Stamboomanalyse: SNEL & SIMPEL
Вставка
- Опубліковано 26 сер 2024
- OVERZICHT van al de lessen op Sciencebystars: docs.google.co...
In deze les stamboomonderzoek of stamboomanalyse.
We leren hoe je een stamboom interpreteert en opstelt.
We bekijken hoe je eenvoudig kan achterhalen of een kenmerk/ziekte dominant of recessief is.
We bekijken hoe je snel weet te vinden of een kenmerk geslachtsgebonden is of autosomaal.
We leren een flowchart en een eliminatieschema en passen dit toe op enkele oefeningen.
Genoeg van het overtypen? Nood aan meer vrije tijd? Neem nu het PDF-pakket en krijg toegang tot al onze online lessen in HD PDF's. Bij het nemen van het pakket krijg je 1 jaar toegang tot de PDF’s. Ook van lessen verschenen in je lopende jaar. Optimaliseer zo jouw studie-ervaring!
Graag PDF's ?
docs.google.co...
Of wil je gewoon steunen? Dan kan je kan altijd een vrijblijvende bijdrage storten op BE53735039553453.
De SCHEMA's vind je hier: drive.google.com/file/d/1qezyFNWmttq0E8uDbt0D2ehJ9uKr-eKT/view?usp=drive_link
LET OP. De groene blokjes aan de zijkanten van het schema zijn de dingen die aangeven dat je "waarschijnlijk" met x-gebonden te maken hebt. Vind je geen indicaties dan is de kans groot dat het autosomaal is.
Als je niets kan elimineren ga je altijd de oefening nog moeten uitwerken.
Voor een overzicht en snelle navigatie van al de lessen op dit kanaal: docs.google.com/document/d/19d_PO4kv0W_2Gj5h9ujmbo5g9xt1K03Y
Ik heb a) x-gebonden dominant of recessief autosomaal, had al een vermoeden dat de eliminatietabel nodig ging zijn. Bij x-gebonden dominant zie ik dat de kenmerken die er staan, niet van toepassing zijn, dus het kan x-gebonden dominant zijn. Echter snap ik niet hoe je autosomaal recessief kan uitsluiten adhv de eliminatietabel? We kunnen niet zeggen of zieke ouders een gezond kind krijgen, want die koppel in het voorbeeld hebben geen kinderen en kenmerk slaagt geen generatie over, maar dit kan nog gebeuren bij verdere nakomelingen/ als we verder in de stamboom zouden kijken, toch? maw, zelfs met een eliminatietabel, kan je niet met zekerheid zeggen dat het x gebonden dominant is of autosomaal recessief?
Autosomaal recessief uitsluiten gaat idd niet lukken hier. Er zijn vragen op het toelatingsexamen dat er meerdere opties mogelijk zijn zoals in dit geval dus.
5a) X-gebonden dominant
5b) Autosomaal dominant
Kan het?
ik heb bij de beide autosomaal recessief
@@amnanazir40615A is een beetje een gemene oefening waar je het niet met zekerheid weet :). Hier ga je de eliminatiekaart voor moeten gebruiken. Je kan wel x-gebonden recessief uitsluiten want je hebt een zieke moeder I.1 met een gezonde zoon II.1, en je hebt een gezonde vader I.2 met een zieke dochter II.5. Voor de rest weet je het niet zeker. Dit type vragen komt ook op de toelatingsexamens. Daarom dat ik er zo ook eentje heb tussengestoken.
5B is wel een duidelijke oefening. Koppel II.1 en II.2 vertonen de ziekte niet maar hebben wel een kind met de ziekte. De ziekte slaagt een generatie over --> recessief. Nu nog kijken voor x-gebonden of niet. We zien in hetzelfde koppel een zieke vader met een gezonde dochter. Het kan daarom niet x-gebonden zijn. --> autosomaal recessief
5A is een beetje een gemene oefening waar je het niet met zekerheid weet :). Hier ga je de eliminatiekaart voor moeten gebruiken. Je kan wel x-gebonden recessief uitsluiten want je hebt een zieke moeder I.1 met een gezonde zoon II.1, en je hebt een gezonde vader I.2 met een zieke dochter II.5. Voor de rest weet je het niet zeker. Dit type vragen komt ook op de toelatingsexamens. Daarom dat ik er zo ook eentje heb tussengestoken.
5B is wel een duidelijke oefening. Koppel II.1 en II.2 vertonen de ziekte niet maar hebben wel een kind met de ziekte. De ziekte slaagt een generatie over --> recessief. Nu nog kijken voor x-gebonden of niet. We zien in hetzelfde koppel een zieke vader met een gezonde dochter. Het kan daarom niet x-gebonden zijn. --> autosomaal recessief
Een vraagje bij 5A
Het is toch autosomaal recessief? Want als je de tabel volgt, ga je met de pijl naar autosomaal en niet naar x-gebonden.
@@Mer-bx2tt Beste Mer, het kan inderdaad niet x-gebonden recessief zijn. Maar je kan niet met zekerheid zeggen of de aandoening dominant of recessief is. Dus de opties links blijven ook open. In dit geval moet je werken met de eliminatietabel (omdat je dominant/recessief) niet kan uitsluiten en dan ga je enkel kunnen elimineren wat het zeker niet is. Zo een vragen komen soms ook piepen op de toelatingsexamens. Daarom heb ik ze er hier tussen gestoken.