WIND i WIATR zaczynają się podobnie... to nie przypadek! | Ciekawostki językoznawcze, odc. 4

Поділитися
Вставка
  • Опубліковано 21 гру 2024

КОМЕНТАРІ • 102

  • @AleksanderJanus.
    @AleksanderJanus. 2 роки тому +8

    Świetna seria! Szkoda, że odcinki pojawiają się tak rzadko! ;)
    Pozdrawiam!

  • @martatrojanowska6032
    @martatrojanowska6032 4 роки тому +34

    Świetne. Rozwój języków jest fascynujący. Dziękuję za wytłumaczenie oznaczeń w słowach praindoeuropejskich.

    • @ArturZagaj-Izraelita
      @ArturZagaj-Izraelita 3 роки тому

      Zastanawiające jest to że ludzie starają się obejść blokady językowe porozumiewając się za pomocą znaków ZŁA!

    • @syfokles5476
      @syfokles5476 3 роки тому +3

      @@ArturZagaj-Izraelita co

  • @logos7logos7
    @logos7logos7 2 роки тому +1

    Super! Uwielbiam całą Twoją serię. To są bardzo ciekawe rzeczy!! Pięknie to tłumaczysz, wyraźnie, spokojnie i logicznie.

  • @ilyakogan
    @ilyakogan 3 роки тому +4

    Thank you, very interesting! As a Russian speaker I figured out 90% with the subtitles :)

  • @damk3987
    @damk3987 3 роки тому +6

    5:40 od tego słowa być może pochodzi kaszubskie słowo "wiodro" co znaczy pogodę, powietrze, a na Helu nazywano tak też biodro (ale to pewnie ma inną etymologię). Z kolei od "wiodra" mogą pochodzić też słowa "biodro" (które ma też inne znaczenia: biodro oraz belka, za pomocą której pcha się taczkę) lub "biedro" - oba także znaczą pogodę i powietrze, przy czym to drugie jest używane tylko sporadycznie na środkowych Kaszubach. To też może mieć związek z kaszubskimi słowami: "biedrzëc" (wietrzyć, wystawiać na działanie świeżego powietrza), przebiedrzëc (przewietrzyć). Myślę, że słowa "biodro", "biedro", "biedrzëc" pochodzą od słowa "wiodro", albo nawet "wiedro", które już nie istnieje (oczywiście to słowo wymyśliłem, ale zapewne było to pierwotne słowo). Istnieje w kaszubskim wąska grupa rzeczowników, w których "w-" przeszło w "b-", jednak są one porozrzucane raczej po różnych wsiach i żadne chyba nie weszły do języka literackiego (np. w Puzdrowie mówiło się "barzew", "barzewka" na polską warząchew)

  • @dombek2007
    @dombek2007 3 роки тому +16

    5:42 Byłem niemal pewien, że w tym momencie powie Pan o słowie... "wiadro". ;)

    • @Cesarski
      @Cesarski 3 роки тому +1

      Ja tez :D Ze wieje z niego woda :F

    • @kucharz026
      @kucharz026 3 роки тому

      @@Cesarski z wiadra to coś innego by mogło wiać akurat

    • @Astrofizyk
      @Astrofizyk 3 роки тому

      Ale na przykład po kaszubsku pogoda to "wiodro".

    • @rauwolfiaful
      @rauwolfiaful 3 роки тому

      Wiadro akurat jest od czegoś innego - było omówione w odcinku pod tytułem ":hydra i wydra" około 7 minuty.

  • @renatakocełuch1234
    @renatakocełuch1234 4 роки тому +7

    Świetnie podane i bardzo interesujące. Dziękuję i czekam na kolejne ciekawostki :)

  • @3milesofbadroad
    @3milesofbadroad Рік тому

    To jest najlepszy kanał na UA-cam...

  • @kasiawappa8034
    @kasiawappa8034 4 роки тому +5

    Świetny odcinek! Niezwykle ciekawy. Dziękuję.

  • @romanzuchowicz3279
    @romanzuchowicz3279 4 роки тому +7

    Miło się ogląda. Mam nadzieję, że algorytmy dadzą tobie płynąć z wiatrem i pogodą ;) Materiały super, aż nie wiem, co doradzić, ale zasługują na co najmniej x100 wyświetleń :( Najważniejsze, nie zniechęcaj się!

    •  4 роки тому +1

      Dziękuję serdecznie! :)

  • @apollonirfajrproductionsecond
    @apollonirfajrproductionsecond 2 роки тому +1

    6:17 Wszyscy znamy zespół o nazwie "Odwietrzenie", tak?

  • @TheKubaHD
    @TheKubaHD 2 роки тому +1

    Bardzo fajne są Pańskie filmy. Prosimy o więcej, błagamy o nowe, bo obejrzeliśmy z bratem ten kanał w pełni już po trzykroć chyba

  • @justynagrabowska3719
    @justynagrabowska3719 2 роки тому

    Super!

  • @jacekubian9230
    @jacekubian9230 3 роки тому +4

    Większość (jeżeli nie całość) polskiego słownictwa związanego z żeglugą zostało zapożyczone z języka niderlandzkiego np. achterdek, bajdewind, dalba, dek, fał, grot, klar, trap, wrak, zejman itd.

    •  3 роки тому +3

      To prawda. Choć w niektórych wypadkach te słowa mogły przyjść do nas poprzez język niemiecki. Ale wywodzą się zazwyczaj z niderlandzkiego.

    • @jacekubian9230
      @jacekubian9230 3 роки тому

      @ Bez wątpienia Holendrzy posiadają swój wkład w historię wypraw dalekomorskich. Żagiel został wynaleziony przez ich sąsiadów - Fryzów. Co się tyczy Niemców, to byli nośnikiem nowinek technologicznych. To za ich pośrednictwem rozwinęła się trójpolówka. Do dnia dzisiejszego w naszym języku funkcjonuje wiele germanizmów mimo, że nie wszyscy są świadomi tego faktu.

  • @dawidmichalak1051
    @dawidmichalak1051 Місяць тому

    dzięki

  • @momiks
    @momiks 2 роки тому

    Świetna seria!
    PS To połączenie okna i wiatru widać też poniekąd w naszym wywietrzniku (lufciku).

  • @ENCJO
    @ENCJO 3 роки тому

    Wspaniałe ciekawostki. Dajemy suba.

  • @pluki1357
    @pluki1357 4 роки тому +6

    Czy "chwiać" będzie od tego, że się taka np. trzcina porusza na wietrze?

  • @Mario-xr3jo
    @Mario-xr3jo 3 роки тому +7

    Pana głos kojarzy mi się z głosem jednego z polskich lektorów filmowych, który pamiętam z lat 70-tych.

  • @rafalkaminski6389
    @rafalkaminski6389 2 роки тому

    To może wiadro ma też coś wspólnego tym wiejadłem, zawsze mnie dziwiło, że w gwarze wielkopolskiej wiadro znaczy pogoda, czyli jakby weather.

  • @jacekskrzymowski6715
    @jacekskrzymowski6715 3 роки тому +3

    Do serii słowiańskiej można było jeszcze dodać słowo "wiata".

  • @65mto
    @65mto 3 роки тому +3

    A "mordewind", to od kąta martwego -( mort, mord), czy od tego, że w mordę wieje?

  • @Kuba-qe9rd
    @Kuba-qe9rd 3 роки тому +3

    Teraz już rozumiem dlaczego w grach często na czacie widzę "huehuehue", chodzi po prostu o to, że bardzo wieje.

  • @swetoniuszkorda5737
    @swetoniuszkorda5737 2 роки тому

    3:33 filmik poglądowy: ua-cam.com/video/ge0-vvMm0D8/v-deo.html

  • @mariaortizsantodomingo7787
    @mariaortizsantodomingo7787 3 роки тому

    No tak 💔

  • @dominiksobel6343
    @dominiksobel6343 2 роки тому

    +A czy nasze chuchać ma związek z tym praindoeuropejskim "h2ueh1"..?

  • @MisTrzYogi
    @MisTrzYogi Рік тому

    A dlaczego w angielskim Wind i wheather są tak różne? Wygląda mi to na jakiś dublet ale z różnych źródeł. Weather jest nader podobne do naszego wiatru

  • @grzegorzrada
    @grzegorzrada 3 роки тому

    👍

  • @aarchit1
    @aarchit1 3 роки тому

    Wiatr to słowiańskie słowo, pochodzi od "wić".
    "Wanna" to też słowiańskie słowo, pochodzi od "Bania", duża balia w której się kąpano, bańka duże naczynie na zboże, wino.

  • @pitersan15
    @pitersan15 3 роки тому

    Wialna, do dziś tego używany

  • @EuzebiuszMarek
    @EuzebiuszMarek 2 роки тому

    I jeszcze mnie ciekawi, czy polskie słowo "miasto" pochodzi od rosyjskiego "вместе", czyli razem. Gdzie, jak żyjemy? Bместе - wmiestie, czyli razem.

    • @Glemigobles
      @Glemigobles 2 роки тому +1

      Jak byłem w Chorwacji to tam miasto to miejsce.

  • @ArturrKania
    @ArturrKania 2 роки тому

    Greckie pneuma ("duch") podobno pochodzi od wyrazu pneo- "wiac", "oddychac". Podobno w hebrajskim Duch oznacza ruah. Pneuma moze oznaczac powiew, szum, wiatr, oddech, tchnienie zycia, ducha. Zastanawiajace jest w tym kontekscie pochodzenie slowa " nirwana" - bez wiatru, moze bez wplywu zlych duchow na ludzkie zycie. Moze ludzie tamtych czasow byli dreczeni, moze swiat duchow mial duzy negatywny wplyw na ich zycie, stad pragnienie przejscia w stan "nirwany", w stan bez wplywow duchowych, w stan bez cierpienia. Raczej ludzie tamtych rejonow nie cierpieli z przyczyny zwykle wiejacych wiatrow.

  • @przemysawdata6246
    @przemysawdata6246 2 роки тому

    Dlaczego nie zauważyłem tego wcześniej?
    Przecież te stalowe liny, wspierające maszt na statku (oprócz sztagów) nazywają się wanty, a to też może być pochodna PIE rdzenia *h2ueh1-

    •  2 роки тому

      Ciekawy pomysł, dzięki za zwrócenie uwagi! Choć akurat "wanta" nie pochodzi z tego rdzenia. W językach germańskich istnieją podobne słowa, a czasem wręcz homonimy, np. po angielsku:
      1. "wind" 'wiać; wiatr'
      2. "wind" 'wić się, skręcać, obracać'
      Z kolei po niemiecku:
      1. "Wind" 'wiatr'
      2. "winden" 'wić się, , skręcać, nawijać'
      W obu językach nr 1. pochodzi od pie. *h₂u̯eh₁- 'wiać', a numer 2. od pie. *u̯endʰ- 'obracać'.
      I od tego drugiego pochodzi także średnioniderlandzkie "want", które zostało zapożyczone do niemieckiego jako "Want", a stamtąd do polskiego jako "wanta".

    • @swetoniuszkorda5737
      @swetoniuszkorda5737 2 роки тому

      Pochodna czego? Trochę kultury! ;) P.S. W sumie zgodne z tematem filmiku.

    • @przemysawdata6246
      @przemysawdata6246 2 роки тому

      @@swetoniuszkorda5737 PIE jest powszechnie przyjętym skrótem/skrótowcem dla oznaczenia języka praindoeuropejskiego. Niestety z angielska również tak to wygląda (Protoindoeuropean). Nic na to nie poradzę, że w połączeniu z wyrazem 'rdzeń' wygląda jak wygląda. Poza tym pomiędzy tymi wyrazami jest spacja - trochę spostrzegawczości.

    • @swetoniuszkorda5737
      @swetoniuszkorda5737 2 роки тому

      @@przemysawdata6246 Ok, nie zakładam premedytacji, ale wyszło śmiesznie.I bdb.

  • @cogoniema
    @cogoniema 3 роки тому

    "Wiatr wieje tam, gdzie chce i szum jego słyszysz, ale nie wiesz skąd pochodzi i dokąd podąża" J 3, 8. Panie Kamilu, a co z greckim słowem pneuma/pnevma? Ewentualnie πνεῦμα?

    •  3 роки тому

      Greckie πνεῦμα pochodzi z praindoeuropejskiego *pnéu̯mn̥ 'oddech', od rdzenia *pneu̯- 'oddychać'. Z tego samego rdzenia pochodzi np. staroangielski czasownik "fnēosan" 'kichać'. Czasownik ten należy do grupy kilku angielskich słów, w których (z nie do końca jasnych względów) początkowe "fn-" zmieniono później na "sn-". Dlatego dziś brzmi on "sneeze".

    • @cogoniema
      @cogoniema 3 роки тому

      @ Dziękuję za momentalną odpowiedź. :) Uczyłem się greki koine. Wiem, że pneuma to tam "tchnienie". Czyli coś jak nasz duch/dech/oddech. Natomiast w tym wersie biblijnym św. Jan (o ile oczywiście on to faktycznie napisał) odnosi się do wiatru. "Wieje tam, gdzie chce i szum jego słyszysz" trudno odnieść do oddechu/ducha. Choć faktycznie w niektórych przekładach Biblii tłumacze zapisują "duch wieje tam, gdzie chce". Problem dla mnie jest jednak z "wianiem" ducha i jego "szumem". Może greka koine, która w odróżnieniu od greki klasycznej, była jej ludową formą, zreinterpretowała ową pneuma w taki sposób, że tchnienie i wiatr, to ruch powietrza, więc z grubsza to samo? 🤔

    •  3 роки тому +1

      @@cogoniema To nie tylko kwestia greki koine. Już w grece klasycznej πνεῦμα może znaczyć zarówno 'podmuch, powiew, wiatr, powietrze', jak i 'dech, tchnienie, oddychanie'. A pokrewny jej czasownik πνέω oznaczał zarówno 'wiać, dąć (o wietrze)', jak i 'dyszeć, sapać, oddychać' :)

    • @cogoniema
      @cogoniema 3 роки тому +1

      @ Dziękuję, za wyjaśnienie. Jest Pan dla mnie guru. :)

    •  3 роки тому +2

      @@cogoniema Dziękuję :D a przy okazji: sanskryckie słowo "guru" pierwotnie znaczyło 'ciężki' i pochodzi z pie. *gʷréh₂us 'ciężki', od którego utworzono też w pie. rzeczownik '*gʷréh₂u̯ō' 'ciężki kamień, kamień młyński, żarna', a od niego pochodzą np. polskie "żarna" i angielskie "quern" :)

  • @Glemigobles
    @Glemigobles 3 роки тому +28

    Czyli Anglicy nie mówią: "Jaka jest dziś pogoda?" tylko:"Jak dziś wieje?"😂

  • @erdoka
    @erdoka 2 роки тому +1

    wind -> winter? 🤔 wiaTR, winTER 🤯

  • @tomke90
    @tomke90 4 роки тому +1

    A "winda" ma coś wspólnego?

  • @jakubhusak1624
    @jakubhusak1624 3 роки тому +2

    z tym wiejadłem i wiatrem przyszło mi na myśl - wiadro. Ponieważ proces wiania był pomysłowy i konieczny, słownictwo wokół tej czynności musiało narosnąć, i zapewne podrzucaliśmy zboże wiadrem, przynajmniej w części naszego wpływu językowego. Natomiast dla mnie rdzień wiatru to "wi", a nie fikcja PIE hueh. Wtedy zgadza się z wiedzą, upływem czasu. Wietrzność (eter), upływ czasu, wieczność (eternity), wiek, wieko, wieczór, wieczerza. Poza tym jeśli chcielibyśmy dźwiękonaśladowczo powiedzieć wiatr, to powiedzielibyśmy wiiii, bo tak wiatr gwiżdże. A nie hueh..

  • @swetoniuszkorda5737
    @swetoniuszkorda5737 3 роки тому

    Czy jest (i ew. jaki) związek pomiędzy polskim wiatrem a greckim lekarzem (~iatros)? Przeczytałem gdzieś i nie bardzo zrozumiałem. Dzięki, pozdro, nara! ;)

  • @BOGDANKOMISSAROVBAND
    @BOGDANKOMISSAROVBAND 3 роки тому

    Super! Bardzo mi sie spodobalo.
    Ciekaw jestem....a wiadro, etomologia tego slowa. Z -dro to juz niby jasne, a wia-?
    Cos powiazanego z woda?

  • @marsio9941
    @marsio9941 2 роки тому

    "hueh".... a polskie "Chuch"... (a może i (od)dech.... ) czyli np Ktoś chuchnął.... Bardzo ciekawe... bo to przywołuje na pamięć greckie "pneuma" ect

  • @jakubpacua2351
    @jakubpacua2351 Рік тому

    Czyli wanna i nirvana są ze sobą powiązane...

  • @temen1167
    @temen1167 2 роки тому

    hueh ? a może chuch od chuchać jest temu najbliższy..... pewnie nie...

  • @genera4161
    @genera4161 3 роки тому

    A wiater?

  • @jakubhusak1624
    @jakubhusak1624 3 роки тому +1

    Co do winda - wind, jest to podobne, jak szyba, szyb. Ciąg. Zug. Nie wiadomo, jak było, ale można przypuszczać, że tak, winda jest spokrewniona z windem, Wiktionary mówi o bezpośrednim niemieckim zapożyczeniu, od Winde - podnosić. A wiadomo, że wiatr podnosi wszystko do góry i przenosi w inne miejsce.
    Tak to się odbywa, tylko ilość "za" do "przeciw" to uwiarygadnia.

    • @lingutransla7461
      @lingutransla7461 3 роки тому

      Żaden "normalny" językoznawca nigdy w życiu nie skojarzy, a tym bardziej nie przyzna, że Ciąg / Cia"G i Zug / Zo'G to jedno i to samo, a dokładniej zwykłe germańskie zniekształcenie pierwotnej postaci słowiańskiej.

  • @waldemarszyngwelski2825
    @waldemarszyngwelski2825 3 роки тому

    Tak sobie myślę, że „chłostać” (wiatr chłoszcze), ma coś wspólnego z „hueh”.

    •  3 роки тому +1

      Niestety, nie ma ;) Głoski *h₂ i *h₁ zanikły jeszcze na etapie przed-prasłowiańskim (zapewne na etapie prabałtosłowiańskim). Nie mają one nic wspólnego z dzisiejszym polskim "ch".
      Z kolei głoska *u̯ (wymawiana w praindoeuropejskim jak dzisiejsze polskie "ł") przechodziła w języku polskim najczęściej w /v/, zapisywane dziś jako "w". Ta praindoeuropejska głoska *u̯ nie ma nic wspólnego z dzisiejszym polskim "ł", które pochodzi z dawnego (prasłowiańskiego i praindoeuropejskiego) *l.

  • @EuzebiuszMarek
    @EuzebiuszMarek 2 роки тому

    Nurt uje mnie, czy polski "strumień" i angielski "stream" mają wspólne pochodzenie? Brzmią podobnie...

  • @DiriaMeneam
    @DiriaMeneam Рік тому

    Viento - wieje wiatr, wietrznie po hiszpańsku, ¿que viento? i jak wieje mocno, i jaka pogoda, czyli raczej na pewno z łaciny a nie z germańskich :-)
    Porównując z "wodą" to wiatr do wind nie jest podobny wcale lub odległy :-(
    Ew. europejski "logicznie", bo w narzeczach polskich, np. dialekcie chełmińskim też jest na pogodę "jaki wiater?" :-) Skoro Germanie mają osobno wiater i pogodę, to pogodę zapożyczyli z naszego wiatru. :-) Ale jest jeszcze: "jakie je dziś powietrze?" :-)

  • @nechrist
    @nechrist 3 роки тому

    Dobre, choć zabrakło wzmianki o wedyjskim Waju.

  • @arturoclementi3505
    @arturoclementi3505 3 роки тому

    Tylko tam żeby Ci rufą nie poleciała 😂

  • @alexqwert777
    @alexqwert777 2 роки тому +1

    Почему-то этого молодого поляка я понимаю очень хорошо. Может из-за того что он медленно говорит?
    Pochemu to ietogo molodogo poliaka ia poninau ochenь horosho.
    Moget iz-za togo, chto on medlenno govorit?

  • @jakubhusak1624
    @jakubhusak1624 3 роки тому +2

    Aha, luft (lopt) jak się przyjrzeć to łopot. vent jak się przyjrzeć (en to zapis fonemu ę) to od wędzenia, węd-. Tak wychodzi, niestety :) PIE powinno być wykorzystywane WYŁĄCZNIE jako pomoc, nakierowanie w badaniach, a nie PODSTAWA.

    • @lingutransla7461
      @lingutransla7461 3 роки тому

      Nie po to nauka pruska w tzw. 19w odtworzyła tzw. PIE, żeby nagle przestać go używać i zacząć porównywać coś, co jest rzeczywiste i porównywalne,.. bo jeszcze wtedy wyjdzie na światło dzienne to, co wyjść nie powinno, patrz genetyka i R1a Z282 i Z93, itp... :-)

  • @aarchit1
    @aarchit1 3 роки тому

    "Hueh" "huwanza" to słowiańskie słowo "chłodzić", a wiatr wiejąc, wijąc się chłodzi.
    "Nirwana" to słowiańskie "nie widzieć/wiedzieć" nie czuć, odcięty od rzeczywistości.
    Dlatego w hinduizmie to "wyzwolenie, zanikanie cierpienia"

  • @remycorbin777
    @remycorbin777 3 роки тому

    Czyli window, to jakby wywietrznik

  • @bartowilk6487
    @bartowilk6487 3 роки тому

    Na tej łodzi ładnie suty furco.. xD

  • @JerzyKulesza-qx6uj
    @JerzyKulesza-qx6uj 2 роки тому

    WIATR + WIND → VAYATROVIND → ŚIVAYATROVIŃD → ŚIVAYATROŚIVIŃD....

  • @LukiKruki
    @LukiKruki 3 роки тому

    Hueh

  • @handekweda6815
    @handekweda6815 7 місяців тому

    Witam , człowieku gdzie ty uczyłeś się polskiego słowo wen-tylacja pochodzi od polskiego rdzenia WON , co trafiło do Persów jako zlepek dwóch polskich słów kara-won na pustynię , co dało karawanę , jak również po prostu człowieku wont mi z takim zakłamaniem , chyba że masz jakieś wonty , to popraw się bo na tym kanale trochę waniat , angielskie słowo pogoda , czy też wiatr pochodzą tak samo jak nasze słowo wiatr od słowa woda , nie będę tego rozwijał , najpierw dokładnie przeanalizuj własną mowę , a później do przodu . Pozdrawiam .

  • @romankatz1421
    @romankatz1421 3 роки тому

    Po polsku lepiej powiedzieć.
    Mordewind!

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому

    Wanna pochodzi od słowa : wonny

    • @ludomian
      @ludomian 2 роки тому

      naprawde chce ci sie pod każdym jego fimem udawać debila? czy to jednak twój styl życia?

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому

    Hue hue hue..

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому +1

    Wszystko pochodzi od polskiego..

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому

    Mogę to panu szybko wyjaśnić.

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому

    Oj nie dobrze z naszymi „naukowcami” zachodnimi…

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому +1

    Nie ma czegoś takiego jak język praindoeuropejski -to po pierwsze…

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому +1

    Widow pochodzi od polskiego słowa : wid z e - wid ow nia… same bzdury…

  • @chaldejczykkoodziejczyk3990
    @chaldejczykkoodziejczyk3990 3 роки тому

    To znaczy że wiatr pochodzi od polskiego słowa chuch ać… coś słabo proszę pana…

  • @paulinaw1246
    @paulinaw1246 4 роки тому +8

    5:42 Moje pierwsze skojarzenie - wiadro ^^ Pewnie nieprawidłowe skojarzenie, więc pytanie - wiadro jest spokrewnione z wiatrem? Czy może z wodą, czy pochodzi od zupełnie innego rdzenia?

    •  4 роки тому +10

      Z "wiatrem" nie, ale już z "wodą" jak najbardziej - skojarzenie zdecydowanie słuszne :) Najpewniej niedługo zrobię o tym film, tam powiem o tym więcej :)

    • @gizmo835
      @gizmo835 3 роки тому +1

      water -> wader -> wiader -> wiadero -> wiadro