiego, gdzie założył wieś czynszową o nazwie Notyst Mały. W 1564 roku wieś miała 15 gospodarstw chłopskich na obszarze wynoszącym 34 włóki.
W 1719 roku aż 10 włók było nieużytkowanych (były odłogiem). Funkcjonował młyn oraz dwie karczmy. Przed 1740 rokiem założono szkołę. W 1785 roku Notyst Wielki był mieszanką wsi z 33 domami. Pod koniec XVIII wieku powstało 7 nowych zagrody związanych z polskim osadnictwem (osiedlili się tam m.in. Nadollek, Bendsko, Schliza, Schliwa, Czerwanski). Po uwłaszczeniu na początku XIX wieku liczba zagrody wzrosła. W 1822 roku mieszkało tam 134 osób, a w 1838 roku - 151 osób w 24 domach. W 1849 roku w wsi było 182 mieszkańców i 29 budynków mieszkalnych. W 1870 roku Notyst zamieszkiwało 165 osób.
W 1907 roku Notyst Wielki i Notyst Dolny stanowiły jeden majątek o powierzchni 492,17 ha, którego właścicielami byli M. Enoch i A. Brunn (jednak dwór znajdował się w Notyście Dolnym). Na terenie majątku znajdowała się gorzelnia, młyn wodny i wiatrak, a zajmowano się hodowlą koni i bydła. W 1928 roku Notyst Wielki został określony jako wieś i osiedle, łącznie zamieszkiwane przez 165 osób. W 1939 roku było tam 101 mieszkańców. 25 stycznia 1945 roku mieszkańcy uciekli przed zbliżającym się frontem.
Po 1945 roku utworzono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR). W 1973 roku Notyst Wielki należał do sołectwa Notyst Mały.
▸ Gear:
Dji avata
▸ Socialmedia:
UA-cam: / lecewmiasto
Facebook: / lecewmiasto
Website: www.lecewmiasto.pl
▸ Współpraca, licencje na materiały oraz zapytania biznesowe:
✉️ [e-mail]
00:00 Intro
00:20 Orzyny
Copyright © Lecewmiasto | All rights reserved
#notyst #talty #mazury

[@Lecewmiasto]

Znajdź idealne ujęcia dla siebie w największej bazie ujęć Polski z drona. Zapraszamy na naszą stronę: www.lecewmiasto.pl 🤗

[@magorzataszczesnowska5476]

Witam super są Wasze filmy, piękne jezora mamy w kraju o niektórych nie miałam pojęcia. Dziękuję bardzo za cudowne, relaksujące widoki i czekam na więcej.👍

[@szklanedomy9675]

przepiękny materiał jak zwykle

[@danutabryk7894]

🖐