DERS'ten Notlar; Kadı İyaz ın İmam Maik ten Rivayet Ettiği Bir Söz ; ''Bu Ümmetin Evveli Ne İle Islah Olduysa , Ahiri de Onlarla Islah Olacaktır. '' ( Kuran ve Sünnet ) 4/Nisa Suresi 59. ayet '' Ey iman edenler! Allah'a itaat edin, Peygambere de itaat edin ve sizden olan emir sahibine de itaat edin. Eğer herhangi bir şeyde anlaşmazlığa düşerseniz; Allah'a ve ahiret gününe gerçekten inanıyorsanız, onu Allah ve Resulüne arz edin. Bu, daha iyidir ve sonuç bakımından da daha güzeldir.'' Müslümanlara İdareci Olacak Kişilerin; 5 Vakit Namaz Kılması, Hanımlarının Tesettürlü Olması, Konuşurken Ayetten, Hadisten Konuşması, Söylemin de Çok Güzel İslami renkler Olması, Bunların Hiçbiri Ulu'l Emr in Bizden Olmasının İşareti Değildir. Bir İnsanın Bireysel Dindarlığı, Onu Ulu'l Emr Yapmaz. Kuran ın Söylediği Ulu'l Emr Başka Birşeydir. **Müslüman İdarecilerde Bulunması Gereken Önemli Hususlar.. Bir İdareci Nasıl Ulu'l Emr (Bizden Olan Emir Sahibi) Olur ? ~ Müslümanlara İdareci Olan Bir Kişi ... 1. Müslüman olacak. 2. Kayıtsız ve Şartsız Kuran a ve Sünnet e Teslim Olması Şarttır. 3. Ortaya Çıkan Anlaşmazlıkları (herhangi bir Konuda) Kesinlikle Kuran a Ve Sünnet e Götürerek, Çözüm Bulması 4. Tevhid, Adalet ve Meşvereti (istişareyi) Esas Alması En Önemli Yükümlülüğüdür. (Zeminde TEVHİD, Gövde de ADALET, Dallarında da MEŞVERET Olacak ) 5. Kuran Ve Sünneti Çok İyi Bilmelidir. Çok İyi Bilsin Yada Kendinden Daha İyi Bilenler Olsun. 6. Otoritesinin Altına Asla İstişare Heyetini Almaz. İstişare Heyeti, O Otoritenin Üstünde Olur. Çünkü Bizdeki, İstişare Heyeti , Noter Makamı Değildir. 7. Meşveretten Çıkan Hükme NE Kadar Ağır Olursa Olsun, Kesinlikle Uyması Zorunludur. 4/Nisa Suresi 59. Ayetin Tefsirini İmam Kurtubi ve Elmalılı Hamdi Yazır dan Okuyun... > Ulu'l Emr Kimdir? 1. Raşid Halifeler (Müslümanlardan Biat Alan, Devlet Başkanlarıdır) 2. Devlet Başkanının Görevlendirdiği Ordu Komutanı, Valiler ve Diğer Tüm İdarecilerdir. 3. Şer'i Hükümler Konusunda Fetva Veren Müçtehitler ve Çeşitli Konularda Kendilerinden Görüş Alınan Alimlerdir. (Eğer Müslümanlar Bir Devlete (İslam Devletine) Sahipseler ilk iki Madde Burada Önemli , Eğer Müslümanların İslam Devleti Diyebileceği Bir Devleti Yoksa, Bu Üçüncü (3.) Madde Çok Daha Önemli. Çünkü Devlet Olmadığı Yerde, Müçtehitler, Fakihler, Alimler, Ulu’l Emr (Bizden Olan İdareciler) Makamında dır.) 4. Meşru Ve Hayırlı İşlerin Yapıldığı Yerlerde, İdareci ve Rehber Olan, Öncüler ve İmamlardır. ( Bu Son Maddeye Örnekler; Bir Evde Baba-Koca ,İmam Bir Caminin , Mescidin Ulul Emridir, Vakıfta bir Müdür, Dernekte bir Başkan Oranın Ulu'l Emr idir. | Ulu'l Emr in Alimler Olduğuna Delil Olarak Kuran daki Bir Başka Ayet... 4/Nisa Suresi 83. Ayet (Kendilerine güven veya korku hususunda bir haber geldiğinde onu hemen yayı verirler. Halbuki onu Peygambere (a.s) ve aralarında ''yetkili kimselere'' götürselerdi, ''onlardan sonuç çıkarmaya gücü yetenler, onu anlarlardı.'' Allah'ın üzerinizdeki lütfu ve rahmeti olmasaydı, pek azınız hariç, şeytana uyardınız.) (Ayette tırnak içindeki yerlere dikkat edin) HZ. ALİ R.A DAN BİR RİVAYET, ADBDULLAH BİN HUZAFE R.A VE ARKDASLARI ARASINDA GECEN OLAY İtiaatın Sınırı; ‘’ ALLAH a İsyan Olan Yerde, Kula İtiat Yoktur. İtiaat Ancak Meşru Olan Yerde Gerekir ‘’ Hadis-i Şerif İdarecilere İtaatin Sınırı ; Eğer İdareciler ; 1. Kurana Ve Sünnete İtaat Etmeye Devam Ederse , 2. İsyana, Günaha, Fıska, Çağırmazsa , 3 . Meşru Ve Helal Şeyleri İstemeye Devam Ederse , 4. Şeriatin Sınırlarına Riayet Ederse, 5. Nefsini İşin İçine Karıştırmaz, Takatlerin Üstünde Bir Şey İstemezse Ona İtaat Edilir… gassalın elindeki meyyit gibi bir itiaatın yanlışlıgı ... İmam Müslim (rahimehullah)’ın tahric ettiği hadiste Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: مَا مِنْ عَبْدٍ يَسْتَرْعِيهِ اللَّهُ رَعِيَّةً يَمُوتُ يَوْمَ يَمُوتُ وَهُوَ غَاشٌّ لِرَعِيَّتِهِ إِلاَّ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ “Allah'ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” Ve yine şöyle buyurduğunu nakleder: مَا مِنْ أَمِيرٍ يَلِى أَمْرَ الْمُسْلِمِينَ ثُمَّ لاَ يَجْهَدُ لَهُمْ وَيَنْصَحُ إِلاَّ لَمْ يَدْخُلْ مَعَهُمُ الْجَنَّةَ "Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” Ve İmam Ahmed (rahimehullah)’ın tahric ettiği hadiste Ebu Hureyre (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu naklediyor: مَا مِنْ أَمِيرِ عَشَرَةٍ إِلَّا يُؤْتَى بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَغْلُولًا، لَا يَفُكُّهُ إِلَّا الْعَدْلُ، أَوْ يُوبِقُهُ الْجَوْرُ “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.”
Dersten Cümleler (www.siyervakfi.org) dan alıntı yaptım... İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75) Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı. Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz. “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59) Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir? 1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır. 2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir. 3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır. 4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür. 5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur. Ülü’l-Emr kimdir? a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır. b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir. c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir. d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır. Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.” (Müslim, İmâre, 39-40) “Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6) Nereye kadar itaat edilir? 1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir. 2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir. 3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir. 4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir. 5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir. İtaat ne demek? Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş! Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş! Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş! “Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34) Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21) Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!” “Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22) Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352) Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi. Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2) Muhammed Emin Yıldırım Muhteşem Ahlak Dersleri Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir. “Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978) “Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18) Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır. “Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131) İtaat Ahlakı 1. Marifet olmadan, Muhabbet 2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet 3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet 4. Mesuliyet olmadan, Meşveret 5. Meşveret olmadan, Mazhariyet 6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet 7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet 8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257) Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/176-177) Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80) Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini… Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir. Gayet açık mesajlar değil mi bunlar? Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına? Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!” Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin… Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey? Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim: Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere? İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız… Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız… Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini… Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum. Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh… Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi? Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
Dersten Cümleler İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75) Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı. Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz. “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59) Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir? 1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır. 2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir. 3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır. 4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür. 5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur. Ülü’l-Emr kimdir? a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır. b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir. c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir. d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır. Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40) “Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6) Nereye kadar itaat edilir? 1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir. 2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir. 3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir. 4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir. 5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir. İtaat ne demek? Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş! Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş! Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş! “Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34) Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21) Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!” “Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22) Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352) Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi. Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2) Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir. “Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978) “Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18) Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır. “Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131) İtaat Ahlakı 1. Marifet olmadan, Muhabbet 2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet 3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet 4. Mesuliyet olmadan, Meşveret 5. Meşveret olmadan, Mazhariyet 6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet 7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet 8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257) Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177) Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80) Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini… Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir. Gayet açık mesajlar değil mi bunlar? Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına? Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!” Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin… Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey? Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim: Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere? İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız… Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız… Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini… Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum. Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh… Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi? Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz. Kategori: Muhteşem Ahlak
Dersten Cümleler İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75) Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı. Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz. “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59) Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir? 1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır. 2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir. 3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır. 4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür. 5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur. Ülü’l-Emr kimdir? a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır. b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir. c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir. d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır. Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40) “Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6) Nereye kadar itaat edilir? 1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir. 2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir. 3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir. 4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir. 5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir. İtaat ne demek? Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş! Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş! Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş! “Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34) Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21) Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!” “Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22) Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352) Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi. Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2) Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir. “Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978) “Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18) Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır. “Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131) İtaat Ahlakı 1. Marifet olmadan, Muhabbet 2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet 3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet 4. Mesuliyet olmadan, Meşveret 5. Meşveret olmadan, Mazhariyet 6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet 7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet 8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257) Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177) Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80) Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini… Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir. Gayet açık mesajlar değil mi bunlar? Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına? Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!” Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin… Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey? Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim: Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere? İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız… Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız… Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini… Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum. Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh… Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi? Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
Dersten Cümleler İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75) Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı. Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz. “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59) Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir? 1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır. 2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir. 3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır. 4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür. 5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur. Ülü’l-Emr kimdir? a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır. b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir. c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir. d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır. Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40) “Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6) Nereye kadar itaat edilir? 1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir. 2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir. 3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir. 4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir. 5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir. İtaat ne demek? Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş! Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş! Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş! “Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34) Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21) Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!” “Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22) Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352) Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi. Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2) Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir. “Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978) “Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18) Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır. “Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131) İtaat Ahlakı 1. Marifet olmadan, Muhabbet 2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet 3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet 4. Mesuliyet olmadan, Meşveret 5. Meşveret olmadan, Mazhariyet 6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet 7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet 8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257) Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177) Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80) Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini… Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir. Gayet açık mesajlar değil mi bunlar? Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına? Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!” Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin… Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey? Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim: Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere? İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız… Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız… Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini… Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum. Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh… Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi? Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
DERS'ten Notlar;
Kadı İyaz ın İmam Maik ten Rivayet Ettiği Bir Söz ; ''Bu Ümmetin Evveli Ne İle Islah Olduysa , Ahiri de Onlarla Islah Olacaktır. ''
( Kuran ve Sünnet )
4/Nisa Suresi 59. ayet '' Ey iman edenler! Allah'a itaat edin, Peygambere de itaat edin ve sizden olan emir sahibine de itaat edin. Eğer herhangi bir şeyde anlaşmazlığa düşerseniz; Allah'a ve ahiret gününe gerçekten inanıyorsanız, onu Allah ve Resulüne arz edin. Bu, daha iyidir ve sonuç bakımından da daha güzeldir.''
Müslümanlara İdareci Olacak Kişilerin; 5 Vakit Namaz Kılması, Hanımlarının Tesettürlü Olması, Konuşurken Ayetten, Hadisten Konuşması, Söylemin de Çok Güzel İslami renkler Olması, Bunların Hiçbiri Ulu'l Emr in Bizden Olmasının İşareti Değildir. Bir İnsanın Bireysel Dindarlığı, Onu Ulu'l Emr Yapmaz. Kuran ın Söylediği Ulu'l Emr Başka Birşeydir.
**Müslüman İdarecilerde Bulunması Gereken Önemli Hususlar..
Bir İdareci Nasıl Ulu'l Emr (Bizden Olan Emir Sahibi) Olur ?
~ Müslümanlara İdareci Olan Bir Kişi ...
1. Müslüman olacak.
2. Kayıtsız ve Şartsız Kuran a ve Sünnet e Teslim Olması Şarttır.
3. Ortaya Çıkan Anlaşmazlıkları (herhangi bir Konuda) Kesinlikle Kuran a Ve Sünnet e Götürerek, Çözüm Bulması
4. Tevhid, Adalet ve Meşvereti (istişareyi) Esas Alması En Önemli Yükümlülüğüdür.
(Zeminde TEVHİD, Gövde de ADALET, Dallarında da MEŞVERET Olacak )
5. Kuran Ve Sünneti Çok İyi Bilmelidir. Çok İyi Bilsin Yada Kendinden Daha İyi Bilenler Olsun.
6. Otoritesinin Altına Asla İstişare Heyetini Almaz. İstişare Heyeti, O Otoritenin Üstünde Olur. Çünkü Bizdeki, İstişare Heyeti , Noter Makamı Değildir.
7. Meşveretten Çıkan Hükme NE Kadar Ağır Olursa Olsun, Kesinlikle Uyması Zorunludur.
4/Nisa Suresi 59. Ayetin Tefsirini İmam Kurtubi ve Elmalılı Hamdi Yazır dan Okuyun...
> Ulu'l Emr Kimdir?
1. Raşid Halifeler (Müslümanlardan Biat Alan, Devlet Başkanlarıdır)
2. Devlet Başkanının Görevlendirdiği Ordu Komutanı, Valiler ve Diğer Tüm İdarecilerdir.
3. Şer'i Hükümler Konusunda Fetva Veren Müçtehitler ve Çeşitli Konularda Kendilerinden Görüş Alınan Alimlerdir.
(Eğer Müslümanlar Bir Devlete (İslam Devletine) Sahipseler ilk iki Madde Burada Önemli , Eğer Müslümanların İslam Devleti Diyebileceği Bir Devleti Yoksa, Bu Üçüncü (3.) Madde Çok Daha Önemli. Çünkü Devlet Olmadığı Yerde, Müçtehitler, Fakihler, Alimler, Ulu’l Emr (Bizden Olan İdareciler) Makamında dır.)
4. Meşru Ve Hayırlı İşlerin Yapıldığı Yerlerde, İdareci ve Rehber Olan, Öncüler ve İmamlardır.
( Bu Son Maddeye Örnekler; Bir Evde Baba-Koca ,İmam Bir Caminin , Mescidin Ulul Emridir, Vakıfta bir Müdür, Dernekte bir Başkan Oranın Ulu'l Emr idir.
| Ulu'l Emr in Alimler Olduğuna Delil Olarak Kuran daki Bir Başka Ayet...
4/Nisa Suresi 83. Ayet (Kendilerine güven veya korku hususunda bir haber geldiğinde onu hemen yayı verirler. Halbuki onu Peygambere (a.s) ve aralarında ''yetkili kimselere'' götürselerdi, ''onlardan sonuç çıkarmaya gücü yetenler, onu anlarlardı.'' Allah'ın üzerinizdeki lütfu ve rahmeti olmasaydı, pek azınız hariç, şeytana uyardınız.) (Ayette tırnak içindeki yerlere dikkat edin)
HZ. ALİ R.A DAN BİR RİVAYET, ADBDULLAH BİN HUZAFE R.A VE ARKDASLARI ARASINDA GECEN OLAY
İtiaatın Sınırı; ‘’ ALLAH a İsyan Olan Yerde, Kula İtiat Yoktur. İtiaat Ancak Meşru Olan Yerde Gerekir ‘’ Hadis-i Şerif
İdarecilere İtaatin Sınırı ; Eğer İdareciler ;
1. Kurana Ve Sünnete İtaat Etmeye Devam Ederse ,
2. İsyana, Günaha, Fıska, Çağırmazsa ,
3 . Meşru Ve Helal Şeyleri İstemeye Devam Ederse ,
4. Şeriatin Sınırlarına Riayet Ederse,
5. Nefsini İşin İçine Karıştırmaz, Takatlerin Üstünde Bir Şey İstemezse Ona İtaat Edilir…
gassalın elindeki meyyit gibi bir itiaatın yanlışlıgı ...
İmam Müslim (rahimehullah)’ın tahric ettiği hadiste Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder:
مَا مِنْ عَبْدٍ يَسْتَرْعِيهِ اللَّهُ رَعِيَّةً يَمُوتُ يَوْمَ يَمُوتُ وَهُوَ غَاشٌّ لِرَعِيَّتِهِ إِلاَّ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ
“Allah'ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.”
Ve yine şöyle buyurduğunu nakleder:
مَا مِنْ أَمِيرٍ يَلِى أَمْرَ الْمُسْلِمِينَ ثُمَّ لاَ يَجْهَدُ لَهُمْ وَيَنْصَحُ إِلاَّ لَمْ يَدْخُلْ مَعَهُمُ الْجَنَّةَ
"Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.”
Ve İmam Ahmed (rahimehullah)’ın tahric ettiği hadiste Ebu Hureyre (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu naklediyor:
مَا مِنْ أَمِيرِ عَشَرَةٍ إِلَّا يُؤْتَى بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَغْلُولًا، لَا يَفُكُّهُ إِلَّا الْعَدْلُ، أَوْ يُوبِقُهُ الْجَوْرُ
“On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.”
idareci seni bidate zorluyorsa itaatte edemeyiz
#HasanelBennaMektebi burada :))
Allah peygamber ebeden razı olsun
Allah'a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olan yerde gerekir.
Allah c.c. razı olsun.
Rabbim razı olsun 🌷🌹
Allah razıolsun
Allah razı olsun hocam sizden
Rabbim razı olsun
Allah razı olsun..
Allah razı olsun
Allah razı olsun hocam ❤️
Dersten Cümleler (www.siyervakfi.org) dan alıntı yaptım...
İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75)
Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı.
Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz.
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59)
Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir?
1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır.
2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir.
3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır.
4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür.
5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur.
Ülü’l-Emr kimdir?
a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır.
b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir.
c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir.
d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır.
Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.” (Müslim, İmâre, 39-40)
“Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6)
Nereye kadar itaat edilir?
1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir.
2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir.
3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir.
4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir.
5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir.
İtaat ne demek?
Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş!
Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş!
Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş!
“Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34)
Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21)
Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!”
“Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22)
Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352)
Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi.
Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2)
Muhammed Emin Yıldırım Muhteşem Ahlak Dersleri
Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir.
“Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978)
“Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18)
Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır.
“Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131)
İtaat Ahlakı
1. Marifet olmadan, Muhabbet
2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet
3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet
4. Mesuliyet olmadan, Meşveret
5. Meşveret olmadan, Mazhariyet
6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet
7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet
8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet
Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257)
Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/176-177)
Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80)
Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini…
Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir.
Gayet açık mesajlar değil mi bunlar?
Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına?
Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir
Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!”
Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin…
Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey?
Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim:
Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere?
İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız…
Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız…
Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini…
Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum.
Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh…
Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi?
Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
Allah razı olsun.
Arka fon hariç her şey güzel. Allah razı olsun.
Allah razı olsun hocam
Dersten Cümleler
İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75)
Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı.
Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz.
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59)
Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir?
1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır.
2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir.
3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır.
4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür.
5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur.
Ülü’l-Emr kimdir?
a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır.
b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir.
c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir.
d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır.
Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40)
“Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6)
Nereye kadar itaat edilir?
1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir.
2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir.
3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir.
4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir.
5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir.
İtaat ne demek?
Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş!
Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş!
Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş!
“Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34)
Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21)
Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!”
“Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22)
Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352)
Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi.
Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2)
Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir.
“Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978)
“Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18)
Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır.
“Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131)
İtaat Ahlakı
1. Marifet olmadan, Muhabbet
2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet
3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet
4. Mesuliyet olmadan, Meşveret
5. Meşveret olmadan, Mazhariyet
6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet
7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet
8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet
Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257)
Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177)
Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80)
Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini…
Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir.
Gayet açık mesajlar değil mi bunlar?
Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına?
Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir
Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!”
Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin…
Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey?
Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim:
Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere?
İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız…
Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız…
Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini…
Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum.
Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh…
Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi?
Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
Kategori: Muhteşem Ahlak
Dersten Cümleler
İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75)
Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı.
Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz.
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59)
Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir?
1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır.
2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir.
3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır.
4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür.
5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur.
Ülü’l-Emr kimdir?
a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır.
b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir.
c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir.
d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır.
Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40)
“Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6)
Nereye kadar itaat edilir?
1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir.
2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir.
3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir.
4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir.
5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir.
İtaat ne demek?
Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş!
Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş!
Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş!
“Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34)
Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21)
Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!”
“Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22)
Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352)
Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi.
Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2)
Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir.
“Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978)
“Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18)
Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır.
“Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131)
İtaat Ahlakı
1. Marifet olmadan, Muhabbet
2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet
3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet
4. Mesuliyet olmadan, Meşveret
5. Meşveret olmadan, Mazhariyet
6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet
7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet
8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet
Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257)
Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177)
Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80)
Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini…
Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir.
Gayet açık mesajlar değil mi bunlar?
Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına?
Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir
Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!”
Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin…
Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey?
Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim:
Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere?
İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız…
Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız…
Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini…
Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum.
Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh…
Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi?
Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
Selamunaleyküm hocamın bu sohbetini yazıya döken bir müslüman varmı?
ALLAH
🌿
🌷🌹🌷🌹🌷
🌹
Maşallah
✨
Rabbim razı olsun
Allah sizden razı olsun hocam.
Allah razı olsun
Dersten Cümleler
İmam Mâlik: “Bu ümmetin evveli ne ile ıslah olduysa, sonra gelenleri de ancak aynı şey ile ıslah olacaktır.” (Kadı İyaz, Şifa-i Şerif, II/75)
Hz. Peygamber (sas) bizlere gecesi gündüz kadar aydınlık olan bir yol bıraktı.
Hizmet Ahlakı bahsimizin son dersindeyiz; bugün itaat meselesini, bunun gerekliliğini ve sınırlarını işleyeceğiz.
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve sizden olan Ülü’l-emr’e (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.” (Nisa, 59)
Bir idareci nasıl Ülü’l-Emr olabilir?
1. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Müslümanlardan olması şarttır.
2. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, Kur’an ve Sünnet’e kayıtsız ve şartsız teslim olması gereklidir.
3. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, ortaya çıkan anlaşmazlıkları kesinlikle Kur’an’a ve Sünnet’e götürerek çözüm bulması lazımdır.
4. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, tevhid, adalet ve meşvereti esas alması en önemli yükümlüğüdür.
5. Bir şahsın Müslümanlara idareci olabilmesi için, meşveretten çıkan hükme, ne kadar ağır olursa olsun kesinlikle uyması zorunludur.
Ülü’l-Emr kimdir?
a) Ülü’l-Emr, raşid halifelerdir, yani Müslümanlardan biat alan devlet başkanlarıdır.
b) Ülü’l-Emr, devlet başkanın görevlendirdiği ordu komutanları, valiler ve diğer tüm idarecilerdir.
c) Ülü’l-Emr, şer’i hükümler konusunda fetva veren müçtehitler ve çeşitli konularda kendilerinden görüş alınan âlimlerdir.
d) Ülü’l-Emr, meşru ve hayırlı işlerin yapıldığı yerlerde idareci ve rehber olan öncüler ve imamlardır.
Efendimiz (sas), meşru olmayan emre uymayı düşünenlere hitaben: “Eğer o ateşe girseydiniz, kıyamete kadar o halde kalırdınız!” buyurdu. Diğerlerini tasvip ve takdir ettikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: “Allah’a isyan olan yerde kula itaat yoktur. İtaat ancak meşru olanda gerekir.”(Müslim, İmâre, 39-40)
“Size, Allah’a karşı takvayı kuşanmanızı ve başınızda Habeşli bir köle olsa bile emirlerini dinleyip itaat etmenizi tavsiye ederim.” (Tirmizi, İlim,16; Ebû Davud, Sünne, 6)
Nereye kadar itaat edilir?
1. Eğer idareci, Kur’an ve Sünnet’e itaat etmeye devam ederse ona itaat edilir.
2. Eğer idareci, isyana, günaha, fıska çağırmasa ona itaat edilir.
3. Eğer idareci, meşru ve helal şeyleri istemeye devam ederse ona itaat edilir.
4. Eğer idareci, şeriatin sınırlarına riayet ederse ona itaat edilir.
5. Eğer idareci, nefsini işin içine karıştırmazsa, takatlerin üstünde bir şeyler istemezse ona itaat edilir.
İtaat ne demek?
Acıtmasına rağmen boyun eğmekmiş!
Sevmemesine rağmen isteneni yerine getirmekmiş!
Zoruna gitmesine rağmen nefsini ayaklar altına alıp, Allah (cc) için eyvallah demekmiş!
“Ma’siyet işlemesi emredilmedikçe Müslüman, istesin-istemesin, sevsin ya da sevmesin dinleyip itaat etmek zorundadır. Ancak günah işlemesi emredildiği zaman, ne dinler, ne de itaat eder!” (Buhâri, Âhâd, 1; Bey ‘at, 34)
Makil bin Yesar (radiyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu nakleder: “Allah’ın bir sürüye çoban yaptığı hiç bir kul yoktur ki öldüğü gün sürüsüne hıyanet etmiş olarak ölsün de Allah ona cenneti haram kılmasın.” (Müslim, İmâre, 21)
Hz. Ömer (ra): “Bir evden bir kurban yeter!”
“Eğer bir emir Müslümanların işini üzerine alır, sonra onlar için çalışmaz, onlara nasihat etmez ve samimiyet göstermezse onlarla birlikte cennete giremez.” (Müslim, İmâre, 22)
Ebû Hureyre naklediyor, Resulullah (sas) buyurdu ki: “On kişiye emirlik yapan yoktur ki kıyamet günü eli bağlı olarak getirilmiş olmasın. Onu ya adaleti çözer veya zulmü yok eder.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 15/351, 352)
Bundan dolayı Sahabe asla idarecilik istemez, talip olmaz; ama verilince de görevden kaçmazlardı. Çünkü aldıkları nebevi terbiye böyleydi.
Abdurrahman b. Semure’nin (ra) rivayet ettiği hadîs de Hz. Peygamber ona şöyle demiştir: “Ey Abdurrahman! Emîrliği isteme! Zira sen istemeden emirlik verilirse, o hususta yardıma mazhar olursun. Eğer istemenle emirlik sana verilirse, o işe havale edilmiş olursun. Yani o iş ile baş başa bırakılırsın!” (Buhari, Ahkâm, 5; Müslim, İman, 2)
Attab b. Esid örneği, itaat meselesinde önemli bir örnektir.
“Her ümmetin bir emini vardır, benim ümmetimin emini de Ebû Ubeyde b. Cerrah’tır.” (İbn Hacer, el-İsabe, c. 2, s. 977, 978)
“Gel, Ey Ümmetimin emini! Necranlılarla birlikte git ve aralarındaki her türlü ihtilafı adaletle çözüme kavuştur.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, c. 1, s. 18)
Ebû Ubeyde bir serriyyede, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’e komutanlık yaptığı için, daha sonraları ‘Emirü’l-Ümera/Emirlerin Emiri’diye anılacaktır.
“Ey Ebû Ubeyde! Komutan sensin, ama Amr b. Âs’ın yanına vardığında sakın onunla ihtilafa düşme!” (İbn Sa’d, Tabakat, c.2, s. 131)
İtaat Ahlakı
1. Marifet olmadan, Muhabbet
2. Muhabbet olmadan, Mensubiyet
3. Mensubiyet olmadan, Mesuliyet
4. Mesuliyet olmadan, Meşveret
5. Meşveret olmadan, Mazhariyet
6. Mazhariyet olmadan, Mahcubiyet
7. Mahcubiyet olmadan, Muvaffakiyet
8. Muvaffakiyet olmadan, Medeniyet
Filistinli sahabî olan Temimî Dâri naklediyor, diyor ki: “Ömer’in halifeliği döneminde insanlar bina yapımında yarışa girmişlerdi. Binalar yapıp, şehrin dışında kendilerine bir hayat kurmaya, cemaatten kopmaya başlamışlardı. Bu hali görünce Ömer, bir gün halkı topladı ve onlara şöyle dedi: ‘Ey Arap topluluğu! Dünyadan sakının. Dünyadan sakının. Muhakkak ki cemaatsiz İslam olmaz. Emirsiz cemaat olmaz. İtaatsiz emirlik olmaz. Herhangi bir kimseyi onun etrafındakiler, sahip olduğu ilim (ehliyet ve liyakat) sebebiyle başlarına geçirecek olurlarsa, bu o kişi için de çevresindeki topluluk için de bir hayattır. Herhangi bir kimseyi çevresindekiler, ilmi olmaksızın başa geçirecek olurlarsa, onun için de onlar için de bir helâk sebebidir.” (Dârimî, Mukaddime, 257)
Abdullah b. Amr naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Bir arazi boşluğunda üç kişi bulunup da içlerinden birinin emir olmaması helal değildir.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,2/176-177)
Ebû Said el-Hudrî naklediyor, Efendimiz (sas) buyurmuşlardır ki: “Üç kişi yola çıktığında içlerinden birini, başlarına emir seçsinler.” (Ebû Dâvûd, Cihâd, 80)
Buradan da siz anlayın itaat meselesinin gerekliğini…
Sahabe’den bir örnek vermek gerekirse elbette verilecek örnek itaat meselesinde çok hassas olan Hz. Ömer’den verilmelidir.
Gayet açık mesajlar değil mi bunlar?
Şimdi gelelim, itaat meselesinin sınırlarına?
Bu sınırın ne olduğunu anlayabileceğimiz çok güzel bir örnek var önümüzde… Hazreti Ali anlatıyor: “Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem askeri bir birliği, başlarına Medineli bir
Şu an herkes ağalık peşinde, “ee sen ağa, ben ağa; sarı ineği kim sağa!”
Mecburen birimiz ağa, birimiz, Allah’ın dini için maraba olacağız, başka çaresi yok bu işin…
Peki, ağalık, yani idarecilik çok mu matah bir şey?
Olup, olmadığını Resulullah’tan öğrenelim:
Şimdi tüm bunları anlayacağımız somut bir tablo aktarmak istiyorum sizlere?
İtaat meselesini Sahabe’den öğrenmek istediğimizde onlarca örnek aklımıza gelir. Mesela hepiniz Hz. Üsame’yi hatırlarsınız…
Mekke’nin ilk valisi olan Attab b. Esid’i hatırlarsınız…
Zeyd b. Hârise’yi hatırlarsınız, köle olmasına rağmen 12 tane askeri sefere komutan olarak tayin edilmesini…
Ve daha nice nice tabloları hatırlarsınız da, ben size anlatmak istediğimi Ümmetin Emini Olan Ebu Ubeyde b. Cerrah üzerinden vermek istiyorum.
Aşere-i Mübeşşere’de olan o büyük kamet, o büyük ruh…
Ona nasıl ümmetin emini dedi Resulullah (sas) biliyorsunuz değil mi?
Medine’ye gelen heyetler üzerine iki kez Allah Resulü’nün Ebû Ubeyde’nin emninliğini/ güvenirliğini âleme duyurduğuna şahit oluyoruz.
🌹
Allah razı olsun
Allah razı olsun